Тәуелсіздік жылдарындағы еліміздің айтулы жетістіктері

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 11 бет
Таңдаулыға:

Тәуелсіздік жылдарындағы Қазақстан!

Жоспар:

Кіріспе

Негізгі бөлім:

Тәуелсіздік жылдарындағы еліміздің айтулы жетістіктері;

Тәуелсіздік жылдарындағы өзгерістер;

Биыл Тәуелсіздікке 30жыл!

Қорытынды

Пайдаланылған әдебиеттер.

Кіріспе:

Тәуелсіздік жылдарында Қазақстан Республикасындағы жыл сайынғы өнеркәсіп өнімінің өндірісі нақты көріністе 24% артты.

Соңғы 20 жылда Қазақстандағы демографиялық ахуал түбегейлі өзгерді. 1992 жылы басталған халық санының төмендеу үрдісі 2002 жылы аяқталды. Тәуелсіздіктің алғашқы он жылында халық саны 1, 6 миллион адамға төмендеді, бұл ең бірінші халықтың кейбір бөлігінің өздерінің тарихи отандарына оралуына, өтпелі кезеңде өлім-жітімнің көп болуы және туудың төмен деңгейіне байланысты болды. 2002 жылдан бастап халық саны өсімнің тұрақты үрдісіне ие болды, ең бірінші табиғи өсім есебінен, 2004 жылдан бастап көші-қон өсіміне байланысты қалыптасты. Қорыта келгенде, тәуелсіздік жылдарында еліміздің халық саны жалпы 427 мың адамға немесе 2, 6%-ға артты. Тәуелсіздік жылдарында елімізде 6 миллионнан астам адам дүниеге келді және табиғи өсім 3 миллионға жуық болды. Еліміздің тәуелсіздігінің алғашқы 8 жылында, 1999 жылы 1000 адамға 14, 6 адамға дейін тууы төмендеді, одан кейін оның бірте-бірте артуы байқалды. 2012 жылғы 10 айда туудың жалпы коэффициенті 1000 адамға 23, 1-ді құрды. 1995-1996 жылдары өлім-жітім коэффициенті 1000 адамға 10, 7 деген ең жоғарғы шегіне жетті. 1997 жылдан бастап өлім-жітім бірте-бірте төмендеп, ағымдағы жылдың 10 айында өлім-жітімнің жалпы коэффициенті 1000 адамға 8, 6 болып төмендеді.

1992-2012 жылдардағы халықтың күтілетін өмір ұзақтығы (КӨҰ) 67, 4-ден 69, 6-ға артты. 1992 жылдан бастап 1995 жылға дейін КӨҰ 67, 4-тен 63, 5-ке дейін төмендеді, бұдан кейін оның арту үрдісі байқалды, 2012 жылы ол алдын ала бағалау бойынша 69, 6 жасты құрады, оның ішінде ерлерде - 64, 8 жас, әйелдерде - 74, 3 жас. 1995 жылмен салыстырғанда өмірдің орташа күтілетін ұзақтығы көрсеткіші едәуір ұлғайғаны байқалды, ерлерде - 6, 8 жасқа, әйелдерде - 4, 9 жасқа, бұл кезде осы көрсеткіштің гендерлік белгісі бойынша айырмасы 1995 жылдағы 11, 4 жастан 2012 жылдағы 9, 5 жасқа дейін қысқарды.

Кедейлік деңгейі 1996 жылдан бастап 9 есе төмендеді және 2012 жылғы 3 тоқсанда 4% құрады.

Бір қызметкердің орташа айлық атаулы жалақысы 199 жылдағы 128 теңгеден (24 АҚШ доллары) 2012 жылғы қаңтар-қазандағы 99118 теңгеге дейін (666 АҚШ доллары) өсті.

Еліміздің 15 жас және одан үлкен экономикалық белсенді халықтың саны 1, 1 млн. адамға артып, 2012 жылғы қарашада бағалау бойынша 8, 9 млн. адамды құрды.

Жұмыссыздық деңгейі 2 есе дерлік төмендеді және 2012 жылғы қарашада бағалау бойынша экономикалық белсенді халықтың санынан 5, 3%-ды құрды.

2012 жылғы қаңтар-қарашада ЖІӨ болжамалы бағалау бойынша нақты көріністе 5% артты. 2012 жылғы ЖІӨ деңгейі нақты көріністе 1991 жылғы ЖІӨ деңгейінен 2 есе дерлік артық, немесе 95%. Болжамалы бағалау бойынша 2012 жылғы халықтың жан басына шаққандағы ЖІӨ 12 мың АҚШ долларынан асып түседі.

Тәуелсіздік жылдарындағы инвестициялық қызметте оң серпін байқалады. ҚР Ұлттық Банкі деректері бойынша тікелей шетел инвестицияларының жалпы ағымы 1993 жылдан бастап 2012 жылғы жартыжылдықтағы кезеңге дейін 159 млрд. АҚШ долларынан асып түсті. 1991 жылдан бастап 2012 жылғы қаңтар-қарашаға дейін негізгі капиталға салынған инвестицияларға қаражат салымдары 38, 7 трлн. теңгені құрады. Негізгі капиталға инвестициялардың ағылуы қолайлы инвестициялық климаттың құрылуымен байланысты және экономикалық өсімнің негізі болып табылады.

Тұрғын үй құрылысының мемлекеттік бағдарламаларын іске асыру тұрғын үй құрылысы қарқынының тұрақты өсуін қамтамасыз етті. Тұрғын үй құрылысына бағытталған инвестициялар соңғы он жылда 10 есеге дерлік ұлғайды.

Жалпы құрылыста орындалған құрылыс жұмыстары көлемінің оң серпіні байқалады, ол 2011 жылы 2 трлн. теңгені құрады. Құрылыс жұмыстарының нақты көлем индексі 2011 жылы 1991 жылғы деңгейге қарағанда 17, 5% жоғары, ал 2012 жылдың соңғы 11 айында ол нақты көріністе тағы 2, 5% артты.

Тәуелсіздік жылдарында республикада (2012 жылғы 11 айдың есебімен) 82, 8 млн. шаршы метр тұрғын үй пайдалануға берілді, оның ішінде 40, 5 млн. шаршы метрі жеке салушылармен, 801, 3 мың пәтер тұрғызылды. 2011 жылы 6, 5 млн. шаршы метр тұрғын үй пайдалануға берілді, бұл 1991 жылмен салыстырғанда 6, 5% артық, оның ішінде халықпен - 3, 6 млн. шаршы метр, бұл 1991 жылғы көрсеткіштен 3 есе артық, 2012 жылғы 11 айда 5, 7 млн. шаршы метр іске қосылды, халықпен - 3 млн. шаршы метрге жуық.

Отандық машина шығаруда өндіріс 2, 2 есе артты, мысалы, 2012 жылғы қаңтар-қарашада 58 дизелді локомотив, 16280 жеңіл автомобиль және 521 астық жинайтын комбайн шығарылды.

Химия өнеркәсібінде 2012 жылғы қаңтар-қарашада 30, 3 мың тонна пропилен полимерлері, 147, 9 мың тонна азотты және калийлі тыңайтқыштар, 78, 9 мың тонна фосфор, 1539 мың тонна күкірт қышқылы, 53, 1 мың тонна натрий үшфосфаты, 8, 1 тонна фторид сутегі өндірілді.

Қазақстан 20 жылдың ішінде әлемдік экономикаға терең интеграцияланды. Қазіргі уақытта республика іс жүзінде әлемнің барлық елдерімен сауда-саттық жүргізеді, барлық континенттердегі 212 мемлекет және аумақтар Қазақстанның сауда серіктесі болып табылады. Сыртқы сауда тауар айналымының көлемі 1995 жылғы 9, 1 млрд. АҚШ долларынан 2011 жылы 125, 7 млрд. АҚШ долларына дейін өсті. 2012 жылғы қаңтар-қазандағы сыртқы сауда тауар айналымы 113, 6 млрд. АҚШ долларын құрады немесе 2011 жылғы сәйкес кезеңнен 11, 6% артық ) .

Негізгі бөлім: Тәуелсіздіктің тұғырын биік ұстаған Қазақстан 30 жыл ішінде өте көптеген жетістіктерге жетті. Дегенмен мемлекет тарихында алтын таңба болып қалатын елеулі оқиғалар легі қандай? 30 жылды артта қалдырған Тәуелсіздік еліміздің басты оқиғаларына көз жүгіртейік.

1991 жыл - Қазақстанның Тәуелсіздігін жариялауы

1991 жылы Қазақстан Республикасы тәуелсіз, егеменді ел деп жарияланды. Сол жылы 17-желтоқсанда Алматыдағы Орталық алаңда Қазақстан Республикасының мемлекеттік тәуелсіздігі жариялануына және 1986 жылғы желтоқсан оқиғасының бес жылдығына арналған митинг болып өтті.

1992 жыл

1992 жылдың 2 наурызда Қазақстан БҰҰ-ның мүшесі атанды. Сол жылдың басында Қазақстанның мемлекеттік рәміздерін: әнұран, елтаңба және туды жасауға конкурс жарияланды. 1992 жылдың 4 маусымында ҚР Президенті «ҚР мемлекттік Туы», «ҚР Мемлекеттік Елтаңбасы», «ҚР Мемлекеттік Әнұраны туралы» заңға қол қойды.

1993 жыл

1993 жылдың 28 қаңтарында Жоғары кеңес Тәуелсіз Қазақстанның тұңғыш Конституциясын қабылдады. Қазақ тілі енді ресми түрде мемлекеттік тіл деп саналады. Сол жылы ұлттық валюта енгізу жөніндегі Мемлекеттік комиссия құру туралы шешім қабылданды. Оның төрағасы болып премьер-министр Сергей Терещенко тағайындалды. Сонымен бір мезгілде Ресеймен ортақ рубль аймағы туралы келісімге қол қойылды. Дербес ақшаның енгізілетіні туралы Қазақстан халқына небары үш күн бұрын ғана хабарланды.

1994 жыл

1994 жылы Байқоңыр ғарыш айлағы Ресейге жалға берілді. Келісім бойынша, көршілерге оны пайдалану жылына 115 миллион долларға түспек. Бірақ республика алғашқы нақты ақшаны тек 1999 жылы ғана алуға қол жеткізді. Шілде айында ғарышқа екінші қазақ - Талғат Мұсабаев ұшты, бірақ ол Ресей федерациясының азаматы ретінде ұшқан еді. Ғарышқа екінші рет ұшып барған соң Талғат Мұсабаев Ресей федерациясының батыры және Қазақстанның «Халық қаһарманы» атағына ие болды.

1995 жыл

1995 жылдың 30 тамызында қазіргі қолданыстағы ҚР Конституциясы қабылданды. Ол бойынша республика президенттік басқару түріне көшеді, енді заң шығарушы органды тек мемлекет басшысы ғана тарата алады.

1996 жыл

95-ші жылы күзде Қазақстанда ұлттық әуе тасымалдаушы пайда болды. «Эйр Қазақстан» компаниясына азаматтық авиацияны тұрақтандырып, жаңадан ұшақтар алынып, ішкі және халықаралық бағыттарға әуе қатынастары көбейтеді деген үміт артылды.

1997 жыл

1997 жылдың 10 ҚР Президенті Н. Назарбаев «Қазақстан - 2030:Барлық Қазақстандықтардың өсіп-өркендеуі, қауіпсіздігі және әл-ауқатының артуы» атты Жолдауын жариялады.

1998 жыл

1998 жылдың 1 қаңтарынан бастап зейнетақы реформасы басталды. Мемлекет зейнетке шығу жасын да ұлғайтты. Егер посткеңестік Қазақстанда әйелдер мен ер адамдар зейнеткерлікке тиісінше 55 және 60 жаста шығып келген болса, енді олар 58 және 63 жаста шығатын болып белгіленді.

1999 жыл

1999 жылдың 10 қаңтарында Қазақстанда кезектен тыс президент сайлауы өтті. Сайлауда дауыс бергендердің 79, 78 % қолдауына ие болған мемлекет басшысы Нұрсұлтан Назарбаев жеңіске жетіп, тағы жеті жыл мерзімге сайланды.

2000 жыл

2000 жылдың 10 қазанында Астанада халықаралық экономикалық ұйым ретінде Кеден одағына қатысушы мемлекеттердің басшылары қол қойған Еуразиялық экономикалық қоғамдастық құрылды. Қауымдастықты құру туралы келісімге Қазақстан, Қырғызстан, Ресей, Беларусь, Тәжікстан қол қойды. Кейіннен қауымдастық Еуразиялық экономикалық одақтың құрылуына байланысты алынып тасталды.

2001 жыл

Еліміз Тәуелсіздіктің 10 жылдығын атап өтті. Сол жылы Рим папасы Иоанн Павел II Астанаға келді.

2002 жыл

2002 еуро айналымға енгізілді. Осы жылдың қаңтар айында «Қазкоммерцбанк», «БанкТұранАлем» және «Халық банк» 30 млн еуроны аалып келді. Бұл кезде еуро құны Ұлттық банк есебіне сәйкес 150, 97 теңгеге, ал доллар 154, 10 теңгеге тең болды.

2003 жыл

2003 жылы 10 мың теңгелік номиналды банкнот айналымға енгізіліп, Қазақстандағы ең ірі купюра болды.

2004 жыл

2004 жылдың 28 мамырында Шығыс Қазақстан облысында Перизат Ускембаева есімді Қазақстанның 15 миллионыншы тұрғыны дүниеге келді. Ал оның егізі қазақ санының 16 миллион есебін ашты.

2005 жыл

2005 жылдың 4 желтоқсанында кезекті Президент сайлауы өтті. ҚР Президенті Нұрсұлтан Назарбаев 91, 15% дауыспен үшінші мәрте Мелмекет басшысы болды.

2006 жыл

Осы жылы теңгенің жаңа үлгілері айналымға шығарылды және «Самұрық» мемлекттік қоры құрылды. Кейін «Қазына» қорымен бірігіп, «Самұрық-Қазына» ҰӘҚ болды.

2007 жыл

Бұл жыл еліміз үшін ғана емес бүкіл әлем үшін тарихтағы ең ірі қаржылық дағдарыспен есте қалды. Экономикалық дағдарыс Қазақстанды да шарпып өтті.

2008 жылы

Осы жылы 13 қазанда «Самұрық-Қазына» Ұлттық әл-ауқат қоры» акционерлік қоғамға айналды.

2009 жылы

Қаңтар айында Ұлттық банк басшысы болып Григорий Марченко қайта келді. Осы кезде доллар бағамы 150 теңге деңгейіне жетті.

2010 жылы

Қазақстан Еуропаның Қауіпсіздік және Ынтвмақтастық Ұйымына төрағалық етіп, желтоқсан айында елімізде саммит өткізілді.

2011 жылы

Қазақстанда VII Қысқы Азия ойындары өті. Қазақстандық спортшылар 70 медаль иеленді. Оның ішінде 32 алтын, 21 күміс және 18 қола алды.

2012 жылы

Осы жылдың 22 қарашасында 2017 жылғы Әлемдік көрмеге елімізде өткізу құқығына ие болғаны туралы белгілі болды. Халықаралық көрме бюросының мүшелерінің қатысуымен Астана 103 дауыс жинады.

2013 жылы

24 тамыз Елбасы Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың қатысуымен «Қазақстан-2050» Стратегиясы: бір халық - бір ел - бір тағдыр» тақырыбында Қазақстан халқы Ассамблеясының XX мерейтойлық сессиясы болып өтті.

2014 жылы

2014 жылдың тамыз айында Үкіметте қайта құрылымдау болды. 17 министрлік пен 9 агенттіктің орнына елде 12 министрлік және шамамен 30 комитет құрылды. Қаржы полициясы жабылды, оның қызметін мемлекеттік қызмет және жемқорлыққа қарсы күрес істері жөніндегі агенттік алды. ТЖМ қызметі Ішкі істер министрлігіне берілді. Сонымен қатар, Энергетика министрлігі, Мәдениет және спорт министрлігі, Инвестициялар және даму министрлігі, сонымен қатар Ұлттық экономика министрлігі құрылды.

2015 жылы

Биыл 27 шілдеде Қазақстан Дүниежүзілік сауда ұйымының мүшесі атанды.

Қорытынды:

Осыдан тура отыз жыл бұрын қыршыннан қиылған жандар мен нақақтан-нақақ төгілген қандардың ақысы өтелді. Әлімсақтан қырандай еркін қазақ елі өз алдына зайырлы мемлекет болып, өз дербестігін қайта жаңғыртты. Қазақ тарихында алтын әріптермен жазылатын аталмыш оқиғадан бері ширек ғасырдан астам уақыт өтті. Осындай қысқа мерзім ішінде Елбасының бастауымен Қазақстан Республикасы ауыз толтырып айтарлықтай көп жетістіктерге жетті. Олардың ішіндегі мәдени және саяси салалардағы басты жетістіктеріміз қандай?Тәуелсіздікке қол жеткізіп, ілгері қарай алғаш қадамдарымызды жасап бастағанда, төл рәміздеріміз дүниеге келді. Егемендігіміздің берік негіздерінің бірі - мемлекеттік рәміздеріміз: Ұлттық нақыштағы желбірегін көк туымыз, маңызды идеялы элементтерден құралған Елтаңбамыз және де өне бойымызға сөзбен айтып жеткізуге келмейтін рух беретін Гимніміз. Мемлекеттік рәміздер - елдігіміз бен біртұтасытығымыздың нышаны. « . . . Әрбір азамат Қазақстанның Туын, Елтаңбасын, Гимнін тұмардай қасиет тұтуы кажет, Елдігіміздің сыналатын бір тұсы осы», - деген Елбасымыз Н. Ә. Назарбаев.

1991 жылы 16 желтоқсанда Тәуелсіздігімізді жариялағаннан соң, қазақ жұртшылығын ең алғаш боп Америка Құрама Штаттары құттықтады. Осыдан бастап Қазақстан әлемнің көптеген елдерімен дипломатиялық қарым-қатынас орнатып, шет мемлекеттерден өз елшіліктерін ашып, жаһандық аренадағы мемлекеттік беделін қалптастыра бастады. Халықаралық, Дүниежүзілік қауымдастықтар мен ұйымдарға мүше болып, оларға төрағалық қызмет атқарды. Сонымен қатар, еліміз халықаралық дәрежедегі жиындар мен олимпиадаларды өткізуге мүмкіндік алды. Ең ауқымдыларының бірі - инновациялық дамудағы қуатты серпінге негіз болған ЭКСПО көрмесі.

2012 жылғы қарашаның 22-жұлдызында Парижде “EXPO” халықаралық бюросы Бас ассамблеясының 152-сессиясы өтті. Жасырын дауыс беру қорытындысы бойынша Астанаға 103 мемлекет дауыс беріп, ЭКСПО-2017 Халықаралық көрмесінің иесі болды. Ұйымдастырушылармен таңдалған көрменің тақырыбы - «Болашақтың энергиясы». Бүкіләлемдік бірегей көрмеге 115 мемлекет пен 22 халықаралық ұйым қатысып, бастан-аяқ 3 миллионға жуық адам көрмені тамашалады. ЭКСПО-2017 көрмесі еліміздің экономикалық, мәдени және рухан дамуына айрықша үлес қосты деп ойлаймын. Жоғарыдағы айтылғандар мемлекетіміздің саясат пен экономикадағы жетістіктері. Ал, біз білім саласы бойынша қандай жетістіктерге ие болып жатырмыз?

Білім - кемелді келешек кепілі. Еліміздің білім беру саласы алға қарай жылдам ұмтылып келеді. Әр жыл сайын Білім және Ғылым министрлігі бұл салаға жаңадан реформалар енгізіп, соларды жүзеге асыруда. Қазіргі таңдағы білім саласындағы өзекті мәселелердің бірі - үш тілдік білім беру жүйесі. Президент Нұрсұлтан Назарбаев биылғы “Қазақстан халқының әл-ауқатын арттыру - мемлекеттік саясаттың басты мақсаты” атты жолдауында Үкіметтің алдына “Тілдердің үш тұғырлылығы” мәдени жобасын іске асыруды жеделдету міндетін қойды. Көптілділік - қазіргі заман талабы болып табылады. Дегенмен, өзге тілді меңгеремін деп, ана тіліміздің құндылығын жоғалтып алмайық. «Үш тілдің біріншісі, негізгісі, бастысы, маңыздысы - мемлекеттік тіл, қазақ тілі»(Н. Назарбаев) .

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.