Сот билігі органдары
ҚАЗТҰТЫНУОДАҒЫ ҚАРАҒАНДЫ УНИВЕРСИТЕТІ
ЭКОНОМИКА, БАСҚАРУ ЖӘНЕ КӘСІПКЕРЛІК ФАКУЛЬТЕТІ
ЭКОНОМИКАЛЫҚ ТЕОРИЯ ЖӘНЕ МЖБ КАФЕДРАСЫ
КУРСТЫҚ ЖҰМЫС
Мемлекеттік басқару теориясы пәні бойынша
Тақырыбы: Қазақстан Республикасының мемлекеттік органдарының жіктелуі және құрылымы
Орындаған: Әнуарбек Н.
Ғылыми жетекші: Зұлхарнай Ғ.Н.
ҚАРАҒАНДЫ-2022
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1 МЕМЛЕКЕТТІК ОРГАНДАРЫНЫҢ ҰҒЫМЫ, ТҮРЛЕРІ ... ... ... ... ... ... ...
Мемлекеттік органдарының жіктелуі мен құрылымы, түсінігі ... ... ... ... ...
Мемлекеттік органдарының түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2 ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ МЕМЛЕКЕТТІК ОРГАНДАРЫНЫҢ ҚҰРЫЛЫМЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
2.1 Атқарушы билік органдары ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2.2 Сот билігі органдары ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2.3 Заң шығарушы билігі органдары ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
3 ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ МЕМЛЕКЕТТІК ОРГАНДАРЫНЫҢ НЕГІЗГІ ФУНКЦИЯЛАРЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ..
КІРІСПЕ
Курстық жұмысымды бастамастан бұрын, әуелі таңдаған тақырыбымды бір жүйелі ретке келтіріп көрейін: менің таңдаған тақырыбым Қазақстан Республикасының мемлекеттік органдарының жіктелуі және құрылымы, мақсатым осы тақырып аясын барынша кеңейту. Курстық жұмыс 3 бөлімнен, 5 тармақшадан тұрады.
Мемлекеттік басқару жүйесі -мемлекеттің барлық органдары және биліктің барлық тармақтарында жүзеге асырылатын мемлекет істерін басқаруды білдіреді.
Қазақстан Республикасының 1995 жылы 30 тамызда қабылданған жаңа Ата Заңы еліміздің тәуелсіз, демократиялық, құқықтық, зайырлы және егеменді мемлекет белгілерін бекітіп айқындап берді. Өз дамуын кеңейте түскен мемлекетте ерекше орын алатын орган жүйесі болып мемлекеттік аппарат табылады. Конституцияда мемлекеттік аппарат тармақтарының әрқайсысына кең өкілеттік берген.
Біздің тарапымыздан бір ұсыныс - Қазақстан Республикасындағы барлық саяси партиялар саяси реформалар бағдарламасын әзірлеп, халыққа ел басына ұсынып, осындай істердің нәтижесінде бағдарламада көзделген жүйелі амалдар қорытындыланып, Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік билік органдары жаман жақтары болса, солардан арылып жақсы істерге бет бұрар еді, сонымен қатар мемлекеттік билік органдарының құрылымына жақсы жаңалық енетін еді.
1 МЕМЛЕКЕТТІК ОРГАНДАРЫНЫҢ ҰҒЫМЫ, ТҮРЛЕРІ
Мемлекеттік органдарының жіктелуі мен құрылымы, түсінігі
Мемлекеттік билік заң шығарушы, атқарушы және сот тармақтарына бөлу - Қазақстан Республикасының құқықтық мемлекет ретіндегі қызметінің ең басты қағидасы болып табылады.
Қазақстан Республикасы - президенттік басқару формасы бар демократиялық, құқықтық, унитарлы, зайырлы мемлекет болып табылады. Республика Президенті мемлекеттік аппаратта ерекше орын алады, ол үш биліктің біріне де жатпайды. Ол мемлекет билігінің барлық тармағының келісіп жұмыс жасауын және өкімет органдарының халық алдындағы жауапкершілігін қамтамасыз етеді. Президент - мемлекет басшысы, ол мемлекеттің ішкі және сыртқы саясатының негізгі бағыттарын айқындайтын, ел ішінде және халықаралық қатынастарда Қазақстанның атынан өкілдік ететін жоғары лауазымды тұлға. Қазақстан Республикасының Президенті соңғы жаңалықтарға байланысты жеті жылға және де бір рет қана сайланады.
Қазақстан Республикасының мемлекеттік аппараты бүтіндік және күрделі жүйеде сипатталатын барлық белгілерден тұрады. Осылайша ол дербес жүйе бола тұра, өз кезегінде бірнеше элементтерден тұрады. Бұдан басқа, мемлекеттік аппаратқа құрылымдық элементтердің біртұтастылығы, ішкі келісушілік қасиеттері тән. Бұл қасиеттер өз кезегінде құрылымға ұйымшылдық және реттілікті береді. Егер жүйеде бір-бірімен байланысты біртұтастылықты құраушы элементтер көп болатын болса, онда Қазақстан Республикасының мемлекеттік аппараты дәл осындай жүйені қарастырады.
Сонымен, Қазақстан Республикасының мемлекеттік аппараты - заңнамада бекітілген бірыңғай қағидалар мен билік бөлінісі негізінде құрылған және қажетті материалдық құндылықтармен қамтамасыз етілген мемлекеттік органдар жүйесі. Мемлекеттік аппарат билігі қарулы күштер мен түрлі күштеу құрылымдарына сүйенеді. Осындай біртұтас жүйеде мемлекеттік органдардың әртүрлі топтары мен тарамдары өзара қарым-қатынаста әрекет ету арқылы мемлекеттің жалпы міндеттері мен қызметін іске асырады.
Мемлекеттік билік органдар - біртұтас жүйе. Ол анықталады: Қазақстан Республикасы мемлекеттік құрылғысының унитарлы сипаты, территориясының бірлігі егемендігі.
Мемлекеттік билік органдарының жүйесі - бұл өздеріне тән ұйымдық-құқықтық формаларда біртұтас мемлекеттік билік функцияларын атқаратын заң шығару, атқару және сот билігінің жоғарғы және жергілікті органдарының жиынтығы. Мемлекеттік билік органдары Қазақстанда құқық және мемлекет тұрғысынан әлі толық зерттелген жоқ.
Мемлекеттік билік - тікелей мемлекеттің өзі жүргізетін немесе өзінің атынан жүргізуге өкілеттік беріп, өз жәрдемімен өзге бір ұйым, мекеме арқылы жүргізетін қоғамдық биліктің бір түрі, мемлекеттік басқару органдарының жиынтығы.
Мемлекеттік орган дегеніміз - бұл мемлекеттік міндеттерді орындаушы және осы мақсатта сәйкес билік өкілеттілікті иеленген ұйым немесе мекеме болып табылады.
Мемлекеттік органдар деп мемлекет атынан Конституция, заңдар, өзге де нормативтік құқықтық актілер арқылы:
1) жалпыға бірдей міндетті мінез құлық ережелерін белгілейтін актілер шығару;
2) әлеуметтік мәні бар қоғамдық қатынастарды басқару мен реттеп отыру;
3) мемлекет белгілеген жалпыға бірдей міндетті мінез-құлық ережелерінің сақталуына бақылау жасау жөніндегі функцияларды жүзеге асыруға уәкілеттік берілген мемлекеттік мекемелер ұғынылады.
Қазақстан Республикасының мемлекеттік органының жалпы жүйесіне Қазақстан Республикасының Президенті, Қазақстан Республикасының Парламенті, Қазақстан Республикасының Үкіметі, министрліктер және агенттіктер, жалпы республикалық ведомстволар кіреді және де бұл жүйеге Қазақстан Республикасының Ұлттық банкі, Қазақстан Республикасының Конституциялық кеңесі, Қазақстан Республикасының Жоғарғы соты, Қазақстан Республикасының Прокуратурасы кіреді. Сондай-ақ олардың құрамына жалпы юрисдикциялық соттар, әскери қызметкерлер, жергілікті прокуратура, жергілікті атқарушы органдар кіреді.
Сонымен қатар жалпы жүйеге басқарушылық құрылымдар - әкімшілік мемлекеттік ұйымдар да жатқызылады. Республика мәртебесі мен мемлекеттік органдар жүйесі Қазақстан Республикасының Конституциясымен анықталады. Барлық мемлекеттік органдар өз принциптеріне сай заң шығарушылық, атқарушылық және сот билігіне бөлінеді.
Мемлекеттік аппаратқа тиесілі жүйелілік басты негізі болып табылады. Ол өз тағайындалуы, ерекшеліктері, құрылым қағидалары бойынша біртұтас болып келеді. Мемлекеттік ұйымды мемлекеттік органсыз елестету мүмкін емес.
Қазақстан Республикасы демократиялық және әлеуметтік маңызы, мемлекеттің құрылым жүйесіне кіреді. Демократиялық, құқықтық және әлеуметтік мемлекеттің әрбір органы мен оның жүйелері қоғам мен адамзатқа қызмет етуге шақырады. Сонымен бірге жалпы адамзат құндылықтары аймақтық және топтық құндылықтар алдында басты мәнге ие болуы керек.
Оларды құрастыру реті, Қазақстан Республикасының мемлекеттік органдар жүйесінің демократизмі, олардың қызмет қағидаларымен айқындалады. Қазіргі таңдағы мемлекеттік органдар демократиялық тәсілмен құрылу шарты - сайлау болып табылады. Осылайша, Қазақстан Республикасының Президенті, барлық мемлекеттік орган өкілеттіктерінің депутаттары және жергілікті басқару органдары Қазақстан Республикасының Конституциясына сәйкес негізде барлығына ортақ, тең жүргізілетін сайлау құқығы, құпия дауыс беру арқылы сайланады.
Мемлекеттің органның демократиялық жүйесі сайлаушылар алдындағы өкілеттік органдардың депуттарының есептілігімен қарастырылады, ал барлық деңгейдегі лауазымдық тұлғалар Қазақстан халқы мен еңбек ұжымының алдында қарастырылады. Конституциялық - заңнама мемлекеттік органның мемлекеттік-құқықтық жауапкершілігін қарастырады. Ол мемлекеттік қызметтен мемлекеттік құрылымды қысқарту және лауазымды тұлғаны жұмыстан шығарумен айқындалады.
Мемлекеттік аппараттың әрбір бөліктері бойынша біртұтас бөлімшесі тек қана дұрыс сипаттамалық жіктеу бірлігінде алынады. Мемлекеттік аппараттың жеке түрдегі органдарына бөлінуі, автордың мемлекеттік ұйымдардың қандай жіктелген өлшемдерді негізге алатындығына тәуелді.
Жергілікті атқарушы органдар - жоспарларды, аумақты дамытудың экономикалық және әлеуметтік бағдарламаларын, жергілікті бюджетті жасауды жүзеге асырады және олардың атқарылуын қамтамасыз етеді, коммуналдық меншікті басқарады. Жергілікті атқарушы органдардың басшыларын тағайындайды және қызметтерінен босатады, жергілікті атқарушы органдардың жұмысына байланысты өзге де мәселелерді шешеді. Жергілікті атқарушы органды Республика Президенті мен Үкіметінің өкілі болып табылатын тиісті әкімшілік-аумақтық бөліністің әкімі басқарады. Облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың әкімдерін қызметке тиісінше облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың мәслихаттарының келісімімен Республика Президенті тағайындайды.
Мемлекеттік билік органдарының жүйесі келесі кестедегідей 3 ке бөлінеді:
Заң шығару билігінің органдары
Атқарушы билік органдары
Сот билігінің органдары
Қазақстан Республикасының Парламенті (Сенат және Мәжіліс)
Қазақстан Республикасының Үкіметі
Министрліктер
Комитеттер
Агенттіктер
Ведомстволар
Жоғарғы сот
Жергілікті өкілді органдар-мәслихаттар
Жергілікті атқарушы органдар - Әкімдіктер
Жергілікті соттар
Мемлекеттік органдардың классификациясы 1-кестеде көрсетілгендей 6-ға бөлінеді:
Мемлекеттік қызметті жүзеге асыру нысаны бойынша
Мемлекеттік органдар өкілді, атқарушы, бұйырушы, соттық, прокурорлық және өзге де бақылау - қадағалау орындарына бөлінеді.
Биліктің бөліну қағидасы бойынша
Заң шығарушы, атқарушы және сот
Қызметінің құқықтық нысаны бойынша
Құқық шығарушылық, құқық қолданушылық және құқық қорғаушы
Иерархия бойынша
Республикалық және жергілікті
Өкілеттіктерінің мерзімі бойынша
Тұрақты және уақытша
Құзырлығының сипаты бойынша
Жалпы құзырлықтағы және арнайы құзырлықтағы
2 ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ МЕМЛЕКЕТТІК ОРГАНДАРЫНЫҢ ҚҰРЫЛЫМЫ
2.1 Атқарушы билік органдары
Мемлекеттік атқару органдары: Үкімет және оған қарасты министрліктер мен ведомстволар, жергілікті басқару органдары, әр түрлі деңгейдегі әкімдер жатады.
Үкімет - мемлекеттік биліктің жоғары атқарушы органы. Үкімет Қазақстан Республикасының атқарушы билігін жүзеге асырады, атқарушы органдардың жүйесін басқарады және олардың қызметіне басшылық жасайды. Үкімет алқалы орган болып табылады және өзінің бүкіл қызметінде Республика Президентінің алдында жауапты, ал Конституцияда көзделген жағдайларда Парламент Мәжілісінің және Парламенттің алдында жауапты. Үкіметтің құзыреті, ұйымдастырылуы мен қызмет тәртібі конституциялық заңмен белгіленеді. Үкіметті Республика Президенті Қазақстан Республикасының Конституциясында көзделген тәртіппен құрады.
Премьер-Министр мен Үкімет мүшелері қызметке кірісер алдында Қазақстан халқына және елбасына Қазақстан Республикасы Үкіметі туралы конституциялық заңда белгіленген тәртіппен ант береді. Премьер-Министрге ерекше мәртебе берілген. Ол Президентке Үкімет құрамына кірмейтін министрліктерді, орталық атқарушы органдарды құру, қайта құру және тарату туралы, министр қызметіне кандидатуралар жөнінде, министрді қызметтен босату туралы ұсыныстар енгізеді, Үкіметтің қызметін ұйымдастырып, оған басшылық жасайды және оның жұмысы үшін дербес жауап береді.
Қазақстан Үкіметі - алқалы орган. Оның құрамында Үкімет мүшелері - республиканың Премьер-Министрі, оның орынбасарлары, министрлер, өзге де лауазымды адамдар кіреді.
Жалпы атқарушы билік мемлекеттік биліктің бір тармағы болып табылады. Атқарушы билік - бұл заң күшіндегі реттеу өкілеттілігін, сыртқы саяси өкілдердің өкілеттіктерін, әртүрлі бақылау түрлері.
Атқарушы органдардың жүйесіне Республика министрліктері мен комитеттері, жергілікті - облыстық, аудандық, қалалық әкімшіліктер кіреді. Жергілікті мемлекеттік басқаруды - Мәслихат деп аталатын жергілікті өкілді және атқару органдары жүзеге асырады. Мәслихат депутаттары 5 жылға сайланады.
Атқарушы билік органдары жоғары, орталық және жергілікті болып ... жалғасы
ЭКОНОМИКА, БАСҚАРУ ЖӘНЕ КӘСІПКЕРЛІК ФАКУЛЬТЕТІ
ЭКОНОМИКАЛЫҚ ТЕОРИЯ ЖӘНЕ МЖБ КАФЕДРАСЫ
КУРСТЫҚ ЖҰМЫС
Мемлекеттік басқару теориясы пәні бойынша
Тақырыбы: Қазақстан Республикасының мемлекеттік органдарының жіктелуі және құрылымы
Орындаған: Әнуарбек Н.
Ғылыми жетекші: Зұлхарнай Ғ.Н.
ҚАРАҒАНДЫ-2022
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1 МЕМЛЕКЕТТІК ОРГАНДАРЫНЫҢ ҰҒЫМЫ, ТҮРЛЕРІ ... ... ... ... ... ... ...
Мемлекеттік органдарының жіктелуі мен құрылымы, түсінігі ... ... ... ... ...
Мемлекеттік органдарының түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2 ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ МЕМЛЕКЕТТІК ОРГАНДАРЫНЫҢ ҚҰРЫЛЫМЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
2.1 Атқарушы билік органдары ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2.2 Сот билігі органдары ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2.3 Заң шығарушы билігі органдары ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
3 ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ МЕМЛЕКЕТТІК ОРГАНДАРЫНЫҢ НЕГІЗГІ ФУНКЦИЯЛАРЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ..
КІРІСПЕ
Курстық жұмысымды бастамастан бұрын, әуелі таңдаған тақырыбымды бір жүйелі ретке келтіріп көрейін: менің таңдаған тақырыбым Қазақстан Республикасының мемлекеттік органдарының жіктелуі және құрылымы, мақсатым осы тақырып аясын барынша кеңейту. Курстық жұмыс 3 бөлімнен, 5 тармақшадан тұрады.
Мемлекеттік басқару жүйесі -мемлекеттің барлық органдары және биліктің барлық тармақтарында жүзеге асырылатын мемлекет істерін басқаруды білдіреді.
Қазақстан Республикасының 1995 жылы 30 тамызда қабылданған жаңа Ата Заңы еліміздің тәуелсіз, демократиялық, құқықтық, зайырлы және егеменді мемлекет белгілерін бекітіп айқындап берді. Өз дамуын кеңейте түскен мемлекетте ерекше орын алатын орган жүйесі болып мемлекеттік аппарат табылады. Конституцияда мемлекеттік аппарат тармақтарының әрқайсысына кең өкілеттік берген.
Біздің тарапымыздан бір ұсыныс - Қазақстан Республикасындағы барлық саяси партиялар саяси реформалар бағдарламасын әзірлеп, халыққа ел басына ұсынып, осындай істердің нәтижесінде бағдарламада көзделген жүйелі амалдар қорытындыланып, Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік билік органдары жаман жақтары болса, солардан арылып жақсы істерге бет бұрар еді, сонымен қатар мемлекеттік билік органдарының құрылымына жақсы жаңалық енетін еді.
1 МЕМЛЕКЕТТІК ОРГАНДАРЫНЫҢ ҰҒЫМЫ, ТҮРЛЕРІ
Мемлекеттік органдарының жіктелуі мен құрылымы, түсінігі
Мемлекеттік билік заң шығарушы, атқарушы және сот тармақтарына бөлу - Қазақстан Республикасының құқықтық мемлекет ретіндегі қызметінің ең басты қағидасы болып табылады.
Қазақстан Республикасы - президенттік басқару формасы бар демократиялық, құқықтық, унитарлы, зайырлы мемлекет болып табылады. Республика Президенті мемлекеттік аппаратта ерекше орын алады, ол үш биліктің біріне де жатпайды. Ол мемлекет билігінің барлық тармағының келісіп жұмыс жасауын және өкімет органдарының халық алдындағы жауапкершілігін қамтамасыз етеді. Президент - мемлекет басшысы, ол мемлекеттің ішкі және сыртқы саясатының негізгі бағыттарын айқындайтын, ел ішінде және халықаралық қатынастарда Қазақстанның атынан өкілдік ететін жоғары лауазымды тұлға. Қазақстан Республикасының Президенті соңғы жаңалықтарға байланысты жеті жылға және де бір рет қана сайланады.
Қазақстан Республикасының мемлекеттік аппараты бүтіндік және күрделі жүйеде сипатталатын барлық белгілерден тұрады. Осылайша ол дербес жүйе бола тұра, өз кезегінде бірнеше элементтерден тұрады. Бұдан басқа, мемлекеттік аппаратқа құрылымдық элементтердің біртұтастылығы, ішкі келісушілік қасиеттері тән. Бұл қасиеттер өз кезегінде құрылымға ұйымшылдық және реттілікті береді. Егер жүйеде бір-бірімен байланысты біртұтастылықты құраушы элементтер көп болатын болса, онда Қазақстан Республикасының мемлекеттік аппараты дәл осындай жүйені қарастырады.
Сонымен, Қазақстан Республикасының мемлекеттік аппараты - заңнамада бекітілген бірыңғай қағидалар мен билік бөлінісі негізінде құрылған және қажетті материалдық құндылықтармен қамтамасыз етілген мемлекеттік органдар жүйесі. Мемлекеттік аппарат билігі қарулы күштер мен түрлі күштеу құрылымдарына сүйенеді. Осындай біртұтас жүйеде мемлекеттік органдардың әртүрлі топтары мен тарамдары өзара қарым-қатынаста әрекет ету арқылы мемлекеттің жалпы міндеттері мен қызметін іске асырады.
Мемлекеттік билік органдар - біртұтас жүйе. Ол анықталады: Қазақстан Республикасы мемлекеттік құрылғысының унитарлы сипаты, территориясының бірлігі егемендігі.
Мемлекеттік билік органдарының жүйесі - бұл өздеріне тән ұйымдық-құқықтық формаларда біртұтас мемлекеттік билік функцияларын атқаратын заң шығару, атқару және сот билігінің жоғарғы және жергілікті органдарының жиынтығы. Мемлекеттік билік органдары Қазақстанда құқық және мемлекет тұрғысынан әлі толық зерттелген жоқ.
Мемлекеттік билік - тікелей мемлекеттің өзі жүргізетін немесе өзінің атынан жүргізуге өкілеттік беріп, өз жәрдемімен өзге бір ұйым, мекеме арқылы жүргізетін қоғамдық биліктің бір түрі, мемлекеттік басқару органдарының жиынтығы.
Мемлекеттік орган дегеніміз - бұл мемлекеттік міндеттерді орындаушы және осы мақсатта сәйкес билік өкілеттілікті иеленген ұйым немесе мекеме болып табылады.
Мемлекеттік органдар деп мемлекет атынан Конституция, заңдар, өзге де нормативтік құқықтық актілер арқылы:
1) жалпыға бірдей міндетті мінез құлық ережелерін белгілейтін актілер шығару;
2) әлеуметтік мәні бар қоғамдық қатынастарды басқару мен реттеп отыру;
3) мемлекет белгілеген жалпыға бірдей міндетті мінез-құлық ережелерінің сақталуына бақылау жасау жөніндегі функцияларды жүзеге асыруға уәкілеттік берілген мемлекеттік мекемелер ұғынылады.
Қазақстан Республикасының мемлекеттік органының жалпы жүйесіне Қазақстан Республикасының Президенті, Қазақстан Республикасының Парламенті, Қазақстан Республикасының Үкіметі, министрліктер және агенттіктер, жалпы республикалық ведомстволар кіреді және де бұл жүйеге Қазақстан Республикасының Ұлттық банкі, Қазақстан Республикасының Конституциялық кеңесі, Қазақстан Республикасының Жоғарғы соты, Қазақстан Республикасының Прокуратурасы кіреді. Сондай-ақ олардың құрамына жалпы юрисдикциялық соттар, әскери қызметкерлер, жергілікті прокуратура, жергілікті атқарушы органдар кіреді.
Сонымен қатар жалпы жүйеге басқарушылық құрылымдар - әкімшілік мемлекеттік ұйымдар да жатқызылады. Республика мәртебесі мен мемлекеттік органдар жүйесі Қазақстан Республикасының Конституциясымен анықталады. Барлық мемлекеттік органдар өз принциптеріне сай заң шығарушылық, атқарушылық және сот билігіне бөлінеді.
Мемлекеттік аппаратқа тиесілі жүйелілік басты негізі болып табылады. Ол өз тағайындалуы, ерекшеліктері, құрылым қағидалары бойынша біртұтас болып келеді. Мемлекеттік ұйымды мемлекеттік органсыз елестету мүмкін емес.
Қазақстан Республикасы демократиялық және әлеуметтік маңызы, мемлекеттің құрылым жүйесіне кіреді. Демократиялық, құқықтық және әлеуметтік мемлекеттің әрбір органы мен оның жүйелері қоғам мен адамзатқа қызмет етуге шақырады. Сонымен бірге жалпы адамзат құндылықтары аймақтық және топтық құндылықтар алдында басты мәнге ие болуы керек.
Оларды құрастыру реті, Қазақстан Республикасының мемлекеттік органдар жүйесінің демократизмі, олардың қызмет қағидаларымен айқындалады. Қазіргі таңдағы мемлекеттік органдар демократиялық тәсілмен құрылу шарты - сайлау болып табылады. Осылайша, Қазақстан Республикасының Президенті, барлық мемлекеттік орган өкілеттіктерінің депутаттары және жергілікті басқару органдары Қазақстан Республикасының Конституциясына сәйкес негізде барлығына ортақ, тең жүргізілетін сайлау құқығы, құпия дауыс беру арқылы сайланады.
Мемлекеттің органның демократиялық жүйесі сайлаушылар алдындағы өкілеттік органдардың депуттарының есептілігімен қарастырылады, ал барлық деңгейдегі лауазымдық тұлғалар Қазақстан халқы мен еңбек ұжымының алдында қарастырылады. Конституциялық - заңнама мемлекеттік органның мемлекеттік-құқықтық жауапкершілігін қарастырады. Ол мемлекеттік қызметтен мемлекеттік құрылымды қысқарту және лауазымды тұлғаны жұмыстан шығарумен айқындалады.
Мемлекеттік аппараттың әрбір бөліктері бойынша біртұтас бөлімшесі тек қана дұрыс сипаттамалық жіктеу бірлігінде алынады. Мемлекеттік аппараттың жеке түрдегі органдарына бөлінуі, автордың мемлекеттік ұйымдардың қандай жіктелген өлшемдерді негізге алатындығына тәуелді.
Жергілікті атқарушы органдар - жоспарларды, аумақты дамытудың экономикалық және әлеуметтік бағдарламаларын, жергілікті бюджетті жасауды жүзеге асырады және олардың атқарылуын қамтамасыз етеді, коммуналдық меншікті басқарады. Жергілікті атқарушы органдардың басшыларын тағайындайды және қызметтерінен босатады, жергілікті атқарушы органдардың жұмысына байланысты өзге де мәселелерді шешеді. Жергілікті атқарушы органды Республика Президенті мен Үкіметінің өкілі болып табылатын тиісті әкімшілік-аумақтық бөліністің әкімі басқарады. Облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың әкімдерін қызметке тиісінше облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың мәслихаттарының келісімімен Республика Президенті тағайындайды.
Мемлекеттік билік органдарының жүйесі келесі кестедегідей 3 ке бөлінеді:
Заң шығару билігінің органдары
Атқарушы билік органдары
Сот билігінің органдары
Қазақстан Республикасының Парламенті (Сенат және Мәжіліс)
Қазақстан Республикасының Үкіметі
Министрліктер
Комитеттер
Агенттіктер
Ведомстволар
Жоғарғы сот
Жергілікті өкілді органдар-мәслихаттар
Жергілікті атқарушы органдар - Әкімдіктер
Жергілікті соттар
Мемлекеттік органдардың классификациясы 1-кестеде көрсетілгендей 6-ға бөлінеді:
Мемлекеттік қызметті жүзеге асыру нысаны бойынша
Мемлекеттік органдар өкілді, атқарушы, бұйырушы, соттық, прокурорлық және өзге де бақылау - қадағалау орындарына бөлінеді.
Биліктің бөліну қағидасы бойынша
Заң шығарушы, атқарушы және сот
Қызметінің құқықтық нысаны бойынша
Құқық шығарушылық, құқық қолданушылық және құқық қорғаушы
Иерархия бойынша
Республикалық және жергілікті
Өкілеттіктерінің мерзімі бойынша
Тұрақты және уақытша
Құзырлығының сипаты бойынша
Жалпы құзырлықтағы және арнайы құзырлықтағы
2 ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ МЕМЛЕКЕТТІК ОРГАНДАРЫНЫҢ ҚҰРЫЛЫМЫ
2.1 Атқарушы билік органдары
Мемлекеттік атқару органдары: Үкімет және оған қарасты министрліктер мен ведомстволар, жергілікті басқару органдары, әр түрлі деңгейдегі әкімдер жатады.
Үкімет - мемлекеттік биліктің жоғары атқарушы органы. Үкімет Қазақстан Республикасының атқарушы билігін жүзеге асырады, атқарушы органдардың жүйесін басқарады және олардың қызметіне басшылық жасайды. Үкімет алқалы орган болып табылады және өзінің бүкіл қызметінде Республика Президентінің алдында жауапты, ал Конституцияда көзделген жағдайларда Парламент Мәжілісінің және Парламенттің алдында жауапты. Үкіметтің құзыреті, ұйымдастырылуы мен қызмет тәртібі конституциялық заңмен белгіленеді. Үкіметті Республика Президенті Қазақстан Республикасының Конституциясында көзделген тәртіппен құрады.
Премьер-Министр мен Үкімет мүшелері қызметке кірісер алдында Қазақстан халқына және елбасына Қазақстан Республикасы Үкіметі туралы конституциялық заңда белгіленген тәртіппен ант береді. Премьер-Министрге ерекше мәртебе берілген. Ол Президентке Үкімет құрамына кірмейтін министрліктерді, орталық атқарушы органдарды құру, қайта құру және тарату туралы, министр қызметіне кандидатуралар жөнінде, министрді қызметтен босату туралы ұсыныстар енгізеді, Үкіметтің қызметін ұйымдастырып, оған басшылық жасайды және оның жұмысы үшін дербес жауап береді.
Қазақстан Үкіметі - алқалы орган. Оның құрамында Үкімет мүшелері - республиканың Премьер-Министрі, оның орынбасарлары, министрлер, өзге де лауазымды адамдар кіреді.
Жалпы атқарушы билік мемлекеттік биліктің бір тармағы болып табылады. Атқарушы билік - бұл заң күшіндегі реттеу өкілеттілігін, сыртқы саяси өкілдердің өкілеттіктерін, әртүрлі бақылау түрлері.
Атқарушы органдардың жүйесіне Республика министрліктері мен комитеттері, жергілікті - облыстық, аудандық, қалалық әкімшіліктер кіреді. Жергілікті мемлекеттік басқаруды - Мәслихат деп аталатын жергілікті өкілді және атқару органдары жүзеге асырады. Мәслихат депутаттары 5 жылға сайланады.
Атқарушы билік органдары жоғары, орталық және жергілікті болып ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz