Қылмыстың көптігінің түрлері

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 47 бет
Таңдаулыға:

Қ. Жұбанов атындағы Ақтөбе өңірлік университеті

Экономика және құқық факультеті

«Құқықтану» кафедрасы

«Қылмыстық құқық» пәнінен

Курстық жұмыс

Тақырыбы : «Қылмыстық құқық бұзушылықтар көптігінің түсінігі»

_6В04201_Құқықтану мамандығы бойынша

201-топ студенті

Бақытжанова Ақниет Жасқайратқызы

Жоспар:

I. Кіріспе

I. Кіріспе: II. Негізгі бөлім

3: 5

I. Кіріспе: 1. 1. Қылмыстық құқық бұзушылықтар көптігінің түсінігі

3: 5

I. Кіріспе: 1. 2. Қылмыстың көптігінің түрлері

3: 12

I. Кіріспе: 1. 3. Қылмыстың бірнеше рет жасалуы

3: 17

I. Кіріспе: 1. 4. Қылмыстың жиынтығы

3: 27

I. Кіріспе: 1. 5. Қылмыстың қайталануы

3: 35

I. Кіріспе: III. Қорытынды

3: 45

I. Кіріспе: Қолданылған әдебиеттер тізімі

3: 47

Кіріспе

Ең біріншіден қылмыстық құқық деген түсінікке тоқталатын болсақ, Қылмыстық құқық-бұл негізгі қылмыс саласының бірі ретінде жалпы қылмыстардың түсінігін, оның белгілерін, сонымен қатар қылмыстық жауаптылықтың негізін, жазаны тағайындау және одан босату жағдайын көрсететін құқық нормасының жиынтығы болып табылады. Ал оның жалпы негізгі міндеттеріне келетін болсақ, болып жатқан қылмыстардың алдын алу және әлеуметтік негізі бар құндылықтарды қорғау болып саналады.

Заңдық әдебиеттерде қылмыстық құқықтың қоғамға тәрбие жағынан міндеттерді жүзеге асыратыны туралы пікірлемелер айтылған. Біз осындай пікірлерді қолдауымыз керек. Себебі, азаматтардың бойынан заңға деген құрметтеушілік және сол заңды орындау тәртібін қалыптастыру осы құқық салаларының алдындағы міндеті болып табылады.

Қылмыстық құқықтың салалары өте көп және де ол салалардың өзінің түрлері, белгілері және ерекшеліктері бар. Жалпы тұлғаның қылмыстық жауаптылыққа тартылу мерзімінің өтпеген немесе соттылық атағы жойылмаған немесе заңға сәйкес қылмыстық жауаптылыққа тартылуы тоқтатылмаған екі немесе бірнеше қылмысты жасауы қылмыстық құқықта қылмыстардың көптігі деп табылады. Бір тұлғаның бірнеше рет қылмысты жасауы - қоғамға өте қауіпті болып табылады. Оның себебін айтар болсақ, біріншіден, қылмыстық құқықтың қорғалуындағы қоғамдық қатынастарға объективтік жағынан тиетін зияны арта түседі. Екіншіден, егер де бір тұлға бірнеше қылмыс жасап, әртүрлі объектілерге зиян келетін болса, қауіп төнетін қоғамдық қатынастар қатары да көбейе түсеуі әбден мүмкін. Бір тұлғаның бірнеше қылмыс жасауы бұл оның бойындағы қоғамға қарсы бағыты болып есептелінеді. Бұл жағдайда ол тұлғаға анағұрлым қатаң қылмыстық ықпалды қолдану талап етіледі.

Сонымен қоса, бір тұлғаның бірнеше рет қылмыс жасауы, сол қылмысты жасаған іс-әрекетінің дұрыс анықталу мәселелерін де туғызады.

Кейбір жағдайларда бір тұлға бірнеше қылмыс жасайды да, сол қылмыстарды дәрежелеу мен сол қылмыстарға жаза тағайындаудағы қылмыстың көптігімен байланысты ерекшеліктері болып жатады.

Қылмыстың көптігін басқа да жекелеген қылмыстардан, яғни қылмыстың бір ғана құрамынан тұратын белгілі бір әрекеттерді ажыра білу қажет. Егер де, жасалған қылмыстың құрамында қарапайым белгілер ғана көрінетін болса, онда оны қылмыс түрінің көптігінен ажырату оңайға соғады. Ал егер де, қылмыстың қарапайым түрінде қылмыс түрінің көптігінің белгілері болатын болса, онда ондай жағдайларда неғұрлым көбірек зерттеу жұмыстарын жасау керек. Сол кездерде қылмыстың қарапайым түрі қылмыстың көптігі түрлерінен ажырату жеңілірек бола бастайды.

Қылмыстың көптігінің 3 түрі ажыратылады:

1) Қылмыстардың бірнеше рет жасалуы;

2) қылмыстардың жиынтығы;

3) қылмыстардың қайталануы.

Сот-тергеу органдары көбінесе кінәлінің мінез-құлқында екі немесе одан да көп қылмыстық әрекеттердің белгілері табылған кезде осындай фактілерге тап болуы керек. Осы қылмыстық әрекеттердің сипатына байланысты субъектінің мінез-құлқын қылмыстық-құқықтық бағалау айтарлықтай өзгереді. Сонымен, кейбір жағдайларда жасалған барлық әрекеттерді бірнеше қылмыстық құқықтық нормалар бойынша саралау қажет (мысалы, қылмыстар жиынтығы кезінде), ал басқаларында жасалған барлық нәрсе тек бір нормамен қамтылады (мысалы, бірнеше рет) .

Кейбір жағдайларда жазаны тағайындау тәртібі, оның ауырлығы мен өтеу тәртібі де өзгереді. Заңдылықты сақтау мүддесі үшін осы мәселелерді шешуге біркелкі көзқарас қажет екені анық. Осы жағдайлардың барлығында біз ұқсас сәттер туралы, атап айтқанда бір адамның бірнеше қылмыс жасауы туралы айтып отырғандықтан, бұл мәселелердің барлығын кешенді түрде қарастыру қажет. Бұл тұрғыда Қазақстан Республикасының қылмыстық заңнамасы бойынша қылмыстық іс-әрекеттердің көптігі проблемасын зерттеу қылмыстық құқық ғылымы мен сот-тергеу практикасы үшін маңызды, өзекті және іс жүзінде маңызды болып табылатыны сөзсіз.

Бұл құқық қорғау органдарының қылмысты азайтуға бағытталған қызметі бір адамның көптеген қылмыстар жасау жағдайларымен үнемі күресусіз, қылмыстардың қайталануына ықпал ететін себептер мен жағдайларды жоймай мүмкін невозможстігіне байланысты.

Қылмыстардың көптігі мәселесін теориялық дамыту саласында қылмыстық-құқықтық ғылым 60-шы жылдардан бастап, Т. М. Кафаров, В. Н. Кудрявцев, в. п. Малков, А. М. Яковлев және басқалар сияқты танымал ғалымдардың жұмыстары пайда болған кезде үлкен қадам жасады. Бір адамның мінез-құлқындағы қылмыстардың көптігі кезінде, ол тек бір қылмыстық әрекетті жасағаннан гөрі, субъектінің және оның жеке басының мінез-құлқындағы қоғамдық қауіптіліктің сипатын бағалау керек, Басқасы әрекеттің заңды біліктілігі болуы керек және, сайып келгенде, жазаның тағайындалуы (оның ауырлығы, анықтау және өтеу тәртібі және т. б. ) маңызды ерекшеліктермен сипатталуы керек. )

II. Негізгі бөлім

1. 1. Қылмыстық құқық бұзушылықтар көптігінің түсінігі

Бір адамның бір не екі немесе одан да көп бірнеше қылмыс жасауы мүмкін. Мұндай жағдайлар орын алған кезде сол жасалған қылмыстың іс-әрекетін дұрыс саралау үшін қылмыстың көптігін дұрыс, әрі нақты анықтау керек. Жалпы айтқанда қылмыстың көптігін басқа жай қылмыстардан ажырата білу қажет. Жалпы тұлғаның қылмыстық жауаптылыққа тартылу мерзімінің өтпеген немесе соттылық атағы жойылмаған немесе заңға сәйкес қылмыстық жауаптылыққа тартылуы тоқтатылмаған екі немесе бірнеше қылмысты жасауы қылмыстық құқықта қылмыстардың көптігі деп табылады.

Қылмыстың өзіндік бір белгілеріне тоқталсақ, ол бір тұлғаның бір немесе одан да көп бірнеше қылмысты жасап және оның ішінде қылмыстық құрамының барлық белгілері болатын болса, онда осы нәрсе қылмыстың өзіндік бір белгісі болып саналады. Сондықтан да әкімшілік құқық бұзушылықтың іс-әрекеттері қылмыс түрінің көптігіне жатпайды десек те болады.

Қылмыстардың көптігінің былайша айтқанда жекелеген қылмыстардан ерекшеліктеріне тоқталатын болсақ, бір тұлғаның бірнеше рет қылмыс жасауын, яғни қылмыстың көптігін жекелеген қарапайым қылмыстардан айырып қарау маңызды. Жекелеген қылмыстар бұл қылмыс құрамының белгілерінің тек біреуінің ғана көрініс табуы. Және де осы екеуін, яғни қылмыстың көптігі мен жекелеген қылмыстарды бір-бірінен айыра білу аса қиындық туғызбайды. Кей жағдайларда жекелеген қылмыстар мен қылмыстардың көптігінің арасында ұқсас жағдайлар болуы мүмкін. Басқаша негізде айтқанда, жеке болып табылатын қылмыстардың кей түрлері көптік қылмыстарға ұқсап жататын кездер болады. Мұндай кездер орын алған жағдайда жекелеген қылмыстар белгілерінін негізі болып табылатындарын, сондай-ақ қылмыстардың көптілігіне ұқсас түрлерінің жалпы түсінігін, мән мағынасын дұрыс жүргізіп, анықтап алған жөн. Сондықтан да, көп жағдайларда қылмыстық құқықтың саласында қылмыстың көптілігі жекелеген қылмыс түрлерімен және оның жалпы анықтамасымен басталып жатады.

Жекелеген қылмыстар негізінен қарағанда қылмыстың көптігінен қылмыс құрамының, жасалған қылмыстың іс-әрекетінің көлемі немесе қылмыс объектілерінің саны жағынан ажыратылып жатады. Қылмыстың көптігі жағдайында оның жалпы түсінігін айқындауда көбіне қылмыс құрамының субъекті жағына аса маңызды мән беріледі. Себебі, мұндай жағдайда бір тұлғаның бірнеше қылмысты жасаудағы іс-әрекеттері қаралады. Бірақ та бұл нәрсе міндетті қаралатын істердің қатарына жата бермейді, себебі көп қылмыс жағдайларында бірнеше адамның, яғни қылмыстық топтың бірлесуі арқылы жасалатын қылмыстар да көптік қылмыстарда кездесіп жатады. Қылмысты бір немесе одан да көп бірнеше адамның жасаған жағдайда қылмыстардың көптігін квалификациялау ережесі өзгеріске ұшырамайды, тек қана адамның жасалған қылмысқа қатысты кінәсі болса болғаны.

Жалпы алғанда жекелеген қылмыстарды қылмыстық құрамның бір ғана белгісі бар әрекет ретінде түсіну қажет. Сондай-ақ жекелеген қылмыстардың қарапайым ғана ұғымын бір іс-әрекетті орындаумен ғана аяқталған қылмыс ретінде түсінуге болады. Ал егер де қылмыс сипаты күрделі болған жағдайда, яғни бірнеше қылмыс әрекеттерінін арқылы жасалғанда осы іс-әрекеттердің жиынтығын бір немесе одан да көп бірнеше қылмысты білдіретінін анықтау кезінде қиындық тудыруы мүмкін. Мысалға алатын болсақ, қылмыскер бірнеше адамдарды өлтірген болса және әрбірін жеке қылмыстық ниеттермен жасалған кезде, осы қылмысты екі немесе одан да көп адамдарды өлтіруі деген түсінік қалыптаса ма, әлде қылмыстардың жиынтығы арқылы квалификациядан өтуі қажет па деген сұрақтар туындауы мүмкін. Сондықтан да, осы секілді басқа да қылмыстық іс-әрекеттер болған жағдайда, бір жекелеген қылмыс деп немесе көптік қылмыс деп тану жағдайлары қиындыққа әкеп соқтыруы мүмкін. Осындай кездерде құқықтық жағынан дұрыс бағалау үшін жекелеген қылмыстар мен көптік қылмыстардың тек қана жалпы түсінігін, айырмашылығын білу қажет емес, сонымен қоса заңдық нормалардың мазмұны жағына қарай көңіл бөлу қажет.

Кейбір заң шығарушы қылмыстар жасалған кездерде орын алып тұратын басқа да қылмыстық белгілерді осы қылмыста келтіріп, қылмыстарды бірнеше объекті немесе әрекеттердің орындалу жағдайларымен сипатталғанда осы қылмыстардың қоғамға қаншалықты қауіптілік дәрежесінде екенін анықтауға мүмкіндік береді.

Кей жағдайларда жекелеген қылмыстың негізгі мағынасы, түсінігі, құрылысы қалай болады деген сұрақтар туындап жатады. Осындай сұрақтардың жауабы әдебиеттерде бір-бірлеріне келіспей жатады. Біреулері жекелеген қылмыстарды белгілі бір мақсатқа жету үшін бағытталған акті түрінде қарастырса, біреулері бір немесе соған сәйкес әрекеттермен жасалынған және де бір ғана кінә түрімен орындалған, сондай-ақ бір немесе соған сәйкес зардаптар түрінің туындауы дегенді білдіретін қылмыстар деп анықтап жатады. Сонымен қатар әлеуметтік мағынада жекелеген қылмыстарды айтар болсақ, көп жағдайларда бірге жасалатын, бір-бірімен өзіндік тығыз байланыста болатын, сондай-ақ ортақ объективтік, субъективтік жағынан белгілері болатын, қоғамға қарсылық мағынасы жағынан қылмыскерлердің кей санаттарына тән құқыққа қайша келетін әрекеттердің бейнесі болып саналады десек те болады. Құқықтық нысаны жағынан айтар болсақ, жекелеген қылмыстарды қылмыстық құқықтық нормамен ұқсас бір қылмыс құрамы болып қарастырылған әрекеттер деген де көзқарастар кездесіп жатады.

Жекелеген қылмыстардың жалпы мағынасын ашу үшін осы жеке қылмыстардың құрамын айқындап көрсетуге арналған қылмыстық заңдық нормалардың негізгі бағытын, соларда көрсетілген белгілерге сәйкес әртүрлі деңгейде болатынын ескере кеткен жөн. Себебі, жоғарыда айтылып кеткендей жекелеген қылмыстар зерттеуші ғалымдардың айтқанындай қылмыстық заңдық нормаларында бір әрекет, бір зардап, бір нысанымен ғана анықталып, сипатталып, көрсетіліп жатпайды десек те болады. Мұндай бір әрекет, бір зардап, бір кінә нысаны болатын жағдайлар жай немес қарапайым қылмыстың түрлерін білдіреді деп атасақ болады. Мысалға алатын болсақ, ұрлық жасау, кісі өлімі секілді қылмыстар объектіге қарсы бағытталған белгілі бір әрекеттермен, ал кінә нысаны қасақаналық арқылы анықталып жатады. Ал күрделі қылмыс құрамдары болып табылатын кей қылмыстардың құрылымын, құрамын сипаттайтын белгілердің көлемі ол нәрсеге қарағанда неғұрлым күрделірек болып табылады.

Негізінен алғанда қылмыстық заңда қылмыстардың көптеген түрлері негізгі және қосымша объектілермен, бірнеше белгілі бір іс-әрекеттермен көрінетін объективтік жақпен, бір не екі немесе одан да көп зардаптармен, сонымен қоса кінәлі нысанының екі түрімен сипатталып көрсетіледі. Мысалға алатын болсақ, қылмыс жасалған кезде жәбірленушіге, оның денсаулығына ауыр зардаптардың келуі, азаматтың бостандығына қарай жасалған іс-әрекеттерді қасақаналық негізде жасағанымен жәбірленушінің денсаулығына тек қасанақа зардап келтіру ғана емес, абайсызда зардап келтіруі, осыған ұқсас бірнеше объект түрлеріне зиян келтіруі мүмкін. Бір ғана қылмысты орындау сәтінде орын алуы мүмкін деп табылатын белгілерді құрамы жекелеген қылмыстарды да қамту әртүрлі деңгейде болады деуге келеді.

Заңда көрсетілген баптардың, қылмыстың құрамының белгілерінің сипатталуының күрделенуі осы Қылмыстық кодексте айқын байқалады. Себебі, қолданыста жүрген заң қылмыстарды жасау кезінде көрініс табуы мүмкін басқа да немесе негізгі зардапқа қарағанда күрделірек зардаптардың, абайсыздық жағдайының да жеткілікті кездесетіндігі туралы да ескерген және де осы қылмыстардың жалпы мағынасын ашу үшін қажетті қолданылатын белгілерден басқа да осы қылмыстардың орындалуы кезінде орын алуы мүмкін, бірақ та қылмыстық құрамның басқа да қылмыстарға тән белгілерінің көлемінде келтіреді. Мысалға алатын болсақ, жоғарыда айтылып кеткен ұрлық қылмысының жалпы мағынасын, құрамы, құрылымын ашу үшін қолданылған белгілер, сол адамның бостандығы, адамды басқа жаққа алып кетуі, сондай-ақ әрекетті қасақана жасау болып саналады.

Жоғарыда айтылғандарды есепке ала отырып, жекелеген қылмыстар дегеніміз, бір қылмыс құрамында қылмыстық құқықтық нормалар көрсетілген қылмыстар деген тар ұғымды түсінік деп санауға болады. Ал кең мағынада айтар болсақ, жекелеген қылмыстар дегеніміз, қылмыстық заңда көрсетілген қоғамға қауіптілік дәрежесін білдіретін, сондай-ақ қылмыстық құрамның ерекшеліктеріне қарай объективтік, субъективтік белгілердің жиынтығы болып саналады.

Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексінде қылмыстардың көптігі ұғымы берілмейді, оның түрлері айқындалады.

Қылмыстық құқық теориясында қылмыстардың көптігі деп адамның екі немесе одан да көп тәуелсіз қылмыстарды құрайтын бірнеше әрекеттерді жасауы түсініледі. Көптік сонымен қатар дайындық, қастандық, қылмысқа қатысу (мүлікті ұрлау және алаяқтыққа көмектесу) жағдайларынан тұрады. Көптікке тән үш белгі бар:

1) әрбір қоғамдық қауіпті әрекет қылмыс болуы тиіс;

2) көптікті құрайтын әрекеттердің әрқайсысы қылмыстың дербес құрамын білдіруге тиіс;

3) көптікті құрайтын әрекеттердің әрқайсысы істі сотта қарау кезінде өзінің заңды мәнін сақтауға тиіс. Егер адам бұрын мінсіз болса, көптік болмайды

егер бұрын жасалған қылмыс үшін соттылық жойылса немесе алынып тасталса немесе мұндай қылмыс үшін қылмыстық жауапкершілікке тарту мерзімі аяқталса, қылмыс қылмыстық жауапкершіліктен босатылды.

Бір адамнан келетін бірнеше қылмыстың зияны осы қылмыстардың әрқайсысы келтірген зияннан көп. Мұндай жағдайлар әрекеттің ауырлығының жоғарылауын және бірнеше қылмыс жасаған адамның қауіптілігін көрсетеді. Бұл туралы Заңның ережелері де айтады: бірнеше қылмыс жасау жазаның жоғарылауына әкеледі. Мысалы, бір ұрлық үшін қайта жасалған ұрлыққа қарағанда жеңілірек жаза қарастырылған. Бұрын қылмыс жасаған адамға жаза тағайындау кезінде бұл ауырлататын жағдай ретінде қарастырылады.

Қылмыстардың көптігін құрамдас, жалғасатын және ұзаққа созылатын қылмыстардан ажырату керек, олар көптікке ұқсайды, бірақ іс жүзінде жалғыз қылмыстар, яғни қылмыстың бір құрамын қамтитын әрекеттер.

Құрама қылмыстар - бұл бірнеше әрекеттерден тұратын, олардың әрқайсысы оқшауланған жағдайда тәуелсіз қылмыс ретінде қарастырылатын, бірақ олардың ішкі бірлігіне байланысты өзара байланыстар заңмен бір қылмысқа біріктірілетін қылмыстар.

Күрделі қылмыстың мысалы қарақшылық болуы мүмкін. Қарақшылық екі қол сұғушылықтан тұрады: біреуі жеке тұлғаға, екіншісі меншікке бағытталған. Бірыңғай ниетпен қамтылған және ортақ, бірыңғай мақсатқа бағытталған екі және одан да көп бірдей (бірдей) қылмыстық әрекеттерден (әрекетсіздіктерден) тұратын жалғасып жатқан қылмыстар қайталама деп танылмайды. Мысалы, қомақты соманы алу үшін аз мөлшерде сеніп тапсырылған ақшаны иемдену арқылы жасалған жымқыру. Мұндағы ұрлықтың жекелеген эпизодтары қылмыстың тәуелсіз құрамын білдірмейді, олар бір ұрлыққа бір қылмыстық ниетпен байланысты.

Қандай да бір әрекеттен немесе әрекетсіздіктен басталып, белгілі бір уақыт ішінде үздіксіз жүзеге асырылатын қылмыс ұзаққа созылады деп танылады. Мұндай қылмыстарға қашу, қаруды заңсыз сақтау, қылмыстар туралы хабарламау жатады. Мұндай қылмыстар бірінші әрекет жасалған сәттен басталады және кінәлінің өзі келгенге дейін немесе билік оны ұстағанға дейін созылады.

Қылмыстардың көптігі-бұл қылмыстық заңда жоқ жалпылама қылмыстық-құқықтық ұғым. Оны қылмыстық құқық ғылымы әзірлеген және құқық қолдану практикасы қолданады. Бұл тұжырымдаманың функционалдық рөлі-бір адамның бірнеше қылмыс жасауын жеткілікті түрде көрсету, кінәлі адам жасаған барлық әрекеттері үшін қылмыстық жауапкершілікке тартыла ма, жоқ па. Бұл ретте қылмыстардың көптігі ұғымымен қамтылған жағдайлардың қылмыстық-құқықтық айырмашылығы қылмыстардың саралануына, қылмыстық жауаптылықты дараландыруға, жазаны тағайындауға және орындауға, соттау мен жазаны өтеудің қылмыстық-құқықтық салдарына және сол сияқтыларға әсер етеді.

Қылмыстық-құқықтық ұғым ретінде қылмыстардың көптігі белгілі бір заңды белгілермен сипатталады. Оларға мыналар жатады:

1) адамның қылмыстық заңның бір немесе әртүрлі баптарында (немесе баптың бөліктерінде) көзделген екі немесе одан да көп қылмыс жасауы;

2) қылмыстардың әрқайсысы дербес, оқшауланған болып табылады және қылмыстық заңның жеке бабы (немесе баптың бөлігі) бойынша сараланады;

3) көптікті құрайтын қылмыстардың әрқайсысы үшін оны жасау фактісінен туындайтын қылмыстық-құқықтық салдарлар сақталады. Қылмыстардың көптігінің ең көп таралған белгісі,

бұл әлеуметтік-құқықтық құбылысты сандық (сыртқы) жағынан сипаттайтын нәрсе-бір адамның (және адамдар тобының қатысуымен) кемінде екі қылмыс жасауы. Егер екі әрекеттің бірі қылмыс емес, өзге де құқық бұзушылық (азаматтық-құқықтық азаптау, әкімшілік, тәртіптік теріс қылық) болып табылса, қылмыстардың көптігі алынып тасталады. Мәселен, мысалы, ұсақ бұзақылық (теріс қылық) және қылмыстық жазаланатын бұзақылық, ұсақ ұрлық (теріс қылық) және ұрлық (қылмыс) сияқты әрекеттердің жиынтығы көп емес.

Көптіктің екінші белгісі-адамның екі немесе одан да көп қылмыс жасауы, олардың әрқайсысы келесідей сипатталады

жеке, дербес жеке қылмыс. Мұндай жалғыз қылмыстың әртүрлі формалары болуы мүмкін, бірақ ол әрқашан тәуелсіз құрамның белгілерін қамтиды. Бұл жағдайда олардың әртүрлі комбинациялары мүмкін. Сонымен, кінәлі екі немесе одан да көп "қарапайым" жеке қылмыс жасай алады, немесе бір "қарапайым" және онымен бірге жалғасатын немесе жалғасатын қылмыс, немесе екі құрама қылмыс және т. б.

Қылмыс ұғымын анықтай отырып, қылмыстық заң аяқталған және аяқталмаған қылмыстық қол сұғушылықты (дайындық және қастандық) білдіреді. Сондықтан көптікті құрайтын қылмыстардың әрқайсысы аяқталуы немесе аяқталмауы мүмкін. Оларды жасау кезектілігі мұндай тіркесімнің қылмыстардың көптігі ретінде біліктілігіне әсер етпейді.

Қылмыстық заңға сәйкес қылмыс тек қоғамдық қауіпті әрекеттің (Орындаушының әрекеті) тікелей орындалуы ғана емес, сонымен бірге ұйымдастырушының, арандатушының және көмекшінің әрекеті деп танылады. Сондықтан, алдыңғы қол сұғушылықта қатысушы ретінде әрекет еткен адамның қылмыстық әрекетті жасауы (және керісінше) қылмыстардың көптігін де құрайды.

Көптіктің үшінші белгісі-қылмыстардың әрқайсысының қылмыстық-құқықтық салдары сақталады. Бұл дегеніміз, көптік қылмыскердің қылмыстық жауапкершілігі (немесе оның нақты жазасы) алынып тасталатын немесе соттылығы жойылған немесе алынып тасталатын бұзушылықтар тудырмайды. Осыған байланысты қылмыстық-құқықтық қатынастардың шекараларын, яғни оның пайда болу және тоқтау уақытын (бастапқы және соңғы сәттерін) нақтылау қажет.

Құқықтық қатынас, өздеріңіз білетіндей, заңды фактіге байланысты туындайды. Қылмыстық-құқықтық қатынас үшін мұндай факт адамның қылмыстық қол сұғушылық жасауы болып табылады. Дәл осы сәттен бастап субъектінің қылмыстық заң қылмыспен байланыстыратын жағымсыз салдарға ұшырау міндеті және сот пен тергеу органдарының қылмыскерді осы міндетті орындауға мәжбүрлеу құқығы туындайды.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.