МЕКТЕПКЕ ДЕЙІНГІ ЖӘНЕ БАСТАУЫШ СЫНЫП БАЛАЛАРЫНЫҢ РУХАНИ ДАМУЫНЫҢ ҚҰНДЫЛЫҒЫ

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 17 бет
Таңдаулыға:

Әлеуметтік жұмыс білім беру бағдарламасы
Отбасы және балалармен әлеуметтік жұмыс пәні

Жобалық жұмыс
Тақырыбы: Алматы қаласындағы мектепке дейінгі және бастауш сынып балаларына арналған ДАНАЛЫҚ кітап баспасы

Орындағандар:
"Әлеуметтік жұмыс" Тілепалдиева С.У.
мамандығының Досберген Н. Б.
3-курс студенттері

Ғылыми жетекші:
асс. Профессор,PhD Абенова К.А

Алматы, 2022ж
----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Мазмұны
----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------
КІРІСПЕ
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
3
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
1
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
МЕКТЕПКЕ ДЕЙІНГІ ЖӘНЕ БАСТАУЫШ СЫНЫП БАЛАЛАРЫНЫҢ РУХАНИ ДАМУЫНЫҢ ҚҰНДЫЛЫҒЫ
----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------
1.1
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Мектепке дейінгі және бастауыш сынып балаларының рухани дамытудың теориялық негіздері
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
5
----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------
1.2
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Қазіргі қоғамдағы балалардың оқу зейінін ашудағы көзқарас
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
7
----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------
1.3
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Мектепке дейінгі және бастауыш сынып балаларын әлеуметтендіру мен дамытудың шетелдік тәжірибесі
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
9
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
2
МЕКТЕПКЕ ДЕЙІНГІ ЖӘНЕ БАСТАУЫШ СЫНЫП БАЛАЛАРДЫҢ РУХАНИ ДАМУЫНЫҢ ҚАЗІРГІ ЖАҒДАЙЫНА ТАЛДАУ ЖАСАУ
----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------
2.1
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
ҚР Мектепке дейінгі балаларға рухани білім беру мәселесінің статистикалық сипаттамасы
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
12
----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------
2.2
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Қазіргі қоғамдағы мектепке дейінгі және бастауыш сынып балаларының қазақ тіліне деген қажеттілігі
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
17
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
3
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
БАЛАЛАРҒА АРНАЛҒАН ДАНАЛЫҚ КІТАП БАСПАСЫ
----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------
3.1
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Даналық кітап баспасының модельі, мақсаты мен міндеті
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
22
----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------
3.2
Кітап баспасының атқарушы қызметі, жұмыс жүргізу спекторлары мен ұйымдастырылу барысы
----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------
ҚОРЫТЫНДЫ
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
27
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
27
----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------
КІРІСПЕ
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Зерттеу тақырыбының өзектілігі. Қоғамда болып жатқан әлеуметтік процестер отбасы жағдайына айтарлықтай әсер етеді. Елде нарықтық қатынастардың пайда болуы экономикалық және отбасылық мәселелердің апатты өсуіне әкелді.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Кедейлену, жұмыссыздық, жанұя табысының жетіспеушілігі, қалыпты өмір сүру жағдайлары, сонымен қатар, халықтың құқықтары мен мүдделерін қозғайтын әлеуметтік мәселелердің шиеленісуі, отбасы дағдарысы, ажырасулар санының артуы, әсіресе жас отбасылардағы, шағын отбасылардағы, толық емес және қамқорлықсыз отбасылардың өсуі, некесіз босану сынды жағдайға ұшыраған отбасылар санаттарыменәлеуметтік қорғауды күшейту және оны әлеуметтік жұмыстың дербес объектісі ретінде ерекшелеу бойынша шұғыл шаралар қабылдау қажеттілігі туындайды.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Қазіргі таңда мұндай жағдайлардың болуы әлі де қоғамда орын алып келе жатқан өзекті мәселе болып табылады. Сондықтан, ресми статистикалық деректерге сай халықтың тығыз орналасқан, ӨҚЖ-ларға салыстырмалы түрде жиі ұшырайтын отбасылардың жиі кездесетін аумақтарда әлеуметтік орталық ашу өзектілігі туындайды. Осындай аумақтардың бірі - Шымкент қаласы орналасқан Түркістан облысы. 2021 жылғы 1 қазанға облыстағы халық саны 2066,5 мың адамды құрады, 2021 жылғы ІІІ тоқсанда Түркістан облысының жұмыссыздар саны, бағалау бойынша, 41,9 мың адамды құрады [1]. Мүгедектердің саны бойынша ауданның халық санына шаққанда ең көп үлесі Мақтарал ауданының еншісінде. Мұнда аудан халқының 6,7 пайызы еңбекке жарамсыздығы туралы куәлік алған [2]. 2021 жылдың жылдың кыркүйек айында мүгедектер саны 97 мыңнан асқан [3]. Республика бойынша облыс туу мен табиғи өсім көрсеткіштері бойынша 1-орында [4]. Халықтың орналасуының осындай ерекшеліктерін ескере отырып осы аумақта әлеуметтік оңалту орталығын ашуды қарастыратын боламыз. Бұл тұста Қазақстан Республикасының халықты, оның ішінде өмірлік қиын жағдайға тап болған отбасыларды қолдауға, көмек беруге бағытталған мемлекеттік заңнамалар негізін, әлеуметтік қызметкердің игеруге қажетті дағдылары мен өмірлік қиын жағдайдағы клиенттермен жұмыс жүргізудегі қағидаларын басты назарға алу керек. Осы мәселелердің барлығы біздің зерттеу жұмысымыздың тақырыбының өзектілігін көрсетеді.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Жобаның мақсаты - өмірлік қиын жағдайға тап болған отбасыларға әлеуметтік көмек көрсетуге бағытталған ғылыми еңбектерге шолу жасай отырып, осы санаттағы отбасыларға арналған әлеуметтік бағдарамалардың тиімділігіне баға беру арқылы Шымкент қаласында Феникс әлеуметтік орталығын ашу.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Осы мақсаттан төмендегідей міндеттер туындайды:
oo ----------------------------------- ----------------------------------- ----------
отбасы және отбасының қиын өмірлік жағдайы ұғымдарын қарастыру;
oo ----------------------------------- ----------------------------------- ----------
қазіргі Қазақстандағы отбасымен әлеуметтік жұмыстың құқықтық негіздерін зерттеу;
oo ----------------------------------- ----------------------------------- ----------
қиын өмірлік жағдайдағы отбасылармен әлеуметтік жұмыстың ерекшеліктерін талдау;
oo ----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Қиын жағдайда қалған отбасыларға әлеуметтік қызмет көрсететін Феникс орталығын ашу.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Зерттеу жұмысының объектісі - Шымкент қаласындағы қиын жағдайдағы отбасылар.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Зерттеу мақсаттары мен міндеттерінің сипаты жұмыста қолданылатын әдістерді таңдауға сеп болды. Жобада келесі әдістер қолданылды: отандық және шетелдік ғылыми әдебиеттерді зерттеу және талдау; сипаттау, салыстыру, жалпылау, жүйелеу.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Жұмыстың құрылымы. Жоба кіріспеден, үш тараудан тұратын негізгі бөлімнен, қорытынды бөлімнен және пайдаланыған әдебиеттерден тұрады. Кіріспеде зерттеу тақырыбының өзектілігі, жобаның мақсаты мен міндеттері, жұмыстың нысанасы мен зерттеу пәні және жұмыс жүргізудің әдістері көрсетіледі.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Негізгі бөлімдеӨмірлік қиын жағдайдағы отбасыларды әлеуметтік зерттеудің алғышарттары деп аталатын теориялық бөлімде өмірлік қиын жағдайдағы отбасылармен жұмыс жүргізуді зерттеген ғалымдардың еңбектеріне, осындай отбасыларды оңалтуға арналған заңнамалық құжаттар және оларға көрсетілетін әлеуметтік көмектің түрлеріне және әлеуметтік қағидаларына шолу жасалды.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Қазақстан Республикасында өқж отбасыларын оңалтуға арналған әлеуметтік бағдарламаларды талдау және бағалау деп аталатын талдау бөлімінде ӨҚЖ отбасыларымен кейс технологиялары арқылы жұмыс жүргізу шараларына, осындай отбасыларға жүргізілген әлеуметтік зерттеулерге талдау жасалады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Жұмыстың жобалау бөлімінде ӨҚЖ отбасыларын әлеуметтік оңалту,кейс-менеджмент технологиясын қолдану және орталықтың маркетингін жасау арқылы Феникс әлеуметтік орталығын ашу қарастырылды.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------
І. МЕКТЕПКЕ ДЕЙІНГІ ЖӘНЕ БАСТАУЫШ СЫНЫП БАЛАЛАРЫНЫҢ РУХАНИ ДАМУЫНЫҢ ҚҰНДЫЛЫҒЫ
----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------
1.1. Мектепке дейінгі және бастауыш сынып балаларының рухани дамытудың теориялық негіздері
----------------------------------- ----------------------------------- ----------

Қазіргі замандағы өмір үздіксіз өзгеріп, дамып отырады және белгілі бір оқиғалармен бірге өзгереді. Әрбір білім беру ордаларының алдында тұрған міндет, ол оқушыларды рухани-мәдени және адамгершілік жағынан тәрбиелеу және білімін дамыту, сонымен қатар, айналада болып жатқан өзгерістерді бағалай алатын, алдына мақсат қоя білетін және қоршаған адамдардың мүдделерін сақтай отырып, жүйелі коммуникацияға қол жеткізе білетін жауапты азаматтарды даярлау. Мұндай мәселелерді шешуде қатынды бастан, баланы жастан деген қазақ мақалын есімізге аламыз, яғни баланы жас кезінен бастап рухани білім беріп, сауатын ашу арқылы арқылы қол жеткізуге болады. Балаларға дұрыс тәрбие бере білу үшін білім беру ордаларында көркем әдебиеттерді оқиды, балалар фильмдері мен мультфильмдерін көреді. Әсіресе, өздеріңізде білесіздер, мектеп жасына дейінгі және бастауыш мектеп жасындағы балалар мультфильмдерді көруге өте қатты қызығушылық танытады.
Қазақстандық педагогтарымыз бен психологтарымыз мультфильмнің тәрбиелік ортадағы тиімді әсерлері туралы көптеген зерттеулер де жүргізді. Н.Е. Маркова, И. Я. Медведева балалардың сыртқы әлеммен әлеуметтенуі мен өзара әрекеттесуін әртүрлі тәсілдерін көрнекі түрде көрсетеді. Балалар өздерінің сүйікті кейіпкерінің мінез-құлқын мультфильмдерде де, ересектердің іс-әрекеттерін қадағалап отырғанды ұнатады. Осы жайлы тіпті Абай атамыз: ...Адамға үш алуан адамнан мінез жұғады: ата-анадан, ұстазынан, құрбысынан. Әсіресе, олардың қайсысын жақсы көрсе, содан көп жұғады деп осы үшеуінен баланың болашағы шешілетінін ескерткен[1]. Әрбір мультфильм балаға пайдасын бере бермейтінін ескерте өту аса маңызды. Сол себептен де ата-аналардың негізгі міндеті балаларына жүйелі оқулықтар таңдай алу, балаларын білімге баулы қажет.
Өмір бойы адам рухани құндылықтар, мәдени және ғылыми жаңалықтар туралы білімді игереді. Бұл процесте де жас ерекшеліктері маңызды. В. С. Мухинаның пікірінше, Адамгершілік құндылықтарды игеру-белгілі бір заңдылықтар мен кезеңдерден өтетін үздіксіз процесс. Бастауыш сыныптар мектебінде балалар мінез-құлық нормалары мен ережелерін белсенді түрде үйрене бастайды. Олар құрдастарының мысалынан үйренеді. Олар басқа балалардың іс-әрекеттерін бағалауға тырысады және салдарын талдай отырып, қорытынды жасайды[2].
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Бүгінгі күнінің маңызды мәселелерінің бірі - болашақта ел тұтқасын ұстар азаматтардың өнегелі тәрбиесі. Елбасы Н.Ә. Назарбаевтың Қазақстан-2030 жолдауында олардың отансүйгіштік сезімін, білім мен біліктілігін, дағдысы мен шеберлігін, асқақ адамшылық және адамгершілік қадір-қасиеттерін, жаңа дүниетанымдық көзқарастарын, салауаттылық дағдыларын, ұнамды мінез-құлық нормаларын рухани-адамгершілік құндылықтар арқылы қалыптастыру үлкен қажеттілік екені жан-жақты негізделген.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Қоғамға сай азаматты тәрбиелеудің бірден-бір жолы адамның рухани байлығын арттыру болып табылады. Қазіргі уақытта қала жастары ғана емес, берекелі ауыл мен ақ көңіл, жайдары, ойлары таза, рухани құндылығы мен адамгершілігі жоғары, тәрбиелі ауыл адамдары да өзгерген. Мысалы, адам айтса нанғысыз аурулардың көбеюі, адамгершілік қасиеттеріміздің жүдеу тартуы, кісі өлтіру, үй тонау, маскүнемдік пен нашақорлық, жезөкшелік сияқты жат қылықтармен қатар мейірімсіз, қатігез жастар ауылдан да орын алады. Ауырып ем іздегенше, ауырмайтын жол ізде деген сөз бар қазақта. Яғни, жас ұрпақтың осындай күйге түспеуіне, олардың рухани бай, адамгершілігі мықты, бір-бірімен достық қарым-қатынаста өмір сүруіне жағдай жасау кезек күттірмейтін мәселе екені анық. Әсіресе, оқушылар тәрбиесіне мектептегі дұрыс ұйымдастырылған тәрбие іс-шараларының ықпалы зор болары сөзсіз.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Адамгершілік, тәрбие мәселелері көптеген педагог ғалымдардың (Я.А.Коменский, И.Г.Гербарт, А.Н.Кочетов, А.С.Макаренко т.б.) еңбектерінде кеңінен қарастырылған.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
И.Г.Пестолоции еңбек адамгершілікке үйретеді, балалардың бірімен-бірін өзара және олардың ересектермен дұрыс қарым-қатынаста болуын қалыптастырады деп ойлаған.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Кеңес педагогы А.С.Макаренко болса, адамгершілік тәрбиесін ұжым арқылы қалыптастыруға аса көңіл бөлген педагог ғалым болып табылады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Абай мен Шәкәрім өз еңбектерінде тұлға бойында, рақымшылық, қанағат, төзімділік, жауапкершілік секілді қасиеттердің қалыптасуына көп көңіл бөлген. Бұл тұлғаның адамгершілігінің белгісі ретінде қарастырған. Сол секілді қазақ ағартушылары Ы.Алтынсарин, М.Жұмабаев, Ж.Аймауытов балаға адамгершілік тәрбие беруді оқу-тәрбие ісінде пайдалануға айрықша көңіл бөлу қажеттілігін барынша дәлелдеуге талпынды.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Адамгершілік сезімдерге ұнату мен ұнатпау, кұрметтеу мен жек көру, сыйлау мен рақымсыздық, сүйіспеншілік пен өшпенділік жатады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Адамгершілік тәрбиесінің өзекті міндеті - өзі өмір сүріп отырған кезеңдегі қоғамның алдында тұрған мақсат мүддесіне сай адамгершілік қасиеттердің тұтастығын тәрбиелеу.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Адамгершілік тәрбиесі күрделі де қайшылыққа толы процесс. Сондықтан, адамгершілікке баулу дегеніміз - ол адамдардың үлкен бе, кіші ме, әрбір істеген ісін, сөйлеген сөзін, өзгелермен қарым-қатынасын ақылға салып, ар-ұят таразысынан өткізіп, біліммен ұштастырып, ең әділ, ең дұрыс жолын таңдап ала білуі[3].
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Бала дамуының алғашқы кезеңiнен яғни адамгершiлiк туралы ұғымдарды саралап, санасына сiңiре бастайды. Моральдiк-этикалық дәстүр мәдениетiнiң толысқан сферасы ретiнде дәстүрлi педагогикалық мәдениеттi қалыптастыра отырып өскелең ұрпақты, адамгершiлiкке тәрбиелеудiң негiзгi құралы, формасы, әдiс-тәсiлдерi, адамгершiлiктiң қайнар көзi, iлкi бастауы бола алады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Кейбiр зерттеушiлер адамгершiлiк дәстүрлерiн ұрпақтан-ұрпаққа берiлген күйде өзгерiссiз, ал өзгерген жағдайда ұзақ уақыт қызмет ететiн мораль элементiнiң тұрғысында қарастырады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Бұған А.Д.Макаренконың Адамгершiлiк немесе моральдық саласында қызмет ететiн және моральдық қатынасты бейнелейтiн дәстүрлер дей келе, ұлттық адамгершiлiк деп отырған ұғымдарымыздың түп төркiнi моральды-этикалық дәстүрдiң сара жолына әкеп тiрейдi. Тәрбиенiң дәстүрмен тығыз байланыстырған тұңғыш қарастырушы К.Д.Ушинский болды. Ол өз еңбектерiнде тәрбиенiң халықтық сипатына, еңбектiң тәрбиелiк және психикалық сипатына және тәрбиедегi адамгершiлiк мәселелерiне көңiл бөле отырып Тәрбие көзi - халықтық педагогика деген тұжырымға келген.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Осы идеяны қазақ жерiнде жалғастырушы педагог Ы. Алтынсарин мынадай адамгершiлiктiң түрлерiн атап көрсетедi, 7 жақсы қасиет:
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
⮚ Бiрiншi: Имандылық.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
⮚ Екiншiсi: Жоғарғы әдiлдiк.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
⮚ Үшiншiсi: Адалдық, ақкөңiлдiлiк.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
⮚ Төртiншiсi: Сыпайылық, момындық.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
⮚ Бесiншiсi: Адал ниетпен өсиет беру.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
⮚ Алтыншысы: Жомарттық, қайырымдылық.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
⮚ Жетiншiсi: Дұрыс заңдылық[4].
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Ә.Фараби: Доскерлiк - адамгершiлiктегi жақсы қасиет, бұл өзi адамның басқа адамдармен тиiстi шамада қарым-қатынас жасауынан туады, осының арқасында ол өзiнiң жүрiс-тұрысынан, сол адамдармен әңгiмесiнен жақсы ләззат алады. Бұл жөнiнде артық кету - жарамсақтыққа соғады, ал достыққа кемтар болу - тәккаппарлыққа итередi. Ал ендi осы ретте ол басқаны ренжiтетiн iс жасаса, онда бұл дүрдараздыққа апарып соғады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
М.Әуезовтың педагогика, методика мәселелерi жайлы мәселе көтергенi белгiлi. Ғылым атты еңбегiнде: Адам баласының жаман құлқы жаратылысынан емес, өскен орта, алған үлгi, өнеге бiлетiндiгiнен және түзелу, бұзылу жас уақытта болады. Көпшiлiктi адамгершiлiкке тәрбиелеу үшiн жас буынды тәрбиелеу қажет... Адамшылықты таза жүргiзу үшiн - көп ой керек, ойлау үшiн оқу керек және оқу әр тараптан мағлұмат берiп, ақиқатқа баланың көзiн жеткiзiп, көңiлiне жақсылықпен тәрбие беру керек.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Ал С.Қожахметов шәкiрттердiң адамгершiлiк пен әдеп, саналы тәртiпке тәрбиелеу мәселелерiне байланысты бiрнеше еңбек жазды. Автор өз еңбегiнде дүниежүзiлiк педагогиканың классигi Ян Амос Каменскийдiң Тәртiп жоқ мектеп - сусыз диiрменмен тең дейтiн афоризмiн эпиграф етiп алады. Ол Саналы тәртiп оқушылардың еңбекке, оқуға саналы түрде өзiнiң бар ықыласымен қатысуын, мектеп мүлкiне ұқыпты болуын, туысқандарына, жолдастарына көзқарас, қарым-қатынасы, сыпайы, қадiрлi, қошеметтi болуын талап етедi.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Жалпы қазiргi ғылыми әдебиеттерде адамгершiлiк мәдениетiн қалыптастыру мынадай мiндеттердi белгiлейдi:
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
⮚ Табиғи және әлеуметтiк ортаға деген жауапкершiлiкпен қарауды қалыптастыру - тәрбиенiң құрамдас бiр бөлiгi.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
⮚ Өзiн қоршаған ортаға зиян келтiрмей, қайырымдылыққа iзеттiлiкке үйретудi мектептiң бастауыш сыныбынан бастау.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
⮚ Табиғатты қорғау, ағаштар отырғызу, бұталар мен гүлдердi баптау, үй жануарларын өсiру. Үлкенге iзет, кiшiге құрмет ету қасиеттерiн жетiлдiру.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Оқушының адамгершiлiк мәдениетi қай кезде де назардан тыс қалып көрген емес. Бүгiн де оқушылардың адамгершiлiк мәдениетi жоғары болуы маңызды мәселе ретiнде саналады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Ал рухани-адамгершiлiк құндылық белгiлi бiр бағытта, мақсатты жүйелi ұлттық көзқарасты, мiнез-құлықтағы адамдық тәртiп пен рухани дағдыны қалыптастыратын жүйе.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Біз В.П. Сергееваның көзқарасымен бөлісеміз, ол адамгершілікті сыртқы әлеммен және басқа адамдармен қарым-қатынаста руханилықты жүзеге асыру механизмі ретінде анықтайды. Осылайша, біз мектепке дейінгі балалық шақтағы рухани және адамгершілік тәрбие процестерін алмастырудың бөлінбейтіндігі мен қолайсыздығына келеміз. Бұл бізге адамгершілік және рухани тәрбиені болашақта қоғамға жалпы адамзаттық құндылықтарды қабылдауға және моральдық нормаларды сақтауға қабілетті ұрпақты қамтамасыз ету үшін мектепке дейінгі жаста қажет біртұтас процесс ретінде қарастыруға құқық береді.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Тұлғаның рухани-адамгершілік дамуы ұғымының жалпы сипаттамасы орыс оқушыларына рухани-адамгершілік тәрбие беру тұжырымдамасында ұсынылған. Сонымен, авторлар тұлғаның рухани - адамгершілік дамуын тұлғаның құндылық-семантикалық саласын дәйекті түрде кеңейту және нығайту, адамның өзіне, басқа адамдарға, қоғамға, мемлекетке, тұтастай алғанда әлемге жалпы қабылданған моральдық нормалар мен моральдық мұраттар негізінде саналы түрде көзқарас қалыптастыру қабілетін қалыптастыру процесі деп санайды.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------
1.2. Қазіргі қоғамдағы балалардың оқу зейінін ашудағы көзқарас
----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Баланың дамуы барысында оның жеке басының қалыптасуы бір тұтас процесс. Бала дүниеге келгеннен бастап барлық жауапкершілікті ата-анасы арқалайды. Баланы мектепке дейінгі жасқа дейін ата-анасы жоғарыда айтылғандай барлық рухани дағдыларды бойына қалыптастырып, тәрбиелеуі керек. Алайда қазіргі таңда ата-ананың қызметіне жататын бала тәрбиесіндегі барлық процестерді балабақша атқарады. Балалар тіпті балабақшадағы тәрбиешілерін екінші аналары ретінде жақсы көреді. Балабақшада көп уақыт өткізгендіктен, кешке тәрбиешілерімен қоштасқысы келмей, таңертең қуана-қуана балабақшаға баруға асығып тұратын балалар өте көп. Әрине солай болады, өйткені бала күнделікті көзін ашқаннан, ұйқыға кеткенге дейін тәрбиешілерінің қолында болады. Балабақшаның негізгі қызметіне балаларға рухани тәрбие беру емес, балаларды мектепке дайындау болып табылады. Қазіргі жаңа технологиялар бойынша мектептерде дайындық сыныптары алып тасталынған. Себебі, бұл мектептің емес балабақшаның атқаратын қызметі деп айтылды. Қазір балабақшаларда балаларға жас айырмашылықтары бойынша арнайы дайындық сыныптары құрылған. Дайындық сыныптарында санамақты үйрету, әріп жаттатқызу, есеп шығару, жаттаулар жаттатқызу сынды сабақ түрлері өткізіледі. Түрлі әндер мен би түрлерін үйретіп балаларды өнерге баулиды. Балабақшаның негізгі қызметі осы болып табылады. Бірақ, қазір өкінішке орай ата-аналар балабақшаны баланы тәрбиелейтін орталық ретінде қабылдайды. Мойындай қажет, қазіргі қоғамдағы ата-аналар балаларына қарапайым тамақты оң қолмен жеу керектігін, киімді қалай кию керектігін, қалай шешу керектігін, шешіп болғасын бүктеп орнына қою керектігіне дейін үйретпейді. Керісінше, баланың отбасында алу керек болған тәрбиесін балабақшадағы тәрбиешілер өздері беріп отыр. Қазіргі таңда балабақшада баланы тәрбиелеудің төрт міндеті қарастырылған.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Бірінші, әлеуметтік және рухани дамуы. Үлкендермен қалай сөйлесу керектігі, олармен қарым-қатынасы, құрбы-құрдастарымен тең дәрежеде ой-өрісінің дамуы бойынша әлеуметтік дамуы. Отанына, отбасына деген сүйіспеншілігін, халқының салт-дәстүрлері мен мәдениетін үйрету бойынша рухани дамуы.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Екінші, баланы қоршаған ортамен таныстыру арқылы табиғатты тану. Табиғат ананы аялау мен қорғап, баптап ұстау керектігін, табиғаттың бізге адам баласына қажеттілігін түсіндіру.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Үшінші, өмір атты теңізді бала психологиясына сіңдіріп, өмірге деген көзқарастарын өзгерту арқылы өмір сүруге деген құштарлықты арттыру.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Төртінші, салауатты өмір салтын ұстануды қалыптастыру, таңертең дене жаттығуларын жасап, міндетті түрде күніне екі рет тіс жуу керектігі мен уақытылы тамақтануды бойына сіңіру ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.