Оқу тәрбие процесіндегі экологиялық тәрбие

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 13 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ОҚУ- АҒАРТУ МІНІСТІРЛІГІ
АНВАР ИСМАИЛОВ АТЫНДАҒЫ КӘСІПТІК КОЛЛЕДЖІ

Курстық
жұмыс

Тақырып: Экологиялық тәрбиенің мақсаты мен міндеттері.
Пәні: Педогогика
Орындаған: Абдинабиева Сохиба Учкуновна
Тобы: МДО-191Б
Қабылдаған оқытушы: Умарова С.

Ақсукент 2023
Жоспар

Кіріспе

I.Экология және экологиялық тәрбие.
1.1. Экология және экологиялық тәрбие жайлы ұғым.
1.2. Экологиялық тәрбиенің мақсаты мен міндеттері.

II. Мектеп жасына дейінгі балаларға экологиялық білім мен тәрбие беру.
2.1. Экологиялық білім мен тәрбие берудің маңыздылығы.
2.2. Оқу тәрбие процесіндегі экологиялық тәрбие.

III. Қорытынды

IV. Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе
Тәуелсіз Қазақстан Республикасының дамуы стратегиясында көрсетілгендей жас ұрпаққа экологиялық білім беруді жетілдіру педагогика ғылымында негізгі міндеттердің бірі болып саналады. Ендеше экологиялық тәрбие жұмысын мектеп жасына дейінгі балалардан бастап жүргізу бүгінгі күннің өмірлік талабынан табиғи қажеттіліктен туындап отырған мәселе. Экологиялық тәрбие жұмысын жүргізуде мынандай екі ұстанымды басшылыққа алу ұсынылады :
1.Балаларға табиғат туралы қарапайым мағлумат беріп, оның әдемілігін көріп сезіне білуге үйрету.
2. Балалардың табиғат туралы білімдерін тереңдетіп оның әдемілігін көре білуге үйрету.
Экологиялық білім дегеніміз - табиғатты қорғау саясаты. Ал адамзат баласы қол жеткізген жетістіктер түрі саналуан десек, солардың барлығын біріктіріп, біртұтас жаңа жүйеге жинақтап отырған сала - экология екендігінде дау жоқ. Экологиялық мәселелердің туу көзінің өзі әлеуметтік - экономикалық факторлар болып отыр. Қалай болғанда да жоғары экологиялық сауаттылық әрбір адам баласынан талап етілмек. Экологиялық тазалыққа қамқорлық жасау үлкеннің де, кішінің де азаматтық борышы екендігін ескеруіміз қажет. Үздіксіз экологиялық білім беру жүйесі кішкентай бүлдіршіндер баратын балабақшадан басталып білікті маман даярлайтын оқу орындары деңгейімен айқындалса, құба - құп. Бұл тұста экологиялық міндеттерді нақты бақылауға алу, ұйымдастыру, орындау кез келген өндірістік немесе қоғамдық ұйымды басқарушыларға қойылатын талаптар арқылы негізделуі қажет - ақ.
Экология пәнін оқыту экологиялық және әлеуметтік мәселелердің мәнін түсіндіруге, қоршаған орта мен адам арасындағы өзара байланыстың дамуына талдау жасауға үйретеді. Жалпы білім беретін мектептерде және жоғары оқу орындарында экологиялық білім мен тәрбие беру жайын ғылыми - әдістемелік тұрғыда талдап, үздіксіз экологиялық білім беру мақсаты мен міндеттерін, мазмұнын, дидактикалық негіздерін жолға қою керек. Оқушылардың үздіксіз, бағдарлы, сапалы білім жүйелерінің бір - бірімен сабақтастығы сақталуы тиіс. Оқушылардың экологиялық сауаттылығын, мәдениетін, танымдық белсенділігін арттыру үшін оқытушының білімі мен педагогикалық шеберлігі үлкен ықпал жасайды. Экологиялық білім мен тәрбиенің дидактикалық шарттарын әзірлеу және оны жетілдіру мәселелеріне Егинисова А.К., В.П. Карыбжанова, Г.М. Сабденова, Т.И. Тарасованың зерттеу еңбектері арналған.
Елбасы Н.Назарбаев қалыптасқан дәстүр бойынша 2006 жылғы 1-ші наурыздағы Қазақстан халқына Жолдауында. Республикадағы әлеуметтік, саяси-мәдени жағдайларға кеңінен талдау жасап, елдің негізгі даму басымдықтарын атап көрсетті. Қол жеткен нәтижелер-Қазақстанның әлемдегі бәсекеге барынша қабілетті 50 елінің қатарына қосылуына мүмкіндік туғызатыны анық. Жоғары білім беру қызметкерлері үшін төртінші басымдықтың маңызы ерекше. Қазіргі білім беру жүйесін дамыту, кадрлардың біліктілігі мен оларды қайта даярлауды ұдайы арттыру және Қазақстан халқы мәдениетінің одан әрі өркендеуі.
Соңғы 10 жыл ішінде жоғары білім беру жүйесінде шешімін күткен мәселелер аз емес. Жоғары оқу орындарының саны тез өскенімен, жалпылай алғанда көпшілігінің материалдық-техникалық, кадрлық, оқу-әдістемелік базасы әлі де жеткіліксіз. Университеттердің оқу әне тұрақты оқу құралдарымен толық жабдықталмаған. Кейбір мамандықтар бойынша мемлекеттік тілде оқулықтардың және ғылыми-әдістемелік әдебиеттердің тапшылығы байқалады. Соңғы жылдары экология саласының мамандықтары аса қажетті мамандықтар қатарынан орын ала алмай келгені бәрімізге белгілі. Енді міне, экономика мен өндіріс дамуының өрлеуіне және аталған мамандықтарға бөлінген грант пен несие санының өсуіне байланысты жағдай мүлде өзгерді. Ғылыми потенциалдың дамуы, - делінген Жолдауда, -қолданбалы ғылымды өндіріске, бизнеске мейлінше жақындату бағытында жүруі қажет.

1.1. Экология және экологиялық тәрбие жайлы ұғым.
Экологиялық тәрбие - табиғатқа деген жанашырлықты адам бойына сіңіру. Қазіргі кезде кейбір көшелерде қоқыстан аяқ алып жүру мүмкін емес. Әсіресе ауылдық жерлерде кез келген жерге қоқыс тастап кету, санаулы шақырым жерге жүріп барып қоқыс жәшігіне тастауға ерінетін адамдар көптеп кездеседі. Бұл олқылықтар жоғарыда аталған экологиялық тәрбиенің нашар деңгейде дамуының кесірі. Мұндайға жол бермес үшін алдымен енді өсіп келе жатқан жас буын тәрбиесіне баса назар аударғанымыз жөн. Еңбектеген бала шағынан туған Отанын сүюге тәрбиелеуді қолға алу қажет. Жастайынан бойына отансүйгіштік сезімін сіңіріп өскен бала қоршаған ортасын ластамай, басқаларды да соған үндейді деп сенемін. Қайта қалпына келмейтін табиғи ресурстарды оңды-солды шашамыз, суды, ауаны ластаймыз, көптеген тұрмыстық қоқыстар шығарып жатырмыз. Табиғатты қорғауды өз үйіңнен бастауға болады, бұл - суды үнемдеп жұмсау, оның ластануын төмендету, ауаны ластайтын зиянды заттары жоқ нәрселерді қолдану, т.б. Сөйтіп экологиялық мәдениеттің басы отбасында түзіледі. Балаларды тәрбиелейтін ата-ана мен ұстаздар өте сауатты, білімді болуы керек. Одан кейінгі экологиялық тәрбиенің қалыптасуы қоғамның қатысуымен болуы керек. Бұл көбіне елдің басшыларына, олардың экологиялық мәдениетінің деңгейіне, қоршаған табиғи ортаны қорғау мақсаттарына қаншалықты көңіл бөлініп жатқанына байланысты. Экологиялық тәрбие беруді әртүрлі жолдармен жүргізуге болады. Бұл жерде бұқаралық ақпарат құралдарының (БАҚ) және Қоғамдық экологиялық ұйымдардың ролі зор. БАҚ бірінші болып экологиялық қолайсыз жағдайлар туралы дабыл қағып халықты құлағдар етіп отыруы керек. Осының арқасында халықтың экологиялық сана-сезімі өсіп, көтеріледі. Экологиялық тәрбие экологиялық білім берумен толықтырылады. Бәріне ортақ принципі бойынша экологиялық тәрбие мен білім беру қоғамның барлық мүшесін қамтуы керек. Экологиялық пәндерді оқыту жоғары оқу орындарының барлығында жүргізілуі керек. Алайда, жоғарыда айтылғандай, экологиялық ағарту жұмысы тек оқытумен ғана шектелмеу керек.
Экология тәрбие беру мақсатында қоршаған ортаға жауапкершілік қатынасын қалыптастыру қоғамдық әлеуметтік қарым-қатынастың түрі болуға тиіс.
Балалардың табиғатқа жан-жақты қызығушылығын ескере отырып, мұғалім оларға бағыт береді. Осы мақсатпен зерттеудің жалпыға қолайлы әдісі-бақылау әдісі қолданылады. Сондықтан сыныптан тыс жұмысты ұйымдастыруда бақылау жүргізу әдістемесіне үлкен орын беріледі. Экологиялық тәрбие беретін сыныптан тыс жұмыстардың ерекшелігі - балалардың өз еңбегінің қоғамдық пайдалылығын сезіну, табиғатты қорғауға және оған жауапкершілік қатынасының қалыптасуы. Егер оқушы өз еңбегінің табиғатқа пайдалы және қажетті екенін көрсе, онда ол жұмысты беріліп істейді.
Сондықтан қандай болмасын жұмысты бастар алдында, ол істің практикалық маңыздылығын көрсетуге уақыт бөлу қажет.
Мысалы, мектептегі көгалдандыру жұмысы, жалпы мектептік шара, оған әрбір оқушы белсене қатыса алады. Жұмысты мектепті көгалдандыру маңызы туралы әңгімеден, мектепті көгалдандыру эскиздерін көрсетуден бастаған жөн.
Осылардың бәрі балаларды алда тұрған жұмысқа эмоциялық жағынан дайындайды еңбекке құлшынысын арттырады, табиғатқа сүйіспеншілігін туғыздырады. Мектепте төменгі сынып оқушыларына экологиялық тәрбие берудің келесі ерекшеліктері.
Оқушылардың экологиялық білімі мен тәрбиелілігінің дамуы оқу іс-әркетінде белсенділігін арттыруға, бағдарлама бойынша берілетін экологиялық мазмұндағы материалдарды тез меңгеруіне жәрдемедеседі. Сыныптан тыс экологиялық жұмыстарды өткізу және оған дайындық барысы оқушылардың табиғатқа бақылау жүргізуіне, қарапайым тәжірибелер жасай білуіне мүмкіндік береді.

1.2. Экологиялық тәрбиенің мақсаты мен міндеттері.
Экологиялық білім берудің негізгі мақсаты- табиғатқа деген жауапкершілік қатынасты қамтамасыз ету. Экологиялық білім беру дегенде әрбір адамның жалпы экологиялық мәдениеттілігін қалыптастыруға бағытталған үздіксіз білім, тәрбие беру даму процестерін түсінеміз.
Экологиялық білім мен тәрбие берудің мақсаты:
:: қоршаған ортаға жауапсыздықпен қараушыларға жол бермеу;
:: жастардың бойында экологиялық мәдениет дағдысын қалыптастыру;
:: қоғамдық пайдалы еңбек және еңбек тәрбиесі арқылы табиғатты қорғау, күту және жақсарту;
:: экологиялық білімді насихаттау.
Экологиялық тәрбиенің негізгі мақсаты -- жастардың экологиялық көзқарасын, санасын, табиғатқа үлкен парасаттылық, жауапкершілік, қарым-қатынасын қалыптастыру. Осы тәрбие арқылы адамның мәдениеттілік сезімі, экологиялық санасы қалыптасады.
Экологиялық тәрбиенің басты міндеттері:
:: өмірде және нақты іс-әрекетінде экологиялық білімді қолдана білу, іскерлікке төселу;
:: табиғатты қорғау және өзгертуге байланысты оқушыларды жаппай қоғамдық пайдалы еңбекке қосу;
:: колледжде экологиялық білім және тәрбие құрамын ұйымдастыру;
Балалардың экологиялық білімнің белгілі жүйесін игеруі, табиғатты қорғауы, жер байлығын тиімді пайдалануы экологиялық мәдениетті жетілдіріп, дүние тану көзқарасын қалыптастырады.
Экологиялық тәрбие студенттердің -- табиғатқа жаңаша көзқарасын қалыптастырып, әр түрлі нысандарда жүргізіліп, жеке тұлғаның эмоциялық сезімдік әлемін қалыптастыруға бағытталып, адамгершілік, жауапкершілік қасиеттерін жетілдіреді.

Қоғамымызды құруымызға қарай азаматтарымыз өз өмірінің аяғына дейін сау болуы жəне оларды қоршаған табиғи ортаның таза болуы үшін күш салуы керек, -- деп көрсетілген Елбасының халыққа Жолдауында . Себебі экологиялық жағдайдың күрт нашарлауына байланысты қоршаған ортада болып жатқан өзгерістерге адамның биологиялық-генетикалық құрылымы бейімделіп үлгере алмағандықтан, адам денсаулығына орасан зор нұқсан келуде. Табиғат тепе-теңдігін қалпына келтіріп, қоршаған ортаға жанашырлықпен қарау, табиғат қазынасының, оның ішінде адамның өзін сақтап қалу проблемасы əр бір адамнан экологиялық сауаттылықты талап етеді. Сондықтан жас ұрпаққа экологиялық білім беру -- білім мекемелерінің басты міндеті.
Қазіргі кезде экологиялық білім беру мәселесі білім жүйелері ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.