Галогендер туралы
РЕФЕРАТ
Тақырып:Галогендер
Алматы 2021
Галогендер
Галогендер-VIIA топшада орналасқан, олар: фтор F, хлор Сl, бром Вr, йод I, астат At. Астат - радиобелсенді элемент.Олардың валенттілік электрондарының жалпы формуласы ns2 nр5 (n=2-6). Бұл элементтердің топтық атауы тұз түзуші деген түсінікке сәйкес келеді.Галогендердің соңғы электрондары р-деңгейшесіне түседі, сондықтан олар р элементтеріне жатады. Топ бойынша жоғарыдан төмен қарай олардың атом радиустары артады, қайнау температурасы мен тығыздықтары да осы бағытта өседі. Олардың агрегаттық күйлері газдан (F2, С12) сұйықтыққа (Вr2), ары қарай қатты (І2) күйге өзгереді, түстері де біртіндеп қоюлана түседі.Галогендер типтік бейметалдар, себебі олардың сыртқы валенттілік қабаттарының толысуына бір ғана электрон жетіспейді, оны қосқанда тотықтырғыштық қасиет көрсетіп, өзінен кейін тұрған бекзат газдардың электрондық кұрылысын алады. Галогендердің тотықтырғыштық қасиеттері топ бойынша жоғарыдан төмен қарай кемиді, себебі атом радиустары артқандықтан ядроның электрон тарту күші азаяды.Фтор қосылыстарында тек бір валенттілік қана көрсетеді, тотығу дәрежесі үнемі -1,0-ге тең, себебі ол электртерістіктілігі ең жоғары элемент; оның екінші энергетикалық деңгейінде екі ғана деңгейшесі бар, электрондардың дараланып көшетін орны болмағандықтан топ нөміріне сәйкес валенттілік көрсете алмайды. Қалғандары топ нөміріне жеткенше тақ мәнді валенттіліктерді (I, III, V, VII) көрсетеді, тотығу дәрежелері: -1, 0, +1, +3, +5, +7. Ас тұзы, натрий мен хлордан құралған. Бұның формуласы NaCl. Бұл галогендердің ең танымал қосылысы:Йодтың судағы ерітіндісі медицинада, жараланған жерді заралсыздандыру үшін қолданылады.Фтордың қосылыстары тіс эмалінің құрамына еңеді. Сондықтан тіс тазалағыш заттарға фтор қосылады. Сонымен қатар фтор - люминисценциялық қасиетке ие химиялық элемент. Фтордың тағы бір қолдану аясы, бұл ауыл шаруашылығында қолданылатың минералды тыңайтқыштарды жасау.
Галогендер арасында хлор өнеркәсіпте және күнделікті тұрмыста кең қолданылатын химиялық элемент. Хлор мата (синтетикалық емес) мен қағазды ағарту үшін қолданылады. Сонымен қатар хлордың көмегімен суды заралсыздандырады. Краннан суды ағызғанда көпіршіктермен бірге ақ түсті зат көрінеді, бұл хлор. Хлоры бар су ашық ыдыста тұрса ауаға тарап кетеді. Сондықтан суды тіке краннан емес, стақанға құйып біраз қойып, ақ зат кеткеннен кейін ішу керек.Және бұл химиялық элементті әртүрлі пластмассаларды жасау үшін де пайдалынады. Галогендердің алыну тарихы.Фторды француз ғалымы А.Муассан 1886ж НҒ-электролиздеу арқылы алған.Бұл алу әдісі осы күнге дейін қолданылуда.Фтор -- ең белсенді, күшті тотықтырғыш галоген.(түсіндіру ПЖ орны,атом құрлысы,ең кіші атом радиусы). Фтор-табиғатта бос күйінде кездеспейді.Хлор.Ең бірінші швед химигі К.Шееле тұз қышқылын пиролюзитпен қыздыру арқылы алса, ағылшын ғылымы химик Г. Дэви оның газ тәріздес жәй зат екендігін дәлелдеп, француз химигі Гей Люссак оған хлор деген ат береді.Хлор да табиғатта бос күйінде кездеспейді, ол өте улы зат, оны суды залалсыздандыру үшін,ағартқыш зат ретінде пайдаланыды. Өндірісте поливинихлорид, синтетикалық каучук,пластикаттар алу үшін, лак және бояу алуда қолданады.Бром бейметалдар ішіндегі жалғыз сұйық бейметалл. Оны 1825ж Антуан Жером Балар ашты.Бром қызыл-қоңыр түсті, улы, жағымсыз иісті зат, адам организміне түссе ішкі ағзаны ғана емес сыртқы теріге түсседе көп уақыт жазылмайтын жараға айналады.Басқа галогендер сияқты бромда табиғатта бос күйінде кездеспейді. Ол теңіз суларында, теңіз жануарларында және ондағы өсімдіктердің құрамында кездеседі.Бром медицинада, тоқыма өнеркәсібінде бояу ретінде қолданылады.Ең алғаш иодты француз химик- технологы ғалым Бернар Куртуа ашты. Грек тілінен аударғанда иод күлгін деп аталады. Құрамында иоды жоқ зат табиғатта өте аз кездеседі десе де болады. Адам ағзасында да иод өте қажет элеметтердің бірі екендігін біз жақсы білеміз.1940ж. итальян физигі Эмилио-Джино Сегре мен американ физиктері Д. Корсонмен К.Мак-Кензи астат элементін ашты. Астат-радиоактивті элемент. Астаттың валенттілігі -1-ден -7-ге дейінгі аралықта болады. Д.И. Менделлев өзінің периодтық жүйесін құрастырғанда астат туралы болашақта құрылысы, қасиеттері жағынан галогендерге ұқсас элемент ашылатынын болжаған.
Галогендердің алынуы.Өндірісте:
2NaCl + 2H2O = 2NaOH + H2 + Cl2.
2KBr + Cl2 = 2KCl + Br2.
2NaI + MnO2 + 3H2SO4 = I2 + 2NaHSO4 + MnSO4 + 2H2O.
Химиялық қасиеттері:Галогендердің жалпы формуласы - Г2
Химиялық байланыс түрі : ковалентная полюссіз (электрондық формуласы Г - Г )металлдармен әрекеттесуі:
2Na + Cl2 2NaCl
Ca + Cl2 CaCl2
3Fe + Cl2 2FeCl3
Тұздармен:
Cl2 + 2NaBr Br2 + 2NaCl
Br2 + 2KI I2 + 2KBr
3.Фтордың сумен қосылысы:
2F2 + 2H2O 4HF + O2
Сутекпен қосылысы:
Г2 + Н2 2НГ , бұл жерде ... жалғасы
Тақырып:Галогендер
Алматы 2021
Галогендер
Галогендер-VIIA топшада орналасқан, олар: фтор F, хлор Сl, бром Вr, йод I, астат At. Астат - радиобелсенді элемент.Олардың валенттілік электрондарының жалпы формуласы ns2 nр5 (n=2-6). Бұл элементтердің топтық атауы тұз түзуші деген түсінікке сәйкес келеді.Галогендердің соңғы электрондары р-деңгейшесіне түседі, сондықтан олар р элементтеріне жатады. Топ бойынша жоғарыдан төмен қарай олардың атом радиустары артады, қайнау температурасы мен тығыздықтары да осы бағытта өседі. Олардың агрегаттық күйлері газдан (F2, С12) сұйықтыққа (Вr2), ары қарай қатты (І2) күйге өзгереді, түстері де біртіндеп қоюлана түседі.Галогендер типтік бейметалдар, себебі олардың сыртқы валенттілік қабаттарының толысуына бір ғана электрон жетіспейді, оны қосқанда тотықтырғыштық қасиет көрсетіп, өзінен кейін тұрған бекзат газдардың электрондық кұрылысын алады. Галогендердің тотықтырғыштық қасиеттері топ бойынша жоғарыдан төмен қарай кемиді, себебі атом радиустары артқандықтан ядроның электрон тарту күші азаяды.Фтор қосылыстарында тек бір валенттілік қана көрсетеді, тотығу дәрежесі үнемі -1,0-ге тең, себебі ол электртерістіктілігі ең жоғары элемент; оның екінші энергетикалық деңгейінде екі ғана деңгейшесі бар, электрондардың дараланып көшетін орны болмағандықтан топ нөміріне сәйкес валенттілік көрсете алмайды. Қалғандары топ нөміріне жеткенше тақ мәнді валенттіліктерді (I, III, V, VII) көрсетеді, тотығу дәрежелері: -1, 0, +1, +3, +5, +7. Ас тұзы, натрий мен хлордан құралған. Бұның формуласы NaCl. Бұл галогендердің ең танымал қосылысы:Йодтың судағы ерітіндісі медицинада, жараланған жерді заралсыздандыру үшін қолданылады.Фтордың қосылыстары тіс эмалінің құрамына еңеді. Сондықтан тіс тазалағыш заттарға фтор қосылады. Сонымен қатар фтор - люминисценциялық қасиетке ие химиялық элемент. Фтордың тағы бір қолдану аясы, бұл ауыл шаруашылығында қолданылатың минералды тыңайтқыштарды жасау.
Галогендер арасында хлор өнеркәсіпте және күнделікті тұрмыста кең қолданылатын химиялық элемент. Хлор мата (синтетикалық емес) мен қағазды ағарту үшін қолданылады. Сонымен қатар хлордың көмегімен суды заралсыздандырады. Краннан суды ағызғанда көпіршіктермен бірге ақ түсті зат көрінеді, бұл хлор. Хлоры бар су ашық ыдыста тұрса ауаға тарап кетеді. Сондықтан суды тіке краннан емес, стақанға құйып біраз қойып, ақ зат кеткеннен кейін ішу керек.Және бұл химиялық элементті әртүрлі пластмассаларды жасау үшін де пайдалынады. Галогендердің алыну тарихы.Фторды француз ғалымы А.Муассан 1886ж НҒ-электролиздеу арқылы алған.Бұл алу әдісі осы күнге дейін қолданылуда.Фтор -- ең белсенді, күшті тотықтырғыш галоген.(түсіндіру ПЖ орны,атом құрлысы,ең кіші атом радиусы). Фтор-табиғатта бос күйінде кездеспейді.Хлор.Ең бірінші швед химигі К.Шееле тұз қышқылын пиролюзитпен қыздыру арқылы алса, ағылшын ғылымы химик Г. Дэви оның газ тәріздес жәй зат екендігін дәлелдеп, француз химигі Гей Люссак оған хлор деген ат береді.Хлор да табиғатта бос күйінде кездеспейді, ол өте улы зат, оны суды залалсыздандыру үшін,ағартқыш зат ретінде пайдаланыды. Өндірісте поливинихлорид, синтетикалық каучук,пластикаттар алу үшін, лак және бояу алуда қолданады.Бром бейметалдар ішіндегі жалғыз сұйық бейметалл. Оны 1825ж Антуан Жером Балар ашты.Бром қызыл-қоңыр түсті, улы, жағымсыз иісті зат, адам организміне түссе ішкі ағзаны ғана емес сыртқы теріге түсседе көп уақыт жазылмайтын жараға айналады.Басқа галогендер сияқты бромда табиғатта бос күйінде кездеспейді. Ол теңіз суларында, теңіз жануарларында және ондағы өсімдіктердің құрамында кездеседі.Бром медицинада, тоқыма өнеркәсібінде бояу ретінде қолданылады.Ең алғаш иодты француз химик- технологы ғалым Бернар Куртуа ашты. Грек тілінен аударғанда иод күлгін деп аталады. Құрамында иоды жоқ зат табиғатта өте аз кездеседі десе де болады. Адам ағзасында да иод өте қажет элеметтердің бірі екендігін біз жақсы білеміз.1940ж. итальян физигі Эмилио-Джино Сегре мен американ физиктері Д. Корсонмен К.Мак-Кензи астат элементін ашты. Астат-радиоактивті элемент. Астаттың валенттілігі -1-ден -7-ге дейінгі аралықта болады. Д.И. Менделлев өзінің периодтық жүйесін құрастырғанда астат туралы болашақта құрылысы, қасиеттері жағынан галогендерге ұқсас элемент ашылатынын болжаған.
Галогендердің алынуы.Өндірісте:
2NaCl + 2H2O = 2NaOH + H2 + Cl2.
2KBr + Cl2 = 2KCl + Br2.
2NaI + MnO2 + 3H2SO4 = I2 + 2NaHSO4 + MnSO4 + 2H2O.
Химиялық қасиеттері:Галогендердің жалпы формуласы - Г2
Химиялық байланыс түрі : ковалентная полюссіз (электрондық формуласы Г - Г )металлдармен әрекеттесуі:
2Na + Cl2 2NaCl
Ca + Cl2 CaCl2
3Fe + Cl2 2FeCl3
Тұздармен:
Cl2 + 2NaBr Br2 + 2NaCl
Br2 + 2KI I2 + 2KBr
3.Фтордың сумен қосылысы:
2F2 + 2H2O 4HF + O2
Сутекпен қосылысы:
Г2 + Н2 2НГ , бұл жерде ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz