Дүниежүзілік туристік қызметтерді ұйымдастыру және басқару

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 18 бет
Таңдаулыға:

Халықаралық туризм және меймандостық университеті
Туризм және спорт факультеті
Туризм және қонақжайлылық кафедрасы

Тақырып:Қазақстан Республикасында туристік қызметтерді ұйымдастыру және басқару

Орындаған:Мұсатай А;Сериева Т; Серікбек Ж
Қабылдаған:Қожахмет А.С

Түркістан, 2022 ж

МАЗМҰНЫ;

Кіріспе
1. Дүниежүзілік туристік қызметтерді ұйымдастыру және басқару
1.1 Дүниежүзілік қызметті ұйымдастыру және басқарудағы шетел тәжірибесі
1. 2 Дүниежүзілік туристік қызмет көрсету сапасын басқарудың аймақтық ерекшеліктері
2. Қазақстан Республикасында туристік қызметтерді ұйымдастыру және басқару
2.1 Қазақстан Республикасында туристік қызметтерді ұйымдастыру нарығы дамуының қазіргі жағдайын талдау
2.2 ҚР туристік қызмет көрсету сапасын басқару жүйесін жетілдіру жолдары
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе

Жұмыстың өзектілігі.Әлемдік тәжірибе туристік бизнестің дамуына салынған қаражаттың мемлекетке қыруар пайда әкеліп отырғанын көрсетті. Негізгі әлеуметтік және экономикалық құбылыс ретінде туризм заманауи жағдайларда көптеген елдің экономикасына әсер етті. Экономиканың пайдалы және аса табысты саласы бола отырып, жалпы ішкі өнімді қалыптастыруда, сыртқы сауда балансын белсендіруде, қосымша жұмыс күшін құруда және халықты еңбекпен қамтуда үлкен рөлге ие.
Сондай-ақ, туризм экономиканың негізгі салаларына, атап айтқанда көлік және байланыс, құрылыс, ауыл шаруашылығы, халық тұтыну тауарлары өндірісі және т.б. әсер етеді, яғни әлеуметтік-экономикалық дамудың өзіндік катализаторы болып табылады. Өз кезегінде, туризм дамуына демографиялық, табиғи-географиялық, әлеуметтік экономикалық, діни және саяси-құқықтық сынды түрлі факторлар әсер етеді. Туризм - реформалық үрдістерге тез әрекет ететін, экономиканың тез түрленуші саласы және ол туристік қызмет нарығының қалыптасуын болжайды, мемлекетте балама жеке туристік кәсіпкерліктің пайда болуына ықпал етеді. Осыған орай, туристік нарықтың монополизациялану үрдісі белең алды, себебі, өндірістердің шоғыры туристік бизнестің дамуына әсер ететін ірі компанияларды құруға мүмкіндік берді.
Қазақстанның әлемдік бәсекелестіктегі жолын анықтап, осы арқылы мемлекет тарапынан туризмді тиімді басқару жолдарын қарастыру керек. Қазақстандағы кәсіпкерлердің туризмге қызығушылығы келесі факторлармен анықталады: туристік бизнеске үлкен инвестициялар керек емес, бұл салада ірі, орта және шағын фирмалар өзара байланыса отырып, әрекет ете алады, ол капиталды тез айналдыруға мүмкіндік береді, сондай-ақ, 4 (халықаралық туризм саласында) валюталық операциялар есебінен пайда табу және республика халқының демалысын қамтамасыз ету мен денсаулығын қалпына келтіру бойынша маңызды әлеуметтік міндеттерді шешу керек болғанда туризмді дамытудың ұлттық, аймақтық жобаларына мемлекет тарапынан біршама қаражат керек болып табылады. Қазір елімізде осыған қатысты негізгі 5 туристік кластер қолға алынды, осы белгіленген бағыттардың жұмысын оң жолға қою үшін басқару үлгілері мен стратегиялық жоспар қажет.
3
2022 жылға дейінгі туризмді дамыту Тұжырымдамасы қабылданып, іске асырылып жатқаны елімізде туризмді дамытудың айғағы болып табылады . Сол сияқты, кластерге кірмейтін аймақтар да белгілі жобалар негізінде даму үстінде, 2017 жылы халықаралық деңгейде ұйымдастырылатын ЕХРО-2017 ірі туристік іс-шарасына қызу дайындық жұмыстары жүргізіліп, мемлекет тарапынан қатаң қадағалануда. Сонымен, Қазақстандағы туризмнің әлеуметтік-экономикалық аспектілерін зерттеу өзекті болып табылады және терең теориялық ізденісті, кешенді талдауды және оларға негіздеме дайындауды, негізделген ұсыныстарды қажет етеді. Мәселенің қарастырылу деңгейі.
Нарықтық жағдайда туристік нарықты қалыптастыру мен дамыту мәселелерін көптеген алыс шетелдік экономист ғалымдар, атап айтқанда М. Портер, Ф. Котлер, Кифяк В.Ф., Нордин С., Боуэн Дж., Дж. Макенс, Л.Л.Николас өз еңбектерінде қарастырған. Туристік бизнесті дамыту мәселелерін зерттеуге ресейлік ғалымдар - И.Т. Балабанов, Балабанов А.Т., Решетников Е.Г., Темный Ю.В., В.А. Квартальнов, М.Б. Биржаков, И.В. Зорин, Александрова А.Ю., Юрик Р.А. және т.б ат салысты. Туристік қызмет нарығының жеке аспектілері қазақстандық ғалымдардың, атап айтқанда, С.Р.Ердавлетов, Е.С. Никитинский, Э.А. Вуколов, С.К.Сұрағанова, Дуйсен Г.М., Н.Абуев еңбектерінде көрініс тапқан. Аталған экономист-ғалымдардың еңбектерінде туристік нарық субъектілерінің экономикалық механизмін құру мен тиімді функциялануының теориясы мен практикасы жалпыланған
Өзіндік жұмыстың нысаны: Берілген жұмыста Қазақстандағы туристік қызметтерді ұйымдастыру және басқару ерекшеліктері, қазіргі жағдайы туралы мәліметтер көрсетіліп, шетел елдері мысалында салыстырылып сипаттамалар келтірілген.

Жұмыстың міндеттері:
-Туристік қызметті ұйымдастыру мен басқарудың теориялық негіздерін және ерекшеліктерін анықтау;
-Шет елдердің туристік нарықтағы қызметтерін ұйымдастыруды мысал келтіру;
-Қазақстан Республикасы мен шет елдердің туристік қызметтерді ұйымдастыруын салыстыру;
-Соңғы жылдардағы туристік қызметтер нарығының статистикасын шығару.

4

1. Дүниежүзілік туристік қызметтерді ұйымдастыру және басқару
1.1 Дүниежүзілік туризм қызметті ұйымдастыру және басқарудағы шетел тәжірибесі
Шетелде турөнімнің жарнамасымен тек турфирмалар ғана емес, соныменқатар, федералды және жергілікті құрылымдар, қонақ үйлер, театрлар,музейлер, тематикалық парктер, мейрамханалар және басқалар айналысады.
Техникалық тұрғыдан күрделі өнімдерді шығаратын американдықжәне жапондық ірі компанияларды салыстырмалы талдағанда, тек негізгіөндірісті автоматтандыруды инвестициялаудан гөрі, мамандықты арттыру менұйымдық-басқару құрылымдарын жетілдіруді инвестициялау анағұрлым тиімдіболатындығын көрсетті. Сол себепті АҚШ-та өндірістік қызметтің ұйымдықнышандарын мемлекеттік-монополистік капитализмнің жаңа жағдайына бейімдеу,өндірісті одан әрі қарқынды өркендету және неғұрлым көп пайда табу үшінұйымдық ірі резервтерді пайдалану міндеттері қойылып отыр.
Орталықтан басқарудан гөрі, пайда табатын орталықтардың, бөлімдер менкөсіпорындардың құқықтары мен жауапкершілігін ұлғайту - АҚШ-тағы шаруашылықөмірде елеулі құбылыс болды. Осының нәтижесінде компанияларда жаңабөлімшелер құрылды, бөлімше топтарының қызметін үйлестіретін арнайы жоғарғыбасқарма енгізілді, штабтық органдар корпорацияның жоғарғы басшыларынақызмет көрсетуге көбірек көңіл бөле бастады, төменгі буындарда (заводтарда)функционалдық қызметтерді толық орталықтандыру жүргізілді.
Соңғы жылдары басқарудың бағдарламалық-мақсаттық құрылымына ауысуыкең етек алды. Мұндайда компанияларда, ғылыми орталықтарда әртүрлі қызметтүрлерін үйлестіріп, біріктіреді де оларды белгілі бір мақсатқабағындырады. Осындай жолмен американдық мамандар басқарудың тік жәнекөлденең байланыстарын, орталықтандыру мен орталықсыздандыруды тиімдіұштастыру мәселесін шешуге тырысты.Осыған орай американдық өнеркәсіп компанияларының басқару құрылымындажаңа тұлғалар - бағдарламалық басшылар немесе жоба басшылары пайдаболады. Олардың міндеті - көлденең басшылық жасап, барлық бөлімшелердіңзерттеуден өнім тапсыруға дейінгі барлық қызметті бағындыру, нақты жобалармен бағдарламаларды орындау. Бағдарламалық
басшылық билігі барлықбөлімшедегі басшылардың құқықтары және жауапкершілігімен түйіседі.Қарапайым орындаушылар әкімшілік саладағы бірден екі мекеме басшысының - өзбөлімшесінің баға жөніндегі менеджердің және нақты бағдарламаның орындалуграфигін қадағалайтын жоба басшысының бақылауына алынады. Егер бұрынбасқарудың жобалық нышаны аса маңызды бір-екі жобада немесе бұйымдақұрылатын болса, енді көптеген американдық компанияларда жаңаданшығарылатын бұйымдардың барлығы басқарудың және бақылаудың осы жүйелерін қамтиды.
Бүкіләлемдік туристік Дүниежүзілік туристік барометр сияқты көптеген құжаттарды жариялайды және жариялайды. Ұйым елдерді жыл сайын алатын қонақтар санына, сондай-ақ саяхатшылардың тасымалдау әдісіне, ұлтына, тұру ұзақтығына және жұмсалған ақшаға сәйкес келеді. Сондай-ақ, ЮНВТО-да ...
* жақындағы тарих арқылы саяхат бағыттарын зерттейді
* болашақ туризм тенденцияларын болжайды
* саяхат туралы ескертулерді шығарады
* аурулардың таралуын болдырмайды
* елдерге олардың бағыттарын сатуға көмектеседі
* елдерге виза беру үдерістерін жеңілдетуді және саяхат салықтарын азайтуға шақырады
* саяхатшы мамандарын дайындайды
* әлемдегі ең көп барған жерлерде тозуды азайтуға көмектеседі
* Табиғи апаттар сияқты дағдарыстардан кейін, олардың бағыттарын қалпына келтіруге көмектеседі.

1.2 Дүниежүзілік туристік қызмет көрсету сапасын басқарудың аймақтық ерекшеліктері

Туристік қызметте нарықтың барлық негізгі мақсаттары іске асады: - сатушылар мен сатып алушылар аумағы,яғни, өнім сатылатын аумақ; - белгілі кезеңде сату көлемімен өлшенетін арнайы өнім және қызметке сұраныс; - қоғамның экономикалық жүйесінің барлық деңгейінде, барлық қоғамдық өндіріс шеңберінде тауарлар мен ақшалай қызметтердің қозғалу механизмі. Туристік қызмет нарығының мәні, оның қызметтері айқындалады және олар туристік қызметтің пайда болу формаларымен оның қоғамдағы орнын сипаттайды. Туристік қызмет нарығы келесідей қызметтер атқарады: - тұтынушыларға туристік қызметтерді жеткізу үдерісін ұйымдастыру; 8 - туристік қызметтерге белгіленген ақы мен тұтынушылық ақыны іске асыру; - клиенттердің толық мәндегі демалысы; - еңбекке деген материалды ынталандыруды қамтамасыз ету. Туристік қызмет нарығының оңтайлы қызмет етуі экономикалық механизмдер жүйесінің болуымен тұжырымдалады, олар ақша-қызметтер, ақшалай және туристік қызметтер ағындары айырбасының туристік қызметтеріне сұраныс пен ұсыныстың тепе-теңдігін қамтамасыз етеді.
Туристік қызмет нарығы сұраныс пен ұсыныстың, берілген қызметтің сыйымдылығы мен шарттарының арасындағы баланс деңгейімен сипатталады. Қызмет экономикалық категория болып табылады, оны басқа категориялардан ерекшелейтін мазмұны мен қызметтері бар. Қызметтің категория ретінде үлкен әдістемелік рөлі бар, К.Маркс атап өткендей қызметол сол немесе басқа тұтынушы төлемінің - тауар не еңбектің пайдалы іс - әрекеті болып табылады. Сондықтан, қызметті адам еңбегінің бір түрі деп қарастыра отырып, ол осы еңбектің ерекше тұтынушылық ақысы қызметінің арнайы атауын алды, сондықтан, еңбек қызметті нәрсе ретінде емес, қызмет ретінде көрсетеді деген қорытынды жасайды. Басқаша айтқанда, өндірістік емес салаларда материалды өндіріске сай ауысу тек қызмет формасынан өнім формасына ғана ауысу жүреді. Сонымен, осындай іс-әрекеттің нәтижелері - қызмет болып табылады, оларды өндіру үрдісі оларды қолдану үрдісімен сай келеді. Осындай жолдың негізгі әлсіздігі, қызмет мәнін өте тар мағынада түсінуі деп айтуға болады. Қызмет экономикалық категория ретінде арнаулы экономикалық қатынастарды анықтайды, сондықтан, қызмет мәнін пайдалы еңбек іс-әрекетіне қатысты қоғамдық қатынас ретінде берген анықтамасы шындыққа сай. Осыдан шығатыны, қызметті экономикалық қатынас ретінде қарастыру керек, ол өндіруші мен тұтынушының бар болуын талап етеді және осы экономикалық қатынастар үшін арнаулы сипатқа ие болып табылады.
Әлеуметтік-мәдени, рухани, зияткерлік сұраныстар мен адами қажеттіліктерді (білім, денсаулық, мәдениет, спорт, өнер және т.б.) қанағаттандыратын қызмет саласында экономикалық қатынастардың материалды емес өндірісі әрекет етеді және осы салалардағы экономикалық қызметтердің шарттары материалды емес өндіріс салаларының шарттарынан көп ажыратыла бермейді. Е.Г. Решетникова қызметті экономикалық қатынастар формасы ретінде қарастырып, еңбек үдерісінде арнаулы тұтынушылық ақы құрылады деп есептеген. Қызметтің ерекшелігін екі жағдайда анықтаған: - тұтынушыға ұсынудың өзіндік формасы; - олардың айрықша функционалдылығы. Тұтынушылық ыңғайлылық дегеніміз - еңбек объектісі адамға және оның жеке затының болуына қарамайтын, өндіруші мен тұтынушы арасындағы тікелей байланыстарды қолдауды қажет ететін тұтыну. Басқа жағынан, тұтынушылық қызметтердің мақсаттылық функциясы ретінде халықтың қажеттіліктерін қанағаттандыратын тұтынушылық ақыны алуға болады.
Шетелдік экономикалық әдебиеттерде қызмет түсінігі туралы біршама пікірталас тудырып, оның тауар түсінігімен арасындағы айырмашылықтары мен ұқсастықтарын қарастырады. Сонымен, американдық экономистер Т.Хилл мен Ф. Николайдес тауарлар мен қызметтер арасындағы іргелі айырмашылық туралы пікірді қолдайды. Олар тауарлар материалды, яғни, олар көрінеді және сезіледі, ал қызметтер материалды емес, оларды сақтауға және тасуға болмайды дейді. Осыдан, қызметті өндіру және оларды тұтыну уақыт пен кеңістікте бірбіріне сай келеді, және қызметті ұсыну кезінде өндіруші тұтынушымен тікелей байланыс орнатады. Қызмет көрсету дегеніміз - бұл, іс-әрекет, оны орындау және оны орындау үшін күш салу болып табылады. Қызмет көрсету тұтынушыға, тауардың қолдан-қолға берілетіні сияқты іс-әрекет арқылы беріледі. Қызметті тұтынушыға беру үшін белгілі бір әрекеттер мен операцияларды орындау қажет. Оның кез-келген операциялармен немесе әрекеттердің басы, жалғасы және соңы сияқты өзінің сипаттамасы болады, бұл үдерістерді сипаттайтын белгілер болып табылады. Осыдан қызметті орындаудың мәні - оны құрайтын үрдістер мен операцияларды орындау кезінде пайда болатындығын айтамыз.
Халыққа қызмет көрсету салалары әлеуметтік-мәдени сұраныстарды, сондайақ, материалдық қызметтердің ауқымды аспектілерін қанағаттандыруға бағытталады, сондықтан көптеген зерттеушілер оны өте кең көлемде қарастырады. Қызмет көрсету саласы категориясы негізгі және айналымдағы қаражаттарды, жұмыс күші ресурстарын, материалдық қажеттіліктер мен жұмысшылардың еңбекақысын төлеу қаражаттарын құру сияқты қатынастарды көрсетеді. Осы қажеттіліктер мен ресурстардың әрекеттері үрдісінде қалыптасатын қатынастар, қызметті өндіру жүйесіне байланысты өте қажетті екінші жағдай болып тұр. Бұл категория да қызметтерді бөлуге байланысты қатынастарды көрсетеді.
Қызметтердің ақылы және ақысыз болатындығына байланысты олардың экономикалық формасы өндіріс және тұтыну актілерін қолдай отырып, өндірудің белсенді күші болады. Экономикалық табиғи қызмет көрсетудің көзқарастарын талдау, осы саладағы еңбектің сипаттамасы, тек ғылыми жағынан ғана емес әсіресе практикалық тұрғыда да қажет болып табылады. Туристік қызметтер нарығының дамуына ізденістің пайда болуы қазіргі уақытта туризмнің ұлттық экономиканың басты саласы ретінде қызығушылық туғызуына байланысты. К.Маркстің салаларды өндірістік және өндірістік емес салаға бөлуі қызмет көрсету жіктеліміне әсер етті. Өндірістік қызметтер қызмет көрсетудің жұмыс жасаумен байланысты заттық формасында болады (тұтыну затын жөндеу және қалпына келтіру), өндірістік емес қызметтер (жеке) адамға байланысты (білім, денсаулық сақтау, туризм, демалыс, жолаушылар транспорты, көзтартарлық ісшаралар және т.б.) болады .
Монистикалық әрекет ету, яғни, стереотиптік қоғамдық өндіріс, өндірістік күш, еңбек сипаттамасы анықтамаларының жеңілдетілуі (өндірістік, өндірістік емес, еңбек-тауар бағасын жасайтын өндірістің факторы) қызмет көрсету мен олардың жіктелуін анықтаудағы түсініспеушіліктерге әкеліп соғады. Функционалдық әрекет ету қазіргі қоғам экономикасын зерттеуде, қоғамдық өнімнің құрамы туралы нақты түсінік береді. Оған түрлі материалдық және материалдық емес игіліктер және қызметтер кіреді. Сондықтан, қоғамдық өндірістің құрылымы материалдық игіліктерді өндіретін қызметті шығарушы өндіріс құралдары, тұтыну заттары және материалдық емес өндіріс саласы, қызметті өндіретін салалардың жиынтығы болып табылады. К. Маркстің қызмет туралы теориясы толығымен экономикалық өмірдің құбылысы және жаңа факторларды жалпылауға негіз болып табылады. Осыған байланысты, А.Азриаланның толықтырылуымен шыққан Үлкен экономикалық сөздік К.Маркстің теориясына негізделген. Қызметтер қызметтің пайда болуына әкелмейді, тапсырыспен іске асатын жұмыс, жеке өнім, тауар бола отырып, олар: көлік, газ, мұнай, мұнай өнімдері; жеке меншіктің жалға алынуы және жалдау жұмыстарын алу; делдалдық; патент, лицензия, тауар маркасы, басқа нысан; денешынықтыру және спорт; жарнамалық; инновациялық; кеңес беру, бухгалтерлік, аудиторлық, маркетингтік; мәліметтерді өңдеу және ақпараттық қамтамасыздандыру; тауарларды сатуға дайындау; тапсырыс бойынша тауарды, жекеменшікті өндіру, сонымен қатар шикізат материалдары болады.
Қызметтер - бұл жұмыс, оны іске асыру үрдісінен жаңа, оған дейін болмаған материалды-заттық өнім пайда болмайды, қызметті оған дейін болған өнімнің сапасының өзгерісі деуге болады, бұл заттай емес игіліктер, іс- әрекет ретінде ұсынылады, сол арқылы қызметтің көрсетілуінен күтілген нәтижеге жетеді. Қызметтерді тұрмыстық, коммуналды және тасымалдау қызметін көрсету, білім, денсаулық, демалыс, мәдени-тәрбиелік жұмыс және т.б.деп бөлуге болады. И.В.Зорин мен В.А. Квартальнов туристік қызметтерге, туристік тұтынуға жататын қызметтерді негізгі, қосымша және кешендік деп бөліп қарастырады. Басты қызметтерге саяхатты ұйымдастыру және жылжытатын қызметтерді, қосымшаға - турға кірмейтін және демалу орнында қажет болуына байланысты ғана көрсетілетін қызметтері кіреді, ал кешендік қызметтерге - жолдама бойынша көрсетілген барлық туристік қызметтердің жиынтығы. Толығырақ анықтаманы М.Б. Биржаков беріп туристік қызметті - турист немесе экскурсанттың қажеттілігін қанағаттандыруға бағытталған, туризмнің мақсатына сай келетін, туристік қызметтің сипаттамасы мен тұтынуы, жалпы адами моральдық принцип пен жақсы тәртіпке қарсы келмейтін қызмет көрсетудегі бағытталған қимылдар жиынтығы деген. Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 13 маусымындағы №211 Туристік қызмет туралы Заңы бойынша, туристік қызмет көрсету дегеніміз - туристің саяхаты кезеңінде және осы саяхатқа байланысты оның қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін ұсынылатын қажетті қызмет көрсетулер (орналастыру, тасымалдау, тамақтандыру, экскурсиялар, туризм нұсқаушыларының, гидтердің (гид-аудармашылардың) қызмет көрсетулері және сапар мақсатына байланысты көрсетілетін басқа да қызметтер)

2. Қазақстан Республикасында туристік қызметтерді ұйымдастыру және басқару
2.1 Қазақстан Республикасында туристік қызметтерді ұйымдастыру нарығы дамуының қазіргі жағдайын талдау

Қазақстан экономикасында туристік нарықтың дамуы жыл сайын артып отыр. Мемлекет ішкі туристік нарықты қалыптастыру үшін нақты қадамдар жасап отыр, соның негізінде ікші туристік ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.