Оңтүстік Қазақстан облысы, Жетісай қаласындағы автобустарға техникалық қызмет көрсету орталығы

1. Сәулетік - құрылыс бөлімі

1. 1 Бастапқы мәліметтер

Дипломдық жұмыстың тақырыбы: «Оңтүстік Қазақстан облысы, Жетісай қаласындағы автобустарға техникалық қызмет көрсету орталығы». ҚР ҚН және Е 2. 04 - 01 - 2001 Құрылыс климаталогиясы мөлшерлеріне сәйкес Жетісай қаласы келесі аймаққа жатады:

• ауа райы аймағы бойынша - IVГ аудан;

Сыртқы ауаның есептік температурасының қамтамасыз етілуі коэфициентінің 0, 92 мәні үшін

Ең суық тәулікте орташа температура - 28°С

Ең суық бес күндіктегі орташа температура - 24°С

Құрылыс ауданының зілзалалығы - жоқ,

Қар күш салмағының (жабынының) мөлшерлік мәні - 0, 5кПа (IV аудан үшін)

Желдің екпінінің мөлшерлік жылдамдық қысымы - 0, 38кПа.

Топырақ қабаттың тоңазу тереңдігі -60см

Құрылыс салынатын жердің бедері салыстырмалы түрде тегіс. Жалпы алғанда құрылыс салынатын жердің инженерлік - геологиялық мәліметтері санитарлық - техникалық және тағы басқа талаптарға сәйкес келеді.

1. 2 Бас жоспар

Құрылыс нормалыры бойынша технологиялық қарым - қатынастықты шешу мақсатында дипломдық жұмыста ғимарат қаланың шет жақ шеніне салыну шешіліп қойылған.

Ғимараттың бас жоспардағы қаланың көп тұрғын тұратын ауданға жақын орналастыру шешімі тиянақты шешілген. Бас жоспар СНиП 2. 09. 04. 87 «Административные и бытовые здания», СНиП 2. 09. 02. 85 «Производственные здания» талаптарына байланысты өртке қарсы күресу және санитарлық шараларына сәйкес орындалған.

Бас жоспарда жобаланатын ғимаратқа автокөлікпен еркін өтіп қайту ескерілген.

Ғимараттың қасбеті бойынша сызбада қажетті мәліметтер берілген. Аумақтың тұрақты, санитарлық гигена талаптарын қамтамасыз ету үшін алаңдар мен жолдарда 2 қабатты асфальт төсеу жобаланған. Учаске аумағында әсем ағаштар мен көп жылдық гүлдер және шөптер өсіру белгіленген, олардың қоршаған ортаны тазартуға, шуды тағы басқаларды бәсеңдетуге әсері көп болады.

Алаңша бетінде жобалау ылдилығы 0, 3 - 0, 7% аралығында болады.

Жауын шашынан болатын су көгалға қарай ағуы қарастырылған.

Жалпы територия биіктігі 2м темірбетон плитамен қоршалған. Құрылыс басталмай тұрып учаскеде құнарлы қабат ( Һ=15см ) кесілуі керек. Кесілген топырақтың үштен бір бөлігін көріктендіру жұмыстарына қалдырады, қалғаны сыртқа шығарылып тасталады. Жер бетінің еңістігі атмосфералық жауын шашын суларын арыққа ағуын қамтамасыз етеді.

Жолдар, тротуарлар және алаңдар жабыны асфальтты бетонан және темірбетон плиталарынан орнатылады. Бас жобадағы құрылыстар орналасуы ҚМжЕ ІI-90-89 талабына сәйкес және жел бағытын ескере отырып қабылданған. Жұмысшылардың демалуына қолайлы жағдай жасау үшін және санитарлы-гигиеналық жағдай жасау үшін жобада құрылыстан бос учаскелер көгалдандырылады. Көгалдандыру көп жылдық шөптермен, бұталы өсімдіктермен, әртүрлі қылқан жапырақтылармен орындалады.

Бас жоспардың техника - экономикалық көрсеткіштері:

Кесте 1. 1

1. 3 Көлемдік - жобалық шешімі

Жобаланьш отырған ғимарат Жетісай қаласындағы автобустарға техникалық қызмет көрсету орталығында. Цех ғимараты - 1 қабатты жоспарда тік төрт бұрышты түрде жобаланған. Техникалық қызмет көрсету ғимараты типтік жоба бойынша жасалған.

Техникалық қызмет көрсету ғимараты 1 - қабатты, 1-11 ұзына бойлық бағыт осьтері бойынша өлшемі 60м болып жобаланды. Көлденең бағыттағы аралықтар 1х18м және 1х6м. Кран асты арқалығы - 7, 2м, ғимараттың жалпы биіктігі - 9, 1м, кран асты аралығы жүк көтергіштігі Q=3, 2т көпірлі кранмен жабдықталған.

Ғимараттың ішкі өңдеу жұмысын келесі шарттарды қанағаттандыра отырып жүргіземіз:

1. Эстика; 2. Санитарлы тазалық; 3. Өрт қауіпсіздігі.

Ғимараттың капиталдылығы ғұмырлық және өртке төзімділік деңгейлерімен мінезделеді. Жобалап отырған ғимарат ұзақ мерзімді қызмет атқаруға есептеледі, оны соғуға ғұмырлығы жоғары конструктивті элементтер, материалдар қабылдануы керек.

1. 4 Цех ғимаратының конструкциялық шешімдері

Іргетастар - кұймалы темір бетоннан жасалынған;

Қабырғалар - кірпіш қабырғалар, қабырғалар қалыңдығы есеп бойынша 0, 51м;

Арқалық - көп аралықты темірбетон итарқа арқалығы;

Жабын - қырлы жабын плиталары;

Терезелер - жеке тапсырыс бойынша металды профильден;

Есіктер - жеке тапсырыс бойынша;

Қақпа - металды;

Едендер - бетонды.

Шатыры - 3 қабатты рулонды қарақағаз. Еден - мозайкалы, линолиум, бетон. Қақпа - металл 3×2, 4м.

Құрамалы элементтер спецификациясы.

1. 2 - кесте

Есік, терезе спецификациясы

1. 3 - кесте

1. 5 Инженерлік шешімдер

Автобустарға техникалық қызмет көрсету орталығын сумен қамтамасыз ету үшін жергілікті жүйеге d = 100мм арыны 18м жалғастырылған. Тәуліктік судың қажеттілігі 168, 8м ³ (тәулігіне) . Жердің тоңу тереңдігі құмайт үшін 1, 27м. Су ғимараты жоба бойынша шойын су құбырымен болат цинктелінген су құбыры ГОСТ 3262 - 73 қамтамасыз етілген.

Сыртқы су жүйесі полиэтилен құбыр d = 100мм ГОСТ 18599-83.

Сыртқы өрт сөндіруге арналған су шығыны 2, 5 л/сек. Ғимаратты ыстық сумен қамтамасыз ететін қазандық.

Өндіріске және шаруашылыққа қажетті су мөлшері:

а) өндіріске қажетті 162м ³ /тәулік.

б) шаруашылық тұрмысқа қажетті су 6, 8м ³ /тәулік.

ҚНжЕ 2. 01. 01. - 85 сәйкес су тұтыну мөлшері бойынша қабылданған.

Канализация - өндірістік - тұрмыстық сыртқы желілерге.

Тұрмыстық канализациясы - тұрғын суларды санитарлық құрылғылардан тұрмыстық канализацияның сыртқы торабына шығарады. Тұрмыстық канализацияның ішкі торабы 6942. 3 - 69* МеСТ. Бойынша 100 - 50мм шойын канализациялық құбырлардан құрастырылады. Жаңбырлық канализация - үй шатырындағы жаңбыр суларын, канализацияның сыртқы торабынан шығарады. Ішкі жаңбырлық канализация МеСТ 69 - 4269 (шыға-рады) . Бойынша 100÷150мм шойын канализациялық құбырдан және 10704 - 76 МеСТ бойынша 100болат құбырдан құрастырылған.

Желдету - соратын табиғи қоздыруымен.

Автобустарға техникалық қызмет көрсету орталығы 380\220В кернеулікті электрэнергия тұтынушыларын электр энергиямен қамтамасыз ету бұрыннан соғылған РУ-0, 4кВ шағын трансформатор станциясымен іске асырылды.

Аппаттық тәртіпте жұмыста тұрғаннын ескеріп 0, 4кв күшімен есептелген кестеде келтірілген ТЖ 0, 4кВ дөңгелектегі орташа түсу салмағы бойынша қуаты 250кВ күшті трансформаторлар қабылданды.

Салмақты трансформаторлардың қуатын соңғы таңдап алу, объектідегі жалпы аудандық құрылымдардың мүмкіндігін ескеріп жобада байланыструмен іске асырылады.

Электр энергиясы шығынын есептеп жүргізу активті және реактивті электр энергиясы есебін жүргізетін абонент қалқандар енгізу жерінде қарастырылған . Тұтынушылармен электр энергиясын шығындарды есептеп жүргзу үшін бақылау есеп жүргізгіш қойылған (Эл - 6, Эл - 7 беттерінде келтірілген) электр күші есептеріне орай объектідегі табиғи орташа салмақты тангенс «фи» жалпы 0, 85 құрайды, яғни қуат - коэффициентіне 0, 77 сәйкес келеді. Жобада, реттеу сатысы 50кВ АР, ен 150 кВ Ар конденсаторлары қондырғылар қабылданған. Конденсаторлық батареялар РУ - 0, 4кВ бөлмесінде орнатылады.

Байланыс кұрылымдары - телефондандыру, радиоландыру, өрт сигнализация, автоматтандырылған. Желдеткіш жүйелері, жылу жүйелері және бумен қамтамасыз ету жүйелері үшін жылумен қамтамасыз ету көзі ретінде 6 ¹⁰ қазанды Е - 1/95 қазан қабылданды. Жылу тасығышта 6 атмосфера бу қысымы, оны басқару бөлімінен керекті мөлшермен алынады. Жылытқыш құралдары - жұмсақ бетті. Өндірістік бөлімдерді желдеткішпен бірге ауа арқылы жылытады.

Ауаны тазалау үшін және ауаны шаң тозаңнан тазарту өндірістік бөлімдерде ауаны тарату жалюзді торлардың көмегімен іске асырылады. Ғимараттың ішін тарылтпау үшін барлық ауа құбырлары және су кұбырлары жабынның астында немесе жер асты каналдары арқылы жүргізілген. Желдеткіш қондырғы кұбырлар және ауа құбырлары сырланған. Желдету табиғи және механикалық жолмен ауаны алмастыру арқылы орындалады.

Ғимараттың жылу шығыны:

• желдеткіш арқылы жылыту - 1, 624 м кал/сағ.
• технологиялық бумен қамту арқылы - 0, 62 т. кал. Жылу кұбыры 2 кұбырлы. Жылу бергіштік параметрі 130°С - 70 °С. Ыстық сумен 65 °С - жылу қамтамасыз етіледі. Жылу қойылатын жердегі қысым - 6 кг/см2.

Жылыту ұзақтығы - 147 тәулік, шойын радиаторлар қолданылған. Желдету механиалық қондырғылар арқылы орындалады.

Жобаланған ғимаратының бас корпусының ағаш конструкцияларын оттан қорғайтын тұздар ерітінділермен өңдеу ҚН және Е 2. 01. 02. - 85 "өртке қарсы нормалар" талаптарына сәйкес орындалады. Ғимараттың өртке төзімділігі - ІІ класс. Ғимараттың айналасына жол талап бойынша салынған.

Су желілерінің (құбырының) үйге кірер тұсында өрт сөндіретін желіні жалғау үшін диаметрі 150 мм жалғайтын қалпақша орнатылады. Сырттағы өртті сөндіру үшін алынатын су шығыны - 15 л/сек. Өрт қауіпсіздігі жөнінен бас корпус "Д" категориясына жатады. Өрт кезінде адамдарды үйден эвакуация жасау үшін жобада ені 1, 5 м болатын 2 есік, ені 1, 2 м болатын екі есік қойылған. Жоғарғы қабаттан екі баспалдақ торлары арқылы эвакуация жасайды. Алғашқы қорғаныс кұралдары (өрт сөндіргіш, су, шелек, күрек т. б) эвакуацияға сәйкес (есік, терезелер сыртқа қарай ашылады) өрттен қорғаныс сигналдары тағы басқалар қарастырылған. Ғимаратта негізінен өртенбейтін материалдар жобаланған, өрт сөндіргіш машиналары еркін кіре алады. Өрт сөндіру базасы 5 км қашықтықта орналасқан. Ғимаратта өрт кезінде сумен қамтамасыз ету алаң ішіндегі желілермен орындалады. Желідегі судың еркін тегеуріні 20 м, су құбырының желі диаметрі 100 мм құбырлардан жасалған. Бір тәуліктегі су шығыны - 14 м ³ сағатына 1, 25 м ³ . Канализация құбыры - асбестцементтен жасалған. Өндірістік және шаруашылық - тұрмыстық ғимараттардың канализация желілері біріктірілген.

1. 6. Құрылыс конструкцияларын коррозиядан қорғау

Құрылыс конструкцияларын коррозиядан қорғау әдебиет [15] бойынша орындалған.

Құрылысты ауа ылғалдылығы 60% аспағанда және газдың агресивтілігі А тобына жатқанда жүргіземіз.

Темірбетон конструкциясына газ ортасы әсер етпейді.

Барлық болат байланыстырғыш детальдарды коррозияға қарсы майлы сырмен сырлаймыз.

1. 7. Сейсмикаға қарсы шара қолдану

Сейсмологияға қарсы шара әдебиет [27] бойынша орындалған.

Ғимараттық есептік сейсмика жағдайы - 8балл.

Ғимараттың кірпіш бөлігі, темірбетонмен арматуралар қойылған және сейсмологиялық белдеулер арқылы күшейтілген. Цех ғимараты жартылай қаңқалы жабыны арқылы қатаң бекітілген.

Өзін-өзі көтеруші қабырғалары қаңқамен майысқақ байланысқан.

1. 8. Қоршаушы конструкциялардың жылу техникалық есебі

1. 8. 1. Қабырғаның қалыңдығын анықтау

Сыртқы қабырға кірпіштен қаланған. Ылғалдылық аймағы - бірқалыпты құрғақ. Есептік схемасы және материалдық жылу механикалық мінездемесі төменде келтірілген.

Қажетті жылу өткізу кедергісін келесі формуламен есептейміз:

Есептеу сұлбасы.

1 - сыртқы сылақ, цементті - құм ерітіндісі

2 - кірпішті қалау

3 - ішкі сылақ, цементті - құм ерітіндісі

Қажетті жылу өткіз кедергісін келесі формуламен есептейміз.

R _o ^қ =

Мұндағы: n - қоршау конструкциясының орналасуына байланысты қабылданатын коэффицент п = 1 , № 3 кесте [6] .

t _і - ішкі ауаның есептік температурасы, t _і = 18 ^о С . ҚМжЕ бойынша қабылдаймыз ГОСТ 12 . 1. 005- 75

t _c = -28 ^о С - ең суық тәліктегі температура;

t ^н = 6 - нормативтік температура өзгеруі, №2 кесте 6;

- жылу беру коэффиценті № 4 кесте 6; .

R _o ^қ = ;

Жабын қабаттарының жылу беруге кедергісін анықтаймыз.

= R _o ^қ

Мұндағы:

жылу беру коэффиценті;

- қабаттардың термиялық кедергісі;

Ол келесі формуламен есептеледі.

R _і = ;

Мұндағы: - қабат қалыңдығы, м;

_і - қабат материалының жылу беру өткізу коэффиценті; ;

1 - сыртқы сылақ, цементті - құм ерітіндісі

2 - кірпіш қалау

3 - ішкі сылақ, цементті - құм ерітіндісі

; ;

бұдан

Кірпіш қабырға қалыңдығын деп қабылдаймыз.

1. 8. 2. Жабын жылытқышының қалыңдығын анықтау

Қабылдаған шатыр конструкциясы рулонды су ағыны ішке қарай.

Есептеу сұлбасы келесі түрде

5 - 3-қабат рубероид

4 - цементті - құмды қабат 20

3 - пенополистирол 40

2 - рубероид 1 қабат

1 - жабын плитасы

Қажетті жылу өткізу кедергісін келесі формуламен есептейміз.

;

Мұндағы: n - қоршау конструкциясының орналасуына байланысты қабылданатын коэффицент п = 0, 9 , № 3 кесте [14] .

t _і - ішкі ауаның есептік температурасы, t _і = 18 ^о С . ҚМжЕ бойынша қабылдаймыз ГОСТ 12 . 1. 005- 75

t _c = -28 ^о С - сыртқы ауа райының ең суық тәліктегі температурасы;

t ^н = 4 - нормативтік температура өзгеруі, №2 кесте 14;

- жылу беру коэффиценті № 4 кесте 14; .

Жабын қабаттарының жылу беруге кедергісін анықтаймыз.

= R _o ^қ

Мұндағы:

жылу беру коэффиценті;

- қабаттардың термиялық кедергісі;

Ол келесі формуламен есептеледі.

R _п = ;

Мұндағы: - қабат қалыңдығы, м;

_п - қабат материалының жылу беру өткізу коэффиценті; ;

Жабынның жылулық инерциясын мына формуламен анықтаймыз.

Д = R ₁ · S ₁ + R ₂ ·S ₂ + . . . + R _n ·S _n .

Мұндағы:

S ₁ , S ₂ , . . . , S _n - жылу сіңіру коэффиценті.

Сыртқы температура үшін үш күндік температураны есептеп аламыз.

t ^үш _c = = = - 26 ^о C

Материалдардың жылу техникалық қасиеттері.

1. 4 - кесте

Сонымен:

R ₀ = R _о ^қаж

Бұдан: х = 0, 04м ; Жылытқыш қалыңдығы б ₃ = 4см .

Енді жабынның жылулық инерциясын анықтаймыз.

Бұл шыққан нәтижені бастапқы үш шартпен салыстырамыз.

1. Егерtc= tтәу- деп қабылдасақ, ондаД4
2. Егерtc= tcүш- деп алсақ, онда4Д7
3. Егерtc= tcбес- деп қабылдасақ, ондаД7.

Демек, Д = 3, 27 шамасы Д 4 шартын қанағаттандырады, яғни сыртқа ауаның есептік температусы t _c ^үш = 26 ^о С дұрыс қабылданған.

2 Есептік - конструкциялық бөлімі

2. 1 Кеңісті торкөзді жабын арқалығын есептеу

2. 1. 1 Жобалауға арналған мәліметтер

В 30 класты ауыр бетон; жұмыс шарты коэффициенті

;

; ;

Алдын ала кернеулейтін арматура А-V класты ( Equation. 3 ; ; ; )

Қарапайым арматура А-III класты мм диаметрлі мПа; кезде ; және периодты профильді арматура сымынан -I класты, диаметрі 5мм ; ; .

Арматураны керудің механикалық әдісі қолданылады. Алдын-ала кернеу , беріліс кедергі кезінде бетон сығылады. Бетон жылулық өңдеуден өтеді.

Арқалықтарға қырлы 3 х 6м панельдер тіреледі. Арқалықтар ауа ылғалдылығы 40% - тен жоғары болғанда пайдаланылады.

2. 1. 2 Есептік аралық пен күш салмақтар

Тіректердің осьтері бойынша арқалықтың есептік аралығы

Мұнда; 0, 13м - арқалықтың сыртқы ұшынан тірек осіне дейінгі қашықтық.

Арқалықтың өз салмағынан түсетін күш салмақты біркелкі таралған етіп қабылдаймыз. Өз салмағы 10, 4т және арнаулы бойынша сенімділік коэффициенті күш салмақ бойынша сенімділік коэффициенті ескеріп арқалықтың 1м-не түсетін күш салмақ

болғандығы күш салмақ

Жабын панелінен коэффициентін шоғырланған күштер ретінде

берілетін күш салмақ жоғарыдағы кестеде келтірілген.

2. 1. 3 Ішкі күштерді анықтау

Торлы арқалықты қуыстары бар арқалық ретінде қарастырамыз. Мұндай арқалықтың есептік сызбасы екі тректе бос жатқан арқалық.

Көлденең күш (тірек реакциясы),

коэффиценті болғанда толық күш салмақтар.

;

Ұзақ мерзімді күш салмақтан

;

кезінде толық күш салмақ

;

Июші моменттік арқалық қимасында (29 суретте) анықталады

Мұндағы: х - тіректен қарастырылатын қимасына дейінгі қашықтық

d _i - тіректен қадалған күшіне дейінгі қашықтық

(қарастырылатын қиманың сол жағында орналасатын күштер ескеріледі) .

Моменттер мәндері, kН *м, кестеде көрсетілген

2. 1. 4 Тік қималарды беріктікке есептеу

Тік қималар бойынша арқалықтың беріктігі, тіректен 0, 37 қашықтықта анықталады.

Қиманың биіктігі мм.

Мұндағы - аралықтың жоғарғы белдеуінің көлбеулігі;

a = 130мм - аралықтың шеткі бетінен тірек осіне дейінгі қашықтың есептеу реті.

Қиманың жұмыстық биіктігі

Мұндағы ауыр бетон үшін.

Керудің механикалық тәсілі кезінде коэффициент

Керетін құралдары қасында орналасатын анкерлердің деформациясынан алдын-ала кернеудің шығындары.

мПа

Мұнда мм (бұл жерде d = 18мм бойлық жұмыстың алдын - ала қабылданған диаметрі)

Болат қалыптың деформациясынан пайда болатын алдын-ала кернеудің шығындары мПа

Керудің дәлдік коэффициенті және мен шығындары ескеріліп

кернеуін есептеу үшін белгісіз толық шығындар кезінде арматураның алдын ала кернеуін қабылдаймыз.

коэффициенті кезінде кернеу болады.

Сығылған аймақтық шектік салыстырмалы биіктігі

Шарт орындалады

Яғни бейтарап осі торлы арқалықтың жоғарғы белдеуінің шектерінде орналасады.

кезінде болады

Шарт орындалады

Жұмыс шарты коэффициентін есептейміз

Мұнда -V класты арматура үшін:

болғандықтан деп қабылдаймыз кесте бойынша кезінде

Ұзына бойлық арматураның қимасының қажетті ауданы

арматураны қабылдаймыз.

4Ø12 А-V және 5Ø14 А-V

2. 1. 5 Көлденең күш бойынша көлбеу қимасын беріктікке есептеу

Көлбеу қималарын есептейміз.

Ең жақын шоғырланған күш салмақ Ғ ₁ тірек қырына дейінгі қашықтық. .

Көлбеу қиманың арқалық қимасының биіктігі

Есептеу реті:

;

Көлденең күш бойынша көлбеу қиманы есептегенде қиманың жұмыстың биіктігі жұмыстың арматураның төменгі қатардың ауырлық орталығына дейін деп алынады. Бетонның қабылдайтын көлденең күшінің ең кіші мәні

Мұнда, ауыр бетон үшін;

Мұнда алдын-ала кернеу шығындары шамамен мПа тең деп алынған.

Есепті жалғастырамыз, өйткені

Көлбеу қиманың проекциясының ең үлкен ұзындығы

Көлбеу қиманың проекция ұзындығы деп қабылдаймыз.

Көлденең күш:

Яғни қарастырылған көлбеу қимада есеп бойынша көлденең арматура қажет емес.

- көлденең күші күшінен екі есе үлкен болғандықтан, тірек қырынан бірінші шоғырланған күш салмақ нүктесіне дейінгі қашықтыққа тең болатын көлбеу қиманың проекциясының ұзындығы бар қиманы қарастырамыз; мм

Көлбеу қиманың қимасының биіктігі.

мм.

Есептеу реті.

Мұнда

.

, яғни қарастырылған көлбеу қимада көлденең арматура есеп бойынша қажет емес.

Ұзындығы ең үлкен болуы мүмкін көлбеу қиманы қарастырамыз сол қиманың жұмыстық биіктігін және проекциясын анықтаймыз:

Мұндағы, h = 890мм - арқалықтың шеткі бетіндегі биіктігі 860мм, 260мм - арқалықтың шеткі бетінен тірек қырына дейінгі қашықтық; арқалықтың жоғарғы белдеуінің кеңістігі;

болғандықтан, қарастырылатын көлбеу қиманың шетінде тек бір ғана шоғырланған және көлденең күші бар болады, қиманың соңында

Есептеу реті.

Төмендегі шартты тексереміз:

, яғни есептің негізінде барлық көлбеу қима бойынша көлденең арматура диаметрі 5мм және адымы 200мм - ге тең В _Р -I класты сымнан қабылданады.

... жалғасы

Мақтаралдың мақтанышы мен байлығы

Оңтүстік Қазақстан облысының экономикалық – географиялық жағдайы

Оңтүстік Қазақстан облысы Мақтаарал ауданы жер ресурстарын тиімді пайдалану мәселелері

Оңтүстік Қазақстан облысы, Мақтаарал ауданының экономикалық-географиялық сипттамасы

Сарыағаш ауданының табиғаты

Қазақстанның шағын қалалардың дамыту бағыттары

Оңтүстік Қазақстан облысы

Мақтаарал ауданының географиясы мен экономикалық жағдайы

Шардара ауданының туристік әлеуетін анықтау және туризмнің жағдайы мен даму мүмкіншіліктерін талдау

Мемлекеттік - жекеменшік серіктестіктердің типтері

• Іс жүргізу
• Автоматтандыру, Техника
• Алғашқы әскери дайындық
• Астрономия
• Ауыл шаруашылығы
• Банк ісі
• Бизнесті бағалау
• Биология
• Бухгалтерлік іс
• Валеология
• Ветеринария
• География
• Геология, Геофизика, Геодезия
• Дін
• Ет, сүт, шарап өнімдері
• Жалпы тарих
• Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
• Журналистика
• Информатика
• Кеден ісі
• Маркетинг
• Математика, Геометрия
• Медицина
• Мемлекеттік басқару
• Менеджмент
• Мұнай, Газ
• Мұрағат ісі
• Мәдениеттану
• ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
• Педагогика
• Полиграфия
• Психология
• Салық
• Саясаттану
• Сақтандыру
• Сертификаттау, стандарттау
• Социология, Демография
• Спорт
• Статистика
• Тілтану, Филология
• Тарихи тұлғалар
• Тау-кен ісі
• Транспорт
• Туризм
• Физика
• Философия
• Халықаралық қатынастар
• Химия
• Экология, Қоршаған ортаны қорғау
• Экономика
• Экономикалық география
• Электротехника
• Қазақстан тарихы
• Қаржы
• Құрылыс
• Құқық, Криминалистика
• Әдебиет
• Өнер, музыка
• Өнеркәсіп, Өндіріс