Мүгедектердің құқықтары туралы конвенция

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:

Тараз қаласы физика-математика бағытындағы Назарбаев Зияткерлік мектебі

Қазіргі әлемдегі Қазақстан
Курстық жұмыс

Бөлім:
Қазақстан саясаты
Тақырып:
Қазақстанның ЮНИСЕФ ұйымына мүше болуы балалар құқығын қорғауда қаншалықты маңызды?
( сөз)

Орындаған: Машанло Камилла
(аты-жөні, қолы)_________________

Жетекші:Есжанова Галия Кенесбековна
(аты-жөні, қолы) _________________

Ішкі модератор:Утегенова Камилла Оракбаевна __________________
(аты-жөні, қолы)

Тараз 2023

Kіріспе
Қазақстан үшін аса маңызды басымдықтардың бірі бала құқығын қорғау, Себебі, мемлекеттің ең басты қазынасы адами капитал. Қазақстан-2050 стратегиясында сапалы білім, тәуелсіз болу, заманға сай болу тиістігі нақты көрсетілген [1]. Осы стратегия басымдықтары елімізде бала құқықтарын қорғауда денсаулық сақтау, білім беру, әлеуметтік қолдауға мүмкіндіктер беріп отыр.
Қазіргі Қазақстанда балалар құқықтарын қорғайтын балалар омбудсмендері қызмет атқаруда. Омбудсмен институты қызметі 2002 жылдың 19 қыркүйегінен басталды. Олардың қызметі БҰҰ бала құқығы туралы конвенциясында көрсетілген ратификацияланған келісімге сәйкес [2]. Сондықтан омбудсмендер баланың құқықтары мен заңды кепілдіктерін қамтамасыз етуге міндетті.
Бала құқықтары туралы конвенция негізінде балалардың азаматтығын, өмірі мен денсаулығын қорғау, отбасында өмір сүру құқығын сақтауды Қазақстан мемлекеттік міндеті деп санайды. Қазақстан Үкіметі ерекше қажеттіліктері бар балаларға инклюзивті білім беру, мүмкіндігі шектеулі балаларға білім беру мәселесіне ерекше назар аударады. Қазіргі уақытта балаларға ересектер тарапынан физикалық күш қолдану мәселесі қайшылықты болып отыр. Олардың қатарында кәмелет жасқа толмағандар, арнайы мекемедегі балалар тұр [3].
Қазақстанның бала құқығы жөніндегі омбудсмені Аружан Саин мүмкіндігі шектеулі балаларға әлеуметтік қолдауға назар аударуды талап етеді. Медициналық қызмет, дәрі-дәрмек алуға қатысты әлеуметтік көмек, білім, алиментке байланысты шағымдарды реттеуді қажет етіп отыр. Сондықтан 2022 жылдан бала құқығына қатысты мемлекеттің батыл қимылдары жүзеге асырылуда.
Өзектілігі:
Конвенцияда көрсетілген бала құқықтарын толық көлемде іске асыру қазіргі қоғамның өзекті мәселесінің бірі. Бұл балаларды қолдауға арналған бағдарламалар мен қызметтерді сапалы дамытуға байланысты. Себебі балаларға қатысты зорлық-зомбылық пен қудалаудың алдын алу Қазақстандағы ЮНИСЕФ басымдығының бірі. Балалардың денсаулығын сақтау, білім беру, әлеуметтік қамсыздандыру, кибербуллинг мәселесін орнықты шешуге қоғамды дағдыландыру өзектілігі жоғары. Бала құқықтары туралы конвенцияға сай балаларға қолайлы ортаны құру қажеттілігі басым. Сондықтан осы тақырыпты зерттеу мәселесінің өзектілігі жоғары.
Жоба мақсаты:
Балалардың құқықтарын ұлттық, өңірлік және жаһандық деңгейде қорғалу деңгейін зерттеу. Қазақстанның ЮНИСЕФ мүшесі болуына әсер еткен факторларды талдау. Мемлекеттің Бала құқықтары туралы конвенцияға сәйкес балалар құқықтарын қамтамасыз етудегі қызметін бағалау.
Зерттеу сұрақтары:
1.Неліктен Қазақстанда балалар құқығын қорғау маңыздылығы жоғарылауда?
2.Қазақстанда ЮНИСЕФ бойынша балалар құқықтарын дамыту ерекшеліктері неде?
3.ЮНИСЕФ ұйымына мүшелік қазақстандық балалар құқықтары қорғалуына қаншалықты ықпал етуде?
Жоба жоспары:
Қазақстанда бала құқығының қорғалуына қатысты мерзімді басылымнан мәліметтерді жүйелеу;
Қазақстандық балалардың әл-ауқат индексіне қатысты фактілерді, ақпараттарды жинақтау;
Әлеуметтік зерттеу әдісі сауалнама жүргізу арқылы талдау жасау;
SWOT талдау жүргізу және шешімдерін шығару;
Зерттеу нәтижелерін қорытындылау;
Жаңалығын ұсыну, жұмысты бағалау.

Негізгі бөлім

Неліктен Қазақстанда балалар құқығын қорғау маңыздылығы жоғарылауда?
Қазақстан Республикасының балалар құқықтарын қорғау тарихы өз бастамасын 1994 ж Балалар құқықтары туралы конвенцияны ратификациялаудан алады. Бұл конвенция БҰҰ-ның бастамасымен балаларды қорғауға және олардың игілігіне қатысты, әсіресе балаларды ұлттық және халықаралық деңгейлерде тәрбиелеуге және асырап алуға беру кезінде, балалар құқықтарының бүкіл деңгейлерде: экономикалық, әлеуметтік, деңсаулық, білім және мәдени сақталуын көздейді. Оған қоса Қазақстан-2050 стратегиясы. Қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты атты Жолдауында Н.Назарбаев әлеуметтік саясаттың жаңа қағидаттарын айқындап, балалықты қорғауды елдің дамуының таяу жылдарға арналған маңызды басымдықтарының бірі ретінде белгілеп берді және мемлекеттік органдардың оны іске асыру жөніндегі қызметінің негізгі
басымдықтарын айқындады. [4]
Бүгінге дейін адам құқығына қатысты 60-қа жуық халықаралық құжат, оның ішінде бала құқықтарын қорғауға қатысты 15 құжат ратификацияланды. Мәселен, Нәсілдік кемсітушіліктің барлық формаларын жою жөніндегі конвенция; Балаларды саудалауға қатысты факультативтiк хаттама; Балалардың қарулы жанжалдарға қатысуына байланысты факультативтік хаттама; ХЕҰ Балалар еңбегінің ең жаман түрлеріне тыйым салу және жою жөніндегі шұғыл шаралар туралы конвенциясы; ХЕҰ Ананы қорғау туралы конвенциясы; Адамдарды, әсіресе әйелдер мен балаларды сатудың алдын алу мен жолын кесу және ол үшін жазалау туралы хаттама; Балаларды қорғау және баланы шетелдік асырап алуға қатысты ынтымақтастық туралы конвенция; Мүгедектердің құқықтары туралы конвенция; Білім беру саласындағы кемсітушілікке қарсы күрес туралы конвенция; Балаларға алименттерді және отбасын күтіп бағудың басқа да нысандарын өндіріп алудың халықаралық тәртібі туралы конвенция және Алименттік міндеттемелерге қолданылатын құқық туралы хаттама. Көрсетілген заңнамалық құжаттарда кәмелетке толмағандардың құқықтары мен заңды мүдделерінің жан-жақты сақталуын қамтамасыз ететін және оларды кемсітушілікке жол бермейтін, балалардың мүдделері үшін мемлекеттік саясатты іске асыру барлық мемлекеттік мекемелердің, жергілікті атқарушы органдардың қызметінің басым саласы болып анықталған. [5]
Мемлекетіміздің балалар құқытарына ұлкен назарын аударатының себептерінің қатарында демографиялық корсеткішті көтеру(туу көрсеткішін өсіру), болашақ ұрпақты сақтап қалу мен білімді халық санын көбейту мен әлеуіметтік мәселелрін шешу болып табылады. Мысалы ҚР ресми статистикасына сүйенетін болсақ 5 жасқа дейінгі балалардың өлім коэфиценті 2009 жылы 1000 адамға шаққанда 21,42 құрады, ал 2012 жылы бұл көрсеткіш 16,36-ға дейін түсті. Бұл көрсеткіштің азаюы балалар құқытарына байланысты, әсересе денсаулық саласында өткізілген реформалардың нәтижесі. Балалар құқықтарын сақтау барысындағы жұмыстар әрі қарай тиімді жүргізілетін болса, Қазақстанның әлеуіметтік саласы дамыди.[6]
2022 жылды Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев Балалар жылы деп жариялады. Осы жылы 7 бөлім бойынша Білімді бала, Отбасы - қауіпсіз мекен, Дені сау бала, Жетімсіз ел, Жайлы мекен, BALA QORǴAÝ, BALA_TIME.KZ түрлі ісөшаралар өткізілді. Мысалы Отбасы - қауіпсіз мекен бөлімі бойынша Менің балам - көшбасшы атты вебинарлар сериясы, республикалық Үздік мектеп ата-анақамқоршылық комитеті-2022 байқауы, бала бір жасқа толғанға дейін оның күтіміне берілетін ай сайынғы мемлекеттік жәрдемақы мөлшерін 1,5 есеге ұлғайту туралы ұсыныс енгізу, мүмкіндігі шектеулі балалары бар отбасыларға әлеуметтік-психологиялық қолдау көрсету, туризмді насихаттау, сонымен бірге Әжемнің ертегілері онлайн жобасы қолға алынады. [8]

Қазақстанда ЮНИСЕФ бойынша балалар құқықтарын дамыту ерекшеліктері неде?
ЮНИСЕФ - Біріккен Ұлттар Ұйымының қамқорлығымен жұмыс істейтін әлем балаларына көмектесу жөніндегі халықаралық ұйым. 1992 жылы ақпанда БҰҰ Балалар қоры ЮНИСЕФ жас тәуелсіз республикаға Қазақстандағы балалардың жағдайын бағалау үшін бірінші миссиясын ұйымдастырды. Бұдан кейінгі барлық балаларды қызылша мен полиомиелитке қарсы иммундау жобасы ЮНИСЕФ үшін Қазақстандағы бірінші жоба болды. Балаларға тең мүмкіндіктермен қамтамасыз ету - ЮНИСЕФ-тің Қазақстандағы және дүние жүзіндегі маңызды міндеттерінің бірі. Бұл Қазақстан 1994 жылы қосылған Бала құқықтары туралы конвенцияға сәйкес балалардың өмір сүру, даму және әлеуетін толық іске асыру құқықтарын қорғауды білдіреді. Қазіргі уақытта Қазақстан мен ЮНИСЕФ-тің кезекті бес жылдық бағдарламасы (2016-2020) жүзеге асырылып жатыр. Оның ішіндегі басты бағыттарына балалар құқықтарының сақталуы бойынша мониторинг, ерте жастан дамыту және күтім көрсету, инклюзивті қоғамды дамыту, әр бала отбасыда өмір сүру тиіс, интернат мекемелерін жаңғырту мен жастар мен жас-өспірімдерге арналған қызметтерді дамыту жатады.
Қазақстанда мүгедектігі бар балалардың құқықтары қорғалуын қамтамасыз ететін жан-жақты қамтылған заңдар жинағы бар. Алайда, іс жүзінде ерекшеліктері бар балалар санаты әлі де білім алуда, кейін қоғам өміріне араласуда қиындықтарға тап болып келеді. ЮНИСЕФ Қазақстандағы өз міндетін осындай қиындықтарды жою деп біледі. Қазақстанда балалардың шамамен 3%-ы мүгедектігі және арнайы қажеттіліктері бар тұлғалар ретінде тіркелген. Аталған сан әлемнің өзге елдерінде балалардың 10-15%-ын құрайтын осындай көрсеткіштен айтарлықтай төмен. Осының басты себептерінің бірі - мүгедектікпен туылған балалардың ата-аналары осы жайы туралы хабарлауға көбінесе құлықсыз келеді, себебі, отбасы қоғамда таңба басуға және оқшаулауға тап болуы мүмкін. Қазір мүгедектігі бар балаларға белсенді және құнды қоғам мүшесі болуға әлеуетті тұлғалар ретінде емес, әлеуметтік әлжуаз топтар санатына кіретін адамдар тұрғысынан қарайды. Заңнамадағы алғашқы оң өзгерістерге және төлемдер ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.