Ағылшын тілі сабақтарында грамматиканы оқыту
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
ҚОСТАНАЙ ОБЛЫСЫ ӘКІМДІГІ БІЛІМ БАСҚАРМАСЫНЫҢ
ҚОСТАНАЙ ПЕДАГОГИКАЛЫҚ КОЛЛЕДЖІ КОММУНАЛДЫҚ
МЕМЛЕКЕТТІК ҚАЗЫНАЛЫҚ КӘСІПОРНЫ
Ағылшын тілін оқыту үдерісінде ақпараттық-коммуникативтік технологияларды пайдалану арқылы оқушылардың грамматикалық құзыреттілігін қалыптастыру тақырыбына
КУРСТЫҚ ЖҰМЫС
Орындады: Сулейменова Диляра Булатовна
Ак-41 тобының студенті
Жетекшісі: Шопанова Асель Булатовна
шетел тілі кафедрасының арнайы пәндер оқытушысы
Қостанай 2022
Мазмұны
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3
1.Шет тілін оқытудағы грамматиканың маңызы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 7
1.1. Грамматика туралы жалпы түсінік. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . ... ... 7
1.2. Грамматикалық құзыреттілік ұғымы ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... 10
1.3. Ағылшын тілі сабақтарында грамматиканы оқыту ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ...13
Бірінші тарау бойынша қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
2. Грамматикалық дағдыларды жетілдіру үшін ақпараттық-коммуникациялық технологияларды пайдалану ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .19
2.1. Шет тілі сабақтарында заманауи ақпараттық-коммуникациялық құралдарды қолдану әдістемесі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .19
2.2. Шет тілі сабақтарында ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолдану тәсілдері ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 21
2.3 Бастауыш сынып оқушыларының грамматикалық құзыреттілігін жетілдіруге арналған интернет-ресурстар ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ...25
Екінші тарау бойынша қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
Эксперимент ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...27
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..29
Әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...30
Кіріспе
Шет тілін оқыту күрделі процесс, ол коммуникативтік-сөйлеу құзыреттілігін, ауызша және жазбаша қарым-қатынас түрлерін қалыптастыруға бағытталған. Грамматика шет тілін оқытудың маңызды аспектілерінің бірі болып табылады, өйткені грамматика жоқ жерде толық қарым-қатынас мүмкін емес. Грамматиканы оқудың маңыздылығы грамматиканың өз заңдылықтарының жалпылау сипатының арқасында тілді меңгеру жолын жеңілдететіндігімен анықталады. Б.В. Беляев Теория практикаға жолды жарықтандырады және оған көмектеседі деп айтқан.
Тілдің грамматикалық құрылымын меңгеру ойды ауызша және жазбаша түрде жеткізуді және оларды естігенде және оқығанда түсінуді қамтамасыз етеді. Грамматика тілді үйренуде өте маңызды құрал болып табылады, бірақ бастауыш сыныптағы оқушыларға грамматиканы меңгеру қиын болуы мүмкін. Сондықтан бастауыш сыныптағы оқушыларға грамматиканы меңгертуге көмектесу үшін ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолдануға болады.
Қазіргі қоғамның ақпаратқа деген қажеттілігінің артуы жаңа ақпараттық-коммуникациялық технологиялардың (АКТ) пайда болуына және олардың қарқынды дамуына әкелді.
Білім беруде қазіргі заманғы АКТ-ны қолдану білім беруді ақпараттандырудың жаңа білім саласының пайда болуына ықпал етті, ол оқытудың әдіснамасын, әдістемелік жүйелерін, технологияларын, әдістері мен ұйымдастырушылық формаларын әзірлеуге, сондай-ақ ақпараттық қоғамның қазіргі жағдайында білім беру жүйесін басқару тетіктерін жетілдіруге бағытталған.
Ақпараттық-компьютерлік технологияларды қолдану шет тілін оқытуда жаңа мүмкіндіктер ашады, өйткені біз оқу процесін ұйымдастырудың жаңа формалары мен оқыту әдістерімен танысамыз.
Зерттеу мақсаты:
* Шет тілі сабағында заманауи ақпараттық-коммуникациялық технологиялардың маңызы мен қолданылуын анықтау және де ақпараттық-коммуникациялық технологияларды пайдалану арқылы оқушылардың грамматикалық құзыреттілігін қалыптастыру болып табылады.
Осы мақсатқа жету үшін бірқатар міндеттерді шешу қажет:
1. "ақпараттық-коммуникациялық технологиялар" ұғымына анықтама беру;
2. Шет тілі сабақтарында ақпараттық-коммуникациялық технологиялар саласындағы оқытушының құзыретін қарастыру;
3. Бастауыш сынып оқушыларының грамматикалық құзыреттілігін жетілдіру үшін компьютерлік құралдарын талдау;
4. грамматикалық дағдыларды дамыту үшін интернет-ресурстарға шолу жүргізу және оларды ағылшын тілінің грамматикасын оқытуда қолдану тәсілдерін көрсету.
Зерттеу тақырыбының өзектілігі:
* Бір жағынан ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолдана отырып, оқушылардың ағылшын тілін үйренудің әдістемелік тәсілдерін жетілдірудегі бастауыш сыныптардың қажеттіліктерімен және екінші жағынан ағылшын грамматикасын жақсы меңгеру қажеттілігімен анықталады.
Зерттеу пәні:
* Шет тілін оқытудағы заманауи ақпараттық-коммуникациялық технологиялар болып табылады.
Зерттеу нысаны:
* Бастауыш (1-4) сынып аралығындағы оқушылар.
Зерттеу болжамы:
* АКТ қолдану арқылы оқушылардың ағылшын тілін үйрену кезінде оқу мотивациясы күшейеді және оқушылардың алған білімдері жетілдіріледі.
Зерттеу құрылымы:
* Курстық жұмыстың құрылымы кіріспеден, екі тараудан, қорытындыдан және пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады.
Кіріспеде тақырып, оның өзектілігі негізделеді, зерттеудің негізгі мақсаттары мен міндеттері анықталады.
Бірінші тарау зерттеу тақырыбы бойынша әдебиеттерге аналитикалық шолу жасауға арналған. Тарауда грамматиканың шет тілін үйренудегі маңыздылығын, ақпараттық-коммуникациялық технологияларды және осы саладағы оқытушының және оқушының құзыретін қарастыруға ерекше назар аударылады.
Екінші тарау шет тілі сабақтарында ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолдану тәсілдері және грамматикалық дағдыларды жетілдіру үшін негіз ретінде пайдалануға болатын интернет-ресурстарды талдауға арналған.
Қорытындыда негізгі нәтижелер баяндалады және зерттеудің жалпы қорытындылары шығарылады.
1. Шет тілін оқытудағы грамматиканың маңызы
1.1. Грамматика туралы жалпы түсінік
Шет тілінің негізгі мақсаты - коммуникативті құзыреттілікті қалыптастыру, яғни шет тілінде сөйлейтіндермен шет тіліндегі тұлғааралық және мәдениетаралық қарым-қатынасты жүзеге асыру қабілеті мен дайындығы.
Ағылшын тілі оқу пәні ретінде көп деңгейлі және оқушылар оны үйрену кезінде тілдің аспектілерімен байланысты әртүрлі тілдік құралдарды, атап айтқанда : лексикалық, фонетикалық, грамматикалық құралдарды меңгеруі керек. Осы зерттеу жұмысында біз грамматиканы қарастырамыз. Шет тілді сөйлеуде грамматика маңызды орын алады, бұл лексика негізделген қаңқа.
Грамматика (грек. лат. grammatike (techne) -- әуел баста әріптерді оқи алу және жаза білу енері, лат. gramma -- әріп) --
1. тілдің ішкі (граммат.) құрылысы, яғни сөз тудыру, сөзжасам тәсілдерінің морфологиялық, сөз таптары мен түрлену формаларының, категорияларының, сөздің бір-бірімен байланысуы, сөз тіркесінің, сөйлем құрлысының жүйесі;
2. тілдің граммат. құрылысын, оның заңдылықтарын зерттейтін, яғни тілдегі сөз таптарын, олардың түрлену жүйесін, граммат. тұлғалары мен категорияларының, сөздің бір-бірімен тіркесу тәсілдері мен түрлерін, сөз тіркестері құрлысын, сездердің сөйлемдегі қызметін, сөйлем жүйесін зертттейтін тіл білімінің бір саласы.
Грамматиканың салалары: морфология және синтаксис.
Морфология - морфема ретіндегі сөз және оның формалары, сөз тұлғалары білдіретін грамматикалық мағыналары туралы ілім.
Синтаксис сөйлемде сөздердің атқаратын қызметтерін, сөйлем құрау, олардың құрамдық, құрылыстық түрлері мен типтерінің ерекшеліктерін қарастырады.
Ал ағылшын грамматикасы-ағылшын тілінің құрылымдық ережелерінің жиынтығы. Бұған сөздердің, сөз тіркестерінің, сөйлемдердің және бүкіл мәтіндердің құрылымы кіреді. Ағылшын тілінің грамматикалық ережелері, - дейді Жозеф Мукалель, - тілдің өзі табиғатпен анықталады, бірақ оны пайдалану ережелері мен қолданудың орындылығы сөйлеу қоғамдастығымен анықталады ( ағылшын тілін оқыту әдістері, 1998).
1.2. Грамматикалық құзыреттілік ұғымы
Бүгінгі таңда жалпы орта білім беруді жетілдірудің негізінде құзыретттілік тəсілді алу ұсынылып жүр. Қазақстан Республикасы 2015 жылға дейінгі білім беруді дамыту тұжырымдамасында да білімге бағытталған мазмұнды құзыретттілік, яғни нəтижеге бағдарланған білім мазмұнына алмастыру қажеттілік көрсетілген. Құзырлық сөзі туралы Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігінде: құзыр (компетенция) -- жалпы алғанда қайсыбір тапсырманы орындауға қабілеттілік немесе бір нəрсені жасау деп берілген. Латын тілінен аударғанда құзырлық -- өз ісін жетік білу, танымы мол, тəжірибелі, С.И.Ожегов сөздігінде құзыреттілік -- белгілі бір мəселені жан-жақты білу деген мағынаны білдіреді. Белгілі бір саладағы құзырлылықты меңгерген тұлға өз саласына сəйкес білім мен біліктілікпен қаруланған қандай да бір негізі бар ой-тұжырым жасайтын жəне тиімді əрекет ете алатын адамды есептеуге болады.
Демек, грамматикалық құзыреттілік деген - грамматика жайлы білім мен біліктілікпен қарулану, грамматиканы жан-жақты білу, қандай да бір негізі бар ой-тұжырым жасай алу.
Құзыреттілік дегеніміздің өзін қазіргі заман талабына сай педагог қауымының өзін-өзі өзгерте алу қабілеттілігі деп түсінуге болады. Білім саясатындағы түбегейлі өзгерістерді күнделікті оқу үрдісінде берілетін тапсырмалардан бастау қажет екендігі айқын көрсетілген. Оқушылар оқытушы қауымнан тек білімге ғана емес, өмірге үйрететін қабілеттілікті қажет етіп отыр. Сондықтан мұғалім -- қазіргі оқушылардың шығармашылық қабілеттерін дамыта отырып, ойлаудың, интеллектуалдық белсенділіктің жоғары деңгейіне шығу, жаңаны түсіне білуге, білімнің жетіспеушілігін сезінуге үйрету арқылы ізденуге бағыттауды қалыптастыру керек. Грамматикалық құзыреттілікті қалыптастыру үшін қазіргі ұстаз шəкіртті оқытуда грамматикалық құзыреттілікті бойына сіңірген жеке тұлға болу керек. Сондай кезде оқушы да грамматикалық құзыреттілігі мол оқытушы арқылы өз грамматикалық құзыреттілігін қалыптастыра алады.
1.3. Ағылшын тілі сабақтарында грамматиканы оқыту
Грамматика-ағылшын тілінің бір қыры. Грамматика ережелерін біле отырып, біз осы тілді оқитын кез-келген адамға түсінікті болатын дұрыс сөйлем құра аламыз. Сондықтан ағылшын тілін үйренудің басынан бастап грамматикаға ерекше назар аудару маңызды. Сөйлемдегі сөздердің ретін сақтау, артикльдерді, демеуліктерді, жалғаулықтарды дұрыс қолдану, етістіктердің қажетті шақ формаларын қолдану оқудың бастапқы кезеңінде тілді сәтті меңгерудің кепілі болып табылады.
Грамматиканы оқыту-әр сабақта қажетті процесс. Грамматиканың негіздерін білместен, бірде-бір сөйлем құру мүмкін емес.
Грамматиканы оқытудағы мақсаттар мен міндеттер:
1) оқушыларды мазмұнға басты назар аудара отырып, өздерінің ауызша-сөйлеу сөздерін грамматикалық тұрғыдан дұрыс ресімдеуге үйрету;
2) негізгі назарды мазмұнды ақпаратты алуға бағыттай отырып, оқушыларды оқу және тыңдау кезінде грамматикалық құбылыстарды тануға үйрету.
Грамматикалық минимум осы мақсаттарға сәйкес келуі керек. Критерий: сөйлеудегі нақтылық пен қолдану, жалпылау, яғни ұқсас грамматикалық құбылыстардың белгілі бір санына таралуы.
Шет тілінің грамматикасын зерттеудің маңыздылығы - бұл ана тілінің грамматикалық құрылымын, логикалық ойлауды дамытуды, байқауды, талдау мен қарым-қатынас жасау қабілетін жақсы түсінуге көмектеседі, яғни оны зерттеу барысында оқытудың дамытушы, білім беру және тәрбиелік мақсаттары жүзеге асырылады.
Ағылшын тілінің грамматикасы қазақ тілінің грамматикасынан айтарлықтай ерекшеленеді, сондықтан оқушыларға ағылшын тілінің грамматикасы қиын болады.
Грамматикалық дағдыларды қалыптастыру шет тілін оқытудың бастапқы кезеңінде басталады. Бастауыш мектепте балалар грамматиканың қарапайым ережелерімен танысады, қазақ тіліндегі шақтармен салыстыруға болатын грамматикалық шақтарды зерттей бастайды, мысалы, Present Simple -- осы және Past Simple -- өткен шақ. Бастапқы кезеңде оқушылар артикльдер мен олардың қолданылуы туралы ақпарат алады, осы кезеңде олар болымды және болымсыз сөйлемдерді қалай құру керектігін және сұрақ қою қажет болса, сөйлемнің қалай қайта құрылатындығын біледі.
Бастауыш сыныптағы оқушыларда жетекші іс-шаралардың бірі ойын болып табылады. Мұғалім дәл осыған сүйенуі керек және оқушыларды сабаққа қызықтыра алу керек. Балаларды ойынға негізделген оқыту әдістерін, көрнекіліктерді қолдана отырып, оларды оқу процесіне тарту маңызды.
Бастауыш сыныпта ағылшын тілі сабағында "Тамақ", "Отбасы", "Мектеп", "Жануарлар" туралы және т. б. тақырыптар оқытылады. "Жануарлар" туралы тақырыпты өтіп жатқан кезінде бастауыш сынып оқушыларына ойыншықтар әкелуді және сабақта оқушыларды сүйікті жануарлары туралы сөйлесуге үйретуді ұсынуға болады. "Хайуанаттар бағын" ойнауға болады. Мұғалім үлгіқұрылым береді. Ойын арқылы әрбір оқушы өз жануары туралы айтқысы келеді, оқушылар қызығушылығын білдіреді, грамматикалық дағды дамиды.
Айта кету керек, бастауыш сынып оқушысының оқу процесіндегі қызметі оны тек ойын қызметіне тартумен шектелмеуі керек. Балалар мектепте болған кезде білім мен дағдыларды игеру бойынша оқу қызметіне қосылады. Оқушыларды оқу іс-әрекетіне тарту керек, өйткені ағылшын тілінің грамматикасын игеру мақсаты тек грамматикалық құрылымдар жиынтығын игеріп қана қоймай, оқылатын тілдің көмегімен қажетті мазмұнды жеткізе білу қабілетін дамыту. Басқаша айтқанда, білім алушының іс-әрекеті грамматикалық құрылымдарды белсенді меңгеруден, оларды түрлендіру қабілетінен тұрады.
Ойындардан және көрнекіліктерден басқа оқушыларды сабаққа қызықтыру үшін және де грамматикалық тақырыпты жақсы меңгерту үшін ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолдануға болады.
Бірінші тарау бойынша қорытынды
Зерттеу жұмысының бірінші тарауы жалпы грамматика, грамматиканың шет тілін үйренудегі маңыздылығы және де грамматиканы үйрету ағылшын тілі сабақтарында қалай жүретіндігі туралы болды.
Грамматика ережелерді орнату жолымен тілдік категориялар арасындағы қатынас жүйесі. Орнатылған ережелер негізінде тілді құрайтын элементтер қалыптасады және бірігеді. Грамматика ережелерін біле отырып, біз осы тілді оқитын кез-келген адамға түсінікті болатын дұрыс сөйлем құра аламыз. Сондықтан ағылшын тілін үйренудің басынан бастап грамматикаға ерекше назар аудару маңызды. Ағылшын тілін үйренген кезде грамматиканы жақсы түсіну үшін грамматикалық құзыреттілікті қалыптастыру маңызды.
Грамматикалық құзыреттілік деген - грамматика жайлы білім мен біліктілікпен қарулану, грамматиканы жан-жақты білу, қандай да бір негізі бар ой-тұжырым жасай алу.
Грамматикалық құзыреттілікті қалыптастыру үшін мұғалім оқушыларды сабаққа қызықтыра алу керек. Оқушыны сабаққа қызықтыру үшін мұғалім жетекші іс-әрекетті - ойынды қолдана алады. Сабақ кезінде ойын түрлерін грамматикалық тақырыпты ашу және бекіту үшін оқыту арқылы оқушылар грамматиканы жақсы меңгере алады. Сонымен қатар мұғалім ақпараттық-коммуникациялық технологияларды пайдалана алады.
2. Грамматикалық дағдыларды жетілдіру үшін ақпараттық-коммуникациялық технологияларды пайдалану
2.1. Шет тілі сабақтарында заманауи ақпараттық-коммуникациялық құралдарды қолдану әдістемесі
Шет тілдерін оқытуда компьютерлік технологияларды қолдану осы пән бойынша оқу материалдарын әзірлеу тәсілдерін айтарлықтай өзгертті. Компьютерлік оқыту бағдарламаларына негізделген интерактивті оқыту әдістемелік, дидактикалық, педагогикалық және психологиялық принциптердің тұтас кешенін толық жүзеге асыруға мүмкіндік береді, таным процесін қызықты әрі шығармашыл етеді, әр оқушының жеке жұмыс қарқынын ескеруге мүмкіндік береді.
Қазіргі заманда болашақ жұмысшы мамандарды ақпараттық технологиямен байланысты əлемдік стандартқа сай мүдделі жаңа білім беру өте қажет ... жалғасы
ҚОСТАНАЙ ОБЛЫСЫ ӘКІМДІГІ БІЛІМ БАСҚАРМАСЫНЫҢ
ҚОСТАНАЙ ПЕДАГОГИКАЛЫҚ КОЛЛЕДЖІ КОММУНАЛДЫҚ
МЕМЛЕКЕТТІК ҚАЗЫНАЛЫҚ КӘСІПОРНЫ
Ағылшын тілін оқыту үдерісінде ақпараттық-коммуникативтік технологияларды пайдалану арқылы оқушылардың грамматикалық құзыреттілігін қалыптастыру тақырыбына
КУРСТЫҚ ЖҰМЫС
Орындады: Сулейменова Диляра Булатовна
Ак-41 тобының студенті
Жетекшісі: Шопанова Асель Булатовна
шетел тілі кафедрасының арнайы пәндер оқытушысы
Қостанай 2022
Мазмұны
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3
1.Шет тілін оқытудағы грамматиканың маңызы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 7
1.1. Грамматика туралы жалпы түсінік. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . ... ... 7
1.2. Грамматикалық құзыреттілік ұғымы ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... 10
1.3. Ағылшын тілі сабақтарында грамматиканы оқыту ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ...13
Бірінші тарау бойынша қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
2. Грамматикалық дағдыларды жетілдіру үшін ақпараттық-коммуникациялық технологияларды пайдалану ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .19
2.1. Шет тілі сабақтарында заманауи ақпараттық-коммуникациялық құралдарды қолдану әдістемесі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .19
2.2. Шет тілі сабақтарында ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолдану тәсілдері ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 21
2.3 Бастауыш сынып оқушыларының грамматикалық құзыреттілігін жетілдіруге арналған интернет-ресурстар ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ...25
Екінші тарау бойынша қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
Эксперимент ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...27
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..29
Әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...30
Кіріспе
Шет тілін оқыту күрделі процесс, ол коммуникативтік-сөйлеу құзыреттілігін, ауызша және жазбаша қарым-қатынас түрлерін қалыптастыруға бағытталған. Грамматика шет тілін оқытудың маңызды аспектілерінің бірі болып табылады, өйткені грамматика жоқ жерде толық қарым-қатынас мүмкін емес. Грамматиканы оқудың маңыздылығы грамматиканың өз заңдылықтарының жалпылау сипатының арқасында тілді меңгеру жолын жеңілдететіндігімен анықталады. Б.В. Беляев Теория практикаға жолды жарықтандырады және оған көмектеседі деп айтқан.
Тілдің грамматикалық құрылымын меңгеру ойды ауызша және жазбаша түрде жеткізуді және оларды естігенде және оқығанда түсінуді қамтамасыз етеді. Грамматика тілді үйренуде өте маңызды құрал болып табылады, бірақ бастауыш сыныптағы оқушыларға грамматиканы меңгеру қиын болуы мүмкін. Сондықтан бастауыш сыныптағы оқушыларға грамматиканы меңгертуге көмектесу үшін ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолдануға болады.
Қазіргі қоғамның ақпаратқа деген қажеттілігінің артуы жаңа ақпараттық-коммуникациялық технологиялардың (АКТ) пайда болуына және олардың қарқынды дамуына әкелді.
Білім беруде қазіргі заманғы АКТ-ны қолдану білім беруді ақпараттандырудың жаңа білім саласының пайда болуына ықпал етті, ол оқытудың әдіснамасын, әдістемелік жүйелерін, технологияларын, әдістері мен ұйымдастырушылық формаларын әзірлеуге, сондай-ақ ақпараттық қоғамның қазіргі жағдайында білім беру жүйесін басқару тетіктерін жетілдіруге бағытталған.
Ақпараттық-компьютерлік технологияларды қолдану шет тілін оқытуда жаңа мүмкіндіктер ашады, өйткені біз оқу процесін ұйымдастырудың жаңа формалары мен оқыту әдістерімен танысамыз.
Зерттеу мақсаты:
* Шет тілі сабағында заманауи ақпараттық-коммуникациялық технологиялардың маңызы мен қолданылуын анықтау және де ақпараттық-коммуникациялық технологияларды пайдалану арқылы оқушылардың грамматикалық құзыреттілігін қалыптастыру болып табылады.
Осы мақсатқа жету үшін бірқатар міндеттерді шешу қажет:
1. "ақпараттық-коммуникациялық технологиялар" ұғымына анықтама беру;
2. Шет тілі сабақтарында ақпараттық-коммуникациялық технологиялар саласындағы оқытушының құзыретін қарастыру;
3. Бастауыш сынып оқушыларының грамматикалық құзыреттілігін жетілдіру үшін компьютерлік құралдарын талдау;
4. грамматикалық дағдыларды дамыту үшін интернет-ресурстарға шолу жүргізу және оларды ағылшын тілінің грамматикасын оқытуда қолдану тәсілдерін көрсету.
Зерттеу тақырыбының өзектілігі:
* Бір жағынан ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолдана отырып, оқушылардың ағылшын тілін үйренудің әдістемелік тәсілдерін жетілдірудегі бастауыш сыныптардың қажеттіліктерімен және екінші жағынан ағылшын грамматикасын жақсы меңгеру қажеттілігімен анықталады.
Зерттеу пәні:
* Шет тілін оқытудағы заманауи ақпараттық-коммуникациялық технологиялар болып табылады.
Зерттеу нысаны:
* Бастауыш (1-4) сынып аралығындағы оқушылар.
Зерттеу болжамы:
* АКТ қолдану арқылы оқушылардың ағылшын тілін үйрену кезінде оқу мотивациясы күшейеді және оқушылардың алған білімдері жетілдіріледі.
Зерттеу құрылымы:
* Курстық жұмыстың құрылымы кіріспеден, екі тараудан, қорытындыдан және пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады.
Кіріспеде тақырып, оның өзектілігі негізделеді, зерттеудің негізгі мақсаттары мен міндеттері анықталады.
Бірінші тарау зерттеу тақырыбы бойынша әдебиеттерге аналитикалық шолу жасауға арналған. Тарауда грамматиканың шет тілін үйренудегі маңыздылығын, ақпараттық-коммуникациялық технологияларды және осы саладағы оқытушының және оқушының құзыретін қарастыруға ерекше назар аударылады.
Екінші тарау шет тілі сабақтарында ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолдану тәсілдері және грамматикалық дағдыларды жетілдіру үшін негіз ретінде пайдалануға болатын интернет-ресурстарды талдауға арналған.
Қорытындыда негізгі нәтижелер баяндалады және зерттеудің жалпы қорытындылары шығарылады.
1. Шет тілін оқытудағы грамматиканың маңызы
1.1. Грамматика туралы жалпы түсінік
Шет тілінің негізгі мақсаты - коммуникативті құзыреттілікті қалыптастыру, яғни шет тілінде сөйлейтіндермен шет тіліндегі тұлғааралық және мәдениетаралық қарым-қатынасты жүзеге асыру қабілеті мен дайындығы.
Ағылшын тілі оқу пәні ретінде көп деңгейлі және оқушылар оны үйрену кезінде тілдің аспектілерімен байланысты әртүрлі тілдік құралдарды, атап айтқанда : лексикалық, фонетикалық, грамматикалық құралдарды меңгеруі керек. Осы зерттеу жұмысында біз грамматиканы қарастырамыз. Шет тілді сөйлеуде грамматика маңызды орын алады, бұл лексика негізделген қаңқа.
Грамматика (грек. лат. grammatike (techne) -- әуел баста әріптерді оқи алу және жаза білу енері, лат. gramma -- әріп) --
1. тілдің ішкі (граммат.) құрылысы, яғни сөз тудыру, сөзжасам тәсілдерінің морфологиялық, сөз таптары мен түрлену формаларының, категорияларының, сөздің бір-бірімен байланысуы, сөз тіркесінің, сөйлем құрлысының жүйесі;
2. тілдің граммат. құрылысын, оның заңдылықтарын зерттейтін, яғни тілдегі сөз таптарын, олардың түрлену жүйесін, граммат. тұлғалары мен категорияларының, сөздің бір-бірімен тіркесу тәсілдері мен түрлерін, сөз тіркестері құрлысын, сездердің сөйлемдегі қызметін, сөйлем жүйесін зертттейтін тіл білімінің бір саласы.
Грамматиканың салалары: морфология және синтаксис.
Морфология - морфема ретіндегі сөз және оның формалары, сөз тұлғалары білдіретін грамматикалық мағыналары туралы ілім.
Синтаксис сөйлемде сөздердің атқаратын қызметтерін, сөйлем құрау, олардың құрамдық, құрылыстық түрлері мен типтерінің ерекшеліктерін қарастырады.
Ал ағылшын грамматикасы-ағылшын тілінің құрылымдық ережелерінің жиынтығы. Бұған сөздердің, сөз тіркестерінің, сөйлемдердің және бүкіл мәтіндердің құрылымы кіреді. Ағылшын тілінің грамматикалық ережелері, - дейді Жозеф Мукалель, - тілдің өзі табиғатпен анықталады, бірақ оны пайдалану ережелері мен қолданудың орындылығы сөйлеу қоғамдастығымен анықталады ( ағылшын тілін оқыту әдістері, 1998).
1.2. Грамматикалық құзыреттілік ұғымы
Бүгінгі таңда жалпы орта білім беруді жетілдірудің негізінде құзыретттілік тəсілді алу ұсынылып жүр. Қазақстан Республикасы 2015 жылға дейінгі білім беруді дамыту тұжырымдамасында да білімге бағытталған мазмұнды құзыретттілік, яғни нəтижеге бағдарланған білім мазмұнына алмастыру қажеттілік көрсетілген. Құзырлық сөзі туралы Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігінде: құзыр (компетенция) -- жалпы алғанда қайсыбір тапсырманы орындауға қабілеттілік немесе бір нəрсені жасау деп берілген. Латын тілінен аударғанда құзырлық -- өз ісін жетік білу, танымы мол, тəжірибелі, С.И.Ожегов сөздігінде құзыреттілік -- белгілі бір мəселені жан-жақты білу деген мағынаны білдіреді. Белгілі бір саладағы құзырлылықты меңгерген тұлға өз саласына сəйкес білім мен біліктілікпен қаруланған қандай да бір негізі бар ой-тұжырым жасайтын жəне тиімді əрекет ете алатын адамды есептеуге болады.
Демек, грамматикалық құзыреттілік деген - грамматика жайлы білім мен біліктілікпен қарулану, грамматиканы жан-жақты білу, қандай да бір негізі бар ой-тұжырым жасай алу.
Құзыреттілік дегеніміздің өзін қазіргі заман талабына сай педагог қауымының өзін-өзі өзгерте алу қабілеттілігі деп түсінуге болады. Білім саясатындағы түбегейлі өзгерістерді күнделікті оқу үрдісінде берілетін тапсырмалардан бастау қажет екендігі айқын көрсетілген. Оқушылар оқытушы қауымнан тек білімге ғана емес, өмірге үйрететін қабілеттілікті қажет етіп отыр. Сондықтан мұғалім -- қазіргі оқушылардың шығармашылық қабілеттерін дамыта отырып, ойлаудың, интеллектуалдық белсенділіктің жоғары деңгейіне шығу, жаңаны түсіне білуге, білімнің жетіспеушілігін сезінуге үйрету арқылы ізденуге бағыттауды қалыптастыру керек. Грамматикалық құзыреттілікті қалыптастыру үшін қазіргі ұстаз шəкіртті оқытуда грамматикалық құзыреттілікті бойына сіңірген жеке тұлға болу керек. Сондай кезде оқушы да грамматикалық құзыреттілігі мол оқытушы арқылы өз грамматикалық құзыреттілігін қалыптастыра алады.
1.3. Ағылшын тілі сабақтарында грамматиканы оқыту
Грамматика-ағылшын тілінің бір қыры. Грамматика ережелерін біле отырып, біз осы тілді оқитын кез-келген адамға түсінікті болатын дұрыс сөйлем құра аламыз. Сондықтан ағылшын тілін үйренудің басынан бастап грамматикаға ерекше назар аудару маңызды. Сөйлемдегі сөздердің ретін сақтау, артикльдерді, демеуліктерді, жалғаулықтарды дұрыс қолдану, етістіктердің қажетті шақ формаларын қолдану оқудың бастапқы кезеңінде тілді сәтті меңгерудің кепілі болып табылады.
Грамматиканы оқыту-әр сабақта қажетті процесс. Грамматиканың негіздерін білместен, бірде-бір сөйлем құру мүмкін емес.
Грамматиканы оқытудағы мақсаттар мен міндеттер:
1) оқушыларды мазмұнға басты назар аудара отырып, өздерінің ауызша-сөйлеу сөздерін грамматикалық тұрғыдан дұрыс ресімдеуге үйрету;
2) негізгі назарды мазмұнды ақпаратты алуға бағыттай отырып, оқушыларды оқу және тыңдау кезінде грамматикалық құбылыстарды тануға үйрету.
Грамматикалық минимум осы мақсаттарға сәйкес келуі керек. Критерий: сөйлеудегі нақтылық пен қолдану, жалпылау, яғни ұқсас грамматикалық құбылыстардың белгілі бір санына таралуы.
Шет тілінің грамматикасын зерттеудің маңыздылығы - бұл ана тілінің грамматикалық құрылымын, логикалық ойлауды дамытуды, байқауды, талдау мен қарым-қатынас жасау қабілетін жақсы түсінуге көмектеседі, яғни оны зерттеу барысында оқытудың дамытушы, білім беру және тәрбиелік мақсаттары жүзеге асырылады.
Ағылшын тілінің грамматикасы қазақ тілінің грамматикасынан айтарлықтай ерекшеленеді, сондықтан оқушыларға ағылшын тілінің грамматикасы қиын болады.
Грамматикалық дағдыларды қалыптастыру шет тілін оқытудың бастапқы кезеңінде басталады. Бастауыш мектепте балалар грамматиканың қарапайым ережелерімен танысады, қазақ тіліндегі шақтармен салыстыруға болатын грамматикалық шақтарды зерттей бастайды, мысалы, Present Simple -- осы және Past Simple -- өткен шақ. Бастапқы кезеңде оқушылар артикльдер мен олардың қолданылуы туралы ақпарат алады, осы кезеңде олар болымды және болымсыз сөйлемдерді қалай құру керектігін және сұрақ қою қажет болса, сөйлемнің қалай қайта құрылатындығын біледі.
Бастауыш сыныптағы оқушыларда жетекші іс-шаралардың бірі ойын болып табылады. Мұғалім дәл осыған сүйенуі керек және оқушыларды сабаққа қызықтыра алу керек. Балаларды ойынға негізделген оқыту әдістерін, көрнекіліктерді қолдана отырып, оларды оқу процесіне тарту маңызды.
Бастауыш сыныпта ағылшын тілі сабағында "Тамақ", "Отбасы", "Мектеп", "Жануарлар" туралы және т. б. тақырыптар оқытылады. "Жануарлар" туралы тақырыпты өтіп жатқан кезінде бастауыш сынып оқушыларына ойыншықтар әкелуді және сабақта оқушыларды сүйікті жануарлары туралы сөйлесуге үйретуді ұсынуға болады. "Хайуанаттар бағын" ойнауға болады. Мұғалім үлгіқұрылым береді. Ойын арқылы әрбір оқушы өз жануары туралы айтқысы келеді, оқушылар қызығушылығын білдіреді, грамматикалық дағды дамиды.
Айта кету керек, бастауыш сынып оқушысының оқу процесіндегі қызметі оны тек ойын қызметіне тартумен шектелмеуі керек. Балалар мектепте болған кезде білім мен дағдыларды игеру бойынша оқу қызметіне қосылады. Оқушыларды оқу іс-әрекетіне тарту керек, өйткені ағылшын тілінің грамматикасын игеру мақсаты тек грамматикалық құрылымдар жиынтығын игеріп қана қоймай, оқылатын тілдің көмегімен қажетті мазмұнды жеткізе білу қабілетін дамыту. Басқаша айтқанда, білім алушының іс-әрекеті грамматикалық құрылымдарды белсенді меңгеруден, оларды түрлендіру қабілетінен тұрады.
Ойындардан және көрнекіліктерден басқа оқушыларды сабаққа қызықтыру үшін және де грамматикалық тақырыпты жақсы меңгерту үшін ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолдануға болады.
Бірінші тарау бойынша қорытынды
Зерттеу жұмысының бірінші тарауы жалпы грамматика, грамматиканың шет тілін үйренудегі маңыздылығы және де грамматиканы үйрету ағылшын тілі сабақтарында қалай жүретіндігі туралы болды.
Грамматика ережелерді орнату жолымен тілдік категориялар арасындағы қатынас жүйесі. Орнатылған ережелер негізінде тілді құрайтын элементтер қалыптасады және бірігеді. Грамматика ережелерін біле отырып, біз осы тілді оқитын кез-келген адамға түсінікті болатын дұрыс сөйлем құра аламыз. Сондықтан ағылшын тілін үйренудің басынан бастап грамматикаға ерекше назар аудару маңызды. Ағылшын тілін үйренген кезде грамматиканы жақсы түсіну үшін грамматикалық құзыреттілікті қалыптастыру маңызды.
Грамматикалық құзыреттілік деген - грамматика жайлы білім мен біліктілікпен қарулану, грамматиканы жан-жақты білу, қандай да бір негізі бар ой-тұжырым жасай алу.
Грамматикалық құзыреттілікті қалыптастыру үшін мұғалім оқушыларды сабаққа қызықтыра алу керек. Оқушыны сабаққа қызықтыру үшін мұғалім жетекші іс-әрекетті - ойынды қолдана алады. Сабақ кезінде ойын түрлерін грамматикалық тақырыпты ашу және бекіту үшін оқыту арқылы оқушылар грамматиканы жақсы меңгере алады. Сонымен қатар мұғалім ақпараттық-коммуникациялық технологияларды пайдалана алады.
2. Грамматикалық дағдыларды жетілдіру үшін ақпараттық-коммуникациялық технологияларды пайдалану
2.1. Шет тілі сабақтарында заманауи ақпараттық-коммуникациялық құралдарды қолдану әдістемесі
Шет тілдерін оқытуда компьютерлік технологияларды қолдану осы пән бойынша оқу материалдарын әзірлеу тәсілдерін айтарлықтай өзгертті. Компьютерлік оқыту бағдарламаларына негізделген интерактивті оқыту әдістемелік, дидактикалық, педагогикалық және психологиялық принциптердің тұтас кешенін толық жүзеге асыруға мүмкіндік береді, таным процесін қызықты әрі шығармашыл етеді, әр оқушының жеке жұмыс қарқынын ескеруге мүмкіндік береді.
Қазіргі заманда болашақ жұмысшы мамандарды ақпараттық технологиямен байланысты əлемдік стандартқа сай мүдделі жаңа білім беру өте қажет ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz