Өсімдіктерді жіктеу принциптері

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 13 бет
Таңдаулыға:

Л. Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті

Жаратылыстану ғылымдары факультеті

Реферат

Орындаған: Сағындық Сәния, Қалқожа Гүлмаржан, Шараман Жанель, Қаржанбай Азиза, Өркен Айсулу, Медеуова Зере, Хажайхан Жанерке, Садикова Эльвира

Нұр-Сұлтан қаласы 2021ж

Жоспар:

1. Микроорганизмдерді классификациялау ерекшеліктері

2. Өсімдіктерді классификациялау ерекшеліктері

3. Жануарларды классификациялау ерекшеліктері

4. Тірі ағзаларға классификация қажеттілігі

1. Микроорганизмдерді классификациялау ерекшеліктері.

Сағындық Сәния, Қалқожа Гүлмаржан

Микроорганизмдер систематикасының принциптері

Микроорганизмдермен жүмыс істеуді оңтайландыру үшін, оларды классификациялау қажеттілігі туындады. Классификация деген белгілі бір биологиялық объектіні, өзіне тән қасиеттеріне байланысты, белгілі бір топқа (таксон) жатқызу. Өздеріне тән қасиеттеріне байланысты жекелеген топтар (таксондар ) бойынша тірі организмдердің қоршаған ортада таралуын зерттейтін және оларға атау беретін ғылым систематика деп аталады. Биологияның ерте даму кезеңдерінің өзінде-ақ ғалымдар екі патшалықты бөліп көрсеткен: өсімдіктер және жануарлар. 1886ж неміс ғалымы Геккель микроорганизмдерді үшінші патшалық (қарапайымдар) ретінде қарастыруды ұсынды. Қазіргі кезде микроорганизмдер үш патшалыққа бөлінеді:

- Procariotae - нағыз бактериялар, рикетсиялар, хламидиялар, микоплазмалар, спирохеттер, актиномицеттер жатады.

-Eucariotae - қарапайымдар мен саңырауқұлақтар жатады.

-Vira-оларға вирустар жатады.

Микроорганизмдерді топтастыру кезінде келесідей қасиеттері ескеріледі:

Морфологиялық (клетканың пішіні, көлемі, сыртқы түрі, өзара орналасуы) клеткалық құрылымы, спора түзу қабілеті, көбею түрі.
Физиологиялық (қоректену типі, энергия алу түрі, оттегінің әсері, патогендігі, температураның әсері және т. б)
Культуралдық (қоректік ортада өсу сипаты, түзетін коллонияларының пішіні мен көлемі, түсі, мөлдірлігі, шеттері және беткі бөлігі)
Биохимиялық (органикалық заттарды түзу кезіндегі айырмашылықтары)

Таксономиялық бірлікті қарастырайық. Соларға толығымен анықтама береміз алдымен. Таксономиялық бірлік негізі түр болып табылады.

Түр- шығу тегі ортақ, ортақ морфологиялық және физиологиялық сипатқа ие, қоршаған ортаның белгілі бір жағдайларында тіршілік етуге бейімделген организмдер жиынтығы. Яғни бір түрге жататын микроорганизмдер ортақ генотипке ие.
Штамм- бірдей немесе әртүрлі табиғи қоректік орталардан, әртүрлі уақыт аралығында бөлініп алынған, бір түрге жататын микроорганизмдердің таза культурасы. Бір түрдің штаммдары ортақ қасиетке ие.
Клон- бiр клеткадан алынған дақыл немесе культура. Қазiргi кезде микрооорганизмдердi анықтау, ажырату үшiн 1984 жылы қабылданған Бергийдiң «Бактериялар анықтамасы» пайдаланылады.

Микроорганизмдердің номенклатурасы

Микроорганизмдерді топтастыру кезінде екі әдіс қолданылады: табиғи (филогенетикалық) және жасанды классификация. Қазіргі кезде микроорганизмдердің классификациясының барлығы жасанды классификация болып табылады. Номенклатура -микроорганизмді толығымен зерттеген соң, белгілі бір атау берілуі. Микроорганизмдерді атау үшін, ХVIII ғасырда К. Линней ұсынған бинарлық номенклатураны (екі латын сөзінен тұратын атау) қолданады. Бірінші сөз- түр атауы. Бұл зат есім, бас әріппен басталады, әдетте морфологиялық, физиологиялық немесе ерекше бір қасиетін, мысалы: тіршілік ету ортасын сипаттайды. Екінші сөз- бұл сын есім және кіші әріппен жазылады, түрдің белгілі бір ерекшелігін сипаттайды. Мысалы: Streptococcus lactis микроорганизмінің атауы. Streptococcus-түр атауы. Бұл түрге сфералық пішінді (коккалар), әдетте тізбектеліп орналасатын (морфологиялық қасиет) бактериялар жатады. Екінші сөз тіршілік ету ортасын көрсетеді - сүтқышқылды стрептокок. Микроорганизмдерді атау микроорганизмдер номенклатурасының Халықаралық Кодексі ережелеріне сәйкес жүргізіледі және ол дүниежүзі елдерінде бірдей. Оқшаулау (идентификация) - микроорганизмдерді тану. Бұл микроорганизмдерді жүйелендірудің үшінші мақсаты. Бактериялар, ашытқылар және саңырауқұлақтар анықтауыштарын пайдаланып, қоршаған ортадан бөлініп алынған микроорганизмдердің атауын анықтауға болады.

Микроорганизмдер клетка санына байланысты да, типке бөлінеді.

Микроорганизмдердің клеткалық құрылымының ең қарапайым типі - бір клеткалы. Бір клеткалы микроорганизмдер көлемі өте шағын. Бактериялар, қарапайымдар, ашытқылар арасында бір клеткалылар жиі кездеседі.

Көпклеткалы - клеткалық құрылымның күрделі типі. Көпклеткалы организмдер бір клеткадан түзіледі, бірақ ересек күйінде көп клеткадан тұрады және орналасу реті әртүрлі болады. Жануарлар, өсімдіктер және кейбір микроорганизмдер көпклеткалы құрылымға ие.

Кейбір микроорганизмдердің биологиялық құрылымы көпядролы құрылымды болып келеді. Ондай микроорганизмдер ценоциттілер деп аталады. Олар өсу кезінде клеткалары бөлінбейді. Ондай ағзаларға көбінесе балдырлар және саңырауқұлақтар жатады.

Клеткалардың екі типі бар: бірклеткалы, көпклеткалы және ценоцитті құрылымға ие эукариоттар және прокариоттар (негізінен бірклеткалылар) .

Микроорганизмдерді әртүрлі сипаттамаларға сәйкес жіктеуге болады. Төменде болады

бірнеше жіктеу келтірілген. Микробтарды жіктеудің негізі-морфологиялық, физиологиялық, биохимиялық және молекулалық-биологиялық қасиеттері.

Микроорганизмдердің атауы тұқым мен түрдің атауларынан тұрады.

Бэргей классификациясында келесі таксономия бойынша жіктеледі:

- домен; әрқашан емес - патшалық-лат. Regnum;

- филум - филум (лат. - тип) . Прокариоттарды жіктеуде бұл таксонды белгілеу үшін "филум" термині қолданылады, ал эукариоттар үшін - "тип";

- класс

-қатар-Ordo;

-тұқымдас- Familia;

-туыс-Genus;

-түр-ерекшеліктер.

Эубактериялардың құрылымы мен ерекшелігі:

1. Жұқа жасушалық қабырға, грам теріс (кокки, спирохеталар, риккетсиялар)

2. Қалың жасушалы қабырға, грам оң (кокки, актиномицеттер, коринебактериялар, микобактериялар, бифидобактериялар)

3. Жасуша қабырғасы жоқ бактериялар(Mollicutes класы -микоплазмалар)

Архебактериялардың құрылымы және ерекшелігі:

Ежелгі өмір формасы. Олардың тәуелсіз эволюциялық тарихы бар және оларды өмірдің басқа түрлерінен ерекшелейтін көптеген биохимиялық ерекшеліктермен сипатталады. Археябактерияларда жасуша қабырғасында пептидогликан жоқ, олар плазмалық мембраналардың құрылымында түбегейлі ерекшеленеді. Оларда ерекше рибосомалар мен рибосомалық РНҚ, нуклеоид бар. Олардың арасында инфекция қоздырғыштары жоқ.

Бактериялардың негізгі формалары:

1. Кокки-сфералық бактериялар (грек. coccus-дән), диаметрі шамамен 1 мкм, олардың

өзара орналасу бөлудің ерекшеліктерімен байланысты:

а) микрококтар - бір жазықтықта бөлінеді, кездейсоқ, жалғыз орналасады.

Олар қалыпты микрофлораның құрамына кіреді, сыртқы ортада болады.

б) диплококктар (грек. diploos-Қос) - бір жазықтықта бөлінеді, буымен:

- пневмококктар-лансолат;

- нейсериа (гонококки және менингококки) - бұршақ тәрізді.

в) тетракоккалар-екі өзара перпендикуляр жазықтықта бөлініп, топтар түзеді төрттен; медициналық маңызы жоқ;

г) сарциндер (лат. Саркина-байлам, бал) - өзара перпендикуляр үшке бөлінеді, бөлінгеннен кейін ұшақтар мен жасушалар бір-біріне қосылып 8, 16 және одан да көп коккалардың дұрыс текше пішінді пакеттері пайда болады. Олардың арасында патогендік формалар жоқ;

д) стрептококктар (грек. streptos-тізбек) - сопақша, бір жазықтықта бөлінеді, бірақ

бөлу кезінде олар бір-бірінен бөлінбейді және тізбектер түзеді. Стрептококктар арасында

көптеген патогендік микроорганизмдер: тонзиллит, скарлатина, іріңді қоздырғыштар қабыну процестері;

е) стафилококктар (грек. staphylos-жүзім шоғыры) - мінсіз пішінге ие шарлар әр түрлі жазықтықта кездейсоқ бөлініп, кластерлер түзеді, кластер-жүзім шоғыры. Көптеген ауруларды тудырады, ең алдымен, іріңді қабыну.

Бактериялардың тамақтану түрлері бойынша жіктелуі:

1. Автотрофтар

2. Гетеротрофтар

А. Паразиттер

Б. Сапрофиттер

Тыныс алу түрлері бойынша бактериялардың жіктелуі:

1. Міндетті аэробтар (туберкулез, оба, тырысқақ қоздырғыштары) - микроағзалар оңтайлы өсу үшін оттегі қажет.

2. Міндетті анаэробтар (сіреспе, ботулизм, газды анаэробты инфекция, бактероидтар, фузобактериялар) - бактериялар ашыту процестеріне байланысты оттегі. Олар оттегін органикалық заттардан алады, олардың метаболизмі процесінде қосылыстар. Олардың кейбіреулері тіпті шыдай алмайды аз мөлшердегі бос оттегіге.

3. Факультативтік анаэробтар (стафилококктар, ешерихиялар, сальмонельдер, шигельдер және басқалар) -олар оттегінің қатысуымен де, онсыз да өсіп, көбейе алады. .

4. Микроаэрофилдер (сүт қышқылы, азотты бекітетін бактериялар) - арнайы топ өсіру кезінде оттегінің концентрациясы болуы мүмкін микробтар 2% дейін азайтылды. Оның жоғары концентрациясы өсуді кешіктіруі мүмкін.

Вирустардың Ауру таратудың 5 механизмі бар:

1. аэрогендік

2. байланыс

3. фекальды-ауызша

4. трансмиссивті

5. тік

Пайдаланылған әдебиеттер:

-http://www. sestra-miloserdiya. ru/content/file/%D0%9A%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%81%D0%B8%D1%84%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D1%86%D0%B8%D1%8F%20%D0%BC%D0%B8%D0%BA%D1%80%D0%BE%D0%BE%D1%80%D0%B3%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B7%D0%BC%D0%BE%D0%B2. pdf;

-https://snipchi. ru/updoc/2020/%D0%94%D0%BE%D0%BF%20%D0%BE%D0%B1%D1%80%D0%B0%D0%B7%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5/5_31_TAR. pdf;

- «ИНГУШСКИЙ ГОСУДАРСТВЕННЫЙ УНИВЕРСИТЕТ» КАФЕДРА БИОЛОГИИ.

2. Өсімдіктерді классификациялау ерекшеліктері

Орындағандар: Шараман Жанель, Қаржанбай Азиза

Өсімдіктерді жіктеу немесе Синтаксономия - шартты түрде туыстық белгілеріне сәйкес өсімдіктерді топтастырылып, жүйелеу әдістерді және синтаксономиялық иерархиясының субординациясын зеттейтін Геоботаника бөлімі.

Өсімдіктер әлемінің жіктелуі

Ол тірі организмдердің 350 мың түрін, яғни біздің планетамыздағы іс жүзінде барлық өсімдіктерді құрайды. Олар жоғары тұқымдық өсімдіктер, нағыз балдырлар және қызыл балдырлардың қызыл балдырлары болып табылатын үш подкингомға бөлінеді.

Өсімдіктердің қазіргі классификациясы бірқатар сипаттамаларға негізделген, соның ішінде:

өсімдік организмдерінің мөлшері;
тіршілік формасы (шөптерді, бұталарды, көкөністер мен жемдік дақылдарды, ағаштарды ажырату) ;
өмір сүру ұзақтығы (бір, екі және көпжылдық өсімдіктерді ажырату) ;
өсіру әдісі;
өсіру жағдайларына қойылатын талаптар.

Бөлімдер арасында өсімдік организмдері қосымша бөлінеді. Өсімдіктердің мұндай жіктелуі папоротниктерді, мүктерді, мүктерді, жылқыларды споралы өсімдіктердің ең жоғары организмдеріне, ал холо- және ангиоспермдердің (гүлдердің) түрлерін - тұқымдық өсімдіктерге есепке алуды қарастырады. Бұл біріншісі спора арқылы, екіншісі тұқыммен көбейетінін білдіреді. Ангиоспермдердің ішінде біртекті және қосжарнақты өсімдіктер ажыратылады.

Саңырауқұлақтар патшалығына қарағанда өсімдіктер тобы күрделі таксономияға ие. Мысалы, даму шарттарына сәйкес өсімдіктер бөлінеді:

суыққа төзімді және ыстықты жақсы көретін;
көлеңке сүйгіш, көлеңкеге төзімді, жарық сүйгіш;
ылғал сүйгіш, құрғақшылыққа төзімді, сулы.

Қолданыстағы таксономияда гүлді өсімдіктер де тұқымдастарға (крест тәрізділер, гүлді және т. б. ) және туыстарға бөлінеді. Біріншісі гүлдің түрі мен құрылымына сәйкес, екіншісі - қосымша ерекшеліктеріне сәйкес жүзеге асады.

Өсімдіктердің ұқсас түрлерін - туысқа, ұқсас туыстарды - тұқымдасқа, ұқсас тұқымдастарды - қатарға, ұқсас қатарларды - класқа, кластарды - бөлімге біріктіреді.

Жүйелеу бойынша әрбір топқа жататын өсімдіктердің арғы тегі бар. Мысалы, бір бөлімге, бір класқа жататын өсімдіктер бір тектен дамыған. Түрлер, туыстар және басқа да топтар ұзақ жылдар бойы әртүрлі сыртқы ортаға бейімделудің, басқа өсімдіктермен бірігіп өсудің нәтижесінде бірте-бірте пайда болған.

Өсімдіктерді жіктеу принциптері

Өсімдіктердің жіктелуі - бұл систематикалық топтардың қондырылу процесі мен сипаттамаларын зерттейтін, олардың спецификалық белгілерінің бірқатарына сәйкес таралуын анықтайтын таксономияның саласы. Өсімдіктер бір -бірінен жасуша санымен, құрылымдық ерекшеліктерімен және тіршілік функциясымен, бейімделуімен, өмір сүру ұзақтығымен және т. б ерекшеленеді. Жасушалардың санына қарай өсімдіктер бөлінеді.

• біржасушалы өсімдіктер бір ғана жасушадан тұрады, онда барлық қажетті тіршілік функциялары мен процестер жүзеге асады (мысалы, хламидомоналар, хлорелла)

• колониялық өсімдіктер - бір -бірімен байланысты ұқсас жасушалар тобынан түзілген (Volvox)

• көп жасушалы өсімдіктер - ұлпалар түзетін көптеген жасушалардан тұрады; көптеген өсімдіктерде ұлпалар мүшелер, ал мүшелер мүшелер жүйесін құрайды.

Құрылымдық ерекшеліктеріне қарай өсімдіктер төменгі және жоғары болып бөлінеді.

• Төменгі сатыдағы өсімдіктер - денесінде тіндері, мүшелері жоқ, және олардың өмірлік циклінде спорофит пен гаметофит (балдырлар) алмаспайтын өсімдіктер.

• Жоғары сатыдағы өсімдіктер-денесінде ұлпалары, мүшелері бар және олардың өмірлік циклінде спорофит пен гаметофиттердің кезектесуі (мүк, жылқы құйрығы, лимфоидты, папоротник тәрізді, гимноспермалар мен ангиоспермдер) болатын өсімдіктер.

Жіктеудің негізгі принципіне байланысты жүйелердің бірнеше түрлері ажыратылады: утилитарлық, жасанды, табиғи және филогенетикалық (эволюциялық) .

Утилиталдық таксономияда өсімдіктер адамдарға пайдалы қасиеттеріне қарай жіктеледі (мысалы, ауылшаруашылық, дәрілік) . Осының негізінде морфологиялық белгіні немесе бірнеше белгілерді ерікті түрде алды, жасанды жүйелер құрылды. Табиғи немесе табиғи классификация өсімдіктердің филогенетикалық жүйесінен эволюция процесінде пайда болған организмдердің филогенетикалық байланысын ескере отырып, морфологиялық белгілердің жиынтығына сәйкес және эволюциялық сипатта құрылды, ең толық, егжей -тегжейлі жіктеу - бұл A. Л. Тахтаджянның классификациясы, оған сәйкес Өсімдік патшалығы үш типке бөлінеді.

Өсімдік таксономиясы - ежелгі биологиялық ғылымдардың бірі. Бұл саладағы алғашқы байыпты табыстар К. Линнейдің есімімен байланысты. Өсімдіктерді қазіргі таксономияда жіктеу үшін патшалық, тип, класс, отряд, тұқымдас, туыс және түр сияқты келесі негізгі жүйелік категориялар қолданылады.

Пайдаланылған әдебиеттер:

Википедия
https://interneturok. ru/article/tsarstvo-flory-klassifikatsiya-rasteniy-ih-osobennosti
http://beaplanet. ru/. html

3 Жануарларды классификациялау ерекшеліктері

Ежелгі заманнан бері адамдар жануарларды бақылап, олардың құрылымында, мінез-құлқында, тіршілік ету ортасында ұқсастықтар мен айырмашылықтарды байқады. Олардың бақылауларына сүйене отырып, олар жануарларды топтарға бөлді, бұл оларға тірі әлем жүйесін түсінуге көмектесті. Бүгінгі таңда адамның жануарлар әлемін жүйелі түрде түсінуге деген ұмтылысы тірі организмдерді жіктеу туралы ғылымға айналды - систематика.

Таксономия принциптері Қазіргі заманғы таксономияның негізін француз ғалымы Ж. -Б. Ламарк пен швед ғалымы К. Линней қалаған. Ламарк жануарларды белгілі бір топқа жатқызу үшін негіз ретінде туыстық принципін ұсынды. Линней екілік номенклатураны, яғни түрдің Қос атауын енгізді. Атаудағы әр түрдің екі бөлігі бар: тұқым атауы; түр атауы. Мысалы, Мартен орманы. Мартен-көптеген түрлерді қамтуы мүмкін тұқымның атауы (тас Мартен және т. б. ) .

Линней сонымен қатар біз қолданатын негізгі таксаларды немесе топтарды ұсынды. Түрі Түр-жіктеудің бастапқы элементі. Организмдер бірқатар критерийлер бойынша бір түрге жатады: ұқсас құрылым және мінез-құлық; гендердің бірдей жиынтығы; ұқсас экологиялық жағдайлар; бір-бірімен еркін өту. белгілі бір аумақ-бұл аймақ Түрлер сыртқы жағынан өте ұқсас болуы мүмкін. Бұрын безгек масасы бір түр деп есептелген, енді бұл жұмыртқа құрылымында ерекшеленетін 6 түрі екендігі анықталды. Род Біз әдетте жануарларды босану арқылы атаймыз: қасқыр, қоян, аққу, қолтырауын. Бұл ұрпақтардың әрқайсысында көптеген түрлер болуы мүмкін. Бар сондай-ақ, босану, құрамында бір түрі ғана.

Тұқым түрлерінің арасындағы айырмашылықтар қоңыр және полярлық аюлардың арасында да, қос түрлердің арасында да мүлдем көрінбейтін болуы мүмкін.

Отбасы Ұрпақ тұқымдастарға біріктіріледі. Отбасының атауы Жалпы атауынан туындауы мүмкін, мысалы, Кунья немесе аю.

Сондай-ақ, отбасының атауы жануарлардың құрылымы немесе өмір салты туралы есеп бере алады: Ламелла;

Қабық қоңыздары; Кокон құрттары;

Тезек шыбындары.

Байланысты отбасылар отрядтарға жиналады. Жасақтар Бұйрықтарда әртүрлі ұрпақтар мен отбасылардың көптеген түрлері бар, сондықтан бір бұйрықтың түрлері аз болуы мүмкін.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.