Жобаның артықшылықтары

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 18 бет
Таңдаулыға:

Алматы қаласы
Физика-математика бағытындағы
Назарбаев Зияткерлік мектебі

Қазіргі әлемдегі Қазақстан
Курстық жұмыс

Оқу бағдарламаға сәйкес тақырыптың бағыты:

Тақырыпша:
(сөз)

Орындаған: (аты-жөні, қолы)

Жетекші:
(аты-жөні, қолы)

Ішкі модератор_________________________
(аты-жөні, қолы)

Алматы, 2023

Кіріспе
Жаңа Жібек жолы - жаңа көліктік жүйесінің тұжырымдамасы, соның жүзеге асыруына Қытай, Қазақстан және Ресей қатысады. Тұжырымдаманың негізгі мақсаты - құрғақ жер бойы Қытайдан Еуропа мемлекеттеріне жүктерді тасымалдау және жолаушыларды апару. Көліктік бағдары, Транссібір магистралі, трансконтиненталдық темір жолын қамтиды. Ол Ресей аумағының бойымен өтеді және Екінші Еуразиялық континенттік көпірі Қазақстан аумағы арқылы өтеді. Осы жүктік темір жол арқылы жүктердің тасымалдауы 15 күн алады, Суэц каналының бағдарымен салыстырғанда, бұл 2 есе тезірек болады. Жаңа Жібек жолы, немесе "Бір белдеу - бір жол" идеясы 2013 жылы Астанада жарияланды. Осы жобаға қатысатын 65 мемлекеттер үшін көптеген мүмкіндіктер пайда болады, өйткені сауда мен инфрақұрылымға жасалатын инвестициялар мемлекеттің дамуына үлес қосады. Осы көліктік желі Азия, Еуропа мен Африканы байланыстырады.
Зерттеу өзектілігі
Қазақстан әлемдегі теңізге шыға алмайтын ең ірі ел болып табылады, сондықтан трансконтиненталды сауда мен алдағы өндірістік революциясына барлық күшімен қатыса алмайды. Сонымен қатар, Кеңес Одағының саяси идеологиясы мен оның шектеулері сауданы дамыту үшін кедергі келтірген. Соған қарамастан, Жібек жолының қайта жаңғыруы мен инфрақұрылымға жасалатын үлкен инвестициялар Қазақстанның Орталық Азияның сауда орталығы ретінде дамуын қамтамасыздандырады. Қытай мен Еуропа арасындағы сауданың өсіміне қарағанда, мемлекеттер жүктерді тасымалдау үшін темір жолды жиірек таңдауға бастайды. Қазіргі таңда Қытай мен Еуропа арасындағы сауданың 90%-ы кемелер арқылы жүзеге асырылады және тек 5%-ы темір жол арқылы жасалады. Қаржының алдағы салуы темір жолы арқылы жасалатын тасымалдауын 2025 жылға қарай 10%-ға арттыруға көмектеседі. Жаңа Жібек жолының дамуы Қазақстанға көптеген артықшылықтарды әкеледі, өйткені мемлекет бағдардың құрлық бөлігінің негізгі географиялық орталықтың рөлін атқарады. Жергілікті өнеркәсіптердің алдында көптеген сауда және өндірістік мүмкіндіктер пайда болады, өйткені экспорт пен импортқа жасалатын шығындар төмендейді, және экспедиторлар мен темір жол тасымалдаушылар үшін көрсететін қызметкерлер де бизнесті дамытуға көмектеседі. Осы себептерді еске алсақ, қазіргі таңда Жаңа Жібек жолы дамуының жоғары өзектілігін көруге болады. Жобаның жүзеге асырылуында Қазақстанның әлеуетін анықтау өте маңызды болады, өйткені осындай зерттеулер барлық мүмкіндіктерді дұрыс пайдалануға көмектеседі.
Зерттеу мақсаты
Зерттеудің негізгі мақсаты - "Бір белдеу - Бір жол" бастамасының Қазақстанға әкелетін артықшылықтарды қарастыру және қазіргі таңда жобаның дамуы үшін жасалатын шараларды талдау. Осы мәліметтердің арқасында жобаның тиімділігін анықтауға болады.
Зерттеу міндеттері
Зерттеу барысында Жібек жолы жобасының Қазақстан үшін артықшылықтарын мен кемшіліктерін анықтау керек. Сонымен қатар, ықтимал мүмкіндіктерді меңгеру жолдарын ойластыруға болады және қауіп-қатерлерді алдын алу үшін тиімді ұсыныстарды жасау керек. Осы мәліметтер бойынша, Жібек жолының Қазақстан дамуы үшін әлеуетін анықтауға болады.
Зерттеу сұрақтары
1. "Батыс Еуропа - Батыс Қытай" жобасын бастау идеясы қалайша пайда болған?
2. Жобаның экономикалық пайдасы неде?
3. Жаңа Жібек Жолының құрылуында қандай мәселелер бар?
Әдебиетке шолу
2013 жылы қыркүйек айында Си Цзиньпин Астанада Жібек жолының қайта жаңғыру жоспарын жарияланды. Бағдарламаның басты мақсаты - Еуразиялық аумағында тығыз экономикалық байланыстарының күшейтуі, серіктестік нығайтуы және даму нүктелерінің кеңейтуі. [5] Жарияланған жоба бойынша, темір жол желілері, көлік жолдары, мұнай газ құбырлары, кемежай мен қалалардың кеңейтуі жоспарланған және заманауи құрылымға инвестициялар көлемінің арттыруы ойластырылды. 2015 жылда Пекиннің нақты стратегиясы анықталған және Орталық Азия мемлекеттерінде жер реформалар басталған, осы реформаларда Қазақстан негізгі рөлін атқарады. [6]
Инфрақұрылымға жасалатын инвестициялар трансконтиненталды сауданың өсуіне және Қазақстан экономикасының жоғаруына қатты әсер еткен. Қазақстанды транзиттік дәліз ретінде күшейту үшін көптеген инвестициялар жасалған. Солардың қатарында, "Хоргос - Шығыс қақпалар" құрлық портының құруына 3.5 миллиард доллар көлемінде инвестициялар жасалған. [11] COSCO Shipping логистикалық компаниясы мен Lianyungang Port Holdings Group осы жобаның үлесін иеленген, соның арқасында жоба трансұлттық жобаға айналдырды. Қазақстан ірі серіктестердің тәжірибесінің арқасында көптеген жетістіктерге жете алады. [8] Сонымен қатар, Шалқар Бейнеу, Жезқазған - Сақсауыл темір жолдары мен Құрық портының дамуына инвестициялар бөлінді. Соның нәтижесінде дәліздер санының көбейтуі мен өткізгіштік қабілетінің кеңейтуі Қазақстанның транзиттік аумағы ретінде рөлін нығайтады. [9] "Самрұқ-Қазынаның" бағасы бойынша, инфрақұрылымға жасалатын инвестициялар жыл сайын Қазақстанның экономикалық дамуына 0.1-0.2% көлемінде үлес қосады. [13]
2014 жылы Ляньюган портында құрастырылған Қазақстан-Қытай логистикалық терминалдың арқасында Қазақстанның Тынық мұхитына шығу мүмкіндігі пайда болды. [10] Ляньюган портында жасалған логистикалық орталық пен сауда алаңшаның құрастыруы Қазақстаннан Еуропа жасалатын жүк тасымалдау көлемінің арттыруына әкелді. Қазақстаннан Қытайға жасалатын импорт көлемі 2014 жылдан 38%-ға арттырды және 5.8 миллиард доллар құрастырады. [4] Қазіргі таңда 51 ірі жобалар жүзеге асырылады, олардың жалпы құны 27 миллиард доллар жеткен және тау-кен металлургиялық кешен, көлік құрылысы, агроөндірістік кешен, энергетика және сарқылатын қуат көздері, инфрақұрылым, мұнай қайта өндіруі, химиялық және жеңіл өндіріс, құрылыс материалдардың өндіруі салаларын қамтиды. [11]
Сонымен қатар, Қытай мен Қазақстан ауыл шаруашылық саласында белсенді қызметтесіп жатыр. Осылайша, 2018 жылдың қаңтар-мамыр айлары бойынша, екі мемлекеттер арасындағы ауыл шаруашылық өнімдерінің сауда айналымы 175 миллион доллар құрастырды. бидай, түрлі майларды, ұн, ет, балық және басқа да азық-түліктерді жеткізеді. [16] Қазақстан-Қытай индустриалды-инновациялық серіктестігінің шеңберінде рапс май мен түйе және биенің құрғақ сүттің қайта өңдеуіне байланысты иневстициялық жобалар жүзеге асырылып жатыр. [20] Сонымен қатар, Алматы облысында жасалатын заманауи ет өндіру кешенінің құрылысына да қаржылай қолдау көрсетіледі.
2017 жылда Қазақстан мен Қытай арасындағы ауыл шаруашылық өнімдердің сауда айналымы 345 миллион доллар жетті, 2016 жылмен салыстырғанда, осы көрсеткіш 32%-ға өсті. 2017 жылы бойынша Қытайға жасалатын экспорт көлемі 180 миллион доллар құрастырды. [11] Жаңа Жібек жолы жобасының шеңберінде "Батыс Еуропа - Батыс Қытай" жобасы жүзеге асырылып жатыр. Инфрақұрылым дамуының жол уақытының қысқаруына әкеледі. Соның арқасында, жылдық орташа экономикалық тиімділігі 33.9 миллиард теңге құрастырады, ал жалпы аймақтық өнімінің өсуін қарыстырылғанда, ол 82.9 миллиард теңге көлемінде жағымды нәтиежесіне әкеледі. [18] Сонымен қатар, жобаның экономикалық маңыздылығын аймақтық дамуы арттырады, өйткені мемлекеттің 5 ірі облыстар жылдам дамуына тартылады. (9) Солардың қатарына Ақтобе, Қызылорда, Оңтүстік Қазақстан, Жамбыл және Алматы облыстары кіреді. Осы облыстарда 7.5 миллион адам өмір сүреді, сондықтан жаңа жұмыс орындарының пайда болуы, мемлекеттің ішінде жұмыссыздық деңгейін төмендетуге көмектеседі. (19) Сарапшылардың есептері бойына, жобаның арқасында 50 мың жаңа жұмыс орындар қалыптастырылды. (21) Орта мен кіші бизнес, қызметтік индустрия, туризм және басқа экономика секторларының дамуына қозғалыс берген. Бүгінгі таңда Қазақстан Республикасында көлік жолдарының құрылысы мен қайта құруы замандас технологиялар арқылы жасалып жатыр. (18) Бұл "Батыс Еуропа - Батыс Қытай" жобасының тағы бір артықшылығы, өйткені Қазақстан осы жобаға кіретін мемлекеттердің технологиялық жаңалықтарын мен осы тәжірибесін мемлекеттің ішінде іске кіргізілуге мүмкіндік алады. (23)
Басқа жағынан, сарапшылар жобаның кемшіліктерін де қарастырды, және солардың ішінде ең маңызды бірі - экологиялық мәселелер және жергілікті халықтың өмір сүру шарттарының қиналуы. Трасса 6 ауылдар бойы орналастырылды: Зайсан, Кеңсахара, Құрайлы, Хлебодаровка, Саржансай, Мартық. (15) Осы аймақтарда, малөткел жүйесі және ауыл-шаруашылық техникасы үшін жүрісі жаман ойластырылған, трассаға шығуы және автобус аялдамалардың болмағаны тұрғындардың қозғалысын күрделенеді. (13)
Соған қарамастан, трассаның орнатылуы мемлекет үшін үлкен маңызын білдіреді, себебі оның әлемдегі позициясының нығайтуына әкеле алады, өйткені халықаралық саудалық үрдістеріне қатысуы мемлекеттің экономикалық және саяси дамуын қамтамасыздандыра алады.
Әлеуметтік сауалнама
Жаңа Жібек жолы бағдарламасының шеңберінде жүзеге асырылатын "Батыс Еуропа - Батыс Қытай" жобасының Қазақстан үшін стратегиялық мүмкіндіктерін тереңдетіп зерттеу үшін, кемінде, 50 адамдар арасында әлеуметтік сауалнаманы өткізуге керек. Осындай респонденттер саны сауалнама нәтижелерінің шынайылығын қамтамасыздандырады, сонымен қатар осы мәліметтерді әдебиет көздерінде берілетін ақпаратпен салыстыруға болады. Салыстыруы бойынша, әдебиет көздер мен сауалнаманың ортақ нәрселер және де келіспейтін жақтарды анықтауға болады. Сондай жағдайда, мәлімет көздері арасындағы келіспеушіліктің себептерін табу маңызды. Сауалнама 10 сұрақтардан тұрады және жобаның артықшылықтар мен кемшіліктерін, мүмкіндіктерін анықтауға көмектеседі. Сонымен қатар, жауап берушілердің осы жобаға жалпы көзқарасын байқауға мүмкіндік береді.

1 диаграмма - Жауап берушілердің негізгі жас тобы.
Бірінші сұрақта жауап берушілердің жасы сұранған, өйткені зерттеу сұрақты талдау үшін түрлі жас категорияларға жататын адамдарды әлеуметтік сауалнаманы өтуге сұрау керек. Осылайша, жауап берушілер, негізінде, 12-18 жас тобына жатады, солардың саны 57% құрастырды, яғни респонденттердің негізгі бөлігі - мектеп оқушылары. Сонымен қатар, 41% 18-25 жаста, олар университет студенттері және де мамандар болу тиіс. 25-тен асқан адамдардың саны тек 2% құрастырған.

2 диаграмма - "Батыс Еуропа - Батыс Қытай" жобасы туралы жауап берушілердің хабарды болғаны.
Осы сауалнаманы өткізгенде, жауап берушілердің айтылған жоба туралы қаншалықты хабарды болғанын анықтауға қажеттілік пайда болған. Солардың пікірлерін талқылауында, осы сұраққа жауаптар өте маңызды қызмет атқарады.
Осылайша, жауап берушілердің басым көпшілігі, яғни 71%-ы транзиттік-көліктік жолы туралы жеткілікті ақпарат біледі, ал 29% жоба туралы естіген жоқ.

3 диаграмма - "Батыс Еуропа - Батыс Қытай" жобасының жүзеге асырылуында Қазақстан рөлінің анықталуы.
Үшінші диаграммаға қарағанда, осы ірі жобаның жүзеге асырылуы үшін Қазақстанның маңыздылығын көруге болады. Жауап берушілердің 55%-ы мемлекеттің үлкен рөл атқарғанын байқап жүр, 27% теріс пікірін білдірді. Ал қалған 18% жауап беруге қиналады.

4 диаграмма - Қазақстан үшін жобаның маңыздылығы.
Төртінші сұрақ бойынша, Жердің екі шеттерін байланыстыратын жобаның Қазақстан үшін маңыздылығын анықтауға болады. Диаграмма нәтижелері бойынша, жауап берушілердің көбісі, яғни 82% жобаның аса үлкен маңыздылығын белгіленеді, тек 2% басқаша ойлайды және осы пікірмен келіспейді, қалған 18% жуап беруге қиналады.

5 диаграмма - Жобаның артықшылықтары.
Бесінші диаграмма арқылы, жауап берушілердің пікірлері бойынша, жобаның басты артықшылықтарын көруге болады. Нәтижелері бойынша, жауап берушілердің басым көпшілігі - 90% экономикалық табысты белгіленген. Содан кейін, 73% сауда мүмкіндіктердің көбейтуі де, респонденттер үшін маңызды артықшылық болып табылады. Басқа 63% мемлекеттің серіктестік қатынастардың кеңейтуін де ықтимал мүмкіндіктер ретінде қарастырған. Сонымен қатар, 31% үшін мемлекеттің әлемдік сахнадағы статусының арттырылуы - басты жағымды жағы болып табылады, ал 16% мәдениеттер алмасуын да белгіленген.

6 диаграмма - Жобаның кемшіліктері.
Артықшылықтар анықталғаннан кейін, жоба Қазақстанға әкелетін кемшіліктерді де қарастыру керек. Жауап берушілердің пікірлері бойынша, оның негізгі жағымсыз жағы - экологиялық зардаптардың пайда болуы. Респонденттердің 80%-ы сондай пікірді білдірді, ал 37% трассаның жетілдірілмегендігін басты кемшілік ретінде анықтаған. Сонымен қатар, 33% елді мекендерге жақын болғаны Қазақстанға негативті нәтижелер әкелу мүмкін деп ойлайды.

7 диаграмма - Жобаның жүзеге асырылуында Қазақстанның маңыздылығы.
Жетінші сұрақта жауап берушілер "Батыс Еуропа - Батыс Қытай" жобасының жүзеге асырылуында Қазақстанның рөлін бағалап шыққан. Осылайша, респонденттердің жауаптары бойынша, Қазақстанның маңыздылығының орташа бағасы - 3.76 болып анықталған. Жауап берушілердің 56% соған 4, 23%-ы - 3 бағасын берген. Сондай нәтижелер жауап берушілердің жеткілікті хабарды болмағаның көрсетеді, себебі осы транзиттік-көліктік жолының негізгі бөлігі Қазақстан аумағы арқылы өтеді.

8 диаграмма - Қазақстан арқылы қамтамасыздандырылатын мүмкіндіктер.
Сегізінші диаграммаға қарағанда, Қазақстан арқылы жүк тасымалдау уақытының қысқартуының мүмкін болғанын көруге болады, себебі жауап берушілердің көбісі - 60% осындай пікірмен келіседі. Тек 8% жүк тасымалдаудың алдынғы деңгейде қалады деп сенеді, ал басқа 31% жауап беруге қиналады.

9 диаграмма - Халықаралық қатынастардың күшейтуіне ықпалы.
Тоғызыншы сұрақ бойынша халықаралық қатынастардың күшейтуі мен жобаның өткізілуі арасындағы байланыс орнатуға болады. Осылайша, жауап берушілердің 90%-ының пікірі бойынша, осы жобаға қатысатын елдер арасындағы қатынастардың күшейтуі міндетті түрде орын алады. Сонымен қатар, тек 4% осындай пікірмен келіспей жатыр, ал қалған 6% жауап беруге қиналады.
Зерттеу талдауы
Жібек жолының қайта жаңғыруы мен соған инвестициялардың жасалуы елдің дамуына әкеледі. Жібек жолы бағдарламасының шеңберінде көптеген маңызды жобалар өткізіледі және солардың ең маңызды бірі - "Батыс Еуропа - Батыс Қытай" болып табылады. Әдебиет көздері бойынша, "Батыс Еуропа - Батыс Қытай" жобасының көптеген стратегиялық мүмкіндіктері бар, сол себептен сарапшылар оның аса үлкен маңыздылығын белгіленеді. Қазақстанның қатысуы мемлекеттің экономикалық жағдайының жақсартуын қамтамасыздандырады, себебі халықаралық сауда нарығына қатысуы осы транзиттік-көліктік жолы арқылы ұйымдастырылады. Бұрында Қазақстанның халықаралық сауда айналымына төмен араласуы теңізге шығыстың болмағанымен байланысты болды, бірақ қазіргі таңда жоғарыда айтылған жобасының арқасында Қазақстанның позициялары күшейтуге бастайды. Барлық жолының жалпы ұзақтылығы 8 мың километрден астам болады, соның ішінде Қазақстан аумағында жолдың 2 мыңнан астам километр көлемінде бөлігі өтеді. Сол себептен, Қазақстан Еуропа мен Қытайды байланыстыратын орталыққа айналдырады. Осы үрдістің тиімділігін арттыру мақсатында шет елдер Қазақстан инфрақұрылымының жақсартуына инвестициялар жасауға басталды. Сонымен қатар, осы инвестициялар тек жобаға бөлінбейді, мемлекеттің басқа да инфрақұрылымдық жобаларын жүзеге асырылу үшін қаржы шығарылады. Сонымен қатар, мемлекеттің экономикалық жағдайы басқа әдістер арқылы жақсартуға басталады. Солардың ішінде трассаға жақын орналасқан аумақтардың жылдам дамытуы күтілуде, өйткені сол жақтағы кәсіпорындар үшін жаңа мүмкіндіктер ашылады. Солардың табыс көлемі арттырылу мүмкін, себебі солар қосымша қызметтер көрсете алады. Сонымен қатар, трассаның іске кіргізілуі мемлекеттегі жұмыссыздық жағдайын біршама жақсартуға көмектеседі, себебі көптеген жаңа жұмыс орындар пайда болады. Осылайша, Қазақстанның барлық мемлекеттік салалары жақсартуға бастайды. Соның арқасында, мемлекеттің әлемдік сахнадағы беделі арттырылады және басқа мемлекеттермен серіктестік қатынастардың күшейтуі технологиялық және саудалық тәжірибесімен алмасуға жол береді.
Жауап берушілер де Қазақстан үшін осы жобаның ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.