Тараз қаласындағы газды бетон блоктарын шығаратын цех
Мазмұны
Кіріспе
6
1
Технологиялық бӛлім
1.1
Цех құрылысын техника экономикалық негіздеу
10
1.2
Кәсіпорынның ӛнімінің номенклатурасы және техникалық
сипаттамасы
10
1.3
Газды бетон алу үшін басты шикізат материалдары, газды
бетон құрамын есептеу.
11
1.4
Бархандық құмды зерттеу
15
1.5
Ӛндіріс тәсілін таңдау және ӛндірістің технологиясын баяндау
17
1.6
Цех жүйесінің шегіндегі технологиялық ӛнімділікті есептеу
26
1.7
Негізгі технологиялық қондырғыларды таңдау және есептеу
30
1.8
Газды бетон материалдар ӛндірісінің технологиясын бақылау.
37
1.9
Еңбекті қорғау және ӛндірістік экология
39
2.
Сәулет - құрылыс бӛлімі
2.1
Бастапқы мәліметтер
42
2.2
Бас жоспардың жоспарлау шешімдері
43
2.3
Ӛндірістік корпустың кӛлемдік - жобалау шешімі
45
2.4
Конструктивтік шешім
47
2.5
Инженерлік жүйелері және коммуникациялары
48
2.6
Зілзалаға қарсы іс шара
51
2.7
Ӛртке қарсы іс-шаралар
53
2.8
Коррозияға қарсы қорғаныс шаралары
54
3
Техника - экономикалық негіздемесі
3.1
Капиталдық салымдар есебі
55
3.2
Капитал шығындар мен амортизациялық аударымнын есебі
55
3.3
Жалақы есептеу
57
3.4
Дайын ӛнімнің ӛзіндік құнын калькуляциялау есебі
61
3.5
Пайданын есебі, рентабельділігі, капитал ӛнімділігі, ӛтелу мерзімі
61
Қорытынды
63
Қолданылған әдебиеттер
64
Кіріспе
Жеңіл бетондарға құрғақтай күйінде орташа тығыздығы 2000 кгм[3] аспайтын барлық бетондар жатады. Жоғарыда жалпықұрылыстық бетондар саласына мағлұмат берерде жеңіл бетондар және оларға қолданатын толтырғыштар туралы мәлімет толықтау берілді (15 - тарау, 3 - апараграфты оқыңыз). Сондықтан мұнда жеңіл бетондар туралы білу қажеттілігіне тиісті мағлұмат қысқаша түрде келтірілді.
Жеңіл бетондар құрылымына байланыстырушы заттар түріне, кеуектілігіне, және толтырғыштарға және қолданылу саласына байланысты жіктеледі.
Жеңіл бетондардың мынандай түр-түрлері бар: нығыз және кеуектендірілген бетондар. Олардағы толтырғыштар түйіршіктерінің аралық қуыстары кәдімгі немесе кеуектендірілген ерітіндімен толық толтырылған; азқұмды бетондар - ірітолтырғыштүйіршіктерінің қуыстары жарым-жартылай толтырылған және құмсыз (ірікеуекті) бетондар. Жеңіл бетондардың ерекше түріне қуыс бетондар жатады. Қуыс бетондар деп аталатын олардан біркелкі бӛлінген, диаметрі 1 3 мм майда кеуек ауалық қуыстары болады.
Жеңіл бетондарды минеральдық немесе органикалық байланыстырушылар негізінде ӛндіреді.
Байланыстырушы заттары сияқты жеңіл бетондар толтырғыштары да минеральдық немесе органикалық болып бӛлінеді. Құрылыста жиі қолданатыны табиғи және жасанды кеуектік минеральдық толтырғыштар қолдана жасалынатын жеңіл бетондар болып саналады. Кеуекті табиғи толтырғыштар негізіндегі алынатын жеңіл бетондардың түр-түрлеріне пемзобетон, туфобетон, опокобетон және т.б. жатады. Жасанды жеңіл толтырғышпен жасалынатын жеңіл бетон - керамзитбетон, аглопоритбетон, шлакпемзобетон, күлбетон және т.б. Кейде жеңілбетон алу үшін кеуектік толтырғыштың бірнеше түрін қабаттастыра пайдаланады. Осылайша керамзитпермебетон, керамзитвермикулитбетон, шлакаглопоритбетон, перлитшунгизитбетон және т.б. күрделі құрамдық жеңіл бетондар алынады.
Органикалық толтырғыштар негізіндегі жеңіл бетондардың бірі арболит, ағашүгіндібетон. Бұларды ағаш ӛңдеу ӛндірісінің қалдықтарын және түрлі егін сабандарын ӛңдеп қолдану негізінде алады. Бұл топтарға понополистирольдық және т.б. толтырғыштар негізінде алынатын бетондар да жатады.
Қолданылуына байланысты жеңіл бетондар былайша жіктеледі: орташа тығыздығы 500 кгм[3] аспайтын және жылуӛткізгіштік коэффициенті 0,17 Вт(м.[0]С) үлкен болмайтын жылуоңашалаушы (ерекше жеңіл) бетонға; тығыздығы 500 1400 кгм[3] және жылуӛткізгіштік коэффициенті 0,23 0,64 Вт(м.[0]С) аралығындағы конструктивтік-жылуоңашалағыш және тығыздығы 1400-1800 кгм[3] конструктивтік жеңіл бетондарға ерекшелінеді. Жылуоңашалағыш жеңіл бетондар беріктігі 1,5 Мпа аспайды, конструктивтік- жылуқорғағыш бетондыке - 2,5 10 Мпа және конструктивтіке - 15 50 Мпа.
Пайдалану жағдайларына байланысты ерекше талаптар қойылатын арнаулы жеңіл бетондар тобы бар. Оларға ыстыққа тұрақты, химиялық тұрақты, жолдық, гидротехникалық және т.б. жеңіл бетондар жатады.
Жеңіл бетондардан түрлі конструкциялар жасалынады. Конструкциялық- жылуоңашалағыш бетоннан ғимараттар қабырғаларының панельдерін, блоктарын, жамылтқымен біріктірілген плиталар және басқа конструкцияларын жасайды. Қабырғалық панельдерді құрылыс басында қосымша ӛңдеуді - әрлеуді қажет етпейтіндей сыртқы маңдай бетімен дайындап шығарады. Панельдерді плиткалармен, ӛрнекті бетонмен, сырлау мен әрлеуді зауыттың ӛзінде жүргізеді. Конструкциялық жеңіл бетондардан жүк кӛтермелік конструкцияларды, мысалы, қабатаралық жабынтқы плиталарды және жамылтқы плиталарды, басқа түрғын және қоғамдық үйлерінің элементтерін жасап шығарады. Жеңіл бетоннан жасалынған конструкцияларды және бұйымдарды басқа да құрылыс салаларында, мысалы кӛліктік құрылыстарында, элеватор және малшаруашылық құрылыстарында қолданады.
3
Ұялы қуысты бетондар - жеңіл бетондардың бір түрі. Оның құрылымында ауамен немесе басқа газбен толтырылған араның ұясы тәрізді сансыз кӛп қуыстары кӛзге кӛрініп тұрады ұялы қуыстар әдетте диаметрі 0,5 мм шар формасында, бетон денесінде біркелкі орналасқан. Ұялы бетон қолданылған кеуекқұрушы түріне, қолданылған цементке, қоспаларға, қатаю жағдайына, арналуына байланысты жіктелінеді.
Байланыстырушы түрі бойынша портландцемент немесе аралас цементтер негізіндегі газды және кӛбіктібетондар, ізбестікремнеземдылық байланыстырушы негізіндегі газды- және кӛбіктібетондар, шлактық байланыстырушыдағы газды және кӛбіктішлактыбетондар, гипстік байланыстырушы негізінде газды- және кӛбікті-гипсті бетондар болып бӛлінеді. Тағы кремнеземдық қоспаларды қолдана алынатын газды-, кӛбіктікүлбетондары, газлды-, кӛбіктікүлсиликаттары деп аталатын ұялы бетондар түрі кездеседі.
Қатаю жағдайы бойынша автоклавтық және автоклавсыздық ұялы бетондар деп бӛлінеді.
Автоклавтық бетон автоклавта қаныққан су буы ортасында қатаяды, ал автоклавсыздар - табиғи жағдайларда, булағыш камераларда атмосфералық қысымда, термореактивтік формаларда, электрқыздырғышы бар арнаулы формаларда және т.с.с. жағдайларда қатаяды. Мұндай жағдайда қатаятын бетондар құрылыста онша кӛп қолданылмайды. Автоклавта 0,8 1,2 МПа бу қысымдығымен ӛңделген бетон беріктігі жетерліктей жоғары болып шығады. Оның себебі будың жоғары температурасы және ылғалды орта байланыстырушы қатаюын елеулі жылдамдатады, цемент минералдарының бетонның кремнеземдық компонентімен әрекеттесуін үдемелетіп кӛптеген жаңа гидросиликаттық құрамалар тууына тиімді әсерін тигізеді.
Қолдану саласы бойынша ұялы бетондар былайша бӛлінеді. Жылуоңашалағыш - құрғақтай күйіндегі орташа тығыздығы 500 кгм[3] дейін және жалпы кеуектігі 75 80%; конструкциялы-жылуоңашалағыш - орташа
тығыздығы 500-900 кгм[3]; конструкциялық - орташа тығыздығы 900-1200 кгм[3] кеуектер кӛлемі 40-50%. Құрылыста ең кӛп тарағаны ұялы бетонның алғашқы екі түрі. Оларды сыртқы және ішкі қабырғалық панельдерді және үйлер тӛбелерін жабуға, қабырғалық және жылуоңашалағыш блоктарды жасауға қолданады. Ұялы бетондардан жасалынған құрылыстық бұйымдарын ылғалды режимде тұратын үйлердің астыңғы қабатына, іргелік қабырғасына және т.б. жерлеріне пайдалануға жарамсыз. Қабырғалық панельдердің ұзақ мерзімде қолданылуын арттыру үшін олардың қасбетін (фасадтық бетін) гидрофобтық кремнийорганикалық сұйықтармен ӛңдейді немесе бетіне тастан немесе плиталық материалдардан және полимерлік құрамалардан алынған сақтаушы- безендік (декоративтік) бұйымдармен қаптайды. Ұялы бетоннан жасалынған панельдерден тұрғызылған қабырға керамзитбетон, перлитбетон, аглоперитбетон және т.с.с. панельдерінен тұрғызған қабырғалармен салыстырғанда 20-40% жеңіл және арзан болып келеді.
Арматура және салынатын бөлшектер қосылған ұялы қуысбетоннан жасалынған конструкцияларда беттерін сенімді түрде коррозияға қарсы құрамамен ӛңделінеді. Оның үстіне сыртқы қорғаушы бетон қабатын арматура үшін 25 мм кем қабылдамайды.
Ұялы қуыс бетондарды ӛндіру үшін қолданатын бастапқы шикізат: байланыстырушы, кремнеземдық компонент, газ - немесе кӛбікқұраушы қоспалар, арнаулы қосындылар, толтырғыштар және су. Ұялы қуыс бетондарда байланыстырушы ретінде портландцемент, цемент, шлактыпортландцемент нефеміндік цемент, ізбесті, клинкерсіз және азклинкерлік шлактық және күлдік байланыстырушыларды қолданады.
Кремнеземдық компонент ретінде ұялы қуыс бетонға құмды жиі пайдаланады. Онда 3% асық ылай және саз топырақтары болмауы тиіс. Құмның реакциялық қабылетін күшейту мақсатында оны алдымен диірменде ұнтақтап, меншікті бетін 2000 3000 см[2]ч дейін жеткізеді. Әдетте диірменде ұнтақтауды сулық тәсілмен жүргізеді.
Алюмосульфонафтеналық көбікқұрғышты керосиндік контактадан, күкіртқышқылды глинозем мен натрий гидроксидінен дайындайды. Ол жылы жерде 6 айға дейін қасиетін жоғалтпай сақталынады.
Қабырғалық материалдар деп жылу ӛткізгіштікке және жоғары беріктікке ие құрлыс материалдарын айтады, осы негізгі қасиеттерінің арқасында олар тұрғын, қоғамдық, ӛндірістік және басқа да ғимараттардың құрлысында кеңінен пайдаланылады. Қабырғалық материалдар бұйымның түрі, тағайындалуы, шикі затты пайдалану түрі, ӛндіру әдісі, сонымен қатар тығыздығы, жылу ӛткізгіштігі және қысу мен бүгуге беріктігі бойынша жіктелінеді.
Бұйымның түріне байланысты қабырғалық материалдарды 3 топқа бӛледі:
трепельден және диатомиттен толық денелі және қуыс денелі массасы 1,4 кг керамикалық және селикат кірпіш;
керамикалық, селикат тастар, тау жыныстарынан толық және қуыс денелі бетондар, салмағы 16кг кем емес;
тау жыныстарынан толық қуыс денелі бетондар, селикат, керамикалық майда блоктар, салмағы 40кг кем емес.
Қабырғалық м атериалдар тағайындалуы бойынша реттік - сыртқы және ішкі қабырғаларды әрлеу үшін, беттік - ғимараттар мен имараттардың қабырғаларын безендіру үшін
Газдыбетоннан бұйымдар қабырғалық материалдардың бірі болып табылады.
Газдыбетон - ұяшықты бетон, жасанды тас материал болып сипатталынады, ол қатты массадан, байланстығыш заттардан және толтырғыштардан тұрады.
Ұяшықты бетондардың түрлері ӛте кӛп, олар кеуектерінің орналасу әдісі бойынша, байланстырғыш заттардың түрі қатайу шарты және басқа да кӛреткіштері бойынша ажыратылады. Сонымен қатар газобетон және кӛбікбетон барлық ұяшықты бетондар аталу үшін аталады.
Газдыбетонның физика механикалық қасиеттері катты кеуектің құрылу әдісіне, кеуектердің ӛлшеміне байланыстырғыш заттардың түріне, қатайу шартына және басқа да технологиялық факторларға тәуелді.
Газдыбетон ашық және жабық кеуектерге ие. Жеке кеуектердәң ӛлшемдері бірдей: кеуектердің орташа ӛлшемдері 0,6...0,8 ден 2...2,2мм құрайды. Жалпы кӛлемдік кеуектілік 75-90 пайызды құрайды.
Газдыбетонның беріктігі кӛлемдік с алмағына тәуелді. Алайда газобетонның кӛлемдік массасы бірдей болған кезде олардың беріктігі ажыратылуы мүмкін. Кӛлемдік салмақ кең шектеу болуы мүмкін 300ден 1200 кгм[3] дейін. Су сіңіргіштігі байланныстырғыштың түріне байланысты.
Аязға тӛзімділік 25 циклдан кейін аяздың күшеюі мен басылуы бойынша маркасы 700 газобетон үшін беріктіктің тӛмендеуі 20 пайызды құрайды, ал маркасы 800 үшін 18 пайыз.
Жылу ӛткізгіштік коэфициенті құрғақ күйде кӛлемдік салмақтың ӛзгеруіне тік пропорционалды ӛзгереді. Жылу ӛткізгіштік коэфициенті алғашқы материалдың түріне тәуелді емес жылу ӛткізгіштікке оларды ылғалдандыру әсер етеді. Маркасы 700ден тӛмен газобетон жылу оқшаулағыш материалы ретінде пайдаланылады ал аркасы 800-900 газобетон қабырғалық материал ретінде пайдаланылады.
Берілген курстық жобада біз ӛлшемдері 500х250х200мм маркасы 800 газобетоннан қабырғалық блоктар шығаратын цехті жобалаймыз. Цехтің ӛнімділігі жылына 75000 м[3].
Технологиялық бӛлім
Цех құрылысын техника экономикалық негіздеу
Ӛнімділігі жылына 75000м[3] газды бетон блоктарын шығаратын цех, Тараз қаласындағы орналастыру кӛзделіп отыр.
Тараз қаласы Қазақстанның ең ірі ӛнеркәсіптік және мәдени орталығы. Ірі темір жол торабы, автомобиль, әуе жолдар торабы бұл қаланы еліміздің барлық ӛңірлерімен байланысын қамтамасыз етеді және шикізаттық материалдардың кең таралуы, қалада темірбетонды бұйымдар шығаруға мүмкіншілігін арттырады.
Соңғы жылдары Тараз қаласында ӛнеркәсіптік және тұрғын үй құрылысы ӛте қарқынды дамуда. Бұл ӛз кезегінде қалада құрылыс материалдары, бұйымдары мен конструкцияларын ӛндіретін кәсіпорындарына деген қажеттілікті арттырды. Қалада 100-ден астам республикалық маңызға ие ірі машина жасау, химия, энергетика, құрылыс материалдары, тамақ және жеңіл ӛнеркәсіп орындары бар. Қала экономикасының негізгі саласы - машина жасау зауыттары; жеңіл ӛнеркәсіп кәсіпорындарынан тұрады.
Соңғы жылдары урбандалу үрдісі мен басқа елдерде жасайтын қандастарымыздың елге оралу үрдісіне байланысты қала халқының саны қарқынды ӛсті. Бұл ӛз кезегінде қаладағы азаматтық құрылыс пен жекеменшік тұрғын үй құрылысының ӛркендеуіне алып келді. Сонымен бірге елімізді индустриалды инновациялық дамыту бағдарламасына сәйкес қала аумағында ӛнеркәсіптік құрылыс қарқынды дамуда. Бұның құрамында 30-ға жуық құрылыс материалдар кәсіпорындары: тӛрт темірбетон комбинаты, үй құрылыс комбинаты, кірпіш зауыттары, асфальт - бетон зауыттары, бірнеше құрылыс басқармалары бар.
Аталған мекемелердің шығарған құрылыс материалдары мен бұйымдары ӛсіп келе жатқан құрылыс қарқынын қанағаттандыра алмай отыр. Сондықтан жоғары деңгейдегі механикаландырылған, тиімді құрылыс материалдарын шығаратын қуаттылығы 75000 м[3]газды бетон блоктарын шығаратын цех салынуы жобаланып отыр.
Кәсіпорынның ӛнімінің номенклатурасы және техникалық сипаттамасы
Жұмыс режимі жылдағы жұмыс күнінің сапалылығымен, тәуліктегі жұмыс ауысымының санымен ауысымдағы жұмыс сағатының санымен сипатталады. Осы 3 кӛрсеткішті іске асыру арқылы цехтің жұмыс уақытының жылдық фонды анықталады.
Цехтің жұмыс режимін тағайындау кезінде берілген бағыттағы кәсіп орынның технологиялық жобаларының нормаларының басшылыққа алу керек.
Нормативтік мәліметтерге сай газобе тон шығаратын цехтің келесі жұмыс режимін қабылдаймыз.
жұмыс режимі - 305 күн
цехтің бӛлімдері екі ауысымда жұмыс жасайды
ауысымның ұзақтығы 8 сағ
Цехтің жұмыс уақытының жылдық фонды 305х2х8=4880сағат.
Берілген бӛлімде негізгі маркалар және ӛндірілетін ӛнімнің әр түрінің типті ӛлшемдері және шығарылымның жылдық кӛлемі кӛрсетілген.
Дипломдық жобаға сай цех маркасы 800 газобетон шығарады. Газобетонның құрамына кіреді (масса %): портландцемент - 13,51; гипс - 0,4; су - 31,85; әк - 13,55; құм - 40,66; алюминий опасы - 0,03.
1 кестеде жылына шығарылатын газобетон үшін цехтің ӛндірістік бағдарламасы кӛрсетілген.
Кесте 1 Бұйым шығаратын цехтың ӛндірістік бағдарламасы
Бұйымның
атауы
Жылына
дана
Тәулігіне
дана
Ауысымына
дана
Сағатына
дана
Газды бетон
75000 м[3] =
3 000 000
9836
4918
614,75
кестеде цех бұйымдарының технология лық сипаттамасы және номенклатурасы кӛрсетілген.
Кесте 2 Цехтың бұйымдарының техника лық сипаттамасы және номенклатурасы
Бұйымның атауы
маркасы
ӛлшемдері, мм
Бұйымның массасы
ұзындығы
ені
биіктігі
Газды бетон блок
800
500
250
200
20
V= 0.5x0.25x0.2=0.025 м[3] (1)
ρ=800 кгм[2]
m= Vх ρ=0,025х800=20кг (2)
Газды бетон алу үшін басты шикізат материалдары, газды бетон құрамын есептеу.
Берілген бӛлімде алғашқы шикізат таңдалынады, олардың техникалық сипаттамасы беріледі және дайын ӛні мнің бірлігіне қажетті шикізат
есептелінеді. Газобетон ӛндірісі үшін келесі шикізат компоненттері қажет: портландцемент, гипс, су, әк, құм, алюминий опасы.
Портландцемент деп гидралликалық байланыстырғыш затты айтады, оның құрамында кальций селикаты 70-80 пайыз кӛп болады. Портландцемент
- клинкерді гипс қоспасымен ρн= 1.3 тм[3] (3-5%) ұнтақтағандағы ӛнім.
Тау жыныстарын желдету нәтижесінде құм құрылады (ірілігі 0,14-5мм), тау жыныстарының құрамына кіреді кӛбінесе дала шпатымен араласқан кварцты құм кӛп кездеседі, сирек кездесетіні дала шпаты әкті және басқа құмдар ρн= 1.5 тм[3].
Әк ежелгі байланстырғыш зат. Ауалық әк кальций - магнийлі корбанатты жыныстарды күйдіру арқылы алынған ӛнім сонымен қатар борды әкті даламитті әкті сазды даламитті 6 пайыздан кем емес ρн= 1.2 тм[3].
Гипс сульфаттар класының мениралы Са SO4х2Н2О. Түссіз, ақ, сұр кристаллдар. Түрлері: селенит, атласты шпат, оралдық селенит, және алибастр ρн= 1.2 тм[3].
Су - шлама алу үшін пайдаланылады құбырдың ас суын пайдаланамыз сонымен қатар кез келген сутекті кӛрсеткіші бар суды 4 кем емес, қышқыл емес лакмусты қағазды қызыл түске боямайтын. Су 2700млгл сульфаттардан тұрмауы керек, барлық тұздар 5000млг л аспауы керек ρн= 1тм[3].
Алюминий опасын ерітіндіні жақсы жайластыру үшін су суспензиясы күйінде пайдаланылады. Опаға гидровильді қасиет беру үшін оны су ертіндісімен СДБ ӛңдейді, канифульді сабын және басқалары.
1000 дана қабырғалық блоктардың кӛлемін анықтаймыз V=0,5х0,25х0,2х1000=25м[3] бір қоспаның кӛлемі 1000м осыған сай формулаларды пайдалана отырып бір қоспаға кететін материалдар шығымын есептейміз
Кс=1,1 С=1.5 П=0.5. (3)
Масса балқымасын табамыз ерітіндінің қоймалжындығы 22см тең болуы керек.
Сынақ жолымен ерітіндінің қоймалжындығы сқ=0.47 болуы керек.
Берілген материалдарды пайдаланып W=0.36 лкг табамыз; газабетон үшін
К=1.39 лг, α=0,85.
кур
Кс (1 С)
Материалдар шығынын есептейміз: Байланыстырғыштың:
Мұндағы
байл
*V (4)
ρқұр - құрғақ күйдегі ұяшықты бетоннның орташа тығыздығы, кгл
Кс - байланыстырғыштың қатаю нәтижесіндегі құрғақ ертіндінің массасын жоғарлату коэффициенті, Кс=1,1
С - кремнеземді компаненттердің бӛлшектерінің саны, байланыстырғыштың бйір бӛлігіне келетін, с= 1,5.
V - араласпаның кӛлемі, л, қалыптың кӛлеміне тең,
V=1000 л.
0,8
1,1(1 1,5)
байл
*1000
290.4кг
(5)
Әк ρи = ρбайл*n, (6)
Мұндағы
n - байланыстырғыштағы әктің үлесі, n=0,5
Цемент ρц = ρбайл- ρи кремнеземді компонент
Гипс ρг = ρи*0,03
ρи = 290,2*0,5=145.4=145кг ρц = 290,4-145,4=145 кг
ρк = ρбайл*с ( ) ρк = 290,4*1,5=436.35 кг ρг = 145,4*0,03=4.36 кг
Су В=( ρбайл+ ρк)*СҚ, (7)
Мұндағы
СҚ - су қатты қатынас,
СҚ=0.47
B=(290,4+436,35)*0,47=341.8л
Газобетонның берілген орташа тығыздығын алу үшін буқұраушының кӛмегімен кеуектілік құру керек.
Мұндағы
Пг=1-
кур (W Кс
С К )
(8)
W - құрғақ қоспаның меншікті кӛлемі, лкг W=0,36 лкг
Пг=1- 0,8 (0,36
1,1
0,47)
0.4
Алюминий опасының буқұраушы шығынын анықтаймыз
Мұндағы
К - кеуек шығысы, лкг
Ρг=
ПГ *V
К *
(9)
К=1390 лкг=1.39 лг
α- бу құраушыны пайдалану коэффициенті,
α=0,85
ρг=
0,4
1,39 * 0,85
*1000
338.5
ρг=338,52 0,339
сулы алюминий суспензиясын дайындау үшін мылонафтанат
ρм= ρб*0,05 ρм=338,5*0,05=16,92 г
Компоненттердің жалпы санын есептейміз: цемент, гипс, вода, әк, құм, алюминий опасы.
145+4,36+341,8+145,4+436,35+0,339=1 073,2 кг
Компоненттердің жалпы мӛлшерін 100 % теңестіреміз және әр компоненттің пайыздық мӛлшерін табамыз
1) портландцемент
1073,2 кг
145 кг
2) гипс
- 100 %
- х
х=13,51%
1073,2 кг
4,36
- 100%
- х
х=0,4%
3) су
1073,2 кг
341,8
- 100%
- х
х=31,85 %
4) 1073,2 кг - 100% х=13,55%
145,4 кг - х
құм
1073,2 кг - 100% х=40,66%
436,35 - х
алюминий опасы
1073,2 кг - 100% х=0,03%
0,339 - х
Бархандық құмды зерттеу
Қазақстан мен Орта Азияда кеңімен таралған шикізат түрі- Бархан құмы. Бархан қүмы Қазақстан мен Орта Азияда 1млн км[3] алаңға жуық шалғайды алып жатыр. Бархан құмдары 0,3мм фрасциялы, бӛлшектер кӛлемі фракцияда 0,15мм болып 90-95%-ды құрайды. Еншілес құмның беті 130 дан 600см[2]г дейін ауытқиды. Бархан құмдарын зерттеп, оны негізгі құрам ретінде қолдану оның химиялық, минералдық, гранулометрикалықмқасиеті, физикалық күйімен түйірлер форма, және әр түрлі химиялық қоспалардың жоқтығымен байланысты. Таңдап алынған Бархан құмы майда түйіршіктері 60%, бӛлшектері 0,25-0,1 мм сазды, шаңды заттары-1,46-3 % шамасымен болады. Бархан құмы әр түрлі минералдармен бай. Бірақ оның негізгі құрамы кварц минералы, кварц 65-75% құрайды. Екінщі орында - дала сипаты. Сондайақ биопит, мусковит және карбонат кездеседі.Құмның ауыр фракциясы - амфебола, гранат және ильменит. Кварцты зерттуде құмның құрамын олимиктілерге жатыстыққа болады. Кӛбінесе құрамы ұсақ құм түрлері қарастырылады, бұл материалдың артықтығына қорытындылайды [4].
Петрографикалық зерттеулер құмның майда түйіршіктері домалақ тәріздес ірі фракцияға жатады, ал майдалары қырлы болып келеді.
Кварцтың дәнінің түрі жалтырақ, кейде бұлынғыр, кедір - бүдір болады. Дала сипатының түйіршіктері түссіз, ақ, сары, ал қызыл болып кездеседі, бұдыр болады. Барлық зерттелген минералдар жұқа гидроксид пен темірден тұратын қабатты болады. Бархан құмдарын саралау, оның 70% - Sio2 - ні құрайтының дәлел етеді. Sio2 тек бос түрінде емесAl2O3 сазтопырақ құрамындада кездеседі. CaO - MgO - ның барлығы карбанаттын калцитпен домалит түрінде кездесетінің анықтады.
Бархан құмының ренгенограммасы 1 және 2 суреттерінде кӛрсетілген. Шикізаттың термографиялық зерттеуі шикізат материалдарының минералдық құрамын зерттеу үшін термографиялық зерттеу қолданылады.
Сурет 1. Аса бархан құмының кен орынының рентгенограммасы
Сурет 2. Мойынқұм кен орнының бархан құм рентгенограммасы Термоаналитикалық қисық сызықтар Аса кең орнына сәйкес келеді.
Мұнда үшмэндотермикалық эффек анықталған, бірінші - 130[0]С, болмашы тиімділігі 580[0]С, модификациялық айналуы В Sio2--ď Sio2, үшіншісі диссоциациалы корбанат [20]. Мойынқұм орнының термоаналитикалық қиссық сызықтар (3 сурет). Эндотермикалық тиімділігі 580[0]С және карбонатты кальций Барханды құм. Аса кең орнындағы құмның кварц құрам Мойынқұмды Бархан құмына қарағанда едәуір аздау, 870[0]С
Сурет 3. Мойынқұм термограммасы (а) және Аса Бархан құмы(б)
Бархан құмының химиялық құрамы және оның сипаттамасы 3 және 4 кестеде.
Кесте 3. Бархан құмының химиялық құрамы
шикізат
SiO2
Al2O3
TiO2
Fe2O3
CaO
MqO
Na2O
K2O
CO2
ппп
Пайыздағы құрамы
Бархан құмы Аса кен
орнының құмы
70,1
9,73
0,46
2,85
6,40
0,63
2,41
1,84
-
5,58
Кесте 4. Бархан құмының гранулометрлік құрамы
Елгезердегі саңлаудын
диаметірі, мм
2,5
1,25
0,63
0,315
0,14
0,14
томен
Елгезердегі қалдықтар
(частные), %
0,24
1,36
5,89
25,76
33,53
33,22
Елгезердегі толық
қалдықтар Полные остатки на сите, %
0,24
1,6
7,49
33,25
66,78
-
Бархан құмының тығыздығы 1520 кмм[3], ірілік модулі - 1,1 саз, шаң, лайы - 1,46-3 пайыз. Силикат кесекні зерттеу. Ӛзара минералдық құрамы ұқсас құмдар түрі қарастырылды. Бұл материалдың жалпы ұқсастығын айқындайды. Цементтендіретін негізгі компонент майда ұнтақты сілтілі ауыспалы Na2O m SiO2 құрамды силикат.
Ӛндіріс тәсілін таңдау және ӛндірістің технологиясын баяндау
Ұялы қуыс бетондарды ӛндіру технологиясы мынандай түйінді процесстерден тұрады. Шикізат материалдарын дайындау, бетондық араласпаны даярлау, бұйымдарды құю және оларды жылулық-ылғалдылық ортада ӛңдеу. Жылудымқылдықта ӛңдерде шикізат материалдарының бір-біріне реакциялық активтігін күшейту мақсатында оларды тиістілікпен дайындайды. Ол үшін кремнеземдық компонентті және ізбесті сумен немесе құрғақтай диірменде тартып ұнтақтайды. Кейде цементті активтеу үшін оны да қосымша ұнтақтайды.
Газдыбетондық бұйымдарды белгілі үш тәсілдің бірімен жасап шығарады: құймалық, дірілдеулік, кеспелік. Құрылыстық индустрияда ең кӛп тараған 6.2- сурете келтірілген құймалық тәсіл. Ӛлшенген компоненттерден алынатын ұялы
құмбетондық араласпа газдыбетон араластырғышында араластырады. Алдымен оған құмдық немесе күлдік шламды құяды, сосын суды, байланыстырушыны және газқұрғыштың суспензиясын. Дірілдеулік технологияда бетон компоненттері араластырғыш корпусын дірілдету процессінде араласады. Араластыру операциясы біте сала бетондық араласпаны тездете формаларға құяды. Газдыбетон аларда араласпа температурасы 35[0]С тӛмен болмауы керек. Құймалық технологияда бұйымдарды құрғақ компоненттерінің массасынан 50- 60% дейін суы бар сұйықағымдық араласпадан қалыптайды. Қалыптау сатысында кеуектелінген масса құрылады: құймалық технологияда оны қозғалмайтын формада 25-30 мин. ішінде, дірілдете кӛптірерде - дірілдеулік формаларда 3 6 мин. ішінде алады.
Әк қосылған байланыстырушысы немесе цементі бар кремнеземдық компонентке алюминдік ұлпаны ендіргенде, кальций гидроксиді онымен химиялық әрекеттесу нәтижесінде сутекті газы мына теңдеу бойынша бӛлініп шығады (орташа тығыздығы 600-700 кгм[3] 1 м[3] газдыбетон үшін маркасы ПАП- 1 алюминдік ұлпа шығыны 0,4 0,5 кг құрайды):
3Са(ОН)2 + 2Al + 6H2O = 3CaO Al2O3 6H2O + 3H2
Осы бӛлініп шыққан газдың әсерімен кремнеземдық компоненттер араласпасы кӛпсіп біртіндеп кӛтеріледі. Сутегінің суда аз ғана еритіндігінен ерітінді тез арада онымен қанығып қалады және алюминдік ұлпаның әрбір кішкентай бӛлшегі кӛпіршіктер құру орталығына айналады. Газ бӛлініп шыққан сайын кӛпіршік ӛлшемі ұлғая түседі. Араласпаның газқұрау қабілетіне бірқатар факторлар әсер етеді. Олардың бастылары - оның бастапқы қоюлығы, ағымдылығы, температурасы, белгілі мықтылығы бар структура құру жылдамдығы, алюминдік ұлпаның дисперстігі және мӛлшері, ортаның химиялық құрамы.
Құймалық технология бойынша бұйымдар қалыптауға жарамды сұйықағымды араласпа газды жетерліктей ұстайалмайды да бетон структурасы нашарлау болып қалады. Ұялы араласпаны даярларда дірілдетпен әсері шикізат компоненттерінің ӛзара әрекеттесу бетін ұлғайтуға мүмкіндік тудырады, байланыстырушы гидратациясын үдемелейді және газбӛліну ұзақтығын қысқартады. Дірілдеулік технология қою байланыстығы жоғары, суқатты
қатынасы тӛмен СҚ (
су цементкремнеземдык,компонент
0,35
0,4 ) араласпаны және
онша майда емес композицияны қолдануға мүмкіндік береді, бетонның тығыздығын және мықтылығын жоғарылатады, жарықтұрақтылығын асырады. Газдыбетон структурасын оптимальдау үшін араласпаның кӛпіршу процессінің жылдамдығына ұстасу ұзақтығы сәйкес келуін қамтамасыз ету қажет. Мезгілсіз қатайып қалған жағдайда ойдағыдай бетон тығыздығы болмайды, микрожарықтар пайда болады.
Құймалық технологиямен бұйымдарды жасарда тасқынды-агрегаттық тәсілді қолданады. Газдыбетонараластырғыш жүру жолының бойына
формаларды орналастырады. Оларға араласпа құйылғаннан соң оның кӛпіршіктелуі және ұстасуы толық біткенге дейін формалар орындарында қозғалмай тұрады. Дірілдеулік технологияда ұялық бетон бұйымдарын орнықтық (стендалық) немесе конвейерлік тәсілімен жасайды.
Зауыттарда ұялы бетон бұйымдарын кеспелік технология бойынша да жасайды. Бұл технология ерекшелігі - қалыптарының ірілігінде; биіктігі 2 м дейін, кӛлемі - 10 12 м[3]. Аумақты бетон қатайып структуралық мықтылығын қабылдаған соң оны вертикальдық және горизонтальдық бағыттан тікбұрышты элементтерге кескілеп бӛлшектерді де жылыдымқылдық ортада ӛңдеуге жӛнелтеді. Кепселік технология бойынша бұйымдар ӛлшемдерінің дәлдігі, қырларының түзулігі, беттерінің таңбасыздығы (таза біркелкілігі) қамтамасыз етіледі; ӛндіріс металсиымдылығы тӛмендейді, қолмен жасалынатын операциялар саны күрт азаяды. Тартпалық арматураны пайдалана дайын элементтерден желімдеумен немесе ерітіндімен жалғастырып жазық-жайпақ немесе кӛлемді конструкцияларын құрастырады. Осылайша құрастырылған қабырғалық панельдер ӛлшемі бір немесе екі бӛлмеге, биіктігі үй қабатына есептелінеді.
Кӛбіктібетон алу технологиясының айырмашылығы кеуектендіру процессі
араласпаны даярлау сатысында жүреді, демек бұйымды қалыптағанға дейін. Цемент немесе ізбесті қосылған кремнеземдық компоненттен кӛбіктібетон араласпасын әдетте үшбарабандық кӛбіктібетонараластырғышында дайындайды. Жоғарғы екі барабанында кӛбік пен ерітіндіні жекелеп дайындап тӛменгі үшінші барабанда екеуін араластырады. Алынған кеуекті массаны формаларға құяды, сосын бетон структуралық мықтылығын қабылдап болғанша ұстайды, одан кейін автоклавқа тиеп жылылық ӛңдеуден ӛткізеді.
Ұялы бетондарды жылыдымқылдықта ӛңдеудің тиімдік тәсілі оларды 0,8 1,2 (1,3) МПа қысымдықта және температурасы 175 200[0]С қаныққан субуы ортасында автоклавтау. Автоклавта ӛңдеуді үш сатыға бӛледі.
Бірінші сатысында автоклавта температура кӛтеріле бере бұйымдар кешенді деструктикалық физикалық процесстерге тартылады. Бірінші кезеңдегі буландыруда температура кӛтерілуімен қатар бұйымдармен жанасқан қаныққан будың конденсациясы есебінде ұялы бетон ылғалмен қосымша қанығады. Бірінші саты мезгілі мен бұйымдардың температурасы теңескенде бітеді. Осы кезде бұйымдар жылуӛткізгіштігі есебінен де және бу конденсацияланғанда бӛлінетін жылу есебінен де жақсылап қыздырылады.
Автоклавтық өңдеудің екінші сатысында жоғарғы температура мен қысымдықта ұстап тұру. Осы сатыда бетон температурасы максимальдық шамасына жеткенде цементтеуші жаңатүзілімдер құрайтын байланыстырушы мен кремнеземдық компоненттер арасындағы химиялық әрекеттесу қарқынды жүреді. Нәтижесінде бетон мықтылығы дами бастайды, белгілі бір уақыттан кейін барлық қиындысы бойынша мықтылығы бірдей болып қалыптасады. Бұл изобаралық ұстаудың ұзақтығы ұялы бетон компоненттерінің дисперсілігіне, активтілігіне, олардың аралық қатынасына, суқатты қатынасына және температураға байланысты болады. Бұйымдар ылғалдылығын тӛмендету
қаныққан буды асырақыздырылған бумен қоса қолдану арқылы мүмкін. Температурасы 400[0]С дейін күшті қыздырылған буды автоклавқа изобаралық ұстау біткеннен 3 5 сағат бұрын береді. Мұндай тәсіл қиындау болған жағдайда бұйымдарды автоклавтан кейін вакуумдау арқылы да ылғалдылығын тӛмендетуге болады.
Үшінші сатысында температура және қысымдық тӛмендетіледі. Үдемелі бұқұрылу процессі нәтижесінде бетонда әжептәуір кернеу дамиды, соның салдарынан бұйымдарда жарықтану пайда болуы мүмкін. Қысқа уақытта суытудан болатын жарықтанудан сақтану үшін қысымдықты сатылық тәртіппен тӛмендетуді қолданады. Қысымды бір сатыға тӛмендету ұзақтығын бұйымдар тығыздығы мен мӛлшерін ескере тағайындайды. Әрбір келесі қысым тӛмендету сатысы алдында аялдама береді. Осындай аялдама ішінде бұйымдар қимасы бойынша қысым секіруі азаяды.
Ұялы бетон қасиетінің маңызды кӛрсеткіштері орташа тығыздығы мен беріктігі. Орташа тығыздығы бойынша тӛмендегі маркалар бекітілген: жылуоңашалағыш (жылуқорғағыш) ұялы бетон үшін - Д300 Д500, конструкциялы-жылуоңашалағыш бетон үшін - Д600 Д900, конструкциялықтыке - Д1000 Д1200. Қысқандағы мықтылығы бойынша кластары - В0,35 В12,5 аралығында болуы мүмкін.
2.
Ұялы бетон беріктігін қырының ұзындығы 150 мм, автоклавтық ӛңдеуден ӛткен, ылғалдылығы массасы бойынша 10% үлнілерді - кубтерді қысуға сынау арқылы анықтайды. Мықтылығын сынау үшін бұйымдармен қатар биіктігі бұйымдар биіктігіне тең, ал ұзындығы мен ені (горизонтальды қалыптағанда) - 40 см кем емес, қалыңдығы (вертикальды қалыптағанда) бұйымдар қалдығына тең бақылаулық арматура салынбаған блоктар жасайды. Бақылау блоктарынан қажетті ӛлшемдегі үлгілерді тіліп алады. Ұялы бетондарға тән анизотропии салдарынан үлгілерді кӛпісу бағытына перпендикулярлық жүкпен сынағанда мықтылығы кӛпісу бағытына параллельдік күшпен сынағандықтан 15 20%-ке жоғары болып шығады. Бақылаулық үлгілерді бұйымдардың жұмысшы қалпына сәйкес келпінде сынайды. Автоклавтық ӛңдеуден кейін сынар алдында үлгілерді әбден суытады, әдетте 12 сағ. кейін барып сынай бастайды. Ұялы қуыс бетондар беріктігі 1,5 2,5; 3,5 7,5; 10; 15 МПа болуы мүмкін. Ұялы бетондарға тән ерекше сапа белгісі коэффициент А = Rсж Әдетте
автоклавталынған бетондар үшін А = 130 150, автоклавсыз қатайғандардыке
70 85. Орташа вариация коэффициенті - 0,18 0,2.
Аязға тұрақтылығы бойынша ұялы бетондар үшін бекітілген маркалар Ғ15, 25, 35, 50, 75 және 100. Аязтұрақтылығы бетонның кеуектік структурасына байланысты. Біркелкі кеуектілігі, капиллярлық кеуектігінің аздығы, аязға тұрақтылығын жоғарылатады. Цементпен алынған ұялы бетонның аязға тұрақтылығы ізбесті қолданғаннан кӛрі жоғары болады. Жалпы ұялы бетондардың сусіңіргіштігін азайтып, аязға тұрақтылығын жоғарылату үшін ұялы структурасы тұйық-жабық кеуектерден тұратындай бетон алу технологитясын қолдануға ұмтылу қажет, мысалы дірілдеулік технологиясы.
Конструкциялық-жылуқорғағыш және конструкциялық ұялы бетондардың басты қасиеттерінің кӛрсеткіштері 6.15-кестеде келтірілген.
Кесте 5 Ұялы кеуекті бетондардың басты қасиеттерінің кӛрсеткіштері
Қасиеттерінің аттары
Тығыздығы бойынша маркалары
Д600
Д700
Д800
Д900
Д1000
Д110
0
1
2
3
4
5
6
7
Қысқандағы
мықтылығы бойынша класы
В1,5
В2,5
В3,5
В5
В7,5
В10
Алдыңғы
серпінділік модулі, МПа
1700
2500
3800
5000
7500
10000
Кеуектілігі, %
73
70
67
63
60
56
72 сағ. бойғы сусіңіргені, %
кӛлемі бойынша
28
30
33
35
38
40
Құрғақ күйіндегі
жылуӛткізгіш-тігі, вт(м.[0]С)
0,14
0,16
0,2
0,23
0,26
0,3
Маркалары Д500 Д1200 автоклавтық ұялы бетондардың кепкендегі шӛгулері 0,5 0,7 ммм, автоклавсыздардыке - 3 ммм жетеді. Бұл ауыр бетондыкінен әжептәуір үлкен. Сондай-ақ ұялы қуысты бетондардың жылжымалық деформациясы, сорбиялық ылғалданылуы, буды және ауаны ӛткізгіштігі анағұрлым жоғары. Сондықтан оларды қоршаулау конструкциялары үшін пайдаланарда сыртқы беттерін тығыз құрылыстық ерітінділермен, керамикалық плитамен қорғайды, гидрофобтаушы ерітінділер жағады.
Ұялы бетондарда қолданатын арматураларды және бекітілетін бӛлшектерді коррозиядан қорғау мақсатында арнаулы шараларды қарастырады, мысалы оларды ингибиторлар қосылған цементтік-казеиндік, цементтік- латекстік, битумдық және полимерлік қорғаушы құрамалармен ӛңдейді.
Газобетонды өндіру әдісін таңдау және негіздеу. Газобетонды ылғалды әдіспен дайындайды. Ылғалды әдіспен газобетонды ӛндіру кезінде кремнеземді компоненттерді ұнтақтау және араластыру шарлы дерменде су беру арқылы жүргізіледі.
Құмды және күлді ылғалды ұнтақтау рационалды және экономикалық тиімді. Құмды ұнтақтың майдалылығы дерменге жүктелетін құмның санына және камераның толтыру деңгейіне тәуелді.
Алынған құмды шламды електен ӛткізеді. Әкті құммен немесе басқа кремниземді материалдармен бірге ұнтақтау және араластыру үшін шарлы дерменге жүктейді. Шламды темір бетон бассейндерінде алады.
Құмды таразы жағдайында сақтау үшін бассейндерде үздіксіз айналатын араластырғыштар жұмыс жасайды.
Бассейннен шламды мембраналы насостармен дозалайтын ваннаға айдайды газобетон қоспасының басқа да компоненттерімен араластыру үшін.Сонымен қатар шламды жер деңгейінде орналасқан силостардан алады олар пневматикалық қондырғылардың кӛмегімен толтырылады шарлы дермендерден ӛлшегіш дазаторға түседі ӛлшегіш шламмен толтырылған соң тесіктердің аузы автоматты түрде жабылады қысылған ауа 6-8 ат қысыммен ӛлшегішке кіреді де шламды ӛлшегіштен силосқа итереді.
Шламды дазатордың ашық ваннасында дозалайды онда оны 40-45 градусс температураға дейін ащщы бумен қыздырады цементті және құмды дозалауды әр түрлі жүйенің таразы дазаторлармен дозалайды.
Алюминий опасы дозалау кезінде ӛлшеуді дәл жүргізу керек, сонымен цеметтің қатаю процесін реттейтін қоспаларды газобетон массасының барлық компоненттері қозғалмалы ертінді араластырғыштар да алюминийлендіріледі. Қозғалмалы ертінді араластырғышты пайдалану қозғалыссызға қарағанда тиімді, бұл жағдайда газобетон массасының кӛпіршу процесі бұзылады.
Газобетон массасының құраушы бӛлшектерін ертінді арластырғышқа жүктеу келесі ретте орындалады. 1 құмды шламды құяды сосын құмды себеді егер ол газобетон құрамы бойынша қажетті болса соңынан цемент. Содан соң ертіндіні 2-3 мин араластырады. Сосын ерітінді араластырғышқа дәл ӛлшенген алюминий опасын су суспензиясы күйінде себеді әр қарай араластырғыштың кӛмегімен араластырылады, шамамен минутына 50 айналым жасайды. Массаны араластыру ӛте маңызды қажеттім мӛлшерде араластырылмаса газобетон біртексіз кеуектілікке ие болуы мүмкін.
Газобетон массасын екі тесіктен қалдыра отырып қалыптарға құяды да араластырғыштың тӛменгі бӛлігіне иілгіш тартпалардың кӛмегімен орнатады. Газобетон массасымен толтырылған қалыптарды цехтің қабырғасының бойына орнатады қалыптар металл жәшік болып сипатталынады.
Қалыпқа массаны құяр алдында газобетонды жеке бұйымдарға кесу үшін қалыптың түбіне диаметрі 0,5-1мм болатсын қойылады. Сымның ұштары қалыптың жоғарғы жағына бекітіледі осы мақсат үшін сымның орнына қалыптарға металл пластиналарды орнатуға болады.
Арматураланған бұйымдарды дайындау кезінде қалыпқа массаны құяр алдында сымды каркастар қойылады. Дайындалған қалыптарға мостты кранмен ерітінді араластырғышқа жібереді және қалыптарды 23 немесе 34 биіктікте масса құйылады.
Формаға құйылатын масса байланыстырғыш заттардың ұстасуына дейін қатты, сұйық және газ тектес компоненттерінің бӛлініп кетпейтіндей қоюлыққа ие болуы керек.
Массаны қалыпқа құйған соң кӛпіршу басталады, кӛпіршу процесі 30-40 минқа жалғасады кӛпіршуден кейін масса қатып қалуы керек массаның кӛпіршуі, байланстырғыш заттардың ұстасуы және олардың ары қарай қатайю процестердің комплексі газобетонның жетілуі деп аталады.
Осы уақыт аралығында 4-5 сағат кӛлемінде газобетонның ұяшықты құрлымы реттеледі, газобетонда жүретін процестердің ӛтуіне барлық жағдайлар жасалынады газобетон массасының жоғарғы беті кӛпіршу кезінде ӛркештер түзеді олар газобетон жетілген сон жетіледі содан соң біріктірілген газобетон массасы жеке бұйымдарға шартты ӛлшемдер бойынша кесіледі егер құйма касеталы әдіспен құйылса қатқан массаны қолмен кесуге болады егер ол үшін алдын ала сым орнатылған болса немесе арнайы машиналардың кӛмегімен.
Қолмен кесуді ӛлшемдері кішкентай бұйымдарға пайдаланылады машиналармен кесу ірі кәсіпорындарда қолданылады кесетін машиналардың әрекетін аралауға немесе тартылған сыммен қысуға негізделген газобетонмен қалыптарды мостты кранмен 2-3 қатарға вагонеткаларға орнатады биіктігі бойынша автоклафқа бағыттайды.
Складтан цементті НПВ36-2 пневматикалық насостармен қосалқы бункерге тасмалдайды. Сосын дазатармен АБДЦ-425 пен дозалаймыз.
Қоймадан гипсті ТК12 А ленталы конвейірмен дозалауға дӛңгелек қорекке СМ86А тасмалдаймыз.
Әкті ТК 11А ленталы конвейірмен тасмалдаймыз және АВДЦ1200 дозаторының кӛмегімен дозалаймыз. Әк және құмды жалпы ұнтақтау үшін шарлы дерменді СМ601 пайдаланамыз.
Суды С750 насос дозаторымен тасмалдаймыз және АВДЖ4251200 дозаторының кӛмегімен дозалаймыз.
Қоймадағы алюминий опасының НПВ36-2 пневматикалық насосымен тасмалдаймыз және қосалқы бункерге жібереміз. Дӛңгелек қоректендіргіш СМ86 А кӛмегімен дозалаймыз.
Барлық компоненттердің жалпы араластырылуы С209 ерітінді аралатырғыштың кӛмегімен жүзеге асырылады. Жалпы массаны араластырған соң қалыптарға құюға жібереді. Қалыптарда кӛпіршу жүредіи сосын бұйымды СМ154 автоклафқа булауға жібереміз. Сосын булаудан соң бұйымды бӛлшектейміз. Соңында тақталар сапа бақылаудан ӛтеді және дайын ӛнім қоймасына түседі.
Газдыбетон ӛндірісінің технологиялық сызбасы
Сурет 4 Технологиялық сүлба
Сурет 5 Газды бетон ӛндірісінің технологиялық сүлбасы
Цех жүйесінің шегіндегі технологиялық ӛнімділікті есептеу
Берілген бӛлімде жартылай фабрикаттармен бойынша ӛндірісиік есеп жүргізеді. Әр технологиялық шек үшін мына формула бойынша жүргізіледі.
1 Б 100
Мұндағы Пр= П0
(10)
Пр - есептелінетін материалдың ӛнімділігі П0 - келесі ӛнімнің ӛнімділіг
Б - ӛндірістік қалдықтар және ақаудан шығындар, %.
Газобетон ӛндірісі бойынша цехтар үшін ӛндірістік шығындар құрайды: араластыру 1,5; массаны құю 1; бұйымды булау - 1,5; сапа бақылау және бұйымды бӛлшектеу - 2,5.
3000000
1 3 100
Пк.к.= 3092783 3092783
1 2 100
Пк.к.= 3155901 Газобетон дана санын тоннаға келтіреміз. Бір тақта 20 кг.
3155901*15=63115660 = 63115.7 т
63115 ,7
1 1100
Пк.к.=
63753 ,2
63753 ,2
1 1,5 100
Пс.м.= 64724 Алынған мәліметтерді негізгі технологиялық шектері бойынша 3 кестеге толтырамыз.
Кесте 6 Технологиялық ӛзгертулер бойынша цехтің ӛнімділігі
пп
Ӛзгерту атаулары
ӛлшем бірлік
ӛнімділігі
жылына
айына
тәулігіне
сағатына
1
Газобетон
қоймасы
шт
3000000
983,6
4918
614,75
2
Сапа бақылау
шт
3092783
10140
5070
633,77
3
Бұйымдарды
шт
3155901
10347
5173,6
646,7
булау
4
Массаны құю
т
63753,2
209
104,5
13
5
Араластыру
т
64724
212,2
106,1
13,3
Технологиялық ӛзгерістер бойынша шикізат материалдарын есептеу. Араластыруға 64724 т келіп түседі газобетонның барлық компоненттер.
Технологиялық сызбаға сай араластыруға цемент, гипс, су, әк, құм және алюминий опасы келіп түседі.
А) араластыруға түсетін цементтің санын анықтаймыз. Цементтің мӛлшері құрайды - 13,51%.
64724 т - 100%
Х - 13,51 % х=8744.2 т
8744 ,2
1 0,5 100
Дозалау кезіндегі цементтің шығыны - 0,5 %, тасымалдау кезіндегі - 0,5 %; қоймада - 2%
Пд.=
8788 ,1
8788 ,1
1 0,5 100
Птас.=
8832 ,3т
Пк.к.=
8832 ,3
1 3 100
9105,5
Б) араластыруға түсетін гипстің сапасын анықтау, Гипстің мӛлшері құрайды
- 0,4 %
64724 т - 100%
Х - 0,4 % х=258,9 т
258,9
1 0,5 100
Дозалау кезіндегі гипс шығыны 0,5 %; тасымалдау кезінде - 0,5 %; қоймада - 2,5 %
Пд.=
260,2
260,2
1 0,5 100
Птас.=
261,5т
261,5
1 3 100
Пк.к.=
269,6
в) араластыруға түсетін судың, әктің және құмның жалпы мӛлшерін анықтау. Осы компоненттердің жалпы мӛлшері құрайды 86,06 %
64724 т - 100%
55701
1 1100
Х - 86,06 % х=55701 т Пд.= 56264
56264
1 1,5 100
Птас.=
57121 т
Г)Шлам алуға түсетін судың мӛлшерін анықтау. Судың мӛлешері құрайды 31, 85 %
57121 т - 100%
Х - 31,85 % х=21140т
Дозалау кезіндегі су шығыны 0,5; тасымалдау кезінде 0,5; қоймада - 3.
21140
1 0,5 100
Пд.= 21246
21246
1 0,5 100
Птас.=
21353 т
Пк.к.=
1
21353
3 100
22013
Д) Ұнтақтауға түсетін әк пен құмның жалпы мӛлшерін анықтау. Әк пен құмның мӛлшері 54,21.
57121 т - 100%
Х - 54,21 % х=35981т
әктің және құмның ұнтақтау кезіндегі - 1.
35981
1 1100
Пп.= 36344
Е) Ұнтақтауға түсетін әктің мӛлшерін анықтау. әктің мӛлшері құрайды - 13,55.
36344 т - 54,21%
Х - 13,55 % х=9084,3т
Дозалау кезіндегі әктің шығыны - 0,5, тасымалдау - 0,5, қоймада - 3.
Пд.=
1
9084 ,3
0,5 100
9130
Птас.=
1
9130
0,5 100
9175 ,9т
Пк.к.=
9175,9
1 3 100
9460
Ж) ұнтақтауға түсетін құмның мӛлшерін анықтау. Құмның мӛлшері құрайды
- 40,66.
36344 т - 54,21%
Х - 40,66 % х=27260т
Дозалау кезіндегі құмның шығыны 0,5, тасымалдау - 0,5, қоймада 2.
27260
1 0,5 100
Пд.= 27397
... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Кіріспе
6
1
Технологиялық бӛлім
1.1
Цех құрылысын техника экономикалық негіздеу
10
1.2
Кәсіпорынның ӛнімінің номенклатурасы және техникалық
сипаттамасы
10
1.3
Газды бетон алу үшін басты шикізат материалдары, газды
бетон құрамын есептеу.
11
1.4
Бархандық құмды зерттеу
15
1.5
Ӛндіріс тәсілін таңдау және ӛндірістің технологиясын баяндау
17
1.6
Цех жүйесінің шегіндегі технологиялық ӛнімділікті есептеу
26
1.7
Негізгі технологиялық қондырғыларды таңдау және есептеу
30
1.8
Газды бетон материалдар ӛндірісінің технологиясын бақылау.
37
1.9
Еңбекті қорғау және ӛндірістік экология
39
2.
Сәулет - құрылыс бӛлімі
2.1
Бастапқы мәліметтер
42
2.2
Бас жоспардың жоспарлау шешімдері
43
2.3
Ӛндірістік корпустың кӛлемдік - жобалау шешімі
45
2.4
Конструктивтік шешім
47
2.5
Инженерлік жүйелері және коммуникациялары
48
2.6
Зілзалаға қарсы іс шара
51
2.7
Ӛртке қарсы іс-шаралар
53
2.8
Коррозияға қарсы қорғаныс шаралары
54
3
Техника - экономикалық негіздемесі
3.1
Капиталдық салымдар есебі
55
3.2
Капитал шығындар мен амортизациялық аударымнын есебі
55
3.3
Жалақы есептеу
57
3.4
Дайын ӛнімнің ӛзіндік құнын калькуляциялау есебі
61
3.5
Пайданын есебі, рентабельділігі, капитал ӛнімділігі, ӛтелу мерзімі
61
Қорытынды
63
Қолданылған әдебиеттер
64
Кіріспе
Жеңіл бетондарға құрғақтай күйінде орташа тығыздығы 2000 кгм[3] аспайтын барлық бетондар жатады. Жоғарыда жалпықұрылыстық бетондар саласына мағлұмат берерде жеңіл бетондар және оларға қолданатын толтырғыштар туралы мәлімет толықтау берілді (15 - тарау, 3 - апараграфты оқыңыз). Сондықтан мұнда жеңіл бетондар туралы білу қажеттілігіне тиісті мағлұмат қысқаша түрде келтірілді.
Жеңіл бетондар құрылымына байланыстырушы заттар түріне, кеуектілігіне, және толтырғыштарға және қолданылу саласына байланысты жіктеледі.
Жеңіл бетондардың мынандай түр-түрлері бар: нығыз және кеуектендірілген бетондар. Олардағы толтырғыштар түйіршіктерінің аралық қуыстары кәдімгі немесе кеуектендірілген ерітіндімен толық толтырылған; азқұмды бетондар - ірітолтырғыштүйіршіктерінің қуыстары жарым-жартылай толтырылған және құмсыз (ірікеуекті) бетондар. Жеңіл бетондардың ерекше түріне қуыс бетондар жатады. Қуыс бетондар деп аталатын олардан біркелкі бӛлінген, диаметрі 1 3 мм майда кеуек ауалық қуыстары болады.
Жеңіл бетондарды минеральдық немесе органикалық байланыстырушылар негізінде ӛндіреді.
Байланыстырушы заттары сияқты жеңіл бетондар толтырғыштары да минеральдық немесе органикалық болып бӛлінеді. Құрылыста жиі қолданатыны табиғи және жасанды кеуектік минеральдық толтырғыштар қолдана жасалынатын жеңіл бетондар болып саналады. Кеуекті табиғи толтырғыштар негізіндегі алынатын жеңіл бетондардың түр-түрлеріне пемзобетон, туфобетон, опокобетон және т.б. жатады. Жасанды жеңіл толтырғышпен жасалынатын жеңіл бетон - керамзитбетон, аглопоритбетон, шлакпемзобетон, күлбетон және т.б. Кейде жеңілбетон алу үшін кеуектік толтырғыштың бірнеше түрін қабаттастыра пайдаланады. Осылайша керамзитпермебетон, керамзитвермикулитбетон, шлакаглопоритбетон, перлитшунгизитбетон және т.б. күрделі құрамдық жеңіл бетондар алынады.
Органикалық толтырғыштар негізіндегі жеңіл бетондардың бірі арболит, ағашүгіндібетон. Бұларды ағаш ӛңдеу ӛндірісінің қалдықтарын және түрлі егін сабандарын ӛңдеп қолдану негізінде алады. Бұл топтарға понополистирольдық және т.б. толтырғыштар негізінде алынатын бетондар да жатады.
Қолданылуына байланысты жеңіл бетондар былайша жіктеледі: орташа тығыздығы 500 кгм[3] аспайтын және жылуӛткізгіштік коэффициенті 0,17 Вт(м.[0]С) үлкен болмайтын жылуоңашалаушы (ерекше жеңіл) бетонға; тығыздығы 500 1400 кгм[3] және жылуӛткізгіштік коэффициенті 0,23 0,64 Вт(м.[0]С) аралығындағы конструктивтік-жылуоңашалағыш және тығыздығы 1400-1800 кгм[3] конструктивтік жеңіл бетондарға ерекшелінеді. Жылуоңашалағыш жеңіл бетондар беріктігі 1,5 Мпа аспайды, конструктивтік- жылуқорғағыш бетондыке - 2,5 10 Мпа және конструктивтіке - 15 50 Мпа.
Пайдалану жағдайларына байланысты ерекше талаптар қойылатын арнаулы жеңіл бетондар тобы бар. Оларға ыстыққа тұрақты, химиялық тұрақты, жолдық, гидротехникалық және т.б. жеңіл бетондар жатады.
Жеңіл бетондардан түрлі конструкциялар жасалынады. Конструкциялық- жылуоңашалағыш бетоннан ғимараттар қабырғаларының панельдерін, блоктарын, жамылтқымен біріктірілген плиталар және басқа конструкцияларын жасайды. Қабырғалық панельдерді құрылыс басында қосымша ӛңдеуді - әрлеуді қажет етпейтіндей сыртқы маңдай бетімен дайындап шығарады. Панельдерді плиткалармен, ӛрнекті бетонмен, сырлау мен әрлеуді зауыттың ӛзінде жүргізеді. Конструкциялық жеңіл бетондардан жүк кӛтермелік конструкцияларды, мысалы, қабатаралық жабынтқы плиталарды және жамылтқы плиталарды, басқа түрғын және қоғамдық үйлерінің элементтерін жасап шығарады. Жеңіл бетоннан жасалынған конструкцияларды және бұйымдарды басқа да құрылыс салаларында, мысалы кӛліктік құрылыстарында, элеватор және малшаруашылық құрылыстарында қолданады.
3
Ұялы қуысты бетондар - жеңіл бетондардың бір түрі. Оның құрылымында ауамен немесе басқа газбен толтырылған араның ұясы тәрізді сансыз кӛп қуыстары кӛзге кӛрініп тұрады ұялы қуыстар әдетте диаметрі 0,5 мм шар формасында, бетон денесінде біркелкі орналасқан. Ұялы бетон қолданылған кеуекқұрушы түріне, қолданылған цементке, қоспаларға, қатаю жағдайына, арналуына байланысты жіктелінеді.
Байланыстырушы түрі бойынша портландцемент немесе аралас цементтер негізіндегі газды және кӛбіктібетондар, ізбестікремнеземдылық байланыстырушы негізіндегі газды- және кӛбіктібетондар, шлактық байланыстырушыдағы газды және кӛбіктішлактыбетондар, гипстік байланыстырушы негізінде газды- және кӛбікті-гипсті бетондар болып бӛлінеді. Тағы кремнеземдық қоспаларды қолдана алынатын газды-, кӛбіктікүлбетондары, газлды-, кӛбіктікүлсиликаттары деп аталатын ұялы бетондар түрі кездеседі.
Қатаю жағдайы бойынша автоклавтық және автоклавсыздық ұялы бетондар деп бӛлінеді.
Автоклавтық бетон автоклавта қаныққан су буы ортасында қатаяды, ал автоклавсыздар - табиғи жағдайларда, булағыш камераларда атмосфералық қысымда, термореактивтік формаларда, электрқыздырғышы бар арнаулы формаларда және т.с.с. жағдайларда қатаяды. Мұндай жағдайда қатаятын бетондар құрылыста онша кӛп қолданылмайды. Автоклавта 0,8 1,2 МПа бу қысымдығымен ӛңделген бетон беріктігі жетерліктей жоғары болып шығады. Оның себебі будың жоғары температурасы және ылғалды орта байланыстырушы қатаюын елеулі жылдамдатады, цемент минералдарының бетонның кремнеземдық компонентімен әрекеттесуін үдемелетіп кӛптеген жаңа гидросиликаттық құрамалар тууына тиімді әсерін тигізеді.
Қолдану саласы бойынша ұялы бетондар былайша бӛлінеді. Жылуоңашалағыш - құрғақтай күйіндегі орташа тығыздығы 500 кгм[3] дейін және жалпы кеуектігі 75 80%; конструкциялы-жылуоңашалағыш - орташа
тығыздығы 500-900 кгм[3]; конструкциялық - орташа тығыздығы 900-1200 кгм[3] кеуектер кӛлемі 40-50%. Құрылыста ең кӛп тарағаны ұялы бетонның алғашқы екі түрі. Оларды сыртқы және ішкі қабырғалық панельдерді және үйлер тӛбелерін жабуға, қабырғалық және жылуоңашалағыш блоктарды жасауға қолданады. Ұялы бетондардан жасалынған құрылыстық бұйымдарын ылғалды режимде тұратын үйлердің астыңғы қабатына, іргелік қабырғасына және т.б. жерлеріне пайдалануға жарамсыз. Қабырғалық панельдердің ұзақ мерзімде қолданылуын арттыру үшін олардың қасбетін (фасадтық бетін) гидрофобтық кремнийорганикалық сұйықтармен ӛңдейді немесе бетіне тастан немесе плиталық материалдардан және полимерлік құрамалардан алынған сақтаушы- безендік (декоративтік) бұйымдармен қаптайды. Ұялы бетоннан жасалынған панельдерден тұрғызылған қабырға керамзитбетон, перлитбетон, аглоперитбетон және т.с.с. панельдерінен тұрғызған қабырғалармен салыстырғанда 20-40% жеңіл және арзан болып келеді.
Арматура және салынатын бөлшектер қосылған ұялы қуысбетоннан жасалынған конструкцияларда беттерін сенімді түрде коррозияға қарсы құрамамен ӛңделінеді. Оның үстіне сыртқы қорғаушы бетон қабатын арматура үшін 25 мм кем қабылдамайды.
Ұялы қуыс бетондарды ӛндіру үшін қолданатын бастапқы шикізат: байланыстырушы, кремнеземдық компонент, газ - немесе кӛбікқұраушы қоспалар, арнаулы қосындылар, толтырғыштар және су. Ұялы қуыс бетондарда байланыстырушы ретінде портландцемент, цемент, шлактыпортландцемент нефеміндік цемент, ізбесті, клинкерсіз және азклинкерлік шлактық және күлдік байланыстырушыларды қолданады.
Кремнеземдық компонент ретінде ұялы қуыс бетонға құмды жиі пайдаланады. Онда 3% асық ылай және саз топырақтары болмауы тиіс. Құмның реакциялық қабылетін күшейту мақсатында оны алдымен диірменде ұнтақтап, меншікті бетін 2000 3000 см[2]ч дейін жеткізеді. Әдетте диірменде ұнтақтауды сулық тәсілмен жүргізеді.
Алюмосульфонафтеналық көбікқұрғышты керосиндік контактадан, күкіртқышқылды глинозем мен натрий гидроксидінен дайындайды. Ол жылы жерде 6 айға дейін қасиетін жоғалтпай сақталынады.
Қабырғалық материалдар деп жылу ӛткізгіштікке және жоғары беріктікке ие құрлыс материалдарын айтады, осы негізгі қасиеттерінің арқасында олар тұрғын, қоғамдық, ӛндірістік және басқа да ғимараттардың құрлысында кеңінен пайдаланылады. Қабырғалық материалдар бұйымның түрі, тағайындалуы, шикі затты пайдалану түрі, ӛндіру әдісі, сонымен қатар тығыздығы, жылу ӛткізгіштігі және қысу мен бүгуге беріктігі бойынша жіктелінеді.
Бұйымның түріне байланысты қабырғалық материалдарды 3 топқа бӛледі:
трепельден және диатомиттен толық денелі және қуыс денелі массасы 1,4 кг керамикалық және селикат кірпіш;
керамикалық, селикат тастар, тау жыныстарынан толық және қуыс денелі бетондар, салмағы 16кг кем емес;
тау жыныстарынан толық қуыс денелі бетондар, селикат, керамикалық майда блоктар, салмағы 40кг кем емес.
Қабырғалық м атериалдар тағайындалуы бойынша реттік - сыртқы және ішкі қабырғаларды әрлеу үшін, беттік - ғимараттар мен имараттардың қабырғаларын безендіру үшін
Газдыбетоннан бұйымдар қабырғалық материалдардың бірі болып табылады.
Газдыбетон - ұяшықты бетон, жасанды тас материал болып сипатталынады, ол қатты массадан, байланстығыш заттардан және толтырғыштардан тұрады.
Ұяшықты бетондардың түрлері ӛте кӛп, олар кеуектерінің орналасу әдісі бойынша, байланстырғыш заттардың түрі қатайу шарты және басқа да кӛреткіштері бойынша ажыратылады. Сонымен қатар газобетон және кӛбікбетон барлық ұяшықты бетондар аталу үшін аталады.
Газдыбетонның физика механикалық қасиеттері катты кеуектің құрылу әдісіне, кеуектердің ӛлшеміне байланыстырғыш заттардың түріне, қатайу шартына және басқа да технологиялық факторларға тәуелді.
Газдыбетон ашық және жабық кеуектерге ие. Жеке кеуектердәң ӛлшемдері бірдей: кеуектердің орташа ӛлшемдері 0,6...0,8 ден 2...2,2мм құрайды. Жалпы кӛлемдік кеуектілік 75-90 пайызды құрайды.
Газдыбетонның беріктігі кӛлемдік с алмағына тәуелді. Алайда газобетонның кӛлемдік массасы бірдей болған кезде олардың беріктігі ажыратылуы мүмкін. Кӛлемдік салмақ кең шектеу болуы мүмкін 300ден 1200 кгм[3] дейін. Су сіңіргіштігі байланныстырғыштың түріне байланысты.
Аязға тӛзімділік 25 циклдан кейін аяздың күшеюі мен басылуы бойынша маркасы 700 газобетон үшін беріктіктің тӛмендеуі 20 пайызды құрайды, ал маркасы 800 үшін 18 пайыз.
Жылу ӛткізгіштік коэфициенті құрғақ күйде кӛлемдік салмақтың ӛзгеруіне тік пропорционалды ӛзгереді. Жылу ӛткізгіштік коэфициенті алғашқы материалдың түріне тәуелді емес жылу ӛткізгіштікке оларды ылғалдандыру әсер етеді. Маркасы 700ден тӛмен газобетон жылу оқшаулағыш материалы ретінде пайдаланылады ал аркасы 800-900 газобетон қабырғалық материал ретінде пайдаланылады.
Берілген курстық жобада біз ӛлшемдері 500х250х200мм маркасы 800 газобетоннан қабырғалық блоктар шығаратын цехті жобалаймыз. Цехтің ӛнімділігі жылына 75000 м[3].
Технологиялық бӛлім
Цех құрылысын техника экономикалық негіздеу
Ӛнімділігі жылына 75000м[3] газды бетон блоктарын шығаратын цех, Тараз қаласындағы орналастыру кӛзделіп отыр.
Тараз қаласы Қазақстанның ең ірі ӛнеркәсіптік және мәдени орталығы. Ірі темір жол торабы, автомобиль, әуе жолдар торабы бұл қаланы еліміздің барлық ӛңірлерімен байланысын қамтамасыз етеді және шикізаттық материалдардың кең таралуы, қалада темірбетонды бұйымдар шығаруға мүмкіншілігін арттырады.
Соңғы жылдары Тараз қаласында ӛнеркәсіптік және тұрғын үй құрылысы ӛте қарқынды дамуда. Бұл ӛз кезегінде қалада құрылыс материалдары, бұйымдары мен конструкцияларын ӛндіретін кәсіпорындарына деген қажеттілікті арттырды. Қалада 100-ден астам республикалық маңызға ие ірі машина жасау, химия, энергетика, құрылыс материалдары, тамақ және жеңіл ӛнеркәсіп орындары бар. Қала экономикасының негізгі саласы - машина жасау зауыттары; жеңіл ӛнеркәсіп кәсіпорындарынан тұрады.
Соңғы жылдары урбандалу үрдісі мен басқа елдерде жасайтын қандастарымыздың елге оралу үрдісіне байланысты қала халқының саны қарқынды ӛсті. Бұл ӛз кезегінде қаладағы азаматтық құрылыс пен жекеменшік тұрғын үй құрылысының ӛркендеуіне алып келді. Сонымен бірге елімізді индустриалды инновациялық дамыту бағдарламасына сәйкес қала аумағында ӛнеркәсіптік құрылыс қарқынды дамуда. Бұның құрамында 30-ға жуық құрылыс материалдар кәсіпорындары: тӛрт темірбетон комбинаты, үй құрылыс комбинаты, кірпіш зауыттары, асфальт - бетон зауыттары, бірнеше құрылыс басқармалары бар.
Аталған мекемелердің шығарған құрылыс материалдары мен бұйымдары ӛсіп келе жатқан құрылыс қарқынын қанағаттандыра алмай отыр. Сондықтан жоғары деңгейдегі механикаландырылған, тиімді құрылыс материалдарын шығаратын қуаттылығы 75000 м[3]газды бетон блоктарын шығаратын цех салынуы жобаланып отыр.
Кәсіпорынның ӛнімінің номенклатурасы және техникалық сипаттамасы
Жұмыс режимі жылдағы жұмыс күнінің сапалылығымен, тәуліктегі жұмыс ауысымының санымен ауысымдағы жұмыс сағатының санымен сипатталады. Осы 3 кӛрсеткішті іске асыру арқылы цехтің жұмыс уақытының жылдық фонды анықталады.
Цехтің жұмыс режимін тағайындау кезінде берілген бағыттағы кәсіп орынның технологиялық жобаларының нормаларының басшылыққа алу керек.
Нормативтік мәліметтерге сай газобе тон шығаратын цехтің келесі жұмыс режимін қабылдаймыз.
жұмыс режимі - 305 күн
цехтің бӛлімдері екі ауысымда жұмыс жасайды
ауысымның ұзақтығы 8 сағ
Цехтің жұмыс уақытының жылдық фонды 305х2х8=4880сағат.
Берілген бӛлімде негізгі маркалар және ӛндірілетін ӛнімнің әр түрінің типті ӛлшемдері және шығарылымның жылдық кӛлемі кӛрсетілген.
Дипломдық жобаға сай цех маркасы 800 газобетон шығарады. Газобетонның құрамына кіреді (масса %): портландцемент - 13,51; гипс - 0,4; су - 31,85; әк - 13,55; құм - 40,66; алюминий опасы - 0,03.
1 кестеде жылына шығарылатын газобетон үшін цехтің ӛндірістік бағдарламасы кӛрсетілген.
Кесте 1 Бұйым шығаратын цехтың ӛндірістік бағдарламасы
Бұйымның
атауы
Жылына
дана
Тәулігіне
дана
Ауысымына
дана
Сағатына
дана
Газды бетон
75000 м[3] =
3 000 000
9836
4918
614,75
кестеде цех бұйымдарының технология лық сипаттамасы және номенклатурасы кӛрсетілген.
Кесте 2 Цехтың бұйымдарының техника лық сипаттамасы және номенклатурасы
Бұйымның атауы
маркасы
ӛлшемдері, мм
Бұйымның массасы
ұзындығы
ені
биіктігі
Газды бетон блок
800
500
250
200
20
V= 0.5x0.25x0.2=0.025 м[3] (1)
ρ=800 кгм[2]
m= Vх ρ=0,025х800=20кг (2)
Газды бетон алу үшін басты шикізат материалдары, газды бетон құрамын есептеу.
Берілген бӛлімде алғашқы шикізат таңдалынады, олардың техникалық сипаттамасы беріледі және дайын ӛні мнің бірлігіне қажетті шикізат
есептелінеді. Газобетон ӛндірісі үшін келесі шикізат компоненттері қажет: портландцемент, гипс, су, әк, құм, алюминий опасы.
Портландцемент деп гидралликалық байланыстырғыш затты айтады, оның құрамында кальций селикаты 70-80 пайыз кӛп болады. Портландцемент
- клинкерді гипс қоспасымен ρн= 1.3 тм[3] (3-5%) ұнтақтағандағы ӛнім.
Тау жыныстарын желдету нәтижесінде құм құрылады (ірілігі 0,14-5мм), тау жыныстарының құрамына кіреді кӛбінесе дала шпатымен араласқан кварцты құм кӛп кездеседі, сирек кездесетіні дала шпаты әкті және басқа құмдар ρн= 1.5 тм[3].
Әк ежелгі байланстырғыш зат. Ауалық әк кальций - магнийлі корбанатты жыныстарды күйдіру арқылы алынған ӛнім сонымен қатар борды әкті даламитті әкті сазды даламитті 6 пайыздан кем емес ρн= 1.2 тм[3].
Гипс сульфаттар класының мениралы Са SO4х2Н2О. Түссіз, ақ, сұр кристаллдар. Түрлері: селенит, атласты шпат, оралдық селенит, және алибастр ρн= 1.2 тм[3].
Су - шлама алу үшін пайдаланылады құбырдың ас суын пайдаланамыз сонымен қатар кез келген сутекті кӛрсеткіші бар суды 4 кем емес, қышқыл емес лакмусты қағазды қызыл түске боямайтын. Су 2700млгл сульфаттардан тұрмауы керек, барлық тұздар 5000млг л аспауы керек ρн= 1тм[3].
Алюминий опасын ерітіндіні жақсы жайластыру үшін су суспензиясы күйінде пайдаланылады. Опаға гидровильді қасиет беру үшін оны су ертіндісімен СДБ ӛңдейді, канифульді сабын және басқалары.
1000 дана қабырғалық блоктардың кӛлемін анықтаймыз V=0,5х0,25х0,2х1000=25м[3] бір қоспаның кӛлемі 1000м осыған сай формулаларды пайдалана отырып бір қоспаға кететін материалдар шығымын есептейміз
Кс=1,1 С=1.5 П=0.5. (3)
Масса балқымасын табамыз ерітіндінің қоймалжындығы 22см тең болуы керек.
Сынақ жолымен ерітіндінің қоймалжындығы сқ=0.47 болуы керек.
Берілген материалдарды пайдаланып W=0.36 лкг табамыз; газабетон үшін
К=1.39 лг, α=0,85.
кур
Кс (1 С)
Материалдар шығынын есептейміз: Байланыстырғыштың:
Мұндағы
байл
*V (4)
ρқұр - құрғақ күйдегі ұяшықты бетоннның орташа тығыздығы, кгл
Кс - байланыстырғыштың қатаю нәтижесіндегі құрғақ ертіндінің массасын жоғарлату коэффициенті, Кс=1,1
С - кремнеземді компаненттердің бӛлшектерінің саны, байланыстырғыштың бйір бӛлігіне келетін, с= 1,5.
V - араласпаның кӛлемі, л, қалыптың кӛлеміне тең,
V=1000 л.
0,8
1,1(1 1,5)
байл
*1000
290.4кг
(5)
Әк ρи = ρбайл*n, (6)
Мұндағы
n - байланыстырғыштағы әктің үлесі, n=0,5
Цемент ρц = ρбайл- ρи кремнеземді компонент
Гипс ρг = ρи*0,03
ρи = 290,2*0,5=145.4=145кг ρц = 290,4-145,4=145 кг
ρк = ρбайл*с ( ) ρк = 290,4*1,5=436.35 кг ρг = 145,4*0,03=4.36 кг
Су В=( ρбайл+ ρк)*СҚ, (7)
Мұндағы
СҚ - су қатты қатынас,
СҚ=0.47
B=(290,4+436,35)*0,47=341.8л
Газобетонның берілген орташа тығыздығын алу үшін буқұраушының кӛмегімен кеуектілік құру керек.
Мұндағы
Пг=1-
кур (W Кс
С К )
(8)
W - құрғақ қоспаның меншікті кӛлемі, лкг W=0,36 лкг
Пг=1- 0,8 (0,36
1,1
0,47)
0.4
Алюминий опасының буқұраушы шығынын анықтаймыз
Мұндағы
К - кеуек шығысы, лкг
Ρг=
ПГ *V
К *
(9)
К=1390 лкг=1.39 лг
α- бу құраушыны пайдалану коэффициенті,
α=0,85
ρг=
0,4
1,39 * 0,85
*1000
338.5
ρг=338,52 0,339
сулы алюминий суспензиясын дайындау үшін мылонафтанат
ρм= ρб*0,05 ρм=338,5*0,05=16,92 г
Компоненттердің жалпы санын есептейміз: цемент, гипс, вода, әк, құм, алюминий опасы.
145+4,36+341,8+145,4+436,35+0,339=1 073,2 кг
Компоненттердің жалпы мӛлшерін 100 % теңестіреміз және әр компоненттің пайыздық мӛлшерін табамыз
1) портландцемент
1073,2 кг
145 кг
2) гипс
- 100 %
- х
х=13,51%
1073,2 кг
4,36
- 100%
- х
х=0,4%
3) су
1073,2 кг
341,8
- 100%
- х
х=31,85 %
4) 1073,2 кг - 100% х=13,55%
145,4 кг - х
құм
1073,2 кг - 100% х=40,66%
436,35 - х
алюминий опасы
1073,2 кг - 100% х=0,03%
0,339 - х
Бархандық құмды зерттеу
Қазақстан мен Орта Азияда кеңімен таралған шикізат түрі- Бархан құмы. Бархан қүмы Қазақстан мен Орта Азияда 1млн км[3] алаңға жуық шалғайды алып жатыр. Бархан құмдары 0,3мм фрасциялы, бӛлшектер кӛлемі фракцияда 0,15мм болып 90-95%-ды құрайды. Еншілес құмның беті 130 дан 600см[2]г дейін ауытқиды. Бархан құмдарын зерттеп, оны негізгі құрам ретінде қолдану оның химиялық, минералдық, гранулометрикалықмқасиеті, физикалық күйімен түйірлер форма, және әр түрлі химиялық қоспалардың жоқтығымен байланысты. Таңдап алынған Бархан құмы майда түйіршіктері 60%, бӛлшектері 0,25-0,1 мм сазды, шаңды заттары-1,46-3 % шамасымен болады. Бархан құмы әр түрлі минералдармен бай. Бірақ оның негізгі құрамы кварц минералы, кварц 65-75% құрайды. Екінщі орында - дала сипаты. Сондайақ биопит, мусковит және карбонат кездеседі.Құмның ауыр фракциясы - амфебола, гранат және ильменит. Кварцты зерттуде құмның құрамын олимиктілерге жатыстыққа болады. Кӛбінесе құрамы ұсақ құм түрлері қарастырылады, бұл материалдың артықтығына қорытындылайды [4].
Петрографикалық зерттеулер құмның майда түйіршіктері домалақ тәріздес ірі фракцияға жатады, ал майдалары қырлы болып келеді.
Кварцтың дәнінің түрі жалтырақ, кейде бұлынғыр, кедір - бүдір болады. Дала сипатының түйіршіктері түссіз, ақ, сары, ал қызыл болып кездеседі, бұдыр болады. Барлық зерттелген минералдар жұқа гидроксид пен темірден тұратын қабатты болады. Бархан құмдарын саралау, оның 70% - Sio2 - ні құрайтының дәлел етеді. Sio2 тек бос түрінде емесAl2O3 сазтопырақ құрамындада кездеседі. CaO - MgO - ның барлығы карбанаттын калцитпен домалит түрінде кездесетінің анықтады.
Бархан құмының ренгенограммасы 1 және 2 суреттерінде кӛрсетілген. Шикізаттың термографиялық зерттеуі шикізат материалдарының минералдық құрамын зерттеу үшін термографиялық зерттеу қолданылады.
Сурет 1. Аса бархан құмының кен орынының рентгенограммасы
Сурет 2. Мойынқұм кен орнының бархан құм рентгенограммасы Термоаналитикалық қисық сызықтар Аса кең орнына сәйкес келеді.
Мұнда үшмэндотермикалық эффек анықталған, бірінші - 130[0]С, болмашы тиімділігі 580[0]С, модификациялық айналуы В Sio2--ď Sio2, үшіншісі диссоциациалы корбанат [20]. Мойынқұм орнының термоаналитикалық қиссық сызықтар (3 сурет). Эндотермикалық тиімділігі 580[0]С және карбонатты кальций Барханды құм. Аса кең орнындағы құмның кварц құрам Мойынқұмды Бархан құмына қарағанда едәуір аздау, 870[0]С
Сурет 3. Мойынқұм термограммасы (а) және Аса Бархан құмы(б)
Бархан құмының химиялық құрамы және оның сипаттамасы 3 және 4 кестеде.
Кесте 3. Бархан құмының химиялық құрамы
шикізат
SiO2
Al2O3
TiO2
Fe2O3
CaO
MqO
Na2O
K2O
CO2
ппп
Пайыздағы құрамы
Бархан құмы Аса кен
орнының құмы
70,1
9,73
0,46
2,85
6,40
0,63
2,41
1,84
-
5,58
Кесте 4. Бархан құмының гранулометрлік құрамы
Елгезердегі саңлаудын
диаметірі, мм
2,5
1,25
0,63
0,315
0,14
0,14
томен
Елгезердегі қалдықтар
(частные), %
0,24
1,36
5,89
25,76
33,53
33,22
Елгезердегі толық
қалдықтар Полные остатки на сите, %
0,24
1,6
7,49
33,25
66,78
-
Бархан құмының тығыздығы 1520 кмм[3], ірілік модулі - 1,1 саз, шаң, лайы - 1,46-3 пайыз. Силикат кесекні зерттеу. Ӛзара минералдық құрамы ұқсас құмдар түрі қарастырылды. Бұл материалдың жалпы ұқсастығын айқындайды. Цементтендіретін негізгі компонент майда ұнтақты сілтілі ауыспалы Na2O m SiO2 құрамды силикат.
Ӛндіріс тәсілін таңдау және ӛндірістің технологиясын баяндау
Ұялы қуыс бетондарды ӛндіру технологиясы мынандай түйінді процесстерден тұрады. Шикізат материалдарын дайындау, бетондық араласпаны даярлау, бұйымдарды құю және оларды жылулық-ылғалдылық ортада ӛңдеу. Жылудымқылдықта ӛңдерде шикізат материалдарының бір-біріне реакциялық активтігін күшейту мақсатында оларды тиістілікпен дайындайды. Ол үшін кремнеземдық компонентті және ізбесті сумен немесе құрғақтай диірменде тартып ұнтақтайды. Кейде цементті активтеу үшін оны да қосымша ұнтақтайды.
Газдыбетондық бұйымдарды белгілі үш тәсілдің бірімен жасап шығарады: құймалық, дірілдеулік, кеспелік. Құрылыстық индустрияда ең кӛп тараған 6.2- сурете келтірілген құймалық тәсіл. Ӛлшенген компоненттерден алынатын ұялы
құмбетондық араласпа газдыбетон араластырғышында араластырады. Алдымен оған құмдық немесе күлдік шламды құяды, сосын суды, байланыстырушыны және газқұрғыштың суспензиясын. Дірілдеулік технологияда бетон компоненттері араластырғыш корпусын дірілдету процессінде араласады. Араластыру операциясы біте сала бетондық араласпаны тездете формаларға құяды. Газдыбетон аларда араласпа температурасы 35[0]С тӛмен болмауы керек. Құймалық технологияда бұйымдарды құрғақ компоненттерінің массасынан 50- 60% дейін суы бар сұйықағымдық араласпадан қалыптайды. Қалыптау сатысында кеуектелінген масса құрылады: құймалық технологияда оны қозғалмайтын формада 25-30 мин. ішінде, дірілдете кӛптірерде - дірілдеулік формаларда 3 6 мин. ішінде алады.
Әк қосылған байланыстырушысы немесе цементі бар кремнеземдық компонентке алюминдік ұлпаны ендіргенде, кальций гидроксиді онымен химиялық әрекеттесу нәтижесінде сутекті газы мына теңдеу бойынша бӛлініп шығады (орташа тығыздығы 600-700 кгм[3] 1 м[3] газдыбетон үшін маркасы ПАП- 1 алюминдік ұлпа шығыны 0,4 0,5 кг құрайды):
3Са(ОН)2 + 2Al + 6H2O = 3CaO Al2O3 6H2O + 3H2
Осы бӛлініп шыққан газдың әсерімен кремнеземдық компоненттер араласпасы кӛпсіп біртіндеп кӛтеріледі. Сутегінің суда аз ғана еритіндігінен ерітінді тез арада онымен қанығып қалады және алюминдік ұлпаның әрбір кішкентай бӛлшегі кӛпіршіктер құру орталығына айналады. Газ бӛлініп шыққан сайын кӛпіршік ӛлшемі ұлғая түседі. Араласпаның газқұрау қабілетіне бірқатар факторлар әсер етеді. Олардың бастылары - оның бастапқы қоюлығы, ағымдылығы, температурасы, белгілі мықтылығы бар структура құру жылдамдығы, алюминдік ұлпаның дисперстігі және мӛлшері, ортаның химиялық құрамы.
Құймалық технология бойынша бұйымдар қалыптауға жарамды сұйықағымды араласпа газды жетерліктей ұстайалмайды да бетон структурасы нашарлау болып қалады. Ұялы араласпаны даярларда дірілдетпен әсері шикізат компоненттерінің ӛзара әрекеттесу бетін ұлғайтуға мүмкіндік тудырады, байланыстырушы гидратациясын үдемелейді және газбӛліну ұзақтығын қысқартады. Дірілдеулік технология қою байланыстығы жоғары, суқатты
қатынасы тӛмен СҚ (
су цементкремнеземдык,компонент
0,35
0,4 ) араласпаны және
онша майда емес композицияны қолдануға мүмкіндік береді, бетонның тығыздығын және мықтылығын жоғарылатады, жарықтұрақтылығын асырады. Газдыбетон структурасын оптимальдау үшін араласпаның кӛпіршу процессінің жылдамдығына ұстасу ұзақтығы сәйкес келуін қамтамасыз ету қажет. Мезгілсіз қатайып қалған жағдайда ойдағыдай бетон тығыздығы болмайды, микрожарықтар пайда болады.
Құймалық технологиямен бұйымдарды жасарда тасқынды-агрегаттық тәсілді қолданады. Газдыбетонараластырғыш жүру жолының бойына
формаларды орналастырады. Оларға араласпа құйылғаннан соң оның кӛпіршіктелуі және ұстасуы толық біткенге дейін формалар орындарында қозғалмай тұрады. Дірілдеулік технологияда ұялық бетон бұйымдарын орнықтық (стендалық) немесе конвейерлік тәсілімен жасайды.
Зауыттарда ұялы бетон бұйымдарын кеспелік технология бойынша да жасайды. Бұл технология ерекшелігі - қалыптарының ірілігінде; биіктігі 2 м дейін, кӛлемі - 10 12 м[3]. Аумақты бетон қатайып структуралық мықтылығын қабылдаған соң оны вертикальдық және горизонтальдық бағыттан тікбұрышты элементтерге кескілеп бӛлшектерді де жылыдымқылдық ортада ӛңдеуге жӛнелтеді. Кепселік технология бойынша бұйымдар ӛлшемдерінің дәлдігі, қырларының түзулігі, беттерінің таңбасыздығы (таза біркелкілігі) қамтамасыз етіледі; ӛндіріс металсиымдылығы тӛмендейді, қолмен жасалынатын операциялар саны күрт азаяды. Тартпалық арматураны пайдалана дайын элементтерден желімдеумен немесе ерітіндімен жалғастырып жазық-жайпақ немесе кӛлемді конструкцияларын құрастырады. Осылайша құрастырылған қабырғалық панельдер ӛлшемі бір немесе екі бӛлмеге, биіктігі үй қабатына есептелінеді.
Кӛбіктібетон алу технологиясының айырмашылығы кеуектендіру процессі
араласпаны даярлау сатысында жүреді, демек бұйымды қалыптағанға дейін. Цемент немесе ізбесті қосылған кремнеземдық компоненттен кӛбіктібетон араласпасын әдетте үшбарабандық кӛбіктібетонараластырғышында дайындайды. Жоғарғы екі барабанында кӛбік пен ерітіндіні жекелеп дайындап тӛменгі үшінші барабанда екеуін араластырады. Алынған кеуекті массаны формаларға құяды, сосын бетон структуралық мықтылығын қабылдап болғанша ұстайды, одан кейін автоклавқа тиеп жылылық ӛңдеуден ӛткізеді.
Ұялы бетондарды жылыдымқылдықта ӛңдеудің тиімдік тәсілі оларды 0,8 1,2 (1,3) МПа қысымдықта және температурасы 175 200[0]С қаныққан субуы ортасында автоклавтау. Автоклавта ӛңдеуді үш сатыға бӛледі.
Бірінші сатысында автоклавта температура кӛтеріле бере бұйымдар кешенді деструктикалық физикалық процесстерге тартылады. Бірінші кезеңдегі буландыруда температура кӛтерілуімен қатар бұйымдармен жанасқан қаныққан будың конденсациясы есебінде ұялы бетон ылғалмен қосымша қанығады. Бірінші саты мезгілі мен бұйымдардың температурасы теңескенде бітеді. Осы кезде бұйымдар жылуӛткізгіштігі есебінен де және бу конденсацияланғанда бӛлінетін жылу есебінен де жақсылап қыздырылады.
Автоклавтық өңдеудің екінші сатысында жоғарғы температура мен қысымдықта ұстап тұру. Осы сатыда бетон температурасы максимальдық шамасына жеткенде цементтеуші жаңатүзілімдер құрайтын байланыстырушы мен кремнеземдық компоненттер арасындағы химиялық әрекеттесу қарқынды жүреді. Нәтижесінде бетон мықтылығы дами бастайды, белгілі бір уақыттан кейін барлық қиындысы бойынша мықтылығы бірдей болып қалыптасады. Бұл изобаралық ұстаудың ұзақтығы ұялы бетон компоненттерінің дисперсілігіне, активтілігіне, олардың аралық қатынасына, суқатты қатынасына және температураға байланысты болады. Бұйымдар ылғалдылығын тӛмендету
қаныққан буды асырақыздырылған бумен қоса қолдану арқылы мүмкін. Температурасы 400[0]С дейін күшті қыздырылған буды автоклавқа изобаралық ұстау біткеннен 3 5 сағат бұрын береді. Мұндай тәсіл қиындау болған жағдайда бұйымдарды автоклавтан кейін вакуумдау арқылы да ылғалдылығын тӛмендетуге болады.
Үшінші сатысында температура және қысымдық тӛмендетіледі. Үдемелі бұқұрылу процессі нәтижесінде бетонда әжептәуір кернеу дамиды, соның салдарынан бұйымдарда жарықтану пайда болуы мүмкін. Қысқа уақытта суытудан болатын жарықтанудан сақтану үшін қысымдықты сатылық тәртіппен тӛмендетуді қолданады. Қысымды бір сатыға тӛмендету ұзақтығын бұйымдар тығыздығы мен мӛлшерін ескере тағайындайды. Әрбір келесі қысым тӛмендету сатысы алдында аялдама береді. Осындай аялдама ішінде бұйымдар қимасы бойынша қысым секіруі азаяды.
Ұялы бетон қасиетінің маңызды кӛрсеткіштері орташа тығыздығы мен беріктігі. Орташа тығыздығы бойынша тӛмендегі маркалар бекітілген: жылуоңашалағыш (жылуқорғағыш) ұялы бетон үшін - Д300 Д500, конструкциялы-жылуоңашалағыш бетон үшін - Д600 Д900, конструкциялықтыке - Д1000 Д1200. Қысқандағы мықтылығы бойынша кластары - В0,35 В12,5 аралығында болуы мүмкін.
2.
Ұялы бетон беріктігін қырының ұзындығы 150 мм, автоклавтық ӛңдеуден ӛткен, ылғалдылығы массасы бойынша 10% үлнілерді - кубтерді қысуға сынау арқылы анықтайды. Мықтылығын сынау үшін бұйымдармен қатар биіктігі бұйымдар биіктігіне тең, ал ұзындығы мен ені (горизонтальды қалыптағанда) - 40 см кем емес, қалыңдығы (вертикальды қалыптағанда) бұйымдар қалдығына тең бақылаулық арматура салынбаған блоктар жасайды. Бақылау блоктарынан қажетті ӛлшемдегі үлгілерді тіліп алады. Ұялы бетондарға тән анизотропии салдарынан үлгілерді кӛпісу бағытына перпендикулярлық жүкпен сынағанда мықтылығы кӛпісу бағытына параллельдік күшпен сынағандықтан 15 20%-ке жоғары болып шығады. Бақылаулық үлгілерді бұйымдардың жұмысшы қалпына сәйкес келпінде сынайды. Автоклавтық ӛңдеуден кейін сынар алдында үлгілерді әбден суытады, әдетте 12 сағ. кейін барып сынай бастайды. Ұялы қуыс бетондар беріктігі 1,5 2,5; 3,5 7,5; 10; 15 МПа болуы мүмкін. Ұялы бетондарға тән ерекше сапа белгісі коэффициент А = Rсж Әдетте
автоклавталынған бетондар үшін А = 130 150, автоклавсыз қатайғандардыке
70 85. Орташа вариация коэффициенті - 0,18 0,2.
Аязға тұрақтылығы бойынша ұялы бетондар үшін бекітілген маркалар Ғ15, 25, 35, 50, 75 және 100. Аязтұрақтылығы бетонның кеуектік структурасына байланысты. Біркелкі кеуектілігі, капиллярлық кеуектігінің аздығы, аязға тұрақтылығын жоғарылатады. Цементпен алынған ұялы бетонның аязға тұрақтылығы ізбесті қолданғаннан кӛрі жоғары болады. Жалпы ұялы бетондардың сусіңіргіштігін азайтып, аязға тұрақтылығын жоғарылату үшін ұялы структурасы тұйық-жабық кеуектерден тұратындай бетон алу технологитясын қолдануға ұмтылу қажет, мысалы дірілдеулік технологиясы.
Конструкциялық-жылуқорғағыш және конструкциялық ұялы бетондардың басты қасиеттерінің кӛрсеткіштері 6.15-кестеде келтірілген.
Кесте 5 Ұялы кеуекті бетондардың басты қасиеттерінің кӛрсеткіштері
Қасиеттерінің аттары
Тығыздығы бойынша маркалары
Д600
Д700
Д800
Д900
Д1000
Д110
0
1
2
3
4
5
6
7
Қысқандағы
мықтылығы бойынша класы
В1,5
В2,5
В3,5
В5
В7,5
В10
Алдыңғы
серпінділік модулі, МПа
1700
2500
3800
5000
7500
10000
Кеуектілігі, %
73
70
67
63
60
56
72 сағ. бойғы сусіңіргені, %
кӛлемі бойынша
28
30
33
35
38
40
Құрғақ күйіндегі
жылуӛткізгіш-тігі, вт(м.[0]С)
0,14
0,16
0,2
0,23
0,26
0,3
Маркалары Д500 Д1200 автоклавтық ұялы бетондардың кепкендегі шӛгулері 0,5 0,7 ммм, автоклавсыздардыке - 3 ммм жетеді. Бұл ауыр бетондыкінен әжептәуір үлкен. Сондай-ақ ұялы қуысты бетондардың жылжымалық деформациясы, сорбиялық ылғалданылуы, буды және ауаны ӛткізгіштігі анағұрлым жоғары. Сондықтан оларды қоршаулау конструкциялары үшін пайдаланарда сыртқы беттерін тығыз құрылыстық ерітінділермен, керамикалық плитамен қорғайды, гидрофобтаушы ерітінділер жағады.
Ұялы бетондарда қолданатын арматураларды және бекітілетін бӛлшектерді коррозиядан қорғау мақсатында арнаулы шараларды қарастырады, мысалы оларды ингибиторлар қосылған цементтік-казеиндік, цементтік- латекстік, битумдық және полимерлік қорғаушы құрамалармен ӛңдейді.
Газобетонды өндіру әдісін таңдау және негіздеу. Газобетонды ылғалды әдіспен дайындайды. Ылғалды әдіспен газобетонды ӛндіру кезінде кремнеземді компоненттерді ұнтақтау және араластыру шарлы дерменде су беру арқылы жүргізіледі.
Құмды және күлді ылғалды ұнтақтау рационалды және экономикалық тиімді. Құмды ұнтақтың майдалылығы дерменге жүктелетін құмның санына және камераның толтыру деңгейіне тәуелді.
Алынған құмды шламды електен ӛткізеді. Әкті құммен немесе басқа кремниземді материалдармен бірге ұнтақтау және араластыру үшін шарлы дерменге жүктейді. Шламды темір бетон бассейндерінде алады.
Құмды таразы жағдайында сақтау үшін бассейндерде үздіксіз айналатын араластырғыштар жұмыс жасайды.
Бассейннен шламды мембраналы насостармен дозалайтын ваннаға айдайды газобетон қоспасының басқа да компоненттерімен араластыру үшін.Сонымен қатар шламды жер деңгейінде орналасқан силостардан алады олар пневматикалық қондырғылардың кӛмегімен толтырылады шарлы дермендерден ӛлшегіш дазаторға түседі ӛлшегіш шламмен толтырылған соң тесіктердің аузы автоматты түрде жабылады қысылған ауа 6-8 ат қысыммен ӛлшегішке кіреді де шламды ӛлшегіштен силосқа итереді.
Шламды дазатордың ашық ваннасында дозалайды онда оны 40-45 градусс температураға дейін ащщы бумен қыздырады цементті және құмды дозалауды әр түрлі жүйенің таразы дазаторлармен дозалайды.
Алюминий опасы дозалау кезінде ӛлшеуді дәл жүргізу керек, сонымен цеметтің қатаю процесін реттейтін қоспаларды газобетон массасының барлық компоненттері қозғалмалы ертінді араластырғыштар да алюминийлендіріледі. Қозғалмалы ертінді араластырғышты пайдалану қозғалыссызға қарағанда тиімді, бұл жағдайда газобетон массасының кӛпіршу процесі бұзылады.
Газобетон массасының құраушы бӛлшектерін ертінді арластырғышқа жүктеу келесі ретте орындалады. 1 құмды шламды құяды сосын құмды себеді егер ол газобетон құрамы бойынша қажетті болса соңынан цемент. Содан соң ертіндіні 2-3 мин араластырады. Сосын ерітінді араластырғышқа дәл ӛлшенген алюминий опасын су суспензиясы күйінде себеді әр қарай араластырғыштың кӛмегімен араластырылады, шамамен минутына 50 айналым жасайды. Массаны араластыру ӛте маңызды қажеттім мӛлшерде араластырылмаса газобетон біртексіз кеуектілікке ие болуы мүмкін.
Газобетон массасын екі тесіктен қалдыра отырып қалыптарға құяды да араластырғыштың тӛменгі бӛлігіне иілгіш тартпалардың кӛмегімен орнатады. Газобетон массасымен толтырылған қалыптарды цехтің қабырғасының бойына орнатады қалыптар металл жәшік болып сипатталынады.
Қалыпқа массаны құяр алдында газобетонды жеке бұйымдарға кесу үшін қалыптың түбіне диаметрі 0,5-1мм болатсын қойылады. Сымның ұштары қалыптың жоғарғы жағына бекітіледі осы мақсат үшін сымның орнына қалыптарға металл пластиналарды орнатуға болады.
Арматураланған бұйымдарды дайындау кезінде қалыпқа массаны құяр алдында сымды каркастар қойылады. Дайындалған қалыптарға мостты кранмен ерітінді араластырғышқа жібереді және қалыптарды 23 немесе 34 биіктікте масса құйылады.
Формаға құйылатын масса байланыстырғыш заттардың ұстасуына дейін қатты, сұйық және газ тектес компоненттерінің бӛлініп кетпейтіндей қоюлыққа ие болуы керек.
Массаны қалыпқа құйған соң кӛпіршу басталады, кӛпіршу процесі 30-40 минқа жалғасады кӛпіршуден кейін масса қатып қалуы керек массаның кӛпіршуі, байланстырғыш заттардың ұстасуы және олардың ары қарай қатайю процестердің комплексі газобетонның жетілуі деп аталады.
Осы уақыт аралығында 4-5 сағат кӛлемінде газобетонның ұяшықты құрлымы реттеледі, газобетонда жүретін процестердің ӛтуіне барлық жағдайлар жасалынады газобетон массасының жоғарғы беті кӛпіршу кезінде ӛркештер түзеді олар газобетон жетілген сон жетіледі содан соң біріктірілген газобетон массасы жеке бұйымдарға шартты ӛлшемдер бойынша кесіледі егер құйма касеталы әдіспен құйылса қатқан массаны қолмен кесуге болады егер ол үшін алдын ала сым орнатылған болса немесе арнайы машиналардың кӛмегімен.
Қолмен кесуді ӛлшемдері кішкентай бұйымдарға пайдаланылады машиналармен кесу ірі кәсіпорындарда қолданылады кесетін машиналардың әрекетін аралауға немесе тартылған сыммен қысуға негізделген газобетонмен қалыптарды мостты кранмен 2-3 қатарға вагонеткаларға орнатады биіктігі бойынша автоклафқа бағыттайды.
Складтан цементті НПВ36-2 пневматикалық насостармен қосалқы бункерге тасмалдайды. Сосын дазатармен АБДЦ-425 пен дозалаймыз.
Қоймадан гипсті ТК12 А ленталы конвейірмен дозалауға дӛңгелек қорекке СМ86А тасмалдаймыз.
Әкті ТК 11А ленталы конвейірмен тасмалдаймыз және АВДЦ1200 дозаторының кӛмегімен дозалаймыз. Әк және құмды жалпы ұнтақтау үшін шарлы дерменді СМ601 пайдаланамыз.
Суды С750 насос дозаторымен тасмалдаймыз және АВДЖ4251200 дозаторының кӛмегімен дозалаймыз.
Қоймадағы алюминий опасының НПВ36-2 пневматикалық насосымен тасмалдаймыз және қосалқы бункерге жібереміз. Дӛңгелек қоректендіргіш СМ86 А кӛмегімен дозалаймыз.
Барлық компоненттердің жалпы араластырылуы С209 ерітінді аралатырғыштың кӛмегімен жүзеге асырылады. Жалпы массаны араластырған соң қалыптарға құюға жібереді. Қалыптарда кӛпіршу жүредіи сосын бұйымды СМ154 автоклафқа булауға жібереміз. Сосын булаудан соң бұйымды бӛлшектейміз. Соңында тақталар сапа бақылаудан ӛтеді және дайын ӛнім қоймасына түседі.
Газдыбетон ӛндірісінің технологиялық сызбасы
Сурет 4 Технологиялық сүлба
Сурет 5 Газды бетон ӛндірісінің технологиялық сүлбасы
Цех жүйесінің шегіндегі технологиялық ӛнімділікті есептеу
Берілген бӛлімде жартылай фабрикаттармен бойынша ӛндірісиік есеп жүргізеді. Әр технологиялық шек үшін мына формула бойынша жүргізіледі.
1 Б 100
Мұндағы Пр= П0
(10)
Пр - есептелінетін материалдың ӛнімділігі П0 - келесі ӛнімнің ӛнімділіг
Б - ӛндірістік қалдықтар және ақаудан шығындар, %.
Газобетон ӛндірісі бойынша цехтар үшін ӛндірістік шығындар құрайды: араластыру 1,5; массаны құю 1; бұйымды булау - 1,5; сапа бақылау және бұйымды бӛлшектеу - 2,5.
3000000
1 3 100
Пк.к.= 3092783 3092783
1 2 100
Пк.к.= 3155901 Газобетон дана санын тоннаға келтіреміз. Бір тақта 20 кг.
3155901*15=63115660 = 63115.7 т
63115 ,7
1 1100
Пк.к.=
63753 ,2
63753 ,2
1 1,5 100
Пс.м.= 64724 Алынған мәліметтерді негізгі технологиялық шектері бойынша 3 кестеге толтырамыз.
Кесте 6 Технологиялық ӛзгертулер бойынша цехтің ӛнімділігі
пп
Ӛзгерту атаулары
ӛлшем бірлік
ӛнімділігі
жылына
айына
тәулігіне
сағатына
1
Газобетон
қоймасы
шт
3000000
983,6
4918
614,75
2
Сапа бақылау
шт
3092783
10140
5070
633,77
3
Бұйымдарды
шт
3155901
10347
5173,6
646,7
булау
4
Массаны құю
т
63753,2
209
104,5
13
5
Араластыру
т
64724
212,2
106,1
13,3
Технологиялық ӛзгерістер бойынша шикізат материалдарын есептеу. Араластыруға 64724 т келіп түседі газобетонның барлық компоненттер.
Технологиялық сызбаға сай араластыруға цемент, гипс, су, әк, құм және алюминий опасы келіп түседі.
А) араластыруға түсетін цементтің санын анықтаймыз. Цементтің мӛлшері құрайды - 13,51%.
64724 т - 100%
Х - 13,51 % х=8744.2 т
8744 ,2
1 0,5 100
Дозалау кезіндегі цементтің шығыны - 0,5 %, тасымалдау кезіндегі - 0,5 %; қоймада - 2%
Пд.=
8788 ,1
8788 ,1
1 0,5 100
Птас.=
8832 ,3т
Пк.к.=
8832 ,3
1 3 100
9105,5
Б) араластыруға түсетін гипстің сапасын анықтау, Гипстің мӛлшері құрайды
- 0,4 %
64724 т - 100%
Х - 0,4 % х=258,9 т
258,9
1 0,5 100
Дозалау кезіндегі гипс шығыны 0,5 %; тасымалдау кезінде - 0,5 %; қоймада - 2,5 %
Пд.=
260,2
260,2
1 0,5 100
Птас.=
261,5т
261,5
1 3 100
Пк.к.=
269,6
в) араластыруға түсетін судың, әктің және құмның жалпы мӛлшерін анықтау. Осы компоненттердің жалпы мӛлшері құрайды 86,06 %
64724 т - 100%
55701
1 1100
Х - 86,06 % х=55701 т Пд.= 56264
56264
1 1,5 100
Птас.=
57121 т
Г)Шлам алуға түсетін судың мӛлшерін анықтау. Судың мӛлешері құрайды 31, 85 %
57121 т - 100%
Х - 31,85 % х=21140т
Дозалау кезіндегі су шығыны 0,5; тасымалдау кезінде 0,5; қоймада - 3.
21140
1 0,5 100
Пд.= 21246
21246
1 0,5 100
Птас.=
21353 т
Пк.к.=
1
21353
3 100
22013
Д) Ұнтақтауға түсетін әк пен құмның жалпы мӛлшерін анықтау. Әк пен құмның мӛлшері 54,21.
57121 т - 100%
Х - 54,21 % х=35981т
әктің және құмның ұнтақтау кезіндегі - 1.
35981
1 1100
Пп.= 36344
Е) Ұнтақтауға түсетін әктің мӛлшерін анықтау. әктің мӛлшері құрайды - 13,55.
36344 т - 54,21%
Х - 13,55 % х=9084,3т
Дозалау кезіндегі әктің шығыны - 0,5, тасымалдау - 0,5, қоймада - 3.
Пд.=
1
9084 ,3
0,5 100
9130
Птас.=
1
9130
0,5 100
9175 ,9т
Пк.к.=
9175,9
1 3 100
9460
Ж) ұнтақтауға түсетін құмның мӛлшерін анықтау. Құмның мӛлшері құрайды
- 40,66.
36344 т - 54,21%
Х - 40,66 % х=27260т
Дозалау кезіндегі құмның шығыны 0,5, тасымалдау - 0,5, қоймада 2.
27260
1 0,5 100
Пд.= 27397
... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz