Экономикалық даму дәрежесі әртүрлі өңірлердің өндірістік инфрақұрылыммен қамтамасыз етілу деңгейін бағалау
Экономикалық даму дәрежесі әртүрлі өңірлердің өндірістік инфрақұрылыммен қамтамасыз етілу деңгейін бағалау
Өндірістік инфрақұрылымның экономикалық маңызы
Өндірістік инфрақұрылым-бұл ұлттық экономиканың бірліктерінің жиынтығы, олардың негізгі мақсаты өндіріс процесінің қалыпты жұмыс істеуін қамтамасыз ету болып табылады. Мысалы, жүк тасымалы, тонналық кеме және т.б. өндірістік инфрақұрылымның мәні екі есе. Біріншіден, ол материалдық өндіріс процесінің қалыпты жұмысын қамтамасыз етуге бағытталған. Екіншіден, ол адамның қалыпты өмірін, ұлттық экономикада еңбек ресурстарының көбеюін қамтамасыз етеді.
Өндірістік инфрақұрылымның ерекшеліктері:
ең алдымен, өндірістік инфрақұрылым белгілі бір ерекшеліктермен ерекшеленеді:
өндірістік саладан алынған пайда ұлттық табыстың ажырамас бөлігі болып табылады;
өндірістік инфрақұрылымның арқасында өнімді сапалы жаңа түрге айналдыру жүзеге асырылады;
халық шаруашылығын дамыту үшін бұл экономиканың кез-келген саласынан кем емес;
ол өзінің материалдық-техникалық базасының кеңістігінде нақты орналасуымен көрінетін аумақтық принцип бойынша дамиды және жұмыс істейді;
өндірістік инфрақұрылым аумақтық еңбек бөлінісіне байланысты жеке салалар тобына бөлінді.
Әлеуметтік инфрақұрылым-бұл жұмыс істеуі халық пен адамның қалыпты өмір сүруін қамтамасыз етумен байланысты Ұлттық экономика бірліктерінің жиынтығы. Оның қазіргі ұлттық экономикадағы рөлі үнемі артып келеді, ал негізгі міндет-халықтың өмір сүру деңгейін жоғары сапалы деңгейде қамтамасыз ету. Әлеуметтік инфрақұрылымның ұлттық экономикаға әсері-бұл экономиканың негізгі ресурсы-еңбек ресурстарының көбеюін қамтамасыз етуге мүмкіндік береді.
Әлеуметтік инфрақұрылым және оның ауылшаруашылығын дамытудағы рөлі
Ауылшаруашылық кәсіпорындарының тиімді өндірістік қызметі жұмысшыларға еңбек процесінде де, жұмыс күшін көбейту кезінде де қажетті жағдайлар жасауды талап етеді. Бұл міндет әлеуметтік инфрақұрылым бөлімшелері мен қызметтерін орындауға арналған.
Әлеуметтік инфрақұрылым-бұл қоғамның өндіргіш күштерінің бір бөлігі:
өндіріс процесінде қызметкерлердің тиімді жұмыс істеуі үшін қажетті жағдайлар жасауға;
өндірісті талап етілетін білікті кадрлармен қамтамасыз ету;
ауылдық жерлерде жұмыс күшін молайтуға және жұмысшыларды шоғырландыруға жәрдемдесу;
еңбекті қорғау және техника қауіпсіздігін қамтамасыз ету.
Әлеуметтік инфрақұрылым салалары түпкілікті өнімді құруға тікелей қатыспайды, бірақ олар өндіріс процесінің қалыпты дамуына алғышарттар береді. Әлеуметтік инфрақұрылым бөлімшелері кәсіпорын қызметкерлерінің де, олардың отбасы мүшелерінің де коммуналдық-тұрмыстық қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін жағдай жасауға қатысады.
Әлеуметтік инфрақұрылымның өзіндік ерекшеліктері бар, олар ауылшаруашылық өндірісінің ерекшелігін көрсетеді. Оның объектілері ауыл шаруашылығы кәсіпорындарының ресурстары мен ауыл халқының ақшалай қаражаты есебінен, сондай-ақ тұрғын үйлер, мектепке дейінгі балалар мекемелері, мектептер, мәдениет үйлері, емханалар, байланыс тораптары және т. б. салу үшін мемлекеттік инвестицияларды тиімді пайдалану жолымен құрылады. Ауылдық жерлердегі әлеуметтік инфрақұрылым бөлімшелері ауыл шаруашылығы өндірісінде жұмыс істейтін қызметкерлерге ғана емес, сонымен қатар кәсіпорынға тиесілі аумақта тұратын халықтың басқа бөлігіне де қызмет көрсетеді.
Ауылдағы әлеуметтік инфрақұрылым объектілері, әдетте, шаруашылық аумағына шашыраңқы орналасқан, бұл оларды тиімді пайдалануды қиындатады. Ауыл шаруашылығындағы өндірістің маусымдық сипаты әлеуметтік инфрақұрылым бөлімшелері мен қызметтерінің жұмысына өз ізін қалдырады.
Әлеуметтік инфрақұрылым объектілерін құру және ұтымды жұмыс істеуі олар орналасқан аумақтағы ауыл шаруашылығы кәсіпорындары мен ұйымдары экономикасының даму деңгейіне байланысты. Экономиканың әлеуметтік инфрақұрылымының бөлімшелерін қалыптастыру үшін қажетті қаржылық, материалдық, ақшалай және еңбек ресурстары бөлінеді.
Экономиканы реформалаумен қазіргі уақытта ауылдағы әлеуметтік инфрақұрылымның барлық объектілері муниципалдық және кенттік кеңестердің қарамағына берілді. Олар тұрғын үй-коммуналдық шаруашылықты, мектепке дейінгі балалар мекемелерін, мектептерді, емханаларды, спорттық-сауықтыру объектілерін және т.б. уақтылы жөндеуге, сақтауға және тиімді пайдалануға жауап береді, алайда жаңа құрылымдарда материалдық-ақшалай қаражаттың болмауы әлеуметтік инфрақұрылым объектілерін тиісті жағдайда ұстауға мүмкіндік бермейді.
Ауыл шаруашылығындағы әлеуметтік инфрақұрылым объектілеріне тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық бөлімшелері, медициналық және балалар мектепке дейінгі мекемелері, қоғамдық тамақтандыру ұйымдары, оқу-өндірістік комбинаттар, еңбекті қорғау қызметтері, спорттық - сауықтыру ұйымдары, жұмысшылар мен қызметкерлерге қызмет көрсететін көлік, байланыс және ақпараттық қызметтер жатады.
Инфрақұрылымдардың дамуы
Дамыған инфрақұрылымның болуы елдердің экономикалық өсуінің және олардың бәсекеге қабілеттілігін арттырудың маңызды алғышарты болып табылады. Инфрақұрылымды дамыту көрсеткіші-бұл Дүниежүзілік экономикалық форум елдердің бәсекеге қабілеттілігін бағалау үшін пайдаланатын 12 компоненттің бірі. 2013 жылғы жаһандық бәсекеге қабілеттілік индексінде атап өтілгендей. (Global Competitiveness Index 2013) Дүниежүзілік экономикалық форумның нұсқасы бойынша дамыған инфрақұрылым мемлекеттер экономикасының тиімді жұмыс істеуі үшін қажет, өйткені ол экономикалық белсенділік орталықтарының орналасуын, сондай-ақ экономиканы дамытудың бағыттары мен секторларын айқындайды.
Халықаралық сауданы дамыту көлік және коммуникациялық инфрақұрылымның тығыздығына тікелей байланысты. Жақсы дамыған инфрақұрылым өңірлердің географиялық тұрғыдан ажырауының әсерін азайтады, ішкі нарықтың интеграциясына және елдің басқа бөліктері мен мемлекеттердің нарықтарымен байланыс орнатуға ықпал етеді. Сонымен қатар, инфрақұрылымның сапасы мен аумақтық қамтылуы экономикалық өсу қарқынына айтарлықтай ықпал етеді және мүліктік теңсіздік пен кедейліктің азаюына ықпал етеді, өйткені инфрақұрылымға қол жеткізу неғұрлым төмен дамыған өңірлердің экономикалық қызметке қатысуының маңызды алғышарты болып табылады.
Əлеуметтік инфрақұрылымды ұтымды дамыту - көпжақты мəселе, ол ғылыми басқарудың көптеген сұрақтарын шешуді талап етеді. Қоғамдық дамудың күрделенуі адам өмірінің жалпы жағдайының кешені жайындағы басқа көзқарасты талап етті. Жетілдіру үдерістері олардың маңыздылығын ғана емес, сонымен қатар ... жалғасы
Өндірістік инфрақұрылымның экономикалық маңызы
Өндірістік инфрақұрылым-бұл ұлттық экономиканың бірліктерінің жиынтығы, олардың негізгі мақсаты өндіріс процесінің қалыпты жұмыс істеуін қамтамасыз ету болып табылады. Мысалы, жүк тасымалы, тонналық кеме және т.б. өндірістік инфрақұрылымның мәні екі есе. Біріншіден, ол материалдық өндіріс процесінің қалыпты жұмысын қамтамасыз етуге бағытталған. Екіншіден, ол адамның қалыпты өмірін, ұлттық экономикада еңбек ресурстарының көбеюін қамтамасыз етеді.
Өндірістік инфрақұрылымның ерекшеліктері:
ең алдымен, өндірістік инфрақұрылым белгілі бір ерекшеліктермен ерекшеленеді:
өндірістік саладан алынған пайда ұлттық табыстың ажырамас бөлігі болып табылады;
өндірістік инфрақұрылымның арқасында өнімді сапалы жаңа түрге айналдыру жүзеге асырылады;
халық шаруашылығын дамыту үшін бұл экономиканың кез-келген саласынан кем емес;
ол өзінің материалдық-техникалық базасының кеңістігінде нақты орналасуымен көрінетін аумақтық принцип бойынша дамиды және жұмыс істейді;
өндірістік инфрақұрылым аумақтық еңбек бөлінісіне байланысты жеке салалар тобына бөлінді.
Әлеуметтік инфрақұрылым-бұл жұмыс істеуі халық пен адамның қалыпты өмір сүруін қамтамасыз етумен байланысты Ұлттық экономика бірліктерінің жиынтығы. Оның қазіргі ұлттық экономикадағы рөлі үнемі артып келеді, ал негізгі міндет-халықтың өмір сүру деңгейін жоғары сапалы деңгейде қамтамасыз ету. Әлеуметтік инфрақұрылымның ұлттық экономикаға әсері-бұл экономиканың негізгі ресурсы-еңбек ресурстарының көбеюін қамтамасыз етуге мүмкіндік береді.
Әлеуметтік инфрақұрылым және оның ауылшаруашылығын дамытудағы рөлі
Ауылшаруашылық кәсіпорындарының тиімді өндірістік қызметі жұмысшыларға еңбек процесінде де, жұмыс күшін көбейту кезінде де қажетті жағдайлар жасауды талап етеді. Бұл міндет әлеуметтік инфрақұрылым бөлімшелері мен қызметтерін орындауға арналған.
Әлеуметтік инфрақұрылым-бұл қоғамның өндіргіш күштерінің бір бөлігі:
өндіріс процесінде қызметкерлердің тиімді жұмыс істеуі үшін қажетті жағдайлар жасауға;
өндірісті талап етілетін білікті кадрлармен қамтамасыз ету;
ауылдық жерлерде жұмыс күшін молайтуға және жұмысшыларды шоғырландыруға жәрдемдесу;
еңбекті қорғау және техника қауіпсіздігін қамтамасыз ету.
Әлеуметтік инфрақұрылым салалары түпкілікті өнімді құруға тікелей қатыспайды, бірақ олар өндіріс процесінің қалыпты дамуына алғышарттар береді. Әлеуметтік инфрақұрылым бөлімшелері кәсіпорын қызметкерлерінің де, олардың отбасы мүшелерінің де коммуналдық-тұрмыстық қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін жағдай жасауға қатысады.
Әлеуметтік инфрақұрылымның өзіндік ерекшеліктері бар, олар ауылшаруашылық өндірісінің ерекшелігін көрсетеді. Оның объектілері ауыл шаруашылығы кәсіпорындарының ресурстары мен ауыл халқының ақшалай қаражаты есебінен, сондай-ақ тұрғын үйлер, мектепке дейінгі балалар мекемелері, мектептер, мәдениет үйлері, емханалар, байланыс тораптары және т. б. салу үшін мемлекеттік инвестицияларды тиімді пайдалану жолымен құрылады. Ауылдық жерлердегі әлеуметтік инфрақұрылым бөлімшелері ауыл шаруашылығы өндірісінде жұмыс істейтін қызметкерлерге ғана емес, сонымен қатар кәсіпорынға тиесілі аумақта тұратын халықтың басқа бөлігіне де қызмет көрсетеді.
Ауылдағы әлеуметтік инфрақұрылым объектілері, әдетте, шаруашылық аумағына шашыраңқы орналасқан, бұл оларды тиімді пайдалануды қиындатады. Ауыл шаруашылығындағы өндірістің маусымдық сипаты әлеуметтік инфрақұрылым бөлімшелері мен қызметтерінің жұмысына өз ізін қалдырады.
Әлеуметтік инфрақұрылым объектілерін құру және ұтымды жұмыс істеуі олар орналасқан аумақтағы ауыл шаруашылығы кәсіпорындары мен ұйымдары экономикасының даму деңгейіне байланысты. Экономиканың әлеуметтік инфрақұрылымының бөлімшелерін қалыптастыру үшін қажетті қаржылық, материалдық, ақшалай және еңбек ресурстары бөлінеді.
Экономиканы реформалаумен қазіргі уақытта ауылдағы әлеуметтік инфрақұрылымның барлық объектілері муниципалдық және кенттік кеңестердің қарамағына берілді. Олар тұрғын үй-коммуналдық шаруашылықты, мектепке дейінгі балалар мекемелерін, мектептерді, емханаларды, спорттық-сауықтыру объектілерін және т.б. уақтылы жөндеуге, сақтауға және тиімді пайдалануға жауап береді, алайда жаңа құрылымдарда материалдық-ақшалай қаражаттың болмауы әлеуметтік инфрақұрылым объектілерін тиісті жағдайда ұстауға мүмкіндік бермейді.
Ауыл шаруашылығындағы әлеуметтік инфрақұрылым объектілеріне тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық бөлімшелері, медициналық және балалар мектепке дейінгі мекемелері, қоғамдық тамақтандыру ұйымдары, оқу-өндірістік комбинаттар, еңбекті қорғау қызметтері, спорттық - сауықтыру ұйымдары, жұмысшылар мен қызметкерлерге қызмет көрсететін көлік, байланыс және ақпараттық қызметтер жатады.
Инфрақұрылымдардың дамуы
Дамыған инфрақұрылымның болуы елдердің экономикалық өсуінің және олардың бәсекеге қабілеттілігін арттырудың маңызды алғышарты болып табылады. Инфрақұрылымды дамыту көрсеткіші-бұл Дүниежүзілік экономикалық форум елдердің бәсекеге қабілеттілігін бағалау үшін пайдаланатын 12 компоненттің бірі. 2013 жылғы жаһандық бәсекеге қабілеттілік индексінде атап өтілгендей. (Global Competitiveness Index 2013) Дүниежүзілік экономикалық форумның нұсқасы бойынша дамыған инфрақұрылым мемлекеттер экономикасының тиімді жұмыс істеуі үшін қажет, өйткені ол экономикалық белсенділік орталықтарының орналасуын, сондай-ақ экономиканы дамытудың бағыттары мен секторларын айқындайды.
Халықаралық сауданы дамыту көлік және коммуникациялық инфрақұрылымның тығыздығына тікелей байланысты. Жақсы дамыған инфрақұрылым өңірлердің географиялық тұрғыдан ажырауының әсерін азайтады, ішкі нарықтың интеграциясына және елдің басқа бөліктері мен мемлекеттердің нарықтарымен байланыс орнатуға ықпал етеді. Сонымен қатар, инфрақұрылымның сапасы мен аумақтық қамтылуы экономикалық өсу қарқынына айтарлықтай ықпал етеді және мүліктік теңсіздік пен кедейліктің азаюына ықпал етеді, өйткені инфрақұрылымға қол жеткізу неғұрлым төмен дамыған өңірлердің экономикалық қызметке қатысуының маңызды алғышарты болып табылады.
Əлеуметтік инфрақұрылымды ұтымды дамыту - көпжақты мəселе, ол ғылыми басқарудың көптеген сұрақтарын шешуді талап етеді. Қоғамдық дамудың күрделенуі адам өмірінің жалпы жағдайының кешені жайындағы басқа көзқарасты талап етті. Жетілдіру үдерістері олардың маңыздылығын ғана емес, сонымен қатар ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz