БЕҰ тұтынушылық несие өнімдерінің өсу қарқыны

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

Қаржыдағы басқарушылық экономика курсы бойынша
Аналитикалық жазба
Тапсырма 1: Капитал нарығының сұранысын бағалау және болжау
Несие нарығы

Орындаған: Тлеуберген А.
Полатова Ж.
Жукен А.
Тексерген: Купешова Б.Қ

Алматы 2022
Мазмұны
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .3
Негізгі бөлім ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .6
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...9
Пайдаланылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...10

КІРІСПЕ
Несие нарығы - қоғамдағы өндірістің тиімділігін жүзеге асыру үшін қажетті несие ресурстарын жинақтап бөлетін нарықтық қатынастар жиынтығы. Несие нарығында қаржы ағыны қор биржалары, банктер және қаржы институттары арқылы іске асырылады.
Соңғы бірнеше жылда ЕДБ-тердің несие қоржысы бөлшек сауда есебінен өсіп келеді, соның ішінде банктердің кредиттік қоржысының 50% - дан астамы осы үлеске тиесілі. Өз кезегінде, бөлшек несие 2020 жылғы пандемияға байланысты тұтынушылардың кепілсіз қарыздар көп алғаны жыл сайынғы жиынтық көлемнен 15-35% артқан.
Тұтынушылық кредиттің белсенді өсуін мынадай факторлармен түсіндіруге болады:
- скорингтік модельдерді дамыту және тәуекелді жақсырақ болжау мүмкіндігі, сондай-ақ өнімнің жоғары маржиналдығы
- карта арқылы бөлшектік өнімдерді жылжыту арналарының дамуы
- қаржылық экожүйелердің, онлайн-алаңдардың және E-finance сегментінің дамуы
- несиелердің қолжетімділігі, жылдамдығы мен ыңғайлылығы, бөліп төлеудің танымалдылығы.
Кесте-1. ЕДБ-тер бойынша соңғы 3 жылдағы тұтынушыларға сатылған өнімдер көрсеткіші.

Кепілсіз қарыздардың үлесі(ЕДБ тұтынушылық кредиттерінің 80%), олардың саны сияқты беру көлемі де өсуде.
Егер 2019 жылы бұл көрсеткіш айына 100-120 млрд теңгеге жетсе, ағымдағы жылдың наурыз айынан бастап кепілсіз қарыздарды берудің ай сайынғы көлемі 450-550 млрд теңгені құрап отыр.
Кесте-2. ЕДБ-тер бойынша несие өнімдерінің өсу қарқыны
2020 жылдың екінші жартысында бірінші нокдаун жарияланғаннан кейін, халықтың біршама бөлігінің кірісі күрт төмендеді, бұл банктерді тұтыну деңгейіне де, банктердің тәуекеліне де әсер етті.
2020 жылдың бірінші жартысымен салыстырғанда, кепілсіз тұтыну қарыздарының да көлемі тиісінше 35,3%-ға төмендеді.
2020 жылдың екінші жартыжылдығында кепілсіз тұтынушылық қарыз беру көлемі 2019 жылдың деңгейіне дейін қалпына келді. Пайыздық мөлшерлемелердің төмендеуі, сондай-ақ нарықтың жекелеген қатысушыларының меркетингтік акциялар өткізуі тұтынушылық кредиттеу нарығын қалпына келтіруге қосымша ынталандырулар болды
Кесте-3. Несие өнімдерінің түрлерін беруші ұйымдардың көрсеткіштері.

Екінші деңгейдегі банктерден басқа тұтынушылық кредиттерді берудің жиынтық үлесі тұтынушылық кредиттеу нарығының 5-6% - ын құрайтын банктік емес кредиттік ұйымдар(кредиттік серіктестіктер, МҚҰ, ломбардтар, онлайн займдар) жүзеге асырады. Бұл ретте осы сектордағы кредиттеудің өсу қарқыны жылына 25-45% - ға жетеді, бұл банктік тұтынушылық кредиттеуден 1,5 және одан да көп есе жоғары.
Кепілсіз тұтынушылық қарыздардың ерекшелігі (қысқа мерзімділік және жоғары айналымдылық) кредиттік тәуекелдердің орташа шоғырлануын айқындайды. БКБ деректері бойынша ЕДБ тұтынушылық кредиттеріндегі NPL90+ қарыздарының деңгейі төмендеп, ағымдағы жылдың бірінші жартыжылдығының қорытындысы бойынша 7,1% деңгейіне жетті. Бұл ретте банктік емес кредиттік ұйымдар портфелінің сапасы едәуір төмен, портфельдің 24%-ы NPL90+ үлесіне тиесілі.
Кесте-4. БЕҰ тұтынушылық несие өнімдерінің өсу қарқыны.

НЕГІЗГІ БӨЛІМ

Қазіргі таңда жеке тұлғаларға несие беру нарығындағы мәселелерді атап өтетін болсақ:
біріншіден, кейбір несие беруші банктерде қарыз алушының төлем
қабілеттілігі ескерілмей берілетін несиелердің қайтарымдылығы төмен болуы;
екіншіден, әлемде үлкен орын алған Ковид-19 вирусына байланысты
несие беруші банктердің қиындыққа ұшырауы;
үшіншіден, ақшаның құнсыздануының себебінен пайыздық
мөлшерлемелер ұлғаюы және де қарыз алушыларға талаптардың күшеюі, бұл экономикадағы несие нарығының баяулауына алып келеді.

Мәселе 1.
Бірінші бекетте айта кеткендей, көп қарыз алушылар несиені қайтару бойынша қиындыққа тап болады, уақытында несиені төлемегендіктен, қара тізімге кетеді, бұл жерде несие беруші банктің қарыз алушыға егжей-тегжейлі қарамағандықтан, осындай мәселелер туындайды. Әрине, әр банкте несие төлей алмау туралы қиындықтар туады, алайда көп банктер оған толықтай мән беру арқылы бұл мәселені шешіп алады. Бірақ кейбір банктер, соның ішінде Каспи Банк қазіргі таңда қарыз алушының төлемқабілеттігін тексермеуіне байланысты, несиені төлеумеушілердің көбеюін көруімізге болады. Бұл деп отырғанымыз банктің шығынға батуына себеп болады.
Несиені қайтару - қарыз алушының несиелік қабілеттілігін және оның адалдығын көрсетеді. Қазақстанда қазіргі таңда несие көлемінің ұлғаюымен қатар, несиені қайтармау да сөзсіз өсуде. Қарызды қайтармау себептері әртүрлі - олардың бірі халықтың табысының төмендігіне байланысты немесе қарыз алушылардың қаржылық сауатсыздығынада байланысты, яғни белгілі бір өнімді сатып алу үшін өзінің қаржылық мүмкіндіктерін дұрыс қарамауынан, несие алып, оны төлей алмай жүреді.
Тағы бір себеп - кейбір қарыз беруші банктер несие алушы кісіге жалған ақпарат беру арқылы, қарыз алушыны өзіне қаратып, несие алдыртып қояды. Ал несие алушы несиені үстінен берілген проценттен көп төлеуіне себеп болады, сондықтан қарыз алушылар несиені уақытына дейін төлемей үлкен қиындыққа ұшырайды.
Ұсыныс 1.
Несие нарығында несиелендіру бойынша ұсыныс айтатын болсақ , осындай негізігі мәселерді қарастыру керек :
- банктерде берілген несиелер туралы сенімді, қолжетімді ақпараттармен қамтамасыз етілуі керек және несие алуға ұмтылатын жазықсыз қарыз алушыларға несиелік тарихы туралы ажыратуға мүмкіндік беретін институттарды құру.
- несие бойынша пайыздық мөлшерлемені есептеп беретін қосымшаларды құру арқылы, қарыз алушы бір тауарды несиеге алу қанша тұратынын толықтай ашық түрде білетін платформа құру.
- қарыз алушыларды жіктегенде оны сенімді және сенімсіз тәсіл түрінде ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.