Призмадағы сәуле жолы

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ

ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

Ж. Досмұхамедов атындағы жоғары педагогикалық колледжі

Математика, информатика, физика

кафедрасы

Курстық жұмыс

Тақырыбы:

Оптиканы оқытуда линзаның қажеттілігі

Орындаған: Болатова. А. А

Ғылыми жетекші: Суйнгалиева. Г. К

Орал 2023жыл

Мазмұны

1. Кіріспе

1. 1 Оптиканы оқытуда линзаның қажеттілігі.

2. Негізгі бөлім

2. 1 Лупа - оптикалық құрал.

2. 2 Жарықтың сфералық беттен сынуы және линзаның теңдеуі.

2. 3 Призмадағы сәуле жолы.

2. 4 Линзаның жинауы мен шашырауы.

2. 5 Телескоп және микроскоп.

3. Қорытынды

Кіріспе

Физика - қазіргі техниканың ғылыми негізі. Электроника, автоматика, радиотелекоммуникация және басқа да көптеген технологиялық салалар физиканың ұқсас салаларынан дамыды.

Ғылым мен техниканың дамуы физика жетістіктерінің техника мен өндірістің әртүрлі салаларына терең енуіне әкеледі. Осыған байланысты қоғамның әрбір мүшесі физика курсын оқытып, меңгеруі керек. Бұл қазіргі мектептер мен жоғары оқу орындарына қойылатын басты талаптардың бірі.

Физиканың үлкен бір саласы - оптиканы пән ретінде оқытудың соншалықты маңызды екенін айтып жатудың қажеті жоқ. Өйткені, оптиканы оқыту және терең түсіну бұл техника тілін тез үйренуге жол ашады.

Жалпы оқушылар да қызығушылық танытатын оқырмандар да оптиканы айтқан кезде кәдімгі шамды, әйнекті, фотоаппаратты, микроскопты, телескопты, теледидарды, лазерлер мен галографияны және т. б көптеген таңғажайып техникаларды елестетеді.

Бұрыннан қолданылып келе жатқан оқу бағдарламасында оптиканы оқытуға жалпы 36 сағат бөлінген. Ал физиканы тереңдетіп оқытатын мектептер мен сыныптарда сабақ 56 - 72 сағат төңірегінде жүргізіледі. Қазіргі техникалық лицей, гимназия, физика-математикалық мектептерде оптиканы оқытуға арналған сағат саны одн да көп.

Ал қазіргі таңдағы жаңашыл мектептерде оптиканың жаңа салаларын оқытуға көбірек мән беріліп отыр және де оқу бағдарламасын әлі де толықтырып жатқандар да бар.

Ежелгі бағыт бойынша оптиканы оқыту- геометриялық оптиканы оқытудан басталды. Оның ең басты әрі бірінші себебі - геометриялық оптиканың физикадағы бұрынғы заманнан келе жатқан ежелгі де ескі саласы. Екіншіден, геометриялық оптиканың оқытатын заңдары мен тұжырымдамалары табиғи заңдылығымен етене түп негізге айналған. Үшіншіден, геометриялық оптиканың кейбір заңдары мен ережелерінің біршама мөлшері табиғаттан табылып, физика құбылыстарының тұңғиығымен де таныстырып жүр. Тіпті оларды қолдануға да қолайлы жағдай жасап отыр. Мысалы, қарапайып жарық шоғын жинайтын линзаны алайық. Оның өте қарапайымдылығы, оны қолдану үшін қосымша керек-жарақтарды қажет етпейтіндігі, тіптен арнайы білімнің де керек еместігі кез келген жанды таңғалдырмай қоймайды. «Әйгілі Архимед оптикалық линзаны қолданып күн сәулесінің шоғын шоғырландырып, жаудың кемесін жағып жіберіпті деген аңыз әңгіме бар».

Келесі кезекте оқытылатын оптика саласы ол- физикалық оптика. Оған оптикалық құбылыстар мен табиғаттан табылып, жаратылыста жаңарып жатқан барлық үдерістер, тұңғиықтың тылсым сырын ашу сияқты мәртебелі мәселелер жатады. Ол - жарық толқындарының интерференциясы, дифракциясы, дисперсиясы және жарық шоғының таралуы мен шашырауы, жарықтың кванттық қасиеті, фотоэффект құбылысы т. б.

Кейбір әдістемелік әдебиеттерде оптиканы оқытудың бірнеше жолы қолданылып жүр. Соларға тоқталып, талдап көрелік:

Олардың ішінен геометриялық, оптиканың заңдары арқылы кескіндерді шығарып алу, сәуле шоғы, ал жарық көздерін кәдімгі нүкте деп есептеген кезде шығатын нәтижесін атауға болады. Геометриялық оптиканы осылай қарастырғаннан кейін жарықтың толқындық және кванттық қасиеттері қарастырылады. Бұл көптен қарастырылып келе жатқан әдіс.
Геометриялық оптикада жарық шоғы түсінігін пайдаланудың шектеулі екендігін ескерген жөн.
Алдымен сәуле шоғы ұғымын пайдаланудың мүмкіндігі белгілі бір шарттардан аспайтындығы қатаң ескеріліп оны оптикада қолданады. Содан кейін ғана геометриялық оптика заңдарының қолданылу шегі айғақталады.

Іс - жүзілік тәжірибелер - оқыту барысында екі бірдей идеяны қосарландыра қатар жүргізудің ең тиімді тәсіл екенін көрсетті. Яғни, күнделікті өмірде кездесіп жүрген, тікелей тұрмыста ұштастырылып іске асып жүрген кәдімгі ақ жарық сәуле шоғы - тұра толқындар болуы керек деген идеялар қосарлы қолданылуы керек.

Мұндағы сәуле шоғы ұғымы - шектеулі жарық ағымының өзегі ретінде есептеледі, әрі ол жарықтың тарау бағытын көрсетеді.

Бірақ, оптикалық құбылыстарды оқыту, ашып айтқанда, жарықтың түзу сызықтық таралуын, жарық сәулесінің шашырау және сыну заңдылықтарын, жазық сфералық айналардағы және линзалардағы сәуле жолдарын қарастыру осы арнайы ұғым ретінде алынған сәуле шоғы ретінде зерттеледі.

Геометриялық оптиканың жалғыз өзін пайдалану арқылы кез келген дененің оптикалық кескінін алуға болады. Бұл геометриялық оптиканың ұтымды жағы және де, кейбір мектептерде оптикалық құрылғылардың жетіспеуіне байланысты көзбен көріп, істеп көрмеген лабораториялық жұмыстарды геометриялық заңдылықтарға сүйене отырып сызбасын сызу арқылы түсінуде рөлі ерекше. Алайда оның есесіне геометриялық оптика сол геометриялық оптиканың өзінің кескінін шығарып беру кезіндегі байқалатын ахроматизацияның, яғни түстің түрленіп - жойылу, туу себебін, сол сияқты оптикалық аспаптардың айғақтау «қабілетін» түсіндіріп бере алмайды.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.