Қазақстан Республикасының қор биржасының қызметін ұйымдастыру мен қызмет ету ерекшеліктері

Пән: Іс жүргізу
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 31 бет
Таңдаулыға:

Жоспар

Кіріспе. . 3-4

1 Қор биржасының теориялық негіздері

1. 1 Қор биржасының пайда болуы5-7

1. 2 Қор биржасының мәні мен құрылымы. . . 7-8

1. 3 Қазақстанда қор биржасының қалыптасуы . 8-13

2 Қазақстан Республикасының қор биржасының

қызметін ұйымдастыру мен қызмет ету ерекшеліктері

2. 1 Қор биржасының қызмет ету ерекшелігі . . . 14-17

2. 2 Қор биржасының қазіргі жағдайының мәселелері . . . 17-20

2. 3 Қор биржасының қызметін ұйымдастыруды талдау21-25

3 Қазақстан Республикасының қор биржасының дамыту мен жетілдіру жолдары . . . …. 26-29

Қорытынды. … . . . 30-31

Пайдаланған әдебиеттер. …. …32

Кіріспе

Қазіргі кезде Қазақстан экономикасын жақсартып, бекіту үшін қор нарығын дамыту керек және де қор нарығы әр түрлі меншік нысандарының және кәсіпкерліктің еркін қызметін қамту керек.

Экономикасы дамыған мемлекеттерде бағалы қағаздар нарығы үлкен орын алады, ол капиталдың қозғалысын реттеп және оның өзін-өзі реттеу жағдайларын жасай отырып, сонымен қатар, портфельді инвестициялар ағымы арқылы дамуына ықпал етеді. Бағалы қағаздар нарығының дамуы -ақша массасының өсуін шектейтін, несие-ақшалай институтарының баланстарының заңдылығын қолдайтын және мемлекет бюджетінің дефицитін қаржыландыратын қайнар көзі [17] .

Қазақстанның қор нарығы өзін инвестициялық механизм ретінде әлі де көрсете алған жоқ. Қазақстан Республикасының елбасы Н. Ә. Назарбаев қаржы секторы реформасын аяқтап және бағалы қағаздар нарығын шығаруға шақырады және де оны реттеуде мемлекеттің үлкен рөлін айтады. Мемлекет мұнда екі түрлі қатысады: берілген қызметтің заңдылығын қанағаттандыратын гарант рөлінде және дербес қатысушы-комитет ретінде. Қор нарығында мемлекеттің кәсіби және реттеу қызметін біріктіру - бұл көрініс әлемде көп, бірақ бағалы қағаздар нарығының басқа қатысушылардың дамымауына байланысты үкіметтің дұрыс есептелмеген қадамы нарықтың жалпы стагнациясына әкелуі мүмкін [14] .

Қор нарығының мәселелелерінің тиімділігі рөлінің кілті - меншік қатынасы. Осы қатынастар ғана қоғам типін және мақсатты бағытын, әлеуметтік және экономика-технологиялық құрылымын анықтайды. Меншік қатынастары материалдық қажеттіліктермен байланысты болғандықтан қор биржасындағы қызмет әлеуметтік-экономикалық жағдайға, республиканың даму темпіне тікелей әсер етеді. Қор нарығы нарықтық экономикада ерекше бөлінеді, ал қор нарығының ең маңызды бөлігі қор биржасы, сондықтан да қор биржасына ерекше көңіл бөлу керек. Бұл нарықтың сату-сатып алуының объектісі арнайы тауар - бағалы қағаздар.

Қазір қалыптасып келе жатқан мемлекттік бағалы қағаздар және жаңа комитеттерінің агрессиялық әсері бар, көп жағдайда шынайы активтері жоқ мемлеттік нарықтың орнына кәсіпкерлік, тұрғын, кәсіпорындардың құрылысындағы инвестициялық проекттерге қызмет көрсететін қор нарығы пайда болу керек [11] .

Курстық жұмыстың өзектiлiгi елiмiздің экономикасы үшiн бағалы қағаздар нарығының маңызы мен оны дамытудың iс-шараларын қарастырып өту болып табылады. Себебі бағалы қағаздар нарығы ресурстарды қорландырудан және капитал жұмсалымдарын үлестіруден тауар мен қаржы тасқындарын реттеу жүйесіне өтуге мүмкіндік береді. Және де ол жеке және заңды тұлғалар қаражатын өндірісті жандандыру мен қайта құруға жұмылдырудың тиімді құралына айналып отыр.

Менің жұмысымның мақсаты:

қазіргі кездегі Қазақстандық Қор биржасының басты мәселелерін талқылау;
қор биржасының қызметін ұйымдастыруды талдау;
біздің еліміздің биржалық қызметінің ерекшеліктерін қарастыру;
қор биржасының жетілдіру жолдарын көрсету.

Жұмыстың міндеттері:

қор биржасының пайда болуын, мәні мен құрылымын көрсету;
Қазақстанның қор биржасының қызмет ету ерекшеліктерін сипаттау;
Қазақстанда қор биржасының қалыптасуын талдау;
қор биржасының қазіргі жағдайының мәселелерін анықтау;
қор биржасының қызметін ұйымдастыру мен қызмет ету ерекшеліктерін талдау.

Курстық жұмыстың бірінші бөлімі қор биржасы қызметінің теориялық аспектілеріне арналған. Бұл бөлімде қор биржасының қалай пайда болғаны, оның мәні мен қызмет ету ерекшелігі туралы баяндалады.

Екінші бөлім Қазақстан Республикасының бағалы қағаздар нарығының ерекшеліктері мен қызмет ету тенденцияларына тікелей арналған. Онда көрсетілген мәселелер қалыптасудың тарихи кезеңдерін, Қазақстандық қор биржасының басты мәселелрі мен қызметін ұйымдастыру ерекшеліктерін қамтиды.

Үшінші бөлімде Қор биржасының болашақта қарқынды дамуы үшін жасалынатын іс әрекеттер мен биржа қызметін жетілдіру бағыттары қарастырылған.

1 Қор биржасының теориялық негізі

1. 1 Қор биржасының пайда болуы

Биржаның қашан пайда болғанын айту қиын. Ерте кездерден бері саудагерлер сатып алушыны табу үшін, іскер және ең басты белгілі бір тауарлардың соңғы бағалары туралы ақпаратты алу үшін белгіленген жерлерда кездесетін. Осындай жиналыстар Ежелгі Римде біздің заманымызға дейінгі ІІ ғасырда өтетін.

Қор нарығы суда-саттықтың өсуі және жасалатын мерзімді мәмілелердің санының ұлғаюынан кейін барып, тұтыну тауарларының қойнауында қалыптасқан болатын. Қаржы операциялардың объектісіне қарыздық қолхат - вексельдер біртіндеп айнала бастаған. Бельгия порты Анвертпен ресми түрдегі қор биржасының отаны болып саналады. Оның тауар биржасында 1592 жылы бағалы қағаздармен алғашқы сауда-саттық жасалған.

1653 жылы марсельдік саудагерлер өздеріне «жиналыстарды өткізетін жерді» талап етті. Олардың айтуы бойынша олар үнемі жиналыстарын далада өткізетін және бұл оларға өте ыңғайсыз болатын.

Бірте-бірте биржалық сауданы жүргізүдің тәртібі қалыптасты. Оның қатысушылары оларға тауарды өздерімен бірге тасудын керегі жоқ деген шешімге келді. Таурдың бағасы келісілсе, болды. Барлық қалған жайттар келісім шартта көрсетілуі тиіс болды. Биржада, сауда-саттықтан басқа сақтандыру, вексельдерді қайта сату және т. б. сұрақтар шешілді. Уақыт өте келе ортағасырлық биржа қазіргі кездегі биржаның сипаттамаларына ие бола бастады.

«Биржа» сөзінің пайда болуынынң негіздері фладрияның ең ірі сауда орны Брюггада болды. Бұл жерде саудалық жиналыстар «Бурсе» қонақ үйінің жанында өткізілетін. Қонақ үйдің иесінің аты Ван дер Бурсе болатын. Ол келген адмдарға алды өзінің таңбасы үш амиянмен безендірілген үй салды.

XVII жүзжылдықтың басында саудалық және қаржылық қызметтің орталығы Амстердамға көшті. Дәл осы жерде 1608 жылы әлемнің ең әйгілі биржаларының бірі құрылды. Біршама уақыттан соң биржа Ост Үнді компаниясының резиденциясы мен банкына қарама қарсы тұрған, Дам алаңында орналасқан үлкен ғимаратқа орнықты.

Осы компания жетістіктерінің арқасында Нидерланды әлемдік қаржылық мемлекет болды. Амстердам арқылы барлық маңызды қаржылық оперциялар өтті. Биржада күнде түстен сағат екіге дейін 4, 5 мың адамдай жиналатын. Биржадағы тәртіп өте үлгілі болатын. Әрбір сауда саласында белгілі бір орын болған. Биржа келушілерін маклерлер мыңдаған саны қызмет көрсететін. Соған қарамастан үймелеген адамдар арасынан сатушы мен сатып алушыға бір-бірін іздеп табу қиынға соғатын.

Шамамен бүкіл Еуропа Амстердамға қарыздар болған. Осы жердегі байлардың ақшаларынсыз ешқандай соғыс басталмайтын. Осылай швед королі Густаф Адольф отыз жылдық соғысқа кіру үшін амстердамдық банкирлерден керекті ақша қаражатын қарызға алған.

ХVII ғасырдың басында сауда саттықтың орталығы Лондон болды (амстердамдық капиталдың көмегінсіз) . Осыған дейін 1625жылы үш мың фунт қарызға алу үшін британдық коронаның әшекейлері Амстердамда салынған болатын. 1695 жылдан бастап лондонық Корольдік биржа мемлекеттік қағаздар мен акциялармен келісім шарттар жасай бастады [4] .

Биржалардың басатпқы кезеңдегі қалыптасуы мемлекеттік қарыздың өсуімен байланысты болды, яғни қазыналық вексельдер мен облигацияларға жұмсалған капиталдарды кез-келген уақытта ақшаға айналдруға мүмкін еді. Алғашқы акционерлік қоғамдардың (Нидерланды және ағылшын Ост Үнді компаниясы) пайда болуына байланысты акциялар биржа айналымының басты объектісіне айналды. Саудагерлерді, қарыз иелерін, банкирлерді, өнеркәсіпшілерді біріктіретін серіктестердің пайда болуы теңіздік экспедициялар және Жаңа Жарықтың елдеріне баратын сауда керуендерімен байланыста болды. Қосқан пайлары арнайы құжат акциялар арқылы құжатталды. Акциялар жалпы капиталға үлес қосқандығын куәләндырып, пайданың бір бөлігін алуға құқық берді.

Бұл компаниялардың алған жоғары пайдалары, олардың акцияларына деген бағаның бірден өсуіне және биржалық сауда саттықтың ұлғаюына жол берді. Осы уақыттырда XVII ғасырдың бірінші бөлігінде және келесі жылдары қор биржалары Францияда, Ұлыбритапнияда, Германияда, АҚШ-та құрыла бастаған. Биржалар саны тез өсіп және олрадың арасында өзара тығыз байланыстар орынқты. Сондықтан да капитализмнің қалыптасу кезеңінде қор биржасы белгілі бір дәрежедегі капиталды жинақтаудың маңызды факторына айналып, ол кейіннен қаржы-экономикалық қатынастардың маңызды элементі болып табылады.

Еркін бәсеке нарығындағы жағдай мемлекеттік үлестіруді айналып өтіп, қор биржасы және несиелеу сфералары арқылы ірі ақшалй қаражаттардың саладан салаға құылуын қамтамасыз етті. Бұл кезең ұымдастырылмаған «жабайы» нарықтық уақытымен сипатталады. Бұл тұста, шаруашылық қызметті реттеуші заңдылықтар мен органдар болмағандықтан да көптеген мәмілелер тіркеуге алынбаған.

ХІХ ғасырдың екінші жартысындағы жаппай акционерлік қоғамдардың құрылуы мен бағалы қағаздар шығарудың ұлғаюы қор биржасының маңызын арттыра түседі. Өндірістің өсуімен салыстырғанда ақшалай капиталдың интенсивті түрдегі жинақтаулы бағалы қағаздарға деген едәуір сұранысты анықтап, нәтижесінде биржалық айналым өсіп, ал биржада ең бастысы жеке компаниялар мен кәсіпорындардың акциялары мен облигациялары айналысқа түсті.

Әсіресе бағалы қағаздар нарығы АҚШ-та кеңінен дамыды. Егер де, Еуропада бос ақша қаражаттарын банктегі шоттарда сақтауды, сақтандыру полисі және жылжымайтын мүлікке салуды дұрыс санаса, ал Америкада көптеген кәсіпкерлер өз капиталдарын қаржылай активтерге инвестициялады. Сондықтан да АҚШ-тың қор нарығында қаржылай опрецияларды жүзеге асырудың қазіргі механизмі қалыптасып, ол бүгінгі уақытта біршама ұйымдастрылыған және демократиялық бағалы қағаздар нарығының біріне жатады [6] .

1. 2 Қор биржасының мәні мен құрылымы

Қор биржасы - бұл бағалы қағаздар сатып алынатын және сатылатын негізгі орталандырылған, тіркелген сату орны бар нарық. Қор биржаларында ірі банктер қожалық етеді.

Экономикасы дамыған мемлекеттерде биржалар бірнеше түрге бөлінеді, олар сатылатын тауарға байланысты: қор биржасы, валюта биржасы, тауар биржасы, еңбек биржасы.

Сонымен, биржа - нарықтың ұйымдасқан түрі, онда сұраным мен ұсыным негізінде тауармен, бағалы қағаздармен сауда жасалады және қызметкерлер жалданады. Ол - сатушылар мен сатып алушылар келсімге келу үшін кездесетін орын [2] .

Қор биржасы - құнды қағаздармен басқа да қаржы құралдарының ұйымдастырылған, тұрақты жұмыс істейтін нарығы. Ұйымдастыру- құқықтық тұрғыдан қор биржасы дегеніміз ресми бекітілген ережелер бойынша, биржалық делдалдардың қатысуымен қор құндылықтарын сатушылар мен сатып алушылар арасындағы сауда мәмілелері жүзеге асырылатын, жұмыс тәртібі реттелген қаржылық делдал мекеме болып табылады. Мұндағы ережелер мемлекет заңдарымен және биржа заңдарымен белгіленеді.

Қор биржасы мен оның қызметкерлерінің құнды қағаздармен тікелей еш мәміле жүргізбейтінін айта кеткен жөн. Қор биржасы осындай мәмілелерді өткізуге жағдай жасайды, қызмет көрсетіп, сатушы мен сатып алушыны байланыстырады, оларға орын беріп, кеңестік және арбитраждық қызмет көрсетеді, технологиялық қызмет ұйымдастырып, сол мәмілені жүзеге асыру үшін бәрін жасайды [3] .

Әлемде 200-ге жуық қор биржалары бар. Бірқатар елдерде өздерінің ұлттық тарихи қалыптасқан қор биржалары жүйесі бар. Құқықтық мәртебесі тұрғысынан алғанда әлемде қор биржасының үш түрін кездестіруге болады: бұқаралық құқықтық, жекеменшік және аралас.

Бұқаралық-құқықтық типтегі қор биржалары тұрақты мемлекет қадағалауында болады (Германия, Франция) . Мемлекет биржа сауда ережелерін құруға қатысады және олардың орындалуын қадағалайды, сауда кезіндегі құқық тәртібінің сақталуын қамтамасыз етеді, биржа маклерлерін тағайындап, оларды жұмыстан босатады.

Жекеменшік компониялары ретінде қор биржалары (Англия мен АҚШ) акционерлік қоғамдар түрінде құрылады. Мұндай биржалар мүлдем өз бетінше қызмет жасайтын органдар. Биржадағы барлық мәмілелер елдің заңдарына сәйкес жүзеге асырылады, оны бұзу құқықтық жауапкершілікті талап етеді. Биржалық сауда тұрақтылығын қамтамасыз ету және сауда мәмілелерінің тәуекелін төмендетубойынша мемлекет өзіне еш кепілдік бере алмайды [8] .

Егер қор биржалары акционерлік қоғам ретінде құрылып, бірақ олардың капиталының кем дегенде 50%-ы мемлекетке тиесілі болса, олар аралас ұйымдар типіне жатады. Мұндай биржалар көшінің басында сайланбалы биржалық комиссар биржа қызметін қадағалап, биржалық курсты ресми түрде тіркеп отырады.

Бір орталықты (моноцентрлік) және көп орталықты (полицентрлік) биржалық жүйелерді айырады. Бір орталықты биржалық жүйе жағдайында (Франция мен Жапония) басты орында елдің қаржы орталығында орналасқан бір биржа болады, ал қалған биржалар жергілікті маңыз алады (Лондон халықаралық қаржы биржасы) . Көп орталықта жүйе жағдайында елде басты қор биржасынан басқа бірнеше ірі қор биржалары қызмет етуі мүмкін (Канада биржалар) . АҚШ-та биржалық сауданың дамуы бір орталықты жүйеге де, көп орталықты жүйеге де жатқызуға келмейтін ерекше қор биржаларының жүйесінің пайда болуына алып келеді. Бұл елде Нью-Йорк қор биржасының сөзсіз басымдығына қарамастан, аймақтық биржалық институттар оның қосалқы бөліміне айналмай, өз дербестігін сақтап, жалпы мемелекеттік биржа жүйесі шегінде қызмет жүргізіп келеді.

Қор биржасы қаржы нарығын реттеушілердің бірі болып табылады. Биржаның негізгі рөлі қаржы және несиелік капитал қозғалысына қызмет көрсетуде: бір жағынан бұл капиталды жинақтап, шоғырландырса, екінші жағынан мемлекет пен түрлі субъектілеріне несие беріп, қаржыландырады. Қор биржасының ел экономикасындағы ролі меншіктің мемлекет тарапынан кету дәрежесімен, дәлірек айтсақ, жалпы ішкі өнім өндірісіндегі акционерлік меншіктің үлесімен анықталады. Сондай-ақ биржа ролі тұтасымен алғанда құнды қағаздар нарығының даму деңгейіне байланысты [16] .

1. 3 Қазақстан қор биржасының қалыптасуы

1917 жылы Қазан революциясына дейін Қазақстан Ресей империясының бір бөлігі болғандықтан ХУШ-ХІХ ғасырларда қазақ даласында азаматтық жэне сауда қатынастары орыстың саудалық-қүқықтық ережелерімен реттелді. Революциядан кейінгі Кеңес үкіметінің алғашқы онжылдықтарында аталған катынастар РСФСР-дың азаматтық заңдарымен жүргізілді. Сол кезде бағалы қағаздардың айналысына толық құқықтық мүмкіндіктер туғызған жаңа экономикалық саясатқа байланысты шығарылған заңдар болды. Атап айтқанда, ақша нарығында вексель және чектер, яғни қысқа мерзімді төлем құралдары сауда келісімінде кеңінен қолданылды. Олармен қатар тауарларды сақтау, жылжымайтын мүліктерді сатып алу-сату келісімдерінде қоймалық, кепілдік куәліктер жэне т. б. бағалы қағаздар қолданылды. Заң жүзінде бағалы қағаздар туралы жалпы ұғым болғанымен, бұл айтылған қағаздардың өндірісті ұйымдастыру үшін қаражат жинауға мүмкіндігі жоқ. Ал негізгі бағалы қағаздарды, яғни акциялар мен заңды тұлғалардың облигацияларын шығаратын және кор биржалары мен бағалы қағаздар нарығының кәсіби делдалдары (дилерлер мен брокерлер) туралы құқықтық негіз болмады. Себебі делдалдар социализм және коммунизм идеяларына жат элементтер деп есептелді.

1977 жылы қабылданған КСРО Конституциясында да жеке меншік, еркін кәсіпшілік іс-әрекеттері қаралмагандықтан айналымға акциялар, облигациялар шығаратын акционерлік қоғамдар және баска шаруашылық кәсіпорындары мен шаруашылық серіктестіктерін кұру туралы құқық болған жоқ. Алайда, мемлекеттің «өз ішінде» айналымға түсетін мемлекеттік облигациялар шығарылып, олар бағалы қағаздар деп аталды. Мем лекетке де облигация сатып, акша тарту, халыққа да облигацияны сатып ал ып, аз болса да не проценттік өсім, не ұтыс алу тиімд і болды. Бірақ ол облигациялардың қолдан-қолға өтіп, сату-сатып алу айналысы, яғни бағалы қағаздармен «ойын» ұйымдастыратын қызығушылық ынта болмады. Себебі, мұнда азаматтық құқықтың негізі - келісім еркіндігі сақталған жоқ, яғни облигациялар міндетті түрде күшпен жалақының бір бөлігінің орнына берілді.

Дегенмен КСРО халықаралық сауда-есеп айырысуында төлем қаржысы ретінде вексельдер, чектер жэне сол сияқты төлем құралдарын кеңінен пайдаланды.

Заң шығарудың келесі кезеңі - экономиканы қайта құру идеясы өндірісті қосымша инвестициялау көздерін табу, кәсіпшіліктің тиімділігін арттыру, сол сияқты азаматтардың өз бетімен шаруашылық жүргізуге қызығушылығын арттыратын механизмін құру жолдарын табу керектігін меңзеді. Осы кезде КСРО Министрлер Кеңесінің 1990 жылғы 19 маусымындағы шешімі «Бағалы қағаздар туралы» Ережені бекітті, одан кейін 1991 жылғы 31 мамырда Кеңес Одағы және Одақтас республикалар жаңа Азаматтық заңдардың Негіздерін қабылдады. Оның толық бір тарауы бағалы қағаздар туралы ұғымға және оның түрлеріне, сол сияқты бағалы қағаздарды басқа біреуге беру ережесінің негіздерін бекітуге арналған. Бағалы қағаздар туралы дэл осы Негіздер 1993 жылдың 30 қаңтарында Қазақ КСР-ның Жоғары кенесінің «Экономикалық реформа жүргізу квзінде азаматтық ққцық қатынастарын реттеу туралы» қаулысы Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексін қабылдағанша өз күшінде болды.

Қазақстанда 1990-1994 жылдары бағалы қағаздар шығарып және оларды нарықта сатуға мүмкіндік беретін жоғарыда айтылған.

Азаматтық заңдардың негіздерінде бірсыпыра құқықтық актілер қабылданды. Олар:

1991 жылдың 21 маусымындағы «Шаруашылыц серік-тестіктері және акционерлік қоғамдар туралы» Қазақ КСР-ның акционерлік қоғамдар және жауапкершілігі шектеулі серіктестіктер құрып, олардың өз жұмысын қаржыландыру үшін акциялар мен облигациялар шығаруына мүмкіндік беретін заң;
1991 жылдың 11 маусымындағы «Бағалы қағаздар айналымы және қор биржасы туралы» бағалы қағаздарды шығаруды реттеуге, оларды тіркеуге, бағалы қағаздар нарығындағы делдалдық қызметті лицензиялауға, қор биржасын құруға жэне оның жұмыс істеуіне рұқсат беретін заң;
1991 жылдың 13 қарашасындағы Қазақ КСР-ның Министрлер Кабинетінің қаулысы бекіткен «Бағалы қағаздар туралы» № Ереже шығарылатын бағалы кағаздардың түрлерін және олардың әрқайсысында жазылатын мағлұматтарды белгіледі;
осы нормативті актілер негізінде шығарылған ережелер жиынтығы мемлекеттік бағалы қағаздарды шығару, занды тұлғалар шығарған бағалы қағаздардың эмиссиясын мемлекеттік тіркеу және басқа да қркаттарды шығару тәртібін белгіледі; мүлікті мемлекет меншігінен алу және жекеменшіктендіру арқылы кэсіпорынды акцияландыру, сол сияқты инвестициялық қорлардың жұмысын реттеу туралы бірсыпыра заңдар мен ережелер; вексельдер, банктік(депозиттік) және оларды айналымға түсіруді, сондай-ақ банктік қызмет көрсетуді реттейтін Қазақ КСР-ы Мемлекеттік банкінің ережелері.

Сол жылдары кейбір акционерлік қоғамдар алғашқы акцияларын шығарып, оларды айналысқа түсірді. Сонымен бірге қор биржалары және тауарлы-қор биржалары құрылды. Бағалы қағаздар нарығының алғашқы кәсіби мамандары пайда бола бастады.

Шығарылған актілерді қолданудың нәтижесінде Қазақстанда бағалы қағаздар нарығын қалыптастыру идеясын іске асырудың алғашқы қадамдары жасалып, бұл жүйеде аз да болса тәжірибе жинақтап және оның мәнін түсінуге мүмкіндік туындады [3] .

1993 жылдың 15 қарашасында Қазақстанда ұлттық валюта тенге енгізілді. Осы оқиғадан кейін, екінші күні 1993 жылдың 17 қарашасында Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі мен қазақстандық жиырма үш алдыңғы қатарлы коммерциялық банкі валюталық биржаны құруға шешім қабылдады. Осыған дейін болған Банкаралық валюталық операцияларды жүзеге асыратын орталық (Валюталық биржа) Ұлттық Банктың құрылымдық бөлімшесі болатын. Жаңа биржаның алдына қойылған мақсаттардың негізгісі тенгені енгізумен байланысты ұлттық валюталық нарықты ұйымдастыру мен құру болатын. 1993 жылы 30 желтоқсанда «Қазақ Банкаралық Валюталық Биржа» атымен жабық акционерлік қоғам ұйымдастырушылық-құқықтық нысанында биржа заңды тұлға ретінде тіркелді.

Осылай қазір жұмыс жасап жатқан Қазақстандық қор биржасы құрылды, ал 17 қараша оның туған күні болып қалды. 1994 жылы 3 наурызда биржа «Қазақстандық Банкаралық Валюталық Биржа» атауымен қайта тіркелді. Бұнын себебі: биржа атауы ағымдаға заңнамаға сәйкес болу қажеттілігі.

Алғашқы екі жылы биржа тек шетел валютсымен сауда-саттықты ұйымдастырумен айналысатын. Алайда 1994 жылдың тамызында Биржалық кеңес Биржа басқармасына бағалы қағаздар нарығындағы биржалық қызметтің дамуы туралы мәселелені шешуді бұйырды. Ал биржаның алдағы қызметінің бағытын сипаттау үшін акционерлердің жалпы жиналысы биржаның атауын «Казақстандық валюта қор биржасы» деп ауыстыру керектігін шешті. 1995жылы 12 шілдеде биржа жаңа атымен қайта тіркелді.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.