Девиссон және Джермер тәжірибелері
Девиссон және Джермер тәжірибелері.
1927 жылы бөлшектердің толқындық табиғатын растайтын алғашқы эксперименттік зерттеулерді американдық физиктер к.Девиссон мен Л. Джермер жүргізді.
Бұл тәжірибенің идеясы, егер электронды сәулелер толқындық қасиетке ие болса, онда олардың кристалдан шағылысуы рентген сәулелері сияқты интерференциялық сипатта болуы керек, яғни осы кезде кристалдан рентген сәулелерінің шағылысуына ұқсас интерференциялық шағылысудың максимумдары байқалуы керек. Бұл кезде кристалдардың әртүрлі жазықтықтарынан атомдардан құлаған сәуленің дифракциясы нәтижесінде толқын осы жазықтықтардан шағылысқандай шығады.
Осы толқындар интерференцияланан кезде ,егер Брегг-Вульф шарты орындалса ,
2dsinθ=mλ, m=1,2,...
бұлар бір-бірін күшейтеді.
Мұндағы : θ-сырғу бұрышы
d-кристалдық жазықтықтардың арақашықтығы(1-сурет)
α=PI-2θ
Девиссон және Джермер тәжірибелерінде (2-сур.) никель монокристалынан электрондардың дифракциясы зерттелді. Дифракциялық максимумдарды бақылау үшін электрондарды үдеткіш кернеу мен шағылған электрондарды тіркейтін D детекторының орнын өзгертті.Сол тәжірибеле-
рінде электрондардың ең үлкен шағылуы үдеткіш потенциялдар айырымы U=54 B болғанда байқалған .
λ=2PIℏ2meeU=0.167нм
Бұл де Бройль толқын ұзындығына сәйкес келеді (3-сур.). Никельдің d=2,15 ∙10-10м тор тұрақтысы үшін Брэгг - Вульф шартынан анықталған толқын ұзындығы λ=0,165 нм болған. Осы эксперименттік және есептелінген λ мәндердің дәлдігі Бройльдің бөлшектердің толқындық қасиеттері туралы гипотезасын керемет растайды.
Девиссон мен Джермердің басқа тәжірибелерінде θ тұрақты ( θ=const) сырғу бұрышын қабылдай отырып, I шағылысқан электронды (4-сур) сәуленің интенсивтілігін U үдеткіш кернеуінің әртүрлі мәндерінде өлшеді. Экспериментте байқалатын шағылу максимумдары бір-бірінен u мәні бойынша бірдей қашықтықта орналасады, бұл теорияда да расталады.
λ=2PIℏ2m0K=2μℏ2m0eU
Брегг- Вульф шартынан мынаны аламыз
2dsinθ=m2PIℏ2m0eUm, m=1,2,..
Mұндағы Um-ті шағылысуға ... жалғасы
1927 жылы бөлшектердің толқындық табиғатын растайтын алғашқы эксперименттік зерттеулерді американдық физиктер к.Девиссон мен Л. Джермер жүргізді.
Бұл тәжірибенің идеясы, егер электронды сәулелер толқындық қасиетке ие болса, онда олардың кристалдан шағылысуы рентген сәулелері сияқты интерференциялық сипатта болуы керек, яғни осы кезде кристалдан рентген сәулелерінің шағылысуына ұқсас интерференциялық шағылысудың максимумдары байқалуы керек. Бұл кезде кристалдардың әртүрлі жазықтықтарынан атомдардан құлаған сәуленің дифракциясы нәтижесінде толқын осы жазықтықтардан шағылысқандай шығады.
Осы толқындар интерференцияланан кезде ,егер Брегг-Вульф шарты орындалса ,
2dsinθ=mλ, m=1,2,...
бұлар бір-бірін күшейтеді.
Мұндағы : θ-сырғу бұрышы
d-кристалдық жазықтықтардың арақашықтығы(1-сурет)
α=PI-2θ
Девиссон және Джермер тәжірибелерінде (2-сур.) никель монокристалынан электрондардың дифракциясы зерттелді. Дифракциялық максимумдарды бақылау үшін электрондарды үдеткіш кернеу мен шағылған электрондарды тіркейтін D детекторының орнын өзгертті.Сол тәжірибеле-
рінде электрондардың ең үлкен шағылуы үдеткіш потенциялдар айырымы U=54 B болғанда байқалған .
λ=2PIℏ2meeU=0.167нм
Бұл де Бройль толқын ұзындығына сәйкес келеді (3-сур.). Никельдің d=2,15 ∙10-10м тор тұрақтысы үшін Брэгг - Вульф шартынан анықталған толқын ұзындығы λ=0,165 нм болған. Осы эксперименттік және есептелінген λ мәндердің дәлдігі Бройльдің бөлшектердің толқындық қасиеттері туралы гипотезасын керемет растайды.
Девиссон мен Джермердің басқа тәжірибелерінде θ тұрақты ( θ=const) сырғу бұрышын қабылдай отырып, I шағылысқан электронды (4-сур) сәуленің интенсивтілігін U үдеткіш кернеуінің әртүрлі мәндерінде өлшеді. Экспериментте байқалатын шағылу максимумдары бір-бірінен u мәні бойынша бірдей қашықтықта орналасады, бұл теорияда да расталады.
λ=2PIℏ2m0K=2μℏ2m0eU
Брегг- Вульф шартынан мынаны аламыз
2dsinθ=m2PIℏ2m0eUm, m=1,2,..
Mұндағы Um-ті шағылысуға ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz