Қазақстанның физикалық картасы

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:

Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті
География және табиғатты пайдалану факультеті
География, жерге орналастыру және кадастр кафедрасы

Тақырыптық карталарда құбылыстар мен объектілерді картада бейнелеудің картографиялық тәсілдері.
Картография пәні бойынша пәні бойынша
№3 СӨЖ

Орындаған: Аманулла М.Ғ. (2к)
Тексерген: Асен Н.Қ.

Алматы, 2023 жыл

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3

ТАҚЫРЫПТЫҚ КАРТАЛАРДА ҚҰБЫЛЫСТАР МЕН ОБЬЕКТІЛЕРДІ БЕЙНЕЛЕУ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..4
1.1. Қазақстанның физикалық картасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .6
1.2. Физикалық карта жасауда картографияның маңызы ... ... ... ... ... ... ... . ..7

ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..8
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 9

КІРІСПЕ
Физикалық карта дегеніміз жер бетінің бедерін бейнелейтін карта. Яғни жер бетіндегі - тауларды, таулардың биіктіктерін, көлдерді, өзендерді, теңіздерді, теңіз бен мұхиттардағы тереңдіктерді бейнелейтін карта.
Аумақ пен акваторияның сыртқы түрін беретін жалпы географиялық карта. Ол әдетте орташа немесе шағын масштабқа ие және шолу сипатына ие. Физикалық картада рельеф пен гидрография, сондай - ақ құмдар, мұздықтар, қалқымалы мұздар, қорықтар, пайдалы қазбалар кен орындары егжей-тегжейлі көрсетілген; аз егжей-тегжейлі-әлеуметтік-экономика лық элементтер.
Көбінесе физикалық карталар нұсқаулық ретінде жасалады. Олар Географияны оқуда бастауыш, орта және жоғары мектептерде кеңінен қолданылады (әдетте мектеп атластарына қосылады немесе қабырға нұсқасында жасалады). Қабырғалық физикалық карталар үлкен форматқа ие, оларға үлкен белгілер мен жазулар қолданылады, өзен сызықтарын, шекараларын қалыңдатады, пайдалы қазбаларды белгілейді. Көбінесе мұндай карталардың екі жоспары бар: негізгі кескін. объектілер үлкен қашықтықтан сыныпта (аудиторияда) қарауға арналған, ал аз маңызды бөлшектер тек жақын көріністе жақсы оқылады. Қабырғалық карталар, әдетте, бірнеше парақтан тұрады, олар үлкен қауіпсіздік үшін матаға жабыстырылады және қабырғаға ілулі құрылғылармен қамтамасыз етіледі. Әлемнің қабырғалық оқу карталары көбінесе масштабта жасалады 1:15 000 000 - 1:20 000 000, Ресей карталары-1: 4 000 000 немесе 1:5 000 000 масштабында, бұл оларды аудитория қабырғасына, тақта тақтасына орналастыруға мүмкіндік береді. Жеке континенттер мен табиғи аймақтардың карталарының Масштабы олардың мөлшеріне байланысты.

1. ТАҚЫРЫПТЫҚ КАРТАЛАРДА ҚҰБЫЛЫСТАР МЕН ОБЬЕКТІЛЕРДІ БЕЙНЕЛЕУ
Құбылыстардың, объектілердің, процестердің, олардың комбинацияларының байланыстары мен дамуының кеңістіктік орналасуын көрсету үшін карталарды жасау кезінде қолданылатын картографиялық бейнелеу әдістері, шартты белгілер жүйесі қолданылады . Олар картографияда арнайы символдық жүйе ретінде қолданылады -- картографиялық таңбалар (белгілер), олардың әртүрлілігі салыстырмалы түрде аз мөлшерде жинақталған және жүйеленген негізгі әдістеріне мыналар жатады: белгішелер, сызықтық белгілер, изолиниялар, сапалы фон,сандық фон, локализацияланған диаграммалар, нүктелік әдіс, диапазондар, қозғалыс белгілері, картодиаграммалар және картограммалар.
Белгішелер әдісі нүктелерде локализацияланған және әдетте карта масштабында көрсетілмейтін объектілерді көрсету үшін қолданылады, мысалы. елді мекендердің, пайдалы қазбалар кен орындарының, кәсіпорындар, құрылыстар, жергілікті жердегі бағдарлар. Картаға түсірілген нысандардың сипаттамаларын беру үшін белгішелердің пішіні, өлшемі және түсі қолданылады. Пішінде белгішелер дерексіз геометриялық (шеңберлер, үшбұрыштар және т. б. п.), әріптік және көрнекі пиктографиялық (ұшақтың, жануардың контуры және т. б.).
Сызықтық белгілер әдісі карта масштабында ені бойынша көрсетілмейтін сызықтық созылу объектілерін (жолдар, шекаралар, өзендер, ақаулар) бейнелеу үшін қолданылады. Сызықтық объектілердің сапалық және сандық сипаттамалары сурет арқылы беріледі.
Изолиний әдісі, кейде олардың қабатты бояумен көрінуін күшейту үшін, кеңістіктегі үздіксіз және біртіндеп өзгеретін құбылыстардың сандық сипаттамаларын беру үшін қолданылады (рельеф, атмосфералық жауын-шашын, ауа қарқыны және т.б.), үздіксіз физикалық сипатта болады. Изолиния әдісі кейде үздіксіз таралмайтын құбылыстардың ұқсас өрістері үшін қолданылады (мысалы., халықтың тығыздығы, аумақтың батпақтануы).
Сапалы Фон әдісі- жер бетінде үздіксіз таралудың сапалы құбылыстарын көрсету үшін қолданылады. Бұл жағдайда аумақ міндетті түрде бөлімге бөлінеді. Картаға түсірілетін құбылыстың классификациясына сәйкес әр түрлі түстермен боялған немесе люкпен жабылған сапалы біртекті аймақтар. Бөлімшелерді сәйкестендіруге ыңғайлы болу үшін (мысалы., геологиялық. тұқымның жасы) сапалы Фон әріптік немесе сандық индекстермен бірге жүреді.
Сандық Фон әдісі аумақтарды белгілі бір сандық көрсеткіштер бойынша аудандастыру үшін қолданылады, мысалы. ағынды модуль, рельефтің қалыңдығы мен тереңдігі және т.б. картада картаға түсірілген немесе штрихталған индикатор үшін белгіленген шкалаға сәйкес салыстырмалы түрде біртекті аймақтар ерекшеленеді.
Локализацияланған диаграммалар әдісі осы құбылыстарды бақылау (өлшеу) нүктелеріне орналастырылған өзгермелі, динамикалық көрсеткіштерді бейнелеуге мүмкіндік береді, мысалы. метеостанциялар бойынша локализацияланған айлық температураның, жауын-шашынның, желдің өзгеру кестелері; гидропосттарға орайластырылған өзен суларының ластану диаграммалары.
Нүктелік әдіс жаппай, бірақ үздіксіз таралу құбылыстарын көрсетеді, мысалы: дақылдар, мал шаруашылығы. Әр нүктеге белгілі бір салмақ беріледі (мысалы., бір нүкте - 100 га егіс немесе 500 бас ірі қара). Нәтижесінде картаға бірдей шамадағы және бірдей мәндегі нүктелердің белгілі бір саны салынады, олардың топтастырылуы (тығыздығы) құбылыстың орналасуының көрнекі бейнесін береді, ал олардың саны оның өлшемдерін (объектілер санын) анықтауға мүмкіндік береді. Бір картада әртүрлі түсті (немесе пішінді) нүктелер біріктірілуі мүмкін, мысалы., әртүрлі дақылдардың дақылдарын бейнелеу үшін.
Таралу әдісі үздіксіз немесе дисперсті құбылыстың таралу аймағын көрсету үшін қолданылады, көбінесе жануарлар мен өсімдіктердің, пайдалы қазбалар бассейндерінің және т. б. карталарда белгілі бір үлгінің үздіксіз немесе нүктелі сызығымен, диапазонды бояумен немесе көлеңкелеумен және т. б. карталарда көрсетілген; диапазондарды жобалау әдістерінің әртүрлілігі бір картада бірқатар диапазондарды біріктіруге мүмкіндік береді, олар бір-бірімен қабаттасса да. Олар ажыратады: абсолютті диапазондар, олардан тыс бұл құбылыс кездеспейді (мысалы., көмір бассейні), содан кейін оның нақты контуры белгіленеді; құбылыстың шоғырлану орындарын ғана көрсететін салыстырмалы диапазондар (мысалы., теңіз аңының немесе дәрілік өсімдіктің кәсіптік диапазоны), бұл жағдайда олар тек диапазонның орталық белгісін береді.
Қозғалыс белгілерінің әдісі құбылыстардың қозғалысының бағыттары мен жылдамдығын көрсетеді (мысалы., циклондардың қозғалысы, теңіз ағындары, құстардың ұшуы, халықтың қоныс аударуы). Қозғалыс векторлары қолданылады, яғни.құбылыстардың жылдамдығын, бағытын, тұрақтылығын және басқа да ерекшеліктерін сипаттайтын түрлі түсті, пішінді немесе ені бар көрсеткілер; әр түрлі ені бар жолақтар (ленталар) ішке шағылысады. ағындардың ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.