Заманауи бастауыш сынып мұғалімінің бейнесі

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:

«Заманауи бастауыш сынып мұғалімінің бейнесі »

«Ұстаз болу - жүректің батырлығы, Ұстаз болу- сезімнің ақылдығы» - деп ғұлама ақын Ғабу Қайырбеков ағамыз жырлағандай, ғұмырын ұстаздық мамандыққа арнаған, көңілі мәңгі жас баладай жақсылыққа құмар ұстаз болу - көп адамға бұйыра бермеген бақыт десем, артық айтқандық емес шығар . Өйткені аузын ашса жүрегі көрінетін, жалғандықты, жасандылықты сүймейтін тазалық пен пәктіктің иесі - оқушыларды көргенде, олармен бірге қуанып, бірге күліп, жан дүниең ерекше сезімге толып, жас баладай қуанышқа бөленесің. Оқушылар сенен ең жақын жанашырындай үміт күтеді, қуанып қарсы алады, сырларын бөліседі. Кейде қуаныштарын жасыра алмай, еркелей алдыңа келеді. Бір үйдің үміті, шырағы, аяулысы, ардағы, еркесі, бұзығы, қызығы. Сен олармен бірге жүрсең, олармен бірге бала болып, асыр салып, балаша қуанып, мына өмірге балаша қарайсың. Әр үйдің үміті болған шәкіртеріңнің жан шырағын жаға білсең, нағыз адам етіп тәрбиелей білсең, жүрегіне ұлтына деген қасиетті ұғымды ұялатып, Абай атамыз айтқандай , толық адам тұлғасын қалыптастыра алсаң, міне, ұстаздық мұрат- мақсатың - осы болмақ…

Шәкірт бойына сапалы білім мен үлгілі тәрбиені сіңіру- мұғалімнің педагог алдына қойған басты мақсат болу керек. Мұғалім болған соң, өз пәніңді шәкіртіңнің толық меңгергенін қалайсың. «Бес саусақ бірдей емес» дегендей, алдыңда түрлі деңгейдегі оқушылар отырады. Ұстаздардың ұстазы болған Ы. Алтынсарин: «Оқушы сабақты түсінбесе, кінәлі емес, оны түсіндіре алмаған мұғалім кінәлі» деген сөзі бар.

Мен үшін бастауыш сыны мұғалімі болу - ең ардақты мамандық иесі деп ойлаймын. Себебі, оқушы алғаш мектеп табалдырығың аттап отырған бала жаңа ақ қағаз іспеттес. Мектеп партасына алғаш отырған оқушыны оқуға, жазуға, қарапайым оқу міндеттерін шешуге кіріскен балаларды көріп, сіз өзіңізді бақытты сезіне бастайсыз және оларды надандықтан білімге жетелеп, оны мейірімділікпен және ынта- ықыласыңызбенен жасап жатқаныңызды түсінесіз. Оның алдында өте үлкен міндеттер тұр. Үлкен жауапкершілік және үлкен махаббат. Махаббат - бұл мамандықтың айқындаушы қасиеті: біріншіден, балаларға деген сүйіспеншілік - онсыз Мұғалім болу мүмкін емес; еңбекке деген сүйіспеншілік - мұғалім мамандығы күнделікті ауыр еңбекті қамтиды; өмірге деген сүйіспеншілік - бүгінде мектепте оптимизмсіз өмір сүре алмайды. Оқуға, санауға, жазуға, достасуға, мектепте және жалпыға бірдей ережелер бойынша өмір сүруге үйрету үшін көп күш қажет.

Мектепке келген әрбір бала үшін бірінші ұстазбен кездесу, ең алдымен, жаңа, ерекше маңызды тұлғамен кездесу екенін жақсы түсінемін. Бұл кездесу баланың жақсы адам болып қалыптасуына, өзіндік бет-бейнесін табуға, ертеңгі күнге деген сенімін арттыруға, бірінші ұстазға еліктеп, өміріндегі ең қиын немесе ең бақытты сәттерде оған бет бұруға ынтасын тудыруы мүмкін. Осылайша, мектеп менің өміріме ұзақ уақыт бойы, мүмкін, мәңгілікке кірді.

Шәкірттерімен ұзақ жылдар бойы рухани жақындықта болу - кез келген ұстаздың арманы шығар. Бірақ біз балаларды шын сүюді және оны бала сезетіндей етіп көрсетуді білеміз бе? Мұның маңызды шарты - мектеп атмосферасы, сыныптағы психологиялық климат. Өйткені, балаға арналған сынып өзін басқа балалармен тең сезінетін, қорғалған, жайлы және жылы болатын отбасына айналуы керек. Бұл жерде мұғалімнің рөлі маңызды және ол орасан зор. Бұл ұстаз ана сияқты тәртіпке келтіреді, күрескерлерді татулатады, олардың шытырман оқиғаларын балалармен тыңдап, бастан кешіреді, әділ жазалайды. Адамды бақытты болуға үйрету мүмкін емес, бірақ бақытты болатындай етіп тәрбиелеуге болады.

Бала мектепте және сыныпта өзін жақсы көретінін және құрметтейтінін қалай түсінуге болады? Бұл ретте көз жанасу маңызды рөл атқарады. Баламен қарым-қатынаста оның көзіне ашық, мейірімді көзқарас оның қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін өте маңызды. Рас, бұл жерде бір психологиялық нюанс бар: бала мен мұғалімнің көзі бір деңгейде болуы керек.

Жай түрту арқылы орналасқан жеріңізді, қолдауыңызды және сүйіспеншілігіңізді білдіру әлдеқайда оңай. Бұл жерде құшақтау, сүю деген мүлде емес, кейде қолды ұстау, басын сипау, шашын ойнақылап сипау, қолды иыққа қою жеткілікті. Бала өзінің мейірімді жұмсақ алақанына ұялшақ және епсіз қолын алып, оны осындай тар және қиын сызық бойымен жүргізгенде мұғалімнің алғашқы сенімді жанасуын сезінеді. Бірінші, өз бетінше есептелген мысал үшін мұғалімнің қолы оның иығына жайлап жатқанда бала қандай қолдау мен сенімді сезінеді.

Балалармен қарым-қатынас жасаудың тағы бір маңызды сәті: сіз қаншалықты бос болмасаңыз да, баламен жеке сөйлесуге уақыт табу өте қажет. Сыныпта кем дегенде 2-3 рет жеке сөйлеспеген балалар болмауы керек. Тіпті бұл мектеп тақырыбы болмаса да. Осындай сәттерде бала өзіне: «Қазір менің ұстазым менімен ғана, мен қазір ол үшін ең маңыздысымын» деп айтуы үшін. Балаларының өздерінен артық жетістікке жететінін армандамайтын ата-ана жоқ шығар. Балалар әр түрлі, бірақ әр бала ерекше, дара, біреулер үшін қабілет ертерек, біреулер үшін кейінірек пайда болады. Дарындылықтың осы ұшқынын аңғару, оны дамыту, бойындағы дарындылықты өмірде қолдана білуге үйрету - менің ойымша, ұстаздың ең басты ісі. Болашақта оқушыларымның қабілеттерін дамыту, жетілдіру, білімдерін «ашу» арқылы өмірде табысқа жетуге болатынын үйретемін. Бұл өте ұзақ, қиын, қажырлы жұмыс.

Жеке тұлғаның ұтқырлық, іскерлік, белсенділік, тез қарым-қатынас орнату қабілеті, төзімділік сияқты қасиеттер басымдыққа ие болып отырған қазіргі заманда ұстаздың алдында тағы бір жаһандық міндет - шәкірттерін өмірге бейімделуге үйрету деп есептеймін. Бізді қоршаған әлем ақ пен қарадан тұратынын, қуаныш пен қайғы, сәттілік пен жеңіліс қатар жүретінін балаға ұқтыра отырып, баланың онымен кездесуге дайын болуы маңызды. Заманауи мұғалім тек балаларды оқытып қана қоймай, өзі де шәкірттерінен үйрене алады. Өйткені, ұстаз - ғылым мен шағын адамның арасында тұрған адам. Ол эрудитті және білімді, өз пәнін жақсы біледі, тек үлкен білім қоры басқаларды үйретуге құқық беретінін біледі. Бүгінгі ұстаз - өз ісіне, шәкірттеріне адал адам. Заманауи мұғалім - білімді табысты беруге ықпал ететін қасиеттер жиынтығын меңгерген кәсіби маман. Керек болса өнерпаз, өнерпаз, керек болса жазушы, әнші. Ұстаз - әлі нәзік жас жүректердің көмекшісі, кеңесшісі, тәрбиешісі, өмірдің құйынында шәкірттерін қорғауға ұмтылатын қорғаушысы. Ұстаз шәкірттерінің жақсы адам болғанын қаласа, балалар жақсы, өнегелі істерден ләззат алатындай болып қалыптасуы үшін бәрін істеуі керек. Мұғалім болу - үлкен жауапкершілікті сезіну мемлекет, қоғам, ата-ана және ең алдымен бала алдында. Олардың сенімін ақтау - ұстаз еңбегінің нақты нәтижесі.

Лихачев Д. С. «Ұстаздық - өнер, жазушының немесе композитордың жұмысынан кем емес, қиын әрі жауапты жұмыс» деген тамаша сөздер бар. Мұғалім адам жанын музыка арқылы емес, композитор сияқты, бояумен, суретші сияқты емес, тікелей бағыттайды. Білімі мен сүйіспеншілігімен, дүниеге көзқарасымен тәрбиелейді.

Мамандықтың ерекшелігі - педагогикалық жоғары оқу орындарына түскендердің бәрі мұғалім бола бермейді, оны бітіргендердің бәрі мұғалім бола бермейді. Ал кім мұғалім бола алады? Иә, педагогикалық шеберлігі Махаббат пен Талантқа негізделген! «Ұстазы жақсының- ұстамы жақсы» дегендей, оқушыларының тәрбиелі болуы- ұстазынан көрген өнегесі мен тәлімінен екені даусыз. Ы. Алтынсарин : «Мұғалім- адам жанының инженері» деп, өз заманында ұстаздар қауымына зор баға берген. Ұстаз- адам жанының емі, шипагері десек артық айтқандық емес. Күнделікті күйкі тірлікте өз шәкіртіне үнемі көңіл бөліп, жылы сөзімен жылытатын да ұстаз. Адамзат тәрбиелеудің қиындығы мен жауапкершілігі мол мамандық екені белгілі, дегенмен ХХІ ғасырдың ұстаздары жан - жақты дамыған, оқушының жан дүниесін жетік білетін, өз пәнін толық меңгерген, барлық нәрседен хабары бар иман жүзді, талапшыл азамат болуы керек деп ойлаймын.

Мен үшін ұстаздық мамандық қашанда құрметті және мәртебелі болмақ. . Мен өзімнің алғашқы ұстазым Гүлбеке Алтынбековна сүйіспеншілікпен және жылылықпен еске аламын. Ол кісі қызықты, ақылды, кез келген тақырыпта сөйлесетін, кеңес сұрайтын адам болды. Мектебіміздің барлық ұстаздарын құрметпен еске алып, ұстаз болу оңай емес екенін, кішкентай тентек ұл-қыздардан ойлы, мақсатқа ұмтылған жастарды өсіру үшін қаншама еңбек пен шыдамдылық қажет екенін түсінемін. .

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.