Шет тілін оқытудағы интернет мүмкіндіктері
Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым Министрлігі М.Өтемісов атындағы Батыс Қазақстан Университеті
Филология факультеті
Шетел тілдері кафедрасы
КУРСТЫҚ ЖҰМЫС
Тақырыбы: Ағылшын тілі сабағында интернет ресурстарын қолдану
Орындаған:
Тексерген:
Орал қаласы 2022 жыл
Мазмұны
КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
3
1
Интернет білім беру ресурсы ретінде ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
4
1.1
Орта білім беру жүйесіндегі компьютерлік телекоммуникациялар ... .
4
1.2
Қашықтықтан оқыту ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.3
Интернет желісінің оқу құралы ретіндегі артықшылықтары ... ... ... ...
2
Шет тілін оқытудағы интернет мүмкіндіктері ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ..
2.1
Сөйлеу қызметінің жазбаша түрлерін оқытудағы интернет ... ... ... ... .
2.2
Ауызша сөйлеу әрекетін оқытудағы интернет ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2.3
Сөйлеу әрекетінің аспектілерін оқытудағы интернет ... ... ... ... ... ... ... .
2.4
Грамматикалық дағдыларды қалыптастыру процесінде интернет
2.5
Жобалау қызметіндегі интернет ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Кіріспе
Қазіргі уақытта жаңа ақпараттық технологиялар білім беру процесіне қарқынды енгізілуде. Оқытуда бүгінде баланың жаңа білімді іздеу, түсіну және қайта өңдеу жөніндегі өз қызметіне ерекше назар аударылады. Мұғалім оқу процесін ұйымдастырушы, оқушыларға қажетті көмек пен қолдау көрсететін көркемөнерпаздар жетекшісі ретінде әрекет етеді. Бүгінгі таңда интернет-технологиялар мұғалім мен оқушылардың жалпы ақпараттық мәдениетінің бөлігі болып табылады деп айтуға болады.
Ақпараттық білім беру кеңістігі әліде толу үстінде. Жүйесіздік пен қабілетсіздікті болдырмау үшін көп жылдық тәжірибесі бар пән мұғалімдері осы ақпараттық ресурсты толтыруға үлес қосуы керек. Сондықтан мұғалімдерге қазіргі заманғы педагогикалық технологияларды қолдану кезінде олардың педагогикалық тәжірибесінде қандай қызметтерді және қандай дидактикалық мақсаттарды қолдана алатындығын білу маңызды.
Ең алдымен, білім беру процесінде интернет желісінің мүмкіндіктерін қарастыру керек. Білім берудегі интернеттің пайда болуы балалардың оқуға деген ұмтылысын ынталандырады, әр оқушының жеке белсенділік аймағын кеңейтеді, бір сабақ аясында сапалы материалды беру жылдамдығын арттырады. Мұның бәрі басқа елдердің оқушыларымен электрондық пошта арқылы хат алмасу, бірлескен телекоммуникациялық жобаларды құру және өткізу, түпнұсқада кітап оқу мүмкіндігі, түрлі конкурстар мен олимпиадаларға қатысу арқылы жүзеге асырылады. Интернетті білім беруге интеграциялау және, атап айтқанда, оны шет тілдерін оқытуда қолдану мәселесі қазіргі уақытта өте өзекті. Бұл, негізінен, интернетті шет тілін оқыту құралы ретінде пайдалану кезінде оқыту мен тәрбиелеудің көптеген мақсаттары мен міндеттері мүмкіндігінше жақсы жүзеге асырылатындығына байланысты.
Жоғарыда айтылғандарға сүйене отырып, бұл жұмыстың мақсаты шет тілдерін оқыту кезінде интернеттің дидактикалық мүмкіндіктерін анықтау болып табылады. Өз кезегінде мақсат келесі міндеттермен нақтыланады:
1) Интернеттің ерекшеліктерін және олардың жалпы білім беру процесіне әсерін анықтау;
2) Интернетті орта мектепте шет тілі сабақтарында сөйлеу қызметінің түрлері мен аспектілерін оқыту құралы ретінде қарастыру.
Бұл жұмыстың объектісі интернеттің көмегімен шет тілін оқыту процесі болып табылады.
Бұл жұмыс кіріспеден, екі тараудан, қорытындыдан және қосымшадан тұрады. Бірінші тарауда шет тілдерін оқытуға арналған Интернет желісінің білім беру мүмкіндіктері, оның ішінде қашықтықтан оқыту қарастырылады. Екінші тарауда шет тіліндегі сөйлеу әрекетінің түрлері мен аспектілерін оқыту үшін интернетті қолдану бойынша ұсыныстар, сондай-ақ жобалау әдістемесін іске асыру кезінде интернеттің мүмкіндіктері бар.
1 тарау. Интернет білім беру ресурсы ретінде
1.1 Орта білім беру жүйесіндегі компьютерлік телекоммуникациялар
Жаңа компьютерлік технологияларды қалалық және ауылдық мектептерде, жалпы білім беретін мектепте, гимназияда, лицейде қарапайым сынып жағдайында қолдануға болады. Олар әлемнің көптеген елдерінің білім беру жүйелеріндегі заманауи үрдістерді жүзеге асыруға мүмкіндік береді. Бұл-білім берудегі әлемдік үрдістер. Сонымен бірге, осы уақытқа дейін біз белгілі бір сабақта, белгілі бір мектепте, яғни күндізгі оқыту жүйесінде қолданылатын технологиялармен шектелдік. Айта кету керек, білім беру саласындағы интеграцияға деген ұмтылыс, ең айқын тенденциялардың бірі ретінде, біртұтас әлемдік білім беру кеңістігіне шығу қажеттілігін талап етеді. Демек, әлемнің барлық елдерінде жаңа ақпараттық технологияларға, атап айтқанда, осы әлемдік кеңістікке терезе ашатын компьютерлік телекоммуникацияларға деген қызығушылық.
Педагогика тарихы оқытудың әдістері мен ұйымдастырушылық формалары саласындағы жаңалықтарға ғана бай емес. Әр түрлі кезеңдерде техникалық ойдың дамуымен қатар оқу процесіне көрнекіліктің барлық түрлерін, техникалық құралдарды қарқынды енгізу болды. Барлығы ұсынылған инновациялар мен жалпы оқу процесінің тиімділігін арттыру үшін жасалды. Сайып келгенде, педагогикада, дидактикада әрқашан бір мақсат - жас ұрпақты тәрбиелеу. Оқу процесі үшін арнайы жасалған техникалық құрылғылар өте аз. Мұғалімдер барлық басқа техникалық құралдарды күнделікті өмірден алды: граммофон, ойнатқыш, магнитофон, теледидар, бейнемагнитофон, соңында компьютер. Бұл пайдалы заттар адам өмірінің әртүрлі салаларын орналастыру үшін жасалған. Олардың әрқайсысы күнделікті өмірде, мәдениетте, экономикада және т. б. оның мақсатын анықтайтын белгілі бір қасиеттерге, мүмкіндіктерге ие. Әр жолы, белгілі бір техникалық құралдың мақсатты мақсатына сүйене отырып, біз оған тән техникалық қасиеттерді бөліп көрсетуге тырысамыз, бұл белгілі бір білім, мәдениет саласының мәселесін шешуге көмектеседі және күнделікті өмірде пайдалы болады.
Әлемнің экономикалық дамыған елдеріндегі байланыс жүйелерінің дамуы бірегей интернет желісінің пайда болуына әкелді. Ресейде интернет-провайдерлерді таңдау өте кең және сізге әр нақты абоненттің сұраныстары мен мүмкіндіктеріне сәйкес келетін жұмыс мүмкіндігін табуға мүмкіндік береді.
Интернет-бұл әртүрлі ұйымдардың, мемлекеттік органдардың және жеке фирмалардың, сондай-ақ жеке пайдаланушылардың пайдаланушыларын біріктіретін жаһандық желі. Интернеттің прототипі АҚШ Қорғаныс министрлігінің эксперименттік желісі болды. Қазір Интернет бүкіл әлемде кең таралған және оның қолданушылары 40 миллионнан астам адам болды. Соңғы бірнеше жылда компьютерлік телекоммуникацияларды (КТК) қолдануға бағдарламашылардың көзқарасында түбегейлі өзгерістер болды. КТК қасиеттері мен функциялары әлдеқайда күшті, әсіресе педагогикада қолдану аясы күрт кеңейеді. Желілік Жарияланымдар сияқты КТК-ны қолдана отырып, оқу іс-әрекетінің күшті бағыты пайда болады. Оқушылардың оқу жобасы барысында немесе жай сабақта алған кез келген нәтижесін бірнеше минут ішінде Интернет желісінде жариялауға болады. Шын мәнінде, жаңа ақпараттық технологияларды қолдана отырып, кез-келген оқу іс-әрекетін енді қарастырып қана қоймай, сонымен қатар желілік бола алады.
90-жылдардың ортасына дейін интернет негізінен электрондық поштаны, яғни хабарламалар мен файлдарды бір пайдаланушыдан екіншісіне жіберу үшін пайдаланылды. Электрондық поштаға негізделген басқа да мүмкіндіктер болды: телеконференциялар-белгілі бір тақырыптар бойынша электрондық хаттар арқылы пікір алмасу, жаңалықтар серверлері-белгілі бір тақырыптар бойынша жаңалықтарды электрондық пошта түрінде жіберу, Интернет пайдаланушысы электрондық пошта түрінде ала алатын файл серверлері - файлдарды сақтау, оны электрондық пошта арқылы жіберу, файл серверіне арнайы дайындалған сұраныс. Интернеттегі деректерді жеңілдету үшін арнайы іздеу қызметтері ұйымдастырылды. Сондықтан 1993-94 жылдарға дейін интернет негізінен ғылыми салада қолданылды.
1993-94ж аудандарда интернеттегі жағдай түбегейлі өзгерді, бұған жаңа қызметтің - World Wide Web, сөзбе - сөз аударғанда - Дүниежүзілік желінің пайда болуы және кеңінен енгізілуі себеп болды. WWW - бұл интернеттегі гипермәтіндік құжаттардың Дүниежүзілік таратылған базасы. Тұрақты интернет байланысы бар әрбір компьютерді веб-сервер ретінде пайдалануға және оған құжаттарды орналастыруға болады.
Әрине, интернетті тек оқу құралдарына жатқызуға болмайды. Бұл-ғаламдық желінің барлық мүмкіндіктерін, оның барлық қызметтерін толық көрсететін пәндік-білім беру саласы бар ақпараттық орта. Сондықтан осы қызметтердің дидактикалық қасиеттерін, яғни білім беру процесіне пайдалы болуы мүмкін сипаттамаларды түсінген жөн.
Қазір барлығы интернеттің үлкен ақпараттық мүмкіндіктері мен бірдей әсерлі қызметтері бар екенін түсінеді.
Білім беру қызметтері пайдаланушының білім берудің әртүрлі салалары мен аспектілеріне деген қажеттіліктерін қанағаттандыруға арналған.
Мысалы, электрондық пошта кез-келген білім беру жүйесінде өте пайдалы болатын интернет желісінің келесі қасиеттерін қамтиды:
әр түрлі типтегі ақпаратты беру мүмкіндігі (мәтін, сурет, дыбыс) айтарлықтай қашықтыққа;
берілген ақпаратты осы қызмет провайдерінің компьютерінде сақтау және құрылымдау мүмкіндігі;
электрондық поштаны жіберуші мен алушының компьютерлерінде берілген ақпаратты сақтау және құрылымдау мүмкіндігі;
осы қызмет провайдерінің компьютерінің электрондық хаттардың "тағдырын" бақылау қабілеті (хатты жеткізудің кешігуін, дұрыс емес мекен-жайды анықтау, хабарлау және т. б.);
жіберушінің компьютерінің бағдарламалық қамтамасыз ету қабілеті және электрондық хаттарды алушы алынған хаттарды сақтау құрылымын түсінеді, өзектілігін жоғалтқан хаттарды жояды немесе мұрағаттайды, корреспонденттердің мекен-жайларының дерекқорын жүргізеді және т. б.;
осы қызмет провайдерінің компьютерлері мен оның абонентінің компьютерлерінің аппараттық және бағдарламалық жасақтамасының үйлесімділігі; және т. б. бұл тізімді әлі де кеңейтуге болады.
Интернет шет тілін үйренушілерге шынайы мәтіндерді қолдануға, ана тілінде сөйлейтіндерді тыңдауға және сөйлесуге бірегей мүмкіндік туғызатыны белгілі, яғни ол табиғи тілдік ортаны жасайды. Серіктестермен байланыстың заманауи құралдары, интернет желісінің ақпараттық ресурстарына қол жетімділік тек компьютерлік технологияларды ғана емес, сонымен қатар шет тілдерін де еркін меңгеруді көздейді.
Қазіргі уақытта қашықтықтан білім алу, оқушылардың, мұғалімдердің тек бір мектеп, аудан шеңберінде ғана емес, сонымен қатар елдің, әлемнің басқа аймақтарында қарым-қатынас жасау сияқты мүмкіндіктердің маңызы артып келеді. Заманауи ақпараттық технологиялардың көмегімен үйінен шықпай-ақ, жеке ғана емес, қашықтықтан да білім алу шындыққа айналды. Ғаламдық интернет желісі әлемнің ғылыми орталықтарында, кітапханаларда ақпаратқа қол жеткізуді ашады, бұл өзін-өзі тәрбиелеу, ой-өрісін кеңейту, біліктілігін арттыру үшін нақты жағдайлар жасайды.
Әлемнің әртүрлі елдерінің оқушыларының бірлескен жобаларын ұйымдастыруға, мұғалімдермен, студенттермен, ғалымдармен тәжірибе алмасуға мүмкіндік туады. Кез - келген білім беру жүйесі ашық және тұрақты жүйе болып табылады. Сондықтан оны оқытудың мақсаттары мен мазмұны сияқты компоненттері осы мемлекетте қабылданған білім беру бағдарламалары мен стандартына сәйкес бір мемлекеттің шегінде білім берудің кез келген нысаны кезінде өзгеріссіз қалуы тиіс. Оқыту әдістеріне, ұйымдастырушылық формаларына және құралдарына келетін болсақ, олар қолданылатын оқыту тұжырымдамасына, оқыту формаларына байланысты өзгеруі мүмкін. Сондықтан біз осы мүмкіндіктерді барынша толық іске асыруды қамтамасыз ететін, сынып бөлмелерінің қабырғаларын жайып, мәдениеттер диалогын қоса алғанда, кең білім әлеміне жол ашатын құралдарға жүгіну қажет деп санаймыз.
Тек осы тәсілмен келесі техникалық құрал оқу процесі үшін шынымен пайдалы болуы мүмкін және осы процесте, басқа оқу құралдарының жүйесінде олардың қасиеттерін сіңіру арқылы, осылайша бұрын қолданылғандарды ауыстыру немесе оларды толықтыру арқылы нақты орын таба алады. Компьютерлер-бұл өте қымбат техникалық құрал. Бірақ әйгілі ағылшын педагогы Энтони Маллан бір кездері атап өткендей, егер компьютер әмбебап техникалық құрылғы ретінде ойлап табылмаса, оны білім беру мақсатында арнайы жасау керек еді. Сондықтан білім беру үдерісіндегі жаңа ақпараттық технологиялар туралы айта отырып, олардың дидактикалық қасиеттері мен функцияларын мұқият бөліп алуымыз керек.
Е.С. Полаттың анықтамасы бойынша оқытудың белгілі бір құралының дидактикалық қасиеттері деп оларды басқалардан ерекшелейтін, теория мен практика тұрғысынан дидактика үшін маңызды осы құралдың негізгі сипаттамалары, белгілері түсіндіріледі.
Осылайша, оқыту құралдарының сапасын талдай отырып, мұғалімдер олардың дидактикалық қасиеттерін, содан кейін оқу процесінде функцияларын анықтауға тырысады.
Интернеттің дидактикалық қасиеттерін жіктеу кезінде біз компьютерлік телекоммуникация (КТК) қасиеттерінің екі негізгі класын бөлуді орынды деп санаймыз:
телекоммуникациялық негізімен байланысты қасиеттер, яғни олардың технологиялық мүмкіндіктері;
компьютерлерді қолдануға байланысты қасиеттер.
Дегенмен, Интернет тек оқу құралы ғана емес, мұғалімдер мен студенттерге, соның ішінде шет тілін үйрену кезінде де кең мүмкіндіктер береді.
1.2 Қашықтықтан оқыту
Интернетті пайдаланудың тағы бір маңызды мүмкіндігі - бұл қашықтықтан оқыту. Көптеген жылдар бойы оқытудың бұл түрі біздің елде сырттай ретінде белгілі болды.
Қашықтықтан оқытудың стратегиялық мақсаты - азаматтарға тұрғылықты жерінде немесе кәсіби қызметінде кез келген деңгейдегі білім алу құқығын қамтамасыз ету. Бұл мақсатқа білім беру ресурстарымен алмасу арқылы білімді мобильді таратудың әлемдік тенденциясы аясында қол жеткізіледі. Мұндай мақсатқа жетудің құралы қашықтықтан сипатталатын жоғары технологиялық және ғылыми негізделген ұйымдастырушылық формалар болуы заңды.
Оқу ақпаратын алу әдісі бойынша: синхронды оқыту жүйелері және асинхронды.
Синхронды жүйелер білім алушылар мен оқытушының оқу сабақтары процесіне бір мезгілде қатысуды көздейді. Мұндай жүйелерге мыналар жатады: интерактивті тақта, аудио графика, компьютерлік телекон-ференциялар.
Асинхронды жүйелер оқушылар мен оқытушының бір уақытта қатысуын қажет етпейді. Оқушының өзі сабақ уақыты мен жоспарын таңдайды. Қашықтықтан білім берудегі мұндай жүйелерге баспа материалдары, аудио, электрондық пошта жатады.
Деректерді берудің техникалық негізіне сәйкес Қашықтықтан оқытудың келесі формаларын ажыратуға болады:
баспа материалдарын пошта арқылы жіберу (дәстүрлі сырттай оқуға тән);
аудио және бейне таспаларды жіберу,
аудио графика құралдарымен (Audiographics);
интерактивті теледидар және бейнеконференция арқылы;
Интернет желісінің қарқынды дамуы жүйенің кез-келген түрін модельдеуге, сондай-ақ түбегейлі жаңа оқыту кешендерін құруға мүмкіндік береді.
Интернет-ең арзан орта. Қашықтықтан оқыту курстарын әзірлеу және өткізу арнайы студияларды немесе күрделі стандартты емес жабдықты қажет етпейді.
Қашықтықтан оқыту көптеген сырттай оқитын оқушыларға уақыт тапшылығы, қаржылық шығындар, қажетті оқулықтар, анықтамалықтар және басқа да шет тіліндегі оқу құралдарын іздеу мәселелерін шешуге мүмкіндік береді. Осылайша, қашықтықтан оқыту формасы тілдік емес ЖОО-да сырттай оқу түріндегі гуманитарлық мамандықтар студенттерін оқытудың түпкі мақсаттарын іске асырудың тиімді нұсқасы болып табылады.
Интернет білім беру қызметтерінің орасан зор әлеуетін көтеретіні сөзсіз. Білім беру қызметтері студенттерді де, оқытушыларды да олардың оқу және оқытушылық қызметімен байланысты көптеген тақырыптарға ақпараттандыруды қамтиды. Мысалы, Интернет арқылы дәстүрлі баспа түрінде шығарылған жаңа әдістемелік құралдардың жарнамасы да білім беру қызметі болып табылады. Интернет қызметтерінің өте көп санын тек оқу-тәрбие процесінің қажеттіліктері үшін ғана емес, білім беру жүйесін басқару үшін пайдалануға болады. Бұл нұсқаулық және әдістемелік материалдарды жарнамалау және тарату, білім беру мәселелері бойынша заңды және басқа мәліметтер базасына қол жетімділікті қамтамасыз ету және т. б.
1.3 интернет желісінің оқу құралы ретіндегі артықшылықтары
Соңғы 2-3 жылда педагогикалық практикаға Интернет-білім беру термині белсенді түрде енді. Білім беруді ақпараттандыру елдердің білім берудің басымдығы болып табылады. Қазіргі қоғамдағы мектептің міндеті-оқушыларды ақпараттық кеңістікте шарлау мүмкіндігіне, ақпараттық мәдениетті игеру мүмкіндігіне дайындау. Қазіргі уақытта мектеп процесінде интернетті пайдалану қажеттілігі күмән тудырмайды. Мектептегі білім беру кеңістігінің барлық салаларында желінің мүмкіндіктерін пайдалану нақты.
Мектеп кеңістігінде келесі негізгі категорияларды бөлуге болады:
Оқу-тәрбие процесі
Сыныптан тыс жұмыстар (сабақтан кейінгі қызмет)
Басқару жұмысы
Осы санаттың әрқайсысы үшін интернеттің артықшылықтарын толығырақ қарастырайық.
Оқу-тәрбие процесі:
оқушылар үшін де, мұғалімдер үшін де қашықтықтан оқыту мүмкіндігі;
пәнаралық жобаларды оқыту;
қашықтықтан олимпиадалар өткізу;
телеконференцияларға қатысу;
веб-беттерді құру бойынша тақырыптық конкурстарға қатысу;
пән мұғалімдерінің виртуалды әдістемелік бірлестіктері.
Сыныптан тыс және тәрбие жұмысы:
әр түрлі ақпараттық парақтардан қосымша ақпарат алу;
пән мұғалімдері үшін әртүрлі тақырыптар бойынша пікірталастар өткізу;
оқушылар мен мұғалімдердің берілген тақырыптағы чаттарға қатысуы;
түрлі конкурстар өткізу және гранттар алу мүмкіндіктері туралы ақпарат;
консультациялық қызмет көрсету (жасөспірімдердің құқықтары бойынша заңды анықтамалар, веб-беттерді құру бойынша кәсіби кеңестер және т. б.);
әр түрлі елдердің мұғалімдері мен оқушыларымен жеке байланыс орнату мүмкіндігі.
Басқару жұмысы:
ауданның, округтің, қаланың бірыңғай басқару инфрақұрылымын құру;
аудан, округ және т. б. шеңберінде бірыңғай кітапхана каталогтарын құру;
интернет-дүкендердің мүмкіндіктерін пайдалану;
қолда бар бос жұмыс орындары бойынша кадрларды іздеу.
Жоғарыда айтылғандардан көріп отырғаныңыздай, интернет ақпарат-тық ресурстармен оқушылар мен мұғалімдерге жеке білім алуға мүмкіндік береді және.
Интернет, бір жағынан, әртүрлі педагогикалық құнды ақпаратты қамтитын үлкен ақпараттық өрісті, ал екінші жағынан, осы ақпаратты қабылдауды жандандырудың әртүрлі құралдарын ұсынады: графика, дыбыс, қозғалыс.
Мұның өзі интернеттің дәстүрлі қағаз оқулығынан айтарлықтай артықшылықтарын көрсетеді.
Осылайша ақпараттық технологиялар мүмкіндік береді:
бір немесе әртүрлі аймақтардағы немесе тіпті әртүрлі елдердегі әртүрлі мектептерден, ғылыми және оқу орталықтарынан оқушылардың, мұғалімдердің, студенттердің, ғылыми қызметкерлердің әртүрлі бірлескен зерттеу жұмыстарын ұйымдастыру. Жоба әдісі тәуелсіз танымдық және практикалық шығармашылық қызметтің әртүрлі әдістері мен формаларын қолдана отырып серіктестердің шынайы зерттеу шығармашылық немесе таза тәуелсіз қолданбалы практикалық қызметін ұйымдастыруға мүмкіндік береді;
ғылыми-әдістемелік орталықтардан білім алушылардың кең ауқымына жедел консультациялық көмек көрсетуді қамтамасыз ету;
педагог кадрларды қашықтықтан оқыту және біліктілігін арттыру желілерін құру;
қатысушыларды қызықтыратын мәселелер, бірлескен жобалардың тақырыптары бойынша ақпараттармен, идеялармен, жоспарлармен жедел алмасу, осылайша олардың мәдени деңгейін арттыра отырып, көкжиектерін кеңейту;
ғылыми зертхананың, шығармашылық шеберхананың жұмысын модельдей отырып, шынайы зерттеу қызметінің дағдыларын қалыптастыру;
әр түрлі ақпарат көздерінен ақпарат алу, оны заманауи компьютерлік технологиялардың көмегімен өңдеу, ғаламшардың әр түрлі нүктелерінде қалағаныңызша алыс қашықтықты сақтау және беру дағдыларын дамыту;
шет тілінде қарым-қатынас жасаудың табиғи қажеттілігінің туындауына ықпал ететін шынайы тілдік ортаны (халықаралық телекоммуникациялық жобалардың, кәдімгі телеконферен-циялардың, сондай-ақ аудио-және бейнеконференциялардың, чаттардың үйлесімділігі жағдайында) және шет тілдерін үйрену қажеттілігін жасау;
мәдени, этникалық, гуманистік жоспарды кең ақпаратпен таныстыру негізінде оқушылардың мәдени, гуманитарлық дамуына ықпал ету.
Интернеттің бұл артықшылықтары оны тікелей студенттік немесе мектеп аудиториясында қолданған кезде айқын болады. Мұндай жұмыс үшін өте қолайлы жағдайлар - интернетке қосылған компьютерлік сыныптың болуы. Сабақта интернетті пайдалану мақсат болмауы керек. Шет тілін оқытудағы интернеттің орны мен рөлін дұрыс анықтау үшін, ең алдымен, сұрақтарға нақты жауаптар табу керек: кім үшін, не үшін, қашан, қандай көлемде қолданылуы керек.
Әрине, сабақта интернетке тікелей кіру іс жүзінде алынып тасталады, өйткені интернетке қол жетімді компьютерлермен жабдықталған біздің мектептерде шет тілі кабинеттерінің қолайлы санын табу екіталай. Айта кету керек, кейбір мұғалімдер кабинетте бір ғана компьютер мен интернетке қол жеткізе отырып, сабақта осы шағын мүмкіндікті пайдалануға тырысады. Сондықтан мұнда басқа жолдарды іздеу керек. Айтпақшы, әсіресе үлкен қалаларда көптеген отбасылардың интернетке нақты қол жетімділігі бар үй компьютерлері бар екенін ескеру керек. Сіз оларды қолдануға болатын нұсқауларды ғана көрсете аласыз. Мұғалімнің шығармашылығы оған іздеу саласын айтады, ал кәсібилік қызықты олжалар мен шешімдерге серпін береді.
Осы мәселелерді толығырақ қарастырайық: интернет желісінде жұмыс істеу кезіндегі бірінші мәселе интернеттің мұғалімді алмастыра алмайтындығын нақты түсінумен байланысты. Егер сіз осы тақырып, мәселе бойынша желінің ақпараттық ресурстарын пайдаланғыңыз келсе, онда сіз бұл ақпаратпен танысып, қойылған мақсаттар мен міндеттерге сәйкес оқушылардың барлық дербес іс-әрекеттерін дидактикалық түрде құрылымдау, олардың қызметінің ықтимал нәтижелерін болжау қажет.
Келесі қиындық оқушылардың желідегі іс-әрекетін ұйымдастырумен байланысты. Мектеп оқушыларының барлығы да, тіпті көпшілігі де интернетке еркін қол жеткізе алмайтыны түсінікті. Әр мектепте мұндай мүмкіндік бола бермейді. Үлкен қалаларда компьютерлер мектептерге қарағанда отбасыларда жеке пайдалануда айтарлықтай жоғары. Дегенмен, жағдай тез өзгеруде. Уақыт шет тілдерін білу және компьютерді, ең алдымен оның телекоммуникациялық қызметтері мен ресурстарын еркін пайдалану қажеттілігін талап етеді.
Әрбір кабинет интернетке шығатын компьютерлердің жеткілікті санымен жабдықталмайды. Демек, бұл интернет ресурстарын сабақтан тыс уақытта пайдалану туралы болуы мүмкін.
Әрине, мұғалім сабаққа дайындық кезінде кейбір материалдарды басып шығара алады, егер ол маңызды болса, мысалы, мәтін материалымен қалай жұмыс істеу керектігін, қандай фактілерді және қалай іздеу керектігін көрсету керек, бұл шет тілі сабақтарында өте маңызды. Егер студенттерге белгілі бір тақырып, проблема бойынша белгілі бір ақпаратты өз бетінше табу міндеті жүктелсе, жобада жұмыс істеу кезінде жиі кездесетін мәселе болса, онда мұндай ақпаратты іздеу міндетін мүмкіндігінше жеңілдету керек. Пайдаланушылардың дағдылары, соның ішінде интернет желісінде оқушылар информатика сабақтарында оқытылады, бірақ жоғары сыныптарда. Бізге бұл дағдылар көбінесе ертерек қажет. Балалар интернетте жұмыс істеу үшін қажетті пайдаланушы дағдыларын тез меңгереді. Психологияда бір қиындық ережесі бар. Егер сіз оқушыларыңызға белгілі бір тақырып бойынша қажетті ақпаратты табу немесе реферат жазу және оны суреттеу міндетін қойсаңыз, яғни белгілі бір дидактикалық тапсырма қойсаңыз, онда басқа тапсырмалармен байланысты қалған қиындықтарды алып тастаған дұрыс немесе мүмкіндігінше жеңілдеткен дұрыс.
Интернет ресурстары бар оқушылар мен мұғалімдердің іс-әрекетін мұндай ұйымдастыру, бір жағынан, әртүрлі мақсатты көзқарастары бар оқушылардың өзіндік танымдық іс-әрекетін ұйымдастыру міндетін шешуге, екінші жағынан, уақытты және онымен материалдық құралдарды, оқушылар мен мұғалімдердің күш-жігерін үнемдеуге мүмкіндік береді, бұл, өздеріңіз білетіндей, қабылданған іс-әрекеттің тиімділігін көрсетеді.
Желідегі барлық қызмет түрлеріне ортақ нәрсе-байланыс, желілік байланыс мәселесі. Қарым-қатынас мәдениеті де адамның жалпы мәдениетінің көрсеткіші болып табылады. Сонымен бірге, қарым-қатынас мәдениеті белгілі бір интеллектуалды дағдыларды қарастырады: негізгі ойды қысқаша баяндау, әңгімелесушіні тыңдау және есту қабілеті, пікірталас жүргізу, өз көзқарасын дәлелдеу және белгілі бір жағдайларда қарсыластың көзқарасын қабылдау қабілеті, тараптардың пікірлерін ескеретін жалпы көзқарасты қалыптастыру мүмкіндігі және т. б. оқушылардың барлық осы дағдыларын мектепте арнайы оқыту керек. Желіде сөйлескен кезде бұл дағдылар өзекті. Соңғы уақытта желіде (тек мәтіндік нұсқада ғана емес, сонымен қатар дыбыстық нұсқада) барған сайын танымал болып келе жатқан пікірталастарда қарым - қатынас үні мен стилінің достығы, қарым-қатынас мәдениеті, өзара түсіністікке ұмтылу-мұндай диалог сәттілігінің өте маңызды шарты. Мәдениеттер диалогы, мәдениетаралық өзара іс-қимыл - нақты шындық. Әртүрлі мәдениеттерге, әртүрлі діндерге, әртүрлі әлеуметтік топтарға, білім берудің әртүрлі деңгейлеріне және, сайып келгенде, әртүрлі жас топтарына жататын адамдар бір-бірімен еркін қарым-қатынас жасай алады, барлығын қызықтыратын бір мәселе біріктіреді. Жоғарыда көрсетілгендей, коммуникативті дағдылар дамушы оқыту тұжырымдамасына кіретін жалпы білім беретін интеллектуалды дағдыларға да қатысты.
Біз бірнеше рет жазған жаңа педагогикалық технологиялар бұл мәселені сәтті шешуге мүмкіндік береді. Сондықтан, ғаламдық интернет желісінің қызметтері мен ресурстарын тиімді пайдалануға байланысты барлық проблемалар, ең алдымен, олардың педагогикалық шешімін болжайды, содан кейін ғана осы шешімдерді тиімдірек іске асыру үшін интернет желісінің мүмкіндіктерін пайдалану туралы айтуға болады.
Бірақ оқытудың қандай да бір құралы, ақпараттық-пәндік орта қандай қасиеттерге ие болса да, дидактикалық міндеттер, білім берудің белгілі бір мақсаттарына байланысты оқушылардың танымдық іс-әрекетінің ерекшеліктері екенін ұмытпау керек. Өзінің барлық мүмкіндіктері мен ресурстары бар интернет - осы мақсаттар мен міндеттерді жүзеге асырудың құралы.
Бүгінгі таңда кез-келген мектепте интернетке кіру мүмкіндігі бар, бірақ, өкінішке орай, бұл бәріне бірдей қол жетімді емес. Сонымен қатар, барлық мұғалімдер өз сабақтарында ғаламдық желі ресурстарын пайдалануға дайын емес. Дәстүрлі әдістерге үйренген мұғалімдер мен жас мамандардың бұл мәселеде әртүрлі пікірлері бар.
Айта кету керек, интернетті қолдаушылар саны, егер оны пайдаланудағы қиындықтар мен кемшіліктер болмаса, көп болуы мүмкін.
Осы кемшіліктерге қарамастан, көптеген мұғалімдер интернетті пайдаланып сабақ өткізуге мүмкіндік алғысы келеді. Әрине, барлық мұғалімдер интернеттің не екенін және оның қандай мүмкіндіктері бар екенін біледі. Интернет оқушылардың да, мұғалімдердің де көкжиегін кеңейтуге мүмкіндік береді деп ойлайды.
2 тарау. Шет тілін оқытудағы интернет мүмкіндіктері
2.1 сөйлеу қызметінің жазбаша түрлерін оқытудағы интернет
Нақты өмірде адам сөйлеу әрекетінің жазбаша түрлерін (оқу, жазу) меңгеру қажеттілігіне тап болады. Өкінішке орай, отандық және шет тілдеріндегі қолданыстағы оқулықтарда аталған түрлерге қажетті материалдар жоқ. Интернет желісінің ақпараттық материалдарының көмегімен жетіспейтін олқылықтардың орнын толтыруға болады.
Интернет-әлемдегі соңғы оқиғалар туралы ақпарат алудың тамаша құралы. Бұл ең алдымен оқуды қамтиды. Осылайша, интернеттің көмегімен сыныпты жаңалықтар агенттігіне айналдыруға болады. Бұл қызмет түрі жоғары сыныптарға жарамды, өйткені ол көлемді оқуды және интерпретация өнерін, еркін сөйлеуді қамтиды.
Оқу көптеген зерттеушілердің пікірінше, адамдар үшін ең қажет. Ана тілінде сөйлейтін адаммен тікелей қарым - қатынас жасау мүмкіндігі аз. Сондықтан оқуды үйрену бүгінде мақсатты доминант ретінде әрекет етеді. Күрделі ойлау операцияларын (талдау, синтез, тұжырымдар және т.б.) қамтитын оқу процесі және оның нәтижесі - ақпарат алу - адамдардың коммуникативті-әлеуметтік қызметінде үлкен маңызға ие.
Оқу процесі, өздеріңіз білетіндей, техникалық жағына, яғни тілдік құбылыстардың олардың мағынасымен автоматтандырылған визуалды есту байланыстары болып табылатын дағдыларға негізделген, олардың негізінде жазбаша белгілер мен жазбаша мәтінді тану және түсіну жүреді, демек, жалпы коммуникативті дағдыларды жүзеге асыру.
Мақсатты орнатуға байланысты қарау, таныстыру, зерттеу және іздеу бөлінеді. Жетілген оқу қабілеті оқудың барлық түрлерін меңгеруді де, берілген мәтіннен ақпарат алу мақсатының өзгеруіне байланысты оның бір түрінен екіншісіне ауысудың жеңілдігін де қамтиды.
Көру арқылы оқу мәтінде қарастырылған тақырып пен сұрақтар шеңбері туралы жалпы түсінік алуды қамтиды. Бұл еркін, таңдамалы оқу, оның "фокустық" бөлшектерін егжей-тегжейлі қарау үшін мәтінді блоктардан оқу. Бұл әдетте оқырманды қызықтыратын ақпараттың бар-жоғын анықтау үшін жаңа басылымның мазмұнымен алғашқы танысу кезінде орын алады және осы негізде оны оқу немесе оқымау туралы шешім қабылдайды. Қараған кезде кейде бірінші абзацтың мазмұнымен және негізгі сөйлеммен танысып, мәтінді қарау жеткілікті. Оқудың бұл түрі оқырманнан оқырман ретінде өте жоғары біліктілікті және тілдік материалдың едәуір көлемін игеруді талап етеді. Қарауды оқуды үйрену үшін бірқатар тақырыптық байланысты мәтіндік материалдарды таңдап, шолу жағдайын жасау керек. Әрине, тікелей жұмыс істеу ғаламтор, оқушылар зерттелетін тақырып бойынша көптеген шынайы оқу материалдарын таба алады. Осыған байланысты типтік тапсырмалар:
тақырып (иллюстрация) бойынша мәтіннің тақырыбы мен мазмұны туралы болжам жасаңыз;
мәтіннің сыртқы құрылымы, полиграфиялық дизайн ерекшеліктері бойынша мәтіннің түрін (сипатын) анықтаңыз (жарнама, анонс, метеоқұрылымдар, телебағдарлама);
тақырыптың басым сөзінен мәтіннің кілт сөздері және осы мәтін қатысты білім саласы туралы болжам жасаңыз.
Айта кету керек, Интернетті сабақта қолданған кезде мұғалім оқушыларға белгілі бір тақырыппен тікелей байланысты көптеген материалдарды (хаттар, фотосуреттер, түрлі жарнамалар және т.б.), бұл балалардың зерттелетін тілдің мәдениеті туралы түсініктерін қалыптастыруға ықпал етеді.
Таныстыру оқылымы - бұл белгілі бір ақпаратты алуға орнатпай-ақ, бүкіл сөйлеу жұмысы (кітап, мақала, әңгіме) оқырманның назарын аударатын танымдық оқу. Мұндай оқу үшін мұғалім сабаққа дейін мектептің кітапханасында немесе үй компьютерінен, егер бар болса, әр оқушыға оның жеке мүмкіндіктерін ескере отырып, мәтіндерді таңдай алады. Содан кейін, сабақта мұғалімге тек интернет-мәтіндердің мекен - жайларын беру керек. Егер сабақта компьютермен жұмыс істеу мүмкін болмаса-осы мәтіндерді басып шығару керек.
Оқу кезінде оқушының алдында тұрған негізгі коммуникативті міндет-бүкіл мәтінді жылдам оқу нәтижесінде ондағы негізгі ақпаратты алу. Ол негізгі және қосалқы ақпаратты ажырата білуді талап етеді. Оқудың осы түрін үйрету кезінде келесі жаттығуларды қолданған жөн:
мәтінді оқып, осы тақырып бойынша қандай сұрақтар қойылғанын анықтаңыз.
шегерілген ақпаратты жоспар, кілт сөздер, тезистер және т. б. түрінде бекіту.
мәтін мазмұнын өз сөзіңізбен шет тілінде қысқаша жеткізу.
Оқудың бұл түрінде тәжірибе жасау үшін салыстырмалы түрде ұзын мәтіндер қолданылады, тілдік жағынан жеңіл, кем дегенде 25-30% қосымша ақпарат бар. Интернетке келетін болсақ, әртүрлі материалдардың көптігіне ие бола отырып, оқу түрін үйретуде таптырмас көмекші болып қала береді.
Оқу мәтіндегі барлық ақпаратты мүмкіндігінше дәл және толық түсінуді және оны сыни тұрғыдан түсінуді қамтамасыз етеді. Оқу-мәтінді талдау арқылы мұқият оқу және мағынаға ену.
Оның міндеті - білім алушының шетелдік мәтінді түсінудегі қиындықтарды өз бетінше жеңе білу қабілетін қалыптастыру. Оқудың бұл түріндегі "зерттеу" объектісі мәтіндегі ақпарат болып табылады, бірақ тілдік материал емес. Оқылымның басқа түрлеріне қарағанда көптеген регрессиялары бар - мәтіннің бөліктерін қайта оқу, кейде мәтінді өзіне немесе дауыстап айту, тілдік формаларды талдау арқылы мәтіннің мағынасын анықтау, ең маңызды тезистерді әдейі бөліп көрсету және оларды кейіннен қайталау, талқылау, жұмыста қолдану үшін мазмұнды жақсы есте сақтау мақсатында оларды бірнеше рет дауыстап айту. Бұл мәтінге ұқыпты қарауға үйрететін оқу. Оқудың бұл түрі үшін танымдық құндылығы, ақпараттық маңыздылығы бар және оқытудың осы кезеңі үшін мазмұнды да, тілдік жағынан да үлкен қиындық тудыратын мәтіндер таңдалады. Оқудың бұл түрін үйрену кезінде келесі жаттығулар қолайлы:
таңдалған сөздердің мағынасын контекст бойынша түсінуге тырысыңыз;
сөздік арқылы өзіңізді тексеріңіз.
сөйлемді (абзацты) оқып, оның не туралы ... жалғасы
Филология факультеті
Шетел тілдері кафедрасы
КУРСТЫҚ ЖҰМЫС
Тақырыбы: Ағылшын тілі сабағында интернет ресурстарын қолдану
Орындаған:
Тексерген:
Орал қаласы 2022 жыл
Мазмұны
КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
3
1
Интернет білім беру ресурсы ретінде ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
4
1.1
Орта білім беру жүйесіндегі компьютерлік телекоммуникациялар ... .
4
1.2
Қашықтықтан оқыту ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.3
Интернет желісінің оқу құралы ретіндегі артықшылықтары ... ... ... ...
2
Шет тілін оқытудағы интернет мүмкіндіктері ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ..
2.1
Сөйлеу қызметінің жазбаша түрлерін оқытудағы интернет ... ... ... ... .
2.2
Ауызша сөйлеу әрекетін оқытудағы интернет ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2.3
Сөйлеу әрекетінің аспектілерін оқытудағы интернет ... ... ... ... ... ... ... .
2.4
Грамматикалық дағдыларды қалыптастыру процесінде интернет
2.5
Жобалау қызметіндегі интернет ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Кіріспе
Қазіргі уақытта жаңа ақпараттық технологиялар білім беру процесіне қарқынды енгізілуде. Оқытуда бүгінде баланың жаңа білімді іздеу, түсіну және қайта өңдеу жөніндегі өз қызметіне ерекше назар аударылады. Мұғалім оқу процесін ұйымдастырушы, оқушыларға қажетті көмек пен қолдау көрсететін көркемөнерпаздар жетекшісі ретінде әрекет етеді. Бүгінгі таңда интернет-технологиялар мұғалім мен оқушылардың жалпы ақпараттық мәдениетінің бөлігі болып табылады деп айтуға болады.
Ақпараттық білім беру кеңістігі әліде толу үстінде. Жүйесіздік пен қабілетсіздікті болдырмау үшін көп жылдық тәжірибесі бар пән мұғалімдері осы ақпараттық ресурсты толтыруға үлес қосуы керек. Сондықтан мұғалімдерге қазіргі заманғы педагогикалық технологияларды қолдану кезінде олардың педагогикалық тәжірибесінде қандай қызметтерді және қандай дидактикалық мақсаттарды қолдана алатындығын білу маңызды.
Ең алдымен, білім беру процесінде интернет желісінің мүмкіндіктерін қарастыру керек. Білім берудегі интернеттің пайда болуы балалардың оқуға деген ұмтылысын ынталандырады, әр оқушының жеке белсенділік аймағын кеңейтеді, бір сабақ аясында сапалы материалды беру жылдамдығын арттырады. Мұның бәрі басқа елдердің оқушыларымен электрондық пошта арқылы хат алмасу, бірлескен телекоммуникациялық жобаларды құру және өткізу, түпнұсқада кітап оқу мүмкіндігі, түрлі конкурстар мен олимпиадаларға қатысу арқылы жүзеге асырылады. Интернетті білім беруге интеграциялау және, атап айтқанда, оны шет тілдерін оқытуда қолдану мәселесі қазіргі уақытта өте өзекті. Бұл, негізінен, интернетті шет тілін оқыту құралы ретінде пайдалану кезінде оқыту мен тәрбиелеудің көптеген мақсаттары мен міндеттері мүмкіндігінше жақсы жүзеге асырылатындығына байланысты.
Жоғарыда айтылғандарға сүйене отырып, бұл жұмыстың мақсаты шет тілдерін оқыту кезінде интернеттің дидактикалық мүмкіндіктерін анықтау болып табылады. Өз кезегінде мақсат келесі міндеттермен нақтыланады:
1) Интернеттің ерекшеліктерін және олардың жалпы білім беру процесіне әсерін анықтау;
2) Интернетті орта мектепте шет тілі сабақтарында сөйлеу қызметінің түрлері мен аспектілерін оқыту құралы ретінде қарастыру.
Бұл жұмыстың объектісі интернеттің көмегімен шет тілін оқыту процесі болып табылады.
Бұл жұмыс кіріспеден, екі тараудан, қорытындыдан және қосымшадан тұрады. Бірінші тарауда шет тілдерін оқытуға арналған Интернет желісінің білім беру мүмкіндіктері, оның ішінде қашықтықтан оқыту қарастырылады. Екінші тарауда шет тіліндегі сөйлеу әрекетінің түрлері мен аспектілерін оқыту үшін интернетті қолдану бойынша ұсыныстар, сондай-ақ жобалау әдістемесін іске асыру кезінде интернеттің мүмкіндіктері бар.
1 тарау. Интернет білім беру ресурсы ретінде
1.1 Орта білім беру жүйесіндегі компьютерлік телекоммуникациялар
Жаңа компьютерлік технологияларды қалалық және ауылдық мектептерде, жалпы білім беретін мектепте, гимназияда, лицейде қарапайым сынып жағдайында қолдануға болады. Олар әлемнің көптеген елдерінің білім беру жүйелеріндегі заманауи үрдістерді жүзеге асыруға мүмкіндік береді. Бұл-білім берудегі әлемдік үрдістер. Сонымен бірге, осы уақытқа дейін біз белгілі бір сабақта, белгілі бір мектепте, яғни күндізгі оқыту жүйесінде қолданылатын технологиялармен шектелдік. Айта кету керек, білім беру саласындағы интеграцияға деген ұмтылыс, ең айқын тенденциялардың бірі ретінде, біртұтас әлемдік білім беру кеңістігіне шығу қажеттілігін талап етеді. Демек, әлемнің барлық елдерінде жаңа ақпараттық технологияларға, атап айтқанда, осы әлемдік кеңістікке терезе ашатын компьютерлік телекоммуникацияларға деген қызығушылық.
Педагогика тарихы оқытудың әдістері мен ұйымдастырушылық формалары саласындағы жаңалықтарға ғана бай емес. Әр түрлі кезеңдерде техникалық ойдың дамуымен қатар оқу процесіне көрнекіліктің барлық түрлерін, техникалық құралдарды қарқынды енгізу болды. Барлығы ұсынылған инновациялар мен жалпы оқу процесінің тиімділігін арттыру үшін жасалды. Сайып келгенде, педагогикада, дидактикада әрқашан бір мақсат - жас ұрпақты тәрбиелеу. Оқу процесі үшін арнайы жасалған техникалық құрылғылар өте аз. Мұғалімдер барлық басқа техникалық құралдарды күнделікті өмірден алды: граммофон, ойнатқыш, магнитофон, теледидар, бейнемагнитофон, соңында компьютер. Бұл пайдалы заттар адам өмірінің әртүрлі салаларын орналастыру үшін жасалған. Олардың әрқайсысы күнделікті өмірде, мәдениетте, экономикада және т. б. оның мақсатын анықтайтын белгілі бір қасиеттерге, мүмкіндіктерге ие. Әр жолы, белгілі бір техникалық құралдың мақсатты мақсатына сүйене отырып, біз оған тән техникалық қасиеттерді бөліп көрсетуге тырысамыз, бұл белгілі бір білім, мәдениет саласының мәселесін шешуге көмектеседі және күнделікті өмірде пайдалы болады.
Әлемнің экономикалық дамыған елдеріндегі байланыс жүйелерінің дамуы бірегей интернет желісінің пайда болуына әкелді. Ресейде интернет-провайдерлерді таңдау өте кең және сізге әр нақты абоненттің сұраныстары мен мүмкіндіктеріне сәйкес келетін жұмыс мүмкіндігін табуға мүмкіндік береді.
Интернет-бұл әртүрлі ұйымдардың, мемлекеттік органдардың және жеке фирмалардың, сондай-ақ жеке пайдаланушылардың пайдаланушыларын біріктіретін жаһандық желі. Интернеттің прототипі АҚШ Қорғаныс министрлігінің эксперименттік желісі болды. Қазір Интернет бүкіл әлемде кең таралған және оның қолданушылары 40 миллионнан астам адам болды. Соңғы бірнеше жылда компьютерлік телекоммуникацияларды (КТК) қолдануға бағдарламашылардың көзқарасында түбегейлі өзгерістер болды. КТК қасиеттері мен функциялары әлдеқайда күшті, әсіресе педагогикада қолдану аясы күрт кеңейеді. Желілік Жарияланымдар сияқты КТК-ны қолдана отырып, оқу іс-әрекетінің күшті бағыты пайда болады. Оқушылардың оқу жобасы барысында немесе жай сабақта алған кез келген нәтижесін бірнеше минут ішінде Интернет желісінде жариялауға болады. Шын мәнінде, жаңа ақпараттық технологияларды қолдана отырып, кез-келген оқу іс-әрекетін енді қарастырып қана қоймай, сонымен қатар желілік бола алады.
90-жылдардың ортасына дейін интернет негізінен электрондық поштаны, яғни хабарламалар мен файлдарды бір пайдаланушыдан екіншісіне жіберу үшін пайдаланылды. Электрондық поштаға негізделген басқа да мүмкіндіктер болды: телеконференциялар-белгілі бір тақырыптар бойынша электрондық хаттар арқылы пікір алмасу, жаңалықтар серверлері-белгілі бір тақырыптар бойынша жаңалықтарды электрондық пошта түрінде жіберу, Интернет пайдаланушысы электрондық пошта түрінде ала алатын файл серверлері - файлдарды сақтау, оны электрондық пошта арқылы жіберу, файл серверіне арнайы дайындалған сұраныс. Интернеттегі деректерді жеңілдету үшін арнайы іздеу қызметтері ұйымдастырылды. Сондықтан 1993-94 жылдарға дейін интернет негізінен ғылыми салада қолданылды.
1993-94ж аудандарда интернеттегі жағдай түбегейлі өзгерді, бұған жаңа қызметтің - World Wide Web, сөзбе - сөз аударғанда - Дүниежүзілік желінің пайда болуы және кеңінен енгізілуі себеп болды. WWW - бұл интернеттегі гипермәтіндік құжаттардың Дүниежүзілік таратылған базасы. Тұрақты интернет байланысы бар әрбір компьютерді веб-сервер ретінде пайдалануға және оған құжаттарды орналастыруға болады.
Әрине, интернетті тек оқу құралдарына жатқызуға болмайды. Бұл-ғаламдық желінің барлық мүмкіндіктерін, оның барлық қызметтерін толық көрсететін пәндік-білім беру саласы бар ақпараттық орта. Сондықтан осы қызметтердің дидактикалық қасиеттерін, яғни білім беру процесіне пайдалы болуы мүмкін сипаттамаларды түсінген жөн.
Қазір барлығы интернеттің үлкен ақпараттық мүмкіндіктері мен бірдей әсерлі қызметтері бар екенін түсінеді.
Білім беру қызметтері пайдаланушының білім берудің әртүрлі салалары мен аспектілеріне деген қажеттіліктерін қанағаттандыруға арналған.
Мысалы, электрондық пошта кез-келген білім беру жүйесінде өте пайдалы болатын интернет желісінің келесі қасиеттерін қамтиды:
әр түрлі типтегі ақпаратты беру мүмкіндігі (мәтін, сурет, дыбыс) айтарлықтай қашықтыққа;
берілген ақпаратты осы қызмет провайдерінің компьютерінде сақтау және құрылымдау мүмкіндігі;
электрондық поштаны жіберуші мен алушының компьютерлерінде берілген ақпаратты сақтау және құрылымдау мүмкіндігі;
осы қызмет провайдерінің компьютерінің электрондық хаттардың "тағдырын" бақылау қабілеті (хатты жеткізудің кешігуін, дұрыс емес мекен-жайды анықтау, хабарлау және т. б.);
жіберушінің компьютерінің бағдарламалық қамтамасыз ету қабілеті және электрондық хаттарды алушы алынған хаттарды сақтау құрылымын түсінеді, өзектілігін жоғалтқан хаттарды жояды немесе мұрағаттайды, корреспонденттердің мекен-жайларының дерекқорын жүргізеді және т. б.;
осы қызмет провайдерінің компьютерлері мен оның абонентінің компьютерлерінің аппараттық және бағдарламалық жасақтамасының үйлесімділігі; және т. б. бұл тізімді әлі де кеңейтуге болады.
Интернет шет тілін үйренушілерге шынайы мәтіндерді қолдануға, ана тілінде сөйлейтіндерді тыңдауға және сөйлесуге бірегей мүмкіндік туғызатыны белгілі, яғни ол табиғи тілдік ортаны жасайды. Серіктестермен байланыстың заманауи құралдары, интернет желісінің ақпараттық ресурстарына қол жетімділік тек компьютерлік технологияларды ғана емес, сонымен қатар шет тілдерін де еркін меңгеруді көздейді.
Қазіргі уақытта қашықтықтан білім алу, оқушылардың, мұғалімдердің тек бір мектеп, аудан шеңберінде ғана емес, сонымен қатар елдің, әлемнің басқа аймақтарында қарым-қатынас жасау сияқты мүмкіндіктердің маңызы артып келеді. Заманауи ақпараттық технологиялардың көмегімен үйінен шықпай-ақ, жеке ғана емес, қашықтықтан да білім алу шындыққа айналды. Ғаламдық интернет желісі әлемнің ғылыми орталықтарында, кітапханаларда ақпаратқа қол жеткізуді ашады, бұл өзін-өзі тәрбиелеу, ой-өрісін кеңейту, біліктілігін арттыру үшін нақты жағдайлар жасайды.
Әлемнің әртүрлі елдерінің оқушыларының бірлескен жобаларын ұйымдастыруға, мұғалімдермен, студенттермен, ғалымдармен тәжірибе алмасуға мүмкіндік туады. Кез - келген білім беру жүйесі ашық және тұрақты жүйе болып табылады. Сондықтан оны оқытудың мақсаттары мен мазмұны сияқты компоненттері осы мемлекетте қабылданған білім беру бағдарламалары мен стандартына сәйкес бір мемлекеттің шегінде білім берудің кез келген нысаны кезінде өзгеріссіз қалуы тиіс. Оқыту әдістеріне, ұйымдастырушылық формаларына және құралдарына келетін болсақ, олар қолданылатын оқыту тұжырымдамасына, оқыту формаларына байланысты өзгеруі мүмкін. Сондықтан біз осы мүмкіндіктерді барынша толық іске асыруды қамтамасыз ететін, сынып бөлмелерінің қабырғаларын жайып, мәдениеттер диалогын қоса алғанда, кең білім әлеміне жол ашатын құралдарға жүгіну қажет деп санаймыз.
Тек осы тәсілмен келесі техникалық құрал оқу процесі үшін шынымен пайдалы болуы мүмкін және осы процесте, басқа оқу құралдарының жүйесінде олардың қасиеттерін сіңіру арқылы, осылайша бұрын қолданылғандарды ауыстыру немесе оларды толықтыру арқылы нақты орын таба алады. Компьютерлер-бұл өте қымбат техникалық құрал. Бірақ әйгілі ағылшын педагогы Энтони Маллан бір кездері атап өткендей, егер компьютер әмбебап техникалық құрылғы ретінде ойлап табылмаса, оны білім беру мақсатында арнайы жасау керек еді. Сондықтан білім беру үдерісіндегі жаңа ақпараттық технологиялар туралы айта отырып, олардың дидактикалық қасиеттері мен функцияларын мұқият бөліп алуымыз керек.
Е.С. Полаттың анықтамасы бойынша оқытудың белгілі бір құралының дидактикалық қасиеттері деп оларды басқалардан ерекшелейтін, теория мен практика тұрғысынан дидактика үшін маңызды осы құралдың негізгі сипаттамалары, белгілері түсіндіріледі.
Осылайша, оқыту құралдарының сапасын талдай отырып, мұғалімдер олардың дидактикалық қасиеттерін, содан кейін оқу процесінде функцияларын анықтауға тырысады.
Интернеттің дидактикалық қасиеттерін жіктеу кезінде біз компьютерлік телекоммуникация (КТК) қасиеттерінің екі негізгі класын бөлуді орынды деп санаймыз:
телекоммуникациялық негізімен байланысты қасиеттер, яғни олардың технологиялық мүмкіндіктері;
компьютерлерді қолдануға байланысты қасиеттер.
Дегенмен, Интернет тек оқу құралы ғана емес, мұғалімдер мен студенттерге, соның ішінде шет тілін үйрену кезінде де кең мүмкіндіктер береді.
1.2 Қашықтықтан оқыту
Интернетті пайдаланудың тағы бір маңызды мүмкіндігі - бұл қашықтықтан оқыту. Көптеген жылдар бойы оқытудың бұл түрі біздің елде сырттай ретінде белгілі болды.
Қашықтықтан оқытудың стратегиялық мақсаты - азаматтарға тұрғылықты жерінде немесе кәсіби қызметінде кез келген деңгейдегі білім алу құқығын қамтамасыз ету. Бұл мақсатқа білім беру ресурстарымен алмасу арқылы білімді мобильді таратудың әлемдік тенденциясы аясында қол жеткізіледі. Мұндай мақсатқа жетудің құралы қашықтықтан сипатталатын жоғары технологиялық және ғылыми негізделген ұйымдастырушылық формалар болуы заңды.
Оқу ақпаратын алу әдісі бойынша: синхронды оқыту жүйелері және асинхронды.
Синхронды жүйелер білім алушылар мен оқытушының оқу сабақтары процесіне бір мезгілде қатысуды көздейді. Мұндай жүйелерге мыналар жатады: интерактивті тақта, аудио графика, компьютерлік телекон-ференциялар.
Асинхронды жүйелер оқушылар мен оқытушының бір уақытта қатысуын қажет етпейді. Оқушының өзі сабақ уақыты мен жоспарын таңдайды. Қашықтықтан білім берудегі мұндай жүйелерге баспа материалдары, аудио, электрондық пошта жатады.
Деректерді берудің техникалық негізіне сәйкес Қашықтықтан оқытудың келесі формаларын ажыратуға болады:
баспа материалдарын пошта арқылы жіберу (дәстүрлі сырттай оқуға тән);
аудио және бейне таспаларды жіберу,
аудио графика құралдарымен (Audiographics);
интерактивті теледидар және бейнеконференция арқылы;
Интернет желісінің қарқынды дамуы жүйенің кез-келген түрін модельдеуге, сондай-ақ түбегейлі жаңа оқыту кешендерін құруға мүмкіндік береді.
Интернет-ең арзан орта. Қашықтықтан оқыту курстарын әзірлеу және өткізу арнайы студияларды немесе күрделі стандартты емес жабдықты қажет етпейді.
Қашықтықтан оқыту көптеген сырттай оқитын оқушыларға уақыт тапшылығы, қаржылық шығындар, қажетті оқулықтар, анықтамалықтар және басқа да шет тіліндегі оқу құралдарын іздеу мәселелерін шешуге мүмкіндік береді. Осылайша, қашықтықтан оқыту формасы тілдік емес ЖОО-да сырттай оқу түріндегі гуманитарлық мамандықтар студенттерін оқытудың түпкі мақсаттарын іске асырудың тиімді нұсқасы болып табылады.
Интернет білім беру қызметтерінің орасан зор әлеуетін көтеретіні сөзсіз. Білім беру қызметтері студенттерді де, оқытушыларды да олардың оқу және оқытушылық қызметімен байланысты көптеген тақырыптарға ақпараттандыруды қамтиды. Мысалы, Интернет арқылы дәстүрлі баспа түрінде шығарылған жаңа әдістемелік құралдардың жарнамасы да білім беру қызметі болып табылады. Интернет қызметтерінің өте көп санын тек оқу-тәрбие процесінің қажеттіліктері үшін ғана емес, білім беру жүйесін басқару үшін пайдалануға болады. Бұл нұсқаулық және әдістемелік материалдарды жарнамалау және тарату, білім беру мәселелері бойынша заңды және басқа мәліметтер базасына қол жетімділікті қамтамасыз ету және т. б.
1.3 интернет желісінің оқу құралы ретіндегі артықшылықтары
Соңғы 2-3 жылда педагогикалық практикаға Интернет-білім беру термині белсенді түрде енді. Білім беруді ақпараттандыру елдердің білім берудің басымдығы болып табылады. Қазіргі қоғамдағы мектептің міндеті-оқушыларды ақпараттық кеңістікте шарлау мүмкіндігіне, ақпараттық мәдениетті игеру мүмкіндігіне дайындау. Қазіргі уақытта мектеп процесінде интернетті пайдалану қажеттілігі күмән тудырмайды. Мектептегі білім беру кеңістігінің барлық салаларында желінің мүмкіндіктерін пайдалану нақты.
Мектеп кеңістігінде келесі негізгі категорияларды бөлуге болады:
Оқу-тәрбие процесі
Сыныптан тыс жұмыстар (сабақтан кейінгі қызмет)
Басқару жұмысы
Осы санаттың әрқайсысы үшін интернеттің артықшылықтарын толығырақ қарастырайық.
Оқу-тәрбие процесі:
оқушылар үшін де, мұғалімдер үшін де қашықтықтан оқыту мүмкіндігі;
пәнаралық жобаларды оқыту;
қашықтықтан олимпиадалар өткізу;
телеконференцияларға қатысу;
веб-беттерді құру бойынша тақырыптық конкурстарға қатысу;
пән мұғалімдерінің виртуалды әдістемелік бірлестіктері.
Сыныптан тыс және тәрбие жұмысы:
әр түрлі ақпараттық парақтардан қосымша ақпарат алу;
пән мұғалімдері үшін әртүрлі тақырыптар бойынша пікірталастар өткізу;
оқушылар мен мұғалімдердің берілген тақырыптағы чаттарға қатысуы;
түрлі конкурстар өткізу және гранттар алу мүмкіндіктері туралы ақпарат;
консультациялық қызмет көрсету (жасөспірімдердің құқықтары бойынша заңды анықтамалар, веб-беттерді құру бойынша кәсіби кеңестер және т. б.);
әр түрлі елдердің мұғалімдері мен оқушыларымен жеке байланыс орнату мүмкіндігі.
Басқару жұмысы:
ауданның, округтің, қаланың бірыңғай басқару инфрақұрылымын құру;
аудан, округ және т. б. шеңберінде бірыңғай кітапхана каталогтарын құру;
интернет-дүкендердің мүмкіндіктерін пайдалану;
қолда бар бос жұмыс орындары бойынша кадрларды іздеу.
Жоғарыда айтылғандардан көріп отырғаныңыздай, интернет ақпарат-тық ресурстармен оқушылар мен мұғалімдерге жеке білім алуға мүмкіндік береді және.
Интернет, бір жағынан, әртүрлі педагогикалық құнды ақпаратты қамтитын үлкен ақпараттық өрісті, ал екінші жағынан, осы ақпаратты қабылдауды жандандырудың әртүрлі құралдарын ұсынады: графика, дыбыс, қозғалыс.
Мұның өзі интернеттің дәстүрлі қағаз оқулығынан айтарлықтай артықшылықтарын көрсетеді.
Осылайша ақпараттық технологиялар мүмкіндік береді:
бір немесе әртүрлі аймақтардағы немесе тіпті әртүрлі елдердегі әртүрлі мектептерден, ғылыми және оқу орталықтарынан оқушылардың, мұғалімдердің, студенттердің, ғылыми қызметкерлердің әртүрлі бірлескен зерттеу жұмыстарын ұйымдастыру. Жоба әдісі тәуелсіз танымдық және практикалық шығармашылық қызметтің әртүрлі әдістері мен формаларын қолдана отырып серіктестердің шынайы зерттеу шығармашылық немесе таза тәуелсіз қолданбалы практикалық қызметін ұйымдастыруға мүмкіндік береді;
ғылыми-әдістемелік орталықтардан білім алушылардың кең ауқымына жедел консультациялық көмек көрсетуді қамтамасыз ету;
педагог кадрларды қашықтықтан оқыту және біліктілігін арттыру желілерін құру;
қатысушыларды қызықтыратын мәселелер, бірлескен жобалардың тақырыптары бойынша ақпараттармен, идеялармен, жоспарлармен жедел алмасу, осылайша олардың мәдени деңгейін арттыра отырып, көкжиектерін кеңейту;
ғылыми зертхананың, шығармашылық шеберхананың жұмысын модельдей отырып, шынайы зерттеу қызметінің дағдыларын қалыптастыру;
әр түрлі ақпарат көздерінен ақпарат алу, оны заманауи компьютерлік технологиялардың көмегімен өңдеу, ғаламшардың әр түрлі нүктелерінде қалағаныңызша алыс қашықтықты сақтау және беру дағдыларын дамыту;
шет тілінде қарым-қатынас жасаудың табиғи қажеттілігінің туындауына ықпал ететін шынайы тілдік ортаны (халықаралық телекоммуникациялық жобалардың, кәдімгі телеконферен-циялардың, сондай-ақ аудио-және бейнеконференциялардың, чаттардың үйлесімділігі жағдайында) және шет тілдерін үйрену қажеттілігін жасау;
мәдени, этникалық, гуманистік жоспарды кең ақпаратпен таныстыру негізінде оқушылардың мәдени, гуманитарлық дамуына ықпал ету.
Интернеттің бұл артықшылықтары оны тікелей студенттік немесе мектеп аудиториясында қолданған кезде айқын болады. Мұндай жұмыс үшін өте қолайлы жағдайлар - интернетке қосылған компьютерлік сыныптың болуы. Сабақта интернетті пайдалану мақсат болмауы керек. Шет тілін оқытудағы интернеттің орны мен рөлін дұрыс анықтау үшін, ең алдымен, сұрақтарға нақты жауаптар табу керек: кім үшін, не үшін, қашан, қандай көлемде қолданылуы керек.
Әрине, сабақта интернетке тікелей кіру іс жүзінде алынып тасталады, өйткені интернетке қол жетімді компьютерлермен жабдықталған біздің мектептерде шет тілі кабинеттерінің қолайлы санын табу екіталай. Айта кету керек, кейбір мұғалімдер кабинетте бір ғана компьютер мен интернетке қол жеткізе отырып, сабақта осы шағын мүмкіндікті пайдалануға тырысады. Сондықтан мұнда басқа жолдарды іздеу керек. Айтпақшы, әсіресе үлкен қалаларда көптеген отбасылардың интернетке нақты қол жетімділігі бар үй компьютерлері бар екенін ескеру керек. Сіз оларды қолдануға болатын нұсқауларды ғана көрсете аласыз. Мұғалімнің шығармашылығы оған іздеу саласын айтады, ал кәсібилік қызықты олжалар мен шешімдерге серпін береді.
Осы мәселелерді толығырақ қарастырайық: интернет желісінде жұмыс істеу кезіндегі бірінші мәселе интернеттің мұғалімді алмастыра алмайтындығын нақты түсінумен байланысты. Егер сіз осы тақырып, мәселе бойынша желінің ақпараттық ресурстарын пайдаланғыңыз келсе, онда сіз бұл ақпаратпен танысып, қойылған мақсаттар мен міндеттерге сәйкес оқушылардың барлық дербес іс-әрекеттерін дидактикалық түрде құрылымдау, олардың қызметінің ықтимал нәтижелерін болжау қажет.
Келесі қиындық оқушылардың желідегі іс-әрекетін ұйымдастырумен байланысты. Мектеп оқушыларының барлығы да, тіпті көпшілігі де интернетке еркін қол жеткізе алмайтыны түсінікті. Әр мектепте мұндай мүмкіндік бола бермейді. Үлкен қалаларда компьютерлер мектептерге қарағанда отбасыларда жеке пайдалануда айтарлықтай жоғары. Дегенмен, жағдай тез өзгеруде. Уақыт шет тілдерін білу және компьютерді, ең алдымен оның телекоммуникациялық қызметтері мен ресурстарын еркін пайдалану қажеттілігін талап етеді.
Әрбір кабинет интернетке шығатын компьютерлердің жеткілікті санымен жабдықталмайды. Демек, бұл интернет ресурстарын сабақтан тыс уақытта пайдалану туралы болуы мүмкін.
Әрине, мұғалім сабаққа дайындық кезінде кейбір материалдарды басып шығара алады, егер ол маңызды болса, мысалы, мәтін материалымен қалай жұмыс істеу керектігін, қандай фактілерді және қалай іздеу керектігін көрсету керек, бұл шет тілі сабақтарында өте маңызды. Егер студенттерге белгілі бір тақырып, проблема бойынша белгілі бір ақпаратты өз бетінше табу міндеті жүктелсе, жобада жұмыс істеу кезінде жиі кездесетін мәселе болса, онда мұндай ақпаратты іздеу міндетін мүмкіндігінше жеңілдету керек. Пайдаланушылардың дағдылары, соның ішінде интернет желісінде оқушылар информатика сабақтарында оқытылады, бірақ жоғары сыныптарда. Бізге бұл дағдылар көбінесе ертерек қажет. Балалар интернетте жұмыс істеу үшін қажетті пайдаланушы дағдыларын тез меңгереді. Психологияда бір қиындық ережесі бар. Егер сіз оқушыларыңызға белгілі бір тақырып бойынша қажетті ақпаратты табу немесе реферат жазу және оны суреттеу міндетін қойсаңыз, яғни белгілі бір дидактикалық тапсырма қойсаңыз, онда басқа тапсырмалармен байланысты қалған қиындықтарды алып тастаған дұрыс немесе мүмкіндігінше жеңілдеткен дұрыс.
Интернет ресурстары бар оқушылар мен мұғалімдердің іс-әрекетін мұндай ұйымдастыру, бір жағынан, әртүрлі мақсатты көзқарастары бар оқушылардың өзіндік танымдық іс-әрекетін ұйымдастыру міндетін шешуге, екінші жағынан, уақытты және онымен материалдық құралдарды, оқушылар мен мұғалімдердің күш-жігерін үнемдеуге мүмкіндік береді, бұл, өздеріңіз білетіндей, қабылданған іс-әрекеттің тиімділігін көрсетеді.
Желідегі барлық қызмет түрлеріне ортақ нәрсе-байланыс, желілік байланыс мәселесі. Қарым-қатынас мәдениеті де адамның жалпы мәдениетінің көрсеткіші болып табылады. Сонымен бірге, қарым-қатынас мәдениеті белгілі бір интеллектуалды дағдыларды қарастырады: негізгі ойды қысқаша баяндау, әңгімелесушіні тыңдау және есту қабілеті, пікірталас жүргізу, өз көзқарасын дәлелдеу және белгілі бір жағдайларда қарсыластың көзқарасын қабылдау қабілеті, тараптардың пікірлерін ескеретін жалпы көзқарасты қалыптастыру мүмкіндігі және т. б. оқушылардың барлық осы дағдыларын мектепте арнайы оқыту керек. Желіде сөйлескен кезде бұл дағдылар өзекті. Соңғы уақытта желіде (тек мәтіндік нұсқада ғана емес, сонымен қатар дыбыстық нұсқада) барған сайын танымал болып келе жатқан пікірталастарда қарым - қатынас үні мен стилінің достығы, қарым-қатынас мәдениеті, өзара түсіністікке ұмтылу-мұндай диалог сәттілігінің өте маңызды шарты. Мәдениеттер диалогы, мәдениетаралық өзара іс-қимыл - нақты шындық. Әртүрлі мәдениеттерге, әртүрлі діндерге, әртүрлі әлеуметтік топтарға, білім берудің әртүрлі деңгейлеріне және, сайып келгенде, әртүрлі жас топтарына жататын адамдар бір-бірімен еркін қарым-қатынас жасай алады, барлығын қызықтыратын бір мәселе біріктіреді. Жоғарыда көрсетілгендей, коммуникативті дағдылар дамушы оқыту тұжырымдамасына кіретін жалпы білім беретін интеллектуалды дағдыларға да қатысты.
Біз бірнеше рет жазған жаңа педагогикалық технологиялар бұл мәселені сәтті шешуге мүмкіндік береді. Сондықтан, ғаламдық интернет желісінің қызметтері мен ресурстарын тиімді пайдалануға байланысты барлық проблемалар, ең алдымен, олардың педагогикалық шешімін болжайды, содан кейін ғана осы шешімдерді тиімдірек іске асыру үшін интернет желісінің мүмкіндіктерін пайдалану туралы айтуға болады.
Бірақ оқытудың қандай да бір құралы, ақпараттық-пәндік орта қандай қасиеттерге ие болса да, дидактикалық міндеттер, білім берудің белгілі бір мақсаттарына байланысты оқушылардың танымдық іс-әрекетінің ерекшеліктері екенін ұмытпау керек. Өзінің барлық мүмкіндіктері мен ресурстары бар интернет - осы мақсаттар мен міндеттерді жүзеге асырудың құралы.
Бүгінгі таңда кез-келген мектепте интернетке кіру мүмкіндігі бар, бірақ, өкінішке орай, бұл бәріне бірдей қол жетімді емес. Сонымен қатар, барлық мұғалімдер өз сабақтарында ғаламдық желі ресурстарын пайдалануға дайын емес. Дәстүрлі әдістерге үйренген мұғалімдер мен жас мамандардың бұл мәселеде әртүрлі пікірлері бар.
Айта кету керек, интернетті қолдаушылар саны, егер оны пайдаланудағы қиындықтар мен кемшіліктер болмаса, көп болуы мүмкін.
Осы кемшіліктерге қарамастан, көптеген мұғалімдер интернетті пайдаланып сабақ өткізуге мүмкіндік алғысы келеді. Әрине, барлық мұғалімдер интернеттің не екенін және оның қандай мүмкіндіктері бар екенін біледі. Интернет оқушылардың да, мұғалімдердің де көкжиегін кеңейтуге мүмкіндік береді деп ойлайды.
2 тарау. Шет тілін оқытудағы интернет мүмкіндіктері
2.1 сөйлеу қызметінің жазбаша түрлерін оқытудағы интернет
Нақты өмірде адам сөйлеу әрекетінің жазбаша түрлерін (оқу, жазу) меңгеру қажеттілігіне тап болады. Өкінішке орай, отандық және шет тілдеріндегі қолданыстағы оқулықтарда аталған түрлерге қажетті материалдар жоқ. Интернет желісінің ақпараттық материалдарының көмегімен жетіспейтін олқылықтардың орнын толтыруға болады.
Интернет-әлемдегі соңғы оқиғалар туралы ақпарат алудың тамаша құралы. Бұл ең алдымен оқуды қамтиды. Осылайша, интернеттің көмегімен сыныпты жаңалықтар агенттігіне айналдыруға болады. Бұл қызмет түрі жоғары сыныптарға жарамды, өйткені ол көлемді оқуды және интерпретация өнерін, еркін сөйлеуді қамтиды.
Оқу көптеген зерттеушілердің пікірінше, адамдар үшін ең қажет. Ана тілінде сөйлейтін адаммен тікелей қарым - қатынас жасау мүмкіндігі аз. Сондықтан оқуды үйрену бүгінде мақсатты доминант ретінде әрекет етеді. Күрделі ойлау операцияларын (талдау, синтез, тұжырымдар және т.б.) қамтитын оқу процесі және оның нәтижесі - ақпарат алу - адамдардың коммуникативті-әлеуметтік қызметінде үлкен маңызға ие.
Оқу процесі, өздеріңіз білетіндей, техникалық жағына, яғни тілдік құбылыстардың олардың мағынасымен автоматтандырылған визуалды есту байланыстары болып табылатын дағдыларға негізделген, олардың негізінде жазбаша белгілер мен жазбаша мәтінді тану және түсіну жүреді, демек, жалпы коммуникативті дағдыларды жүзеге асыру.
Мақсатты орнатуға байланысты қарау, таныстыру, зерттеу және іздеу бөлінеді. Жетілген оқу қабілеті оқудың барлық түрлерін меңгеруді де, берілген мәтіннен ақпарат алу мақсатының өзгеруіне байланысты оның бір түрінен екіншісіне ауысудың жеңілдігін де қамтиды.
Көру арқылы оқу мәтінде қарастырылған тақырып пен сұрақтар шеңбері туралы жалпы түсінік алуды қамтиды. Бұл еркін, таңдамалы оқу, оның "фокустық" бөлшектерін егжей-тегжейлі қарау үшін мәтінді блоктардан оқу. Бұл әдетте оқырманды қызықтыратын ақпараттың бар-жоғын анықтау үшін жаңа басылымның мазмұнымен алғашқы танысу кезінде орын алады және осы негізде оны оқу немесе оқымау туралы шешім қабылдайды. Қараған кезде кейде бірінші абзацтың мазмұнымен және негізгі сөйлеммен танысып, мәтінді қарау жеткілікті. Оқудың бұл түрі оқырманнан оқырман ретінде өте жоғары біліктілікті және тілдік материалдың едәуір көлемін игеруді талап етеді. Қарауды оқуды үйрену үшін бірқатар тақырыптық байланысты мәтіндік материалдарды таңдап, шолу жағдайын жасау керек. Әрине, тікелей жұмыс істеу ғаламтор, оқушылар зерттелетін тақырып бойынша көптеген шынайы оқу материалдарын таба алады. Осыған байланысты типтік тапсырмалар:
тақырып (иллюстрация) бойынша мәтіннің тақырыбы мен мазмұны туралы болжам жасаңыз;
мәтіннің сыртқы құрылымы, полиграфиялық дизайн ерекшеліктері бойынша мәтіннің түрін (сипатын) анықтаңыз (жарнама, анонс, метеоқұрылымдар, телебағдарлама);
тақырыптың басым сөзінен мәтіннің кілт сөздері және осы мәтін қатысты білім саласы туралы болжам жасаңыз.
Айта кету керек, Интернетті сабақта қолданған кезде мұғалім оқушыларға белгілі бір тақырыппен тікелей байланысты көптеген материалдарды (хаттар, фотосуреттер, түрлі жарнамалар және т.б.), бұл балалардың зерттелетін тілдің мәдениеті туралы түсініктерін қалыптастыруға ықпал етеді.
Таныстыру оқылымы - бұл белгілі бір ақпаратты алуға орнатпай-ақ, бүкіл сөйлеу жұмысы (кітап, мақала, әңгіме) оқырманның назарын аударатын танымдық оқу. Мұндай оқу үшін мұғалім сабаққа дейін мектептің кітапханасында немесе үй компьютерінен, егер бар болса, әр оқушыға оның жеке мүмкіндіктерін ескере отырып, мәтіндерді таңдай алады. Содан кейін, сабақта мұғалімге тек интернет-мәтіндердің мекен - жайларын беру керек. Егер сабақта компьютермен жұмыс істеу мүмкін болмаса-осы мәтіндерді басып шығару керек.
Оқу кезінде оқушының алдында тұрған негізгі коммуникативті міндет-бүкіл мәтінді жылдам оқу нәтижесінде ондағы негізгі ақпаратты алу. Ол негізгі және қосалқы ақпаратты ажырата білуді талап етеді. Оқудың осы түрін үйрету кезінде келесі жаттығуларды қолданған жөн:
мәтінді оқып, осы тақырып бойынша қандай сұрақтар қойылғанын анықтаңыз.
шегерілген ақпаратты жоспар, кілт сөздер, тезистер және т. б. түрінде бекіту.
мәтін мазмұнын өз сөзіңізбен шет тілінде қысқаша жеткізу.
Оқудың бұл түрінде тәжірибе жасау үшін салыстырмалы түрде ұзын мәтіндер қолданылады, тілдік жағынан жеңіл, кем дегенде 25-30% қосымша ақпарат бар. Интернетке келетін болсақ, әртүрлі материалдардың көптігіне ие бола отырып, оқу түрін үйретуде таптырмас көмекші болып қала береді.
Оқу мәтіндегі барлық ақпаратты мүмкіндігінше дәл және толық түсінуді және оны сыни тұрғыдан түсінуді қамтамасыз етеді. Оқу-мәтінді талдау арқылы мұқият оқу және мағынаға ену.
Оның міндеті - білім алушының шетелдік мәтінді түсінудегі қиындықтарды өз бетінше жеңе білу қабілетін қалыптастыру. Оқудың бұл түріндегі "зерттеу" объектісі мәтіндегі ақпарат болып табылады, бірақ тілдік материал емес. Оқылымның басқа түрлеріне қарағанда көптеген регрессиялары бар - мәтіннің бөліктерін қайта оқу, кейде мәтінді өзіне немесе дауыстап айту, тілдік формаларды талдау арқылы мәтіннің мағынасын анықтау, ең маңызды тезистерді әдейі бөліп көрсету және оларды кейіннен қайталау, талқылау, жұмыста қолдану үшін мазмұнды жақсы есте сақтау мақсатында оларды бірнеше рет дауыстап айту. Бұл мәтінге ұқыпты қарауға үйрететін оқу. Оқудың бұл түрі үшін танымдық құндылығы, ақпараттық маңыздылығы бар және оқытудың осы кезеңі үшін мазмұнды да, тілдік жағынан да үлкен қиындық тудыратын мәтіндер таңдалады. Оқудың бұл түрін үйрену кезінде келесі жаттығулар қолайлы:
таңдалған сөздердің мағынасын контекст бойынша түсінуге тырысыңыз;
сөздік арқылы өзіңізді тексеріңіз.
сөйлемді (абзацты) оқып, оның не туралы ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz