Жел жылдамдығы және генератордың айналу жылдамдығы

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 11 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ҒЫЛЫМ ЖӘНЕ ЖОҒАРЫ БІЛІМ МИНИСТРЛІГІ
Коммерциялық емес акционерлік қоғам
Ғ. Ж. ДӘУКЕЕВ атындағы
АЛМАТЫ ЭНЕРГЕТИКА ЖӘНЕ БАЙЛАНЫС УНИВЕРСИТЕТІ
Электрмен жабдықтау және энергияның жаңғыртылатын көздері кафедрасы

Жаңғыртылатын энергия көздерін пайдалану пәні бойынша
№1 ЗЕРТХАНАЛЫҚ ЖҰМЫС

Жұмыстың тақырыбы: Жел генераторының қозғалу жылдамдығын өлшеу
Мамандығы: 6B07101 - Электр энергетикасы
Орындаған: Ахметғали Нұртілеу
Тобы: ЭЭк 21-3
Тексерген: доктор РhD Расмухаметова А.С.

Алматы, 2022
Зертханалық жұмыс №1. Жел генераторының қозғалу жылдамдығын өлшеу
Жұмыстың мақсаты: зертханалық стендтің жұмыс істеу принципімен
танысу, жел генераторының жылдамдығын өлшеу.
2.1.1 Жұмыстың бағдарламасы.
2.1.1.1 Зертханалық құрылғымен және зертханалық жұмыстың
сипаттамасымен танысу.
2.1.1.2 Жел электр қондырғысының мнемосұлбасын зерттеу және
басқару элементтерін тағайындау.
2.1.1.3 Жел генераторының соғу жылдамдығын өлшеуді жүргізу.
2.1.1.4 Тәжірибелік тәуелділіктерді тұрғызу, зертханалық жұмыс
бойынша есеп беруді жасау.
2.1.2 Жұмыстың сипаттамасы.
Зертханалық жұмысты жүргізу кезінде синхронды жел гернераторы бос
жүріс режимінде болуы керек. Ол үшін жұмысты бастамас бұрын стендпен
сөндірілген автоматты ажыратқыш QF1 стендті қоректендіру модулі кезінде
10
келесі тапсырмаларды орындау қажет:
- аккумуляторлы батарея АКБ модулінің клеммаларының ауыстырып
қосқышын ОТКЛ жағдайына қою;
- Жүктеме модулінің ауыстырып қосқышы SA1 - SA5 төменгі
жағдайға қою;
- жел жылдамдығының беріліс блогының Пуск ауыстырып
қосқышын төменгі жағдайға қою. Бұл кезде жиілік түрлендіргішінің жұмысы
блокталады.
- жел жылдамдығының беріліс потенциометрі сағат тіліне қарсы ең
шеткі жағдайға қою.
Зертханалық жұмысты өлшеуіш аспаптардың көрсеткіштерін тіркей
отырып жүргізуге болады. Сондай-ақ жел электр қондырғысының
параметрлерін өлшеу үшін дербес компьютерді пайдалануға болады. Ол үшін
компьютерді қосып, Windows толық жүктелуін күтіп және DeltaProfi
бағдарламасын қосу қажет, оның жұмыс белгісі қондырғыны орнату кезінде
жұмыс үстеліне қойылған. Работы мәзірінде №1 жұмысты таңдау керек,
одан кейін Пуск батырмасын (немесе F5) басу арқылы мәліметтерді жинау
процесін қосу керек.
Жел генераторының соғу жылдамдығын өлшеу тәжірибесі синхронды
генератор жылдамдығының жел жылдамдығына тәуелділігін алу арқылы іске
асады nr=f(nk). Тәжірибені жүргізу үшін 2.1 суретке сәйкес сұлбаны жинау
қажет.

2.1сурет - Жел генераторының соғу жылдамдығын алу бойынша
тәжірибе жүргізу сұлбасы
Синхронды жел генераторының статорлық тізбегінің А, В, С
шығыстары Түзеткіш модулінің кірістері А, В, С қосылады. Түзеткіштің
шығысындағы кернеу U1 вольтметрмен өлшенеді. Асинхронды электр
қозғалтқыш жиілік түрлендіргіштің шығысына қосылады (сұлбада
11
көрсетілмеген).
Тәжірибе келесі ретпен орындалады:
- стендті қоректендіру модулінің QF1 автоматты ажыратқышын қосу
арқылы стенд элементтеріне кернеу беру;
- желдің беріліс блогының Сеть батырмасын қосу арқылы жиілік
түрлендіргіштің кірістеріне кернеу беру. Түрлендіргіш қосымшаға сәйкес
скалярлы басқару режиміне бағдарламалануы тиіс;
- желдің беріліс жылдамдығы потенциометрінің бірқалыпты өзгеріс
жағдайы арқылы келтірілген асинхронды қозғалтқыштың айналу
жылдамдығының өзгерісін 0-ден максималды мәнге дейін өзгерту. Бұл кезде
генератордың айналуы іске асатын жел жылдамдығын табу керек. Жел
генераторының жылдамдығы Жел генераторы модулінің беткі панелінде
орналасқан сандық индикаторда бейнеленеді. Көрсеткіштерді тіркеу
қондырылған жұмыс режиміне жұмыс жүйесінен шыққаннан кейін жүргізу
керек. Бұл өлшеу үшін жүйенің кейбір параметрлерін бірнеше уақыт
өткеннен кейін ғана іске асырған дұрыс. Зерттеулер нәтижесін 2.1 кестесіне
енгізу керек.

2.1 кесте - Жел жылдамдығы және генератордың айналу жылдамдығы

Кіруші тармақ
nж, мс
3,79
4,53
5,19
5,51
7,05
7,92
9,55
nr , айнмин
97
157
187
210
292
322
360

Шығушы тармақ
nж, мс
1,99
3
4,07
5,15
5,99
7,19
8
nr , айнмин
0
67
135
187
270
292
315

Генератор максималды жылдамдыққа өткеннен кейін тармақтың сипаттамаларын енгізу керек, ол үшін желдің жылдамдығын максималды мәнінен нөлге дейінгі мәніне төмендетіп және көрсеткіштерді 2.1 кестеге енгізу керек. Тәжірибені жүргізгеннен кейін жел жылдамдығының беріліс потенциометрін сағат тіліне қарсы ең шеткі жағдайға қою, желдің беріліс блогының Пуск ауыстырып қосқышын төменгі жағдайға қою, дербес компьютер арқылы мәліметтерді жинауды Стоп батырмасын (немесе F6) басу арқылы тоқтау керек. Одан кейін стендті қоректендіру автоматты ажыратқышын QF1 өшіру керек
2.1.3 Зертханалық жұмыс туралы есеп дайындау.
Тәжірибелер нәтижесі бойынша жел генераторының айналу
жылдамдығының сөнуші желдеткіштің айналу жылдамдығын желдің өсуі
және азаюы кезіндегі тәуелділігін тұрғызу. Генератордың айналу
жылдамдығын анықтау.
Жұмыстың жасалу барысы.
Жұмысты жинау үшін бірінші компьютерден Delta Profi программасын ашып дайындаймыз, содан кейін сол жақ бұрышта Работы батырмасын басып 1 деп тұрған батырманы басамыз, басқан уақытта жел генераторының схемасы шығады. Экранда көрсетілген схемаға қарап отырып стендтерді жинаймыз. Және жел жылдамдығын беретін желдеткіш, ветрогенератор блогы қажет және түзеткіш блоктары керек болады. Содан кейін схеманы жинауды бастаймыз. Экранда болып жатқан схеманы көру үшін кіріс, шығыс модульін пайдаланамыз. Жұмысты орындау үшін жалғағыш сымдарды пайдаланамыз. Схеманы жинаған кезде ветрогенератордың үш фазасы арқылы синхронды генератордың түзеткіштің фазаларына жалғаймыз, яғни А нүктесінен А1 нүктесіне, B нүктесінен B1 нүктесіне, С нүктесінен С1 нүктесіне жалғайтын боламыз, әрі қарай шығыс модульін жалғайтын боламыз және екіншісін кіріс модульінен заземлениеге жалғаймыз, содан кейін 1 минутта қанша айналым жасағанын көру үшін индикаторды жалғаймыз, кернеуді көру үшін түзеткіш модульін жалғаймыз сонда жұмыс бойынша схемамыз дайын. Енді жұмысты методичкада көрсетілген алгоритм бойынша стендты қосу арқылы орындайтын боламыз. Жұмысты бастамас бұрын бірінші міндетті түрде бізге қажетті модульдеріміз сөніп тұрғанына көз жеткіземіз. Ең бірінші автоматты тексереміз, сетьтті тексереміз, потенциометр 0 болып тұрғанын тексереміз және барлық жүктемелер, аккумулятор батареясы сөніп тұрғанын тексереміз. Тексеріп болғасын жұмысты бастай беруге болады. Бірінші автоматты қосып питания береміз, сетьті қосамыз. Сосын жұмысты орындаған кезде потенциометрді көтеру арқылы айналым санын көретін боламыз. Және методичкадағы кесте арқылы жұмыс істейміз, жылдамдық көбейген сайын айналым саны көбейедіме немесе төмендейтін болама соған көз жеткіземіз және екі режиммен жұмыс жасаймыз, кіруші және шығушы тармақ бойынша. Бірінші біз кіруші тармақпен жұмыс жасағанда Пуск ті қосамыз. Жалпы жел жылдамдығы бізде 4-5 мс жылдамдықтан бастап бізге энергия беріп бастайды, сондықтан бізге 4 мс - тан төмен жылдамдықпен жұмыс жасап қажеті жоқ. Содан кейін кестедегі берілген мәндер бойынша жылдамдықты көбейтіп минутына қанша айналым жасағанын қарап кестеге жазамыз. Кіруші тармақпен жұмыс жасап болған соң шығушы тармақпен жұмыс жасаймыз. Ол кезде потенциометрді кері қарай айналдырамыз, яғни төмендете бастаймыз. Сосын төмендеткендегі айналым санын кестеге жазамыз. Осымен жұмысымыз аяқталады. Жұмыс аяқталғанда стендті өз қалпына келтіріп қандай модульдарды соңынан қостық соны кері қарай ретпен өшіруіміз керек.

2.2 Кесте: Кіруші тармақ

2.3 Кесте:Шығушы тармақ

Қорытынды: Бұл зертханалық жұмыстан жел генераторының қозғалу жылдамдығын өлшеуді және де стэндте жұмыс жасау ретін үйрендім. Қорытындылай келе кіруші тармақ кезінде желдің жылдамдығын артырғанда айналым саны көбейіп отырғанын байқаймыз.
Бақылау сұрақтары:
1. Жел энергиясы көзінің ең алғашқы себебі және дерек көздері?
2. Басқа ЖЭК арасында жел энергиясының орыны.
3. Қандай ЖЭК Қазақстан үшін перспективалы болады?
4. Жел турбиналары және ЖЭС құрылысы үшін қандай Қазақстан аймақтары перспективалы болып табылады.
5. Желдің негізгі ерекшеліктері?
6. Жаһандық ауқымдағы құрылған сартап ауа ағыны?
7. Жергілікті әуе ағымдары.
8. Жел турбинасы және ЖЭС құрылымдарының дамуының негізгі тенденциялары.

1) Бірнеше мыңдаған жылдар бойы адамдар желді - энергия көзі ретінде пайдаланған. Қоғам мәдениетінің жаңа қалыптасқан кезінде жел энергиясын теңіз саяхатында пайдаланған. Ертедегі мысырлықтар 5 мың жыл бұрын жел энергиясын пайдаланып желкен көмегімен жүзген. Біздің заманымыздың 700 жылдары қазіргі Ауғанстан жерінде тік бекітілген осі бар жел машинасымен дақылдарды ұнтақтау үшін қолданған. Жерорта теңізінде орналасқан Крит аралында ұзын мұнараға бекітілген жел күшімен қозғалатын диірмен жер суландыру жүйесінің жұмысын атқарған. 14 ғасырда голландықтар жел диірменін жетілдіріп, дәнді-дақыл өнімдерін ұнтақтау үшін қолданды.1854 жылы АҚШ-та жел энергиясымен жұмыс істейтін су тарту насосы іске қосылды. Су тарту насосының моделі жел диірменінен қалақшалар санының көптігімен және жел бағыты мен ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.