Нышанды бедеулік

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 10 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ҒЫЛЫМ ЖӘНЕ БІЛІМ МИНИСТРЛІГІ
АЛМАТЫ ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

СӨЖ

Тақырыбы: Бедеуліктің түрлерінің жіктелуі
Пәні:Ірі қара мал шаруашылығы

Орындаған:Жуманова Әсел
Тобы:ТППЖ 20-12
Тексерген: Әбу А.Ә.

Алматы 2023

Жоспар
I.Кіріспе.
II.Негізгі бөлім.
1) Бедеуліктің түрлерін анықтау
2) Жасанды жолымен жасалған бедеуліктің негізгі себептері
III.Қорытынды.
IV.Пайдаланылған әдебиеттер.

Кіріспе
Алиментарлы бедеулік тамақ құрамының сапасызды мен ағзаға түсетін кейбір улы заттардың т.с.с заттардың жетіспеу әсерінен болады. Өнімділікті белгілі дәрежеге көтеру үшін, ағзаны минералды заттармен қамтамасыз ету керек. ФСГ (ФДБГ)- фолликулды дембер гормоны мен ЛГ лютенизирующий гормо анофродизия жыныс циклының толықсыздығы кезінде, ұрықтанбау кезінде білінеді.
Климаттық бедеулік континенттік немесе аймақтық, ауа райының аймаққа қарай өзгеруі және ықшам климаттық, яғни тіршілік ету аймағындағы тазалықтың бұзылуынан болады.
Климатты бедеулік - сүтті сиырларды өнімділігін өндіруде жаңа технология - жабдықталған кешендердегі сиырлардың, аса талғампаздығынан, жүйке ауруына ұшырауынан.
Бедеуліктің алдын алу іс шараларын ұйымдастыруда сиырларды дұрыс жемдеу және жоғары сапалы жем беруге тікелей байланысты екендігін ұмытпау керек.
Жасанды ұрықтандыруды дұрыс ұйымдастыру процесін жүргізудің дұрыс болмауы, тана , сиырлардың жаныс циклының бұзалуының басты есебі болып саналады.
Нышанды бедеулік - малдың ұрғашы, еркектігін тұқым беру міндетінің ұзынғандығынан және әртүрлі аурулардың яғни, жұғатын, жұқпайтын аурулардың әсерінен болады.

Бедеуліктің түрлерін анықтау
Бедеуліктің себебі мен түрін анықтау ісін мал дәрігері барлық шаруашылығының ұйымдастыру, жүргізу әдіс тәсілін зерттеп барып бедеулікті анықтауға кірісу керек. Бұл мәсәленің шешілсін табу үшін, шаруашылықты ұйымдастыру зоотехникалық - ветеринарлық бағытта мал дәрігері, шаруашылық зоотехнигін жұмылдырады.
Мәселенің кең ауқымдығын білген мал дәрігері ірі қара мал шаруашылығына байланысты жемдеу, оның құрамы, гендік мәселесі мен ірі қараны көбейту жолдарын жоғары деңгейде білуі шарт.
Алиментарлы бедеулік
Алиментарлы бедеулік тамақ құрамының сапасызды мен ағзаға түсетін кейбір улы заттардың т.с.с заттардың жетіспеу әсерінен болады. Өнімділікті белгілі дәрежеге көтеру үшін, ағзаны минералды заттармен қамтамасыз ету керек.
Дегенмен, іс-тәжірибеде бұндай жағдай жасау әр кезде бола бермейді. Сондықтанда көптеген шаруашылықтардағы сиырлардың бедеулігі 40-70% -ға дейінгі алиментарлы себебтерге байланысты.
Ауру асқынған кездегі алиментарлы бедеулік ең біріншіден ірі қара малын дұрыс жемдеуден екіндігін ерекше атап өту керек. Бұл гипатамма- гипофизарлық жүйеге, бүйрек асты бездерді, тамақ бездерінің бұзылуына және оның аяғы морфологиялық өзгеріске ұшырайды.
ФСГ (ФДБГ)- фолликулды дембер гормоны мен ЛГ лютенизирующий гормо анофродизия жыныс циклының толықсыздығы кезінде, ұрықтанбау кезінде білінеді.
Қазіргі жағдайда сиырлардың алиментарлы бедеулікке ұшырауында негізгі рөл атқарушы болып, ағзадағы минералды заттардың алмасу жүйесінің бұзылуы болып саналады. Кальций мен фосфор макроэлементтер ішіндегі жетекші мағынасы бар. Әсіресе, олардың сәйкестігі басты рөл атқарады. Фосфорға қарағанда кальцидің жетіспеуі сирек кездесетінді дәлелденген. Натридің жетіспеушілігіне ғана, бұзаулардың бойы өспей, ал сиырлардың ұрықтану процесі бұзылады. Тәулігіне 20 л сүт беретін сиырларға 30% натрий, 75 гр тұз керек. Жемде 0,25% натридің болуы толық жеткілікті. Тәуел деңгейге егер жайылымды құрамында натрий тұзы бар тыңайтқышпен таңайтқанда ғана жетеді. Құрғақ жемде натрий мөлшері 0,5 % болса, дұрыс деп саналады.
Егер марганец жетіспейтін болса, бұзау, таналардың жыныс ағзаларының дамуы ұзаққа созылады, ұрық безіндегі фолликулдардың жетілуі бесеңдейді, ал сиырларда түсік түсу қаупі туады. Сиыр ағзасымен байланысын ерекше атап өту керек. Жемде марганецтің мөлшерін көбейту керек, өйткені ереже сақталмаған жағдайда электрометтер бұзылады және жыныс мүшелері суықтап, сиырлардың бедеулігіне әкеп соғады.
Жас бұзаулардың тез өсуіне және оларды асыл тұқымдылық мақсатында қолданудың, айтарлықтай экономикаға пайдасы бар. Атап айтқанда, бұл кезеңде жануарлардың сапасыздығы кемиді. Сондықтанда асыл тұқымды бұзау, таналарды жемдеу мөлшері артық салмақ қоспайтындай, 15 - 18 айлығында тез өсіп, ұрықтанатындай деңгейде болуы керек.
Алиментарлы бедеулікті алдын алу үшін, үлкен жем базасын, әрбір шаруашылықта ұйымдастыру, құрудаған негіз болып, агрозоотехникалық шаруашылық іс - шараларын ұйымдастыру, мал шаруашылығын жетілдіру жөніндегі бағыт бағдары бар әр шаруашылыққа арналған болашақ бағдарламасын жасау.
Жүргізілген тәжірибелердің дәлелдеуі бойынша фирмаларда сүт өндіру мақсатында, сиырдың көптігі ағзаның (организм) әлсізденуіне биологиялық белсенді заттарды жоғары дәрежеде қажетеінуіне әкеп соғады.
Жыл мезгілеріне қарай, сиырлардың қанын тексеріп, бақылап отыру күнделікті міндетке айналады.
Бұдан басқа, берілетін микроэлементтердің мөлшері, дәрумендер, еліміздің географиялық аумағы, ауа - райы, жыл мезгілі сиырлардың сүт беру өнімділігі, яғни жалпы жағдай қарастырылуы керек.
Сүтті сиырларды жемдеу төмендегі схема бойынша жүргізілуі керек:
Барлық кепкен жемнің мөлшерін есептегенде сиыр салмағынан 3,5 % аспауы керек.
Құнарлылығы жағынан, сиыр салмағыменсалыстырғанда 2 % беру керек.
Кетоздың алдын алу кезінде, сиырларға майылылығы мол жем бермеу керек. Әсіресе, бұзаулағаннан кейінгі бірінші аптада және бұзаулар алдында жемнің құрамында бірден өзгеріс болдырмау, сапалы ірі кебек жеммен протейінді минералды заттармен, дәрумендермен жемдеу керек.
Климаттық бедеулік.
Бедеуліктің бұл түрі ауа райына және географиялық жағдайларға байланысты. Физикалық, географиялық заңдылықтарға жүгінсек, жануарлардың зат алмасу мен өсіп - өну, өнім беру процестері жердің географиялық емдікке, теңіз деңгейінен биіктігіне, жарықтығына, қараңғылығына, температурасына, тоқтың ауытқуына, ионды сәуленің түсуіне, ғарыштық күштің әсеріне, ауаның, судың ұлы заттармен ластануына байланысты.
Жануарлардың өнімділігі, тек географиялық жағдайдан ғана емес, кей жылдардағы жергілікті жердегі метеорологиялық ауытқуларғада байланысты болуы мүмкін.
Климаттық бедеулік континенттік немесе аймақтық, ауа райының аймаққа қарай өзгеруі және ықшам климаттық, яғни тіршілік ету аймағындағы тазалықтың бұзылуынан болады.
Климатты бедеулік - сүтті сиырларды өнімділігін өндіруде жаңа технология - жабдықталған кешендердегі сиырлардың, аса талғампаздығынан, жүйке ауруына ұшырауынан.
Тана, сиырлардың бедеулігі тек айналаны қоршаған ортаға ғана емес, сиырдың шығу тегіне, ата тегіне, т.б. жағдайларынада баса көңіл аудару керек.
Ұрықтану кезендегі жарықтың әсер беру мерзімі гипоталамалық - гипофизарлы кешеніндегі негізгі күш.
Бедеуліктің бұл түрі ұрық безі күшінің өсуі, жыныстық цикл кезінде сары дененің келмеуі, буаз болу және сары судың фолликулға айналуы болып көрінеді.
Сиырдың жыныстық циклының тұрақсыздығы оның қайталануы жыл мезгіліне байланысты суыққа, жаңбырға, т.б. жағдайлардың тууынан болады.
Климаттық бедеуліктің алдын алу деп, асал тұратын кешенде алаңның, кубатардың көлеміне қарай әр сиырға жарық беру арқылы, ыңғайлы жағдай туғызу керек. Сүтті сиырлар сияқты бұзау, таналарда жылдың төрт мезгілінде күніне 3 сағаттық белсенді моцион алу керек.
Ірі қара асырау кешендерін жарықтандыру, ыңғайлы жағдай жасау, кварц жарығын, желдеткіш ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.