Ағынды суларды тазарту әдістері

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 11 бет
Таңдаулыға:

«Қазақ ұлттық аграрлық зерттеу университеті» коммерциялық емес акционерлік қоғамы

«Су, жер және орман ресурстары» факультеті

«Су ресурстары және мелиорация» кафедрасы

Дистанционное обучение

Семестрлік жұмыс

Тақырыбы: Төгінді суларды тазарту технологиясы

Орындаған: Барлыбай Ұ. З

ВР-413К

Тексерген:Рыскулбекова Л

Алматы 2022 ж

Жоспары

Кіріспе
Негізгі бөлім

1. Ішкі су қоймаларының ластану көздері

2. Ағынды суларды тазарту әдістері

3. Aғынды суларды тазартудың технологиялық схемасын таңдау

4. Коагулянттарды қолдану арқылы ағынды суларды тазартудың физико. химиялық әдісі

4. 1 Реагенттерді дайындау

4. 2 Реагенттер дозасын оптимизациялау

4. 3 Ағынды суларды реагенттермен араластыру

5. Салмақталған бөлшектерді судан ажырату

6. Ағынды сулардың тұнбалары мен белсенді балшықты пайдалану2

Қорытынды

Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе

Барлық ағынды сулар кәсіпорынның тазартылуы тиіс зиянды заттарды тастау алдында су айдыны. Осы талаптарды орындау үшін қолданады: механикалық, химиялық, биологиялық, сондай-ақ құрама тазарту әдістері. Тазарту құрылыстарының құрамы таңдайды байланысты сипаттамалары мен санын, түсетін ағынды суларды тазарту үшін, талап етілетін дәрежесіне және олардың тазарту әдісін пайдалану олардың шөгуі және басқа да жергілікті жағдайларды Қнже сәйкес.

Құрамында тазарту құрылыстары көзделуі тиіс тор немесе тор ұсатқыштар, құм тұтқыштар мен песковые алаңдары, усреднители, тұндырғыштар, мұнай ұстаушылар, гидроциклондар, флотациялық қондырғы, илоуплотнители, биологиялық сүзгілер, аэротенкалар, құрылыстар толықтыру үшін тазартылған сарқынды суларды оттегімен және басқа да.

Торлар болуы тиіс прозоры 16мм. Механикаландырылған тазалау торларды жылғы қалдықтарды көзделеді саны қалдықтарды 0, 1 м 3 /тәул.

Құм тұтқыштар тангенциальные үшін қолданады тазалау станцияларының өнімділігі 50 000м 3 /тәул. Көлденең өнімділігі 10 000м 3 /тәул және аэрируемые өнімділігі 20 000м 3 /тәул.

Тұндырғыштар таңдайды ескере отырып, өнімділігі ағынды суларды тазалау станцияларының: 20 000м 3 /тәул тік, 15-тен астам 000м 3 /тәул көлденең, артық 2 000м 3 /тәул радиалды дейін 10 000м 3 /тәул двуярусные.

Осветлители жобалайды түрінде тік тұндырғыштардың ішкі камерамен флокуляции табиғи аэрацией айырмашылығы есебінен су деңгейі таратушы тостаған және осветлителе. Мұнай ұстаушылар үшін қолданады ұсталған мұнай бөлшектердің концентрациясы кезінде оларды ағынды суда көп 100мг/л Тереңдігі ағынды бөлігін 2м, ені 3-секция 6м, ұзындығының - тереңдігі 15 20.

Гидроциклондар (ашық және арынды) үшін қолданады бөлімшесінің ағынды суларды оседающих және грубодисперсных қоспалар. Ашық гидроциклондар пайдаланады үш түрі бар: гидроциклондар ішкі құрылғыларды бөлу үшін, ағынды сулардан ірі және мелкодисперсных қоспалардың гидравликалық ірілігі 5 мм/с және одан жоғары; гидроциклондар с майымен, көк етімен және көп қабатты (шығыны кезінде 200 м 3 /тәул бір аппарат) бөлу үшін, ағынды суларды қоспалардың ірілігі 0, 2 мм/с және одан жоғары, сондай-ақ мұнай өнімдері.

Флотациялық қондырғы (импеллерные және арынды) қолданады кетіру үшін ағынды суларды мұнай өнімдерінен, май, талшықтар, минералды мақта, асбест, жүн және басқа да суда ерімейтін заттар. Импеллерные флотациялық қондырғылар пайдаланады кетіру үшін су грубодисперсных қоспалар, арынды кетіру үшін су тонкодисперсных қоспалар.

1. Ішкі су қоймаларының ластану көздері

Судың сапасы, ластану деңгейі үнемі бақылауға алынып отырады. Судың құрамындағы химиялық қоспалар, тұздық құрамы, еріген бөлшектер, температура әр түрлі болуы мүмкін.

Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы ауыз судың 100-ден астам сапалық көрсеткішін ұсынған. Ал Қазақстанда ауыз су сапасы МемСТ 287482 бойынша 30 міндетті көрсеткішпен анықталады. Су бассейнінің ластануының негізгі себептері - тазартылмаған ағын суларды өзен-көлдерге жіберу. Бұған жол беретіндері:

тұрғын-үй коммуналдық шаруашылықтар;

өнеркәсіп орындары;

ауыл шаруашылығын химияландыру:

халық шаруашылығының басқа да салалары.

Ағын суларға құйылатын лас сулар да бірнеше топқа бөлінеді. Оларды қоспалар (ерімейтін, коллоидты, еритіндер), лас сулар (минералдық, органикалық, бактериалдық, биологиялық) деп жіктейді. Лас сулардың ішінде тұрмыстық сарқынды суларда органикалық заттар 58%, минералдық заттар 42 тей болады. Өнеркәсіпте пайдаланылатын сулар мен синтетикалық жуатын заттармен сулардың ластануы өте қауіпті. Бұлар -химиялық ластану көздері. Соның ішінде сулы экожүйелердің пестицид, гербицид және басқа да химиялық улы препараттармен ластануы Қазақстанда кең етек алған. Мәселен, мақта мен күріш, жеміс- жидек, бау-бақша, теплица (жылы жай) зиянкестеріне қарсы бұрынғы Кеңес үкіметі кезеңінде өте көп химиялық заттар пайдаланылған Нәтижесінде, су ластанып, оның сапасы мен микрфлорасы және микрофаунасы, ірі хайуанаттар, құстар зардап шеккен. өз кезегінде химиялық заттардың зиянды қосылыстары азық -түлікпен адам организмін кері әсерін тигізді. Қазіргі кезде ашық өзен, көл суларымен қатар жер асты сулары да сарқынды, шайынды сулармен және еріген зиянды заттармен ластанып отыр. Оның негізгі ластану көздері мыналар:

өнеркәсіп өнімдерін сақтайтын қоймалар;

химиялық заттар және тыңайтқыштар;

тұрмыстық қалдықтар;

жер асты суларымен жалғанатын құбырлар;

ірі құрылыс учаскелері;

күзгі алаңдар, бұрғы-скважиналары болып табылады. '

Жер асты суларында әртүрлі жұқпалы аурулар тарататын микробтар, вирустар кездеседі. Қазақстан жағдайында өзен-көлдердің ластануы көбіне өнеркәсіп шоғырланған аймақтарда, полигондар мен мұнай-газ өндіретін жерлерде жаппай сипат алуда.

2. Ағынды суларды тазарту әдістері

Механикалық тазарту қалдық сулардағы гравитациялық күштерінің әрекетімен үлкенірек тығыздығы болғанда, тұнбаға түскен ерімейтін өлшенген бөлшектерді, немесе тығыздығы кішірек ерімейтін өлшенген бөлшектердің қалқып щыққандағы бөлшектерді тазарту үшін пайдаланады.

Физика - химиялық тазарту олардың физикалық күйлерін өзгертуге негізделген, соңдықтан олардың қалдықтардан алып тасталуын жеңілдетеді. Ол мына әдістермен жүзеге асырылады: коагуляция, флокуляция, сору, флотация, экстрация, иондық алмасу, тұндыру, тазарту, т. б

Химиялық тазарту ластанған заттардың пайдаланған реагенттермен реакцияға түсетін әдіс. Нәтижесінде ағынды сулардан жеңілдеу жаңа заттар құралады. Мұндай химиялық бейтараптандыру тазарту әдісі кең таралған.

Бейтараптандыру химиялық әдіс, қышқыл заттар мен сілтілік заттардың арасындағы химиялық реакция. Ол үшін қышқыл және сілтілік қалдық суларды араластырады, немесе реагенттерді қышқыл, сілтілік, кальций содасы, аммиак ерітінділері түрінде қолданады,

Биохимиялық тазарту әдісі органикалық қоспалардың микроорганизмдердің көмегімен тотығуы кезінде, өздерінің тіршілік әрекеттерінің процессінде, олардың минералдарға ыдырауынан тұрады.

Қыздырып тазарту әдісі жоғары деңгейлі қалдық суларда, сонымен бірге органикалық улағыш заттар бар болғанда пайдаланылады.

Бактериологиялық әдіс ластанған қалдық суларды зарарсыздандырады. Олар бактерия жойғыш шамдардын көмегімен, хлорлаумен, оттегінің көмегімен және т. б тәсілдермен жүзеге асырылады. Соның ішінде хлорлау тәсілі кең таралған.

Шаруашылық-тұрмыстық қалдық сулардың ластанудың түрлері, олардың ластануына қарай фекалды, ластанған физиологиялық қоқыстармен; және шаруашылық шомылғы, монша сулары, кір жуғаннан кейінгі сулар, т. б. Шахталық және карьер суларымен салыстырғанда шаруашылық сулары органикалық заттармен көп ерекшеленеді. Оларда өлшенген қалдық бөлшектер, мұнай өнімдері және т. б. ұшырасады. Бірақ бұл суларда шахталық, карьердік суларға қарағанда минералдылық, қаттылық әдетте кем.

Атмосфералық қалдық сулар жаңбыр және қар сулары болып бөлінеді. Көпшілік жағдайда қар сулары, жаңбыр суларына қарағанда көбірек ластанады. Бірақ негізінен алғанда атмосфералық қалдық сулар құрамдары жағынан, су қойнаулары жағынан, қасиеттері жағынан тұрақсыз болып ерекшеленеді.

Механикалық тазартудан кейін шаруашылық тұрмыстық қалдық суларда хлордың есеп айырысу үлесі 10г/м3, ал биологиялық тазартудан кейін 35г/м3 құрауы керек. Хлордың қалдығы, хлор мен қалдық су араласқаннан кейін 30 минуттан соң коли индекстің 1000 аса емес жетістігі үшін кемінде 1, 5 мг/л болуы керек. Шахталық, карьердік сулар үшін хлор қалдығының шамасы санитарлық қадағалау органдарымен әр нақты жағдайларда анықталады, бірақ хлор мен қалдық сулардың араласуының арасы 30 минут болуы керек.

3. Aғынды суларды тазартудың технологиялық схемасын таңдау

. Ағынды су - деп бұрын өндірісте, тұрмыста немесе ауыл шаруашылығында пайдаланылған, сондай-ақ қандай да бір лас аймақ, оның ішінде елді мекен ( өнеркәсіптік, ауылшаруашылықтық, коммуналдық-тұрмыстық, нөсер, тағы баска ағындылар ) арқылы өткен су. Әр түрлі өнімдерді пайдалану және оларды көп мөлшерде өндіру адамның әрекеті қатысында жүреді, бірақ нәтижесінде бұл әрекеттен түрлі органикалық және бейорганикалық, соның ішінде токсинді қосылыстармен ластанған ағынды сулар пайда болады. Ағынды су гетерогенді күрделі жүйе болып саналады, оның құрамында болатын органикалық және минералды қоспалар ерімейтін, коллоидты және еритін түрде кездеседі.

Ағынды суларды тазарту - құрамындағы заттарды, сондай - ақ патогенді микроорганизмдерді жоюға немесе ажыратуға әкелетін әдістер жүйесі. Су қоймаларының өз - өзін табиғи жолмен тазарту барысында ағын сумен бірге түскен затарды да бұзылуға ұшырауы мүмкін. Бұл процесс барысында заттар концентрациясы, құрылымы және құрымы уақыт пен кеңістік бойынша өзгеріске ұшырайды. Сондықтан су қоймаларда табиғи тазарту қондырмалардың маңызы зор. Ағын суларды тазарту схемасын жасау көптеген факторларға байланысты. Бұл схема тазартылған судың қанша мөлшері өндірісті сумен жабдықтауға және қанша мөлшері суқоймаларына құйылатындығын есептеу үшін қолданылады.

4. Коагулянттарды қолдану арқылы ағынды суларды тазартудың физико. химиялық әдісі

Биологиялық тазалау әдісі микроорганизмдердің ағынды сулардағы түрлі қосылыстарды өздерінің субстраты ретінде пайдалану әрекетіне негізделген. Бұл әдістің құндылығы оның ағын су құрамындағы органикалық және бейорганикалық кең спектрлі заттарды жоюында жатыр. Алайда бұл әдістің ойдағыдай жүруі үшін тазалау қондырғыларының құрылысына көп мөлшерде қаржы бөлу қажет. Тазарту процесі барасында тазалаудың технологиялық режимін қатаң сақтау және микроорганизмдердің ластанудың жоғары концентрациясына өте сезімтал келетінін ескеру қажет. Сондықтан биологиялық тазарту жүргізбестен бұрын, ағын суларды сұйылту қажет. Ағын суларды биологиялық жолмен тазарту процестерінің 2 әдісі бар Аэробты - микроорганизмдер заттарды тотықтыру үшін оттегі пайдаланады. Анаэробты - микроорганизмдер бос күйіндегі еріген оттегімен де, сондай - ақ нитратиондарыны электрондарының артық акцепторларымен баййланысқа түсе алады.

Механикалық тазалау әдіс Механикалық әдістер- ерімеген қалдықтары бар суларды әртүрлі торлардан, сүзгілерден, электрден өткізіп, бір жерге жинап, тұндыру арқылы тазалайды. Бұл әдіс суды ірі дисперсті заттардан тазартудың оңай жолы және тазарту үлгісінің 1-ші сатысы болып табылады. Механикалық әдіс, лас судың құрамындағы күрделі минералды заттарды, ерітілмейтін қоспаларды ұстау үшін қолданылады. Жалпы механикалық әдіс сирек қолданылады. Өндірістік лас суды тазартуда жеке қолданылуы мүмкін, ал көбінесе басқа әдістердің алдында қолданылады. Механикалық әдістерге төмендегідей қондырғылар мен ғимараттар жатады : қабылдау камерасы, кереге, құмұстағыштар, тұндырғыштар. Ағын суларды тазалаудың механикалық әдісінде ластаушыларды айыру үшін гравитациялық және ортадантепкіш күштер қолданылады

4. 1 Реагенттерді дайындау

Механикалық әдісте ағынды судағы ірі және ұсақ түйірлі тез тұнатын бөлшектерді өздігімен тұндырып немесе оларды және қалқып шығатын заттектерді тұндырғыш сүзгіш, құмұстағыш арқылы өткізіп, немесе әртүрлі конструкциялық техника құралдарын ( торларды, електерді, гидроциклондарды, т. б. ) қолданып, ал беттік ластағыштарды - мұнайұстағыш, май мен смола аулағыш жабдықтар мен материалдарды пайдалану арқылы жояды. Механикалық әдіс кезінде қолданылатын аспап

Химиялық әдіс Қалдық суларға химиялық реагенттерден (басқа затпен қосылып химиялық реакция жасайтын заттар ) қосып еріген және ерімеген заттарды бөліп алу кейбір заттарды ертіп зиянсыз ету арқылы тазалайды. Бұл әдіспен тазалағанда ермеген қалдықтың 95, еріген қалдықтардың 25% бөліп алуға болады. Химиялық әдісті әртүрлі зиянды заттары бар қалдық суларды тазартуға қолданбайды. Химиялық әдістер негізінен бейорганикалық қосылыстарды тазарту үшін қолданылады. Регенттік әдіске қышқылдар мен сілтілерді бейтараптау, иондарды еруі қиын қосылыстарға айналдыру, бейорганикалық заттарды тұндыру жатады. Жиі қолданылатын әдіске қышқыл суларды негіздермен, күйдіргіш натримен, әкпен магнезитпен, сілті қалдықтарымен бейтараптау жатады, бұның ішінде ең көп қолданылатыны-калций гидрооксиді (сөндірілген әк ) Химиялық ідңс кезінде қолданылатын аспап

4. 2 Реагенттер дозасын оптимизациялау

Физико-химиялық әдіс Физико-химиялық әдістер ағынды суды майды дисперсті, каллоидтық және еріген заттардан тазарту үшін қолданылады. Ағынды судағы ластағыштардан құтылу үшін іс жүзіңде пайдаланылатын физикалық-химиялық әдістерге - каогуляция, флотация, электролиттік ірілендіру, су буымен айдау, сорбция, экстракция, гиперфильтрация, эвапорация, десорбция, дезодорация, дегазация, электрохимиялық тәсілдер (электролиз, электро-каогуляция, электрофлотация, электродиализ), ультрадыбыспен суды өндеу, т. б. жатады. Бұл әдістер қатарымен жүретін физикалық және химиялық процестерге негізделген. Физико-химиялық әдістерге радиаңиялық, ион алмасу, тотығу-тотықсыздану және т. б. әдістер жатады. Радиациялық тазалауда иондалған сәулелену әсерінен улы заттар залалсызданады. Ион алмасу арқылы тазалауда суды тек ластатқыштардан ғана тазартып қоймайды, сондай-ақ қайта пайдалану үшін бағалы химиялық қосылыстарды жеке іріктеп, жинап та отырады. Бұл әдісте ластаушылармен ион алмасу реакциясына түсетін иониттер ( балшықты минералдар, фторапатиттер, ион алмасу шайырлары ) қолданылады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.