Түйіршіктелген құрама жем
Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы Министірлігі
Жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан аграрлық-техникалық университеті
Агротехнологиялық институты
Тағам және қайта өңдеу өндірістерінің технологиялары жоғары мектебі
6B07201 - Қайта өңдеу өндірістерінің технологиясы мамандығы бойынша
Курстық жоба
Тақырыбы: Қой малына арналған тәулігіне 8 т түйіршіктелген құрама жем өндіріс жобалау
Орындаған білім алушы :ТПР-41 тобының студенті Биктасова Б.Т.
Тексерген: доцент м.а, а.ш.ғ.қ Булеков Т.А.
Орал 2023
КУРСТЫҚ ЖОБА ТАПСЫРМАСЫ
Білім алушы ___________________________________ _________________
тегі, аты-жөні
Тапсырма құрылымы
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
___________________________________ ____________________________________________________ _____________________________________________
___________________________________ _______________________________
___________________________________ _______________________________
___________________________________ ____________________________________________________ ____________________________________________________ ____________________________________________________ ____________________________________________________ ____________________________________________________ ____________________________________________________ ____________________________________________________ ____________________________________________________ ____________________________________________________ ____________________________________________________ _______________________________________
___________________________________ ____________________________________________________ ____________________________________________________ ____________________________________________________ ____________________________________________________ _____________________
Тапсырманың берілген күні ‹‹__››___________20____ж.
Курстық жобаны тапсыру мерзімі‹‹__››___________20____ж.
Білім алушы ___________________ ______________________________
қолы тегі,аты-жөні
Жетекші ________________ ______________________________
қолы тегі,аты-жөні
Мазмұны:
І.Кіріспе ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
ІІ.Негізгі бөлім ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
2.Қой малына арналған түйіршіктелген құрама жем сипаттамасы ... ... ... ... ... ..
2.1.Рецептуралық құрамы және есебі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
2.2.Шикізат алу және оның есебі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
2.3.Түйіршіктелген құрама жем технолгоиялық схемасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
2.4.Өндіріс ауқымының есебі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2.5.Түйіршіктелген құрама жем өндірісінің ішкі планы және құрал
Жабдықтары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2.6.Шикізат пен жемшөп қауіпсіздігіне қойылатын талаптар ... ... ... ... ... ... ... ...
2.7.Түйіршіктелген құрама жем сақтау талабы және орны ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2.8.Шикізат қоймасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
3.Сызба жоспарлары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
3.1.Бас жоспары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
3.2.Цех жоспары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
3.3.Технологиялық схемасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
4. Еңбек бөлімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
5.Экологиялық қауіпсіздік ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
6.Экономикалық тиімділік ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
Пайдаланған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
І.Кіріспе
Қазіргі кезде жалпы мемлекет ауыл шаруашылығына көңіл бөлуде.Бағдарламалар құрылып, қайтарымды және қайтарымсыз несие берілуде.Жаңа іс бастаған кәсіпкерлерге бұл бағдарламалар үлкен көмек.Ауыл шаруашылығының негізгі бір мәселелерінің бірі жемдік қорды күшейту болып табылмақ.
Қазақ халқының ерте заманнан-ақ төрт-түліктің бапын тауып, өздеріне көлік, азық, киім, сусын қылып пайдаланған.Төрт-түлік малдың бірі пірі Шопан ата биязы,жуас қой малына көңіл бөлсек.Қой малын өсіру ерте замманнан қазақ халқының ата кәсібі.Төрт-түлік малдың ішінде қой малына көңіл бөлген және де ерекше мән берген, қазақ халқы ерте заманнан-ақ қой малын жаюдың, оны көбейтудің, тұқымын асылдандырудың өзіндік әдіс тәсілдерін қолданған.Қой малы тебінді мал, яғни қыстың өзі қарды ашып шөбін жейді.Азықтандыруда тиімді және қолайлы.Алайды байытылған құнарлы жем берудің де өзіндік мақсаты бар.
Азықтандыру құнарлы байытылған өнім беру мақсаты етті қылу.Қой малы шамамен бір күнде 2,5 кг жем тұтынса, өндіріс ауқымын 1 күнге 4 т деп есептеудемін, осы кезде 2500-дай қой малына жем әзірленеді.
Жоба жоспарын ЖШС "Пойма Май Комбинатында" жүзеге асырылу жоспарда.ЖШС "Пойма Май Комбинаты" майлы дақылдарды өңдеумен және де өсімдік майын өндіру мен айналысады.Өсімдік майын өндіру кезінде, ең бірінші пресстен өткізіледі, содан сығылған май тазартуға кетсе күнбағыс қалдығы жмых экстракция әдісімен қалған майды өндіруге жіберіледі.Экстракция әдісін қолданған кезде бізде қалатын қалдық күнжара (шрот).Шрот өнімі ЖШС "Пойма Май Комбинатында" қойма да сақталып, тапсырыс болған жағдайда экспортталып сатылады.Міне осы мақсатта қалған қалдықты өндіру негізінде түйіршіктелген жем өндіру жоспарын ұсынудамын.
Қазіргі кезеңде жемшөптің тамақтануын бағалау жан-жақты болуы керек-көптеген қоректік заттар үшін.Азық-түліктің тағамдық құндылығын энергетикалық бағалау кешенді бағалаудың бір бөлігі ғана.
Жануарлардың тамақтану және құнарлы байытылған қажеттіліктерін қанағаттандырулары, генетикалық анықталған өнімділік мүмкіндіктерідиетада нормалауды ескеру қажет: метаболикалық энергия, құрғақ зат,шикі протенн, шикі ақуыз, лизин, метионин, цистин, қант, крахмал,шикі талшық, май, кальций, фосфор, калий, натрий, хлор, магний, күкірт, темір,мыс, мырыш, марганец, кобальт, йод, каротин, витаминдер: А (ретинол), D (кальцифрол), Е (токоферол), В1 (тиамин), В2 (рибофлавин), В3 (пантотен қышқылы), В(холин), B5 (никотин қышқылы),(пиридоксин), В12 (цианокобаламин).
Қой малына жемдегі алмасу энергиясының мөлшері келесі регрессия теңдеулері бойынша да есептеледі:
МЭ=17,71қА+37,89қМ+13,44қТ+14,78қАЭ З; яғни қА-қорытылатын Ақуыз,қМ-қорытылатын Май, қТ-қорытылатын Талшық, қАЭЗ-қорытылатын азотсыз экстрактивті заттар.
Қой малына түйіршіктелген құрама жем өндіру кезінде ПК яғни (толық құрама жем) 80-83-1 болып келеді.Толық құрама жемнің қойды бордақылау мақсатында ПК-82 рецептурасы бойынша жұмыс жоспарын құру.
Түйіршіктелген жем өндіру кезінде бірінші өндіріс кешенің салынуы, рецептура бойынша көрсетілген дән дақылдарын ЖШС "Пойма Май Комбинатының" қоймасына келген дән дақылдарын жеткізуші шаруашлықтарымен келісімшарт жасау арқылы тиімді бағада алу.Аздаған өнімі тұз, минералдар және премикс тапсырыс бойынша жеткізіледі.
Ендігі осы жоспар боынша қой малын азықтандыруда, құнарлы байытылған түйіршіктелген жем өңдеу саласында жобалауды ұйымдастыру.
Негізгі міндеттер:
1) Құнарлы мал азықтық өнімнің технологиясын құру;
2) Рецептура бойынша толыққанды жұмыс істеу;
3) Өндіріс орның жобалау;
4) Техникалық талаптарды көрсету, және стандартқа сай болуы;
5) Өндіріске қажетті құрал-жабдықтар толық сипаттамасы;
6) Қауіпсіздік талаптары;
7) Экономикалық тиімділік бойынша есеп жұмыстарын шығару.
Жобалау мақсаты: ЖШС "Пойма Май Комбинаты" өндірісін кеңейту
мақсатында құнарлы байытылған мал азықтық өндіріс орның жобалау.Қой малына түйіршіктелген құрама жем өндіру, технологиялық сатысымен жұмыстану.
ІІ.Негізгі бөлім
2. Қой малына арналған түйіршіктелген құрама жем сипаттамасы
Түйіршіктелген құрама жем-мал шаруашылылығын азықтандыруда
жетіспейтін өнімдерді витаминдерді қамту мақсатында арнайы өндірілген рецептура бойынша алынады.
Сурет 1- Түйіршіктелген құрама жем
Қой малына құрама жем концентраттары ПК 80,83-1. Толық құрама жем концентраттары бойынша жеке тоқталып өтсек:
1-кесте.Толық құрама жем түрлері
№
ПК
Қой малының түрлері
1
80
Жүкті және емізетін қой малына
2
81-1
4 айға дейінгі қозыларға
3
81-2
4 айдан асқан жас малдарға
4
82
Қой бордақылауға
5
83
Қой төлдеу кезеңінде
6
83-1
Жүнді етті бағыттағы қой малына
Жобалауды жүзеге асыруда ПК-82 қой малын бордақылау шаруашылығына жемді өндіруді алып отырмын.
Түйіршіктелген құрама жем жалпы (бидай, сұлы, арпа, күнжара, кебек және т.б.)тұрады.Сонымен қатар рецептура бойынша минералдар мен витаминдерден тұрады.
Түйіршіктелген құрама жемге қойылатын талаптар.Дайын өнімнің біртектң болуы, көгерген, зеңнің болмауы.Көгеру мен зең сақтау кезіндегі температура мен ылғалдылыққа байланысты.Түйіршіктелген құрама жемнің түсі қосылып жатқан шикізаттардың түсіне байланысты, және де иісі де қолданылып отқан шикізаттың иісіне байланысты.
Түйіршіктелген құрама жем ылғалдылығы 14,5-15 % аспауы керек.Витамин, минералдар 14 % шамамен қосылуы керек.Тұз мөлшеріне келсе орта есеппен 1,5 %-нан аспауы қажет.Премикс өнімнің қай түрін алуына байланысты және де 1 % шамада болуы.
Жемшөп түйіршіктері - тығыз цилиндрлерге сығылған моно немесе құрама жем.Оны шөп, бидай, арпа, бұршақ, зығырдан бөлек өндіруге болады, немесе дәрумендер, микроэлементтер, минералдар қосылған аралас шикізаттан жасалған.Толыққанды мал азықтық өніміміз құрамында жетіспейтін заттармен, яғни физиологиялық талаптарын қанықтыру үшін түйіршіктелген құрама жемді өндіру.Түйіршіктелген құрама жемді рецептура бойынша жүзеге асырамыз.
2.1.Рецептуралық құрамы және есебі
Қойларды түйіршіктермен тамақтандыру жануарлардың өнімділігін жақсартады, иммунитетті нығайтады.Қойлар су мен тұзға еркін қол жеткізуі керек.
Қойларды қыста түйіршіктелген құрама жеммен тамақтандыру түйіршіктелген жоңышқа, шабындық шөппен біріктірілуі керек.Бұл әсіресе жүктілік кезінде және жануарлардың лактациясы кезінде - болашақ малдың дұрыс тамақтануы мен денсаулығы үшін қажет.
Жазда да, күзде де қойларды бордақылаудың жоғары тиімділігіне толыққанды түйіршікті жем қоспаларын беру арқылы қол жеткізіледі.
Кез-келген бордақылау кезінде, егер концентраттар болмаса, қойларды өрескел және шырынды жеммен бордақылауға болады. Ірі жемнен бұршақ және бұршақ-дәнді шөп қолданылады. Бордақыланған қойлар сүрлем мен картопты жақсы пайдаланады. Бұл жемді тамақтандыру концентраттар мен шөптердің шығынын едәуір азайтады. Сүрлем диетаға 2-3 кг, картоп -- 1,5-2 кг енгізіледі. Барлық бордақылау кезінде жас жануарларға минералды тыңайтқыш беру керек. Қараша-желтоқсан айларындағы жас жануарларды бордақылау жақсы. Қыстың аяғында және көктемде жас малды арнайы бордақылау мүмкін емес. Мұндай қозылар емшектен шығарғаннан кейін жайылымға қалдырылады, концентраттармен қоректенеді (күніне 100-200 г) және күздің аяғында, 8-9 айлық жасында сойылады. Бұл уақытта олардың тірі салмағы шамамен 50-55 кг құрайды.
Түйіршіктеу азотты, минералды қоспалармен байытылған және барлық жағынан толық теңдестірілген толық жем қоспаларын дайындауға мүмкіндік бередіқоректік заттар. Түйіршіктерге аз мөлшерде концентраттармен бірге өңделген ірі шөптер мен сабандар толығымен жейді, бұл жемнің жоғалуын минимумға дейін азайтуға мүмкіндік береді, сонымен қатар толығымен мүмкінжемшөп таратуды механикаландыру.Жануарлар түйіршіктер мен суға еркін қол жеткізуі керек.
Тамақтандыру үшінтек қой түйіршіктері 2-3 күн ішінде біртіндеп жейді.Ересек қойларды бордақылау үшін толыққанды түйіршіктердің келесі шамамен құрамы ұсынылады (2-кесте) .
2-кесте.Рецептуралық құрамы
Жем
Құрамы, %
Шөп ұны
40.0
Сабан
26.0
Дән дақылдары
20,0
Күнжара
3.0
Фосфат
2.0
Тұз
1,0
Меласса
7,0
Премикс
1,0
Бордақылау кезеңінде ересек қойға түйіршіктердің шығыны тәулігіне 2,5-2,7 кг құрайды, орташа тәуліктік өсім 170-200 г немесе одан да көп жетеді.Әр түрлі жерлерде жердің жоғары жыртылуы жағдайындаелдің аймақтарында қойларды қорада бордақылау қолданылады.Ересек қойларды бордақылауға арналған рациондар әзірленген нормаларға сүйене отырып жасаладыөнімділік бағытын, тірі салмақты, орташа тәуліктік өсімді ескере отырып, рациондардың ұсынуын тәулік басына көрсету (3-кесте).
3-кесте.Ересек қойларды бордақылауға арналған рациондар (тірі салмағы-45-50 кг) тәулігіне басына
Рацион
Мөлшері
Жем қоры, кг
-
Жем, бірліктер
1,63
Метаболитикалық энергия,МДж
18,0
Құрғақ зат, кг
2,03
Шикі ақуыз, кг
206
Қорытылатын ақуыз, кг
126
Кальций, г
11,9
Фосфор, г
5,2
Магний, г
6,98
Күкікірт, г
4,91
Каротин, мг
66
Жазғы кезеңде бордақыланған ересек қойларға 5-6 кг жасыл масса және 0,4-0,5 кг концентраттар беріледі, олардың жалпы құрамы 1,6-1,9 кг құрғақ зат, 1,3-1,5 жем.бірлік және 150-170 г қорытылатын ақуыз. Күзгі кезеңде негізінен (жасына қарай); олардың рационына шырынды жемнің едәуір мөлшері көп болуы, сондай-ақ ірі жем мен концентраттар кіреді.
2.2.Шикізат алу және оның есебі
ЖШС "Пойма Май Комбинаты" негізінде өндірісті кеңейту мақсатында салынып жатқан түйіршіктелген құрама жем өндірісінің шикізат бағасын, өнімді 1 т есебінде шығару.Жалпы құрамы бойынша дән дақылдарды ЖШС "Пойма Май Комбинатының" қоймасына шаруашылықтарымен келісімшарт жүзеге асырып, тиімді бағада алу.
ЖШС "Пойма Май Комбинаты" өндіріс орны сұйық май өндіру мен айналысады.Сұйық май пресстеліп алынған кезде қалған қалдық жмых, екінші қайтара, яғни экстракция әдісі бойынша қалған майды бөліп алу нәтижесінде шрот қалып, шротты өңдеу, қолдану мақсатында өндіріске енгізу жүйесінде жүзеге асыру (7-кесте).
Басқа шикізат құрамын арнайы мекемелермен тасымалдайтын алу жоспарлануда
Кебек-астықты ұн мен жармаға өңдеудің жанама өнімі. Ұн мен жарманың әртүрлі сорттарын өндіру кезінде Кебекте астық массасының 20-дан 28% - на дейін қалады. Бастапқы дәнге байланысты кебек бидай, қара бидай, сұлы, соя, арпа, күріш, қарақұмық және т.б.
Күнжара аминқышқылдары қол жетімділігі жағынан сояға ұқсас және мақта мен рапстан озып кетеді. Ондағы лизиннің мөлшері төмен, бірақ бұл әдетте лизин өніміне жасанды енгізумен қабаттасады. Қоректік заттарды жақсы сіңіру үшін күнбағыс майын алу кезеңінде тұқым қабығын максималды түрде жоюға қол жеткізу керек. Шроттағы талшықтың жоғары деңгейі (12% - дан астам) - бұл Жем массасының гипертрофияланған мөлшері, ал оны жануардың немесе құстың рационына енгізу жылдамдығы өте жоғары, ал мұндай жағдайда пайдалы заттар ағзаға толық сіңірілмеуі мүмкін. Егер ондағы талшық деңгейі әлі де қолайлы көрсеткіштерден асып кетсе, позицияны жем түйіршіктері сақтайды.
Кебек құрамына дәннің тозған қабықтары, ұнтақты заттар мен эмбриондардың сұрыпталмаған қалдықтары кіреді. Химиялық құрамы бойынша әр түрлі дәндерден алынған Кебек айырмашылықтарға ие, нәтижесінде әр түрлі қоректік заттар мен энергетикалық құндылықтар. Кез-келген түрге ортақ-талшықтың, майдың, ақуыздың жоғары мөлшері. Сонымен қатар, олардың құрамында азотсыз экстрактивті заттар, күл, фосфор (дәннен фосфордың шамамен 80% - ы кебекке айналады), кальций, аминқышқылдары, В, А, Е дәрумендері бар. Кебектің ашық сары немесе сұр реңктері бар, бастапқы шикізаттың тұқымының иісі, ащы немесе қышқыл дәмі жоқ дәмі бар. Кебек құрамындағы судың мөлшері 15% - дан аспауы керек. Гелиотроп тұқымдарының, триходесманың, кеміргіштердің іздерінің, бөгде заттардың шетелдік қосылуына жол берілмейді. Ұнтақтау дәрежесі бойынша кебек дөрекі (үлкен) және жұқа (ұсақ) болып бөлінеді, босату формалары бос немесе түйіршікті болады.
Тәулігіне 8 т өнім өндірілген кезде, 8*30*12=2880 тонна жылына өнім өндіріліп отыр.2880 т өнім өндіру кезінде қолданылатын шикізат есебін, айына, жылына шығару.1 т өнім өндіру кезінде шикізатқа 52 970 теңге жұмсалынатын болса, толық есеп жүйесін көрсету.
2.3.Түйіршіктелген құрама жем технологиялық схемасы
ЖШС "Пойма Май Комбинаты" өндірісінде жүзеге асырғалы отырған түйіршіктелген құрама жем өндіріснің технологиясық жүйесі (схема-1).Технологиялық жүйе бойынша тәулігіне 8 тонна өнім өндіруне байланысты желі құрылғыларын тиімді жүйеде қарастыру маңызды.Сағатына 1 тонна өнім өндірілген жағдайда шикізат бункері және дайын өнім сыйымдылығы осы өндіріліп жатқан шаманы қамту қажет.
Шикізаттарды қабылдау
Дәнді қоспалар бункері
Шикізаттарды ұсату
Шикізаттар мен қоспаларды араластыру
Аралық сақтау
Түйіршіктеу (гранулятор)
Түйіршіктерді салқындату
Дайын өнім бункері
Қаптау, сатуға дайындау
Схема-1
Бастапқы шикізат (сабан мен шөп) екі сатылы ұнтақтау процесінен өтеді. Рецептке байланысты кесектердің мөлшері 30-40 мм, ал бөлшектер 5-10 мм.Компоненттердің көптігі болмауы үшін астықты ұсақтағышта ұнтақтау керек. Бөлшектер таразыда өлшенеді және диспенсерге беріледі.
Дозалау кезінде қоспалар қосылады. Өнімнің сапасы мөлшерлеу процесіне байланысты.
Компоненттер араластырғышқа түседі, онда олар біртекті массаға өңделеді. Мұнда құрама жем бос болады, содан кейін оны пакетке жіберуге болады.Қажет болған жағдайда алынған масса түйіршіктеуге жіберіледі.
Пресс-грануляторда жем қажетті мөлшердегі дұрыс кесектермен қалыптасады жәнедиаметрі.
Өнім салқындатылады және шашыратуға беріледі. Соңғы кезең-түйіршіктердің конвейер арқылы қаптама блогына түсуі.
2.4.Өндіріс ауқымының есебі
ЖШС "Пойма Май Комбинаты" түйіршіктелген құрама жемді тәулігіне 8 тонна өнім шығарады.Түйіршіктелген құрама жемді 1 кг бағасын 110 теңге сату бағасына қойылса (7-кесте).
4-кесте.Түйіршіктелген құрама жем ауқымы, т
Өндірілетін өнім
Тәулігіне өндіріс ауқымы, т
Айына өндіріс ауқымы, т
Жылына өндіріс ауқымы, т
Тқұрама жем
8
240
2880
Даярланған өнімдерді силос типті корпустарда қоймаларда сақтайды.Қоймалардың сиымдылығы, өндіріс ауқымының тәуліктік есебіне есептеліп қамтамасыз етілуі керек.Өндіріс ауқымы тәуліктік есеп бойынша 8 тонна өнім өндіреді (4-кесте) .
5-кесте.Түйіршіктелген құрама жем сату бағасы, тг
Өндірілетін өнім
Тәулігіне өндіріс ауқымы
Айына өндіріс ауқымы
Жылына өндіріс ауқымы
Түйіршіктелген құрама жем, т
8
240
2880
Сату бағасы,тг
1 040 000
31200 000
374400 000
1 т өнім бағасы, тг
130 000
130 000
130 000
Түйіршіктелген құрама жемді 1 тонна өнім бағасы 130 000 теңге сату бағасы арқылы шығарамыз.Жалпы маркетингтік жоспар құра отырып, шаруашылықтарға ұсынамыз, және де мал өнімдерін сататын дүкен немесе мекемелерге 1 кг өнім бағасын есептеп айтсақ 130 тг тиімді ұсынып отырмыз.Жылдық өндіріс есебі бойынша 374 400 000 теңге де дайын өнімді сатамыз.
2.5.Түйіршіктелген құрама жем өндірісінің ішкі планы және құрал жабдықтары
Түйіршіктелген құрама жем өндірісінің ішкі құрал жабдықтары, бағасы, керек шамасымен көрсетіліп өтті.Жалпы құрал жабдықтарға толығымен 43 530 000 теңге қажет.Құрал жабдықтарды қытай модельінен тапсырыс берудеміз (9-кесте). Өнім ауқымы 8 тонна көрсеткендіктен, негізгі қажетті аппараттарды сағатына 1 тонна өндіретінің алудамыз.Сонымен қатар шикізат бункерлерін және аралық сақтау кезіндегі бункерлерін 5 м3 сыйымдылығы жағынан алуда жоспарлап отырмыз.5 м3 болған жағдайда, бір бункердің өзі 5 тонна болғанымен, бізге келетін шикізат өнімдерін 1 тонна өндіреміз тек сол өнімге қажетті деп қабылдамаймыз, тонналап келгендіктеп, шикізат бункері 5 м3 3 штугын орналастырмақпыз.Аралық сақтау кезіне де 5 м3 бункердің 3 штугын орналастырмақпыз.Өнім ауқымына үлкен көлемде болғанымен, өндірістің ауқымын ұлғайтқан жағдайда тиімді болмақ.
2.6.Шикізат пен жемшөп қауіпсіздігіне қойылатын талаптар
Түйіршіктелген құрама жем өндіру кезінде жемшөп пен қоспаларын өндіру (дайындау) үшін пайдаланылатын шикізаттың қауіпсіздігіне қойылатын барлық талаптар сақталады.
Қолайсыз пункттерден (аумақтардан) шығатын шикізатты жемшөп пен жемшөп қоспаларын өндіру (дайындау) үшін пайдалануға тыйым салынады, жануарлардан алынатын өнімдер мен шикізатты міндетті түрде алып қою және жою жүргізілетін жануарлардың аса қауіпті ауруларының тізбесіне енген жануарлар мен құстардың аса қауіпті аурулары бойынша,жануарлар мен адам денсаулығына ерекше қауіп төндіреді. Жануарлардан алынатын тіндерден (пайдаланумен) жемшөп пен жемшөп қоспаларын өндіруге (дайындауға) тыйым салынады.
Түйіршіктелген құрама жем мен жемшөп қоспаларын өндіру (дайындау) үшін шикізатты дайындау, сақтау және тасымалдау шарттары талаптарға сай болуы тиіс Қазақстан Республикасының ветеринария және тамақ өнімдерінің қауіпсіздігі саласындағы заңнамаларында белгіленген .
Түйіршіктелген құрама жем (жасыл жем, пішен, сүрлем) тұтас немесе өңделген жем ретінде және толық жем мен жем қоспаларының құрамындағы шикізат ретінде пайдаланылады.
Түйіршіктелген құрама жем стандарттау бойынша қолданыстағы нормативтік құжаттармен белгіленген сапа көрсеткіштеріне сәйкес келуі керек. Көгеру белгілері, улы өсімдіктердің бөтен иісі болмауы керек.
Түйіршіктелген құрама жем (пішен, сабан) таза түрінде және жем қоспаларының құрамындағы шикізат ретінде - түйіршікті жем өндіру (дайындау) үшін пайдаланылады.
Түйіршіктелген құрама жемде көгерген жерлер, улы өсімдіктер (сусымалы қыша, қарағаш, жапырақ құйрықты софора), бөгде иістер (көгерген, шірік), патогендік саңырауқұлақтар мен ругиниялар ... жалғасы
Жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан аграрлық-техникалық университеті
Агротехнологиялық институты
Тағам және қайта өңдеу өндірістерінің технологиялары жоғары мектебі
6B07201 - Қайта өңдеу өндірістерінің технологиясы мамандығы бойынша
Курстық жоба
Тақырыбы: Қой малына арналған тәулігіне 8 т түйіршіктелген құрама жем өндіріс жобалау
Орындаған білім алушы :ТПР-41 тобының студенті Биктасова Б.Т.
Тексерген: доцент м.а, а.ш.ғ.қ Булеков Т.А.
Орал 2023
КУРСТЫҚ ЖОБА ТАПСЫРМАСЫ
Білім алушы ___________________________________ _________________
тегі, аты-жөні
Тапсырма құрылымы
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
___________________________________ ____________________________________________________ _____________________________________________
___________________________________ _______________________________
___________________________________ _______________________________
___________________________________ ____________________________________________________ ____________________________________________________ ____________________________________________________ ____________________________________________________ ____________________________________________________ ____________________________________________________ ____________________________________________________ ____________________________________________________ ____________________________________________________ ____________________________________________________ _______________________________________
___________________________________ ____________________________________________________ ____________________________________________________ ____________________________________________________ ____________________________________________________ _____________________
Тапсырманың берілген күні ‹‹__››___________20____ж.
Курстық жобаны тапсыру мерзімі‹‹__››___________20____ж.
Білім алушы ___________________ ______________________________
қолы тегі,аты-жөні
Жетекші ________________ ______________________________
қолы тегі,аты-жөні
Мазмұны:
І.Кіріспе ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
ІІ.Негізгі бөлім ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
2.Қой малына арналған түйіршіктелген құрама жем сипаттамасы ... ... ... ... ... ..
2.1.Рецептуралық құрамы және есебі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
2.2.Шикізат алу және оның есебі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
2.3.Түйіршіктелген құрама жем технолгоиялық схемасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
2.4.Өндіріс ауқымының есебі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2.5.Түйіршіктелген құрама жем өндірісінің ішкі планы және құрал
Жабдықтары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2.6.Шикізат пен жемшөп қауіпсіздігіне қойылатын талаптар ... ... ... ... ... ... ... ...
2.7.Түйіршіктелген құрама жем сақтау талабы және орны ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2.8.Шикізат қоймасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
3.Сызба жоспарлары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
3.1.Бас жоспары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
3.2.Цех жоспары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
3.3.Технологиялық схемасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
4. Еңбек бөлімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
5.Экологиялық қауіпсіздік ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
6.Экономикалық тиімділік ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
Пайдаланған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
І.Кіріспе
Қазіргі кезде жалпы мемлекет ауыл шаруашылығына көңіл бөлуде.Бағдарламалар құрылып, қайтарымды және қайтарымсыз несие берілуде.Жаңа іс бастаған кәсіпкерлерге бұл бағдарламалар үлкен көмек.Ауыл шаруашылығының негізгі бір мәселелерінің бірі жемдік қорды күшейту болып табылмақ.
Қазақ халқының ерте заманнан-ақ төрт-түліктің бапын тауып, өздеріне көлік, азық, киім, сусын қылып пайдаланған.Төрт-түлік малдың бірі пірі Шопан ата биязы,жуас қой малына көңіл бөлсек.Қой малын өсіру ерте замманнан қазақ халқының ата кәсібі.Төрт-түлік малдың ішінде қой малына көңіл бөлген және де ерекше мән берген, қазақ халқы ерте заманнан-ақ қой малын жаюдың, оны көбейтудің, тұқымын асылдандырудың өзіндік әдіс тәсілдерін қолданған.Қой малы тебінді мал, яғни қыстың өзі қарды ашып шөбін жейді.Азықтандыруда тиімді және қолайлы.Алайды байытылған құнарлы жем берудің де өзіндік мақсаты бар.
Азықтандыру құнарлы байытылған өнім беру мақсаты етті қылу.Қой малы шамамен бір күнде 2,5 кг жем тұтынса, өндіріс ауқымын 1 күнге 4 т деп есептеудемін, осы кезде 2500-дай қой малына жем әзірленеді.
Жоба жоспарын ЖШС "Пойма Май Комбинатында" жүзеге асырылу жоспарда.ЖШС "Пойма Май Комбинаты" майлы дақылдарды өңдеумен және де өсімдік майын өндіру мен айналысады.Өсімдік майын өндіру кезінде, ең бірінші пресстен өткізіледі, содан сығылған май тазартуға кетсе күнбағыс қалдығы жмых экстракция әдісімен қалған майды өндіруге жіберіледі.Экстракция әдісін қолданған кезде бізде қалатын қалдық күнжара (шрот).Шрот өнімі ЖШС "Пойма Май Комбинатында" қойма да сақталып, тапсырыс болған жағдайда экспортталып сатылады.Міне осы мақсатта қалған қалдықты өндіру негізінде түйіршіктелген жем өндіру жоспарын ұсынудамын.
Қазіргі кезеңде жемшөптің тамақтануын бағалау жан-жақты болуы керек-көптеген қоректік заттар үшін.Азық-түліктің тағамдық құндылығын энергетикалық бағалау кешенді бағалаудың бір бөлігі ғана.
Жануарлардың тамақтану және құнарлы байытылған қажеттіліктерін қанағаттандырулары, генетикалық анықталған өнімділік мүмкіндіктерідиетада нормалауды ескеру қажет: метаболикалық энергия, құрғақ зат,шикі протенн, шикі ақуыз, лизин, метионин, цистин, қант, крахмал,шикі талшық, май, кальций, фосфор, калий, натрий, хлор, магний, күкірт, темір,мыс, мырыш, марганец, кобальт, йод, каротин, витаминдер: А (ретинол), D (кальцифрол), Е (токоферол), В1 (тиамин), В2 (рибофлавин), В3 (пантотен қышқылы), В(холин), B5 (никотин қышқылы),(пиридоксин), В12 (цианокобаламин).
Қой малына жемдегі алмасу энергиясының мөлшері келесі регрессия теңдеулері бойынша да есептеледі:
МЭ=17,71қА+37,89қМ+13,44қТ+14,78қАЭ З; яғни қА-қорытылатын Ақуыз,қМ-қорытылатын Май, қТ-қорытылатын Талшық, қАЭЗ-қорытылатын азотсыз экстрактивті заттар.
Қой малына түйіршіктелген құрама жем өндіру кезінде ПК яғни (толық құрама жем) 80-83-1 болып келеді.Толық құрама жемнің қойды бордақылау мақсатында ПК-82 рецептурасы бойынша жұмыс жоспарын құру.
Түйіршіктелген жем өндіру кезінде бірінші өндіріс кешенің салынуы, рецептура бойынша көрсетілген дән дақылдарын ЖШС "Пойма Май Комбинатының" қоймасына келген дән дақылдарын жеткізуші шаруашлықтарымен келісімшарт жасау арқылы тиімді бағада алу.Аздаған өнімі тұз, минералдар және премикс тапсырыс бойынша жеткізіледі.
Ендігі осы жоспар боынша қой малын азықтандыруда, құнарлы байытылған түйіршіктелген жем өңдеу саласында жобалауды ұйымдастыру.
Негізгі міндеттер:
1) Құнарлы мал азықтық өнімнің технологиясын құру;
2) Рецептура бойынша толыққанды жұмыс істеу;
3) Өндіріс орның жобалау;
4) Техникалық талаптарды көрсету, және стандартқа сай болуы;
5) Өндіріске қажетті құрал-жабдықтар толық сипаттамасы;
6) Қауіпсіздік талаптары;
7) Экономикалық тиімділік бойынша есеп жұмыстарын шығару.
Жобалау мақсаты: ЖШС "Пойма Май Комбинаты" өндірісін кеңейту
мақсатында құнарлы байытылған мал азықтық өндіріс орның жобалау.Қой малына түйіршіктелген құрама жем өндіру, технологиялық сатысымен жұмыстану.
ІІ.Негізгі бөлім
2. Қой малына арналған түйіршіктелген құрама жем сипаттамасы
Түйіршіктелген құрама жем-мал шаруашылылығын азықтандыруда
жетіспейтін өнімдерді витаминдерді қамту мақсатында арнайы өндірілген рецептура бойынша алынады.
Сурет 1- Түйіршіктелген құрама жем
Қой малына құрама жем концентраттары ПК 80,83-1. Толық құрама жем концентраттары бойынша жеке тоқталып өтсек:
1-кесте.Толық құрама жем түрлері
№
ПК
Қой малының түрлері
1
80
Жүкті және емізетін қой малына
2
81-1
4 айға дейінгі қозыларға
3
81-2
4 айдан асқан жас малдарға
4
82
Қой бордақылауға
5
83
Қой төлдеу кезеңінде
6
83-1
Жүнді етті бағыттағы қой малына
Жобалауды жүзеге асыруда ПК-82 қой малын бордақылау шаруашылығына жемді өндіруді алып отырмын.
Түйіршіктелген құрама жем жалпы (бидай, сұлы, арпа, күнжара, кебек және т.б.)тұрады.Сонымен қатар рецептура бойынша минералдар мен витаминдерден тұрады.
Түйіршіктелген құрама жемге қойылатын талаптар.Дайын өнімнің біртектң болуы, көгерген, зеңнің болмауы.Көгеру мен зең сақтау кезіндегі температура мен ылғалдылыққа байланысты.Түйіршіктелген құрама жемнің түсі қосылып жатқан шикізаттардың түсіне байланысты, және де иісі де қолданылып отқан шикізаттың иісіне байланысты.
Түйіршіктелген құрама жем ылғалдылығы 14,5-15 % аспауы керек.Витамин, минералдар 14 % шамамен қосылуы керек.Тұз мөлшеріне келсе орта есеппен 1,5 %-нан аспауы қажет.Премикс өнімнің қай түрін алуына байланысты және де 1 % шамада болуы.
Жемшөп түйіршіктері - тығыз цилиндрлерге сығылған моно немесе құрама жем.Оны шөп, бидай, арпа, бұршақ, зығырдан бөлек өндіруге болады, немесе дәрумендер, микроэлементтер, минералдар қосылған аралас шикізаттан жасалған.Толыққанды мал азықтық өніміміз құрамында жетіспейтін заттармен, яғни физиологиялық талаптарын қанықтыру үшін түйіршіктелген құрама жемді өндіру.Түйіршіктелген құрама жемді рецептура бойынша жүзеге асырамыз.
2.1.Рецептуралық құрамы және есебі
Қойларды түйіршіктермен тамақтандыру жануарлардың өнімділігін жақсартады, иммунитетті нығайтады.Қойлар су мен тұзға еркін қол жеткізуі керек.
Қойларды қыста түйіршіктелген құрама жеммен тамақтандыру түйіршіктелген жоңышқа, шабындық шөппен біріктірілуі керек.Бұл әсіресе жүктілік кезінде және жануарлардың лактациясы кезінде - болашақ малдың дұрыс тамақтануы мен денсаулығы үшін қажет.
Жазда да, күзде де қойларды бордақылаудың жоғары тиімділігіне толыққанды түйіршікті жем қоспаларын беру арқылы қол жеткізіледі.
Кез-келген бордақылау кезінде, егер концентраттар болмаса, қойларды өрескел және шырынды жеммен бордақылауға болады. Ірі жемнен бұршақ және бұршақ-дәнді шөп қолданылады. Бордақыланған қойлар сүрлем мен картопты жақсы пайдаланады. Бұл жемді тамақтандыру концентраттар мен шөптердің шығынын едәуір азайтады. Сүрлем диетаға 2-3 кг, картоп -- 1,5-2 кг енгізіледі. Барлық бордақылау кезінде жас жануарларға минералды тыңайтқыш беру керек. Қараша-желтоқсан айларындағы жас жануарларды бордақылау жақсы. Қыстың аяғында және көктемде жас малды арнайы бордақылау мүмкін емес. Мұндай қозылар емшектен шығарғаннан кейін жайылымға қалдырылады, концентраттармен қоректенеді (күніне 100-200 г) және күздің аяғында, 8-9 айлық жасында сойылады. Бұл уақытта олардың тірі салмағы шамамен 50-55 кг құрайды.
Түйіршіктеу азотты, минералды қоспалармен байытылған және барлық жағынан толық теңдестірілген толық жем қоспаларын дайындауға мүмкіндік бередіқоректік заттар. Түйіршіктерге аз мөлшерде концентраттармен бірге өңделген ірі шөптер мен сабандар толығымен жейді, бұл жемнің жоғалуын минимумға дейін азайтуға мүмкіндік береді, сонымен қатар толығымен мүмкінжемшөп таратуды механикаландыру.Жануарлар түйіршіктер мен суға еркін қол жеткізуі керек.
Тамақтандыру үшінтек қой түйіршіктері 2-3 күн ішінде біртіндеп жейді.Ересек қойларды бордақылау үшін толыққанды түйіршіктердің келесі шамамен құрамы ұсынылады (2-кесте) .
2-кесте.Рецептуралық құрамы
Жем
Құрамы, %
Шөп ұны
40.0
Сабан
26.0
Дән дақылдары
20,0
Күнжара
3.0
Фосфат
2.0
Тұз
1,0
Меласса
7,0
Премикс
1,0
Бордақылау кезеңінде ересек қойға түйіршіктердің шығыны тәулігіне 2,5-2,7 кг құрайды, орташа тәуліктік өсім 170-200 г немесе одан да көп жетеді.Әр түрлі жерлерде жердің жоғары жыртылуы жағдайындаелдің аймақтарында қойларды қорада бордақылау қолданылады.Ересек қойларды бордақылауға арналған рациондар әзірленген нормаларға сүйене отырып жасаладыөнімділік бағытын, тірі салмақты, орташа тәуліктік өсімді ескере отырып, рациондардың ұсынуын тәулік басына көрсету (3-кесте).
3-кесте.Ересек қойларды бордақылауға арналған рациондар (тірі салмағы-45-50 кг) тәулігіне басына
Рацион
Мөлшері
Жем қоры, кг
-
Жем, бірліктер
1,63
Метаболитикалық энергия,МДж
18,0
Құрғақ зат, кг
2,03
Шикі ақуыз, кг
206
Қорытылатын ақуыз, кг
126
Кальций, г
11,9
Фосфор, г
5,2
Магний, г
6,98
Күкікірт, г
4,91
Каротин, мг
66
Жазғы кезеңде бордақыланған ересек қойларға 5-6 кг жасыл масса және 0,4-0,5 кг концентраттар беріледі, олардың жалпы құрамы 1,6-1,9 кг құрғақ зат, 1,3-1,5 жем.бірлік және 150-170 г қорытылатын ақуыз. Күзгі кезеңде негізінен (жасына қарай); олардың рационына шырынды жемнің едәуір мөлшері көп болуы, сондай-ақ ірі жем мен концентраттар кіреді.
2.2.Шикізат алу және оның есебі
ЖШС "Пойма Май Комбинаты" негізінде өндірісті кеңейту мақсатында салынып жатқан түйіршіктелген құрама жем өндірісінің шикізат бағасын, өнімді 1 т есебінде шығару.Жалпы құрамы бойынша дән дақылдарды ЖШС "Пойма Май Комбинатының" қоймасына шаруашылықтарымен келісімшарт жүзеге асырып, тиімді бағада алу.
ЖШС "Пойма Май Комбинаты" өндіріс орны сұйық май өндіру мен айналысады.Сұйық май пресстеліп алынған кезде қалған қалдық жмых, екінші қайтара, яғни экстракция әдісі бойынша қалған майды бөліп алу нәтижесінде шрот қалып, шротты өңдеу, қолдану мақсатында өндіріске енгізу жүйесінде жүзеге асыру (7-кесте).
Басқа шикізат құрамын арнайы мекемелермен тасымалдайтын алу жоспарлануда
Кебек-астықты ұн мен жармаға өңдеудің жанама өнімі. Ұн мен жарманың әртүрлі сорттарын өндіру кезінде Кебекте астық массасының 20-дан 28% - на дейін қалады. Бастапқы дәнге байланысты кебек бидай, қара бидай, сұлы, соя, арпа, күріш, қарақұмық және т.б.
Күнжара аминқышқылдары қол жетімділігі жағынан сояға ұқсас және мақта мен рапстан озып кетеді. Ондағы лизиннің мөлшері төмен, бірақ бұл әдетте лизин өніміне жасанды енгізумен қабаттасады. Қоректік заттарды жақсы сіңіру үшін күнбағыс майын алу кезеңінде тұқым қабығын максималды түрде жоюға қол жеткізу керек. Шроттағы талшықтың жоғары деңгейі (12% - дан астам) - бұл Жем массасының гипертрофияланған мөлшері, ал оны жануардың немесе құстың рационына енгізу жылдамдығы өте жоғары, ал мұндай жағдайда пайдалы заттар ағзаға толық сіңірілмеуі мүмкін. Егер ондағы талшық деңгейі әлі де қолайлы көрсеткіштерден асып кетсе, позицияны жем түйіршіктері сақтайды.
Кебек құрамына дәннің тозған қабықтары, ұнтақты заттар мен эмбриондардың сұрыпталмаған қалдықтары кіреді. Химиялық құрамы бойынша әр түрлі дәндерден алынған Кебек айырмашылықтарға ие, нәтижесінде әр түрлі қоректік заттар мен энергетикалық құндылықтар. Кез-келген түрге ортақ-талшықтың, майдың, ақуыздың жоғары мөлшері. Сонымен қатар, олардың құрамында азотсыз экстрактивті заттар, күл, фосфор (дәннен фосфордың шамамен 80% - ы кебекке айналады), кальций, аминқышқылдары, В, А, Е дәрумендері бар. Кебектің ашық сары немесе сұр реңктері бар, бастапқы шикізаттың тұқымының иісі, ащы немесе қышқыл дәмі жоқ дәмі бар. Кебек құрамындағы судың мөлшері 15% - дан аспауы керек. Гелиотроп тұқымдарының, триходесманың, кеміргіштердің іздерінің, бөгде заттардың шетелдік қосылуына жол берілмейді. Ұнтақтау дәрежесі бойынша кебек дөрекі (үлкен) және жұқа (ұсақ) болып бөлінеді, босату формалары бос немесе түйіршікті болады.
Тәулігіне 8 т өнім өндірілген кезде, 8*30*12=2880 тонна жылына өнім өндіріліп отыр.2880 т өнім өндіру кезінде қолданылатын шикізат есебін, айына, жылына шығару.1 т өнім өндіру кезінде шикізатқа 52 970 теңге жұмсалынатын болса, толық есеп жүйесін көрсету.
2.3.Түйіршіктелген құрама жем технологиялық схемасы
ЖШС "Пойма Май Комбинаты" өндірісінде жүзеге асырғалы отырған түйіршіктелген құрама жем өндіріснің технологиясық жүйесі (схема-1).Технологиялық жүйе бойынша тәулігіне 8 тонна өнім өндіруне байланысты желі құрылғыларын тиімді жүйеде қарастыру маңызды.Сағатына 1 тонна өнім өндірілген жағдайда шикізат бункері және дайын өнім сыйымдылығы осы өндіріліп жатқан шаманы қамту қажет.
Шикізаттарды қабылдау
Дәнді қоспалар бункері
Шикізаттарды ұсату
Шикізаттар мен қоспаларды араластыру
Аралық сақтау
Түйіршіктеу (гранулятор)
Түйіршіктерді салқындату
Дайын өнім бункері
Қаптау, сатуға дайындау
Схема-1
Бастапқы шикізат (сабан мен шөп) екі сатылы ұнтақтау процесінен өтеді. Рецептке байланысты кесектердің мөлшері 30-40 мм, ал бөлшектер 5-10 мм.Компоненттердің көптігі болмауы үшін астықты ұсақтағышта ұнтақтау керек. Бөлшектер таразыда өлшенеді және диспенсерге беріледі.
Дозалау кезінде қоспалар қосылады. Өнімнің сапасы мөлшерлеу процесіне байланысты.
Компоненттер араластырғышқа түседі, онда олар біртекті массаға өңделеді. Мұнда құрама жем бос болады, содан кейін оны пакетке жіберуге болады.Қажет болған жағдайда алынған масса түйіршіктеуге жіберіледі.
Пресс-грануляторда жем қажетті мөлшердегі дұрыс кесектермен қалыптасады жәнедиаметрі.
Өнім салқындатылады және шашыратуға беріледі. Соңғы кезең-түйіршіктердің конвейер арқылы қаптама блогына түсуі.
2.4.Өндіріс ауқымының есебі
ЖШС "Пойма Май Комбинаты" түйіршіктелген құрама жемді тәулігіне 8 тонна өнім шығарады.Түйіршіктелген құрама жемді 1 кг бағасын 110 теңге сату бағасына қойылса (7-кесте).
4-кесте.Түйіршіктелген құрама жем ауқымы, т
Өндірілетін өнім
Тәулігіне өндіріс ауқымы, т
Айына өндіріс ауқымы, т
Жылына өндіріс ауқымы, т
Тқұрама жем
8
240
2880
Даярланған өнімдерді силос типті корпустарда қоймаларда сақтайды.Қоймалардың сиымдылығы, өндіріс ауқымының тәуліктік есебіне есептеліп қамтамасыз етілуі керек.Өндіріс ауқымы тәуліктік есеп бойынша 8 тонна өнім өндіреді (4-кесте) .
5-кесте.Түйіршіктелген құрама жем сату бағасы, тг
Өндірілетін өнім
Тәулігіне өндіріс ауқымы
Айына өндіріс ауқымы
Жылына өндіріс ауқымы
Түйіршіктелген құрама жем, т
8
240
2880
Сату бағасы,тг
1 040 000
31200 000
374400 000
1 т өнім бағасы, тг
130 000
130 000
130 000
Түйіршіктелген құрама жемді 1 тонна өнім бағасы 130 000 теңге сату бағасы арқылы шығарамыз.Жалпы маркетингтік жоспар құра отырып, шаруашылықтарға ұсынамыз, және де мал өнімдерін сататын дүкен немесе мекемелерге 1 кг өнім бағасын есептеп айтсақ 130 тг тиімді ұсынып отырмыз.Жылдық өндіріс есебі бойынша 374 400 000 теңге де дайын өнімді сатамыз.
2.5.Түйіршіктелген құрама жем өндірісінің ішкі планы және құрал жабдықтары
Түйіршіктелген құрама жем өндірісінің ішкі құрал жабдықтары, бағасы, керек шамасымен көрсетіліп өтті.Жалпы құрал жабдықтарға толығымен 43 530 000 теңге қажет.Құрал жабдықтарды қытай модельінен тапсырыс берудеміз (9-кесте). Өнім ауқымы 8 тонна көрсеткендіктен, негізгі қажетті аппараттарды сағатына 1 тонна өндіретінің алудамыз.Сонымен қатар шикізат бункерлерін және аралық сақтау кезіндегі бункерлерін 5 м3 сыйымдылығы жағынан алуда жоспарлап отырмыз.5 м3 болған жағдайда, бір бункердің өзі 5 тонна болғанымен, бізге келетін шикізат өнімдерін 1 тонна өндіреміз тек сол өнімге қажетті деп қабылдамаймыз, тонналап келгендіктеп, шикізат бункері 5 м3 3 штугын орналастырмақпыз.Аралық сақтау кезіне де 5 м3 бункердің 3 штугын орналастырмақпыз.Өнім ауқымына үлкен көлемде болғанымен, өндірістің ауқымын ұлғайтқан жағдайда тиімді болмақ.
2.6.Шикізат пен жемшөп қауіпсіздігіне қойылатын талаптар
Түйіршіктелген құрама жем өндіру кезінде жемшөп пен қоспаларын өндіру (дайындау) үшін пайдаланылатын шикізаттың қауіпсіздігіне қойылатын барлық талаптар сақталады.
Қолайсыз пункттерден (аумақтардан) шығатын шикізатты жемшөп пен жемшөп қоспаларын өндіру (дайындау) үшін пайдалануға тыйым салынады, жануарлардан алынатын өнімдер мен шикізатты міндетті түрде алып қою және жою жүргізілетін жануарлардың аса қауіпті ауруларының тізбесіне енген жануарлар мен құстардың аса қауіпті аурулары бойынша,жануарлар мен адам денсаулығына ерекше қауіп төндіреді. Жануарлардан алынатын тіндерден (пайдаланумен) жемшөп пен жемшөп қоспаларын өндіруге (дайындауға) тыйым салынады.
Түйіршіктелген құрама жем мен жемшөп қоспаларын өндіру (дайындау) үшін шикізатты дайындау, сақтау және тасымалдау шарттары талаптарға сай болуы тиіс Қазақстан Республикасының ветеринария және тамақ өнімдерінің қауіпсіздігі саласындағы заңнамаларында белгіленген .
Түйіршіктелген құрама жем (жасыл жем, пішен, сүрлем) тұтас немесе өңделген жем ретінде және толық жем мен жем қоспаларының құрамындағы шикізат ретінде пайдаланылады.
Түйіршіктелген құрама жем стандарттау бойынша қолданыстағы нормативтік құжаттармен белгіленген сапа көрсеткіштеріне сәйкес келуі керек. Көгеру белгілері, улы өсімдіктердің бөтен иісі болмауы керек.
Түйіршіктелген құрама жем (пішен, сабан) таза түрінде және жем қоспаларының құрамындағы шикізат ретінде - түйіршікті жем өндіру (дайындау) үшін пайдаланылады.
Түйіршіктелген құрама жемде көгерген жерлер, улы өсімдіктер (сусымалы қыша, қарағаш, жапырақ құйрықты софора), бөгде иістер (көгерген, шірік), патогендік саңырауқұлақтар мен ругиниялар ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz