М. Х. Дулати атындағы ТарМУ Энергия қорын үнемдейтін технология және жергілікті шикізаттарды кұрылыс материалдар өндірісінде пайдалануды өндірісте игеру және жасау
МАЗМҰНЫ
Кіріспе 4
1. Технологиялық бөлім
1.1. Зауыт құрылысын техника экономикалық негіздеу 5
1.2. Өнімнің түрлері мен сипаттамалары 7
1.3. Зауыттың жұмыс істеу тәртібі 10
1.4 Шикізат материалдарының сипаттамасы 13
1.5 Өндіріс бағдарламасы 17
1.6 Жеңіл толтырғыштар негізіндегі гипс панельдерінің құрамын анықтау 18
1.7 Материалдық балансты есептеу 21
1.8 Гипс панельдерін дайындаудың технологиялық схемасы 27
1.9 Негізгі технологиялық жабдықтарды таңдау 32
1.10 Қоймаларды есептеу 36
1.11.Табиғи газ, су, электр энергия шығындарын есептеу 37
10.13 Өндірісті технологиялық бақылау 39
10.14 .Жылутехникалық есептеулер 43
2. Сәулеттік - құрылыс бөлімі
2.1. Жалпы мағлұматтар 47
2.2. Бас жоспар 47
2. 3. Көлемдік-жоспарлау шешімдері 49
2.4. Ғимараттың конструктивтік шешімі 51
2.5. Жылу техникалық есептеу 53
2.6. Инженерлік жүйелер және коммуникациялар 55
2.7 Антисейсмикалық шаралар 56
3. Экономикалық бөлім.
3.1 Зауыт құрылысын экономикалық негіздеу 58
3.2 Кәсіпорын өнімділігі 58
3.3 Ғимараттардың қаржылық саны 59
3.4 Құрал жабдықтардың қаржылары 60
3.5 Зауытқа қажетті қаржылар 61
3.6 Жұмысшылар жалақысын есептеу 62
3.7 Инженерлік-техникалық қызметкерлер жалақысы 63
3.8.Өзіндік құнды есептеу 65
3.9 Өндірістің пайдасы 66
3.10.Негізгі техника-экономикалық көрсеткіштер 67
Қорытынды 69
Пайдаланған әдебиеттер тізімі 70
Кіріспе
Құрылыста табиғи қорды сақтайтын, аз шығынды немесе қалдықсыз технология бойынша дайындалатын тиімді материалдар және бұйымдармен қамтамасыз ету және жергілікті, көп компонентті байланыстырғыштарды төменгі маркалы бұйымдарды өндіруде пайдалану казіргі заманның технико-экономикалық шараларының өзекті мәселелерінің бірі болып табылады [1,2].
Көп компонентті байланыстырғыштардың ішінде сульфатты композициялар күмәнсіз қызықтырады. Олар құрамына және құрамдас заттардың қатынасына байланысты тез қатаю сипатымен ерекшеленеді және де басқа да технологиялық факторлармен әр түрлі құрылыстық- техникалық қасиеттерді қажетті бағытта реттеуге ықпал етеді.
Төменгі маркалы бұйымдарға портландцемент пен гипс байланыстырғышы негізінде жасалынатын сульфатты композициялардың болашағы мол. Авторлардын көрсетулері бойынша, олар қатайғанда тек қана гипс байланыстырғышының касиетіне ғана емес және де портландцементтің де аз мөлшерде пайдаланғанның өзінде де оңды сапалы қасиеттері болатынын айтады. Осы себептен гипсті-цементгі пудцолан композициясын алғанда отын-энергетикалық шығын 2,3-3,1, қондырғының металл сыйымдылығы 2,0-2,4, каржы жұмсау 1,7-1,8 есеге портландцемент өндірісімен салыстырғанда қысқарады [3].
Бірақ та казіргі уақытқа дейін жүйелі зерттеулердің болмауынан езекті мәселе гипсті-цементті пудцолан байланыстырғышының құрамындағы заттар бірлесіп катайғандағы берік кұрылымның калыптасуы толық шешілген жоқ. Осының себебінен гипсті-цементті пудцолан материалының ылғал ортадағы пайдалану өзектілігі мен ұзақтылығы ықтималды сипат алады.
Құрылыс материалдарының физика-механикалық көрсеткіштері мен пайдалану қасиеттерін қатаю процесі анықтайды. Бұндағы маңызды
құбылысты бір-бірімен байланысты жүретін гидрат және құрылым түзеу процестері сипаттайды, әсіресе ерте кезеңде қатайғанда, өйткені, сол арқылы байланыстырғыштың одан арғы пайдалану дәрежесі анықталынады.
Сонымен қатар цементсіз және аз цементсіз тұтқырларды арзан толтырғыштарды пайдалана отырып жеңіл бетондар технологиясын жасауда құрылыс саласының маңызды мәселесі болып отыр.
Дипломдық жұмыс М.Х.Дулати атындағы ТарМУ "Энергия қорын үнемдейтін технология және жергілікті шикізаттарды кұрылыс материалдар өндірісінде пайдалануды өндірісте игеру және жасау" бағдарламасына сай жүргізілді.
1. Технологиялық бөлім
7.1. Зауыт құрылысын техника экономикалық негіздеу
Өнімділігі жылына 60 мың м[3] гипс панельдерін шығаратын зауытты Тараз қаласында, дәлірек айтқанда Тараз қаласының шығыс жағында, Тараз гипс комбинатына жақын орналастыру көзделіп отыр.
Тараз қаласында машина жасау, жеңіл құрылыс, энергетика, транпорт, тамақ өнеркәсіптері өте көп дамыған. Көптеген тұрғын үйлер, өнеркәсіптік, бизнес ғимараттары салынып жатыр және салынуға жоспарлануда.
Алдын ала есептеулерге қарағанда арзан тұтқырына қажеттілік 700-800 мың тонна жетеді. Сондықтан осы қажеттіліктерді ескере отырып зауытты салу осы күннң талабына сай болып отыр.
Тұтқырлар өндірісінде қосымша шикізат ретінде Тараз фосфор зауытының қалдықтары-фофсогипс пайдаланылады. Бұл қалдықтардың жылдық қоры 5 млн тоннадан асады және олар салынатын зауыттың 3-5 км қашықтықта орналасқан оны автомашинаға салу үшін арнайы экскаватор пайдаланады.
Қоспа ретінде әк пайдаланылады.Ол зауыттан 10-15 км қшықтықта орналасқан. Тараз қаласына шикізат материалдары зауытқа Камаз, Краз автомашиналармен жеткізу көзделіп отыр.
Отынмен қамтамассыз ету. қабырға блоктары өндірісінде негізгі отын ретінде табиғи газ пайдаланылады. Жылдық қажеттілігі шамамен 1200- 1500мың м[3]. Қосалқы отын ретінде "Шымкент нефтеоргсинтез" мекемесінің мазуты пайдаланады.
Электр энерогиясымен қамтамассыз ету. Қуаттылығы 150-200 кВа, кернеуі -380 В трансформатор стансасынан жүргізіледі. Электр энергиясымен қамтамассыз ететін мекеме "Тараз ГРЭС" компаниясы. Жылдық электр энергия қажеттілігі 650-700 мың Квт*сағ.
Жылумен қамтамасыз ету. Жылумен қамтамасыз ету жоғарыда келтірілген компаниясынан жылу тізбектері арқылы жүргізіледі.
Сумен жабдықтау және канализация. Сумен жабдықтау орталық сумен жабдықтау жұйелерімен d 32-40мм құбырлар жүргізу арқылы жүзеге асады. Су құбырларындағы қысым 2,2-0,3 МПа болу қажет.
Канализация жүйелері орталық қалалық жүйелерге диаметрі d 100-150 мм құбырлар арқылы қосылады.
Отын. Отын ретінде пайдаланылатын көмір Тараз ГРЭС-іне теміржол арқылы келеді, ал ол сол жерден зауытқа Камаз, Краз,Маз автомашиналарымен тасымалданады.
Дайын өнімді жіберу заказ беруші мекеменің есебінен жүргізіледі.
Еңбек ресурстары. Зауытта шамамен 20-30 адам жұмыс істейді. Соның ішінде 40-қа жуық мамандықтар: жүргізуші, экскаваторшы, машинист, шихта жасаушы, күйдіруші, операторлар, электр, газ дәнекерлеуші және тағы басқалар. Инженер- техникалық қызметкер ретінде Қазақ Мемлекеттік сәулет құрылыс Академиясы, ТарМУ Тараз қаласы, ОҚМУ Шымкент қаласы түлектері болуы мүмкін.
Қорыта келгенде арзан шикізат базасын өнімнің өнімнің арзандығын,м отын, электр энергия, сумен жабдықтау, еңбек ресурстарымен қамтамассыз
етілуіне байланысты, Тараз гипс зауытының бай тәжірибесі, үлкен ғылыми - ізденістік жұмыстар нәтижесінде зауытты Тараз қаласында салу экономикалық және техникалық жағынан тиімді болып табылады. Бұл зауытты іске қосу өндіріс қалдықтарын пайдалануға, қоршаған ортаны сақтауға, арзан әрі құрылысқа қажетті тиімді материл шығаруға мүмкіндік береді.
7.2. Өнімнің түрлері мен сипаттамалары
Гипсобетонды панельдер салыстырмалы ауа ылғалдылығы 60% - дан аспайтын ғимараттарда жүк көтермейтін қалқаларды орнату үшін қызмет етеді [4]. Тұрғын үй құрылысы үшін панельдер тұтас да, сондай -- ақ есіктерге арналған ойықтармен де биіктігі 3 м-ге дейінгі және ұзындығы 6 м, қалыңдығы
80 және 100 мм болып дайындалады. Қысу кезінде панельдердің беріктігі кемінде 3,5 МПа, тұтынушыға жіберу кезінде үстіңгі қабаттардағы ылғалдылығы -8% - дан аспауы қажет. Гипсобетонды қалқалар кірпіштен(25...35%), темір бетонды (10-ға...15%), фибролитті және ағаш қалқан (40% - ға)..50%)жасалғандарданәлдеқайда тиімді .
Тапсырмаға сәйкес келесі бұйымдар өндіру қарастылады:овалды және дөңгелек перфорациялы панель ,тығыз және қуысты раалық қоршау панельдері, ірі өлшемді гипсбетон панельдер, ауа алмастыру блоктары.
Ауа алмастыру блоктар қабырға қоршау бұйымдарын дайындау үшін арналған.
Блоктардың негізгі физика- механикалық қасиеттері
oo беріктігі - 50,75,100МПа;
oo жұмсару коэффициенті - 0,6-0,7;
-Орташа тығыздығы 1100 1200 кг м3;
Кесте 1.1. Гипс бұйымдарының түрлері
Атауы және эскизі
Марка (тип,
Өлшемдері, мм
Бұйы мның көлем
Салмағы, кг
белгісі)
ұзынд ығы
ені
қалың дығы
і, м[3]
Овальды перфорациялы панель
4ПКСОП
1200
600
12,5
0,09
72
Дөңгелек перфорациялы панель
4ПКСКП
1200
600
12,5
0,09
72
Тығыз панельдер
ПЗП
667
500
80
0,029
31
Қуысты
ППП
667
500
80
0,029
25
Ірі өлшемді гипсбетон панельдер
ГП60*30
6000
3000
80,100
1,8
1850
Ауа алмастыру блоктары
ВБГ
2880
800
400
0,096
120
Аралық қабырға плиталар плиталар тұрғын, қоғамдық және өнеркәсіптік ғимараттарда салмақ түсірмейтін қалқаларды орнатуға арналған. Гипс плиталары механикалық өңделеді, отқа төзімді, дыбыс оқшаулағыш қасиеттерге ие, төмен жылу өткізгіштігі бар.
Кесте 1.2. Гипс аралық қабырғалар панельдерінің сипаттамасы
сипаттамалары
стандардатты
Ылғалға төзімді
байланыстырғыш
Құрылыс гипсі
Құрылыс гипсі
түсі
ақ
Ақшыл жасыл
1м[2] аралық қабырға салмағы
81
81
Тығыздығы,кгм[3]
980
1010
Сығылу беріктігі
4,4
4,4
Иілу беріктігі
2,2
2,2
Су сорғыштығы
23
4,5
Отқа төзімділігі,сағ
2,4
2,4
Радиация көрсеткіші
1 сынып,28,4Бккг
1 сынып,28,4Бккг
7.3. Зауыттың жұмыс істеу тәртібі
Жұмыс тәртібін есептеудегі басты мақсат болашақта технологиялық құрылғыларды, шикізат шығынын, жұмысшылар құрамының кестесін есептеуде негіз болады.
Жұмыс тәртiбi кәсiпорынының технологиялық жобалау саласының нормалары бойынша технологиялық талаптарға сүйене отырып бекiтiледi. Ол технологиялық жабдықтар, шикiзат шығындары, жұмыс құрамын есептеуге арналған негiзгi тармақ болып қызмет атқарады.
Демек, жылуды өңдейтін цех аптасына жетi күнде де тәулік бойы үзiлiссiз жұмыс iстейдi, демек цех үш ауысымда жұмыс істейді.
Сонда жылумен өңдейтін цехтің жұмыс тәртiбiнiң есебі төмендегі формула бойынша анықталады:
К = 365 Кисп = 365x0,9 = 329 күн
мұнда: К - 1 жылдағы жұмыс күндерінің саны; Кисп - құрылғыларды пайдалану коэффициенті.
Барлық көмекші өндірістер және жұмысты ьасқарушы аппараттар бір ауысымда ғана жұмыс істейді, және ол төмендегі формула арқылы анықталады:
К= 365 - (В+П) = 365-(52+8) = 305;
мұнда: В - бес күндік жұмыстағы демалыс күндер саны; П - мереке күндерінің саны.
Осылайша негізгі технологиялық құрылғылардың барлық жұмыс режимдеріндегі жылдық жұмыс уақытының есебін төмендегі формула арқылы анықтауға болады:
Ф есеп = К Т Кпай;
мұнда: Фесеп - жұмыс уақытының есептік қоры, сағ; К - 1 жылдағы жұмыс тәулігінің саны; Кпай - құрылғыны қолданудың орташа коэффициенті (0,8-0,95); Т - тәуліктегі жұмыс сағатының саны.
Шикiзаттар және материалдарды қабылдау, дайын өнiмді тиеу Кесте 1.3. Жұмыс уақытының жылдық қорының есебі
Өндірістің атауы
К
Т
Кпай
Фесеп
Виброелекте сорттау
305
8
0,46
1122,4
Компоненттерді араластыру
305
8
0,9
2196
Қалыптау
305
8
0,9
2196
Кептіру
329
24
0,9
7884
Қалдықтар, брактiң ұнтағы (планетарлық диірмен)
305
8
0,46
1122,4
Кесте 1.4. Жүргізілген есептерге сәйкес қорытынды кесте
№
Өндірістің атауы
1
жылдағы жұмыс күнінің саны,күн
1
жылдағ ы ауысым саны,
Жұмыс ауысымы ның ұзақтығы
,сағ
Жұмыс
уақытының жылдық қоры
тәулікте
сағат
1
Сұрыптау
305
305
8
8
2196
2
Компоненттерді
араластыру
305
305
8
8
2196
3
Қалыптау
305
305
8
8
2196
4
Кептіру
329
987
8
24
7884
5
Қалдықтар, брактiң ұнтағы
305
305
8
8
1122,4
6
Шикiзаттар және материалдарды қабылдау,дайын өнiмді тиеу
305
305
8
8
2196
Мекеменің технологиялық есептеуінде жұмыс тәртібі Мекеменің технологиялық жобалаудағы жалпы одақтық нормасы бойынша қолданады [5-6].
oo 1 жылдағы жұмыс тәулігінің номиналды саны, Тн -262;
oo 1 тәуліктегі жұмыс ауысымының саны (жылу өңдеуді қоспағанда), n-2 немесе 3;
oo жылумен өңдеу үшін n-3;
oo Материалды, шикізатты қабылдау және теміржол транспортымен дайын өнімді тиеу бойынша тәулігіне жұмыс ауысым саны, n-3;
oo Автотранспорт бойынша,n-2 немесе 3;
oo Теміржол транспортымен шикізат және материалдарды қабылдау бойынша жылына жұмыс тәулігнің номиналды саны-365;
oo 1 сағаттағы жұмыс ауысымының ұзақтығы, t-8;
oo Конвеерлік линия жөндеу жұмысыны, Тж-13, агрегаты ағын, қабырғалық линия және касеталы құрылғыларға, цехтарға және бетонды және ерітінді қоспаларды дайындайтын құрылғыларға, Тж-7 кететін 1 тәуліктегі жоспарлы тоқтаудың ұзақтығы.
oo Технологиялық қондырғыларды пайдалану коэфиценті: конвеерлі линия, Кпай-0,95; агрегаты-ағын және т.б.-0,92.
Технологиялық қондырғылардың жұмыс уақытының жылдық қоры, сағат:
Тқ= (Тн-Тж) n t Кпай
Мұндағы: Тн-1 жылдағы жұмыс тәулігінің номиналды саны; Тж- технологиялық линия жөндеу жұмысына кететін жоспарлы тоқтау ұзақтығы, тәулік; n-1 тәуліктегі ауысым саны;t- жұмыс ауысымының ұзақтығы, сағат; Кпай- қондырғыны пайдалану коэфиценті.
Тқ= ( 305- 21 ) 2 8 0,92 =4180,6 сағ
1 жылдағыжұмыс тәулігінің номиналды саны-262 тең, бұл әр сегізінші аптада бес күндік жұмыс аптасы және алты жұмыс күні шығады. Мекеме реконструкциясы және жергілікті шарттардың болуы бойынша тәулігіне 23 жұмыс сағаты бойынша үш ауысымды жұмыс жіберіледі.
Еңбекші шарт көз-қараспен қарайтын болсақ, құрылс индустрия мекемесі үшін екіауысымды жұмыс тәртібі әлдеқайда тиімдірек болады. Конвеерлі әдіспен өндіретін өндірісте және қуаттылығы үлкен мекемелерде орынды түрде екіауысымды жұмыс тәртібін енгізген [7].
Жұмыс уақытының жылдық қоры есебінде қарапайым қондырғының жұмыс күшінің кемшілігін, шикізат отын, электр энергиясымен организациялық ақаулар, сонымен қатар, өндірісте бракпен қатысы баржұмыс уақытын жоғалту сияқты кемшіліктерді есепке алмайды. Тек технологиялық болмай қоймайтын (ақаулар) шығындар.
7.4. Шикізат материалдарының сипаттамасы
Гипс плиталарын өндіру үшін Г-5, Г-6, Г-7 маркалы кез келген қол жетімді гипсті қолдануға болады [8-9]. Жоғары беріктікті гипсті пайдалану жоғары берік материал алуға мүмкіндік береді, бірақ бұл экономикалық тиімді емес. "Гипсобетон"ААҚ-ның гипсоцементті-пуццоланды байланыстырғышын (ГЦПБ) пайдалану кезінде жақсы нәтижелер алуға болады. Құрылыс гипсі қалқа қабырғасы панельдерін өндіруде байланыстырғыш элемент ретінде қолданылады. Ол төмен температурамен өңдеу әдісімен алынған және осы табиғи материал жоғары тұтқыр қабілетін көрсетеді;
Гипс плиталарына қосымша қасиеттерд і (жоғары беріктікті, өңдеу жеңілдігін, аязға төзімді) беретін модификациялық қоспалар;
Гидрофобты қоспалар ылғалға төзімді, ішкі құрылымды бұзбай ұзақ уақыт ылғалға төзімді болуы мүмкін бұйымдарды жасауға мүмкіндік береді.
Гипс бұйымдары өндірісінде келесі материалдар қолданылады:
-Гипс;
-Фосфогипс;
-МССТ 9179-77 бойынша 3 сорттан кем емес ауа әгі;
-Минералды толтырғыштар ретінде мрамор ұнтағы.
-Цемент;
Гипс байланыстырғышы "Жамбылгипс" АҚ жеткізіледі.Оны өндіру
үшін
Тараз қаласынан 25-30 км қашықтықта орналасқан инфрақұрылымы
жақсы дамыған Үлкен-Бұрылтау кен ор нынан алынған гипс тасы пайдаланады. Оның геологиялық қоры 58309 мың.т құрайды.
Кесте 1.5. Гипс байланыстырғышының техникалық сипаттамалары
Аталуы
Көрсеткіші
Сығылғандағы беріктік, МПа
45-50 кгссм[2]
Иілу беріктік шегі, МПа
20-25 кгссм2
Шынайы тығыздығы, кгм[3]
2650
Қату уақыты
Басталуы - 4-6 мин
Аяқталуы - 9-10мин
№0,2електегі қалдық %
14
Меншікті беті, см[2]г
3600
Техникалық талаптар 1.6 кестеде келтірілген.
Кесте 1.6. Техникалық талаптар
Материал аты
Нормативті құжат
Тексеруге міндетті көрсеткіш
Көрсеткіш
Фосфорлы гипс
-
CaSO4 2H2O
ылғалдылығы
90%тен кем емес
10-12%
Ауа әгі
МССТ 9179-77
активті CaO+MgO
Сөнбеген түйіршіктер
70% -тен кем болмау
5% -тен артык болмауы тиіс
Мрамор ұнтағы
Сазды қоспалар
Қабырға блоктарын алу үшін келесі табиғи шикізатжәне өндіріс қалдықтары пайдаланады: Жылу электр станса күлдері атап айтқанда ГРЭС- нің күлі, фосфорлы гипс - минералды тыңайтқыштар затының өндіріс қалдығы, табиғи гипс және Жамбыл гипс комбинатының құрылыс гипсі , қоспа ретінде мрамор ұнтағы пайдаланады [10].
Табиғи мраморды өңдеуден кейін пайда болған ұсақ дисперсті материал. Мрамор ұнтағы бөлшектерінің өлшемдері 3-5мкм дан 100-150 мкм; тығыздығы 2000-2500 кгм 3 , сусымалы тығыздығы 950-1100 кгм 3 .
Минералдық құрамы: муллит, гематит, магнетит, рутил, анатаз кристобалит, волластонит, күкірт қосындылары және басқа қалдықтары.
Керамзит шаңы - керамзитті күйдіргеннен кейін өлшемі 30 мкм-дан аз, негізінен өлшемі 10 мкм-дан кем бөлшектер 50-70% кіші өндіріс қалдығы болып табылады.Тығыздығы 1900-2200 кгм 3 .сусымалы тығыздығы 800-900
кгм 3 .
Минералдық құрылымы: активті кремнезем 35-40%, муллит 15-20%, дала шпаты 5-7% .
Минералдық құрамы; кристобалит - 35-45%, муллит -15-20%, гематит 2-
3%, дала шпаты 3-5 %
Кесте 1.7. Шикізат материалдарының химиялық құрамы
№
шикізат
Химиялық құрамы, масс. %
SiO2
AL2O3
Fe2O3
СаО
MgO
Na2O
К2О
P2O5
F
SO3
1
Күл
58
24
5
5
1,5
1,2
0,8
-
-
1
2
Фосфо- гипс
8,4
1,8
2,1
35,1
1,2
1,1
-
1,8
1,7
37,8
3
Мрамор ұнтағы
6
1,5
2,1
82,1
1,5
1,1
1,7
-
-
0,5
4
Керамзит шаңы
63
14
3
3,9
1,2
1,8
1,2
-
-
0,2
Бетон технологиясында, оның ішінде жеңіл бетон технологиясында цемент шығынын азайту мақсатымен бірге, оның құрылымын жақсарту, деформациялық және беріктік көрсеткіштерін арттыру, отыру деформациясын төмендету бойынша талаптар қойылады.
Цемент. Цемент шығынын оның белгілі бір бөлігін басқа заттармен ауыстыру арқылы азайту жалпы бетон бұйымдарының энергия сиымдылығын азайтуға мүмкіндік береді[10].
Цементтің белгілі бір бөлігін алмастыратын заттар қатарында әк, саз, активті минералды заттар т.б. болады.
Цементтің қалыпты қоюлығы 33-37%, байланысу мерзімі : басталуы 25- 40 мин. Цементтің физика-механикалық қасиеттері төмендегі кестелер арқылы цемент құрамы сипатталады.
Кесте 1.8. Цементтің химиялық құрамы
Цемент түрі
Тотықтар мөлшері,%
SiO2
Al2O 3
Fe2O 3
CaO
SO2
MgO
R2O
п.п.п.
Шымкент
цементі М 400
22,35
4,49
4,63
66,01
0,81
1,23
0,2
0,75
Кесте 1.9. Цементтің минералдық құрамы және сипаттамалары
Минералдар мөлшері
Мен- шікті беті, см[2]г
Қа- лыпты қою- лық
%
Байланысу мерзімі,
сағ-мин
Бел- сенді- лігі, МПа
Мар- касы
S3C
C2S
C3A
C4AF
баста- луы
аяқ- талуы
62
15
4
16
3200
24,7
2-40
4-20
39,0
400
Әк. Белсенді СаО және MgO мөлшері -65,8 %, әктің сөну мерзімі - 11 мин., сөнбеген түйіршіктер мөлшері - 4,8%.
7.5. Өндіріс бағдарламасы
Өндіріс бағдарласы қабылданған жұмыс режиміне және жабдықтардың қуаттылығына байланысты алынады[1].
Өндірістік бағдарлама бойынша марка лары М200, М300 байланыстырғыштарын өндіру қарастырылған.
Кесте 1.10. Өндіріс бағдарламасы
Өнім түрі
Жылына, м[3]
тәулігіне ,м[3]
Ауысымда, м[3]
Сағатына, м[3]
Дыбыс оқшаулағыш панельдер
15000
59,29
29,64
3,71
Аралық
қабырға
15000
59,29
29,64
3,71
панельдері
Ірі өлшемді панельдер
15000
59,29
29,64
3,71
Ауа алмастыру блоктары
15000
59,29
29,64
3,71
Барлығы
60000
237,15
118,58
14,82
7.6. Жеңіл толтырғыштар негізіндегі гипс панельдерінің құрамын анықтау
Салмақтық құрамын іріктеу гипсбетонның мықтығын анықтаудан Rгб, су мен гипстың мөлшерінен ВГ және 1м[3] гипсбетон салмағына келетін тұтқырдың Г шығынынан тұрады[3].
Тұтқыр ретінде құрылыс гипсті қолданған жағдайда, гипсобетонның нықтығы келесі формула бойынша анықталады:
Rгб=КА[(ГС∙α-0,5)(Г1С1-0,5)]
Rгб=0,9 3,5 [( 0,7 1,3 -0,5)(0,71-0,5)] = 4,56МПа СГ=Аα[Rгб(Г1С1-0,5)]+0,5 А
СГ=3,51,3[Rгб(0,71-0,5)]+0,53,5= 0,72
Мұндағы: Rгб- құрғақ түріндегі гипсобетонның беріктігі, МПа; А- тұтқырдың белсенділігі, МПа; К - толтыратын материалдардың түріне және үлгілердің көлеміне байланысты коэффициент, кестесі бойынша қабылданады; С - 1м[3] гипсбетон салмағына қажетті су мөлшері, л; Г- тұтқырдың шығыны кгм[3]; СГ және ГС қоспадағы гипс қамырының нормадағы қоюлығында су және гипс мөлшері; Г1С1 - гипс және судың мөлшері; α - 1,3 тең гипс ұнтағының ұнтақтылық коэфициенті.
Кесте.1.11. К коэффициентінің мағынасы.
Бақылау текшлерінің көлемі, см
Толтыратын материалдар гипсобетон
ауыр
жеңіл
7,07х7,07х7,07
10х10х10
15х15х15
20х20х20
1,0
0,9
0,8
0,75
0,70
0,65
0,55
0,50
1м[3] гипсбетон массасының материалдар шығыны
Құрылыс гипсінің шығыны,кг:
Г=В α[RгбК(Г1В1-0,5)]+0,5А
Г= 250 1,3[4,561(0,71-0,5)]+0,5 3,5 =364кг
Құрылыс гипсінің минимальді шығыны 1м[3] гипсбетонда тығыз толтырғыштар үшін 300 кг, ал жай толтырғыштар үшін - 400 кг [5].
Судың шығыны: гипс байланыстырушы ж әне толтырғыштарға байланысты кестеге тәуелді қабылданады.
Кесте.1.12. 1м[3]гипсбетон массасының су шығыны, л.
гипс
Толтырғыштар
Қосымша нұсқаулар
Ауыр шағал
Жеңіл құм
Ұсақ үстемелер
Құрылыс
Жоғары сапалы
300
250
410
320
400
300
Қатаң түрде вибрациялық нығыздауда судың шығыны 10-15% төмендейді, ал құймалы қалыптауда 10-20% жоғарылайды
Толтырғыш шығыны:
а) көлемі бойынша, м[3] , V3=1000-Vт б) массасы бойынша, кг, Т= V3 ∙ρ3
мұндағы: Vт - гипсбетон массасындағы гипс қамырының абсолют көлемі; формуламен анықтайды; ρ3 - толтырғыш үйіннің тығыздығы.
Vт=Г ρг+С
Vт=364 1,5+ 250=492,6
V3=1000-492,6=507,4 м[3] Т=507,4 1,3=659,6 кг
мұндағы: Г - 1м[3] гипсбетон массасының минимальді гипс шығыны, кг; ρг - гипс тығыздығы, 1,5-1,6 кгл (т м[3]) тең; В - 1м[3] гипсбетонының су шығыны кестеде көрсетілген.
Гипсбетон қоспаларының шығуы:
β=m( Vc ∙ ρ0)
мұндағы: m- араластырылымға кеткен барлық материалдардың массасы, суды қосқанда; Vс - құрғақ компонентті қоспалар көлемінің сомасы, л; ρ0 - жаңадан өндірілген гипсбетон массасының орташа тығыздығы, кгл (тм[3])
Гипсобетон органикалық толтырғыштар.
Органикалық толтырғыштар (опилка, жаңқа, лигнин) ауыр толтырғыштардан үлкен бос кеңістігі және қозғалысымен ерекшеленеді, сондықтан опилкабетон қоспаларының қозғалысы ондағы гипс ұнтағының көлеміне байланысты яғни бос кеңістіктегі опилканың көлемінен 1,45 есе көп болғанда пайда болады. Сондықтан, гипстің шығынынан гипсбетонның минералды толтырғыштар арқылы есептейтін формуламен есептеуге болмайды.
Бұл жағдайда Г.Г. Булычев ұсынған әдісті қолдануға болады.
1м[3] бетонға кететін гипстің шығыны, кг:
Гб=1000(1ρг+nρд+СГ),
мұндағы: ρг - гипстің нақты тығыздығы (1,5...1,6 тм[3]); ρд - құрғақ ағаштың нақты тығыздығы, тм[3]; мысалы, қарағай үшін 1,3...1,6 тм[3] тең; n - органикалық толтырғыштардың массалық бөлшектерінің құрылыс гипсінің 1 мас. бөлігіне келетін шамасы.
n-табу үшін органикалқы толтырғыштардың бос кеңістігін білу керек: П=1-ρ0ρд
П=1-0,251,3=0,81
мұндағы: ρ0 - органикалық толтырғыштардың ұнтақталған тығыздығы тм[3], мысалы опилканыкі ρ0=0,2...0,25 тм[3].
1м[3] құрғақ органикалық толтырғыштарға кететін гипстің шығыны,
кг:
Г=1,45П1000(1ρг+СГ)
Г=1,450,811000(11,5+0,7)=342 кг
n - шамасын анықтау, кг:
n=ρ0Г
n=0,25342=0,0072
Органикалық толтырғыштардың шығыны, кг:
ОТ=Г∙n
ОТ=324 0,0072= 23,3кг
Судың шығыны:
С=СГ∙Г
С=0,71∙324=230,04л
7.7. Материалдық балансты есептеу
Өндірістік- материалдық ағымының есебі.
Есеп шикізат материалына, жартылай фабрикатқа, жинақ бөлшектерге және технологиялық процестегі дайын бұйымға кететін қажеттілікті анықтап алу мақсатында орындалады [10]. Ағымның берілген есебі байланыстырғыш жәнетолтырғыш қоймаларын жобалау үшін, сонымен қатар, араластырғыш узел, араластырғыш цех, қалыптау линиясы, қалыптау цехтағы жылу құрылғыларжәне дайын өнім қоймасы үшін пайдаланылады.
Материалды ағын есебі үшін бастапқы берілгендер мекеменің жылдық қуаттылығына, цехтың өнім номенклатурасына және мекемедегі материал
шығынының рұқсат етілген нормасына қызмет етеді.
Есептеу реті:
1. Араластырғыш цехтағы өнім номенклатурасымен сәйкес бұйымның маркасын және әр түрге компонент шығынын анықтайды.
2. Қоспаның орташа-шарты, құрамы анықталады.
3. Бүкіл технологиялық зона (шектеу) б ойынша, жоғалуды қоса есептегенде, өндірістік материалды ағынын есептейді.
Қоспа компоненттерінің шығынын анықтау.
Қоспа компоненттерінің шығыны: су, байланыстырғыш, ұсақ және ірі толтырғыштар немесе толтырулар, химиялық жәнеұсақ майда қоспаларды [9] методикаларға сәйкес қосыл құрамының есебімен алдын - ала анықтайды.
Басқа өндірістің қалдықтарын қабылдаудағы қоспа құрамының есебі әр түрлі толтырғыштардың үйлесуі және композициялық жеңіл бетон қалдықтарын анықтау [3] оқу құралы бойынша жасалды.
Материалдық ағымның есебі
Өндірістік-материал ағынын есептеу үшін, өндірістік процестің технологиялық зона және зона бойынша материалдардың болмай қоймайтын нормасы [1].
Құрылыс индустриясы мекемелерінің көпшілігі үшін келесі аймақтар қабылданған [1].
1- зона: көлік- шикізат аймағы. 1% байланыстырғыштың, 1% шағал тастың, 2% құмның жоғалуы.
2- зона: шикізат қоймалары 1% байланыстырғыштың, 1,5% шағал тастың; 2% құмның жоғалуы.
3- зона: арластырғыш узел 1% қоспаның жоғалуы.
4- зона: қалыптау линиясы 0,5% қоспаның жоғалуы.
5- зона: бұйымды термоөңдеу және дәлелдеу 0,5%жоғалуы. 6-зона: дайын өнім қоймасы 0,5% шығын.
Сосын технологиялық жөндеулерге және материалға қажеттілік керекті өнімділікті санау керек. Соңғы алтыншы зонадан (дайын өнім қоймасы) бастау керек.
Өп =Өп+1(1-Qn100);
Мұндағы: Өn-n зонадағы өнімділік (n-зона номері), м[3]жыл;
Өn-1- келесі өнімділік зонасы (+1 зона номері).Алтыншы зона үшін Өn+1заводтың берілген өнімділігіне тең (Ө6+1 =Ө зауыт ); Qn-зонадағы өндірістік жоғалулар, %
Г =Ө3*Цш(1-Q2100); Т= Ө3*Шш(1-Q2100);
Мұндағы: Ө3- 3-зонадағы өнімділік; Цш-1 м[3] шартты қоспа құрамындағы байланыстырғыш шығын, Т;-2-зонадағы байланыстырғыштың (1) жоғалуы; Шш-1 м[3];-2-зонадағы шағал тастың (1,5) жоғалуы.
Заводтың басқа материалдарға қажеттілік есептеуі 1.13 кестеде көрсетілген.
Есептеуден кейін қайта жөндеу өнімділігі және 1 мен 2-зонадағы материалға жылдық қажеттілік тәуліктік (м[3]тәу) және сағаттық (м[3]сағ) өнімділігін санайды.
Өтәу =Өn(Тн-Тж)*Кпай ;
Өсағ =ӨbТф ;
Мұндағы: Тн-1 жылдағы тәуліктің (262) номинальды саны; Тж- жөндеу жұмыстарына кететін жоспарлы тоқтау ұзақтығы, тәу ; Кпай- қондырғыны пайдалану коэфиценті; Тф- қондырғының жұмыс уақытындағы жылдық қоры, сағ.
Зауыттың қуаттылығы Ө жыл = 60000 м[3] жыл
Дайын өнімді Ө1м[3]жыл сақтаудағы шығындарды есептегендегі өнімнің көлемі(К1, %):
Ө1= Өжыл 100100- К1 = 60000 100100-0,05 = 60301,51 м[3] жыл
Қоймада сақтағандағы шығын
Ш1= Ө1- Өжыл = 60301,51-60000 = 301,51 м[3]жыл
Қалыптан босатудан Ө2 м[3]жыл кейінгі шығындарды есептег ендегі өнімнің көлемі (К1, %)
Ө2= Ө1100100- К2= 60301,51 100100-0,05= 60604,53 м[3] жыл
Қалыптан босатудағы шығын
Ш2= Ө2- Ө1 = 60604,53-60301,51 = 303,02 м[3]жыл
Кептіруден кейінгі шығындарды Ө3м[3 ]жыл есептегендегі өнімнің көлемі(К1, %)
Ө3= Ө2 100100- К3 = 60604,53 100100-0,05 = 60909,08 м[3] жыл
Кептіруден кейінгі шығын
Ш3= Ө3- Ө2= 60909,08-60604,53 = 304,55 м[3]жыл
Бетон қоспасын перфорациялаудан Ө4 м[3]жыл кейінгі шығындарды есептегендегі өнімнің көлемі(К4, %)
Ө4= Ө3100100- К4 = 60909,08 100100-0,05 = 61215,15 м[3] жыл
Перфорациялаудағы шығын
Ш4= Ө4- Ө3 = 61215,15-60909,08 = 306,07 м[3]жыл
Бетон қоспасын кесу Ө5м[3]жыл кейінгі шығындарды есептег ендегі өнімнің көлемі(К5, %)
Ө5= Ө4100100- К5= 61215,15 100100-0,05 = 61522,77 м[3] жыл
Бетон қоспасын кесудегі шығындар
Ш5= Ө5- Ө4 = 61522,77-61215,15 = 307,62 м[3]жыл
Қалыптаудағы Ө6 м[3]жыл кейінгі шығындарды есептегендегі өнімнің көлемі(К6, %)
Ө6= Ө5100100- К6 = 61522,77 100100-0,05 = 61831,92 м[3] жыл
Қалыптаудағы кейінгі шығындарды
Ш6= Ө6 - Ө5 = 61831,92-61522,77 = 309,15 м[3]жыл
Бетон қоспасын дайындау Ө7м[3]жыл кейінгі шығындарды есептегендегі өнімнің көлемі (К7, %)
Ө7= Ө6100100- К7 = 61831,92 100100-0,05 = 62142,64 м[3] жыл Ш7= Ө7- Ө6 = 62142,64-61831,92 = 310,72м[3]жыл
Мөлшерлеудегі Ө8м[3]жыл кейінгі шығындарды есептегендегі өнімнің көлемі(К8, %)
Ө8= Ө7100100- К8 = 62142,64 100100-0,05 = 62454,91 м[3] жыл
Ш8 = Ө8- Ө7 = 62454,91-62142,64 = 312,27м[3]жыл
Шикізат материалдарын сақтаудан Ө9 м[3]жыл кейінгі шығындарды есептегендегі өнімнің көлемі(К9, %)
Ө9= Ө8100100- К9= 62454,91 100100-0,05=62768,76 м[3] жыл
Шикізат материалдарын сақтаудан кейінгі шығындар Ш9= Ө9- Ө8= 62768,76-62454,91 =313,85 м[3]жыл
Шикізат материалдарын тасымалдаудан Ө10м[3]жыл кейінгі шығындарды есептегендегі өнімнің көлемі(К10, %)
Ө10= Ө9100100- К10= 62768,76 100100-0,05= 63084,18 м[3] жыл
Шикізат материалдарын тасымалдаудағы шығындар көлемі Ш10= Ө10- Ө9= 63084,18-62768,76 =315,42 м[3]жыл
Кесте 1.13. Технологиялық тізбектердің өнімділігі
№
Аталуы
Өлшемі
Өнімділігі
жылына
тәулік
Ауыс
ым
сағ
1
Дайын өнімдерді сақтау
м3
60301,51
248,28
124,14
15,52
2
Бұйымдарды қалыптан
босату
м3
60604,53
249,53
124,76
15,6
3
Кептіру
м3
60909,08
251,28
125,64
15,71
4
Перфорация
м3
61215,15
256,38
128,19
16,02
5
Кесу
м3
61522,77
256,38
128,19
16,02
6
Қалыптау
м3
61831,92
256,38
128,19
16,02
7
Гипс бетон қоспасын
дайындау
м3
62142,64
257,67
128,83
16,1
8
Компоненттерді
мөлшерлеу
м3
62454,91
258,44
129,22
16,15
9
Шикізат материалдарын
сақтау
м3
62768,76
260,26
130,13
16,27
1
0
Шикізат материалдарын
тасымалдау
м3
63084,18
261,57
130,79
16,35
Тығыз гипс бұйымдары көлемі 75% 63084,18=47313,14 м3 Жеңіл панелдер 25 %құрайды 25% 63084,18=15771,01м3
1м3 материалдар шығыны :
-Гипс 542кг
-Мрамор ұнтағы 246кг Су 250 л
Сонда жылдық шығын:
-Гипс 0,542 47313,14 = 25643,72 тн
-Мрамор ұнтағы 0,246 47313,14=11639,03тн Су 0,25 47313,14=11828,29тн
Гипс-фосфогипс- ағаш жаңқаларынан дайындалған панельдер құрамы:
-Гипс 0, 272 15771,01 = 4289,71тн
-Фосфогипс 0,064 15771,01 = 1009,34тн
-әк0,004 15771,01= 63,1тн
-ағаш жаңқалары 0,043,3 15771,01 = 678,15тн
-су 0,23 15771,01=3627,33тн
Кесте 1.14. Шикізат материалдарының қажетті мөлшері
Материал аталуы
жылына
тәулігіне
ауысымда
сағатына
т
м3
т
м3
т
м3
т
м3
гипс
29933,46
27609,81
118,32
109,12
118,32
109,12
14,79
13,64
мрамор
11639,03
10580,94
46,0
41,82
46,0
41,82
5,75
5,23
фосфогипс
1009,31
917,55
3,98
3,63
3,98
3,63
0,49
0,45
Әк
63,1
57,36
0,25
0,23
0,25
0,23
0,03
0,03
ағаш жаңқалары
678,15
1356,3
2,68
5,36
2,68
5,36
0,34
0,67
су
15455,62
15455,62
61,09
61,09
61,09
61,09
7,64
7,64
5.1. Гипс панельдерін дайындаудың технологиялық схемасы Аралық қабырға панельдері
Ірі зауыттарда (Кнауф және т.б.) игерілген ішкі қабырға плиталарды дайындаудың дәстүрлі тәсілі бойынша құю технологиясы қолданылады[10]. Гипс пен судың қоспасы үздіксіз жұмыс істейтін араластырғышта араластырылады және қалыпқа құйылады. Плиталарды дайындау процесі үздіксіз. Мұндай технологияның жетіспеушілігі - гипс массасының жоғары тығыздығы (1100-1200 кгм[3]) және осыған байланысты гипс шығыны. Бұл гипс өндіретін зауыттар үшін ғана тиімді, бұл ретте шикізаттың құны өте төмен және гипс плиталарын өндірудің жалпы рентабельділігі қанағаттанарлық.
Баротехнология пеногипстің тығыздығын және беріктігін тез және тиімді реттеуге мүмкіндік береді. Шикізат жеткізушісі ауысқан жағдайда гипстің бір маркасынан екіншісіне ауысу ауыртпалықсыз жүреді.
Баротехнология принципі бойынша жұмыс істейтін гипс араластырғыш 1200 кгм3 тығыздықтағы дейін пеногипс және пенобетон қоспаларын тікелей құрылыс алаңдарында және 5 [0]С температурада тұрақты жағдайларда дайындауға және тасымалдауға арналған. Қоспаны қондырғыдан түсіру өздігінен ағумен немесе ауа қысымымен жүргізіледі . Араластырғыштың электрқозғалтқышының жоғарғы орналасуы және оның тығыздау тиімді құрылғысымен бірге жұмыс істеуі қоспа мен ауаның ағып кетуін болдырмауға мүмкіндік береді.
Гипс араластырғыш бароқондырғылар емес, турбо араластырғыш режимінде жұмыс істей алады. Шығу кезінде ауаның ұсақ және біртекті көпіршіктері бар тұрақты көбік массасы алынады. Гипс массасын түсіру араластырғыштың астында орналасқан қалыпқа өздігінен ағумен жүргізіледі,ол үшін араластырғыштың өзі жеткілікті биіктікке көтеріледі.
Гипс бұйымдарын дайындау ерекшелігі көбікбетондармен салыстырғанда гипс тұтқырғыштың тартылуының басталуы мен аяқталуының едәуір аз мерзімдерінде болатындықта. Осы фактіні ескере отырып, өндіріс мүмкіндігінше үздіксіз болуы тиіс. Бұл дегеніміз: илеу құю аяқталғаннан кейін өлшенген компоненттер саны араластырғышқа енгізіледі, араластыру басталады, араластырғышта қысым артады. Компоненттер араластырылғанша және ауаны гипс қамырына тарту компоненттерді келесі жүктеуге мөлшерлеуді жүргізу және ағымдағы илемді құю үшін пішінді дайындау қажет. Жекелеген илемдердің арасындағы уақыт бойынша алшақтық барынша
аз болуы тиіс. Бұл жағдайда ұсынылған қондырғыда бір сағат ішінде 6-8 илеулер жасауға болады. Толыққанды өндірісті ұйымдастыру үшін тиісті нысандар саны - 6-8 дана қажет. Бұл ретте гипс тұтқырының сумен араластырылуынан форманы бөлшектеуге дейінгі уақыт шамамен 40-50 минутты құрайды (белдеу бәсеңдеткішін енгізумен реттеледі). 6-8 форманы 8 сағаттық жұмыс күні ішінде құю кезінде 390-450 плитаны дайындауға болады.
Қабырға аралық плиталар өндірісінде ұсынылған технология бойынша біз "ПБ-2000"көбік түзгішін пайдалануды ұсынамыз. Оны қолдану тығыздығы 200-ден 900 кгм3 дейін пеногипс алуға мүмкіндік береді. Көбік түзгіштің шығыны 0,5-тен 1,0 кгм3 дейін құрайды. Гипсті қамырды ұстап тұру мерзімін бақылау ұстап тұрудың баяулатқышын енгізу жолымен жүзеге асырылады . Гипс қамырын кез келген қоспасыз алу мерзімі әдетте 15 минутқа дейін (тартылу соңы) құрайды. Бірақ егер гипс қамырға алдыңғы илеудің қалдықтары түссе, онда айқастырудың соңғы уақыты 3-5 минутқа дейін қысқарады,бұл өндіріс үшін қолайсыз. 1000 кг гипсті байланыстырғышқа 1,0 кг-ға дейін мөлшерде ұстап тұру баяулатқышы қату мерзімін 30-50 минутқа дейін ұлғайтуға көмектеседі.
Гипсті қалқа плиталарын дайындау келесі операциялардан тұрады:
1. Қалыптау қоспасының компоненттерін мөлшерлеу
2. Осы компоненттерді араластыру
3. Бұйымдарды қалыптау
4. Дайын Бұйымдарды кептіру
Плиталар өндірісі құю консистенцияс ы түріндегі гипс қамырын қалыптау жолымен жүзеге асырылады.
Гипсті плиталар өндірісінің технологиялық схемасы:
1. "биг-бег"контейнерлеріндегі гипс қоймасы
2. "биг-бег"контейнерлерін босату құрылғысы
3. Бұрандалы транспортер
4. Гипс мөлшерлегіші
5. Гипс араластырғышы
6. Қалыптар
7. Кептіру камерасы
8. Дайын өнімді поддондарға салу Қажетті алаңдар:
-гипсті сақтау қоймасы 25м2;
-Құю учаскесі-15 м2м2;
-қалыптан босату-20 м2;
-кептіру бөлімі-70 м2
-дайын өнім қоймасы-70 м2
Ірі өлшемді гипс панельдер
Жоғары техникалық-экономикалық көрсеткіштердің арқасында үздіксіз илектеу әдісімен ірі өлшемді гипс-бетонды қалқа панельдері өндірісі кеңінен таралған . Келіп түсетін шикізат материалдары -- гипсті тұтқыр, ағаш қалдықтары, үгінділер шығыс бункерлерінен таспалы қоректендіргіштердің көмегімен мөлшерленеді. Оларды араластыру екі сатыда жүргізіледі: біріншісі (құрғақ) -- бір мезгілде құрғақ қоспаны тасымалдайтын қабылдау науасында, екіншісі (сумен) -- үздіксіз жұмыс істейтін гипсбетон-араластырғышта. Гипсбетонды панельдерді дайындау жөніндегі қондырғының негізгі агрегаты
-- илемдеу станы.
Бір бағытта қозғалатын екі резеңкелі таспалар арасында біркелкі бөлінген, транспортерлердің бірдей жылдамдығымен (төменгі, салмақ түсетін, жоғарғы, тығыздаушы және тегістеуші массаны) гипсобетонды масса массаны нығыздайтын және панельдерді қалыңдығы бойынша соңғы өлшемдерді беретін илектеу біліктері арасындағы тесік арқылы өтеді. Панельдерді қалыптау бойынша барлық операциялар-қаңқаларды салу, оларды гипс-
бетонды массамен толтыру, біліктердің астына илектеу және соңғы қату - транспортер таспасында жүргізіледі. Прокаттау станы үш секцияға бөлінеді: қабылдау, калибрлеу және жетек (привод). Қабылдау секциясында таспаға ағаш қаңқалар салынады және арнайы барабандар таспаға қаңқаны тығыз қысады.
Гипсобетонды масса үздіксіз гипсбетон араластырғыштарға түседі және лентаның бүкіл ені бойынша таратылады. Калибрлеу секциясында машинаның калибрлеу біліктерінің жоғарғы және төменгі блоктары арасында панельдерді прокаттау және калибрлеу процесі жүреді.
Қалыпталған панельдің қозғалысы кезінде гипсбетон қоспасы қатайып 1,5 - 2 МПа -ға тең беріктікке ие болады. Лентаның қозғалыс жылдамдығы панельдің прокаттау станынан 15-20минутта өтуін қамтамасыз етеді,содан кейін ол кері қайтару рольгангіне түсіп панельдер бөлектеніп, кантовательге жібереді. Бұдан әрі панельдер кассеталық вагонеткаға орнатылады да кіру кезінде жылу тасымалдағыштың температурасы 100-130°С бар тура ағынды туннельді кептіргіштерге жіберілетін кассеталық вагонеткаға орнатылады. Кептіру ұзақтығы 18...24 сағ.
Ауа алмастыру блоктарын дайындау процесі келесі технологиялық операциялардан тұрады:
oo шикізат материалдарын қоймасы сақтау;
oo ауа әгін дайындау (ұсақтау, кептіру, ұнтақтау);
oo араластыру;
oo нығыздау;
oo фосфогипспен ауа әгін бірге ұнтақтау;
oo кептіру;
oo сақтау және оны тұтынушыға жіберу;
Гипс ауа алмастыру блоктарын жасау технологиясы
Құю тәсілімен өндірілетін гипс панельдерін дайындау технологиясы келесі негізгі операциялардан тұрады: фосфогипс, әкті дайындау, қалыптарды дайындау, гипс қоспасын дайындау , бұйымдарды қалыптау, кептіру.
Гипс және фосфогипсті дайындау
Фосфогипс карьерден экскаватормен автомашинаға тиеліп шикізат қоймасына жеткізіледі және ол жабдықталған қабылдау бункеріне түсіріледі. Одан әрі фосфогипс ленталы тасымалдағыш арқылы қор бункеріне жеткізіледі. Гипс вагон немесе автомобиль гипс тасымалдаушы арқылы силосқа пневмонасос арқылы салынады.
Шикізат материалдарын қоймада сақтау
Шикізат қоймасының көлемі гипс,фосфогипсті және ауа әгін 10 күндік қормен қамтамасыз ететіндей көрсеткіште болуы қажет. Қойма жүк көтергіштігі 2 тн грейферлі кранмен жабдықталған.
Шикізатты дайындау
Фосфогипс қоймадан ленталық жабдықтағышқа түсіп, ленталық транспортер арқылы екі білікті ұсақтағышқа түсіп онда 3-5 мм ірілікке дейін ұсақталады сонан соң еленіп, кептіру барабанына жеткізіп онда 2-4% ылғалдылыққа жеткенге дейін кептіріледі. Әк тас ауа әгән дайындау бөлімінде технологияға байланысты күйдіріліп, ұнтақталып қоймаға жеткізіледі немесе дайын күйінде жеткізіледі. Ол қабылдау бункеріне түсіп мөлшерленіп, ленталық транпортер арқылы шығын бункеріне түседі.
Гипс қоспасын дайындау
Дайындалған гипс,фосфогипс салмақтық дозатор арқылы мөлшерленіп скипті көтергіш көмегімен гравитациялық, дірілдеткіш немесе қалақшалы типті араластырғышқа салынады.
Қоспа 5-6 минут араластырады. Дайындалған гипс қоспасы қалыптау пресінің үстінде орналасқан шығын бункеріне жіберіледі.
Қалыптау
Қалыптауды арнайы құю тәсілімен гипс блогі қалыптайтын арнайы қондырғыда жүргізеді.
Кептіру
Қалыптанған гипс блоктары арнайы поддондарға орналастырылады.
Поддондарды кептіру камерасына көпірлі кран көмегімен орналастырады.
Кептірудің жалпы циклының ұзақтығы келесі периодттарда бөлінеді алдын ала ұстау, температураны көтеру, изотермиялық қыздыру және салқындату.
Бұйымдардың қатуы периодттардың қосындысына тең және ол төмендегідей бөліктерден тұрады: 2 сағат - алдын ала ұстау; 3 сағат 60[0]С- температураға көтеру; 5 сағат - изотермиялық қыздыру 2 сағат - салқындату. Кептірудің жалпы уақыты - 12 сағат.
8.1. Негізгі технологиялық жабдықтарды таңдау
Гипс панельдері өндірісі кептіру, ұнтақтау,нығыздау агрегаттарымен жабдықталған мамандырылған құрылыс материалдар зауыттарында іске асырылады [7-8]. Технологиялық процесс Россия зауыттарында шығарылатын жабдықтар көмегімен іске асырылады және шикізатты дайындау, қоспаны араластыру, ұнтақтау, қалыптау процесстерінен тұрады.
Гипс аралық қабырға плиталар
Гипс аралық қабырға плиталарды өндіруге арналған желінің сипаттамасы:
oo Өнімділігі м[2] сағ -40;
-Гипс шығыны, тсағ - 3 артық емес ;
-Су шығыны, м[3]сағ артық емес-2,5 ;
-Сығылған ауаның шығысы (0,4 МПа-0,6 МПа қысым кезінде), м[3]сағ- тан артық емес -1 ;
-Плиталарды кептіруге арналған газ шығыны ( пропан-бутан ), л м[2] артық емес-2,1;
Электр энергиясының шығысы, кВт-сағ , артық емес-20;
oo Сызықтың габариттік өлшемдері, мм артық емес ұзындығы 6300 ені 2200 биіктігі 3500 ;
Салмағы, кг, 22 500 артық емес.
Қабырғалық аралық панельдер өндіруд е келесі жабдықтарды қолданады:
1. "биг-бег"контейнерлеріндегі гипс бункері;
2. "биг-бег"контейнерлерін босату құрылғысы;
3. Бұрандалы транспортер ВК-159;
4. Гипс мөлшерлегіші;
5. Гипс араластырғышы; 6.Су мөлшерлегіші;
6. Металлпластик қалыптар;
7. Кептіру камерасы.
Жұмыс көлемі 0,25 м3 және гипс массасының шығымы 190 литр ГС-250 гипс араластырғыш (гипс араластырғыш ГС-400, көлемі 0,4 м3 және гипс массасының шығымы 380 л)
Қабырға аралық плиталарға арналған металлопластикалық қалыптар (әрқайсысы 7 бұйымға) - 5-8 дана Металлоформы Төрт жақты металлопластикалық пішіндер көлемі 667х500х80 мм болатын жеті ойықтарақ плиталарды бір уақытта қалыптастыруға мүмкіндік береді. Плитаның ұзындығы бойынша +-3 мм, ені бойынша +-2 мм, қалыңдығы бойынша +-1 мм рұқсат етілген ауытқулар.
1. Гипс байланыстырғышы үшін мөлшерлегіш, т: Мг=15,918 0,9=0,94
АД-2000-2БЩ салмақтық мөлшерлегіші 1 дана алынады.
2. Мрамор ұнтағы үшін мөлшерлегіш, т:
Мм=0,631 0,9=0,84
АД-1600-2БП салмақтық мөлшерлегіші 1 дана алынады .
Таңдап алынған жабдықтар тізімі және сипаттамалары кестеде келтірілген.
Кесте 1.15. Жабдықтар тізімі
Аты және маркасы
Өнімділігі, тсағ
Саны, дана
Өлшемдері, мм
Қуат ы,
кВт
Масс асы,
кг
1
2
3
4
5
6
АД-2000-2БЩ гипс
байланыстырғышы үшін салмақтық мөлшерлегіші
18
1
1900 х 1330 х
3060
3,3
720
Мрамор ұнтағы үшін
АД-1600-2БП салмақтық мөлшерлегіші
9
1
1900*1500*280
0
3
590
Су мөлшерлегіші БВГ- 05(Ду25)
5
1
120*80*60
5
60
Гипспрокаттау қондырғысы
ГПС121-07
25
1
7400*1800*320
0
2
2100
Шнекті транспортер ES
5
1
Диам.-139мм
-
0,55-
2,2
890
Рольганг НП-30
25
1
1350*10*30000
1.1
650
Перфорация үшін Пресс- штамповщик LV-
FM02
25
1
2500*1400*300
0
2
1250
Пресс роллевый РП-1800
5
1
1400*2000*140
0
2.2
809
Кептіру барабаны
БН-1,6
2,5
2
1600* 8000
30
5870
Шар диірмені
2,4
1
3200*1200
24
3560
2.1. Қоймаларды есептеу
1. Гипс байланыстырғышы қоймасын есептеу.
Гипс байланыстырғышын силостарда сақтайды және оның тәуліктік шығыны:
Qтәу= QжТ
Q = 32666,14253 = 129,11 т
мұндағы Qж - гипс байланыстырғышының жылдық қажеттілігі, т, T - бір жылдағы жұмыс күндер саны .
Қоймадағы ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Кіріспе 4
1. Технологиялық бөлім
1.1. Зауыт құрылысын техника экономикалық негіздеу 5
1.2. Өнімнің түрлері мен сипаттамалары 7
1.3. Зауыттың жұмыс істеу тәртібі 10
1.4 Шикізат материалдарының сипаттамасы 13
1.5 Өндіріс бағдарламасы 17
1.6 Жеңіл толтырғыштар негізіндегі гипс панельдерінің құрамын анықтау 18
1.7 Материалдық балансты есептеу 21
1.8 Гипс панельдерін дайындаудың технологиялық схемасы 27
1.9 Негізгі технологиялық жабдықтарды таңдау 32
1.10 Қоймаларды есептеу 36
1.11.Табиғи газ, су, электр энергия шығындарын есептеу 37
10.13 Өндірісті технологиялық бақылау 39
10.14 .Жылутехникалық есептеулер 43
2. Сәулеттік - құрылыс бөлімі
2.1. Жалпы мағлұматтар 47
2.2. Бас жоспар 47
2. 3. Көлемдік-жоспарлау шешімдері 49
2.4. Ғимараттың конструктивтік шешімі 51
2.5. Жылу техникалық есептеу 53
2.6. Инженерлік жүйелер және коммуникациялар 55
2.7 Антисейсмикалық шаралар 56
3. Экономикалық бөлім.
3.1 Зауыт құрылысын экономикалық негіздеу 58
3.2 Кәсіпорын өнімділігі 58
3.3 Ғимараттардың қаржылық саны 59
3.4 Құрал жабдықтардың қаржылары 60
3.5 Зауытқа қажетті қаржылар 61
3.6 Жұмысшылар жалақысын есептеу 62
3.7 Инженерлік-техникалық қызметкерлер жалақысы 63
3.8.Өзіндік құнды есептеу 65
3.9 Өндірістің пайдасы 66
3.10.Негізгі техника-экономикалық көрсеткіштер 67
Қорытынды 69
Пайдаланған әдебиеттер тізімі 70
Кіріспе
Құрылыста табиғи қорды сақтайтын, аз шығынды немесе қалдықсыз технология бойынша дайындалатын тиімді материалдар және бұйымдармен қамтамасыз ету және жергілікті, көп компонентті байланыстырғыштарды төменгі маркалы бұйымдарды өндіруде пайдалану казіргі заманның технико-экономикалық шараларының өзекті мәселелерінің бірі болып табылады [1,2].
Көп компонентті байланыстырғыштардың ішінде сульфатты композициялар күмәнсіз қызықтырады. Олар құрамына және құрамдас заттардың қатынасына байланысты тез қатаю сипатымен ерекшеленеді және де басқа да технологиялық факторлармен әр түрлі құрылыстық- техникалық қасиеттерді қажетті бағытта реттеуге ықпал етеді.
Төменгі маркалы бұйымдарға портландцемент пен гипс байланыстырғышы негізінде жасалынатын сульфатты композициялардың болашағы мол. Авторлардын көрсетулері бойынша, олар қатайғанда тек қана гипс байланыстырғышының касиетіне ғана емес және де портландцементтің де аз мөлшерде пайдаланғанның өзінде де оңды сапалы қасиеттері болатынын айтады. Осы себептен гипсті-цементгі пудцолан композициясын алғанда отын-энергетикалық шығын 2,3-3,1, қондырғының металл сыйымдылығы 2,0-2,4, каржы жұмсау 1,7-1,8 есеге портландцемент өндірісімен салыстырғанда қысқарады [3].
Бірақ та казіргі уақытқа дейін жүйелі зерттеулердің болмауынан езекті мәселе гипсті-цементті пудцолан байланыстырғышының құрамындағы заттар бірлесіп катайғандағы берік кұрылымның калыптасуы толық шешілген жоқ. Осының себебінен гипсті-цементті пудцолан материалының ылғал ортадағы пайдалану өзектілігі мен ұзақтылығы ықтималды сипат алады.
Құрылыс материалдарының физика-механикалық көрсеткіштері мен пайдалану қасиеттерін қатаю процесі анықтайды. Бұндағы маңызды
құбылысты бір-бірімен байланысты жүретін гидрат және құрылым түзеу процестері сипаттайды, әсіресе ерте кезеңде қатайғанда, өйткені, сол арқылы байланыстырғыштың одан арғы пайдалану дәрежесі анықталынады.
Сонымен қатар цементсіз және аз цементсіз тұтқырларды арзан толтырғыштарды пайдалана отырып жеңіл бетондар технологиясын жасауда құрылыс саласының маңызды мәселесі болып отыр.
Дипломдық жұмыс М.Х.Дулати атындағы ТарМУ "Энергия қорын үнемдейтін технология және жергілікті шикізаттарды кұрылыс материалдар өндірісінде пайдалануды өндірісте игеру және жасау" бағдарламасына сай жүргізілді.
1. Технологиялық бөлім
7.1. Зауыт құрылысын техника экономикалық негіздеу
Өнімділігі жылына 60 мың м[3] гипс панельдерін шығаратын зауытты Тараз қаласында, дәлірек айтқанда Тараз қаласының шығыс жағында, Тараз гипс комбинатына жақын орналастыру көзделіп отыр.
Тараз қаласында машина жасау, жеңіл құрылыс, энергетика, транпорт, тамақ өнеркәсіптері өте көп дамыған. Көптеген тұрғын үйлер, өнеркәсіптік, бизнес ғимараттары салынып жатыр және салынуға жоспарлануда.
Алдын ала есептеулерге қарағанда арзан тұтқырына қажеттілік 700-800 мың тонна жетеді. Сондықтан осы қажеттіліктерді ескере отырып зауытты салу осы күннң талабына сай болып отыр.
Тұтқырлар өндірісінде қосымша шикізат ретінде Тараз фосфор зауытының қалдықтары-фофсогипс пайдаланылады. Бұл қалдықтардың жылдық қоры 5 млн тоннадан асады және олар салынатын зауыттың 3-5 км қашықтықта орналасқан оны автомашинаға салу үшін арнайы экскаватор пайдаланады.
Қоспа ретінде әк пайдаланылады.Ол зауыттан 10-15 км қшықтықта орналасқан. Тараз қаласына шикізат материалдары зауытқа Камаз, Краз автомашиналармен жеткізу көзделіп отыр.
Отынмен қамтамассыз ету. қабырға блоктары өндірісінде негізгі отын ретінде табиғи газ пайдаланылады. Жылдық қажеттілігі шамамен 1200- 1500мың м[3]. Қосалқы отын ретінде "Шымкент нефтеоргсинтез" мекемесінің мазуты пайдаланады.
Электр энерогиясымен қамтамассыз ету. Қуаттылығы 150-200 кВа, кернеуі -380 В трансформатор стансасынан жүргізіледі. Электр энергиясымен қамтамассыз ететін мекеме "Тараз ГРЭС" компаниясы. Жылдық электр энергия қажеттілігі 650-700 мың Квт*сағ.
Жылумен қамтамасыз ету. Жылумен қамтамасыз ету жоғарыда келтірілген компаниясынан жылу тізбектері арқылы жүргізіледі.
Сумен жабдықтау және канализация. Сумен жабдықтау орталық сумен жабдықтау жұйелерімен d 32-40мм құбырлар жүргізу арқылы жүзеге асады. Су құбырларындағы қысым 2,2-0,3 МПа болу қажет.
Канализация жүйелері орталық қалалық жүйелерге диаметрі d 100-150 мм құбырлар арқылы қосылады.
Отын. Отын ретінде пайдаланылатын көмір Тараз ГРЭС-іне теміржол арқылы келеді, ал ол сол жерден зауытқа Камаз, Краз,Маз автомашиналарымен тасымалданады.
Дайын өнімді жіберу заказ беруші мекеменің есебінен жүргізіледі.
Еңбек ресурстары. Зауытта шамамен 20-30 адам жұмыс істейді. Соның ішінде 40-қа жуық мамандықтар: жүргізуші, экскаваторшы, машинист, шихта жасаушы, күйдіруші, операторлар, электр, газ дәнекерлеуші және тағы басқалар. Инженер- техникалық қызметкер ретінде Қазақ Мемлекеттік сәулет құрылыс Академиясы, ТарМУ Тараз қаласы, ОҚМУ Шымкент қаласы түлектері болуы мүмкін.
Қорыта келгенде арзан шикізат базасын өнімнің өнімнің арзандығын,м отын, электр энергия, сумен жабдықтау, еңбек ресурстарымен қамтамассыз
етілуіне байланысты, Тараз гипс зауытының бай тәжірибесі, үлкен ғылыми - ізденістік жұмыстар нәтижесінде зауытты Тараз қаласында салу экономикалық және техникалық жағынан тиімді болып табылады. Бұл зауытты іске қосу өндіріс қалдықтарын пайдалануға, қоршаған ортаны сақтауға, арзан әрі құрылысқа қажетті тиімді материл шығаруға мүмкіндік береді.
7.2. Өнімнің түрлері мен сипаттамалары
Гипсобетонды панельдер салыстырмалы ауа ылғалдылығы 60% - дан аспайтын ғимараттарда жүк көтермейтін қалқаларды орнату үшін қызмет етеді [4]. Тұрғын үй құрылысы үшін панельдер тұтас да, сондай -- ақ есіктерге арналған ойықтармен де биіктігі 3 м-ге дейінгі және ұзындығы 6 м, қалыңдығы
80 және 100 мм болып дайындалады. Қысу кезінде панельдердің беріктігі кемінде 3,5 МПа, тұтынушыға жіберу кезінде үстіңгі қабаттардағы ылғалдылығы -8% - дан аспауы қажет. Гипсобетонды қалқалар кірпіштен(25...35%), темір бетонды (10-ға...15%), фибролитті және ағаш қалқан (40% - ға)..50%)жасалғандарданәлдеқайда тиімді .
Тапсырмаға сәйкес келесі бұйымдар өндіру қарастылады:овалды және дөңгелек перфорациялы панель ,тығыз және қуысты раалық қоршау панельдері, ірі өлшемді гипсбетон панельдер, ауа алмастыру блоктары.
Ауа алмастыру блоктар қабырға қоршау бұйымдарын дайындау үшін арналған.
Блоктардың негізгі физика- механикалық қасиеттері
oo беріктігі - 50,75,100МПа;
oo жұмсару коэффициенті - 0,6-0,7;
-Орташа тығыздығы 1100 1200 кг м3;
Кесте 1.1. Гипс бұйымдарының түрлері
Атауы және эскизі
Марка (тип,
Өлшемдері, мм
Бұйы мның көлем
Салмағы, кг
белгісі)
ұзынд ығы
ені
қалың дығы
і, м[3]
Овальды перфорациялы панель
4ПКСОП
1200
600
12,5
0,09
72
Дөңгелек перфорациялы панель
4ПКСКП
1200
600
12,5
0,09
72
Тығыз панельдер
ПЗП
667
500
80
0,029
31
Қуысты
ППП
667
500
80
0,029
25
Ірі өлшемді гипсбетон панельдер
ГП60*30
6000
3000
80,100
1,8
1850
Ауа алмастыру блоктары
ВБГ
2880
800
400
0,096
120
Аралық қабырға плиталар плиталар тұрғын, қоғамдық және өнеркәсіптік ғимараттарда салмақ түсірмейтін қалқаларды орнатуға арналған. Гипс плиталары механикалық өңделеді, отқа төзімді, дыбыс оқшаулағыш қасиеттерге ие, төмен жылу өткізгіштігі бар.
Кесте 1.2. Гипс аралық қабырғалар панельдерінің сипаттамасы
сипаттамалары
стандардатты
Ылғалға төзімді
байланыстырғыш
Құрылыс гипсі
Құрылыс гипсі
түсі
ақ
Ақшыл жасыл
1м[2] аралық қабырға салмағы
81
81
Тығыздығы,кгм[3]
980
1010
Сығылу беріктігі
4,4
4,4
Иілу беріктігі
2,2
2,2
Су сорғыштығы
23
4,5
Отқа төзімділігі,сағ
2,4
2,4
Радиация көрсеткіші
1 сынып,28,4Бккг
1 сынып,28,4Бккг
7.3. Зауыттың жұмыс істеу тәртібі
Жұмыс тәртібін есептеудегі басты мақсат болашақта технологиялық құрылғыларды, шикізат шығынын, жұмысшылар құрамының кестесін есептеуде негіз болады.
Жұмыс тәртiбi кәсiпорынының технологиялық жобалау саласының нормалары бойынша технологиялық талаптарға сүйене отырып бекiтiледi. Ол технологиялық жабдықтар, шикiзат шығындары, жұмыс құрамын есептеуге арналған негiзгi тармақ болып қызмет атқарады.
Демек, жылуды өңдейтін цех аптасына жетi күнде де тәулік бойы үзiлiссiз жұмыс iстейдi, демек цех үш ауысымда жұмыс істейді.
Сонда жылумен өңдейтін цехтің жұмыс тәртiбiнiң есебі төмендегі формула бойынша анықталады:
К = 365 Кисп = 365x0,9 = 329 күн
мұнда: К - 1 жылдағы жұмыс күндерінің саны; Кисп - құрылғыларды пайдалану коэффициенті.
Барлық көмекші өндірістер және жұмысты ьасқарушы аппараттар бір ауысымда ғана жұмыс істейді, және ол төмендегі формула арқылы анықталады:
К= 365 - (В+П) = 365-(52+8) = 305;
мұнда: В - бес күндік жұмыстағы демалыс күндер саны; П - мереке күндерінің саны.
Осылайша негізгі технологиялық құрылғылардың барлық жұмыс режимдеріндегі жылдық жұмыс уақытының есебін төмендегі формула арқылы анықтауға болады:
Ф есеп = К Т Кпай;
мұнда: Фесеп - жұмыс уақытының есептік қоры, сағ; К - 1 жылдағы жұмыс тәулігінің саны; Кпай - құрылғыны қолданудың орташа коэффициенті (0,8-0,95); Т - тәуліктегі жұмыс сағатының саны.
Шикiзаттар және материалдарды қабылдау, дайын өнiмді тиеу Кесте 1.3. Жұмыс уақытының жылдық қорының есебі
Өндірістің атауы
К
Т
Кпай
Фесеп
Виброелекте сорттау
305
8
0,46
1122,4
Компоненттерді араластыру
305
8
0,9
2196
Қалыптау
305
8
0,9
2196
Кептіру
329
24
0,9
7884
Қалдықтар, брактiң ұнтағы (планетарлық диірмен)
305
8
0,46
1122,4
Кесте 1.4. Жүргізілген есептерге сәйкес қорытынды кесте
№
Өндірістің атауы
1
жылдағы жұмыс күнінің саны,күн
1
жылдағ ы ауысым саны,
Жұмыс ауысымы ның ұзақтығы
,сағ
Жұмыс
уақытының жылдық қоры
тәулікте
сағат
1
Сұрыптау
305
305
8
8
2196
2
Компоненттерді
араластыру
305
305
8
8
2196
3
Қалыптау
305
305
8
8
2196
4
Кептіру
329
987
8
24
7884
5
Қалдықтар, брактiң ұнтағы
305
305
8
8
1122,4
6
Шикiзаттар және материалдарды қабылдау,дайын өнiмді тиеу
305
305
8
8
2196
Мекеменің технологиялық есептеуінде жұмыс тәртібі Мекеменің технологиялық жобалаудағы жалпы одақтық нормасы бойынша қолданады [5-6].
oo 1 жылдағы жұмыс тәулігінің номиналды саны, Тн -262;
oo 1 тәуліктегі жұмыс ауысымының саны (жылу өңдеуді қоспағанда), n-2 немесе 3;
oo жылумен өңдеу үшін n-3;
oo Материалды, шикізатты қабылдау және теміржол транспортымен дайын өнімді тиеу бойынша тәулігіне жұмыс ауысым саны, n-3;
oo Автотранспорт бойынша,n-2 немесе 3;
oo Теміржол транспортымен шикізат және материалдарды қабылдау бойынша жылына жұмыс тәулігнің номиналды саны-365;
oo 1 сағаттағы жұмыс ауысымының ұзақтығы, t-8;
oo Конвеерлік линия жөндеу жұмысыны, Тж-13, агрегаты ағын, қабырғалық линия және касеталы құрылғыларға, цехтарға және бетонды және ерітінді қоспаларды дайындайтын құрылғыларға, Тж-7 кететін 1 тәуліктегі жоспарлы тоқтаудың ұзақтығы.
oo Технологиялық қондырғыларды пайдалану коэфиценті: конвеерлі линия, Кпай-0,95; агрегаты-ағын және т.б.-0,92.
Технологиялық қондырғылардың жұмыс уақытының жылдық қоры, сағат:
Тқ= (Тн-Тж) n t Кпай
Мұндағы: Тн-1 жылдағы жұмыс тәулігінің номиналды саны; Тж- технологиялық линия жөндеу жұмысына кететін жоспарлы тоқтау ұзақтығы, тәулік; n-1 тәуліктегі ауысым саны;t- жұмыс ауысымының ұзақтығы, сағат; Кпай- қондырғыны пайдалану коэфиценті.
Тқ= ( 305- 21 ) 2 8 0,92 =4180,6 сағ
1 жылдағыжұмыс тәулігінің номиналды саны-262 тең, бұл әр сегізінші аптада бес күндік жұмыс аптасы және алты жұмыс күні шығады. Мекеме реконструкциясы және жергілікті шарттардың болуы бойынша тәулігіне 23 жұмыс сағаты бойынша үш ауысымды жұмыс жіберіледі.
Еңбекші шарт көз-қараспен қарайтын болсақ, құрылс индустрия мекемесі үшін екіауысымды жұмыс тәртібі әлдеқайда тиімдірек болады. Конвеерлі әдіспен өндіретін өндірісте және қуаттылығы үлкен мекемелерде орынды түрде екіауысымды жұмыс тәртібін енгізген [7].
Жұмыс уақытының жылдық қоры есебінде қарапайым қондырғының жұмыс күшінің кемшілігін, шикізат отын, электр энергиясымен организациялық ақаулар, сонымен қатар, өндірісте бракпен қатысы баржұмыс уақытын жоғалту сияқты кемшіліктерді есепке алмайды. Тек технологиялық болмай қоймайтын (ақаулар) шығындар.
7.4. Шикізат материалдарының сипаттамасы
Гипс плиталарын өндіру үшін Г-5, Г-6, Г-7 маркалы кез келген қол жетімді гипсті қолдануға болады [8-9]. Жоғары беріктікті гипсті пайдалану жоғары берік материал алуға мүмкіндік береді, бірақ бұл экономикалық тиімді емес. "Гипсобетон"ААҚ-ның гипсоцементті-пуццоланды байланыстырғышын (ГЦПБ) пайдалану кезінде жақсы нәтижелер алуға болады. Құрылыс гипсі қалқа қабырғасы панельдерін өндіруде байланыстырғыш элемент ретінде қолданылады. Ол төмен температурамен өңдеу әдісімен алынған және осы табиғи материал жоғары тұтқыр қабілетін көрсетеді;
Гипс плиталарына қосымша қасиеттерд і (жоғары беріктікті, өңдеу жеңілдігін, аязға төзімді) беретін модификациялық қоспалар;
Гидрофобты қоспалар ылғалға төзімді, ішкі құрылымды бұзбай ұзақ уақыт ылғалға төзімді болуы мүмкін бұйымдарды жасауға мүмкіндік береді.
Гипс бұйымдары өндірісінде келесі материалдар қолданылады:
-Гипс;
-Фосфогипс;
-МССТ 9179-77 бойынша 3 сорттан кем емес ауа әгі;
-Минералды толтырғыштар ретінде мрамор ұнтағы.
-Цемент;
Гипс байланыстырғышы "Жамбылгипс" АҚ жеткізіледі.Оны өндіру
үшін
Тараз қаласынан 25-30 км қашықтықта орналасқан инфрақұрылымы
жақсы дамыған Үлкен-Бұрылтау кен ор нынан алынған гипс тасы пайдаланады. Оның геологиялық қоры 58309 мың.т құрайды.
Кесте 1.5. Гипс байланыстырғышының техникалық сипаттамалары
Аталуы
Көрсеткіші
Сығылғандағы беріктік, МПа
45-50 кгссм[2]
Иілу беріктік шегі, МПа
20-25 кгссм2
Шынайы тығыздығы, кгм[3]
2650
Қату уақыты
Басталуы - 4-6 мин
Аяқталуы - 9-10мин
№0,2електегі қалдық %
14
Меншікті беті, см[2]г
3600
Техникалық талаптар 1.6 кестеде келтірілген.
Кесте 1.6. Техникалық талаптар
Материал аты
Нормативті құжат
Тексеруге міндетті көрсеткіш
Көрсеткіш
Фосфорлы гипс
-
CaSO4 2H2O
ылғалдылығы
90%тен кем емес
10-12%
Ауа әгі
МССТ 9179-77
активті CaO+MgO
Сөнбеген түйіршіктер
70% -тен кем болмау
5% -тен артык болмауы тиіс
Мрамор ұнтағы
Сазды қоспалар
Қабырға блоктарын алу үшін келесі табиғи шикізатжәне өндіріс қалдықтары пайдаланады: Жылу электр станса күлдері атап айтқанда ГРЭС- нің күлі, фосфорлы гипс - минералды тыңайтқыштар затының өндіріс қалдығы, табиғи гипс және Жамбыл гипс комбинатының құрылыс гипсі , қоспа ретінде мрамор ұнтағы пайдаланады [10].
Табиғи мраморды өңдеуден кейін пайда болған ұсақ дисперсті материал. Мрамор ұнтағы бөлшектерінің өлшемдері 3-5мкм дан 100-150 мкм; тығыздығы 2000-2500 кгм 3 , сусымалы тығыздығы 950-1100 кгм 3 .
Минералдық құрамы: муллит, гематит, магнетит, рутил, анатаз кристобалит, волластонит, күкірт қосындылары және басқа қалдықтары.
Керамзит шаңы - керамзитті күйдіргеннен кейін өлшемі 30 мкм-дан аз, негізінен өлшемі 10 мкм-дан кем бөлшектер 50-70% кіші өндіріс қалдығы болып табылады.Тығыздығы 1900-2200 кгм 3 .сусымалы тығыздығы 800-900
кгм 3 .
Минералдық құрылымы: активті кремнезем 35-40%, муллит 15-20%, дала шпаты 5-7% .
Минералдық құрамы; кристобалит - 35-45%, муллит -15-20%, гематит 2-
3%, дала шпаты 3-5 %
Кесте 1.7. Шикізат материалдарының химиялық құрамы
№
шикізат
Химиялық құрамы, масс. %
SiO2
AL2O3
Fe2O3
СаО
MgO
Na2O
К2О
P2O5
F
SO3
1
Күл
58
24
5
5
1,5
1,2
0,8
-
-
1
2
Фосфо- гипс
8,4
1,8
2,1
35,1
1,2
1,1
-
1,8
1,7
37,8
3
Мрамор ұнтағы
6
1,5
2,1
82,1
1,5
1,1
1,7
-
-
0,5
4
Керамзит шаңы
63
14
3
3,9
1,2
1,8
1,2
-
-
0,2
Бетон технологиясында, оның ішінде жеңіл бетон технологиясында цемент шығынын азайту мақсатымен бірге, оның құрылымын жақсарту, деформациялық және беріктік көрсеткіштерін арттыру, отыру деформациясын төмендету бойынша талаптар қойылады.
Цемент. Цемент шығынын оның белгілі бір бөлігін басқа заттармен ауыстыру арқылы азайту жалпы бетон бұйымдарының энергия сиымдылығын азайтуға мүмкіндік береді[10].
Цементтің белгілі бір бөлігін алмастыратын заттар қатарында әк, саз, активті минералды заттар т.б. болады.
Цементтің қалыпты қоюлығы 33-37%, байланысу мерзімі : басталуы 25- 40 мин. Цементтің физика-механикалық қасиеттері төмендегі кестелер арқылы цемент құрамы сипатталады.
Кесте 1.8. Цементтің химиялық құрамы
Цемент түрі
Тотықтар мөлшері,%
SiO2
Al2O 3
Fe2O 3
CaO
SO2
MgO
R2O
п.п.п.
Шымкент
цементі М 400
22,35
4,49
4,63
66,01
0,81
1,23
0,2
0,75
Кесте 1.9. Цементтің минералдық құрамы және сипаттамалары
Минералдар мөлшері
Мен- шікті беті, см[2]г
Қа- лыпты қою- лық
%
Байланысу мерзімі,
сағ-мин
Бел- сенді- лігі, МПа
Мар- касы
S3C
C2S
C3A
C4AF
баста- луы
аяқ- талуы
62
15
4
16
3200
24,7
2-40
4-20
39,0
400
Әк. Белсенді СаО және MgO мөлшері -65,8 %, әктің сөну мерзімі - 11 мин., сөнбеген түйіршіктер мөлшері - 4,8%.
7.5. Өндіріс бағдарламасы
Өндіріс бағдарласы қабылданған жұмыс режиміне және жабдықтардың қуаттылығына байланысты алынады[1].
Өндірістік бағдарлама бойынша марка лары М200, М300 байланыстырғыштарын өндіру қарастырылған.
Кесте 1.10. Өндіріс бағдарламасы
Өнім түрі
Жылына, м[3]
тәулігіне ,м[3]
Ауысымда, м[3]
Сағатына, м[3]
Дыбыс оқшаулағыш панельдер
15000
59,29
29,64
3,71
Аралық
қабырға
15000
59,29
29,64
3,71
панельдері
Ірі өлшемді панельдер
15000
59,29
29,64
3,71
Ауа алмастыру блоктары
15000
59,29
29,64
3,71
Барлығы
60000
237,15
118,58
14,82
7.6. Жеңіл толтырғыштар негізіндегі гипс панельдерінің құрамын анықтау
Салмақтық құрамын іріктеу гипсбетонның мықтығын анықтаудан Rгб, су мен гипстың мөлшерінен ВГ және 1м[3] гипсбетон салмағына келетін тұтқырдың Г шығынынан тұрады[3].
Тұтқыр ретінде құрылыс гипсті қолданған жағдайда, гипсобетонның нықтығы келесі формула бойынша анықталады:
Rгб=КА[(ГС∙α-0,5)(Г1С1-0,5)]
Rгб=0,9 3,5 [( 0,7 1,3 -0,5)(0,71-0,5)] = 4,56МПа СГ=Аα[Rгб(Г1С1-0,5)]+0,5 А
СГ=3,51,3[Rгб(0,71-0,5)]+0,53,5= 0,72
Мұндағы: Rгб- құрғақ түріндегі гипсобетонның беріктігі, МПа; А- тұтқырдың белсенділігі, МПа; К - толтыратын материалдардың түріне және үлгілердің көлеміне байланысты коэффициент, кестесі бойынша қабылданады; С - 1м[3] гипсбетон салмағына қажетті су мөлшері, л; Г- тұтқырдың шығыны кгм[3]; СГ және ГС қоспадағы гипс қамырының нормадағы қоюлығында су және гипс мөлшері; Г1С1 - гипс және судың мөлшері; α - 1,3 тең гипс ұнтағының ұнтақтылық коэфициенті.
Кесте.1.11. К коэффициентінің мағынасы.
Бақылау текшлерінің көлемі, см
Толтыратын материалдар гипсобетон
ауыр
жеңіл
7,07х7,07х7,07
10х10х10
15х15х15
20х20х20
1,0
0,9
0,8
0,75
0,70
0,65
0,55
0,50
1м[3] гипсбетон массасының материалдар шығыны
Құрылыс гипсінің шығыны,кг:
Г=В α[RгбК(Г1В1-0,5)]+0,5А
Г= 250 1,3[4,561(0,71-0,5)]+0,5 3,5 =364кг
Құрылыс гипсінің минимальді шығыны 1м[3] гипсбетонда тығыз толтырғыштар үшін 300 кг, ал жай толтырғыштар үшін - 400 кг [5].
Судың шығыны: гипс байланыстырушы ж әне толтырғыштарға байланысты кестеге тәуелді қабылданады.
Кесте.1.12. 1м[3]гипсбетон массасының су шығыны, л.
гипс
Толтырғыштар
Қосымша нұсқаулар
Ауыр шағал
Жеңіл құм
Ұсақ үстемелер
Құрылыс
Жоғары сапалы
300
250
410
320
400
300
Қатаң түрде вибрациялық нығыздауда судың шығыны 10-15% төмендейді, ал құймалы қалыптауда 10-20% жоғарылайды
Толтырғыш шығыны:
а) көлемі бойынша, м[3] , V3=1000-Vт б) массасы бойынша, кг, Т= V3 ∙ρ3
мұндағы: Vт - гипсбетон массасындағы гипс қамырының абсолют көлемі; формуламен анықтайды; ρ3 - толтырғыш үйіннің тығыздығы.
Vт=Г ρг+С
Vт=364 1,5+ 250=492,6
V3=1000-492,6=507,4 м[3] Т=507,4 1,3=659,6 кг
мұндағы: Г - 1м[3] гипсбетон массасының минимальді гипс шығыны, кг; ρг - гипс тығыздығы, 1,5-1,6 кгл (т м[3]) тең; В - 1м[3] гипсбетонының су шығыны кестеде көрсетілген.
Гипсбетон қоспаларының шығуы:
β=m( Vc ∙ ρ0)
мұндағы: m- араластырылымға кеткен барлық материалдардың массасы, суды қосқанда; Vс - құрғақ компонентті қоспалар көлемінің сомасы, л; ρ0 - жаңадан өндірілген гипсбетон массасының орташа тығыздығы, кгл (тм[3])
Гипсобетон органикалық толтырғыштар.
Органикалық толтырғыштар (опилка, жаңқа, лигнин) ауыр толтырғыштардан үлкен бос кеңістігі және қозғалысымен ерекшеленеді, сондықтан опилкабетон қоспаларының қозғалысы ондағы гипс ұнтағының көлеміне байланысты яғни бос кеңістіктегі опилканың көлемінен 1,45 есе көп болғанда пайда болады. Сондықтан, гипстің шығынынан гипсбетонның минералды толтырғыштар арқылы есептейтін формуламен есептеуге болмайды.
Бұл жағдайда Г.Г. Булычев ұсынған әдісті қолдануға болады.
1м[3] бетонға кететін гипстің шығыны, кг:
Гб=1000(1ρг+nρд+СГ),
мұндағы: ρг - гипстің нақты тығыздығы (1,5...1,6 тм[3]); ρд - құрғақ ағаштың нақты тығыздығы, тм[3]; мысалы, қарағай үшін 1,3...1,6 тм[3] тең; n - органикалық толтырғыштардың массалық бөлшектерінің құрылыс гипсінің 1 мас. бөлігіне келетін шамасы.
n-табу үшін органикалқы толтырғыштардың бос кеңістігін білу керек: П=1-ρ0ρд
П=1-0,251,3=0,81
мұндағы: ρ0 - органикалық толтырғыштардың ұнтақталған тығыздығы тм[3], мысалы опилканыкі ρ0=0,2...0,25 тм[3].
1м[3] құрғақ органикалық толтырғыштарға кететін гипстің шығыны,
кг:
Г=1,45П1000(1ρг+СГ)
Г=1,450,811000(11,5+0,7)=342 кг
n - шамасын анықтау, кг:
n=ρ0Г
n=0,25342=0,0072
Органикалық толтырғыштардың шығыны, кг:
ОТ=Г∙n
ОТ=324 0,0072= 23,3кг
Судың шығыны:
С=СГ∙Г
С=0,71∙324=230,04л
7.7. Материалдық балансты есептеу
Өндірістік- материалдық ағымының есебі.
Есеп шикізат материалына, жартылай фабрикатқа, жинақ бөлшектерге және технологиялық процестегі дайын бұйымға кететін қажеттілікті анықтап алу мақсатында орындалады [10]. Ағымның берілген есебі байланыстырғыш жәнетолтырғыш қоймаларын жобалау үшін, сонымен қатар, араластырғыш узел, араластырғыш цех, қалыптау линиясы, қалыптау цехтағы жылу құрылғыларжәне дайын өнім қоймасы үшін пайдаланылады.
Материалды ағын есебі үшін бастапқы берілгендер мекеменің жылдық қуаттылығына, цехтың өнім номенклатурасына және мекемедегі материал
шығынының рұқсат етілген нормасына қызмет етеді.
Есептеу реті:
1. Араластырғыш цехтағы өнім номенклатурасымен сәйкес бұйымның маркасын және әр түрге компонент шығынын анықтайды.
2. Қоспаның орташа-шарты, құрамы анықталады.
3. Бүкіл технологиялық зона (шектеу) б ойынша, жоғалуды қоса есептегенде, өндірістік материалды ағынын есептейді.
Қоспа компоненттерінің шығынын анықтау.
Қоспа компоненттерінің шығыны: су, байланыстырғыш, ұсақ және ірі толтырғыштар немесе толтырулар, химиялық жәнеұсақ майда қоспаларды [9] методикаларға сәйкес қосыл құрамының есебімен алдын - ала анықтайды.
Басқа өндірістің қалдықтарын қабылдаудағы қоспа құрамының есебі әр түрлі толтырғыштардың үйлесуі және композициялық жеңіл бетон қалдықтарын анықтау [3] оқу құралы бойынша жасалды.
Материалдық ағымның есебі
Өндірістік-материал ағынын есептеу үшін, өндірістік процестің технологиялық зона және зона бойынша материалдардың болмай қоймайтын нормасы [1].
Құрылыс индустриясы мекемелерінің көпшілігі үшін келесі аймақтар қабылданған [1].
1- зона: көлік- шикізат аймағы. 1% байланыстырғыштың, 1% шағал тастың, 2% құмның жоғалуы.
2- зона: шикізат қоймалары 1% байланыстырғыштың, 1,5% шағал тастың; 2% құмның жоғалуы.
3- зона: арластырғыш узел 1% қоспаның жоғалуы.
4- зона: қалыптау линиясы 0,5% қоспаның жоғалуы.
5- зона: бұйымды термоөңдеу және дәлелдеу 0,5%жоғалуы. 6-зона: дайын өнім қоймасы 0,5% шығын.
Сосын технологиялық жөндеулерге және материалға қажеттілік керекті өнімділікті санау керек. Соңғы алтыншы зонадан (дайын өнім қоймасы) бастау керек.
Өп =Өп+1(1-Qn100);
Мұндағы: Өn-n зонадағы өнімділік (n-зона номері), м[3]жыл;
Өn-1- келесі өнімділік зонасы (+1 зона номері).Алтыншы зона үшін Өn+1заводтың берілген өнімділігіне тең (Ө6+1 =Ө зауыт ); Qn-зонадағы өндірістік жоғалулар, %
Г =Ө3*Цш(1-Q2100); Т= Ө3*Шш(1-Q2100);
Мұндағы: Ө3- 3-зонадағы өнімділік; Цш-1 м[3] шартты қоспа құрамындағы байланыстырғыш шығын, Т;-2-зонадағы байланыстырғыштың (1) жоғалуы; Шш-1 м[3];-2-зонадағы шағал тастың (1,5) жоғалуы.
Заводтың басқа материалдарға қажеттілік есептеуі 1.13 кестеде көрсетілген.
Есептеуден кейін қайта жөндеу өнімділігі және 1 мен 2-зонадағы материалға жылдық қажеттілік тәуліктік (м[3]тәу) және сағаттық (м[3]сағ) өнімділігін санайды.
Өтәу =Өn(Тн-Тж)*Кпай ;
Өсағ =ӨbТф ;
Мұндағы: Тн-1 жылдағы тәуліктің (262) номинальды саны; Тж- жөндеу жұмыстарына кететін жоспарлы тоқтау ұзақтығы, тәу ; Кпай- қондырғыны пайдалану коэфиценті; Тф- қондырғының жұмыс уақытындағы жылдық қоры, сағ.
Зауыттың қуаттылығы Ө жыл = 60000 м[3] жыл
Дайын өнімді Ө1м[3]жыл сақтаудағы шығындарды есептегендегі өнімнің көлемі(К1, %):
Ө1= Өжыл 100100- К1 = 60000 100100-0,05 = 60301,51 м[3] жыл
Қоймада сақтағандағы шығын
Ш1= Ө1- Өжыл = 60301,51-60000 = 301,51 м[3]жыл
Қалыптан босатудан Ө2 м[3]жыл кейінгі шығындарды есептег ендегі өнімнің көлемі (К1, %)
Ө2= Ө1100100- К2= 60301,51 100100-0,05= 60604,53 м[3] жыл
Қалыптан босатудағы шығын
Ш2= Ө2- Ө1 = 60604,53-60301,51 = 303,02 м[3]жыл
Кептіруден кейінгі шығындарды Ө3м[3 ]жыл есептегендегі өнімнің көлемі(К1, %)
Ө3= Ө2 100100- К3 = 60604,53 100100-0,05 = 60909,08 м[3] жыл
Кептіруден кейінгі шығын
Ш3= Ө3- Ө2= 60909,08-60604,53 = 304,55 м[3]жыл
Бетон қоспасын перфорациялаудан Ө4 м[3]жыл кейінгі шығындарды есептегендегі өнімнің көлемі(К4, %)
Ө4= Ө3100100- К4 = 60909,08 100100-0,05 = 61215,15 м[3] жыл
Перфорациялаудағы шығын
Ш4= Ө4- Ө3 = 61215,15-60909,08 = 306,07 м[3]жыл
Бетон қоспасын кесу Ө5м[3]жыл кейінгі шығындарды есептег ендегі өнімнің көлемі(К5, %)
Ө5= Ө4100100- К5= 61215,15 100100-0,05 = 61522,77 м[3] жыл
Бетон қоспасын кесудегі шығындар
Ш5= Ө5- Ө4 = 61522,77-61215,15 = 307,62 м[3]жыл
Қалыптаудағы Ө6 м[3]жыл кейінгі шығындарды есептегендегі өнімнің көлемі(К6, %)
Ө6= Ө5100100- К6 = 61522,77 100100-0,05 = 61831,92 м[3] жыл
Қалыптаудағы кейінгі шығындарды
Ш6= Ө6 - Ө5 = 61831,92-61522,77 = 309,15 м[3]жыл
Бетон қоспасын дайындау Ө7м[3]жыл кейінгі шығындарды есептегендегі өнімнің көлемі (К7, %)
Ө7= Ө6100100- К7 = 61831,92 100100-0,05 = 62142,64 м[3] жыл Ш7= Ө7- Ө6 = 62142,64-61831,92 = 310,72м[3]жыл
Мөлшерлеудегі Ө8м[3]жыл кейінгі шығындарды есептегендегі өнімнің көлемі(К8, %)
Ө8= Ө7100100- К8 = 62142,64 100100-0,05 = 62454,91 м[3] жыл
Ш8 = Ө8- Ө7 = 62454,91-62142,64 = 312,27м[3]жыл
Шикізат материалдарын сақтаудан Ө9 м[3]жыл кейінгі шығындарды есептегендегі өнімнің көлемі(К9, %)
Ө9= Ө8100100- К9= 62454,91 100100-0,05=62768,76 м[3] жыл
Шикізат материалдарын сақтаудан кейінгі шығындар Ш9= Ө9- Ө8= 62768,76-62454,91 =313,85 м[3]жыл
Шикізат материалдарын тасымалдаудан Ө10м[3]жыл кейінгі шығындарды есептегендегі өнімнің көлемі(К10, %)
Ө10= Ө9100100- К10= 62768,76 100100-0,05= 63084,18 м[3] жыл
Шикізат материалдарын тасымалдаудағы шығындар көлемі Ш10= Ө10- Ө9= 63084,18-62768,76 =315,42 м[3]жыл
Кесте 1.13. Технологиялық тізбектердің өнімділігі
№
Аталуы
Өлшемі
Өнімділігі
жылына
тәулік
Ауыс
ым
сағ
1
Дайын өнімдерді сақтау
м3
60301,51
248,28
124,14
15,52
2
Бұйымдарды қалыптан
босату
м3
60604,53
249,53
124,76
15,6
3
Кептіру
м3
60909,08
251,28
125,64
15,71
4
Перфорация
м3
61215,15
256,38
128,19
16,02
5
Кесу
м3
61522,77
256,38
128,19
16,02
6
Қалыптау
м3
61831,92
256,38
128,19
16,02
7
Гипс бетон қоспасын
дайындау
м3
62142,64
257,67
128,83
16,1
8
Компоненттерді
мөлшерлеу
м3
62454,91
258,44
129,22
16,15
9
Шикізат материалдарын
сақтау
м3
62768,76
260,26
130,13
16,27
1
0
Шикізат материалдарын
тасымалдау
м3
63084,18
261,57
130,79
16,35
Тығыз гипс бұйымдары көлемі 75% 63084,18=47313,14 м3 Жеңіл панелдер 25 %құрайды 25% 63084,18=15771,01м3
1м3 материалдар шығыны :
-Гипс 542кг
-Мрамор ұнтағы 246кг Су 250 л
Сонда жылдық шығын:
-Гипс 0,542 47313,14 = 25643,72 тн
-Мрамор ұнтағы 0,246 47313,14=11639,03тн Су 0,25 47313,14=11828,29тн
Гипс-фосфогипс- ағаш жаңқаларынан дайындалған панельдер құрамы:
-Гипс 0, 272 15771,01 = 4289,71тн
-Фосфогипс 0,064 15771,01 = 1009,34тн
-әк0,004 15771,01= 63,1тн
-ағаш жаңқалары 0,043,3 15771,01 = 678,15тн
-су 0,23 15771,01=3627,33тн
Кесте 1.14. Шикізат материалдарының қажетті мөлшері
Материал аталуы
жылына
тәулігіне
ауысымда
сағатына
т
м3
т
м3
т
м3
т
м3
гипс
29933,46
27609,81
118,32
109,12
118,32
109,12
14,79
13,64
мрамор
11639,03
10580,94
46,0
41,82
46,0
41,82
5,75
5,23
фосфогипс
1009,31
917,55
3,98
3,63
3,98
3,63
0,49
0,45
Әк
63,1
57,36
0,25
0,23
0,25
0,23
0,03
0,03
ағаш жаңқалары
678,15
1356,3
2,68
5,36
2,68
5,36
0,34
0,67
су
15455,62
15455,62
61,09
61,09
61,09
61,09
7,64
7,64
5.1. Гипс панельдерін дайындаудың технологиялық схемасы Аралық қабырға панельдері
Ірі зауыттарда (Кнауф және т.б.) игерілген ішкі қабырға плиталарды дайындаудың дәстүрлі тәсілі бойынша құю технологиясы қолданылады[10]. Гипс пен судың қоспасы үздіксіз жұмыс істейтін араластырғышта араластырылады және қалыпқа құйылады. Плиталарды дайындау процесі үздіксіз. Мұндай технологияның жетіспеушілігі - гипс массасының жоғары тығыздығы (1100-1200 кгм[3]) және осыған байланысты гипс шығыны. Бұл гипс өндіретін зауыттар үшін ғана тиімді, бұл ретте шикізаттың құны өте төмен және гипс плиталарын өндірудің жалпы рентабельділігі қанағаттанарлық.
Баротехнология пеногипстің тығыздығын және беріктігін тез және тиімді реттеуге мүмкіндік береді. Шикізат жеткізушісі ауысқан жағдайда гипстің бір маркасынан екіншісіне ауысу ауыртпалықсыз жүреді.
Баротехнология принципі бойынша жұмыс істейтін гипс араластырғыш 1200 кгм3 тығыздықтағы дейін пеногипс және пенобетон қоспаларын тікелей құрылыс алаңдарында және 5 [0]С температурада тұрақты жағдайларда дайындауға және тасымалдауға арналған. Қоспаны қондырғыдан түсіру өздігінен ағумен немесе ауа қысымымен жүргізіледі . Араластырғыштың электрқозғалтқышының жоғарғы орналасуы және оның тығыздау тиімді құрылғысымен бірге жұмыс істеуі қоспа мен ауаның ағып кетуін болдырмауға мүмкіндік береді.
Гипс араластырғыш бароқондырғылар емес, турбо араластырғыш режимінде жұмыс істей алады. Шығу кезінде ауаның ұсақ және біртекті көпіршіктері бар тұрақты көбік массасы алынады. Гипс массасын түсіру араластырғыштың астында орналасқан қалыпқа өздігінен ағумен жүргізіледі,ол үшін араластырғыштың өзі жеткілікті биіктікке көтеріледі.
Гипс бұйымдарын дайындау ерекшелігі көбікбетондармен салыстырғанда гипс тұтқырғыштың тартылуының басталуы мен аяқталуының едәуір аз мерзімдерінде болатындықта. Осы фактіні ескере отырып, өндіріс мүмкіндігінше үздіксіз болуы тиіс. Бұл дегеніміз: илеу құю аяқталғаннан кейін өлшенген компоненттер саны араластырғышқа енгізіледі, араластыру басталады, араластырғышта қысым артады. Компоненттер араластырылғанша және ауаны гипс қамырына тарту компоненттерді келесі жүктеуге мөлшерлеуді жүргізу және ағымдағы илемді құю үшін пішінді дайындау қажет. Жекелеген илемдердің арасындағы уақыт бойынша алшақтық барынша
аз болуы тиіс. Бұл жағдайда ұсынылған қондырғыда бір сағат ішінде 6-8 илеулер жасауға болады. Толыққанды өндірісті ұйымдастыру үшін тиісті нысандар саны - 6-8 дана қажет. Бұл ретте гипс тұтқырының сумен араластырылуынан форманы бөлшектеуге дейінгі уақыт шамамен 40-50 минутты құрайды (белдеу бәсеңдеткішін енгізумен реттеледі). 6-8 форманы 8 сағаттық жұмыс күні ішінде құю кезінде 390-450 плитаны дайындауға болады.
Қабырға аралық плиталар өндірісінде ұсынылған технология бойынша біз "ПБ-2000"көбік түзгішін пайдалануды ұсынамыз. Оны қолдану тығыздығы 200-ден 900 кгм3 дейін пеногипс алуға мүмкіндік береді. Көбік түзгіштің шығыны 0,5-тен 1,0 кгм3 дейін құрайды. Гипсті қамырды ұстап тұру мерзімін бақылау ұстап тұрудың баяулатқышын енгізу жолымен жүзеге асырылады . Гипс қамырын кез келген қоспасыз алу мерзімі әдетте 15 минутқа дейін (тартылу соңы) құрайды. Бірақ егер гипс қамырға алдыңғы илеудің қалдықтары түссе, онда айқастырудың соңғы уақыты 3-5 минутқа дейін қысқарады,бұл өндіріс үшін қолайсыз. 1000 кг гипсті байланыстырғышқа 1,0 кг-ға дейін мөлшерде ұстап тұру баяулатқышы қату мерзімін 30-50 минутқа дейін ұлғайтуға көмектеседі.
Гипсті қалқа плиталарын дайындау келесі операциялардан тұрады:
1. Қалыптау қоспасының компоненттерін мөлшерлеу
2. Осы компоненттерді араластыру
3. Бұйымдарды қалыптау
4. Дайын Бұйымдарды кептіру
Плиталар өндірісі құю консистенцияс ы түріндегі гипс қамырын қалыптау жолымен жүзеге асырылады.
Гипсті плиталар өндірісінің технологиялық схемасы:
1. "биг-бег"контейнерлеріндегі гипс қоймасы
2. "биг-бег"контейнерлерін босату құрылғысы
3. Бұрандалы транспортер
4. Гипс мөлшерлегіші
5. Гипс араластырғышы
6. Қалыптар
7. Кептіру камерасы
8. Дайын өнімді поддондарға салу Қажетті алаңдар:
-гипсті сақтау қоймасы 25м2;
-Құю учаскесі-15 м2м2;
-қалыптан босату-20 м2;
-кептіру бөлімі-70 м2
-дайын өнім қоймасы-70 м2
Ірі өлшемді гипс панельдер
Жоғары техникалық-экономикалық көрсеткіштердің арқасында үздіксіз илектеу әдісімен ірі өлшемді гипс-бетонды қалқа панельдері өндірісі кеңінен таралған . Келіп түсетін шикізат материалдары -- гипсті тұтқыр, ағаш қалдықтары, үгінділер шығыс бункерлерінен таспалы қоректендіргіштердің көмегімен мөлшерленеді. Оларды араластыру екі сатыда жүргізіледі: біріншісі (құрғақ) -- бір мезгілде құрғақ қоспаны тасымалдайтын қабылдау науасында, екіншісі (сумен) -- үздіксіз жұмыс істейтін гипсбетон-араластырғышта. Гипсбетонды панельдерді дайындау жөніндегі қондырғының негізгі агрегаты
-- илемдеу станы.
Бір бағытта қозғалатын екі резеңкелі таспалар арасында біркелкі бөлінген, транспортерлердің бірдей жылдамдығымен (төменгі, салмақ түсетін, жоғарғы, тығыздаушы және тегістеуші массаны) гипсобетонды масса массаны нығыздайтын және панельдерді қалыңдығы бойынша соңғы өлшемдерді беретін илектеу біліктері арасындағы тесік арқылы өтеді. Панельдерді қалыптау бойынша барлық операциялар-қаңқаларды салу, оларды гипс-
бетонды массамен толтыру, біліктердің астына илектеу және соңғы қату - транспортер таспасында жүргізіледі. Прокаттау станы үш секцияға бөлінеді: қабылдау, калибрлеу және жетек (привод). Қабылдау секциясында таспаға ағаш қаңқалар салынады және арнайы барабандар таспаға қаңқаны тығыз қысады.
Гипсобетонды масса үздіксіз гипсбетон араластырғыштарға түседі және лентаның бүкіл ені бойынша таратылады. Калибрлеу секциясында машинаның калибрлеу біліктерінің жоғарғы және төменгі блоктары арасында панельдерді прокаттау және калибрлеу процесі жүреді.
Қалыпталған панельдің қозғалысы кезінде гипсбетон қоспасы қатайып 1,5 - 2 МПа -ға тең беріктікке ие болады. Лентаның қозғалыс жылдамдығы панельдің прокаттау станынан 15-20минутта өтуін қамтамасыз етеді,содан кейін ол кері қайтару рольгангіне түсіп панельдер бөлектеніп, кантовательге жібереді. Бұдан әрі панельдер кассеталық вагонеткаға орнатылады да кіру кезінде жылу тасымалдағыштың температурасы 100-130°С бар тура ағынды туннельді кептіргіштерге жіберілетін кассеталық вагонеткаға орнатылады. Кептіру ұзақтығы 18...24 сағ.
Ауа алмастыру блоктарын дайындау процесі келесі технологиялық операциялардан тұрады:
oo шикізат материалдарын қоймасы сақтау;
oo ауа әгін дайындау (ұсақтау, кептіру, ұнтақтау);
oo араластыру;
oo нығыздау;
oo фосфогипспен ауа әгін бірге ұнтақтау;
oo кептіру;
oo сақтау және оны тұтынушыға жіберу;
Гипс ауа алмастыру блоктарын жасау технологиясы
Құю тәсілімен өндірілетін гипс панельдерін дайындау технологиясы келесі негізгі операциялардан тұрады: фосфогипс, әкті дайындау, қалыптарды дайындау, гипс қоспасын дайындау , бұйымдарды қалыптау, кептіру.
Гипс және фосфогипсті дайындау
Фосфогипс карьерден экскаватормен автомашинаға тиеліп шикізат қоймасына жеткізіледі және ол жабдықталған қабылдау бункеріне түсіріледі. Одан әрі фосфогипс ленталы тасымалдағыш арқылы қор бункеріне жеткізіледі. Гипс вагон немесе автомобиль гипс тасымалдаушы арқылы силосқа пневмонасос арқылы салынады.
Шикізат материалдарын қоймада сақтау
Шикізат қоймасының көлемі гипс,фосфогипсті және ауа әгін 10 күндік қормен қамтамасыз ететіндей көрсеткіште болуы қажет. Қойма жүк көтергіштігі 2 тн грейферлі кранмен жабдықталған.
Шикізатты дайындау
Фосфогипс қоймадан ленталық жабдықтағышқа түсіп, ленталық транспортер арқылы екі білікті ұсақтағышқа түсіп онда 3-5 мм ірілікке дейін ұсақталады сонан соң еленіп, кептіру барабанына жеткізіп онда 2-4% ылғалдылыққа жеткенге дейін кептіріледі. Әк тас ауа әгән дайындау бөлімінде технологияға байланысты күйдіріліп, ұнтақталып қоймаға жеткізіледі немесе дайын күйінде жеткізіледі. Ол қабылдау бункеріне түсіп мөлшерленіп, ленталық транпортер арқылы шығын бункеріне түседі.
Гипс қоспасын дайындау
Дайындалған гипс,фосфогипс салмақтық дозатор арқылы мөлшерленіп скипті көтергіш көмегімен гравитациялық, дірілдеткіш немесе қалақшалы типті араластырғышқа салынады.
Қоспа 5-6 минут араластырады. Дайындалған гипс қоспасы қалыптау пресінің үстінде орналасқан шығын бункеріне жіберіледі.
Қалыптау
Қалыптауды арнайы құю тәсілімен гипс блогі қалыптайтын арнайы қондырғыда жүргізеді.
Кептіру
Қалыптанған гипс блоктары арнайы поддондарға орналастырылады.
Поддондарды кептіру камерасына көпірлі кран көмегімен орналастырады.
Кептірудің жалпы циклының ұзақтығы келесі периодттарда бөлінеді алдын ала ұстау, температураны көтеру, изотермиялық қыздыру және салқындату.
Бұйымдардың қатуы периодттардың қосындысына тең және ол төмендегідей бөліктерден тұрады: 2 сағат - алдын ала ұстау; 3 сағат 60[0]С- температураға көтеру; 5 сағат - изотермиялық қыздыру 2 сағат - салқындату. Кептірудің жалпы уақыты - 12 сағат.
8.1. Негізгі технологиялық жабдықтарды таңдау
Гипс панельдері өндірісі кептіру, ұнтақтау,нығыздау агрегаттарымен жабдықталған мамандырылған құрылыс материалдар зауыттарында іске асырылады [7-8]. Технологиялық процесс Россия зауыттарында шығарылатын жабдықтар көмегімен іске асырылады және шикізатты дайындау, қоспаны араластыру, ұнтақтау, қалыптау процесстерінен тұрады.
Гипс аралық қабырға плиталар
Гипс аралық қабырға плиталарды өндіруге арналған желінің сипаттамасы:
oo Өнімділігі м[2] сағ -40;
-Гипс шығыны, тсағ - 3 артық емес ;
-Су шығыны, м[3]сағ артық емес-2,5 ;
-Сығылған ауаның шығысы (0,4 МПа-0,6 МПа қысым кезінде), м[3]сағ- тан артық емес -1 ;
-Плиталарды кептіруге арналған газ шығыны ( пропан-бутан ), л м[2] артық емес-2,1;
Электр энергиясының шығысы, кВт-сағ , артық емес-20;
oo Сызықтың габариттік өлшемдері, мм артық емес ұзындығы 6300 ені 2200 биіктігі 3500 ;
Салмағы, кг, 22 500 артық емес.
Қабырғалық аралық панельдер өндіруд е келесі жабдықтарды қолданады:
1. "биг-бег"контейнерлеріндегі гипс бункері;
2. "биг-бег"контейнерлерін босату құрылғысы;
3. Бұрандалы транспортер ВК-159;
4. Гипс мөлшерлегіші;
5. Гипс араластырғышы; 6.Су мөлшерлегіші;
6. Металлпластик қалыптар;
7. Кептіру камерасы.
Жұмыс көлемі 0,25 м3 және гипс массасының шығымы 190 литр ГС-250 гипс араластырғыш (гипс араластырғыш ГС-400, көлемі 0,4 м3 және гипс массасының шығымы 380 л)
Қабырға аралық плиталарға арналған металлопластикалық қалыптар (әрқайсысы 7 бұйымға) - 5-8 дана Металлоформы Төрт жақты металлопластикалық пішіндер көлемі 667х500х80 мм болатын жеті ойықтарақ плиталарды бір уақытта қалыптастыруға мүмкіндік береді. Плитаның ұзындығы бойынша +-3 мм, ені бойынша +-2 мм, қалыңдығы бойынша +-1 мм рұқсат етілген ауытқулар.
1. Гипс байланыстырғышы үшін мөлшерлегіш, т: Мг=15,918 0,9=0,94
АД-2000-2БЩ салмақтық мөлшерлегіші 1 дана алынады.
2. Мрамор ұнтағы үшін мөлшерлегіш, т:
Мм=0,631 0,9=0,84
АД-1600-2БП салмақтық мөлшерлегіші 1 дана алынады .
Таңдап алынған жабдықтар тізімі және сипаттамалары кестеде келтірілген.
Кесте 1.15. Жабдықтар тізімі
Аты және маркасы
Өнімділігі, тсағ
Саны, дана
Өлшемдері, мм
Қуат ы,
кВт
Масс асы,
кг
1
2
3
4
5
6
АД-2000-2БЩ гипс
байланыстырғышы үшін салмақтық мөлшерлегіші
18
1
1900 х 1330 х
3060
3,3
720
Мрамор ұнтағы үшін
АД-1600-2БП салмақтық мөлшерлегіші
9
1
1900*1500*280
0
3
590
Су мөлшерлегіші БВГ- 05(Ду25)
5
1
120*80*60
5
60
Гипспрокаттау қондырғысы
ГПС121-07
25
1
7400*1800*320
0
2
2100
Шнекті транспортер ES
5
1
Диам.-139мм
-
0,55-
2,2
890
Рольганг НП-30
25
1
1350*10*30000
1.1
650
Перфорация үшін Пресс- штамповщик LV-
FM02
25
1
2500*1400*300
0
2
1250
Пресс роллевый РП-1800
5
1
1400*2000*140
0
2.2
809
Кептіру барабаны
БН-1,6
2,5
2
1600* 8000
30
5870
Шар диірмені
2,4
1
3200*1200
24
3560
2.1. Қоймаларды есептеу
1. Гипс байланыстырғышы қоймасын есептеу.
Гипс байланыстырғышын силостарда сақтайды және оның тәуліктік шығыны:
Qтәу= QжТ
Q = 32666,14253 = 129,11 т
мұндағы Qж - гипс байланыстырғышының жылдық қажеттілігі, т, T - бір жылдағы жұмыс күндер саны .
Қоймадағы ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz