АУДАРМА ПРОЦЕСІ

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 3 бет
Таңдаулыға:

АУДАРМА ПРОЦЕСІ

"Аударма" сөзінің бірнеше түрлі мағынасы бар. Сонымен, Д. Н. Ушаков өңдеген" орыс тілінің түсіндірме сөздігінде " бұл сөздің бес мағынасы бар екендігі көрсетілген, олардың көпшілігі бізді қызықтыратын мәселеге қатысы жоқ (мысалы., 'меңгерушінің басқа лауазымға ауысуы', 'пошталық аудармасы' және т. б. ) . Бірақ "аударма" сөзі "бір тілден екінші тілге аудару" мағынасында қолданылса да, бұл жағдайда екі түрлі мағынаға ие:

1) " белгілі бір процестің нәтижесі ретінде аударма", яғни аударылған мәтіннің өзін белгілеу (мысалы. . сөйлемдерде: "бұл Диккенс романының өте жақсы аудармасы", "жақында Байронның" Чайлд-Гарольд қажылығы" поэмасының орыс тіліне жаңа аудармасы жарық көрді", " ол бұл авторды аудармада оқыды " және т. б.

2) " аударма процестің өзі ретінде", яғни аударма етістігінің әрекеті ретінде, нәтижесінде аударма мәтіні бірінші мағынада пайда болады.

Аударманың лингвистикалық теориясының пәні аударма процесін тіларалық трансформация ретінде ғылыми сипаттау, яғни бір тілдегі мәтінді басқа тілдегі балама мәтінге айналдыру [1] .

Аударма-бұл тілдік делдалдықтың бір түрі, онда басқа тілде түпнұсқаны коммуникативті балама ретінде толық ауыстыруға арналған мәтін жасалады [2] .

Кез-келген сөйлеу жұмысы, ол құрылған тілден басқа, белгілі бір экстралингвистикалық факторлардың болуын болжайды, мысалы: хабарлама тақырыбы (тақырыбы), белгілі бір лингвистикалық және экстралингвистикалық ақпаратқа ие сөйлеу актісіне қатысушылар және қарым-қатынас жағдайы (жағдайы) . А. и. Смирницкий айтқандай, экстралингвистикалық, яғни сөйлеудің тілдік емес факторлары белгілі бір "жоғары тілдік қалдық" емес, олар сөйлеу процесінің (коммуникативті актінің) ажырамас құрамдас бөлігі болып табылады, онсыз сөйлеу мүмкін емес [1] .

Аударма - бұл толығымен шет тіліндегі түпнұсқаға бағытталған тілдік делдалдықтың бір түрі. Аударма түпнұсқадағы хабарламаның шет тіліндегі формасы ретінде қарастырылады. Аударма арқылы жүзеге асырылатын тіларалық байланыс тікелей сөйлеу қарым-қатынас процесін барынша көбейтеді, онда коммуниканттар бірдей тілді қолданады [3] .

Аударма процесін зерттеу (процедуралық транслатология) дәстүрлі түрде оны оқытумен тығыз байланысты және бастапқыда негізінен аударманы оқыту мақсатында жүзеге асырылды, дегенмен жақында әр түрлі елдерде таза зерттеу мақсаттарымен бірқатар эксперименттер жүргізілді. Бірақ осы уақытқа дейін біз аударма процесі туралы бәрін біле бермейміз.

Мүмкін, ғалымдардың ешқайсысы аударма процесі мәтінді қабылдау кезеңінен және оны көбейту сатысынан тұратынын жоққа шығармайды. Д. Селескович өз тұжырымдарын синхронды аударма процесін бақылау кезінде жасай отырып, қабылдау кезеңін тілдік мазмұнды айналып өтіп, мағынаны алу ретінде түсінеді; ойнату, Д. Селесковичтің пікірінше, тілдік белгілерге емес, идеяларға жасалған операциялардан тұрады. Д. Селескович ауызша аудармадағы талдау кезеңін жоққа шығарады және жазбаша аударманың нәтижелеріне күмән келтіреді, өйткені мәтінді талдай отырып, жазбаша аудармашы мәтіннің негізгі мағынасын елемеуі мүмкін.

Жазбаша аударма процесін зерттеушілер (мысалы, х. Крингс) оны 3 кезеңнен көреді: дайын мәтінді қабылдау, көбейту және бақылау; аудармашының әр кезеңдегі нақты әрекеттерінің жиынтығы аударма стратегиясы деп аталады.

Ең көп зерттелген кезең-көбею кезеңі, яғни аударманың өзі және ол жүзеге асырылатын нақты құралдар: аударма бірліктері, сондай-ақ аударма процесінде орнатылған тілдік құралдардың арақатынасының түрлері [4] .

Аударма процесі, жеке, ерекше қолайлы немесе жай ғана жеңіл жағдайларда қаншалықты тез жүрсе де, сөзсіз екі нүктеге бөлінеді. Аудару үшін, ең алдымен, аударылған нәрсені түсіну, дәл түсіну, түсіндіру (тілдік бейнелерді қолдана отырып, яғни аударма элементтерімен), ақылмен талдау (егер түпнұсқа қандай да бір қиындықты білдірсе), оны сыни тұрғыдан бағалау қажет.

Әрі қарай, аудару үшін Сіз ПЯ-да (сөздер, сөз тіркестері, грамматикалық формалар) тиісті өрнек құралдарын тауып, таңдауыңыз керек. Осылайша, аударма процесі AI және PI деректері арасындағы қатынастарды саналы түрде орнатуды қамтиды. Бұл оның алғышарты.

Түпнұсқаны дұрыс немесе дұрыс емес түсіндіру және аудармашы тарапынан оған оң немесе теріс көзқарас нәтиже береді - аударма барысында-сөйлеу құралдарын Py құрамынан таңдау [5] .

Бархударов Л. С. Язык и перевод (Вопросы общей и частной теории перевода) . - М., 1975. - 240 с.
Комиссаров В. Н. Современное переводоведение. - М., 2001. - 424 с.
http://teneta. rinet. ru/rus/Паршин А. Теория и практика перевода.
Алексеева И. С. Введение в переводоведение. - М., 2004. - 352 с.
Федоров А. В. Основы общей теории перевода (лингвистические проблемы) : Для институтов и факультетов иностранных языков. - М., 2002. - 416 с.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.