Зерттеудің мақсаты мен міндеттерін белгілеу


Модуль 1 Ғылыми зерттеудің негізгі ережелері
Дәріс 1.
1-тақырып Ғылыми зерттеудің негізгі әдістемелік тәсілдері
Сұрақтар
1. Зерттеудің мақсаты мен міндеттерін белгілеу
2. Ғылыми зерттеу әдістерін таңдау
1. Ғылыми зерттеу тақырыбын таңдағаннан кейін іздеу басталады, содан кейін ғылыми-техникалық ақпаратты нақты және мұқият зерттеу басталады.
Ақпаратты іздеудің, пысықтаудың және талдаудың мақсаты-тақырып бойынша мәселенің жай-күйін жан-жақты жария ету, оны нақтылау (егер бұл қажет болса), Ғылыми зерттеудің мақсаты мен міндеттерін негіздеу.
Әр түрлі әдеби көздер түпнұсқада және аударылған басылымдарда зерттеледі. Дереккөздерді талдау зерттелетін тақырыптың қайталануын болдырмайды.
Шетелдік ақпаратты түпнұсқамен немесе басқа авторлардың білікті аудармасымен жеке танысусыз әдеби талдауға негізделу ұсынылмайды. Зерттелетін тақырыпқа тікелей қатысты ақпараттан басқа, байланысты тақырыптар бойынша негізгі әдебиеттерді әзірлеу қажет.
Таңдалған тақырыптың пәніне жақын пәндермен танысу маңызды. Бұл талдау жеке тақырып сұрақтарын жасауда пайдалы болуы мүмкін.
Әдеби, мұрағаттық, өндірістік және басқа да ақпараттық деректерді жинап, оларды жинақтағаннан кейін жетекші мамандардың пікірін білу пайдалы. Олар негізгі проблемаларды бөлуге, ақпарат жинау нысанын анықтауға, тақырыпты әзірлеу уақытын қысқартуға және жиналған ақпарат көлемін анықтауға айтарлықтай көмек көрсете алады. Маңызды рөл ғылыми-зерттеу жұмысының жетекшісіне тиесілі. Ол іздеуді шектейді және бағыттайды, ақпарат ағынын түсінуге көмектеседі (әсіресе жаңадан келген ғылыми қызметкер), екінші көздерді тастауға көмектеседі;
Проблематикаға және ғылыми маңыздылығына қарай көлемі пысықталған ақпараттық көздер көлемі 200 атауға және одан да көпке жетуі мүмкін.
Әрбір дереккөз Мұқият пысықталуы керек, ал барлық ақпаратты талдаудың жетекші идеясы ғылыми зерттеу мақсатының өзектілігі мен перспективасын негіздеу болуы керек.
Әр дереккөз осы тақырыпты шешуге және дамытуға тарихи ғылыми үлес тұрғысынан талданады. Сонымен қатар олар теорияның, эксперименттің рөлін және өндірістік ұсыныстардың құндылығын мұқият талдайды.
Ақпаратты зерттеу нәтижелері бойынша олар әдіснамалық тұжырымдар жасайды және сыни талдауды қорытындылайды. Қорытындыда мынадай мәселелер қамтылуға тиіс: таңдалған тақырыптың өзектілігі мен жаңалығы; тақырып бойынша теориялық және эксперименттік зерттеулер саласындағы соңғы жетістіктер; неғұрлым өзекті теориялық және эксперименттік міндеттер; қазіргі уақытта әзірленуге жататын ұсынымдар; әзірлемелердің техникалық орындылығы мен экономикалық тиімділігі.
Осы тұжырымдар негізінде ғылыми зерттеудің мақсаты мен нақты міндеттері тұжырымдалады. Әдетте, бір ғылыми қызметкер тақырып бойынша зерттелетін тапсырмалар саны 3-тен 8-ге дейін.
Зерттеудің мақсаты-қалаған түпкі нәтиже (негізгі), ол теориялық-танымдық немесе қолданбалы, практикалық болуы мүмкін.
Зерттеудің мақсаты нақты тұжырымдалуы және зерттеу тақырыбын көруге болатын болжамды мемлекеттің сипаттамасында өз көрінісін табуы керек, яғни. мақсат сапалы жаңа мемлекет ретінде әрекет етеді - дұрыс пен болмыс арасындағы қарама-қайшылықты жеңудің нәтижесі. Мақсатты " зерттеу . . . ", "талдау . . . ", "Зерттеу . . . "себебі бұл сөздер мақсаттың өзіне емес, мақсатқа жетудің құралы болып табылады.
Жұмыстың мақсаты зерттеу объектісі мен тақырыбымен, сондай-ақ оның түпкілікті нәтижесімен және оған қол жеткізу жолдарымен байланысты.
Зерттеудің мақсаты-зерттеу, проблемаларды шешу және кемшіліктерді жоюға бағытталған түпкілікті нәтиже.
Мәселенің болуы (проблемалық жағдай) кез-келген ғылыми зерттеудің қайнар көзі болып табылады. Білімнің, фактілердің жеткіліксіздігі, ғылыми идеялардың сәйкес келмеуі ғылыми зерттеу жүргізуге негіз жасайды.
Зерттеу міндеттері. Диссертацияда қойылған және шешілген міндеттер таңдалған бағыт бойынша ғылым мен техниканың қазіргі даму деңгейінде орындалуы керек.
Міндеттерді анықтау-бұл зерттеу мақсатына жетудің жолдары мен құралдарын таңдау. Олар зерттеу мақсатына жетуге мүмкіндік беретін сұрақтар ретінде тұжырымдалуы мүмкін. Міндеттерді таңдау зерттеу мақсатын кіші мақсаттарға (екінші ретті мақсаттар) бөлуге байланысты болуы керек.
Зерттеу міндеттерінің ішінде жаңа фактілерді табуды қамтамасыз ететіндер де, оларды қолда бар білім жүйесіне қосуға көмектесетіндер де болуы керек. Егер зерттелетін құбылыс сіздің сипаттамаңызда басқа құбылыстардан оқшауланған немесе құрылымсыз болып көрінбесе, зерттеу тұтас және толық деп қабылданады. Сондықтан зерттеу міндеттерінің қатарына зерттелетін құбылыстың басқа құбылыстармен өзара әрекеттесуіндегі орнын анықтауға мүмкіндік беретіндерді қосу керек.
Міндеттерді анықтауда біз осы тізбекте мүмкіндігінше көп сілтемелер пайда болуына тырысуымыз керек. Жақын арадағы қатынастарды анықтамай анықтау жұмыстың құнын төмендетеді.
Зерттеу міндеттерін тұжырымдаудағы жиі кездесетін қателік-автор зерттеу тапсырмаларының презентациясын алдағы жұмыс жоспарының сипаттамасымен алмастырады. Бұл жағдайда тапсырмалар келесідей тұжырымдалады:
1) тақырып бойынша әдебиеттерді талдау,
2) эксперимент (зерттеу) жүргізу,
3) эмпирикалық деректерді өңдеу,
4) алынған нәтижелерді талдау және қорытынды жасау.
Бұл ғылыми зерттеу қадамдарының әдеттегі реттілігінің сипаттамасы.
Тапсырмаларды тізімдеу оқырманға жұмыстың сипатын түсінуге және ол осы жұмыста іздегенін таба алатындығын білуге көмектеседі. Әрбір оқырман қолындағы мәтінмен танысудың алғашқы қадамдарынан бастап алдағы оқудың пайдалылығын бағалауға ыңғайлы. Мысалы, басында зерттеу пәні ретінде алынған құбылысты зерттеу үшін әдістерді құру (өзгерту, бейімдеу) міндеттері қойылған ба? Эксперименттер жүргізілді ме, жоқ па? Автор зерттелетін құбылыстың моделін құру міндетін қойды ма немесе оның сипаттамалары туралы жаңа мәліметтер алумен шектелді ме? Автор өз жұмысында құбылыстың қандай аспектілерін зерттеуді маңызды деп санады? Мұндай аспектілер жоғарыда аталған зерттеу тапсырмаларында көрсетілуі керек.
2. Ғылыми зерттеу әдістері-бұл ғалымдар ғылыми теорияларды құру және практикалық ұсыныстар жасау үшін қолданылатын сенімді ақпарат алатын әдістер мен құралдар.
Ғылыми танымның келесі әдістері бөлінеді: жалпы ғылыми және конреттік-ғылыми (жеке) .
Жалпы ғылыми әдістер теориялық және эмпирикалық зерттеулерде қолданылады. Оларға талдау, синтез, индукция және шегеру, аналогия және модельдеу, абстракция және нақтылау, жүйелік талдау және формализация, гипотетикалық және аксиомалық әдістер, теория құру, бақылау және эксперимент, зертханалық және далалық зерттеулер жатады.
Талдау-бұл тақырыпты оның құрамдас бөліктеріне (объектінің бөліктері, оның белгілері, қасиеттері, қатынастары, сипаттамалары, параметрлері және т. б. ) психикалық немесе практикалық бөлу арқылы зерттеуді қамтитын зерттеу әдісі. Бөлінген бөліктердің әрқайсысы бір тұтас шегінде бөлек талданады. Мысалы, жұмысшылардың еңбек өнімділігін талдау әр цехта және тұтастай алғанда кәсіпорында жасалады.
Синтез-объектіні оның тұтастығында, оның бөліктерінің бірлігі мен өзара байланысында зерттеу әдісі.
Ғылыми зерттеулер процесінде синтез талдаумен байланысты, өйткені ол талдау процесінде бөлінген объектінің бөліктерін байланыстыруға, олардың байланысын орнатуға және тақырыпты біртұтас тұтас ретінде тануға мүмкіндік береді (мысалы, тұтастай алғанда өндірістік бірлестік бойынша Еңбек өнімділігі) .
... жалғасы- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz