Жертабанның тұрақтылығын қамтамасыз ету, іргетастарды орнатудың тиімді тәсілдерін қолдану, сыртқы табиғи ортаны қорғауға арналған ғылыми дәлелденген инженерлік шешімдерді қабылдау
КІРІСПЕ
Жертабандар мен іргетастар ғимараттар мен құрылымдардың пайдалануға жарамдылығын ұзақ мерзімге қамтамсыз етуге арналған өте жауапты және маңызды болып табылады. Жертабандар мен іргетастар бағасы жэне қүрылыс жүмыстарының сыйымдылығы жағынан жалпы құрылыс көлемінің үлкен үлесін құрайды. Бағасы бойынша 15%, барлық еңбек шығыны -12... 15%, ғимаратты салуға қажетті уақыттың -20...30% күрайды.
Қүрылыс алаңының инженерлі-геологиялық шарттарын жеткіліксіз бағалау, жертабан мен іргетасты сапасыз орнату оларлың шектен тыс деформациялануын тудырып, одан ғимараттың зақымдануының, ал кейде толық қирап бүлінуінің себебі болуы мүмкін. Кейбір жағдайларда құрылысты жүргізгенде сақтандыру мақсатында іргетасты шамасы жағынан жертабан талабына сәйкестендірмей үлкен мөлшерде орнатады. Мұндай жағдай қүрылыс алаңында қажеттен тыс артық жүмыстардың туындауына, жертабан топырағының күш көтеру қабілетін толық пайдаланбауға және құрылыс материалдарының шығынының артуына әкеліп соғады.
Жалпы құрылыс үшін жертабандар мен іргетастарды дүрыс жобалап орнатудың маңызы өте зор. Өйткені салынған ғимараттардың пайдалану мерзімі көбінесе олардың жертабандары мен іргетастарының сапасына байланысты болады.
Іргетас ғимараттың ең жауапты бөліктерінің бірі болып табылады. Өйткені ол бүтіндей қатты материалдардан (тас,тасбетон,бетон,темірбетон және т.б.) құрылған ғимаратты жұмсақ күйдегі орта -топырақты жер табандарымен жалғастырып, жоғарыдан түсетін күштерді
таратады.Сонлықтан іргетас қатқылдығы бірдей емес екі ортаның бір жүйе қүрамында үйлесімді жэне берік жүмыс атқаруын, яғни ғимараттарды үзақ мерзім қауіпсіз пайдалануды қамтамасыз ететін конструкция болып табылады.
Техникалық пәндер салынатын ғимаратты жобалау кезінде оның конструкциялық шешімдерінің ерекшеліктерін ескере отырып, топырақты жертабанның деформациялануы эсерінен туындайтын ғимараттың отыруын болжап бағалауға, қажет болса, ғимараттың отыруын азайтуға, жертабанның тұрақтылығын қамтамасыз етуге, іргетастарды орнатудың тиімді тәсілдерін қолдануға қабылдауға мүмкіндік береді.
Қүрылыстың, оның жауапты бөлігі болып табылатын іргетастың ұзаққа шыдамды, пайдалануға жарамды болуы жертабан қызметін атқаратын топырақтарға тікелей байланысты. Сондықтан топырақтардың физикалық, механикалық қасиеттерін алдын-ала анықтап бағалай білу, іргетас жалпы құрылысты жобалап есептеуде маңызды орын алады.
Топырақтардың түрлерінің өте көп және олардың табиғи жағдайда әрқилы орналасуы, сонымен қатар гидрогеологиялық шарттар жертабанды жобалап есептеуде үлкен жауапкершілікті талап етеді.
МАЗМYenНЫ:
Кіріспе
Құрылыс жағдайын бағалау жэне іргетас түрлерін таңдау.
Ғимарат сипаттамасы және құрылыс аймағының табиғи жағдайы
Құрылыс алаңының инженерлік геологиялық жағдайын бағалау
Іргетасқа эсер ететін жүктемені таңдау
Негізгі түрін таңдау
Саяз орналасқан іргетасты есептеу жэне жобалау
Іргетастың орнату тереңдігін тағайындау
Іргетастың өлшемдерін анықтау, құрастыру
Іргетас негіздігінің отыруын есептеу
Қазаншұңқырды жобалау. Іргетасты жобалау.
Қадалы іргетасты есептеу жэне жобалау
Қаданың түрін, маркасын таңдау, роствергтің орнату тереңдігін тағайындау
Қаданың жүк көтеру қабілетін есептеу
Қада санын анықтау жэне қадалы іргелі тасты қүрылымдау
Қадалы іргетасты орнату технологиясы Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер
Қүрылыс жағдайын бағалау және іргетас түрлерін таңдау.
Ғимарат сипаттамасы және қүрылыс аймағының табиғи жағдайы
Вариант
'С
Топырақ
тығыз-
дығы
р,тм[3]
Түйіршік-
тер
тығыз- дығы ps, тм[3]
Ылғалдылык, %
Түйіршіктер мөлшері, %
Габиғи
*Е
и
з
э
3
и:
1
Плену шегі
2
2-0.5
0.5-0.25
0.25-0.1
0.1
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
1
1,82
2,58
0,17
"
50,4
29,3
16,8
1,2
2,3
2
1,96
2,7
0,23
0,27
0,21
"
"
"
"
3
1,95
2,66
0,25
"
8,3
20,4
21,6
29,7
20,0
4
2,0
2,64
0,31
0,36
0,23
"
"
"
[-]
Көп қабатты корридор типті түрғын үй
Корридор типті көп қабатты тұрғын үй қаңқасы толық емес. Үй қабырғасы кірпіштен, меншікті салмағы х = 18 kHm3. Сыртқы қабырға қалыңдығы 51 см.
Үйдің ішкі қаңқасы қимасы 40х40см құрама темірбетон ұстындар мен 54х30см арқалықтардан құрастырылған. Қабат аралық жыбындар ірі өлшемді темірбетон плиталар. Оның 1м[2] салмағы 2,8кН. Едег миноумнан. Бөлме аралық қабырғалар қалыңдығы 8 см гипс бетон панелтен, ал пәтер аралық арасында 4 см қуысы бар әрқайсысының қалыңдығы 8 см. Екі панельден жасалған. Шатыры орама, тегіс, ауа өткізбейтін жэне біріктірілген, Карниз қүрамалы темірбетоннан, 1м ұзындығының салмағы - 2,8кН. Жылыту қабаты меншікті салмағы у = 6 кНм[2]
Алматы қаласының климаттық, сейсмикалық жағдайына байланысты төмендегі мағлұматтарды кірістірдім.
Жалпы Республиканың эртүрлі табиғи жағдайын алып қарағанда, оның жер сілкінісі, сел тасқыны, көшкін және опырылып құлау, су тасқыны, қүрғақшылық, температураның кенет төмендеуі, Каспий теңізі жағалауларының аймақтарын су басып қалу жэне су астында қалу, орман жэне дала өрттері сияқты табиғи апаттарға едәуір бейім екендігін айғақтайды. Алматы, Шығыс Қазақстан, Жамбыл, Оңтүстік Қазақстан облыстарына жэне Алматы қаласына қиратушы жер сілкінісінің қатері үнемі төніп түр.
Сейсмология институтының деректері бойынша еліміздің оңтүстік, шығыс және оңтүстік шығыс өңірлері үзақ сейсмикалық тыныштықтан кейін таяу жылдарда қатты қиратушы жер сілкінісінің туындауы мүмкін сейсмикалық процестің жандану кезеңіне енді. Жер сілкінісін болжау және бұл апаттардан келген залалды жэне олардан туындаған геологиялық жэне
техногендік қосымша факторларды төмендету проблемаларының халықтың жэне объектілердің қауіпсіздігін қамтамасыз етуде өмірлік маңызы бар. Еліміздің 400-ден аса қалалары мен елді мекендері орналасқан, өнеркәсіптік элеуеттің 40 пайызы шоғырланған және еліміздің халқының жартысы түратын ел аумағының үштен бірі сейсмоқауіпті болып табылады. Алматы облысы мен Алматы қаласының аумағы кіретін Солтүстік Тянь-Шань аймағы бүкіл Орталық Азиядағы ең бір сейсмоқауіптілердің бірі болып табылады. Жүз жыл аралығында мұнда онға жуық қиратушы жер сілкінісі болды, оның екеуінің (Шелекте 1989 жылы және Кеминде 1911 жылы) магнитудасы сегіз баллға жетті жэне дүниежүзілік сейсмикалық апаттардың рангіне кірді.
Осы маған берілген курстық жобамдағы берілген қала -Алматы сейсмикалық аймақ болғандықтан оның іргетасын кез-келген табиғи жағдайларға қарсы тұратындай мығым, берік қылып соғу керек.
Қүрылыс алаңының геологиялық жағдайын бақылау
Саз топырақтардың аты мен түрі оның иіліп-созылғыштық саны Jp және аққыштық көрсеткішіне Jl байланысты 1-2-кестелерден анықталады. Jp=WL-WP100 (1.1)
JL=W- Wp Wl-Wp (1.2)
мүндагы: Wl -- аққыштық шегіндегі ылғалдық;
Wp -иіліп-созылғыштық шегіндегі ылғалдық;
W -табиғи ылғалдық.
Саз топырақтардың ішінде сырт күші немесе өз салмағы әсерінен суланған кезде қосымша шөгетін (сығылатын) топырақтар болады. Топырақтың шөгетінін алдын-ала бағалау үшін төмендегі екі шартты тексереді: Sr 0,8; Jss Jss'
мүндагы: Jss -шөгу көрсеткіші;
Jss' -шөгу көрсеткішінің кестелік мәні (3-кесте)
Егер шарттың екеуі бірдей орындалса, онда саз топырақ шөгетін топыраққа жатады. Егер екі шарттың біреуі орындалмаса, екіншісінің орындалғанына қарамастан шөкпейді деп қабылданады.
Ылғалдық дәрежесі мына формула бойынша анықталады:
Sr=psxW 100 xpwxe (1.3)
мүндагы: pw -судың тығыздығы, pw= 1,0 тм[3]. Ал, Jss төмендегі формуламен табылады:
Jss=6l-61+6 (1-4)
мүндагы: Өь -- (1.5)формула бойынша анықталатын аққыштың шөгіндегі ылғалдыққа Wl сэйкес келетін кеуектік коэффициент!. e=psp(l+co100) -1 (1.5)
eL= psxcoLpPoundox 100 (1.6)
Саз топырақтардың деформациялану және беріктілік сипаттамаларын оның атына, кеуектік коэффициент! е мен аққыштық көрсеткішінің Jl мэндеріне байланысты төмендегі көрсетілген кестелерден қабылдаймыз. с, ср - 4-кесте; Е -- 5-кесте; R- шөгетін топырақ үшін -6-кесте; R -шөкпейтін топырақ үшін -7-кесте.
кесте. Саз топырақтың иіліп-созылгыштыц саны бойынша түрлері
Саз топырақтың түрлері
Иіліп-созылғыштық саны Jp
Қүмайт
0,01 Jp0,07
Саздак
0,07 Jp0,17
Саз-балшық
Jp0,17
кесте. Саз топырацтардың аққыштық көрсеткішіне байланысты түрлері
Саз топырақтын түрлері
Аккыштық көрсеткіші Jl
Құмайт: - қатты
Jl0
-иіліп-созылғыш
0 Jl1
-аққыш
Jl1
Саздақ жэне саз-балшық: -катты
Jl0
-жартылай қатты
0 Jl0,25
-баяу иіліп-созылғыш
0,25 Jl0,5
-жұмсақ иіліп созылғыш
0,5 Jl0,75
-тұрақсыз иіліп-созылғыш
0,75 Jl1
-аққыш
Jl1
кеств. Топырақтың иіөгу көрсеткішінің JssMdui
Иіліп-созылғыш саны
lJp10
10 Jp14
14 Jp22
JssKepceTKimi
0,1
0,17
0,24
кесте. Саз топыраңтардың меншікті ілінісуініц с(кПа), іиікі үйкелу бүрышының (р(град.) мәндері
Топырақтардың түрлері және консистенциялық көрсеткішінің мәндері
Топыракта
рдың
сипаттары
ның
белгіленуі
Кеуектік коэффициент! е сәйкес топырактардың сипаттары
0,45
0,55
0,65
0,75
0,85
0,95
1,05
Құмайт
0 Jl0,25
Сп
21
17
15
13
-
-
-
фп
30
19
27
24
-
-
-
0,25Jl0,75
Сп
19
15
13
11
9
-
-
фп
28
26
24
21
18
-
-
Саздак
0 Jl0,25
Сп
47
37
31
25
22
19
-
фп
26
25
24
23
22
20
-
0,25 Jl0,5
Сп
39
34
28
23
18
15
-
фп
24
23
22
21
19
17
-
0,5 Jl0,75
Сп
-
-
25
20
16
14
12
фп
-
-
19
18
16
14
12
Саз-
балшык
0 Jl0,25
Сп
-
81
68
54
47
41
36
фп
-
21
20
19
18
16
14
0,25 Jl0,5
Сп
-
-
57
50
43
37
32
фп
-
-
18
17
16
14
11
0,5 Jl0,75
Сп
-
-
45
41
36
33
29
фп
-
-
15
14
12
10
7
5-кесте. Саз топырақтардың деформациялық модулінің мәндері
Топырақтардың түрлері жэне аққыштық шектік мәндері
Кеүектік коэффициент! е сәйкес Е мэндері (МПа)
0,35
0,45
0,55
0,65
0,75
0,85
0,95
1,05
Құмайт
0 Jl0,75
-
32
24
16
10
7
-
-
Саздақ
0 Jl0,25
-
31
27
22
17
14
11
-
0,25 Jl0,5
-
32
25
19
14
11
8
-
0,5 Jl0,75
-
-
-
17
12
8
6
5
Саз-
балшык
0 Jl0,25
-
-
28
24
21
18
15
12
0,25 Jl0,5
-
-
-
21
18
15
12
9
0,5 Jl0,75
-
-
-
-
15
12
9
7
6-кесте. Шөгетін саз топырақтардың есептік кедергісі R
Саз топырактың түрі
R мәндері (кПа)
табиғи құрылымы бұзылмаған құрғак топырақтың тығыздығы
нығыздалған құрғақ, топырақтың тығыздығы
1,35
1,55
1,60
1,70
Қүмайт
300
350
200
250
150
180
Саз
350
400
250
300
180
200
7-кесте. Шөкпейтін саз топырақтардың есептік кедергісі R0
Саз топырактар
Кеуектік
Аккыштық көрсеткішіне байланысты R мэні (кПа)
коэффициенте
Jl=0
Jl=1
Қүмайт
0,5
300
300
0,7
250
250
1,05
300
200
Саздак
0,7
250
180
1,0
200
100
Саз-балшық
0,5
600
400
0,6
500
300
0,8
300
200
1,1
250
100
2-қабат.
JP= Wl-Wp =0,27-0,21=0,06 (1.1)
№ 1 кесте бойынша - құмайт
Jl=co-WlWl-Wp=0,23-0,210,27-0,21= 0,33 (1.2) №2 кесте бойынша -иіліп созылғыш Jl0
Sr=psxWpwxe=2,7xO,23?wxe (1.3)
e=psp(l+(o)-l=2,71,96(1+0,23)-l=0 ,69 ( 1.5)
Sr=2,7x0,230,69x1=0,9
Sr 0,8; Jss Jss' шарты бойынша шөкпейді.
eL-psxwLp*w=0.27x2.70.23*1.96=1.9 6 (1.6) Jss (№3 кесте) Jss~l-96-0.691+0,69=0.660,1
Jss' -ісінеді
e=0,69 №4-№5кестелерден көрсеткіштері алынады. сп=12.2(кПа)
фп=22.8°
Е=13.6 (МПа)
Мэнін №7 кестеден анықтаймыз: R0 = 150(кПа)
Корытынды: саздақ, қатты, шөкпейді, ісінеді, R0 -- есептік кедергісі 150кПа 4-қабат.
JP= Wl-Wp =0,36-0,23=0,13
№ 1 кесте бойынша -саздақ
Jl=g) - WL Wl-Wp=0,3 1-0,230,13=0,61 №2 кесте бойынша -иіліп созылады Jl0
sr[=]?s [x]W pw[x]e;
e=psp( 1 +co)-1 =2,662( 1+0,31)-1 =0,73 Sr =2,66x0,310,73x1=1.12 Sr 0,8; - топырақ шөкпейді
6l=Ps[x]glPco =2,64x0,362*0,31=1,53
Jss (№3 кесте) Jss=l,53-0,731+0,73=0,46 Jss =0,460,17 -- ісінеді
e=0,73 №4-№5кестелерден көрсеткіштері алынады. cn=21 кПа
(pn=18,2°
E=13 МПа
Мәнін №7 кестеден анықтаймыз: R0 =190 кПа
Корытынды: қумайт, қатты, шөкпейді, ісінбейді, R0 -- есептік кедергісі 190 МПа
Қүм топырақтың түрін анықтау
Құмның аты оның ірілі-ұсақты құрамына байланысты 8-кесте бойынша анықталады. Ол үшін құмның белгілі ірілі-ұсақты құрамын түйіршіктерінің ең үлкен диаметрінен бастап 8-кестедегі орналасқан қүмның түрлері мен салыстырылып, алғаш қанағаттанған көрсеткіішне сэйкесқүмның аты қабылданады.
Анықталған құмның атына оның түйіршіктер қүрамының біркелкілік дәрежесін Си көрсететін түрі қосылады.
См=ёбоііо (1.7.)
мүндагы: d6o жэне dio -қарастырылып отырған қүмда массасы бойынша 10%жэне 60% кем түйіршіктердің диаметрі.
Біркелкілік дәрежесін Си құмның ірілі-үсақты құрамы бойынша түрғызылған графикті пайдаланып анықтайды. Аталған графикті тұрғызу үшін абсцисса осінің бойына түйіршіктердің диаметрлерін (мм) логарифмдеп (микронмен), ал ордината осіне түйіршіктердің проценттік құрамын түсіреді (1-сурет). Графиктің қисық сызықтың бойындағы 10% және 60%и сәйкес келетін нүктелер бойынша абсцисса осінен dio мен ббо мэндерін тауып алуға болады.
Егер Си3 болса, онда құм біркелкі, ал Си3 болса құм аралас деп аталады.
Құм топырақтар кеуектік коэфициентінің Ө мэніне байланысты 9- кестеде көрсетілгендей үш түрлі тығыздыққа бөлінеді.
е= psp(i+W)-l (1.8.)
мүндагы: ps -құмның түйіршіктерінің тығыздығы; р -қүмның тығыздығы;
W -қүмның табиғи ылғалдығы.
Қүм топырақтар сонымен қатар ылғалдық дәрежесіне Sr байланысты 10-кестеге сәйкес үш түрге бөлінеді. 8гтөмендегі формуламен анықталады: Sr=psx Wpwxe (1.9.)
мүндагы: pw -судың тығыздығы, ?w=1,0tm3.
Сонымен 8,9,10 -кестелер жэне Си мәні бойынша табылған құмның түрлері оның толық атын кұрайды.
Топырақтардың деформациялануы жэне беріктілігін көрсететін сипаттамаларына жалпы деформацияның модулі Е, меншікті ілінісу коэффициент! сп , ішкі үйкелу бұрышы (рп жэне есептік кедергісі R0 жатады.
Қүм топырақтың cn , cpn , E-pi I f-кестеден қүмяъщ атына және е-нің мэніне байланысты анықталады. Егер (1.8) формуламен анықталған е-нің мэні кестедегі көрсетілген е-нің мэндерінің аралығында болса, онда сп , срп , Е мәндері интерполяция жасау арқылы қабылданады. Егер е-нің мэні кестедегі ең кіші е-ден аз болса, онда сол кіші Ө-ге сәйкес келетін сп, срп , Е -лер нольге тең болады. Қүмның есептік кедергісі 12-кестені пайдаланып қабылданады.
8-кесте. Қүм топырақтардың ірілі-үсақты цүрамы бойынша түрлері.
Қүмның атаулары
Түйіршіктің
мөлшері
Құрғақ топырақтың
d,MM
массасы,%
Қиыршық кұм
d 2
25
Ірі құм
d 0,5
50
Орта құм
d 0,25
50
Майда құм
d 0,1
75
Yenнтақ құм
d 0,1
75
9-кесте. Қүм топырақтардың тыгыздыгы бойынша түрлері
Құмның түрлері
Құмның тығыздығы
Тығыз
орта тығыз
борпылдақ
Қиыршық, ірі, орта қүмдар
е 0,55
0,55е 0,7
е 0,70
Майда қүм
е 0,60
0,6е 0,75
е 0,75
Yenнтақ қүм
е 0,60
0,6 е 0,8
е 0,80
10-кесте. Қүмдардың ылгалдық дәрежесі бойынша түрлері.
Құмдардың түрлері
Ылғалдық дәрежесі
Дымқыл
0 Sr 0,5
Ылғалды
0,5 Sr 0,8
Суға қанған
0,8 Sr 1
11-кесте. Қүм топырақтардың меншікті ілінісуінің сп (кПа), ішкі үйкелу бүрышының р„ (град.), және деформацияльщ модулінің Е (МПа) мәндері.
Топырақтар- дың түрлері
Т опырақтар дың сипаттарының белгіленуі
Кеуектік коэффициенті е сэйкес топырақтың сипаттары
0,45
0,55
0,65
0,75
Қиыршық
Сп
2
1
-
-
және ірі
фп
43
40
38
-
құмдар
Е
50
40
30
-
Орта құм
Сп
3
2
1
-
фп
40
38
35
-
Е
50
40
30
-
Майда құм
Сп
6
4
2
-
Фп
38
36
32
28
Е
48
38
28
18
Yenнтақ құм
Сп
8
6
4
2
фп
36
34
30
26
Е
39
28
18
11
Қүм топырақтың түрін аныңтау
1)Ірілі ұсақты құрамына байланысты құм топырақтың түрін берілген вариант бойынша анықтаймыз.
1-қабат.
d,MM
2
2-0,5
0,5-0,25
0,25-0,1
0,1
1%
50,4
29,3
16,8
1,2
2,3
Қүм топырақтмң біркелкілігін анықтаймыз: CM=d60%dl0% Си3 топырақтың біркелкілік коэффицинеті
Си аралас құм
кесте бойынша 1 -қабат қиыршық құм.
Қүм топырақтың тыгыздыгын анықтаймыз Ол үшін кеуектік коэффициенты есептеу қажет: е= psp( 1 +(C))-1=2,581,82(1+0,17)-1 =0,66
кесте бойынша е=0,66; орта тығыз .
Қүм топырақтың ылгалдылъщ дәрежесін аныцтаймыз
e*Pw
0,17x2,58
0,66x1
0,66
Sr = 0,66
кесте бойынша 0,5 Sr 0,8 -ылғпл
Қүм топырақтың беріктік және деформацияльщ сипаттамаларын
кесте бойынша анықтаймыз
сп = ОкПа
Рт = 38,2°
Е = ЪОМПа
Құм топырақтың есептік кедергісін анықтаймыз Ro=500Klla
Корытынды: майда құм, орта тығыз, суға қанған, есептік кедергісі - Ко=500кПа
3-қабат.
d,MM 2
2-0,5
0,5-0,25
0,25-0,1
0,1
% 8,3
20,4
21,6
29,7
20
Құм топырақтың біркелкілігін анықтаймыз: Cu=d60%d 10% Cu3 топырақтың біркелкілік коэффицинеті
Си аралас кұм
кесте бойынша 2-қабат орта құм.
Құм топырақтың тығыздығын анықтаймыз Ол үшін кеуектік коэффициенты есептеу қажет: е= psp(l+(C))-l=2,681,95(1+0,25)-1=0 ,79
кесте бойынша е=0,79; борпылдақ ,
Құм топырақтың ылғалдылық дэрежесін анықтаймыз
о [WX]PS 0,25x2,68 л or
~ expw ~ 0,79x1 -- [U][5:)]
= 0,85
кесте бойынша 0,8 Sr 1 -суға қанған
Қум топырақтың беріктік жэне деформациялық сипаттамаларын 11-кесте бойынша анықтаймыз
сп = 0 кПа
Рт = 0°
Е = ОМПа
Құм топырақтың есептік кедергісін анықтаймыз Я=0кПа
Қорытынды: майда құм, орта тығыз, суға қанған, есептік кедергісі -Я=0кПа Енді эр қабаттың топырағының есептік физикалық қасиеттерін анықтап, бір кестеге жинақтаймыз.
Топырақтың есептік-физикалық қасиеттері
12-кесте
а
X
Толық аталуы
Топырақ
қабатының
қалыңдығы
е
sr
Jp
Jl
Беріктік
қасиеттері
Е,
МП
а
R0
кПа
сь
кПа
ФІ
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
1
Қиыр
шық
құм
m
г\
0,66
0,66
1
о
38,2
о
со
о
о
ш
2
Құма
йт
11,6
0,69
0,9
0,06
0,33
N
N
т-Н
22,8
40
\
СО
т-Н
150
3
Орта
құм
5,6
0,79
0,85
-
-
О
о
О
о
4
сазда
Қ
12,4
0,73
сч
CS
г*н
сн
т-Н
с\
О
r-H
40
o'
т -- Н
(N
18,2
сп
г-Н
190
Іргетасқа эсер ететін жүктемені таңдау
Жүк жинау кестесі
13-кесте
№
Жүк аталуы
Нормативтік
Ү
Есептік
жүк,
кН
1м[2],кНм[2]
Жүктеме
ауданы,кН
1
2
3
4
5
6
Т}
фақты жүктер
1
жабын (қарақағаз)
0,35
2,9
1,3
3,7
2
Терезе лердің орнындағы 6-қабаттың қабыр- ғаларынан
[0,51 х (3 х 2,8 -1,82 х 1,59)і 8 х 9\
454,41
454,41
U
499,9
3
Керамзитті жылыту қабатынан
6
50,4
1,3
65,5
4
Бу өткізбейтін қабаттан
0,06
0,5
1,3
0,7
5
ТБ қабатаралық жабын плитасы(9)
2,8
211,7
1,1
232,8
6
9-қабаттағы линолеум еденнен
0,2
15,1
1,3
19,6
7
Бөлме аралық 9-қабаттағы гипсбетоннан
1,5
113,4
1,1
124,7
8
Қабырғаның цоколь бөлігінің салмағы, (0,51x3x1x18)
27,5
1,1
30,3
9
Карнизге дейінгі кірпіш қабырғадан 0,51x0,5x3x18
--
13,8
1,1
15,2
Уақытша жүктер
10
Қардың салмағы
0,7
5,88
1,4
8,2
11
Пайдалы жүктер
1,5
34,0
1,4
47,6
Қабырғаның Іметр ұзындығынан түсетін нормативтік жүктер:
түрақты -- NmH = 889,7:3=296,6 кН
уақытша -- NyH = 40:3=13,3 кН
барлығы -- NH= 296,6+13,3=309,9 кН Қабырғаның Іметр ұзындығынан түсетін есептік жүктер:
тұрақты -- Nme= 992,4:3 = 330,8 кН
уақытша -- Nye = 55,8:3 = 18,6 кН
барлығы -- Ne = 330,8 + 18,6 =349,4 кН
Yenстын астындағы іргетасқа түсетін мөлшерлік және есептік күштер Жүктеме ауданы S = (2,8 + 2,8)х (2,8 +1,3) = 22,96м[2]
14-кесте
№
Күштер
Мөлшерлік
күштер
Күш
бойынша
сенімділік
коэффициен
ті
Есепті к күш, кН.
Бірлік
аудан
ға,
кНм[2]
Жүктеме
ауданнан
кНм[2]
1
2
3
4
5
6
Тұрақты күштер
1
Битумға түндырылған шағалды қорғау қабатынан
0,30
2,67
1,3
3,5
2
Судан ажырататын Зқабатты төсеніштен
0,15
1,33
1,3
1,73
3
Керамзитті жылыту қабатынан
2
17,8
1,3
23,14
4
Бу өткізбейтін қабаттан
0,06
0,5
1,3
0,7
5
Темірбетон корниз
8,9
1,1
9,79
6
Қабат аралық жабын плиталарынан
2,80
21,25
1,1
23,37
7
7 қабаттағы гипсобетоннан
1,50
11,38
1,3
14,79
8
7 қабаттағы линолеум еденнен
0,20
1,5
1,3
1,95
9
Құрамалы жабын
арқалықтарынан
[0,38* (8,9-1,59* 1,23)24* 7]
442,6
8
442,68
1,1
486,94
1
0
Карнизге дейінгі кірпіш
қабырғадан
(0.38*0.46*1*2.54*24)
10.65
1.1
25.48
1
1
Қабырғаның цоколь бөлігінің салмағы (0.38*2.54*1*24)
23.16
1.1
25.48
1
2
Барлығы
547.74
610.06
Уақытша күштер
11
Азайтатын коэффициентті ескеріп 5 қабат аралық жабыннан
1,50
13.35
1,4
18.69
12
Барлығы
561.09
630
Мөлшерлік күштер:
тұрақты -- NmH = 547.74 кН
уақытша -- NyH= 13.35 кН
барлығы -- NH= 610.06 кН Есептік күштер:
түрақты -- Nme = 561.09 кН
уақытша -- Nye = 18.69 кН
1.4. Негізгі түрін таңдау
Жертабандар мен іргетастарды жобалау алдында құрылыс алаңының инженерлі-геологиялық жағдайын бағалайды. Ол үшін инденерлі- геологиялық ізденістердің мэліметтерімен танысып, әрбір топырақ қабаттарының физикалық қасиеттерін пайдаланып олардың күй-жағдайын, механикалық жэне деформациялық ... жалғасы
Жертабандар мен іргетастар ғимараттар мен құрылымдардың пайдалануға жарамдылығын ұзақ мерзімге қамтамсыз етуге арналған өте жауапты және маңызды болып табылады. Жертабандар мен іргетастар бағасы жэне қүрылыс жүмыстарының сыйымдылығы жағынан жалпы құрылыс көлемінің үлкен үлесін құрайды. Бағасы бойынша 15%, барлық еңбек шығыны -12... 15%, ғимаратты салуға қажетті уақыттың -20...30% күрайды.
Қүрылыс алаңының инженерлі-геологиялық шарттарын жеткіліксіз бағалау, жертабан мен іргетасты сапасыз орнату оларлың шектен тыс деформациялануын тудырып, одан ғимараттың зақымдануының, ал кейде толық қирап бүлінуінің себебі болуы мүмкін. Кейбір жағдайларда құрылысты жүргізгенде сақтандыру мақсатында іргетасты шамасы жағынан жертабан талабына сәйкестендірмей үлкен мөлшерде орнатады. Мұндай жағдай қүрылыс алаңында қажеттен тыс артық жүмыстардың туындауына, жертабан топырағының күш көтеру қабілетін толық пайдаланбауға және құрылыс материалдарының шығынының артуына әкеліп соғады.
Жалпы құрылыс үшін жертабандар мен іргетастарды дүрыс жобалап орнатудың маңызы өте зор. Өйткені салынған ғимараттардың пайдалану мерзімі көбінесе олардың жертабандары мен іргетастарының сапасына байланысты болады.
Іргетас ғимараттың ең жауапты бөліктерінің бірі болып табылады. Өйткені ол бүтіндей қатты материалдардан (тас,тасбетон,бетон,темірбетон және т.б.) құрылған ғимаратты жұмсақ күйдегі орта -топырақты жер табандарымен жалғастырып, жоғарыдан түсетін күштерді
таратады.Сонлықтан іргетас қатқылдығы бірдей емес екі ортаның бір жүйе қүрамында үйлесімді жэне берік жүмыс атқаруын, яғни ғимараттарды үзақ мерзім қауіпсіз пайдалануды қамтамасыз ететін конструкция болып табылады.
Техникалық пәндер салынатын ғимаратты жобалау кезінде оның конструкциялық шешімдерінің ерекшеліктерін ескере отырып, топырақты жертабанның деформациялануы эсерінен туындайтын ғимараттың отыруын болжап бағалауға, қажет болса, ғимараттың отыруын азайтуға, жертабанның тұрақтылығын қамтамасыз етуге, іргетастарды орнатудың тиімді тәсілдерін қолдануға қабылдауға мүмкіндік береді.
Қүрылыстың, оның жауапты бөлігі болып табылатын іргетастың ұзаққа шыдамды, пайдалануға жарамды болуы жертабан қызметін атқаратын топырақтарға тікелей байланысты. Сондықтан топырақтардың физикалық, механикалық қасиеттерін алдын-ала анықтап бағалай білу, іргетас жалпы құрылысты жобалап есептеуде маңызды орын алады.
Топырақтардың түрлерінің өте көп және олардың табиғи жағдайда әрқилы орналасуы, сонымен қатар гидрогеологиялық шарттар жертабанды жобалап есептеуде үлкен жауапкершілікті талап етеді.
МАЗМYenНЫ:
Кіріспе
Құрылыс жағдайын бағалау жэне іргетас түрлерін таңдау.
Ғимарат сипаттамасы және құрылыс аймағының табиғи жағдайы
Құрылыс алаңының инженерлік геологиялық жағдайын бағалау
Іргетасқа эсер ететін жүктемені таңдау
Негізгі түрін таңдау
Саяз орналасқан іргетасты есептеу жэне жобалау
Іргетастың орнату тереңдігін тағайындау
Іргетастың өлшемдерін анықтау, құрастыру
Іргетас негіздігінің отыруын есептеу
Қазаншұңқырды жобалау. Іргетасты жобалау.
Қадалы іргетасты есептеу жэне жобалау
Қаданың түрін, маркасын таңдау, роствергтің орнату тереңдігін тағайындау
Қаданың жүк көтеру қабілетін есептеу
Қада санын анықтау жэне қадалы іргелі тасты қүрылымдау
Қадалы іргетасты орнату технологиясы Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер
Қүрылыс жағдайын бағалау және іргетас түрлерін таңдау.
Ғимарат сипаттамасы және қүрылыс аймағының табиғи жағдайы
Вариант
'С
Топырақ
тығыз-
дығы
р,тм[3]
Түйіршік-
тер
тығыз- дығы ps, тм[3]
Ылғалдылык, %
Түйіршіктер мөлшері, %
Габиғи
*Е
и
з
э
3
и:
1
Плену шегі
2
2-0.5
0.5-0.25
0.25-0.1
0.1
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
1
1,82
2,58
0,17
"
50,4
29,3
16,8
1,2
2,3
2
1,96
2,7
0,23
0,27
0,21
"
"
"
"
3
1,95
2,66
0,25
"
8,3
20,4
21,6
29,7
20,0
4
2,0
2,64
0,31
0,36
0,23
"
"
"
[-]
Көп қабатты корридор типті түрғын үй
Корридор типті көп қабатты тұрғын үй қаңқасы толық емес. Үй қабырғасы кірпіштен, меншікті салмағы х = 18 kHm3. Сыртқы қабырға қалыңдығы 51 см.
Үйдің ішкі қаңқасы қимасы 40х40см құрама темірбетон ұстындар мен 54х30см арқалықтардан құрастырылған. Қабат аралық жыбындар ірі өлшемді темірбетон плиталар. Оның 1м[2] салмағы 2,8кН. Едег миноумнан. Бөлме аралық қабырғалар қалыңдығы 8 см гипс бетон панелтен, ал пәтер аралық арасында 4 см қуысы бар әрқайсысының қалыңдығы 8 см. Екі панельден жасалған. Шатыры орама, тегіс, ауа өткізбейтін жэне біріктірілген, Карниз қүрамалы темірбетоннан, 1м ұзындығының салмағы - 2,8кН. Жылыту қабаты меншікті салмағы у = 6 кНм[2]
Алматы қаласының климаттық, сейсмикалық жағдайына байланысты төмендегі мағлұматтарды кірістірдім.
Жалпы Республиканың эртүрлі табиғи жағдайын алып қарағанда, оның жер сілкінісі, сел тасқыны, көшкін және опырылып құлау, су тасқыны, қүрғақшылық, температураның кенет төмендеуі, Каспий теңізі жағалауларының аймақтарын су басып қалу жэне су астында қалу, орман жэне дала өрттері сияқты табиғи апаттарға едәуір бейім екендігін айғақтайды. Алматы, Шығыс Қазақстан, Жамбыл, Оңтүстік Қазақстан облыстарына жэне Алматы қаласына қиратушы жер сілкінісінің қатері үнемі төніп түр.
Сейсмология институтының деректері бойынша еліміздің оңтүстік, шығыс және оңтүстік шығыс өңірлері үзақ сейсмикалық тыныштықтан кейін таяу жылдарда қатты қиратушы жер сілкінісінің туындауы мүмкін сейсмикалық процестің жандану кезеңіне енді. Жер сілкінісін болжау және бұл апаттардан келген залалды жэне олардан туындаған геологиялық жэне
техногендік қосымша факторларды төмендету проблемаларының халықтың жэне объектілердің қауіпсіздігін қамтамасыз етуде өмірлік маңызы бар. Еліміздің 400-ден аса қалалары мен елді мекендері орналасқан, өнеркәсіптік элеуеттің 40 пайызы шоғырланған және еліміздің халқының жартысы түратын ел аумағының үштен бірі сейсмоқауіпті болып табылады. Алматы облысы мен Алматы қаласының аумағы кіретін Солтүстік Тянь-Шань аймағы бүкіл Орталық Азиядағы ең бір сейсмоқауіптілердің бірі болып табылады. Жүз жыл аралығында мұнда онға жуық қиратушы жер сілкінісі болды, оның екеуінің (Шелекте 1989 жылы және Кеминде 1911 жылы) магнитудасы сегіз баллға жетті жэне дүниежүзілік сейсмикалық апаттардың рангіне кірді.
Осы маған берілген курстық жобамдағы берілген қала -Алматы сейсмикалық аймақ болғандықтан оның іргетасын кез-келген табиғи жағдайларға қарсы тұратындай мығым, берік қылып соғу керек.
Қүрылыс алаңының геологиялық жағдайын бақылау
Саз топырақтардың аты мен түрі оның иіліп-созылғыштық саны Jp және аққыштық көрсеткішіне Jl байланысты 1-2-кестелерден анықталады. Jp=WL-WP100 (1.1)
JL=W- Wp Wl-Wp (1.2)
мүндагы: Wl -- аққыштық шегіндегі ылғалдық;
Wp -иіліп-созылғыштық шегіндегі ылғалдық;
W -табиғи ылғалдық.
Саз топырақтардың ішінде сырт күші немесе өз салмағы әсерінен суланған кезде қосымша шөгетін (сығылатын) топырақтар болады. Топырақтың шөгетінін алдын-ала бағалау үшін төмендегі екі шартты тексереді: Sr 0,8; Jss Jss'
мүндагы: Jss -шөгу көрсеткіші;
Jss' -шөгу көрсеткішінің кестелік мәні (3-кесте)
Егер шарттың екеуі бірдей орындалса, онда саз топырақ шөгетін топыраққа жатады. Егер екі шарттың біреуі орындалмаса, екіншісінің орындалғанына қарамастан шөкпейді деп қабылданады.
Ылғалдық дәрежесі мына формула бойынша анықталады:
Sr=psxW 100 xpwxe (1.3)
мүндагы: pw -судың тығыздығы, pw= 1,0 тм[3]. Ал, Jss төмендегі формуламен табылады:
Jss=6l-61+6 (1-4)
мүндагы: Өь -- (1.5)формула бойынша анықталатын аққыштың шөгіндегі ылғалдыққа Wl сэйкес келетін кеуектік коэффициент!. e=psp(l+co100) -1 (1.5)
eL= psxcoLpPoundox 100 (1.6)
Саз топырақтардың деформациялану және беріктілік сипаттамаларын оның атына, кеуектік коэффициент! е мен аққыштық көрсеткішінің Jl мэндеріне байланысты төмендегі көрсетілген кестелерден қабылдаймыз. с, ср - 4-кесте; Е -- 5-кесте; R- шөгетін топырақ үшін -6-кесте; R -шөкпейтін топырақ үшін -7-кесте.
кесте. Саз топырақтың иіліп-созылгыштыц саны бойынша түрлері
Саз топырақтың түрлері
Иіліп-созылғыштық саны Jp
Қүмайт
0,01 Jp0,07
Саздак
0,07 Jp0,17
Саз-балшық
Jp0,17
кесте. Саз топырацтардың аққыштық көрсеткішіне байланысты түрлері
Саз топырақтын түрлері
Аккыштық көрсеткіші Jl
Құмайт: - қатты
Jl0
-иіліп-созылғыш
0 Jl1
-аққыш
Jl1
Саздақ жэне саз-балшық: -катты
Jl0
-жартылай қатты
0 Jl0,25
-баяу иіліп-созылғыш
0,25 Jl0,5
-жұмсақ иіліп созылғыш
0,5 Jl0,75
-тұрақсыз иіліп-созылғыш
0,75 Jl1
-аққыш
Jl1
кеств. Топырақтың иіөгу көрсеткішінің JssMdui
Иіліп-созылғыш саны
lJp10
10 Jp14
14 Jp22
JssKepceTKimi
0,1
0,17
0,24
кесте. Саз топыраңтардың меншікті ілінісуініц с(кПа), іиікі үйкелу бүрышының (р(град.) мәндері
Топырақтардың түрлері және консистенциялық көрсеткішінің мәндері
Топыракта
рдың
сипаттары
ның
белгіленуі
Кеуектік коэффициент! е сәйкес топырактардың сипаттары
0,45
0,55
0,65
0,75
0,85
0,95
1,05
Құмайт
0 Jl0,25
Сп
21
17
15
13
-
-
-
фп
30
19
27
24
-
-
-
0,25Jl0,75
Сп
19
15
13
11
9
-
-
фп
28
26
24
21
18
-
-
Саздак
0 Jl0,25
Сп
47
37
31
25
22
19
-
фп
26
25
24
23
22
20
-
0,25 Jl0,5
Сп
39
34
28
23
18
15
-
фп
24
23
22
21
19
17
-
0,5 Jl0,75
Сп
-
-
25
20
16
14
12
фп
-
-
19
18
16
14
12
Саз-
балшык
0 Jl0,25
Сп
-
81
68
54
47
41
36
фп
-
21
20
19
18
16
14
0,25 Jl0,5
Сп
-
-
57
50
43
37
32
фп
-
-
18
17
16
14
11
0,5 Jl0,75
Сп
-
-
45
41
36
33
29
фп
-
-
15
14
12
10
7
5-кесте. Саз топырақтардың деформациялық модулінің мәндері
Топырақтардың түрлері жэне аққыштық шектік мәндері
Кеүектік коэффициент! е сәйкес Е мэндері (МПа)
0,35
0,45
0,55
0,65
0,75
0,85
0,95
1,05
Құмайт
0 Jl0,75
-
32
24
16
10
7
-
-
Саздақ
0 Jl0,25
-
31
27
22
17
14
11
-
0,25 Jl0,5
-
32
25
19
14
11
8
-
0,5 Jl0,75
-
-
-
17
12
8
6
5
Саз-
балшык
0 Jl0,25
-
-
28
24
21
18
15
12
0,25 Jl0,5
-
-
-
21
18
15
12
9
0,5 Jl0,75
-
-
-
-
15
12
9
7
6-кесте. Шөгетін саз топырақтардың есептік кедергісі R
Саз топырактың түрі
R мәндері (кПа)
табиғи құрылымы бұзылмаған құрғак топырақтың тығыздығы
нығыздалған құрғақ, топырақтың тығыздығы
1,35
1,55
1,60
1,70
Қүмайт
300
350
200
250
150
180
Саз
350
400
250
300
180
200
7-кесте. Шөкпейтін саз топырақтардың есептік кедергісі R0
Саз топырактар
Кеуектік
Аккыштық көрсеткішіне байланысты R мэні (кПа)
коэффициенте
Jl=0
Jl=1
Қүмайт
0,5
300
300
0,7
250
250
1,05
300
200
Саздак
0,7
250
180
1,0
200
100
Саз-балшық
0,5
600
400
0,6
500
300
0,8
300
200
1,1
250
100
2-қабат.
JP= Wl-Wp =0,27-0,21=0,06 (1.1)
№ 1 кесте бойынша - құмайт
Jl=co-WlWl-Wp=0,23-0,210,27-0,21= 0,33 (1.2) №2 кесте бойынша -иіліп созылғыш Jl0
Sr=psxWpwxe=2,7xO,23?wxe (1.3)
e=psp(l+(o)-l=2,71,96(1+0,23)-l=0 ,69 ( 1.5)
Sr=2,7x0,230,69x1=0,9
Sr 0,8; Jss Jss' шарты бойынша шөкпейді.
eL-psxwLp*w=0.27x2.70.23*1.96=1.9 6 (1.6) Jss (№3 кесте) Jss~l-96-0.691+0,69=0.660,1
Jss' -ісінеді
e=0,69 №4-№5кестелерден көрсеткіштері алынады. сп=12.2(кПа)
фп=22.8°
Е=13.6 (МПа)
Мэнін №7 кестеден анықтаймыз: R0 = 150(кПа)
Корытынды: саздақ, қатты, шөкпейді, ісінеді, R0 -- есептік кедергісі 150кПа 4-қабат.
JP= Wl-Wp =0,36-0,23=0,13
№ 1 кесте бойынша -саздақ
Jl=g) - WL Wl-Wp=0,3 1-0,230,13=0,61 №2 кесте бойынша -иіліп созылады Jl0
sr[=]?s [x]W pw[x]e;
e=psp( 1 +co)-1 =2,662( 1+0,31)-1 =0,73 Sr =2,66x0,310,73x1=1.12 Sr 0,8; - топырақ шөкпейді
6l=Ps[x]glPco =2,64x0,362*0,31=1,53
Jss (№3 кесте) Jss=l,53-0,731+0,73=0,46 Jss =0,460,17 -- ісінеді
e=0,73 №4-№5кестелерден көрсеткіштері алынады. cn=21 кПа
(pn=18,2°
E=13 МПа
Мәнін №7 кестеден анықтаймыз: R0 =190 кПа
Корытынды: қумайт, қатты, шөкпейді, ісінбейді, R0 -- есептік кедергісі 190 МПа
Қүм топырақтың түрін анықтау
Құмның аты оның ірілі-ұсақты құрамына байланысты 8-кесте бойынша анықталады. Ол үшін құмның белгілі ірілі-ұсақты құрамын түйіршіктерінің ең үлкен диаметрінен бастап 8-кестедегі орналасқан қүмның түрлері мен салыстырылып, алғаш қанағаттанған көрсеткіішне сэйкесқүмның аты қабылданады.
Анықталған құмның атына оның түйіршіктер қүрамының біркелкілік дәрежесін Си көрсететін түрі қосылады.
См=ёбоііо (1.7.)
мүндагы: d6o жэне dio -қарастырылып отырған қүмда массасы бойынша 10%жэне 60% кем түйіршіктердің диаметрі.
Біркелкілік дәрежесін Си құмның ірілі-үсақты құрамы бойынша түрғызылған графикті пайдаланып анықтайды. Аталған графикті тұрғызу үшін абсцисса осінің бойына түйіршіктердің диаметрлерін (мм) логарифмдеп (микронмен), ал ордината осіне түйіршіктердің проценттік құрамын түсіреді (1-сурет). Графиктің қисық сызықтың бойындағы 10% және 60%и сәйкес келетін нүктелер бойынша абсцисса осінен dio мен ббо мэндерін тауып алуға болады.
Егер Си3 болса, онда құм біркелкі, ал Си3 болса құм аралас деп аталады.
Құм топырақтар кеуектік коэфициентінің Ө мэніне байланысты 9- кестеде көрсетілгендей үш түрлі тығыздыққа бөлінеді.
е= psp(i+W)-l (1.8.)
мүндагы: ps -құмның түйіршіктерінің тығыздығы; р -қүмның тығыздығы;
W -қүмның табиғи ылғалдығы.
Қүм топырақтар сонымен қатар ылғалдық дәрежесіне Sr байланысты 10-кестеге сәйкес үш түрге бөлінеді. 8гтөмендегі формуламен анықталады: Sr=psx Wpwxe (1.9.)
мүндагы: pw -судың тығыздығы, ?w=1,0tm3.
Сонымен 8,9,10 -кестелер жэне Си мәні бойынша табылған құмның түрлері оның толық атын кұрайды.
Топырақтардың деформациялануы жэне беріктілігін көрсететін сипаттамаларына жалпы деформацияның модулі Е, меншікті ілінісу коэффициент! сп , ішкі үйкелу бұрышы (рп жэне есептік кедергісі R0 жатады.
Қүм топырақтың cn , cpn , E-pi I f-кестеден қүмяъщ атына және е-нің мэніне байланысты анықталады. Егер (1.8) формуламен анықталған е-нің мэні кестедегі көрсетілген е-нің мэндерінің аралығында болса, онда сп , срп , Е мәндері интерполяция жасау арқылы қабылданады. Егер е-нің мэні кестедегі ең кіші е-ден аз болса, онда сол кіші Ө-ге сәйкес келетін сп, срп , Е -лер нольге тең болады. Қүмның есептік кедергісі 12-кестені пайдаланып қабылданады.
8-кесте. Қүм топырақтардың ірілі-үсақты цүрамы бойынша түрлері.
Қүмның атаулары
Түйіршіктің
мөлшері
Құрғақ топырақтың
d,MM
массасы,%
Қиыршық кұм
d 2
25
Ірі құм
d 0,5
50
Орта құм
d 0,25
50
Майда құм
d 0,1
75
Yenнтақ құм
d 0,1
75
9-кесте. Қүм топырақтардың тыгыздыгы бойынша түрлері
Құмның түрлері
Құмның тығыздығы
Тығыз
орта тығыз
борпылдақ
Қиыршық, ірі, орта қүмдар
е 0,55
0,55е 0,7
е 0,70
Майда қүм
е 0,60
0,6е 0,75
е 0,75
Yenнтақ қүм
е 0,60
0,6 е 0,8
е 0,80
10-кесте. Қүмдардың ылгалдық дәрежесі бойынша түрлері.
Құмдардың түрлері
Ылғалдық дәрежесі
Дымқыл
0 Sr 0,5
Ылғалды
0,5 Sr 0,8
Суға қанған
0,8 Sr 1
11-кесте. Қүм топырақтардың меншікті ілінісуінің сп (кПа), ішкі үйкелу бүрышының р„ (град.), және деформацияльщ модулінің Е (МПа) мәндері.
Топырақтар- дың түрлері
Т опырақтар дың сипаттарының белгіленуі
Кеуектік коэффициенті е сэйкес топырақтың сипаттары
0,45
0,55
0,65
0,75
Қиыршық
Сп
2
1
-
-
және ірі
фп
43
40
38
-
құмдар
Е
50
40
30
-
Орта құм
Сп
3
2
1
-
фп
40
38
35
-
Е
50
40
30
-
Майда құм
Сп
6
4
2
-
Фп
38
36
32
28
Е
48
38
28
18
Yenнтақ құм
Сп
8
6
4
2
фп
36
34
30
26
Е
39
28
18
11
Қүм топырақтың түрін аныңтау
1)Ірілі ұсақты құрамына байланысты құм топырақтың түрін берілген вариант бойынша анықтаймыз.
1-қабат.
d,MM
2
2-0,5
0,5-0,25
0,25-0,1
0,1
1%
50,4
29,3
16,8
1,2
2,3
Қүм топырақтмң біркелкілігін анықтаймыз: CM=d60%dl0% Си3 топырақтың біркелкілік коэффицинеті
Си аралас құм
кесте бойынша 1 -қабат қиыршық құм.
Қүм топырақтың тыгыздыгын анықтаймыз Ол үшін кеуектік коэффициенты есептеу қажет: е= psp( 1 +(C))-1=2,581,82(1+0,17)-1 =0,66
кесте бойынша е=0,66; орта тығыз .
Қүм топырақтың ылгалдылъщ дәрежесін аныцтаймыз
e*Pw
0,17x2,58
0,66x1
0,66
Sr = 0,66
кесте бойынша 0,5 Sr 0,8 -ылғпл
Қүм топырақтың беріктік және деформацияльщ сипаттамаларын
кесте бойынша анықтаймыз
сп = ОкПа
Рт = 38,2°
Е = ЪОМПа
Құм топырақтың есептік кедергісін анықтаймыз Ro=500Klla
Корытынды: майда құм, орта тығыз, суға қанған, есептік кедергісі - Ко=500кПа
3-қабат.
d,MM 2
2-0,5
0,5-0,25
0,25-0,1
0,1
% 8,3
20,4
21,6
29,7
20
Құм топырақтың біркелкілігін анықтаймыз: Cu=d60%d 10% Cu3 топырақтың біркелкілік коэффицинеті
Си аралас кұм
кесте бойынша 2-қабат орта құм.
Құм топырақтың тығыздығын анықтаймыз Ол үшін кеуектік коэффициенты есептеу қажет: е= psp(l+(C))-l=2,681,95(1+0,25)-1=0 ,79
кесте бойынша е=0,79; борпылдақ ,
Құм топырақтың ылғалдылық дэрежесін анықтаймыз
о [WX]PS 0,25x2,68 л or
~ expw ~ 0,79x1 -- [U][5:)]
= 0,85
кесте бойынша 0,8 Sr 1 -суға қанған
Қум топырақтың беріктік жэне деформациялық сипаттамаларын 11-кесте бойынша анықтаймыз
сп = 0 кПа
Рт = 0°
Е = ОМПа
Құм топырақтың есептік кедергісін анықтаймыз Я=0кПа
Қорытынды: майда құм, орта тығыз, суға қанған, есептік кедергісі -Я=0кПа Енді эр қабаттың топырағының есептік физикалық қасиеттерін анықтап, бір кестеге жинақтаймыз.
Топырақтың есептік-физикалық қасиеттері
12-кесте
а
X
Толық аталуы
Топырақ
қабатының
қалыңдығы
е
sr
Jp
Jl
Беріктік
қасиеттері
Е,
МП
а
R0
кПа
сь
кПа
ФІ
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
1
Қиыр
шық
құм
m
г\
0,66
0,66
1
о
38,2
о
со
о
о
ш
2
Құма
йт
11,6
0,69
0,9
0,06
0,33
N
N
т-Н
22,8
40
\
СО
т-Н
150
3
Орта
құм
5,6
0,79
0,85
-
-
О
о
О
о
4
сазда
Қ
12,4
0,73
сч
CS
г*н
сн
т-Н
с\
О
r-H
40
o'
т -- Н
(N
18,2
сп
г-Н
190
Іргетасқа эсер ететін жүктемені таңдау
Жүк жинау кестесі
13-кесте
№
Жүк аталуы
Нормативтік
Ү
Есептік
жүк,
кН
1м[2],кНм[2]
Жүктеме
ауданы,кН
1
2
3
4
5
6
Т}
фақты жүктер
1
жабын (қарақағаз)
0,35
2,9
1,3
3,7
2
Терезе лердің орнындағы 6-қабаттың қабыр- ғаларынан
[0,51 х (3 х 2,8 -1,82 х 1,59)і 8 х 9\
454,41
454,41
U
499,9
3
Керамзитті жылыту қабатынан
6
50,4
1,3
65,5
4
Бу өткізбейтін қабаттан
0,06
0,5
1,3
0,7
5
ТБ қабатаралық жабын плитасы(9)
2,8
211,7
1,1
232,8
6
9-қабаттағы линолеум еденнен
0,2
15,1
1,3
19,6
7
Бөлме аралық 9-қабаттағы гипсбетоннан
1,5
113,4
1,1
124,7
8
Қабырғаның цоколь бөлігінің салмағы, (0,51x3x1x18)
27,5
1,1
30,3
9
Карнизге дейінгі кірпіш қабырғадан 0,51x0,5x3x18
--
13,8
1,1
15,2
Уақытша жүктер
10
Қардың салмағы
0,7
5,88
1,4
8,2
11
Пайдалы жүктер
1,5
34,0
1,4
47,6
Қабырғаның Іметр ұзындығынан түсетін нормативтік жүктер:
түрақты -- NmH = 889,7:3=296,6 кН
уақытша -- NyH = 40:3=13,3 кН
барлығы -- NH= 296,6+13,3=309,9 кН Қабырғаның Іметр ұзындығынан түсетін есептік жүктер:
тұрақты -- Nme= 992,4:3 = 330,8 кН
уақытша -- Nye = 55,8:3 = 18,6 кН
барлығы -- Ne = 330,8 + 18,6 =349,4 кН
Yenстын астындағы іргетасқа түсетін мөлшерлік және есептік күштер Жүктеме ауданы S = (2,8 + 2,8)х (2,8 +1,3) = 22,96м[2]
14-кесте
№
Күштер
Мөлшерлік
күштер
Күш
бойынша
сенімділік
коэффициен
ті
Есепті к күш, кН.
Бірлік
аудан
ға,
кНм[2]
Жүктеме
ауданнан
кНм[2]
1
2
3
4
5
6
Тұрақты күштер
1
Битумға түндырылған шағалды қорғау қабатынан
0,30
2,67
1,3
3,5
2
Судан ажырататын Зқабатты төсеніштен
0,15
1,33
1,3
1,73
3
Керамзитті жылыту қабатынан
2
17,8
1,3
23,14
4
Бу өткізбейтін қабаттан
0,06
0,5
1,3
0,7
5
Темірбетон корниз
8,9
1,1
9,79
6
Қабат аралық жабын плиталарынан
2,80
21,25
1,1
23,37
7
7 қабаттағы гипсобетоннан
1,50
11,38
1,3
14,79
8
7 қабаттағы линолеум еденнен
0,20
1,5
1,3
1,95
9
Құрамалы жабын
арқалықтарынан
[0,38* (8,9-1,59* 1,23)24* 7]
442,6
8
442,68
1,1
486,94
1
0
Карнизге дейінгі кірпіш
қабырғадан
(0.38*0.46*1*2.54*24)
10.65
1.1
25.48
1
1
Қабырғаның цоколь бөлігінің салмағы (0.38*2.54*1*24)
23.16
1.1
25.48
1
2
Барлығы
547.74
610.06
Уақытша күштер
11
Азайтатын коэффициентті ескеріп 5 қабат аралық жабыннан
1,50
13.35
1,4
18.69
12
Барлығы
561.09
630
Мөлшерлік күштер:
тұрақты -- NmH = 547.74 кН
уақытша -- NyH= 13.35 кН
барлығы -- NH= 610.06 кН Есептік күштер:
түрақты -- Nme = 561.09 кН
уақытша -- Nye = 18.69 кН
1.4. Негізгі түрін таңдау
Жертабандар мен іргетастарды жобалау алдында құрылыс алаңының инженерлі-геологиялық жағдайын бағалайды. Ол үшін инденерлі- геологиялық ізденістердің мэліметтерімен танысып, әрбір топырақ қабаттарының физикалық қасиеттерін пайдаланып олардың күй-жағдайын, механикалық жэне деформациялық ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz