Әбіш Кекілбаев - шежіре

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 23 бет
Таңдаулыға:

Шығыс Қазақстан облысы білім басқармасы Катонқарағай ауданы бойынша білім бөлімінің "Сейтқамза Ластаев атындағы орта мектебі" КММ

Жоба тақырыбы:

Ә.Кекілбаевтың Бәйгеторы шығармасы мен
Н.Ә.Назарбаевтың Ұлы даланың жеті қыры
мақаласындағы үндестік

Бағыты: гуманитарлық
Секциясы: әдебиет

Орындаған:
6-сынып оқушысы Құмарғажы Нұрсая

Жетекшісі:
қазақ тілі мен әдебиет пәнінің мұғалімі
Абенова Сауле Ерғабылқызы

Аннотация

Елбасымыз Н.Ә.Назарбаетың Ұлы даланың жеті қыры атты мазмұны терең,идеясы ерен,келешегі кемел мақаласынан туындаған атқа міну мәдениетін жандандыру мақсатында, даланың дархан жазушысы Ә.Кекілбаевтың Бәйгеторы шығармасын негізге алып, аттың қыры мен сырын баптаудағы іс әрекетін саралай отырып, атқа міну мәдениетіне жас ұрпақты қызықтырып, қазіргі заманда атқа отыру мәдениетін дамыту керектігін қарастырады.

Данная работа написана на основе произведения великого писателя степи А.Кекильбаева Бәйгеторы. Идея написание труда зародилась после прочтения статьи Президента Н.Назарбаева Семь граней Великой степи.В этой статье ставится цель возраждения культуры верховой езды. В работе рассказывается о тонкостях обучения лошадей. Работа привлекательна для молодого поколения и призывает развивать культуру верховой езды.

Мазмұны
1.Кіріспе
2.Негізгі бөлім
а) Жылқы малының қазақ тарихындағы өзіндік орны.
ә) Ә.Кекілбаевтің Бәйгеторы шығармасы мен Н.Ә.Назарбаевтың Ұлы даланың жеті қыры мақаласындағы үндестік
в) Зерттеудің материалдары мен әдістері
3. Қорытынды
4. Қолданылған әдебиеттер

Зерттеудің өзектілігі: Оқырманның жылқы жануарына деген сезімдерін ояту, атқа міну мәдениетінің негізін насихаттау

Жұмыстың мақсаты:
Жылқының асыл мал екенін айта отырып ерекше қасиеттерімен таныстыру, оқырманның жылқы туралы түсінігін кеңейту, жылқы жануарына деген сезімдерін ояту. Ә.Кекілбаевтың Бәйгеторы шығармасы мен Н.Ә.Назарбаевтың Ұлы даланың жеті қыры шығармасындағы атқа міну мәдениетіндегі үндестікті үйлестіріп,атқа міну мәдениетін жандандыру.

Зерттеудің міндеттері:
1.Ә.Кекілбаевтың Бәйгеторы шығармасы мен Н.Ә.Назарбаевтың Ұлы даланың жеті қыры шығармасының мазмұнымен танысу.
2.Атадан балаға мұра болып келе жатқан атбегілік, ат спортына деген жас ұрпақтың қызығушылығын арттыру;
3. Атқа міну мәдениетін жандандыруға үлес қосу, оны насихаттау;
4. Ғалымдардың еңбектерімен танысу, бабаларымыздың жылқы
түлігі туралы тәжірибелерін жинақтау.

Зерттеудің әдістері: оқу, жүйелеу, саралау.

Зерттеудің жаңалығы: Ә.Кекілбаевтың Бәйгеторы шығармасы мен Н.Ә.Назарбаевтың Ұлы даланың жеті қыры шығармасындағы атқа міну мәдениетіндегі үндестіктің бар екенін дәлелдедік.

Кіріспе

Әбіш Кекілбаев туралы сөз айтуға талпынсақ, оның азаматтық қызметінің кең ауқымдылығы мен тұтас тұлғасының жан- жақты, көп салалылығымен бетпе бет келетініміз хақ. Біразын айтып көрейік: Әбіш Кекілбаев- жазушы. Әбіш Кекілбаев-философ. Әбіш Кекілбаев - тарихшы. Әбіш Кекілбаев-шешен. Әбіш Кекілбаев-шежіре. Әбіш Кекілбаев-мәдениеттанушы. Әбіш Кекілбаев - ғалым. Әбіш Кекілбаев-публицист. Әбіш Кекілбаев -өнертанушы. Әбіш Кекілбаев - саясаттанушы. Әбіш Кекілбаев-кітапхана. Әбіш Кекілбаев -энциклопедия. Әбіш Кекілбаев - гуманист. Әбіш Кекілбаев-қайраткер,-деп Кекілбаев кеңістігі атты мақаласында [7.19-б].өзі қанаттас журналист ,қоғам қайраткері, депутат Қуаныш Сұлтанов анықтама беріпті. Осы анықталған анықтамаға Әбіш Кекілбайұлының бұл күндері он екі томдығына енген таңдамалы шығармалары мен баспа бетіне шығуды күтіп жатқан бірнеше туындысы ол туралы жазған ғалымдардың түрлі зерттеу еңбектері дәлел бола алады. Ал, біздің осы анықтамаға қосарымыз жазушының Бәйгеторы шығармасын оқи отырып, Әбіш Кекілбаев- ат бапкері, аттың сыншысы деп толықтырғымыз келеді. Бәйгеторышығармасында жазушы тұлпар арқылы адам тағдырының, қоғам шындығының көркем бейнесін жасайды. Жылқы мінезді қазақ қашанда қиындықтан ,азаптан қашпай алдына қойған мақсатын орындау барысында жүйріктігінен, тұлпарлығынан танбаған. Тұлпар, жүйрік болатын құлынды танып,оның сол деңгейден табылуы үшін бар күшін салған. Демек, тұлпарлықты аңсау қазақ менталитетіне тән екенін бұл шығармадан анық көреміз .
Ал президенттің Ұлы даланың жеті қыры мақаласы -- тарихи фактілерге құрылған жаңа жоба.Біздің тарихи санамызды жаңғыртуға
1

жасалған бұл нақты қадам. Мақалада Елбасы Еуразия құрлығындағы
саяси және экономикалық тарихтың беталысын талай рет түбегейлі өзгерткен тарихи құндылықтарымызды санамалай келе тарихи сананы жаңғыртудың модулін ұсынып, міндеттейді. Тарихымыздан қалыптасқан құндылықтарымызды айшықтайды. Қазақ даласының қай жері болса да киелі, тек әлі ашылмаған терең сыры мен қымбат құпиясын тарихшы, археолог ғалымдар жіті зерттеу жасап, жұртқа жария етуі керек деп тапсырмалар жүктейді. Ұлы даланың жеті қыры мақаласын оқып шығып, жазбаның идеялық мазмұнын болашаққа бағыт сілтеп,тың бағдарлама ұсынған аса құнды дүние деп түсіндік.Әсіресе, халқымыздың көне тарихына қатысты тыңнан көтерілген ұғым-түсініктер-ұлт тарихының жаңа кезеңін айқындауға бағыт сілтеп тұр.Яғни,қазақ халқының этномәдени көнелігіне мән беру дегеніміз- сол халықтың түп тамырына үңілу.Президент аталған мақаласында атқа міну мәдениетіне ерекше екпін берді.Жылқы-бабамыздың пырағы ғана емес,қазақтың қаны мен жүрегі.Мыңжылдықтар бойы Ұлы дала дүрбелеңінде тақымынан тұлпары кетпеген қазақ,аттан түскен күні көңілі пәс,кеудесі еңкіш тартып отарланып жүре бермеді ме?! Жылқыны тек төрт түлік деп қарамаған, қаймана қазақ баласы үшін арғымаққа ер салып,еңку-еңку жер шалу-бабалар өмірінің өзегі болған-ды.Тайбурыл мен Байшұбарды тақымдаған батыр бабаларымыздың бүгінгі ұрпағы әлемді білімімен , өнерімен жаулап алса-атқа мінген аталар арманының орындалғаны.Міне, Елбасының меңзегені осы мұрат.
Жылқыны қолға үйрету,оның өмірдің барлық саласында пайдалы болуына қол жеткізу,ең бастысы оның елдік рухты оятудағы ерекше қасиетін терең меңгеріп,өзге жұрттың алдында сесі басым,серті айқын етіп жүзеге асыру адамзат дамуының эволюциялық жаңа кезеңін ашты.Жылқы феномені ұлттық феноменнің тең тарихы болып қалыптасты.Жауынгерлік рух,азаматтық айбын,халықтық қолтаңба
2
танылды. Осының бәрі біздің Ұлы даламыздан тарады.Бұл ұлы тарихты ұран етіп көтере алатын жаңа тегеурінді ғылыми аршын қажет.Осы орайда мен, елең етер,ерекше назар аударар бір тұсын атқа міну салтын басшылыққа алып, өзімнің жылқы малына деген қызығушылымды одан ары дамыту мақсатында жылқы жайлы оқып, біліп, жылқы малының өзіндік ерекшеліктері мен қасиеттерін зерделеп, атқа міну мәдениетін жандандыруға өз үлесімді қоссам деймін.

Негізгі бөлім
а) Жылқы малының қазақ тарихындағы өзіндік орны.
Мал өсіруге аса қолайлы Қазақстан жерін малсыз елестету мүмкін емес. Міне, осы жайларды оқып үйрене мен ,әсіресе, жылқы малына қатысты көптеген қызықты деректерді жинақтадым. Соның ішіде жылқы туралы айтсақ,атам заманда қолға үйретіліп, адамзат баласының қажетіне жаратқан жылқы түлігі көшпенділердің ең қасиетті, ең қадірлі малы. Көшпенділерді жылқы малынсыз елестету мүмкін емес. Сондықтан да көшпенділер мен жылқы түлігі егіз ұғымдай қосарланып айтылған. Тіпті, көшпенділер қауымын аттылар әулеті деп те бекерден бекер айта салмаса керек. Өйткені, ұланғайыр даланың, ұлан байтақ өлкенің ұлы тұрғындарының тыныс-тіршілігі, өмір-салты, өнер-білімі, әдет-ғұрпы, салт-санасы, салтанаты, бір сөзбен айтқанда бүкіл мәдениеті жылқы түлігімен тығыз байланысып жатады.
Осы бір қасиетті түліктің қазақ халқы үшін орны өте ерекше. Жылқы қазақтың ұлттық сана-сезім, рухани болмыс, тұрмыс-салт, әдет-ғұрып, мәдениет пен өнерінің тұтас бір айырылмас бөлігіне айналып кеткен. Жарынан кейінгі жақсы көретін жан серігі, қасиеті қанына сіңген - жануар. Қазақ баласы жылқы түлігін төресіндей көретіні сондай, қазақ жылқы мінезді деп, өзінің мінез-құлық, бітім-болмыс, жан дүниесінің

3
айқындаушысына айналдырып алған. Демек, қазақ үшін жылқы
тектіліктің бірден бір нышаны болып саналады. Бұлай өзінің жаратылысына жылқыдан ұқсастық іздеу - тек қазаққа ғана тән қасиет әрі бұл - қазақтың осы түлікке деген аса жоғарғы құрметінің белгісі. Қазақ ат десе ішкен асын жерге қояды. Жылқынының дүбіріне, күліктің күмбіріне құлақ қойып, елең етпес қазақ баласы, сірә, жоқ. Қазақтың ең кедейінің астында кем дегенде бір көк шолағы болған. Осы ат - көліктің арқасында Алаш баласы Алтай мен Атыраудың, Арқа мен Алатаудың арасын жалғады. Алып аумаққа иелік етті.
Жылқы- төрт-түліктің бірі. Жылқы иесі Қамбар ата. Қазақ халқында жылқыны құрметтеп, қасиеттеп жоғары бағалаған. Жылқы туралы аңыз әңгімелер, шығармалар, өлең-жырлар, ертегілер өте көп. Жылқы баласы сүйкімді, әрі жүйрік болып келеді. Жылқы жасына қарай: құлын, тай, құнан, дөнен, айғыр деп аталады. Жылқы сымбатты да қасиетті жануар. Бұрындары ата-бабамыз жылан жоламасын деп қастарына жылқы байлап жатқан. Сонымен бірге ат үстінде көп жүрген адам буын ауруына шалдықпайды екен.Барлық түліктен де жылқы өсіру жеңіл.Оны бағуда шығын шықпайды.Еті де,сүті де қазақ халқы үшін аса қадірлі тағам.Өз бойын таза ұстайтын,өз жерін қашықтан танитын сезімтал қасиетті жануар.Жылқының тас қараңғы түнде жарты тарыны көретін жанарының өткірлігі сынды жаратылыс ерекшеліктерінің өзі бір төбе.
Қазақтар жылқыны ұрып соғу былай тұрсын, киесі атады деп, желіден, жылқышы ұстайтан құрықтан, бақанның үстінен аттап өтпейді. Бақан аттаған жарымайды деген сенім бар. Сүрінген атты да ұрмайды. Сайтан аттың көзін басып тұрса, қашып кетсін деп,көзін оң қолымен сүртіп тазалайды. Жолаушы келе жатып, атының сауырынан ұрмайды. Жапанда жалғыз келе жатқан жолаушыны қолдап, жебейтін Қызыр пайғамбар аттың сауырында отырады деп жорылады. Көшпенді халықтың маңызы

4
зор болғандықтан, жылқыға байланысты салт-дәстүрлер мен ырым-
тыйымдар өте көп.Қазақ халқы жылқыны жеті қазынаның бірі санап, оны киелі деп есептеп жыл қайыруда жетінші орын берген. Дүние жүзінде қазірдің өзінде 250-ден астам жылқы тұқымы бар екен. Еті - жесең тамақ .Сүті - ішсең сусын. Терісі - байлық. Мінсең - көлік.
Қазақ жылқы малының болмысындағы басқа түліктерде болмайтын барша қасиетін жақсы танып, терең зердерлеп білген. Соның нәтижесінде өзінің өмір сүру қалпы мен болмысына қатысты көптеген тұрақты сөз тіркестерін жылқы түлігіне қатысты қалыптастырған. Мәселен, жұмылған жұдырықтай жиын жүретін, саяғы аз, айрандай ұйып, бірлік-берекесі артқан әулетті торы айғырдың үйіріндей деп әспеттеді. Күш-қайратың қайнап, әл-қуатың тасып тұрған жастық шағыңда ел-жер аралап, қыр-сырына қанық, көпті көріп көзінді аш деген ұғымды атың барда жер таны желіп жүріп, әкең барда ел таны еріп жүріп деп мақалдады. Ал адамның көңілінің кеңдігін, пейілінің дарқандығын, қасіретке қайыспас, қайғыға берілмес, қайсар қажырын ер жігіттің ішіне ер тоқымды ат сияр деп қайырса, сабырлы да салмақты, бір ауылдың ұйтқысы болып отырған, жаны жайлау, біртоға бәйбішені бес биенің сабасындай деп береке, құтқа балады.
Көшпенділер мен жылқы баласынының бірге өсіп, біте қайнасқаны сондай олардың тұрмыс-салтына, мәдениеті мен өнерінде өзара қатысты айтылатын афоризмдер толып жатыр. Мысалы, жаңа туған нәресте ұл бала болса ат ұстар, егер ол қыз бала болса ат байлар деп бейнелеп айтады. Ал баласы ер жетіп, есейіп, өссе ат жалын тартып мінді деп қуанады. Немесе түтеген қалың қою тұман, көзге түртсе көргісіз тас қараңғыны ат құлағы көрінбейді деп бейнелеп жеткізген. Сонымен қатар бірін-бірі қайта көрместей болып ренжіскен екі жақты ат құйрығын кесті деп білдірсе, араздасып барып татуласқан жандарды ат тізесін қосты деп

5
табысқанын айтады. Ал кедей-кепшік, тумысында бір жарымаған адамды ауы атқа, аузы аққа жарымаған деп қағытып өтеді.
Туған баласын түліктің төліне теңеу де көшпенділердін, әсіресе, қазаққа тән қасиет. Ата-ана баласын құлыным, құлыншағым деп құлпырта мекіреніп, оның томпаң қағып, зыр жүгірген жүрісін құлындай құлдыраңдады деп бейнеледі. Ал қазақ баласы болса құлын болып кісінеп, тай-құнан боп тулап, асау болып алысып, ат болып жарысып ойнап, тарпаң болып ер жетеді.
Қазақ баласының қолына түскен қу шыбықтан бастап, атасының таяғы, тіпті апасының сабауына дейін ат болып кетеді. Қу ағашқа жан бітеді.
Баласының кісі қатарына қосылып азамат болуы ат жалын тартып мінуі мен сәйкессе, ауыл-аймағын аузына қаратып, артынан ел-жұртын ертіп елге бас болған азамат атқамінер атанады.
Қазақ үшін лауазым-шеннің, мансап-биліктің де биік шыңы - аттың үсті. Өмір бойы өнегелі ісімен үлгі болып, шау тартса да шалдықпаған, халқының қамын жеген ел ағасын ат үстінен түспеген жан дейді.
Қазақ әлдекімнің басына түскен қайғы-мұңына ортақтасып, көңіл жұбатып тоқтау айтқанда да бейнелеп қанаты бүтін сұңқар жоқ, тұяғы бүтін тұлпар жоқ деп, ал бүгінгі қайғының ертең орны толатынын арғымақтың тұяғы тасты басса кетілер, сазды басса жетілер деп жеткізеді.
Атақ сөзінің түп төркінінің өзін ат, жылқы сөзінен жасаған басқа жұртты білмейміз. Жауға шапса Аттан! деп, бір іске, бір бағытқа жаппай, жұмыла қозғалса атқа қонды дейтін де бізбіз.Ежелден қалған ескі сөз - ер қанаты - ат. Тақымы атқа тиген алаш баласы әр уақытта арқаланып, аруақтанып, қиялына қанат бітіп шабыттанып, қуат қосып қайраттанады.
Қазақ халқының тарлан тарихының тереңіне үздіге үңілгенде де тәнті болатынымыз - бабаларымыздың елін, жерін қорғап, ата жауымен алысқандығы қанды көйлек жолдасы, арқа-жарқа болып, алқа-қотан

6
көшіп, ақ түйенің қарны жарылып саят-салтанат құрғандағы қызығы, сәнінің көркі күмбірлеген күліктер екенін көреміз. Даңқын аспандатқан кемеңгер қолбасшы Күлтегіннің Боз аты, Қара қыпшақ Қобыландының Тайбурылы, Алпамыс батырдың Байшұбары, Ер Тарғынның Тарланы жадымызда жатталып қалды. Көк Түріктердің көне мекені Хан Тауының (Хэнтий) қойнауынан көтеріліп жер жаһанның жартысын иеленіп, теңізге келіп тіреліп, бұдан әрі барар жер жоқ деп ат басын кері бұрған Шыңғыс ханға және оның ұрпақтарының ұлы жорықтарының туының жығылмауы да аттың күші еді.
Көшпенділердің бес қаруы сайма-сай салт атты шеріктері садақ ату, шоқпар сілтеу, найза салу, қылыштасу, ат үстінен аударып түсіру сынды әскери сайысқа ат үстінде машықтанып, ат құлағында ойнады.
Ат бәйге, көкпар, аударспақ, теңге ілу, жамбы ату, шеген, қыз қуу сынды ұлттық ойындарымызды талай аламан додаға түсіп әбден машықтанған сәйгүліктерсіз елестету мүмкін де емес. Дамыта алмай отырғанымыз болмаса ат спорты ойындарының ең көп таралған ортасы қазақтар іші.
Көшпенділердің аңыз-ертегі, ақиық жыр, айтулы дастан, батырлық эпостарының басты кейіпкерінің бірі болып жылқы жырланып отырады. Ол елін, жерін жасанған жаудан қорғаған батырлардың астындағы аты ғана емес, сенімді серігі ретінде суреттеледі. Қазақтың сән-салтанатының көркі де - жылқы.
Жылқының адам бойына күш, рух сыйлайтын ала-бөтен қасиеті бар. Ол - намыс, ол - ұлттық сана-сезім, ол - тектілік рухы еді. Қазақ үшін бұл тіпті де қажет. Осыны жақсы зерттеген ақ, қызыл түсті отаршылдар қазақты жылқыдан ажыратпай, оның бойындағы жылқы мінезге әлі жетпесін білді. Сөйтіп, олар бірден қазақтың жылқысына ауыз салды. Мұндай жадыңды жоюға бағытталған саясатқа қарсылық ХІХ ғасырдың басқы ширегінен басталғанды. Қызыл империя алдымен алаштың атын

7
алды, артынан елдің басын алды. Қазақтың табанын тас, жанарын жас тілді. Жылқы мінезі жүндей түтілді. Ұланғайыр даланы ұлан асыр күйге бөлеген төрт түліктің төресі, ардақты жануарлардың сарқыны қаша-қораға қамалды. Қайдағы бір жабылармен жамалды. Үстінен су төгілмес майда қоңырлардың орнына дүңкілдек, мінсең іші-бауырыңды түсірер дончоктар пайда болды. Ал осындай құйтырқы, жымысқы сайтани әрекеттерге елдің азат ойлы азаматтары қарсылық көрсетпей қалған жоқ.
Мұның бәрі неге мехнаты көп тасқа ойып жазылды. Ол жылқы болмысындағы адамға күш-қуат беретін аса құпия тылсым қасиетіне деген ерекше ілтипаттың көрнісі деп білеміз. Егер жылқыда рух шақырар, арқа қоздырар құдірет болмаса, онда ол жай бір басқа түліктермен бірдей белгіленбей, елеусіз қала берер еді.
Қазақ тумысынан жылқымен жағаласып, жылқымен жарысып өскен. Жер жүзінде жылқының жасын, мінез-құлқын, түр-түсін, қадыр-қаиетін, түп тұқиянын өзгеден артық білетін бір жұрт болса, ол - қазақ. Ат ән мен күйге арқау болды. Маңмаңгер, Ақ бақай, Сал торы, Қара жорға сынды әндер, Құлжагер, Тел қоңыр, Қос күрең, Көк дөнен сияқты күйлер өмірге келді.
Халқымыздың жылқы малына деген сүйіспеншілігі еш төмендеген емес, ұрпақтан ұрпаққа жалғасып, дамып, жетіліп, кемелденіп отырды. Сол заман, дәуіріне сай тіршілік-тұрмысын жылқымен байланыстырған жаңа қанатты сөздер туындап отырды. Аса талапты, таланты тас жарып тұрған адамға теңеу іздегенде де жылқыға келіп тірелеміз. Талаптың мініп тұлпарын, тас қияға өрледің Абай сөзі осыған дәлел. Дарынды мен дарынсызды, жақсы мен жаманды шенестіргенде айтылатын тұлпардан тұғыр озбас шабылса да,оған да үкі тұмар тағылса да деген де Абайдан қалған қанатты сөз. Албаты кетіп, арам тер болған дарақылықты Бәйге алмаған жүйріктен, белі жуан бесті артық (Шалкиіз

8
жырау) деп түйреді. Қалжырағанды қатайтып, шаршағанды шыңдап, босағанды берік етіп ерлікке шақыратын жігерлі сөздер Махамбет аузынан түйдек - түйдегімен түсіп жатады. Ереуіл атқа ер салмай, ерлердің ісі бітер ме?...
Ерлік иісі шығады ер -тоқымнан деген жырдың астары енді ашылар жылқының пірі Қамбар атаның,түркі әлемінде Дүлдүл ата атанған пірдің де ғұмыр кешкен , дүниеден өткен,жамбасы жерге тиген қонысы - байтақ қазақ даласы.Қазақ халқының жылқы малын өзінің жанынан артық санамағанын осындай жазбалардан танып көруге болады.
Ә) Ә.Кекілбаевтің Бәйгеторы шығармасы мен Н.Ә.Назарбаевтың Ұлы даланың жеті қыры мақаласындағы үндестік
Әбіш Кекілбаев - адам жанының шындығын танудың алуан түрлі тәсілін шеберлікпен игерген жазушы. Кейіпкерлері қарапайым адамдар болғанымен, олардың өзіне тән өмірі, тағдыры, мінез-құлқы бар. Жазушы олардың жан дүниесінің тереңіне барады. Кейіпкерінің жеке басындағы түрлі сезім иірімін сипаттай отырып, олардың іс-әрекетіне баға береді. Жазушы кейіпкерінің ішкі толғанысын, жан күйзелісін, жүрек тебіренісін қара сөз құдіреті арқылы толғап жеткізеді. "Әбіш Кекілбаев - заманымыздың бір заңғар тұлғасы. Кекілбаев туралы сөз айту кімге болса да, оңайға түсе қоймас", - деп Қуаныш Сұлтанов "Кекілбаев кеңістігі" атты мақаласында айтып өткендей, Әбіш жайында сөз қозғау, оның шығармашылығын зерттеу, оған үңілу көп еңбек пен ізденісті талап ететін дүние.
Бәйгеторышығармасында жазушы тұлпар арқылы адам тағдырының, қоғам шындығының көркем бейнесін жасайды.Ондай ізденістерді Т.Әлімқұловтың Ақбозынан, Ш.Айтматовтың Гүлсарысынан,С.Жүнісовтың Құлагерінен көруге болады. Ә.Кекілбаевтың Бәйгеторысының жазылуына Т.Әлімқұловтың Ақ

9
боз ат романының әсері болғанын,бірақ өзінше шешім жасалғанын осы тақырыпты зерттеуші Қ.Әбдезұлы атап көрсеткен: Т.Әлімқұлов шығармасында нақты жазушы мұратына сәйкес сарын ретінде көрініс берген,толық жан-жақты өрістетіліп бейнеленбеген өмір шындығы енді. Ә.Кекілбаевтың шығармасында мейлінше толық, дамытылған жетілген күйінде жаңа көркемдік жинақтауларға көтерілді.[ 7,121-б]- дейді ол.
Тұлпарлар туралы жазылған шығармалардан Бәйгеторының өзіндік ерекшелігі оқиғаның жүйрік жануардың түйсік сезімі арқылы баяндалуында : Бәйгеторы Сейісті бірден таныды. Сейіс бірақ осы ауылдың бота-тайлағына таланып, жал мен құйрықтан атымен ада боп сүңкі кеткен бұны қапелімде ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.