СЫНЫПТАРДА АЛГЕБРАЛЫҚ МАТЕМАТИКАНЫ ОҚЫТУ ӘДІСТЕРІ
Курстық жұмыс
Н 3-1.1.34-2022
1 баспа 02.02.2022
М.Х. Дулати атындағы Тараз өңірлік университеті КЕ АҚ
ҰСТАЗ ИНСТИТУТЫ
МЕКТЕПКЕ ДЕЙІНГІ ЖӘНЕ БАСТАУЫШ БІЛІМ БЕРУ кафедрасы
КУРСТЫҚ Жұмыс
Математиканы оқыту әдістемесі пәні бойынша
Тақырыбы:Алгебралық математиканы 1-4 сыныптарды оқыту ерекшеліктері
Білімгер: Әріпбаева Анель
Тобы: ПМНО 20-1
Жетекші: Аралбаева А.Ғ.п.ғ.,магистрі, аға оқытушы
аты-жөніқызметі
Қорғауға жіберілді ____________2022ж.
Жұмыс қорғалды __________________2022ж. бағасы __________
Комиссия мүшелері:
Кенжебаева А.Т.___________________
Сағымбекова П.С___________________
Сарыбекова Қ.Н. ___________________
Аралбаева А.Ғ. ___________________
Тараз 2022
Курстық жобасын (жұмысын) орындауға арналған тапсырма
Н 3-1.1.35-2022
1 баспа 02.02.2022
М.Х. ДУЛАТИ АТЫНДАҒЫ ТАРАЗ ӨҢІРЛІК УНИВЕРСИТЕТІ
Мектепке дейінгі және бaстaуыш білім беру кафедрасы
ПМНО 20-1 тобының білімгеріне Әріпбаева Анельдің курстық жұмысына
ТАПСЫРМА
Математиканы оқыту әдістемесі пәні бойынша
2. Тапсырманың арнайы нұсқауы - курстық жұмысты университеттің талаптарына сай рәсімдеу
3.Есепке-түсініктеме жазбаларының негізгі тараулары (жұмыстары)
Орындау кестесі
Көлемі, %
Орындау уақыты
Кіріспе
10%
21.09.2022
Бастауыш сыныпта алгебралық материалды зерттеудің жалпы теориялық аспектілері
15%
05.10.2022
Бастауыш сыныптарда алгебра элементтерін енгізу тарихы
10%
14.10.2022
Бастауыш сыныптарда алгебралық математиканы енгізудің педагогикалық-психологиялық негіздері
10%
20.10.2022
1-4 сыныптарда алгебралық математиканы оқыту әдістері
15%
27.10.2022
Алгебралық математиканы оқыту әдістемесінің негізгі бағыттары
10%
03.11.2022
Бастауышта алгебралық ұғымдарды қалыптастырудағы және оқытудың интерактивті әдістерді қолдану ерекшеліктері
10%
09.11.2022
Қорытынды
10%
16.11.2022
Пaйдaлaнылғaн әдебиеттер
10%
19.11.2022
4.Жобаның (жұмысты) жинақтау мерзімі
100%
24.11.2022
5.Қорғау
02.12.2022
Кафедра мәжілісінде бекітілген 01.09 2022 ж. хаттама № 1
Жетекшісі: п.ғ.,магистрі. аға оқытушы ___________Аралбаева.А.Ғ
Тапсырманы орындауға қабылдадым 09. 09.2022ж. ___________Әріпбаева А.
*Алгебралық математиканы 1-4 сыныптарды оқыту ерекшеліктері
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ
І. БАСТАУЫШ СЫНЫПТА АЛГЕБРАЛЫҚ МАТЕРИАЛДЫ ЗЕРТТЕУДІҢ ЖАЛПЫ ТЕОРИЯЛЫҚ АСПЕКТІЛЕРІ
1.1 Бастауыш сыныптарда алгебра элементтерін енгізу тарихы
1.2 Бастауыш сыныптарда алгебралық математиканы енгізудің педагогикалық-психологиялық негіздері
ІІ. 1-4 СЫНЫПТАРДА АЛГЕБРАЛЫҚ МАТЕМАТИКАНЫ ОҚЫТУ ӘДІСТЕРІ
2.1 Алгебралық математиканы оқыту әдістемесінің негізгі бағыттары
2.2Бастауышта алгебралық ұғымдарды қалыптастырудағы амалдау тәртібін үйрену мен оларды математика сабақтарында оқытудың интерактивті әдістерін қолдану ерекшеліктері
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Кіріспе
Зерттеудің көкейтестілігі: Кез-келген заманауи жалпы білім беру жүйесінде математика орталық орындардың бірін алады, бұл білімнің осы саласының бірегейлігін көрсетеді.
Алгебралық математика сабақтарында есептерді шешу өнеріне үйрету бізге оқушылардың белгілі бір ақыл-ойын қалыптастыруға өте қолайлы мүмкіндік береді. Зерттеу қызметінің қажеттілігі заңдылықтарға қызығушылықты дамытады, адам ойының ұшқырлығы мен үйлесімділігін көруге үйретеді. Мұның бәрі жалпы мәдениеттің маңызды элементі болып табылады. Математика пәні ойлаудың әртүрлі формаларын қалыптастыруға әсер етеді: логикалық, кеңістіктік-геометриялық, алгоритмдік. Кез-келген шығармашылық процесс гипотезаны тұжырымдаудан басталады. Математика тиісті оқытуды ұйымдастыра отырып, гипотезаларды құру мен тексерудің жақсы мектебі бола отырып, әртүрлі гипотезаларды салыстыруға, ең жақсы нұсқаны табуға, жаңа есептер шығаруға, оларды шешудің жолдарын іздеуге үйретеді. Адамның ойлау қабілетін барынша арттыра отырып, математика-ең жоғарғы жетістік болып келеді.
Математика пәні (геометриясыз) іс жүзінде 3 негізгі бөлікке бөлінеді: арифметика (1-5-сыныптар), алгебра (6-сыныптар), талдау элементтері (9-11-сыныптар). Бұл бөліктің әрқайсысының өзіндік "технологиясы" бар. Сонымен, арифметикада ол көп таңбалы сандарда жасалған есептеулермен, алгебрада-бірдей түрлендірулермен, логарифммен, талдауда - дифференциациямен байланысты. Бүтін сандардан нақты сандарға ауысу-бұл арифметикадан алгебраға, талдаудың негізін құруға көшу. 30 жылдан астам уақыт бұрын айтылған бұл идеялар бүгінгі күнге дейін де өзекті. Бастауыш мектепте алгебралық математиканы оқыту құрылымын осы бағытта өзгерту мүмкін болып саналады. Курстық жұмыста математиканы бастауышта оқытуды алгебралаудың артықшылықтары мен кемшіліктері қарастырылады.
Зерттеу мақсаты: Алгебралық математиканы 1-4 сыныптарды оқыту ерекшеліктерін анықтау
Зерттеу нысаны: 1-4 сыныптардағы алгебралық математика
Зерттеу пәні: Математиканы окыту әдістемесі
Зерттеу болжамы: Егер, бастауыш сыныпта алгебралық математикадан есептерді шығару арқылы білімді өмірмен тығыз байланыстыра алса, сондай-ақ есептерді шешу біліктіліктерін қалыптастыра алса, онда оқушылардың пәнге деген қызығушылығын дамытып, математикадан білім деңгейі жоғарылайды.
Зерттеудің қойылған мақсаты мен пәні, жасалынған болжамына сәйкес зерттеудің міндеттері анықталды:
-бастауыш сыныптарда алгебра элементтерін енгізу тарихы ;
-бастауыш сыныптарда алгебралық математиканы енгізудің педагогикалық -психологиялық негіздерін қарастыру;
-алгебралық математиканы оқыту әдістемесінің негізгі бағыттарын оқу;
-бастауышта алгебралық ұғымдарды қалыптастыру және оқытудың интерактивті әдістерін қолдану ерекшеліктерін анықтау.
Зерттеудің әдістері:
-Зерттеу тақырыбына байланысты әдебиеттермен, педагогикалық газет, журналдармен оқып танысу және пайдалану;
-оқу бағдарламалары мен оқулықтарды талдау;
-есептер жинақтары мен дидактикалық тапсырмалар;
-білім беру мәселесіне байланысты құқықтық, нормативтік және ресми құжаттармен оқып танысу.
Зерттеу базасы: Ә.Бөкейханов атындағы №1 мектеп-гимназиясы
Зерттеу жұмысының кезеңдері: 1 кезең зерттеу тақырыбына байланысты библиографиялық жұмыс жасадым нәтижесінде әдебиеттермен таныстым. Кіріспе бөлімінде ғылыми апаратпен жұмыс жасадым (зерттеудің көкейкестілігі, зерттеудің мақсаты, зерттеудің нысаны, зерттеудің пәні, зерттеудің болжамы, зерттеудің әдістері, зерттеудің көздері, зерттеудің базасы.)
2- кезең Курстық жұмыстың теориялық бөлімінде жазылған әрбір тұжырымды практикалық тұрғыда дәлелдедім.
Курстық жұмыстың мазмұны: Курстық жұмыстың кіріспе бөлімінде зерттеу жұмысының ғылыми аппараты баяндалған. Жұмыстың бірінші бөлімінде бастауыш сыныптағы алгебралық элементтер, алгебарлық математиканы енгізу тақырыптары қаралады. Ал, екінші бөлімде 1-4 сыныптардағы алгебралық математиканы оқытудың әдіс-тәсілдері көрсетілген.
І. БАСТАУЫШ СЫНЫПТА АЛГЕБРАЛЫҚ МАТЕРИАЛДЫ ЗЕРТТЕУДІҢ ЖАЛПЫ ТЕОРИЯЛЫҚ АСПЕКТІЛЕРІ
1.1 Бастауыш сыныптарда алгебра элементтерін енгізу тарихы
Алгебра (араб.: الجبر әл-джәбр) -- математиканың алгебралық теңдеулерді шешу жөніндегі есептерге байланысты дамыған негізгі бөлімдерінің бірі. Алгебра атау және жеке ғылым саласы ретінде Мұхаммед әл-Хорезмидің (9 ғасыр) 1- 2-дәрежелі теңдеулерге келтірілетін есептердің жалпы шешімі көрсетілген "Әл-джәбр уә-л-муқабәлә" атты еңбегінен бастау алады. Ал, Омар һайям (1038-1048 -- 1123-1124) 3-дәрежелі теңдеулерді зерттеуді жүйелеп, өзінің "Алгебрасын" жазған. Орта ғасырлық Шығыс ғұламалары гректер мен үнділіктер математикасын түрлендіріп, қайта өңдеп Еуропаға табыс еткен. Амалдарды белгілейтін таңбалар енгізу нәтижесінде Алгебра одан әрі дамыды. 17 ғасыр ортасында қазіргі алгебрада қолданылатын таңбалар, әріптер толық орнықты, ал 18 ғасырдың басында алгебра математиканың жеке бөлімі ретінде қалыптасты. 17 - 18 ғасырларда теңдеулердің жалпы теориясы (көпмүшелер алгебрасы) шапшаң қарқынмен дамыды. Оған сол кездегі аса ірі ғалымдар - француз ғалымы Рене Декарт, ағылшын ғалымы Исаак Ньютон, француз ғалымдары Жан Даламбер мен Жозеф Лагранж үлкен үлес қосты. Неміс математигі Карл Гаусс кез келген n дәрежелі алгебралық теңдеудің нақты не жорымал n түбірі болатындығын анықтаған. 19 ғасырдың басында норвег математигі Нильс Абель және француз математигі Эварист Галуа дәрежесі 4-тен жоғары болатын теңдеулердің шешімін алгебралық амалдар көмегімен теңдеудің коэффициенті арқылы өрнектеуге болмайтындығын дәлелдеген. Теңдеулердің радикалда шешілуінің шарттары туралы мәселенің түбегейлі шешімін Галуа берді. Норвег математигі Софус Ли зерттеулері үзіліссіз топтар теориясына жол ашты. Ағылшын ғалымы Уильям Гамильтон мен неміс математигі Герман .Грассман еңбектерінен гиперкомплекс жүйелер теориясы (алгебралар теориясы) бастау алды. 20 ғасырда алгебраның өрістер теориясы, сақиналар теориясы мен топтардың жалпы теориясы, топологиялық алгебра мен құрылымдар теориясы, 1940 - 50 жылдары жартытоптар мен квазитоптар теориясы, әмбебап алгебралар теориясы, категориялар теориясы сияқты жаңа бөлімдері пайда болды.
Алгебра - математиканың алгебралық шешу жөніндегі есептерге байланысты дамыған негізгі бөлімдерінің бірі.
Алгебраның әлементтері қатарына жататын теңдік, теңсіздік, өрнек,өрнектің мәні сияқты түсініктер сандар мен шамалар және олармен жүргізілетін амалдар, сондай-ақ оларды салыстыру сияқты мәселелермен тығыз байланыста карастырылады. Сонда алдымен сандарды салыстыру - заттардың екі тобын алып, яғни көрнекілікке сүйеніп, қайсы топта заттардыңа артық, кем немесе сонша екенін анықтаумен байланыстырылады және салыстырудың нәтижесі сәйкес сандардың және қатынас таңбаларының (=, ,) көмегімен көрсетіледі, ал шыққан жазулар сәйкес теңдік немесе теңсіздік деп аталатыны айтылады. Әрі қарай қосу және азайту амалдарының және теңдік таңбаларының көмегімен орындалатын жазулардың да теңдік болатыны айтылады. Осыған ұқсас ілгеріде теңсіздік болып табылатын жазулар орындалады. Әрдайым теңдік немесе теңсіздік құру көрнекіліккесүйеніп жүзеге асырылады. Теңдіктер немесе теңсіздіктер құру, оқу және жазу қатар қарастырылады, сонымен коса әр жаңа санның енгізілуіне орай біртіндеп күрделене береді және тиянақтала түседі.
Теңдеу деп белгісіз айнымалысы бар алгебралық өрнекті атаймыз. Теңдеулердің түрлері сан алуан- сызықты, квадраттық, тригонометрикалық, логарифмдік және тағы да сол сияқты.
Теңдеу - құрамында әріпті өрнек болатын теңдік түрінде енгізіледі және сол теңдікті тура санды теңдікке айналдыратын әріптің мәнін табу міндетті деп еселтеледі. Олай болса, теңдеу болу үшін әріпті өрнек пен өрнектің мәні теңдік таңбасымен жалғастырылып жазылуы тиіс. Сонда теңдіктің сол жақ және оң жақ бөліктері болады. Мәысалғы: а+2=6 теңдеуінде теңдік таңбасының сол жағында а мен 2 сандарының қосындысы, ал оң жағында сол қосындының мәні -- 6. Демек, қандай да бір санға 2-ні қосқанда 6 шығатынын табу керек. Сол санды іздестіреміз,яғни өзімізге белгілі сандарды біртіндеп сынап көреміз. а = 4 болғанда, 4 + 2 = 6 тура санды теңдік шығады. Олай болса, теңдеудің шешімі а = 4. Басқа да қарапайым теңдеулер осыған ұқсас сынап көрутәсілімен шешіледі.Осы тақырыпта математикалық жаттығулардың ерекше және арнайы түрі есеп туралы түсінік беріледі.
1.2 Бастауыш сыныптарда алгебралық математиканы енгізудің педагогикалық-психологиялық негіздері
Жақында бағдарламаларды модернизациялау кезінде мектеп пәнінде теориялық және бірнеше іргетас салуға ерекше мән берілді (бұл үрдіс бізде де, шетелде де көрінеді). Оқытудағы осы тенденцияны жүзеге асыру (әсіресе бастауыш сыныптарда, мысалы, американдық мектепте байқалғандай, балалар мен педагогикалық психологияға және дидактикаға бірқатар қиын сұрақтар туғызады, өйткені қазір баланың жиынтықтың мағынасын игеру ерекшеліктерін ашатын зерттеулер жоқ (санау мен санды игеруден айырмашылығы, ол өте көпжақты зерттелген).
Соңғы жылдардағы логикалық және психологиялық зерттеулер балалардың ойлауының кейбір механизмдерінің жалпы тақырыптық ұғымдармен байланысын ашты. Төменде осы байланыстың ерекшеліктері және олардың математиканы оқу пәні ретінде құру үшін маңызы ерекше қарастырылады (бұл бағдарламаның кез-келген жеке нұсқасы туралы емес, істің теориялық жағы туралы).
Натурал сан - оның тарихындағы математиканың негізгі ұғымы; ол өндірістің, техниканың, күнделікті өмірдің барлық салаларында өте маңызды рөл атқарады. Бұл теориялық математиктерге математиканың басқа ұғымдарының арасында оған ерекше орын беруге мүмкіндік береді. Әр түрлі формада натурал сан ұғымы математикалық абстракцияның бастапқы сатысы, бұл көптеген математикалық пәндерді құруға негіз болатындығы туралы ережелер айтылады.
Математиканың бастапқы элементтерін оқу пәні ретінде таңдау осы жалпы ережелерді жүзеге асырады. Сонымен қатар, санмен таныса отырып, бала бір уақытта сандық қатынастардың бастапқы ерекшеліктерін ашады деп болжанады. Санақ пен сан мектептегі математиканы кейінгі игерудің негізі болып табылады.
Бұл ережелер санның ерекше және іргелі мағынасын дұрыс бөліп көрсете отырып, оның басқа математикалық ұғымдармен байланысын жеткіліксіз көрсетеді, математиканы игеру процесінде санның орны мен рөлін дұрыс бағаламайды деп айтуға негіз бар. Осыған байланысты математика бойынша қабылданған бағдарламалардың, әдістемелер мен оқулықтардың кейбір кемшіліктері бар. Сан ұғымының басқа ұғымдармен нақты байланысын арнайы қарастыру қажет.
Көптеген жалпы тақырыптық ұғымдар , атап айтқанда эквиваленттілік пен тәртіп қатынасы ұғымдары сандық формаға қарамастан математикада жүйелі түрде қарастырылған. Бұл ұғымдар тәуелсіз сипатын жоғалтпайды олардың негізінде жеке пәнді сипаттауға және зерттеуге болады - әртүрлі сандық жүйелер, анықтамалардың мағынасын қамтымайтын ұғымдар. Математика ғылымының тарихында жалпы ұғымдар "алгебралық амалдар" шамасында дамыды, олардың белгілі мысалы арифметиканың төрт әрекетін жеткізеді, олар "сандық" емес элементтерге қолданыла бастады.
Қазіргі таңда балаға математиканы өмірмен байланыстырып оқыту кеңінен қолданылып келеді. Бұл тенденция әдістемелік нұсқаулықтарда, сондай-ақ кейбір эксперименттік оқулықтарда көрінеді. Сонымен, 6-7 жастағы балаларды оқытуға арналған бір американдық оқулықта бірінші беттерде балаларды пәндік топтардың сәйкестігін анықтауға арнайы үйрететін тапсырмалар мен жаттығулар енгізіледі. Балаларға жиынтықтарды қосу әдісі көрсетіледі және тиісті математикалық символизм енгізіледі. Сандармен жұмыс , жиындар туралы қарапайым ақпаратқа негізделген. Бұл тенденцияны жүзеге асырудың нақты әрекеттерінің мазмұнын әр түрлі бағалауға болады, бірақ оның өзі заңды және перспективалы болып келеді.
Бір қарағанда, "қатынас", "құрылым", "композиция заңдары" және басқа да күрделі математикалық анықтамалар ұғымдарын жас балаларға математикалық түсініктерді қалыптасуымен байланыстыруға болмайды. Бұл ұғымдардың мағынасы және олардың математиканы ғылым ретіндегі аксиоматикалық құрылысындағы орны математикада пәнінде жақсы дамыған және игеру объектісі болып табылады. Алайда, осы ұғымдармен бекітілген заттардың кейбір қасиеттері балаға салыстырмалы түрде ерте пайда болады: бұған нақты психологиялық деректер бар.
Ең алдымен, бала туылған сәттен бастап 7-10 жасқа дейін қоршаған әлем туралы жалпы идеялар күрделі жүйелерін дамытады және қалыптастырады. Сол арқылы ойлаудың мазмұны және объективінің негізі қаланады. Салыстырмалы түрде эмпирикалық материалда балалар заттардың кеңістіктігі - уақыттық және себептік тәуелділіктеріндегі жалпы бағдарлау схемаларын ажыратады. Бұл схемалар "координаттар жүйесінің" өзіндік қаңқасы ретінде қызмет етеді, оның ішінде бала әртүрлі әлемнің әртүрлі қасиеттерін тереңірек игере бастайды. Бұл жалпы схемалар аз түсіндіріледі және аз дәрежеде баланың өзі алаңдататын пайымдау түрінде білдіруі мүмкін. Атап айтқанда, баланың мінез-құлқын ұйымдастырудың интуитивті түрі болып табылады.
Соңғы онжылдықтарда балалардың интеллектісін қалыптастыру және олардың уақыт және кеңістік туралы жалпы идеяларының пайда болуын Швейцарияның әйгілі психологы Дж.Пиаже және оның қызметкерлері зерттеді. Оның кейбір жұмыстары баланың математикалық ойлауын дамыту мәселелеріне тікелей байланысты болған және біз оларды оқу жоспарын құру мәселелерін қарастырғанымыз жөн.
ІІ. 1-4 СЫНЫПТАРДА АЛГЕБРАЛЫҚ МАТЕМАТИКАНЫ ОҚЫТУ ӘДІСТЕРІ
2.1 Алгебралық математиканы оқыту әдістемесінің негізгі бағыттары
Математиканың бастапқы пәнінде алгебра элементтерін енгізу оқудың басынан бастап балаларға өрнек, теңдік, теңсіздік, теңдеу сияқты маңызды математикалық ұғымдарды қалыптастыруға жіберілген жоспарлы жұмысты жүргізуге мүмкіндік береді. Әріптің балаларға белгілі сандар аймағындағы кез-келген санды білдіретін символ ретінде қолданылуымен танысу арифметикалық теория сұрақтарының бастапқы пәнінде көптеген адамдарды жалпылауға жағдай жасайды, болашақта балаларды функция айнымалысындағы ұғымдармен таныстыруға жақсы дайындық болып табылады. Есептерді шешудің алгебралық әдісін қолданумен ертерек танысу балаларды әртүрлі мәтіндік есептерді шешуге үйретудің бүкіл жүйесіне байыпты жетілдірулер енгізуге мүмкіндік береді.
Бастауыш сынып бағдарламасында оқушыларды әріптік символизмді, бірінші дәрежелі элементар теңдеулердің шешімдерін бір белгісізмен және оларды бір әрекетте есептерге қолданумен таныстыру көзделеді. Бұл сұрақтар арифметикалық материалмен тығыз байланысты зерттеледі, бұл арифметикалық әрекеттердің қалыптасуына ықпал етеді.
Оқудың алғашқы күндерінен бастап оқушыларда теңдік ұғымдарын қалыптастыру бойынша жұмыс басталады. Бастапқыда балалар көптеген заттарды тең емес топтарды теңестіруге, тең топтарды тең емес топтарға айналдыруға үйренеді. Он санды зерттеген кезде салыстыру жаттығулары енгізіледі. Олар алдымен заттарды қолдаудан орындалады.
Арифметикалық әрекеттерді зерттеу кезінде өрнектерді салыстыруға арналған жаттығулар енгізіледі, олар 3 топқа бөлінеді.
1. Оқушылардың арифметикалық әрекеттер туралы білімдерін нақтылауға және оларды қолдануға бағытталған жаттығу. Оқушыларды арифметикалық әрекеттермен таныстыру кезінде 5+3 және 5-3; 8*2 және 82 түрінің өрнегі салыстырылады. Алдымен өрнектер әрқайсысының мәндерін табу және алынған сандарды салыстыру арқылы салыстырылады. Болашақта тапсырма екі санның қосындысы олардың айырмашылығынан үлкен, ал көбейтіндісі олардың бөлігінен үлкен болатындығына негізделмейді; есептеу тек нәтижені тексеру үшін қолданылады. Түр өрнектерін салыстыру 7+7+7 және 7*3 қосу және көбейту байланысы туралы оқушылардың білімін бекіту үшін жүзеге асырылады.
Салыстыру барысында оқушылар арифметикалық әрекеттерді орындау тәртібімен танысады. Алдымен өрнектер, жақшаның мазмұны, 16 - (1+6) түрі қарастырылады.
2. Осыдан кейін бір және екі дәрежелі әрекеттерді қамтитын жақшасыз өрнектердегі әрекеттер тәртібі қарастырылады. Бұл мәндерді оқушылар мысалдарды орындау барысында үйренеді. Біріншіден, бір сатыдағы әрекеттерді қамтитын өрнектердегі әрекеттер тәртібі қарастырылады, мысалы: 23 + 7 - 4 , 70 : 7 * 3. Бұл жағдайда балалар өрнектерді тек қосу және азайту немесе тек көбейту және бөлу болса, онда олар жазылған ретпен орындалатынын білуі керек. Содан кейін екі сатының әрекеттері бар өрнектер енгізіледі. Оқушыларға мұндай өрнектерде алдымен көбейту және бөлу әрекеттерінің реті бойынша, содан кейін қосу және азайту керек, мысалы: 213+4*2=7+8=15; 16+5*4=16+20=36. Оқушыларды іс-әрекет тәртібін сақтау қажеттілігіне сендіру үшін оларды бір өрнекте басқа ретпен орындау және нәтижелерді салыстыру пайдалы.
3. Оқушылар компоненттер мен арифметикалық әрекеттердің нәтижелері арасындағы байланыс туралы білімді игеретін және бекітетін жаттығулар. Олар ондық сандарды зерттеу кезінде қосылады.
Жаттығулардың бұл тобында оқушылар компоненттердің бірінің өзгеруіне байланысты әрекет нәтижелерінің өзгеру жағдайларымен танысады. Терминдердің бірі өзгеретін өрнектер салыстырылады (6+3 ... жалғасы
Н 3-1.1.34-2022
1 баспа 02.02.2022
М.Х. Дулати атындағы Тараз өңірлік университеті КЕ АҚ
ҰСТАЗ ИНСТИТУТЫ
МЕКТЕПКЕ ДЕЙІНГІ ЖӘНЕ БАСТАУЫШ БІЛІМ БЕРУ кафедрасы
КУРСТЫҚ Жұмыс
Математиканы оқыту әдістемесі пәні бойынша
Тақырыбы:Алгебралық математиканы 1-4 сыныптарды оқыту ерекшеліктері
Білімгер: Әріпбаева Анель
Тобы: ПМНО 20-1
Жетекші: Аралбаева А.Ғ.п.ғ.,магистрі, аға оқытушы
аты-жөніқызметі
Қорғауға жіберілді ____________2022ж.
Жұмыс қорғалды __________________2022ж. бағасы __________
Комиссия мүшелері:
Кенжебаева А.Т.___________________
Сағымбекова П.С___________________
Сарыбекова Қ.Н. ___________________
Аралбаева А.Ғ. ___________________
Тараз 2022
Курстық жобасын (жұмысын) орындауға арналған тапсырма
Н 3-1.1.35-2022
1 баспа 02.02.2022
М.Х. ДУЛАТИ АТЫНДАҒЫ ТАРАЗ ӨҢІРЛІК УНИВЕРСИТЕТІ
Мектепке дейінгі және бaстaуыш білім беру кафедрасы
ПМНО 20-1 тобының білімгеріне Әріпбаева Анельдің курстық жұмысына
ТАПСЫРМА
Математиканы оқыту әдістемесі пәні бойынша
2. Тапсырманың арнайы нұсқауы - курстық жұмысты университеттің талаптарына сай рәсімдеу
3.Есепке-түсініктеме жазбаларының негізгі тараулары (жұмыстары)
Орындау кестесі
Көлемі, %
Орындау уақыты
Кіріспе
10%
21.09.2022
Бастауыш сыныпта алгебралық материалды зерттеудің жалпы теориялық аспектілері
15%
05.10.2022
Бастауыш сыныптарда алгебра элементтерін енгізу тарихы
10%
14.10.2022
Бастауыш сыныптарда алгебралық математиканы енгізудің педагогикалық-психологиялық негіздері
10%
20.10.2022
1-4 сыныптарда алгебралық математиканы оқыту әдістері
15%
27.10.2022
Алгебралық математиканы оқыту әдістемесінің негізгі бағыттары
10%
03.11.2022
Бастауышта алгебралық ұғымдарды қалыптастырудағы және оқытудың интерактивті әдістерді қолдану ерекшеліктері
10%
09.11.2022
Қорытынды
10%
16.11.2022
Пaйдaлaнылғaн әдебиеттер
10%
19.11.2022
4.Жобаның (жұмысты) жинақтау мерзімі
100%
24.11.2022
5.Қорғау
02.12.2022
Кафедра мәжілісінде бекітілген 01.09 2022 ж. хаттама № 1
Жетекшісі: п.ғ.,магистрі. аға оқытушы ___________Аралбаева.А.Ғ
Тапсырманы орындауға қабылдадым 09. 09.2022ж. ___________Әріпбаева А.
*Алгебралық математиканы 1-4 сыныптарды оқыту ерекшеліктері
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ
І. БАСТАУЫШ СЫНЫПТА АЛГЕБРАЛЫҚ МАТЕРИАЛДЫ ЗЕРТТЕУДІҢ ЖАЛПЫ ТЕОРИЯЛЫҚ АСПЕКТІЛЕРІ
1.1 Бастауыш сыныптарда алгебра элементтерін енгізу тарихы
1.2 Бастауыш сыныптарда алгебралық математиканы енгізудің педагогикалық-психологиялық негіздері
ІІ. 1-4 СЫНЫПТАРДА АЛГЕБРАЛЫҚ МАТЕМАТИКАНЫ ОҚЫТУ ӘДІСТЕРІ
2.1 Алгебралық математиканы оқыту әдістемесінің негізгі бағыттары
2.2Бастауышта алгебралық ұғымдарды қалыптастырудағы амалдау тәртібін үйрену мен оларды математика сабақтарында оқытудың интерактивті әдістерін қолдану ерекшеліктері
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Кіріспе
Зерттеудің көкейтестілігі: Кез-келген заманауи жалпы білім беру жүйесінде математика орталық орындардың бірін алады, бұл білімнің осы саласының бірегейлігін көрсетеді.
Алгебралық математика сабақтарында есептерді шешу өнеріне үйрету бізге оқушылардың белгілі бір ақыл-ойын қалыптастыруға өте қолайлы мүмкіндік береді. Зерттеу қызметінің қажеттілігі заңдылықтарға қызығушылықты дамытады, адам ойының ұшқырлығы мен үйлесімділігін көруге үйретеді. Мұның бәрі жалпы мәдениеттің маңызды элементі болып табылады. Математика пәні ойлаудың әртүрлі формаларын қалыптастыруға әсер етеді: логикалық, кеңістіктік-геометриялық, алгоритмдік. Кез-келген шығармашылық процесс гипотезаны тұжырымдаудан басталады. Математика тиісті оқытуды ұйымдастыра отырып, гипотезаларды құру мен тексерудің жақсы мектебі бола отырып, әртүрлі гипотезаларды салыстыруға, ең жақсы нұсқаны табуға, жаңа есептер шығаруға, оларды шешудің жолдарын іздеуге үйретеді. Адамның ойлау қабілетін барынша арттыра отырып, математика-ең жоғарғы жетістік болып келеді.
Математика пәні (геометриясыз) іс жүзінде 3 негізгі бөлікке бөлінеді: арифметика (1-5-сыныптар), алгебра (6-сыныптар), талдау элементтері (9-11-сыныптар). Бұл бөліктің әрқайсысының өзіндік "технологиясы" бар. Сонымен, арифметикада ол көп таңбалы сандарда жасалған есептеулермен, алгебрада-бірдей түрлендірулермен, логарифммен, талдауда - дифференциациямен байланысты. Бүтін сандардан нақты сандарға ауысу-бұл арифметикадан алгебраға, талдаудың негізін құруға көшу. 30 жылдан астам уақыт бұрын айтылған бұл идеялар бүгінгі күнге дейін де өзекті. Бастауыш мектепте алгебралық математиканы оқыту құрылымын осы бағытта өзгерту мүмкін болып саналады. Курстық жұмыста математиканы бастауышта оқытуды алгебралаудың артықшылықтары мен кемшіліктері қарастырылады.
Зерттеу мақсаты: Алгебралық математиканы 1-4 сыныптарды оқыту ерекшеліктерін анықтау
Зерттеу нысаны: 1-4 сыныптардағы алгебралық математика
Зерттеу пәні: Математиканы окыту әдістемесі
Зерттеу болжамы: Егер, бастауыш сыныпта алгебралық математикадан есептерді шығару арқылы білімді өмірмен тығыз байланыстыра алса, сондай-ақ есептерді шешу біліктіліктерін қалыптастыра алса, онда оқушылардың пәнге деген қызығушылығын дамытып, математикадан білім деңгейі жоғарылайды.
Зерттеудің қойылған мақсаты мен пәні, жасалынған болжамына сәйкес зерттеудің міндеттері анықталды:
-бастауыш сыныптарда алгебра элементтерін енгізу тарихы ;
-бастауыш сыныптарда алгебралық математиканы енгізудің педагогикалық -психологиялық негіздерін қарастыру;
-алгебралық математиканы оқыту әдістемесінің негізгі бағыттарын оқу;
-бастауышта алгебралық ұғымдарды қалыптастыру және оқытудың интерактивті әдістерін қолдану ерекшеліктерін анықтау.
Зерттеудің әдістері:
-Зерттеу тақырыбына байланысты әдебиеттермен, педагогикалық газет, журналдармен оқып танысу және пайдалану;
-оқу бағдарламалары мен оқулықтарды талдау;
-есептер жинақтары мен дидактикалық тапсырмалар;
-білім беру мәселесіне байланысты құқықтық, нормативтік және ресми құжаттармен оқып танысу.
Зерттеу базасы: Ә.Бөкейханов атындағы №1 мектеп-гимназиясы
Зерттеу жұмысының кезеңдері: 1 кезең зерттеу тақырыбына байланысты библиографиялық жұмыс жасадым нәтижесінде әдебиеттермен таныстым. Кіріспе бөлімінде ғылыми апаратпен жұмыс жасадым (зерттеудің көкейкестілігі, зерттеудің мақсаты, зерттеудің нысаны, зерттеудің пәні, зерттеудің болжамы, зерттеудің әдістері, зерттеудің көздері, зерттеудің базасы.)
2- кезең Курстық жұмыстың теориялық бөлімінде жазылған әрбір тұжырымды практикалық тұрғыда дәлелдедім.
Курстық жұмыстың мазмұны: Курстық жұмыстың кіріспе бөлімінде зерттеу жұмысының ғылыми аппараты баяндалған. Жұмыстың бірінші бөлімінде бастауыш сыныптағы алгебралық элементтер, алгебарлық математиканы енгізу тақырыптары қаралады. Ал, екінші бөлімде 1-4 сыныптардағы алгебралық математиканы оқытудың әдіс-тәсілдері көрсетілген.
І. БАСТАУЫШ СЫНЫПТА АЛГЕБРАЛЫҚ МАТЕРИАЛДЫ ЗЕРТТЕУДІҢ ЖАЛПЫ ТЕОРИЯЛЫҚ АСПЕКТІЛЕРІ
1.1 Бастауыш сыныптарда алгебра элементтерін енгізу тарихы
Алгебра (араб.: الجبر әл-джәбр) -- математиканың алгебралық теңдеулерді шешу жөніндегі есептерге байланысты дамыған негізгі бөлімдерінің бірі. Алгебра атау және жеке ғылым саласы ретінде Мұхаммед әл-Хорезмидің (9 ғасыр) 1- 2-дәрежелі теңдеулерге келтірілетін есептердің жалпы шешімі көрсетілген "Әл-джәбр уә-л-муқабәлә" атты еңбегінен бастау алады. Ал, Омар һайям (1038-1048 -- 1123-1124) 3-дәрежелі теңдеулерді зерттеуді жүйелеп, өзінің "Алгебрасын" жазған. Орта ғасырлық Шығыс ғұламалары гректер мен үнділіктер математикасын түрлендіріп, қайта өңдеп Еуропаға табыс еткен. Амалдарды белгілейтін таңбалар енгізу нәтижесінде Алгебра одан әрі дамыды. 17 ғасыр ортасында қазіргі алгебрада қолданылатын таңбалар, әріптер толық орнықты, ал 18 ғасырдың басында алгебра математиканың жеке бөлімі ретінде қалыптасты. 17 - 18 ғасырларда теңдеулердің жалпы теориясы (көпмүшелер алгебрасы) шапшаң қарқынмен дамыды. Оған сол кездегі аса ірі ғалымдар - француз ғалымы Рене Декарт, ағылшын ғалымы Исаак Ньютон, француз ғалымдары Жан Даламбер мен Жозеф Лагранж үлкен үлес қосты. Неміс математигі Карл Гаусс кез келген n дәрежелі алгебралық теңдеудің нақты не жорымал n түбірі болатындығын анықтаған. 19 ғасырдың басында норвег математигі Нильс Абель және француз математигі Эварист Галуа дәрежесі 4-тен жоғары болатын теңдеулердің шешімін алгебралық амалдар көмегімен теңдеудің коэффициенті арқылы өрнектеуге болмайтындығын дәлелдеген. Теңдеулердің радикалда шешілуінің шарттары туралы мәселенің түбегейлі шешімін Галуа берді. Норвег математигі Софус Ли зерттеулері үзіліссіз топтар теориясына жол ашты. Ағылшын ғалымы Уильям Гамильтон мен неміс математигі Герман .Грассман еңбектерінен гиперкомплекс жүйелер теориясы (алгебралар теориясы) бастау алды. 20 ғасырда алгебраның өрістер теориясы, сақиналар теориясы мен топтардың жалпы теориясы, топологиялық алгебра мен құрылымдар теориясы, 1940 - 50 жылдары жартытоптар мен квазитоптар теориясы, әмбебап алгебралар теориясы, категориялар теориясы сияқты жаңа бөлімдері пайда болды.
Алгебра - математиканың алгебралық шешу жөніндегі есептерге байланысты дамыған негізгі бөлімдерінің бірі.
Алгебраның әлементтері қатарына жататын теңдік, теңсіздік, өрнек,өрнектің мәні сияқты түсініктер сандар мен шамалар және олармен жүргізілетін амалдар, сондай-ақ оларды салыстыру сияқты мәселелермен тығыз байланыста карастырылады. Сонда алдымен сандарды салыстыру - заттардың екі тобын алып, яғни көрнекілікке сүйеніп, қайсы топта заттардыңа артық, кем немесе сонша екенін анықтаумен байланыстырылады және салыстырудың нәтижесі сәйкес сандардың және қатынас таңбаларының (=, ,) көмегімен көрсетіледі, ал шыққан жазулар сәйкес теңдік немесе теңсіздік деп аталатыны айтылады. Әрі қарай қосу және азайту амалдарының және теңдік таңбаларының көмегімен орындалатын жазулардың да теңдік болатыны айтылады. Осыған ұқсас ілгеріде теңсіздік болып табылатын жазулар орындалады. Әрдайым теңдік немесе теңсіздік құру көрнекіліккесүйеніп жүзеге асырылады. Теңдіктер немесе теңсіздіктер құру, оқу және жазу қатар қарастырылады, сонымен коса әр жаңа санның енгізілуіне орай біртіндеп күрделене береді және тиянақтала түседі.
Теңдеу деп белгісіз айнымалысы бар алгебралық өрнекті атаймыз. Теңдеулердің түрлері сан алуан- сызықты, квадраттық, тригонометрикалық, логарифмдік және тағы да сол сияқты.
Теңдеу - құрамында әріпті өрнек болатын теңдік түрінде енгізіледі және сол теңдікті тура санды теңдікке айналдыратын әріптің мәнін табу міндетті деп еселтеледі. Олай болса, теңдеу болу үшін әріпті өрнек пен өрнектің мәні теңдік таңбасымен жалғастырылып жазылуы тиіс. Сонда теңдіктің сол жақ және оң жақ бөліктері болады. Мәысалғы: а+2=6 теңдеуінде теңдік таңбасының сол жағында а мен 2 сандарының қосындысы, ал оң жағында сол қосындының мәні -- 6. Демек, қандай да бір санға 2-ні қосқанда 6 шығатынын табу керек. Сол санды іздестіреміз,яғни өзімізге белгілі сандарды біртіндеп сынап көреміз. а = 4 болғанда, 4 + 2 = 6 тура санды теңдік шығады. Олай болса, теңдеудің шешімі а = 4. Басқа да қарапайым теңдеулер осыған ұқсас сынап көрутәсілімен шешіледі.Осы тақырыпта математикалық жаттығулардың ерекше және арнайы түрі есеп туралы түсінік беріледі.
1.2 Бастауыш сыныптарда алгебралық математиканы енгізудің педагогикалық-психологиялық негіздері
Жақында бағдарламаларды модернизациялау кезінде мектеп пәнінде теориялық және бірнеше іргетас салуға ерекше мән берілді (бұл үрдіс бізде де, шетелде де көрінеді). Оқытудағы осы тенденцияны жүзеге асыру (әсіресе бастауыш сыныптарда, мысалы, американдық мектепте байқалғандай, балалар мен педагогикалық психологияға және дидактикаға бірқатар қиын сұрақтар туғызады, өйткені қазір баланың жиынтықтың мағынасын игеру ерекшеліктерін ашатын зерттеулер жоқ (санау мен санды игеруден айырмашылығы, ол өте көпжақты зерттелген).
Соңғы жылдардағы логикалық және психологиялық зерттеулер балалардың ойлауының кейбір механизмдерінің жалпы тақырыптық ұғымдармен байланысын ашты. Төменде осы байланыстың ерекшеліктері және олардың математиканы оқу пәні ретінде құру үшін маңызы ерекше қарастырылады (бұл бағдарламаның кез-келген жеке нұсқасы туралы емес, істің теориялық жағы туралы).
Натурал сан - оның тарихындағы математиканың негізгі ұғымы; ол өндірістің, техниканың, күнделікті өмірдің барлық салаларында өте маңызды рөл атқарады. Бұл теориялық математиктерге математиканың басқа ұғымдарының арасында оған ерекше орын беруге мүмкіндік береді. Әр түрлі формада натурал сан ұғымы математикалық абстракцияның бастапқы сатысы, бұл көптеген математикалық пәндерді құруға негіз болатындығы туралы ережелер айтылады.
Математиканың бастапқы элементтерін оқу пәні ретінде таңдау осы жалпы ережелерді жүзеге асырады. Сонымен қатар, санмен таныса отырып, бала бір уақытта сандық қатынастардың бастапқы ерекшеліктерін ашады деп болжанады. Санақ пен сан мектептегі математиканы кейінгі игерудің негізі болып табылады.
Бұл ережелер санның ерекше және іргелі мағынасын дұрыс бөліп көрсете отырып, оның басқа математикалық ұғымдармен байланысын жеткіліксіз көрсетеді, математиканы игеру процесінде санның орны мен рөлін дұрыс бағаламайды деп айтуға негіз бар. Осыған байланысты математика бойынша қабылданған бағдарламалардың, әдістемелер мен оқулықтардың кейбір кемшіліктері бар. Сан ұғымының басқа ұғымдармен нақты байланысын арнайы қарастыру қажет.
Көптеген жалпы тақырыптық ұғымдар , атап айтқанда эквиваленттілік пен тәртіп қатынасы ұғымдары сандық формаға қарамастан математикада жүйелі түрде қарастырылған. Бұл ұғымдар тәуелсіз сипатын жоғалтпайды олардың негізінде жеке пәнді сипаттауға және зерттеуге болады - әртүрлі сандық жүйелер, анықтамалардың мағынасын қамтымайтын ұғымдар. Математика ғылымының тарихында жалпы ұғымдар "алгебралық амалдар" шамасында дамыды, олардың белгілі мысалы арифметиканың төрт әрекетін жеткізеді, олар "сандық" емес элементтерге қолданыла бастады.
Қазіргі таңда балаға математиканы өмірмен байланыстырып оқыту кеңінен қолданылып келеді. Бұл тенденция әдістемелік нұсқаулықтарда, сондай-ақ кейбір эксперименттік оқулықтарда көрінеді. Сонымен, 6-7 жастағы балаларды оқытуға арналған бір американдық оқулықта бірінші беттерде балаларды пәндік топтардың сәйкестігін анықтауға арнайы үйрететін тапсырмалар мен жаттығулар енгізіледі. Балаларға жиынтықтарды қосу әдісі көрсетіледі және тиісті математикалық символизм енгізіледі. Сандармен жұмыс , жиындар туралы қарапайым ақпаратқа негізделген. Бұл тенденцияны жүзеге асырудың нақты әрекеттерінің мазмұнын әр түрлі бағалауға болады, бірақ оның өзі заңды және перспективалы болып келеді.
Бір қарағанда, "қатынас", "құрылым", "композиция заңдары" және басқа да күрделі математикалық анықтамалар ұғымдарын жас балаларға математикалық түсініктерді қалыптасуымен байланыстыруға болмайды. Бұл ұғымдардың мағынасы және олардың математиканы ғылым ретіндегі аксиоматикалық құрылысындағы орны математикада пәнінде жақсы дамыған және игеру объектісі болып табылады. Алайда, осы ұғымдармен бекітілген заттардың кейбір қасиеттері балаға салыстырмалы түрде ерте пайда болады: бұған нақты психологиялық деректер бар.
Ең алдымен, бала туылған сәттен бастап 7-10 жасқа дейін қоршаған әлем туралы жалпы идеялар күрделі жүйелерін дамытады және қалыптастырады. Сол арқылы ойлаудың мазмұны және объективінің негізі қаланады. Салыстырмалы түрде эмпирикалық материалда балалар заттардың кеңістіктігі - уақыттық және себептік тәуелділіктеріндегі жалпы бағдарлау схемаларын ажыратады. Бұл схемалар "координаттар жүйесінің" өзіндік қаңқасы ретінде қызмет етеді, оның ішінде бала әртүрлі әлемнің әртүрлі қасиеттерін тереңірек игере бастайды. Бұл жалпы схемалар аз түсіндіріледі және аз дәрежеде баланың өзі алаңдататын пайымдау түрінде білдіруі мүмкін. Атап айтқанда, баланың мінез-құлқын ұйымдастырудың интуитивті түрі болып табылады.
Соңғы онжылдықтарда балалардың интеллектісін қалыптастыру және олардың уақыт және кеңістік туралы жалпы идеяларының пайда болуын Швейцарияның әйгілі психологы Дж.Пиаже және оның қызметкерлері зерттеді. Оның кейбір жұмыстары баланың математикалық ойлауын дамыту мәселелеріне тікелей байланысты болған және біз оларды оқу жоспарын құру мәселелерін қарастырғанымыз жөн.
ІІ. 1-4 СЫНЫПТАРДА АЛГЕБРАЛЫҚ МАТЕМАТИКАНЫ ОҚЫТУ ӘДІСТЕРІ
2.1 Алгебралық математиканы оқыту әдістемесінің негізгі бағыттары
Математиканың бастапқы пәнінде алгебра элементтерін енгізу оқудың басынан бастап балаларға өрнек, теңдік, теңсіздік, теңдеу сияқты маңызды математикалық ұғымдарды қалыптастыруға жіберілген жоспарлы жұмысты жүргізуге мүмкіндік береді. Әріптің балаларға белгілі сандар аймағындағы кез-келген санды білдіретін символ ретінде қолданылуымен танысу арифметикалық теория сұрақтарының бастапқы пәнінде көптеген адамдарды жалпылауға жағдай жасайды, болашақта балаларды функция айнымалысындағы ұғымдармен таныстыруға жақсы дайындық болып табылады. Есептерді шешудің алгебралық әдісін қолданумен ертерек танысу балаларды әртүрлі мәтіндік есептерді шешуге үйретудің бүкіл жүйесіне байыпты жетілдірулер енгізуге мүмкіндік береді.
Бастауыш сынып бағдарламасында оқушыларды әріптік символизмді, бірінші дәрежелі элементар теңдеулердің шешімдерін бір белгісізмен және оларды бір әрекетте есептерге қолданумен таныстыру көзделеді. Бұл сұрақтар арифметикалық материалмен тығыз байланысты зерттеледі, бұл арифметикалық әрекеттердің қалыптасуына ықпал етеді.
Оқудың алғашқы күндерінен бастап оқушыларда теңдік ұғымдарын қалыптастыру бойынша жұмыс басталады. Бастапқыда балалар көптеген заттарды тең емес топтарды теңестіруге, тең топтарды тең емес топтарға айналдыруға үйренеді. Он санды зерттеген кезде салыстыру жаттығулары енгізіледі. Олар алдымен заттарды қолдаудан орындалады.
Арифметикалық әрекеттерді зерттеу кезінде өрнектерді салыстыруға арналған жаттығулар енгізіледі, олар 3 топқа бөлінеді.
1. Оқушылардың арифметикалық әрекеттер туралы білімдерін нақтылауға және оларды қолдануға бағытталған жаттығу. Оқушыларды арифметикалық әрекеттермен таныстыру кезінде 5+3 және 5-3; 8*2 және 82 түрінің өрнегі салыстырылады. Алдымен өрнектер әрқайсысының мәндерін табу және алынған сандарды салыстыру арқылы салыстырылады. Болашақта тапсырма екі санның қосындысы олардың айырмашылығынан үлкен, ал көбейтіндісі олардың бөлігінен үлкен болатындығына негізделмейді; есептеу тек нәтижені тексеру үшін қолданылады. Түр өрнектерін салыстыру 7+7+7 және 7*3 қосу және көбейту байланысы туралы оқушылардың білімін бекіту үшін жүзеге асырылады.
Салыстыру барысында оқушылар арифметикалық әрекеттерді орындау тәртібімен танысады. Алдымен өрнектер, жақшаның мазмұны, 16 - (1+6) түрі қарастырылады.
2. Осыдан кейін бір және екі дәрежелі әрекеттерді қамтитын жақшасыз өрнектердегі әрекеттер тәртібі қарастырылады. Бұл мәндерді оқушылар мысалдарды орындау барысында үйренеді. Біріншіден, бір сатыдағы әрекеттерді қамтитын өрнектердегі әрекеттер тәртібі қарастырылады, мысалы: 23 + 7 - 4 , 70 : 7 * 3. Бұл жағдайда балалар өрнектерді тек қосу және азайту немесе тек көбейту және бөлу болса, онда олар жазылған ретпен орындалатынын білуі керек. Содан кейін екі сатының әрекеттері бар өрнектер енгізіледі. Оқушыларға мұндай өрнектерде алдымен көбейту және бөлу әрекеттерінің реті бойынша, содан кейін қосу және азайту керек, мысалы: 213+4*2=7+8=15; 16+5*4=16+20=36. Оқушыларды іс-әрекет тәртібін сақтау қажеттілігіне сендіру үшін оларды бір өрнекте басқа ретпен орындау және нәтижелерді салыстыру пайдалы.
3. Оқушылар компоненттер мен арифметикалық әрекеттердің нәтижелері арасындағы байланыс туралы білімді игеретін және бекітетін жаттығулар. Олар ондық сандарды зерттеу кезінде қосылады.
Жаттығулардың бұл тобында оқушылар компоненттердің бірінің өзгеруіне байланысты әрекет нәтижелерінің өзгеру жағдайларымен танысады. Терминдердің бірі өзгеретін өрнектер салыстырылады (6+3 ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz