Өндірісті ғылыми - техникалық дайындау
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Қазақстан Республикасының оқу-ағарту министрлігі
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
БМ Сымбат Дизайн және Технология Академия колледжі
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
КУРСТЫҚ ЖОБА
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
№пп
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Жұмысты орындау сапасы
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Баға диапазоны
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Орындалған %
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
1
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Орындалған жоқ
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
0%
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
2
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Орындалды
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
0-50%
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
3
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Материалдық өзіндік жүйелендіру
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
0-10%
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
4
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Талап етілген көлемде және көрсетілген мерзімде орындау
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
0-5%
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
5
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Қосымша ғылыми әдебиеттерді пайдалану
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
0-5%
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
6
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Орындалған тапсырманың ерекшелігі
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
0-10%
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
7
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Курстық жобаны қорғау
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
0-20%
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Қорытынды
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
0-100%
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Оқытушы:Данабаева Д.И
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Студент: Нурниязова.А.Т
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Мамандығы Мк-9-19-1__
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Қабылданған күні _________
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Алматы 2023ж
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Мазмұны
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Кіріспe ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
1.Өндірісті ғылыми-техникалық дайындау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..5
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
1.1 Өндірісті ғылыми-техникалық дайындаудың мазмұны мен кезеңдері ... ... ... ... ... ... .. 5
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
1.2 Ғылыми-техникалық революция ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
1.3 Өндірісті ғылыми-технологиялық дайындау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
1.4 Өнімнің сапасын бақылауды ұйымдастыру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
2. Техникалық-экономикалық көрсеткіштерді есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
2.1. Ателье қызметінің негізгі қаржы жоспары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
2.1.1.Ателье жабдықтарына арналған инвестициялық шығындардың құрылымы ... ... ..
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
2.1.2. Материалдарға арналған инвестициялық шығындардың құрылымы ... ... ... ... .
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
2.1.3. Бір жылға арналған ағымдағы шығындар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
2.1.4. Қызметтердің түрлері мен құны ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
2.1.5. Қызметтер көлемінің болжамы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
2.1.6. Көрсетілген қызметтерден түсетін кірістер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
2.1.7. Бір жылға арналған қызметтерді іске асыру жоспары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
2.1.8. Бір жылдық кірістер мен шығыстар жоспары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
2.1.9. Қаржылық қызметтің бір жылға арналған болжамы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Кіріспе
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Адамзат баласы өз басынан әр түлі қоғамдық өндіріс әдістерін өткізгені тарихтан белгілі. Олардың даму дәрежесін сиппайтын ортақ көрсеткіш бар. Ол-еңбек құралдары. Экономикалық дәуірдің айырмашылығы не нәрсе өндірілетіндігінде емес, оны қалай және қандай еңбек құралдарымен өндірілетіндігінде. Шындығында еңбек құралы қоғамның өсу дәрижесін анықтайды. Ұзақ мерзімді қамтыған қоғам дамуының тарихы, еңбек құралдарының даму тарихы десе де болады.Қазіргі ғылыми-техникалық прогресс сонау ерте заманнан басталған еңбек құралдары дамуының түпкі нәтижесі және шарықтау шегі.Алайда қоғамдық өндірісті дамытуға тек қана еңбек құралының болуы жеткіліксіз.Оған қоса қажетті материалдар,тиісті технологиялар,қуаттар ақпараттар және өндірісті ұйымдастыру керек.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Курстық жұмыс өндірісті ғылыми-техникалық дайындау тақырыбына және оның кәсіпорындағы өнім ассортиментін жаңартуды жеделдетудегі рөліне арналған. Кез келген кәсіпорында жаңа өнімді, процесті, технологияны немесе құрал-жабдықты жасау кезеңдерінің бірі дәл өндірісті ғылыми-техникалық дайындау болып табылады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Әдебиеттерде өндірісті ғылыми-техникалық дайындауды ұйымдастыру мәселесі жеткілікті түрде кеңінен қарастырылады, бірақ оны кәсіпорындар деңгейінде зерттеу дәрежесі іс жүзінде бұрынғы деңгейде қалып отыр. Оның себептері бар: бір жағынан кәсіпорынның нарықтағы тұрақты стратегиясы, екінші жағынан өнімге сұраныс пен ұсыныстың үнемі өзгеріп отыратыны, екінші жағынан жаңа өнімдерді талап ететін, сәйкесінше өндіріс процестерінің дамуы.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Тігін өнеркәсібіне келетін болсақ,тігін саласының негізгі міндеті - адамдардың жоғары сапалы киімге және әртүрлі ассортиментке деген сұранысын қанағаттандыру. Бұл мәселені шешу өндірістің тиімділігін арттыру, ғылыми-техникалық прогресті жеделдету, еңбек өнімділігін арттыру, жұмыс сапасын жақсарту, еңбек пен өндірісті жақсарту негізінде жүзеге асырылады. Қазіргі тігін өнеркәсібі технологияның және өндірісті ұйымдастырудың жеткілікті жоғары деңгейімен сипатталады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Тігін өнеркәсібінде ыңғайлы және әдемі киімдерді жасау міндетін тігін кәсіпорындары, сән үйлері, фабрикалық зертханалар және жеке тігінші авторлық шеберханалары шешеді. .Жаппай киім шығаратын қазіргі заманғы тігін өнеркәсібі технологияның және өндірісті ұйымдастырудың жеткілікті жоғары деңгейімен, ірі мамандандырылған кәсіпорындар мен өндірістік бірлестіктердің болуымен сипатталуы керек.Тігін өнеркәсібін жетілдіру өнімділігі жоғары құрал-жабдықтарды, өндірістік желілерді енгізуді, киімнің ассортиментін кеңейтуді және сапасын арттыруды, жоғары сұранысқа ие өнімдерді шығаруды көздейді.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Қазіргі заманғы тігін өндірісінің технологиясы барған сайын механикалық болып келеді, оның тиімділігі ең алдымен қолданылатын жабдыққа байланысты.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Тұрмыстық және қызмет көрсету саласындағы тігін кәсіпорындарында өндірісті технологиялық дайындау жүйесі жұмыс істейді. Өндірістің технологиялық дайындығы - өзгермелі сәнді, белгіленген уақыт пен шығындардағы қоғамдық сұранысты ескере отырып, киімді дайындау бойынша кәсіпорынның берілген сапа деңгейіндегі қызметтерді көрсетуге технологиялық дайындығын қамтамасыз ететін өзара байланысты процестердің жиынтығы.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
3
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Өндірістің технологиялық дайындығы өзгермелі тұтынушылық сұраныс жағдайында киім өндірісінің икемділігін, жаңа сәнді бұйымдарды шығару және қызметтің жаңа түрлерін көрсету мүмкіндігін қамтамасыз етеді.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Курстық жобаның мақсаты - технологиялық,ғылыми, техникалық,ұйымдастырушылық және экономикалық мәселелерді шешу негізінде киім өндірісінің ағынын жобалау, және заманауи сән трендіне, халықтың сұранысына жауап беретін, ең аз мөлшерде ең жақсы отандық және шетелдік үлгілердің сапасына сәйкес келетін эстетикалық толық, көрнекі әртүрлі және өзара алмастырылатын модельдерді құру үшін өндірісті жобалау және технологиялық дайындау.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Курстық жұмыстың міндеттері:
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
- өндірісті ғылыми-техникалық дайындау тұжырымдамасын қарастыру;
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
- кәсіпорында өндірістің ғылыми-техникалық дайындығы мен өнім ассортиментін жаңарту арасындағы байланысты қарастыру;
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
- оңтайлы технологиялық процесті таңдау әдістемесін мысалда көрсету;
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Курстық жұмыс кіріспеден, екі тараудан, қорытындыдан және пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Бірінші тарауда өндірісті ғылыми-техникалық дайындау процесінің теориялық аспектілері талданады: өндірісті ғылыми-техникалық дайындау жүйесі туралы түсінік беріледі, өндірісті ғылыми-техникалық дайындаудың ұйымдастырушылық формалары және ұтымды таңдау әдістемесі берілген.Технологиялық процестің нұсқасы сипатталған.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Жұмыстың екінші тарауында өндірістегі технологиялық процестің ұтымды нұсқасын таңдаудың негіздемесі қарастырылады.Жалпы өндірістің қаржысы және кіріс шығысы,кәсіпорынға керек құрал-жабдықтары,еңбек жоспарын тағыда басқа есептеуге байланысты тұжырымдамаларды қамтып өтетін болады
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
4
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
1.Негізгі теориялық бөлім
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
1.1 Өндірісті ғылыми-техникалық дайындаудың
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
мазмұны мен кезеңдері.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Өндірісті техникалық дайындауға жаңа өнім түрін өндіру мен модернизацияланған бұйымдардың және өндірістің ұйымдастыру-техникалық деңгейін арттыру үшін жүргізілген жұмыстардың жиынтығын жатқызуға болады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Әдетте өндірісті техникалық дайындау үш кезеңнен тұрады:
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Жаңа өнім түрін жасау және өндірісті дайындау, үлгіні әзірлеу және оның тәжірибе жүргізу арқылы үлгісін жасау, оны бекіту, құжаттарын дайындау, бұйымды суреттеу, қолданылатын негізгі және қосымша материалдарды ескере отырып конструкциясын жасау, өнімді өндіруге қажетті шикізат, материалдар, жартылай фабрикаттар мен жабдықтаушыларды анықтау шаралары жүргізіледі. өнімді дайындаудың технологиялық сызбасы, технологиялық операциялардың тізбегі, жұмыс күшіне қажеттілік, олардың мамандылығын анықтау, құрал-жабдықтарды жөндеу және түзеу тәрізді көптеген
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
жұмыстар атқарылады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Жаңа және әр түрлі өнімді өндіруді дайындау және игеру, ұйымдастыру-техникалық шараларды енгізу орындалады.өндірісті техникалық дайындаудың екінші кезеңінде еңбек өнімділігін арттыруға, өнім сапасын жақсарту мен материалдарды үнемдеуге барлық жағдай жасау жан-жақты қарастырылады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Өнімнің жаңа және әр түрін өңдеудің жалпы және сериялық әдістерін бір жүйеге келтіру, өндірістік ағындарда өндірістік-техникалық шешімдерді пайдалану сияқты жұмыстар атқарылады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Өндірісті техникалық жетілдірудің әрбір кезеңінде орындалатын жұмыстар сипаттамасына қарай конструкторлық, технологиялық және ұйымдастыру-экономикалық болып бөлінеді.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Өндірісті конструкторлық дайындауда жаңа өнімнің конструкциясын жасау мен игерілген өнімнің конструкциясын жетілдіру қарастырылады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Конструкторлық дайындықтың мақсаттары:
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
өнім сапасын үнемі жақсарту,
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
өнімнің дизайнын жақсарту арқылы жаңа өнімнің өзіндік құнын төмендету,
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
өндіріс бірлігін жасауға арналған материалдардың шығынын азайту,
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
өнімді жобалау кезінде қолданыстағы стандарттарды қолдану,
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
еңбекті қорғау және қауіпсіздік шараларын, сондай-ақ бұйымдарды пайдалану мен жөндеу кезіндегі ыңғайлылықты қамтамасыз ету.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Өндірісті технологиялық дайындықтан өткізу кезеңінде жаңа технологиялық үрдістерді ұйымдастыру мен игерілген өнімнің жетілдіру жұмыстары жүргізіледі.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
технологиялық дайындықтың негізгі кезеңдері:
1. ----------------------------------- ----------------------------------- ----------
технологиялық процесті дамыту;
2. ----------------------------------- ----------------------------------- ----------
технологиялық жабдықты және механизация мен автоматиканың стандартты емес құралдарын жобалау және жасау;
3. ----------------------------------- ----------------------------------- ----------
жобаланған технологиялық процестерді реттеу және енгізу.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
5
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Ұйымдастыру-экономикалық дайындықты жүргізу барысында өндірісті техникалық дайындауды жоспарлау үшін мөлшерлер бекіту, еңбек күші, материалдар, қаржы ресурстарына қажеттілікті есептеу, күнтізбелік жоспар жасау, мөлшерді есептеу, еңбекақы жүйесі мен ұжым нысандарын таңдау, калькуляция мен өндіріс сметасын құру, жұмыс күшіне, материалдарға, құрал-жабдықтарға қажеттілікті анықтау, құжаттар түрін белгілеу, өндіріс пен еңбекті ұйымдастыру, жұмыс орындарына қызмет көрсету және оларды жабдықтау, өндірісті қосымша қажетті ресурстарымен қамтамасыз ету сияқты жұмыстар орындалады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Өндірісті технологиялық дайындаудың міндеттері:
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
өнімді өңдеу мен құрастырудың жоғары сапасын қамтамасыз ету,
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
еңбек өнімділігін арттыру, жабдықты пайдалануды жақсарту, материалдар, отын мен энергия шығынын азайту үшін қажетті жағдайлар жасау.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Жөндеу жұмыстарына техникалық дайындық - бұл жабдықты жөндеуді тиімді ұйымдастырудың маңызды шарттарының бірі.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Жөндеу жұмыстары кезіндегі конструкторлық дайындық жобалық құжаттарды ресімдеуден тұрады:
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
сипаттамалары,
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
сызбалар,
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
майлау схемалары,
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
техникалық шарттар,
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
пайдалану жөніндегі нұсқаулық,
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
төлқұжаттар және т.б.
1. ----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Конструкторлық дайындыққа мыналар кіреді:
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
жабдықты жаңартуға арналған сызбалар әзірлеу,
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
жөндеу жұмыстарын орындау кезінде қолданылатын жабдықтар мен құрылғыларды жасау.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Жобалық құжаттама техникалық қызмет көрсету және жөндеу құжаттамасын қамтитын Конструкторлық құжаттың біріңғай жүйесі (КҚБЖ) негізінде жасалған
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
2. Технологиялық дайындыққа мыналар кіреді:
1. ----------------------------------- ----------------------------------- ----------
жөндеу жұмыстарының тиісті сапасы мен экономикалық тиімділігін қамтамасыз ететін технологиялық процестерді әзірлеу;
2. ----------------------------------- ----------------------------------- ----------
технологиялық жабдықты жобалау және дайындау;
3. ----------------------------------- ----------------------------------- ----------
прогрессивті уақыт пен материалды тұтынуды белгілеу;
4. ----------------------------------- ----------------------------------- ----------
техникалық бақылау мен жұмысты ұйымдастырудың ұтымды әдістерін жобалау және енгізу;
5. ----------------------------------- ----------------------------------- ----------
заманауи әдістерді қолдана отырып, машина бөлшектері мен тораптарын дайындауды, қалпына келтіруді, беріктендіруді ұйымдастыру;
6. ----------------------------------- ----------------------------------- ----------
жөндеу жұмыстарын материалдық ресурстармен, құралдармен, технологиялық жабдықтармен, көп еңбекті қажет ететін жұмыстарды механикаландыру құралдарымен қамтамасыз ету.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
6
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
1.2 Ғылыми-техникалық революция
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Ғылыми-техникалық революцияға тән белгінің бірі -- өндірістің техникалық базасының түбегейлі өзгеруі. Ғылыми білімдер мен жаңалықтар негізінде дамитын техника мен технологияда өндіріс тиімділігі және еңбек өнімділігін арттыру мақсаттары көзделеді. ҒТР жағдайында техника мен технология өндірістің мүлде жаңа салаларын қалыптастырумен қатар, дәстүрлі салалардың жабдықталуын жетілдіру арқылы экономиканың құрылымын күрделендіруде. Қазіргі заманғы өндірісті электрондық-есептеуіш техника мен роботтарсыз елестету мүмкін емес. Аса ірі автоматтандырылған жүйелермен қатар, дербес компьютерлер қолданылады. Қазіргі кезде АҚШ-та жұмыс істейтін әр 100 адамға 70 компьютерден келеді. Жыл сайын өнеркәсіптік роботтар саны өсуде, Жапонияда әрбір 10 мың жұмысшыға шаққанда 330 робот жұмыс істейді. Алдыңғы қатарлы техника мен технология жетістіктері энергия өндірудің жаңа көздерін ашу мен пайдалануға, жаңа химиялық материалдардың пайда болуына, кванттық. техниканың қолданылу аясының кеңеюіне жол ашты.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Қоғамдық өндірістің дамыған сайын ондағы күрделі еңбектің басым болуы да заңдылық.Өйткені күрделі еңбек жай еңбектен көп тиімді. Сондықтан өндіріс оны басым пайдалануға мүдделі. Ғылыми- техникалық прогоестің нәтижесі, шаруашылықтың салалық құрамдарының өзгеруі, жаңа өндіріс салаларының дүниеге келуі, еңбек бөлінісінің тереңдей түсуі кәсіптік құрылымның өзгеріп тұруын заңды процеске айналдырды. Жаңа кәсіп, жаңа мамандық түрлері пайда болды. Қоғамдық өндірістің дамуы нәтижесінде дене және ой еңбектерінің ара салмағы да өзгеріп отырады. Адамның өндірісте атқаратын қызметтерінің ішінде ой еңбегі басымырақ болып келеді. Дене еңбегінің де бейнесі өзгеріске ұшырайды. Бұлар ғылыми- техникалық прогрестің озық нәтижелерін өндіріске тікелей пайдалануға байланысты. Адамзат қоғамының даму сатысының бәрінде еңбек мазмұны күрделі бола бермек. Өндірісті механикаландырып, кешенді түрде автоматтандырғанда, робот техникаларды, икемді технологияны енгізгенде және т. б. Ғажайыптардың бәрі де еңбек мазмұнына сапалы өзгерістер енгізеді. Бұл әкономикалық дамудың жалпылама негіздерінің зор ерекшелігі.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Өндірістегі адам факторының дамуындағы келесі заңдылық- адамның өндірісте атқаратын қызметінің өзгеруі. Адам өндіріспен тікелей араласудан қалады, оның ұйымдастырушы, басқарушы, реттеуші, бақылаушы агентіне айналады. Сонымен қатар еңбек функцияларының деңгейі кеңейеді, әр түрлі операцияларды атқаратын кең ауқымды жұмысшылардың жаңа типі өмірге келеді. Барлық қоғамдық- экономикалық формациялардың даму тарихы өндірісте адамның маңызы мен рөлі арта түсетіндігін көрсетеді. Өмір шындығы осындай.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Қазіргі қоғамдық өндірісте өнеркәсіп жұмысшыларының санының өсуі кеміді. Бұл ғылыми - техникалық прогрестің өндірісте қолданылуына жаңа сала мен технологияны пайдалануға байланысты. Өнеркәсіптің келешек дамуы ғылыми сиымдылығы басым салалар арқылы жүзеге асуға тиіс. Барлық дамыған мемлекеттерде материалдық салада жұмыс істеушілердің саны азайды.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Ғылыми өндіргіш күштердің тікелей элементіне айналу процесі бірлескен жұмыс күшінің құрамын өзгертіп қана қоймайды, олардың шегін ұлғайтады. Оған әсер ететін жағдайдың келесі тобы- материалдық емес саладағы еңбек сипатының өзгеруі және осы салалардың өндіріске тигізетін оң әсерлерінің барған сайын артуы артуы. Біріккен жұмыс күші шегінің ұлғаюына экономиканы басққару саласында жұмыс істейтіндердің еңбек сипатының өзгеруі де әсер етеді.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Осы обьективті заңдылықтарды іс жүзінде пайдалану, еңбектің маңызын және еңбектің белсенділігін экономикалық дамудың жалпы негіздерінің бірі ретінде тереңіпек түсінуге мүмкіндік береді. Өндірістегі адам факторының дамуы және өзгеріске ұшырауы олардың еңбекке деген қабілетіне байланысты . Олай болса, еңбектің мән- маңызына және еңбек белсенділігін арттыру жолдарына талдау жасаған жөн. Еңбек материалдық және рухани игіліктерді өндірудің қайнар көзі. Күрделі мәселелердің бірі - адамның жұмыстағы белсенділігін арттыру.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Ғылыми-техникалық зерттеулер
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Жаңалықтар ашуға тылсым дүниедегі белгісіз болып келген обьективті құбылыстар мен заңдылықтарды, қасиеттерді алғаш рет анықтау жатады десек, ал өнертапқыштық деп экономика, мәдениет, денсаулық сақтау немесе қорғаныс салаларындағы техникалық мәселені шеше отырып, экономикалық тиімділік әкелетін жаңалық ашуды айтады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Жаңалық ашқанды растайтын құжат авторлық куәлік деп аталады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Лицензия дегеніміз - патенттелген жаңалықтың негізінде ұйымдастырылған технологиялық үрдісте өнім өндіру мен сату құқына белгілі бір төлем төлеу арқылы жүзеге асыруды айғақтайтын құжатты білдіреді.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
НОУ-ХАУ - құқық қорғау құжаттарымен, мысалы патентпен қорғалмаған, толық немесе ішінара жарияланбаған ілім. Патент берілмеген обьектілер үшінші біреулерге ноу-хауберу туралы шарт жасасу арқылы берілуі мүмкін.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Нарықтық экономикалық қатынастардың даму барысында венчурлық (тәуекелді) кәсіпорындар дами бастайды.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Оларға ғылыми немесе инженерлік зерттеулермен, сараптамаларымен, жаңалықтар енгізумен, сонымен қатар құрамында ірі фирмалардың тапсырысы мен мемлекеттік келісімшарттары орындаумен айналысатын шағын және орташа кәсіпорындар жатады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Нарыққа келіп түскен жаңа өнім түрінде тұтынушы салқын қанды қарауы да мүмкін.Жаңа тауарды таратуда жарнамаға, маркетингтік іс-шаралар жүргізуге үлкен мән беріледі жіне ақпараттық сипат алуы керек.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Сонымен қатар жаңа өнім түрін жасау кезінде экономикалық ынталандыру, мотивация жүйесі үлкен рөл атқарады.Бұл жүйеге қаржыландыру, несиелендіру, жеңілдіктері бар салық салу, жаңа техникаға баға қою, жұмысшыларды материалдық ынталандыру жұмыстары кіреді
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Ғылыми өндіргіш күштердің тікелей элементіне айналу процесі бірлескен жұмыс күшінің құрамын өзгертіп қана қоймайды, олардың шегін ұлғайтады. Оған әсер ететін жағдайдың келесі тобы- материалдық емес саладағы еңбек сипатының өзгеруі және осы салалардың өндіріске тигізетін оң әсерлерінің барған сайын артуы артуы. Біріккен жұмыс күші шегінің ұлғаюына экономиканы басққару саласында жұмыс істейтіндердің еңбек сипатының өзгеруі де әсер етеді. Бұл заңдылықты елемеуге болмайды. Осы обьективті зсңдылықтарды іс жүзінде пайдалану, еңбектің маңызын және еңбектің белсенділігін экономикалық дамудың жалпы негіздерінің бірі ретінде тереңіпек түсінуге мүмкіндік беребі. Өндірістегі адам факторының дамуы және өзгеріске ұшырауы олардың еңбекке деген қабілетіне байланысты . Олай болса, еңбектің мән- маңызына және еңбек белсенділігін арттыру жолдарына талдау жасаған жөн. Еңбек материалдық және рухани игіліктерді өндірудің қайнар көзі
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
1.3 Өндірісті ғылыми-технологиялық дайындау (ӨҒТД)
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Негізгі өндірістің өнімді дайындаудағы тиімділігін арттыруды және оның берілген тұтынушылық қасиеттерін сақтай отырып, өндірістің ырғақты жұмыс істеуіне мүмкіндік береді.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Өндірісті ғылыми-технологиялық дайындау деп өндірісте өнім өндірі жүйесі мен конструкторлық технологиялық дайындауды реттеуші мөлшерлі- технологиялық шаралар кешенін айтады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Өндірісті ғылыми-технологиялық дайындау деңгейі көптеген факторлармен тығыз байланысты болады.Оларға техникалық, экономикалық, ұйымдастыру және әлеуметтік факторлар жатады:
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Техникалық факторларға - типтік және стандартты технологиялық үрдістерді жасау және жетілдіру, технологиялық жабдықтардың стандартқа сай және автоматтандырылған жобалау жүйесін қолдану, технологиялық жабдықтарды қолдану, бөліктерді өңдеудің механикалық және теримялық өңдеудің прогрессивті тәртібін қолдану, ұнтақты металлургия, электрофизикалық, электрохимиялық және т.б. әдістерді дайындау, сапаны тексеруде белсенді және обьективті техникалық тексеру құралдарын пайдалану, технологиялық құралдарды өндірудің және жобалаудың торлық сызбасын бақылауды автоматтандыру және т.б. жатады
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Экономикалық факторларға-өндірісті технологиялық дайындау жұмыстарының кезеңдері бойынша алдын ала қаржыландыру, жеңілдетілген несиені пайдалану, жаңа техниканы игерудің ынталандыру қорын құру және т.б. жатады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
ұйымдастыру факторларға құрамына өндірісті мамандандыруды дамыту және тереңдету, негізгі өндірістің алғашқы өнімдер партиясының немесе тәжірибелік үлгісінің сапасы бойынша стандартты емес құрал-жабдықтардың, технологиялық жабдықтардың сапасын аттестациялау, көмекші өндірісті ұйымдастыруды жақсарту, негізгі және көмекші өндіріс арасындағы қарым-қатынасты жетілдіру, зауытаралық, саларалық кооперациялауды кеңейту кіреді.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Әлеуметтік факторлар қатарына орындаушылар мамандығын көтеру, еңбек жағдайын жақсарту мақсатында өндірістік және көмекші операцияларды механикаландыру және автоматтандыру, әлеуметтік өрісті дамыту, ұжымда психологиялық атмосфераны жақсарту саналады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Өндірісті ғылыми-техникалық дайындау үрдісін жүзеге асыруда стандарттар жүйесі бойынша мөлшерлер, ережелер және талаптарға сәйкес орындау қажеттілікті пайда болады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Өндірісті конструкторлық дайындаудың келесі сатыларын қарастырайық: техникалық тапсырма, техникалық ұсыныс, эксиздік жоба және жұмыс жобасы.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Техникалық тапсырма бастапқы құжат болып табылады.Оның негізінде жаңа өнімді жобалау бойынша барлық жұмыстар жүргізіледі.Ол өнім өндіруші кәсіпорынның және тапсырыс берушінің келісімен немесе тапсырушының тапсырмасымен келісіп отырып жаңа өнімнің жобасы жасалады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Техникалық ұсыныс тапсырыс беруші жаңа өнімді әзірлеушіге техникалық тапсырма берген жағдайда аталады.Техникалық ұсыныс техникалық тапсырманы жан-жақты талдауды, өнімді жобалау кезінде мүмкін болатын техникалық шешімдерді техника-экономикалық негіздеуді ескере отырып салыстырмалы түрде баға беруді, сонымен бірге патенттік материалдарды талдауды қамтиды.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Техникалық ұсынысты үйлестіріп және бекіткеннен эскиздік жобаны дайындау үшін негіз болады.Эскиздік жоба техникалық тапсырманы мен техникалық ұсыныста қарастырылғаннан кейін ғана дайындалады, онда жұмыс көлемі мен құрамы анықталады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Эксиздік жоба графикалық бөлім мен түсіндірме хаттан тұрады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Жұмыс жобасы конструкторлық құжаттау, графикалық бейнелер нысандарын қысқарту және оған өзгеріс енгізуді, сонымен қатар техникалық құжаттарды өңдеуді механикаландыру мүмкіндігін және олардың түпнұсқасын алуды алдын ала қарастырылады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Технологиялық құжаттау жүйесі. Конструкторлық құжаттау жұмысынан кейін технологтар технологиялық құжаттарды дайындаумен айналысады. Ол екі міндетті шешуге негізделген: ақпараттық және ұйымдастырушылық.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Өндірісті технологиялық дайындаудың бірыңғай жүйесі (ӨТДБЖ).
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
ӨТДБЖ- мемлекеттік стандартпен орналастырылған ұйымдастыру жүйесі және прогрессивті технологиялық процестердің, стандартты технологиялық жабдықтаулардың және құралдардың, өндірістік процестің механизациясының және автоматизациясының қаражатының, инженерлік техникалық және басқарушы жұмыстың кең қолданылуын қарастыратын өндірістің технологиялық дайындағын басқару.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
ӨТДБЖ- ның негізгі мағынасы ГОСТ 14.001-73-кесәйкес өндірістің технологиялық дайындығының әдістері мен қаражатын қолдану мен таңдаудағы жасалған барлық кәсіпорын мен жүйелік ұйымдастырушылық жақындау үшін, бірыңғай қамтамасыз ететін , ғылыми техниканың және өндірістің жетістіктеріне сәйкес келетін ұйымдастыру жүйесімен және ӨТД процесін басқаруды құрумен бітім жасалады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
ӨТД - ның негізгі тапсырмалары болып өндірісті меңгеру және берілегн мерзімдегі жоғары сапалы және өндірісі мен эксплуатациясы жоғары экономикалық нәтижелілікпен берілген сандары бар жаңа өнімді шығаруды қамтамасыз ету, және өнімді шығарудың әсер етуші технологиясын жетілдіру табылады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Жаңа өнімді өндірудің технологиялық дайындығы тапсырмаларды шешудің келесідей негізгі функцияларын көрсетеді :
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
а) өнім құрылысының технологиялылығын қамтамасыз ету
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
б) қорытындының технологиялық әдістері мен процестерін өңдеу
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
в) технологиялық жабдықтаулар мен стандартты емес құралдарды жобалау және дайындау
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
г) ӨТД процесін ұйымдастыру және басқару
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Өнім құрылысын технологиялылыққа өтеудің құрылыстық құжаттамасы өңдеудің әртүрлі кезеңіндегі негізгі мазмұндары төменде көрсетілген :
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
1. Техникалық сөйлем-бұл құрылыстық шешімдердің және құрамдас бөлімдерінің, жаңа материалдың, технологиялық процестердің және технологиялық жабдықтау қаражатының алу мүмкіндігінің табылуы;нұсқаның технологиялығының көрсеткішін есептеу және құрылымдық шешімнің соңғы нұсқасын таңдау ;
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
2. Эскиздік жоба - бұл құрастыруға және өндіріс шартындағы өнім құрылысының нұсқасын мүшелеуге, техникалық қарау және жөндеуге сәйкес анализ; технологиялық нұсқаулардың көрсеткіштерін есептеу және болашақ өңдеулер үшін керекті өнім құрылысының нұсқасын таңдау;құрылымдаулық құжаттаманың технологиялық бақылауы;
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
3. Жұмысшы құрылымдаушы құжаттама
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Тігін бұйымдарын жасаудың технологиялық процесі келесі кезеңдерді қамтиды:
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
-өнімді жобалау (модельдеу және жобалау);
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
-кесу операциялары;
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
-бұйымдарды тігу;
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
-ылғалды жылумен өңдеу;
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
-қорытынды өңдеу және әрлеу жұмыстары;
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
-Тігін бұйымдарын жасау кезіндегі ақаулар да алынып тасталмайды.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Оларды толығырақ қарастырайық.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
тігін бұйымдарын жобалау
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Тігін бұйымдарын жобалаумен модельдер үйлері, ірі зауыттар мен фирмалардың тәжірибелік-конструкторлық зертханалары айналысады. Бұл өнімді модельдеу және жобалау болып бөлінетін өте күрделі процесс.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Модельдеудің міндеті-сән бағыты мен тұтынушылардың талаптарына сәйкес келетін әр түрлі стильдегі ыңғайлы, әдемі, сонымен қатар гигиеналық киім жасау.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Жаңа модельдерді әзірлеу кезінде мыналар ескеріледі: адамның дене бітімі, жасы, экономикалық факторлар (материалды тұтыну), модельді нақты өндіріс жағдайында жүзеге асыру мүмкіндіктері, өндіріске кететін уақыт.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Модельдердің қойылатын талаптарға сәйкестігін қамтамасыз ету және олардың әртүрлілігіне көркемдік-техникалық безендірудің белгілі бір сипаттамалары (элементтері) есебінен қол жеткізіледі. Мұндай модельдеу элементтері-силуэт, пішін, кесу, пропорциялар, композиция, сурет, материалдың түсі және т. б.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Болашақ өнімнің әзірленген моделі көркемдік-техникалық кеңесте қаралады және бекітіледі. Көркемдік кеңес бекіткен үлгі жаппай өндіріс жағдайында өзгертуге болмайтын эталонға айналады. Өзгерісті тек сауда ұйымымен келісе отырып, модельдеу ұйымы жасай алады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Әрбір әзірленген модельге Техникалық сипаттама жасалады, онда модельдің эскизі, оның сипаттамасы (силуэт, кесу, түс, пішін, үстіңгі материал, астар материалы, фурнитура), бөлшектердің тізімі беріледі; модельге қойылатын техникалық талаптар, материалдардың спецификациясы, өңдеудің күрделілігі баяндалады; ұсынылатын өлшемдер мен өсу, негізгі материалдың жоғарғы материалдарының өрнектерінің ауданы келтіріледі мөлшері мен биіктігі.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Дизайнның мақсаты-өнімнің бөлшектерінің сызбаларын жасау және материалдарды кейіннен кесу үшін оларға өрнектер жасау. Дизайнмен киім дизайнерлері айналысады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Дизайн процесінде киімнің көлемді формасын жасау үшін негізгі өлшемдері мен өңдеу әдістерін көрсете отырып, бөлшектердің өрнектерінің жиынтығын өзара байланысты және дәйекті түрде біріктіру жүзеге асырылады. Киімнің дизайнын дұрыс жасау оның киюге ыңғайлылығына, фигураға сәйкес келуіне, пайдалану сенімділігіне және т. б. байланысты.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Қазіргі уақытта киімді автоматтандырылған модельдеу және жобалау жүйелері (АЖЖ) құрылды [1]. Олар базалық конструкциялар мен конструктивті модельдеудің жартылай автоматты командаларын қолдана отырып, "нөлден" дерлік болашақ өнімді модельдеуге мүмкіндік береді; типтік және біртұтас элементтерден комбинаторлық синтезді және модельді құрудың параметрлік жазбасын қолдана отырып, оны құрудың әртүрлі сценарийлерін жасаңыз. Мұндай жүйелер өнімді үлгілерді жасамай жобалауға мүмкіндік береді.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
материалды кесу
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Материалды кесу болашақта оларды өнімге қосу үшін шаблондар бойынша бөлшектерді алуға бағытталған. Бұл процесті операцияларға бөлу керек: дайындық және негізгі.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Дайындық операцияларына мыналар жатады:
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
1. Кесуге материалдарды дайындау (Сапа бойынша материалдарды қабылдау, Болашақ палубаға арналған бөлшектерді таңдау);
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
2. Конфигурация, яғни үстіңгі, астарлы, әрлеу, арматура, төсеу материалдарын таңдау;
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
3. Материалдарды барынша тиімді пайдалану талабына негізделген палубалардың ұзындығы мен санын есептеу;
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
4. Трафареттер мен трафареттер жасау (лекалдардың контурлары бекітілген палубаның жоғарғы кенептері).
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Материалдардың саны мен сапасы бойынша қабылдау қолданыстағы нормативтік құжаттардың талаптарына сәйкес сыртқы тексеру жолымен жүргізіледі. Бұл процесс ақау-өлшеу машиналарында немесе механикаландырылған бақылау-өлшеу үстелдерінде жүзеге асырылады. Конфекциялауды суретші-конфекционерлер жүзеге асырады. Бөлшектерді кесуге арналған жұмыс үлгілері мен трафареттер қағаздан, картоннан, матадан, ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Қазақстан Республикасының оқу-ағарту министрлігі
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
БМ Сымбат Дизайн және Технология Академия колледжі
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
КУРСТЫҚ ЖОБА
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
№пп
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Жұмысты орындау сапасы
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Баға диапазоны
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Орындалған %
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
1
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Орындалған жоқ
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
0%
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
2
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Орындалды
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
0-50%
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
3
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Материалдық өзіндік жүйелендіру
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
0-10%
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
4
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Талап етілген көлемде және көрсетілген мерзімде орындау
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
0-5%
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
5
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Қосымша ғылыми әдебиеттерді пайдалану
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
0-5%
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
6
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Орындалған тапсырманың ерекшелігі
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
0-10%
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
7
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Курстық жобаны қорғау
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
0-20%
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Қорытынды
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
0-100%
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Оқытушы:Данабаева Д.И
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Студент: Нурниязова.А.Т
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Мамандығы Мк-9-19-1__
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Қабылданған күні _________
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Алматы 2023ж
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Мазмұны
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Кіріспe ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
1.Өндірісті ғылыми-техникалық дайындау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..5
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
1.1 Өндірісті ғылыми-техникалық дайындаудың мазмұны мен кезеңдері ... ... ... ... ... ... .. 5
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
1.2 Ғылыми-техникалық революция ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
1.3 Өндірісті ғылыми-технологиялық дайындау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
1.4 Өнімнің сапасын бақылауды ұйымдастыру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
2. Техникалық-экономикалық көрсеткіштерді есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
2.1. Ателье қызметінің негізгі қаржы жоспары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
2.1.1.Ателье жабдықтарына арналған инвестициялық шығындардың құрылымы ... ... ..
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
2.1.2. Материалдарға арналған инвестициялық шығындардың құрылымы ... ... ... ... .
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
2.1.3. Бір жылға арналған ағымдағы шығындар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
2.1.4. Қызметтердің түрлері мен құны ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
2.1.5. Қызметтер көлемінің болжамы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
2.1.6. Көрсетілген қызметтерден түсетін кірістер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
2.1.7. Бір жылға арналған қызметтерді іске асыру жоспары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
2.1.8. Бір жылдық кірістер мен шығыстар жоспары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
2.1.9. Қаржылық қызметтің бір жылға арналған болжамы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Кіріспе
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Адамзат баласы өз басынан әр түлі қоғамдық өндіріс әдістерін өткізгені тарихтан белгілі. Олардың даму дәрежесін сиппайтын ортақ көрсеткіш бар. Ол-еңбек құралдары. Экономикалық дәуірдің айырмашылығы не нәрсе өндірілетіндігінде емес, оны қалай және қандай еңбек құралдарымен өндірілетіндігінде. Шындығында еңбек құралы қоғамның өсу дәрижесін анықтайды. Ұзақ мерзімді қамтыған қоғам дамуының тарихы, еңбек құралдарының даму тарихы десе де болады.Қазіргі ғылыми-техникалық прогресс сонау ерте заманнан басталған еңбек құралдары дамуының түпкі нәтижесі және шарықтау шегі.Алайда қоғамдық өндірісті дамытуға тек қана еңбек құралының болуы жеткіліксіз.Оған қоса қажетті материалдар,тиісті технологиялар,қуаттар ақпараттар және өндірісті ұйымдастыру керек.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Курстық жұмыс өндірісті ғылыми-техникалық дайындау тақырыбына және оның кәсіпорындағы өнім ассортиментін жаңартуды жеделдетудегі рөліне арналған. Кез келген кәсіпорында жаңа өнімді, процесті, технологияны немесе құрал-жабдықты жасау кезеңдерінің бірі дәл өндірісті ғылыми-техникалық дайындау болып табылады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Әдебиеттерде өндірісті ғылыми-техникалық дайындауды ұйымдастыру мәселесі жеткілікті түрде кеңінен қарастырылады, бірақ оны кәсіпорындар деңгейінде зерттеу дәрежесі іс жүзінде бұрынғы деңгейде қалып отыр. Оның себептері бар: бір жағынан кәсіпорынның нарықтағы тұрақты стратегиясы, екінші жағынан өнімге сұраныс пен ұсыныстың үнемі өзгеріп отыратыны, екінші жағынан жаңа өнімдерді талап ететін, сәйкесінше өндіріс процестерінің дамуы.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Тігін өнеркәсібіне келетін болсақ,тігін саласының негізгі міндеті - адамдардың жоғары сапалы киімге және әртүрлі ассортиментке деген сұранысын қанағаттандыру. Бұл мәселені шешу өндірістің тиімділігін арттыру, ғылыми-техникалық прогресті жеделдету, еңбек өнімділігін арттыру, жұмыс сапасын жақсарту, еңбек пен өндірісті жақсарту негізінде жүзеге асырылады. Қазіргі тігін өнеркәсібі технологияның және өндірісті ұйымдастырудың жеткілікті жоғары деңгейімен сипатталады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Тігін өнеркәсібінде ыңғайлы және әдемі киімдерді жасау міндетін тігін кәсіпорындары, сән үйлері, фабрикалық зертханалар және жеке тігінші авторлық шеберханалары шешеді. .Жаппай киім шығаратын қазіргі заманғы тігін өнеркәсібі технологияның және өндірісті ұйымдастырудың жеткілікті жоғары деңгейімен, ірі мамандандырылған кәсіпорындар мен өндірістік бірлестіктердің болуымен сипатталуы керек.Тігін өнеркәсібін жетілдіру өнімділігі жоғары құрал-жабдықтарды, өндірістік желілерді енгізуді, киімнің ассортиментін кеңейтуді және сапасын арттыруды, жоғары сұранысқа ие өнімдерді шығаруды көздейді.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Қазіргі заманғы тігін өндірісінің технологиясы барған сайын механикалық болып келеді, оның тиімділігі ең алдымен қолданылатын жабдыққа байланысты.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Тұрмыстық және қызмет көрсету саласындағы тігін кәсіпорындарында өндірісті технологиялық дайындау жүйесі жұмыс істейді. Өндірістің технологиялық дайындығы - өзгермелі сәнді, белгіленген уақыт пен шығындардағы қоғамдық сұранысты ескере отырып, киімді дайындау бойынша кәсіпорынның берілген сапа деңгейіндегі қызметтерді көрсетуге технологиялық дайындығын қамтамасыз ететін өзара байланысты процестердің жиынтығы.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
3
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Өндірістің технологиялық дайындығы өзгермелі тұтынушылық сұраныс жағдайында киім өндірісінің икемділігін, жаңа сәнді бұйымдарды шығару және қызметтің жаңа түрлерін көрсету мүмкіндігін қамтамасыз етеді.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Курстық жобаның мақсаты - технологиялық,ғылыми, техникалық,ұйымдастырушылық және экономикалық мәселелерді шешу негізінде киім өндірісінің ағынын жобалау, және заманауи сән трендіне, халықтың сұранысына жауап беретін, ең аз мөлшерде ең жақсы отандық және шетелдік үлгілердің сапасына сәйкес келетін эстетикалық толық, көрнекі әртүрлі және өзара алмастырылатын модельдерді құру үшін өндірісті жобалау және технологиялық дайындау.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Курстық жұмыстың міндеттері:
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
- өндірісті ғылыми-техникалық дайындау тұжырымдамасын қарастыру;
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
- кәсіпорында өндірістің ғылыми-техникалық дайындығы мен өнім ассортиментін жаңарту арасындағы байланысты қарастыру;
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
- оңтайлы технологиялық процесті таңдау әдістемесін мысалда көрсету;
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Курстық жұмыс кіріспеден, екі тараудан, қорытындыдан және пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Бірінші тарауда өндірісті ғылыми-техникалық дайындау процесінің теориялық аспектілері талданады: өндірісті ғылыми-техникалық дайындау жүйесі туралы түсінік беріледі, өндірісті ғылыми-техникалық дайындаудың ұйымдастырушылық формалары және ұтымды таңдау әдістемесі берілген.Технологиялық процестің нұсқасы сипатталған.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Жұмыстың екінші тарауында өндірістегі технологиялық процестің ұтымды нұсқасын таңдаудың негіздемесі қарастырылады.Жалпы өндірістің қаржысы және кіріс шығысы,кәсіпорынға керек құрал-жабдықтары,еңбек жоспарын тағыда басқа есептеуге байланысты тұжырымдамаларды қамтып өтетін болады
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
4
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
1.Негізгі теориялық бөлім
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
1.1 Өндірісті ғылыми-техникалық дайындаудың
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
мазмұны мен кезеңдері.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Өндірісті техникалық дайындауға жаңа өнім түрін өндіру мен модернизацияланған бұйымдардың және өндірістің ұйымдастыру-техникалық деңгейін арттыру үшін жүргізілген жұмыстардың жиынтығын жатқызуға болады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Әдетте өндірісті техникалық дайындау үш кезеңнен тұрады:
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Жаңа өнім түрін жасау және өндірісті дайындау, үлгіні әзірлеу және оның тәжірибе жүргізу арқылы үлгісін жасау, оны бекіту, құжаттарын дайындау, бұйымды суреттеу, қолданылатын негізгі және қосымша материалдарды ескере отырып конструкциясын жасау, өнімді өндіруге қажетті шикізат, материалдар, жартылай фабрикаттар мен жабдықтаушыларды анықтау шаралары жүргізіледі. өнімді дайындаудың технологиялық сызбасы, технологиялық операциялардың тізбегі, жұмыс күшіне қажеттілік, олардың мамандылығын анықтау, құрал-жабдықтарды жөндеу және түзеу тәрізді көптеген
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
жұмыстар атқарылады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Жаңа және әр түрлі өнімді өндіруді дайындау және игеру, ұйымдастыру-техникалық шараларды енгізу орындалады.өндірісті техникалық дайындаудың екінші кезеңінде еңбек өнімділігін арттыруға, өнім сапасын жақсарту мен материалдарды үнемдеуге барлық жағдай жасау жан-жақты қарастырылады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Өнімнің жаңа және әр түрін өңдеудің жалпы және сериялық әдістерін бір жүйеге келтіру, өндірістік ағындарда өндірістік-техникалық шешімдерді пайдалану сияқты жұмыстар атқарылады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Өндірісті техникалық жетілдірудің әрбір кезеңінде орындалатын жұмыстар сипаттамасына қарай конструкторлық, технологиялық және ұйымдастыру-экономикалық болып бөлінеді.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Өндірісті конструкторлық дайындауда жаңа өнімнің конструкциясын жасау мен игерілген өнімнің конструкциясын жетілдіру қарастырылады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Конструкторлық дайындықтың мақсаттары:
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
өнім сапасын үнемі жақсарту,
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
өнімнің дизайнын жақсарту арқылы жаңа өнімнің өзіндік құнын төмендету,
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
өндіріс бірлігін жасауға арналған материалдардың шығынын азайту,
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
өнімді жобалау кезінде қолданыстағы стандарттарды қолдану,
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
еңбекті қорғау және қауіпсіздік шараларын, сондай-ақ бұйымдарды пайдалану мен жөндеу кезіндегі ыңғайлылықты қамтамасыз ету.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Өндірісті технологиялық дайындықтан өткізу кезеңінде жаңа технологиялық үрдістерді ұйымдастыру мен игерілген өнімнің жетілдіру жұмыстары жүргізіледі.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
технологиялық дайындықтың негізгі кезеңдері:
1. ----------------------------------- ----------------------------------- ----------
технологиялық процесті дамыту;
2. ----------------------------------- ----------------------------------- ----------
технологиялық жабдықты және механизация мен автоматиканың стандартты емес құралдарын жобалау және жасау;
3. ----------------------------------- ----------------------------------- ----------
жобаланған технологиялық процестерді реттеу және енгізу.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
5
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Ұйымдастыру-экономикалық дайындықты жүргізу барысында өндірісті техникалық дайындауды жоспарлау үшін мөлшерлер бекіту, еңбек күші, материалдар, қаржы ресурстарына қажеттілікті есептеу, күнтізбелік жоспар жасау, мөлшерді есептеу, еңбекақы жүйесі мен ұжым нысандарын таңдау, калькуляция мен өндіріс сметасын құру, жұмыс күшіне, материалдарға, құрал-жабдықтарға қажеттілікті анықтау, құжаттар түрін белгілеу, өндіріс пен еңбекті ұйымдастыру, жұмыс орындарына қызмет көрсету және оларды жабдықтау, өндірісті қосымша қажетті ресурстарымен қамтамасыз ету сияқты жұмыстар орындалады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Өндірісті технологиялық дайындаудың міндеттері:
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
өнімді өңдеу мен құрастырудың жоғары сапасын қамтамасыз ету,
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
еңбек өнімділігін арттыру, жабдықты пайдалануды жақсарту, материалдар, отын мен энергия шығынын азайту үшін қажетті жағдайлар жасау.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Жөндеу жұмыстарына техникалық дайындық - бұл жабдықты жөндеуді тиімді ұйымдастырудың маңызды шарттарының бірі.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Жөндеу жұмыстары кезіндегі конструкторлық дайындық жобалық құжаттарды ресімдеуден тұрады:
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
сипаттамалары,
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
сызбалар,
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
майлау схемалары,
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
техникалық шарттар,
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
пайдалану жөніндегі нұсқаулық,
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
төлқұжаттар және т.б.
1. ----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Конструкторлық дайындыққа мыналар кіреді:
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
жабдықты жаңартуға арналған сызбалар әзірлеу,
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
жөндеу жұмыстарын орындау кезінде қолданылатын жабдықтар мен құрылғыларды жасау.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Жобалық құжаттама техникалық қызмет көрсету және жөндеу құжаттамасын қамтитын Конструкторлық құжаттың біріңғай жүйесі (КҚБЖ) негізінде жасалған
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
2. Технологиялық дайындыққа мыналар кіреді:
1. ----------------------------------- ----------------------------------- ----------
жөндеу жұмыстарының тиісті сапасы мен экономикалық тиімділігін қамтамасыз ететін технологиялық процестерді әзірлеу;
2. ----------------------------------- ----------------------------------- ----------
технологиялық жабдықты жобалау және дайындау;
3. ----------------------------------- ----------------------------------- ----------
прогрессивті уақыт пен материалды тұтынуды белгілеу;
4. ----------------------------------- ----------------------------------- ----------
техникалық бақылау мен жұмысты ұйымдастырудың ұтымды әдістерін жобалау және енгізу;
5. ----------------------------------- ----------------------------------- ----------
заманауи әдістерді қолдана отырып, машина бөлшектері мен тораптарын дайындауды, қалпына келтіруді, беріктендіруді ұйымдастыру;
6. ----------------------------------- ----------------------------------- ----------
жөндеу жұмыстарын материалдық ресурстармен, құралдармен, технологиялық жабдықтармен, көп еңбекті қажет ететін жұмыстарды механикаландыру құралдарымен қамтамасыз ету.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
6
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
1.2 Ғылыми-техникалық революция
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Ғылыми-техникалық революцияға тән белгінің бірі -- өндірістің техникалық базасының түбегейлі өзгеруі. Ғылыми білімдер мен жаңалықтар негізінде дамитын техника мен технологияда өндіріс тиімділігі және еңбек өнімділігін арттыру мақсаттары көзделеді. ҒТР жағдайында техника мен технология өндірістің мүлде жаңа салаларын қалыптастырумен қатар, дәстүрлі салалардың жабдықталуын жетілдіру арқылы экономиканың құрылымын күрделендіруде. Қазіргі заманғы өндірісті электрондық-есептеуіш техника мен роботтарсыз елестету мүмкін емес. Аса ірі автоматтандырылған жүйелермен қатар, дербес компьютерлер қолданылады. Қазіргі кезде АҚШ-та жұмыс істейтін әр 100 адамға 70 компьютерден келеді. Жыл сайын өнеркәсіптік роботтар саны өсуде, Жапонияда әрбір 10 мың жұмысшыға шаққанда 330 робот жұмыс істейді. Алдыңғы қатарлы техника мен технология жетістіктері энергия өндірудің жаңа көздерін ашу мен пайдалануға, жаңа химиялық материалдардың пайда болуына, кванттық. техниканың қолданылу аясының кеңеюіне жол ашты.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Қоғамдық өндірістің дамыған сайын ондағы күрделі еңбектің басым болуы да заңдылық.Өйткені күрделі еңбек жай еңбектен көп тиімді. Сондықтан өндіріс оны басым пайдалануға мүдделі. Ғылыми- техникалық прогоестің нәтижесі, шаруашылықтың салалық құрамдарының өзгеруі, жаңа өндіріс салаларының дүниеге келуі, еңбек бөлінісінің тереңдей түсуі кәсіптік құрылымның өзгеріп тұруын заңды процеске айналдырды. Жаңа кәсіп, жаңа мамандық түрлері пайда болды. Қоғамдық өндірістің дамуы нәтижесінде дене және ой еңбектерінің ара салмағы да өзгеріп отырады. Адамның өндірісте атқаратын қызметтерінің ішінде ой еңбегі басымырақ болып келеді. Дене еңбегінің де бейнесі өзгеріске ұшырайды. Бұлар ғылыми- техникалық прогрестің озық нәтижелерін өндіріске тікелей пайдалануға байланысты. Адамзат қоғамының даму сатысының бәрінде еңбек мазмұны күрделі бола бермек. Өндірісті механикаландырып, кешенді түрде автоматтандырғанда, робот техникаларды, икемді технологияны енгізгенде және т. б. Ғажайыптардың бәрі де еңбек мазмұнына сапалы өзгерістер енгізеді. Бұл әкономикалық дамудың жалпылама негіздерінің зор ерекшелігі.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Өндірістегі адам факторының дамуындағы келесі заңдылық- адамның өндірісте атқаратын қызметінің өзгеруі. Адам өндіріспен тікелей араласудан қалады, оның ұйымдастырушы, басқарушы, реттеуші, бақылаушы агентіне айналады. Сонымен қатар еңбек функцияларының деңгейі кеңейеді, әр түрлі операцияларды атқаратын кең ауқымды жұмысшылардың жаңа типі өмірге келеді. Барлық қоғамдық- экономикалық формациялардың даму тарихы өндірісте адамның маңызы мен рөлі арта түсетіндігін көрсетеді. Өмір шындығы осындай.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Қазіргі қоғамдық өндірісте өнеркәсіп жұмысшыларының санының өсуі кеміді. Бұл ғылыми - техникалық прогрестің өндірісте қолданылуына жаңа сала мен технологияны пайдалануға байланысты. Өнеркәсіптің келешек дамуы ғылыми сиымдылығы басым салалар арқылы жүзеге асуға тиіс. Барлық дамыған мемлекеттерде материалдық салада жұмыс істеушілердің саны азайды.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Ғылыми өндіргіш күштердің тікелей элементіне айналу процесі бірлескен жұмыс күшінің құрамын өзгертіп қана қоймайды, олардың шегін ұлғайтады. Оған әсер ететін жағдайдың келесі тобы- материалдық емес саладағы еңбек сипатының өзгеруі және осы салалардың өндіріске тигізетін оң әсерлерінің барған сайын артуы артуы. Біріккен жұмыс күші шегінің ұлғаюына экономиканы басққару саласында жұмыс істейтіндердің еңбек сипатының өзгеруі де әсер етеді.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Осы обьективті заңдылықтарды іс жүзінде пайдалану, еңбектің маңызын және еңбектің белсенділігін экономикалық дамудың жалпы негіздерінің бірі ретінде тереңіпек түсінуге мүмкіндік береді. Өндірістегі адам факторының дамуы және өзгеріске ұшырауы олардың еңбекке деген қабілетіне байланысты . Олай болса, еңбектің мән- маңызына және еңбек белсенділігін арттыру жолдарына талдау жасаған жөн. Еңбек материалдық және рухани игіліктерді өндірудің қайнар көзі. Күрделі мәселелердің бірі - адамның жұмыстағы белсенділігін арттыру.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Ғылыми-техникалық зерттеулер
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Жаңалықтар ашуға тылсым дүниедегі белгісіз болып келген обьективті құбылыстар мен заңдылықтарды, қасиеттерді алғаш рет анықтау жатады десек, ал өнертапқыштық деп экономика, мәдениет, денсаулық сақтау немесе қорғаныс салаларындағы техникалық мәселені шеше отырып, экономикалық тиімділік әкелетін жаңалық ашуды айтады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Жаңалық ашқанды растайтын құжат авторлық куәлік деп аталады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Лицензия дегеніміз - патенттелген жаңалықтың негізінде ұйымдастырылған технологиялық үрдісте өнім өндіру мен сату құқына белгілі бір төлем төлеу арқылы жүзеге асыруды айғақтайтын құжатты білдіреді.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
НОУ-ХАУ - құқық қорғау құжаттарымен, мысалы патентпен қорғалмаған, толық немесе ішінара жарияланбаған ілім. Патент берілмеген обьектілер үшінші біреулерге ноу-хауберу туралы шарт жасасу арқылы берілуі мүмкін.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Нарықтық экономикалық қатынастардың даму барысында венчурлық (тәуекелді) кәсіпорындар дами бастайды.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Оларға ғылыми немесе инженерлік зерттеулермен, сараптамаларымен, жаңалықтар енгізумен, сонымен қатар құрамында ірі фирмалардың тапсырысы мен мемлекеттік келісімшарттары орындаумен айналысатын шағын және орташа кәсіпорындар жатады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Нарыққа келіп түскен жаңа өнім түрінде тұтынушы салқын қанды қарауы да мүмкін.Жаңа тауарды таратуда жарнамаға, маркетингтік іс-шаралар жүргізуге үлкен мән беріледі жіне ақпараттық сипат алуы керек.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Сонымен қатар жаңа өнім түрін жасау кезінде экономикалық ынталандыру, мотивация жүйесі үлкен рөл атқарады.Бұл жүйеге қаржыландыру, несиелендіру, жеңілдіктері бар салық салу, жаңа техникаға баға қою, жұмысшыларды материалдық ынталандыру жұмыстары кіреді
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Ғылыми өндіргіш күштердің тікелей элементіне айналу процесі бірлескен жұмыс күшінің құрамын өзгертіп қана қоймайды, олардың шегін ұлғайтады. Оған әсер ететін жағдайдың келесі тобы- материалдық емес саладағы еңбек сипатының өзгеруі және осы салалардың өндіріске тигізетін оң әсерлерінің барған сайын артуы артуы. Біріккен жұмыс күші шегінің ұлғаюына экономиканы басққару саласында жұмыс істейтіндердің еңбек сипатының өзгеруі де әсер етеді. Бұл заңдылықты елемеуге болмайды. Осы обьективті зсңдылықтарды іс жүзінде пайдалану, еңбектің маңызын және еңбектің белсенділігін экономикалық дамудың жалпы негіздерінің бірі ретінде тереңіпек түсінуге мүмкіндік беребі. Өндірістегі адам факторының дамуы және өзгеріске ұшырауы олардың еңбекке деген қабілетіне байланысты . Олай болса, еңбектің мән- маңызына және еңбек белсенділігін арттыру жолдарына талдау жасаған жөн. Еңбек материалдық және рухани игіліктерді өндірудің қайнар көзі
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
1.3 Өндірісті ғылыми-технологиялық дайындау (ӨҒТД)
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Негізгі өндірістің өнімді дайындаудағы тиімділігін арттыруды және оның берілген тұтынушылық қасиеттерін сақтай отырып, өндірістің ырғақты жұмыс істеуіне мүмкіндік береді.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Өндірісті ғылыми-технологиялық дайындау деп өндірісте өнім өндірі жүйесі мен конструкторлық технологиялық дайындауды реттеуші мөлшерлі- технологиялық шаралар кешенін айтады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Өндірісті ғылыми-технологиялық дайындау деңгейі көптеген факторлармен тығыз байланысты болады.Оларға техникалық, экономикалық, ұйымдастыру және әлеуметтік факторлар жатады:
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Техникалық факторларға - типтік және стандартты технологиялық үрдістерді жасау және жетілдіру, технологиялық жабдықтардың стандартқа сай және автоматтандырылған жобалау жүйесін қолдану, технологиялық жабдықтарды қолдану, бөліктерді өңдеудің механикалық және теримялық өңдеудің прогрессивті тәртібін қолдану, ұнтақты металлургия, электрофизикалық, электрохимиялық және т.б. әдістерді дайындау, сапаны тексеруде белсенді және обьективті техникалық тексеру құралдарын пайдалану, технологиялық құралдарды өндірудің және жобалаудың торлық сызбасын бақылауды автоматтандыру және т.б. жатады
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Экономикалық факторларға-өндірісті технологиялық дайындау жұмыстарының кезеңдері бойынша алдын ала қаржыландыру, жеңілдетілген несиені пайдалану, жаңа техниканы игерудің ынталандыру қорын құру және т.б. жатады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
ұйымдастыру факторларға құрамына өндірісті мамандандыруды дамыту және тереңдету, негізгі өндірістің алғашқы өнімдер партиясының немесе тәжірибелік үлгісінің сапасы бойынша стандартты емес құрал-жабдықтардың, технологиялық жабдықтардың сапасын аттестациялау, көмекші өндірісті ұйымдастыруды жақсарту, негізгі және көмекші өндіріс арасындағы қарым-қатынасты жетілдіру, зауытаралық, саларалық кооперациялауды кеңейту кіреді.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Әлеуметтік факторлар қатарына орындаушылар мамандығын көтеру, еңбек жағдайын жақсарту мақсатында өндірістік және көмекші операцияларды механикаландыру және автоматтандыру, әлеуметтік өрісті дамыту, ұжымда психологиялық атмосфераны жақсарту саналады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Өндірісті ғылыми-техникалық дайындау үрдісін жүзеге асыруда стандарттар жүйесі бойынша мөлшерлер, ережелер және талаптарға сәйкес орындау қажеттілікті пайда болады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Өндірісті конструкторлық дайындаудың келесі сатыларын қарастырайық: техникалық тапсырма, техникалық ұсыныс, эксиздік жоба және жұмыс жобасы.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Техникалық тапсырма бастапқы құжат болып табылады.Оның негізінде жаңа өнімді жобалау бойынша барлық жұмыстар жүргізіледі.Ол өнім өндіруші кәсіпорынның және тапсырыс берушінің келісімен немесе тапсырушының тапсырмасымен келісіп отырып жаңа өнімнің жобасы жасалады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Техникалық ұсыныс тапсырыс беруші жаңа өнімді әзірлеушіге техникалық тапсырма берген жағдайда аталады.Техникалық ұсыныс техникалық тапсырманы жан-жақты талдауды, өнімді жобалау кезінде мүмкін болатын техникалық шешімдерді техника-экономикалық негіздеуді ескере отырып салыстырмалы түрде баға беруді, сонымен бірге патенттік материалдарды талдауды қамтиды.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Техникалық ұсынысты үйлестіріп және бекіткеннен эскиздік жобаны дайындау үшін негіз болады.Эскиздік жоба техникалық тапсырманы мен техникалық ұсыныста қарастырылғаннан кейін ғана дайындалады, онда жұмыс көлемі мен құрамы анықталады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Эксиздік жоба графикалық бөлім мен түсіндірме хаттан тұрады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Жұмыс жобасы конструкторлық құжаттау, графикалық бейнелер нысандарын қысқарту және оған өзгеріс енгізуді, сонымен қатар техникалық құжаттарды өңдеуді механикаландыру мүмкіндігін және олардың түпнұсқасын алуды алдын ала қарастырылады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Технологиялық құжаттау жүйесі. Конструкторлық құжаттау жұмысынан кейін технологтар технологиялық құжаттарды дайындаумен айналысады. Ол екі міндетті шешуге негізделген: ақпараттық және ұйымдастырушылық.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Өндірісті технологиялық дайындаудың бірыңғай жүйесі (ӨТДБЖ).
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
ӨТДБЖ- мемлекеттік стандартпен орналастырылған ұйымдастыру жүйесі және прогрессивті технологиялық процестердің, стандартты технологиялық жабдықтаулардың және құралдардың, өндірістік процестің механизациясының және автоматизациясының қаражатының, инженерлік техникалық және басқарушы жұмыстың кең қолданылуын қарастыратын өндірістің технологиялық дайындағын басқару.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
ӨТДБЖ- ның негізгі мағынасы ГОСТ 14.001-73-кесәйкес өндірістің технологиялық дайындығының әдістері мен қаражатын қолдану мен таңдаудағы жасалған барлық кәсіпорын мен жүйелік ұйымдастырушылық жақындау үшін, бірыңғай қамтамасыз ететін , ғылыми техниканың және өндірістің жетістіктеріне сәйкес келетін ұйымдастыру жүйесімен және ӨТД процесін басқаруды құрумен бітім жасалады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
ӨТД - ның негізгі тапсырмалары болып өндірісті меңгеру және берілегн мерзімдегі жоғары сапалы және өндірісі мен эксплуатациясы жоғары экономикалық нәтижелілікпен берілген сандары бар жаңа өнімді шығаруды қамтамасыз ету, және өнімді шығарудың әсер етуші технологиясын жетілдіру табылады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Жаңа өнімді өндірудің технологиялық дайындығы тапсырмаларды шешудің келесідей негізгі функцияларын көрсетеді :
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
а) өнім құрылысының технологиялылығын қамтамасыз ету
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
б) қорытындының технологиялық әдістері мен процестерін өңдеу
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
в) технологиялық жабдықтаулар мен стандартты емес құралдарды жобалау және дайындау
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
г) ӨТД процесін ұйымдастыру және басқару
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Өнім құрылысын технологиялылыққа өтеудің құрылыстық құжаттамасы өңдеудің әртүрлі кезеңіндегі негізгі мазмұндары төменде көрсетілген :
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
1. Техникалық сөйлем-бұл құрылыстық шешімдердің және құрамдас бөлімдерінің, жаңа материалдың, технологиялық процестердің және технологиялық жабдықтау қаражатының алу мүмкіндігінің табылуы;нұсқаның технологиялығының көрсеткішін есептеу және құрылымдық шешімнің соңғы нұсқасын таңдау ;
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
2. Эскиздік жоба - бұл құрастыруға және өндіріс шартындағы өнім құрылысының нұсқасын мүшелеуге, техникалық қарау және жөндеуге сәйкес анализ; технологиялық нұсқаулардың көрсеткіштерін есептеу және болашақ өңдеулер үшін керекті өнім құрылысының нұсқасын таңдау;құрылымдаулық құжаттаманың технологиялық бақылауы;
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
3. Жұмысшы құрылымдаушы құжаттама
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Тігін бұйымдарын жасаудың технологиялық процесі келесі кезеңдерді қамтиды:
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
-өнімді жобалау (модельдеу және жобалау);
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
-кесу операциялары;
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
-бұйымдарды тігу;
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
-ылғалды жылумен өңдеу;
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
-қорытынды өңдеу және әрлеу жұмыстары;
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
-Тігін бұйымдарын жасау кезіндегі ақаулар да алынып тасталмайды.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Оларды толығырақ қарастырайық.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
тігін бұйымдарын жобалау
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Тігін бұйымдарын жобалаумен модельдер үйлері, ірі зауыттар мен фирмалардың тәжірибелік-конструкторлық зертханалары айналысады. Бұл өнімді модельдеу және жобалау болып бөлінетін өте күрделі процесс.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Модельдеудің міндеті-сән бағыты мен тұтынушылардың талаптарына сәйкес келетін әр түрлі стильдегі ыңғайлы, әдемі, сонымен қатар гигиеналық киім жасау.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Жаңа модельдерді әзірлеу кезінде мыналар ескеріледі: адамның дене бітімі, жасы, экономикалық факторлар (материалды тұтыну), модельді нақты өндіріс жағдайында жүзеге асыру мүмкіндіктері, өндіріске кететін уақыт.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Модельдердің қойылатын талаптарға сәйкестігін қамтамасыз ету және олардың әртүрлілігіне көркемдік-техникалық безендірудің белгілі бір сипаттамалары (элементтері) есебінен қол жеткізіледі. Мұндай модельдеу элементтері-силуэт, пішін, кесу, пропорциялар, композиция, сурет, материалдың түсі және т. б.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Болашақ өнімнің әзірленген моделі көркемдік-техникалық кеңесте қаралады және бекітіледі. Көркемдік кеңес бекіткен үлгі жаппай өндіріс жағдайында өзгертуге болмайтын эталонға айналады. Өзгерісті тек сауда ұйымымен келісе отырып, модельдеу ұйымы жасай алады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Әрбір әзірленген модельге Техникалық сипаттама жасалады, онда модельдің эскизі, оның сипаттамасы (силуэт, кесу, түс, пішін, үстіңгі материал, астар материалы, фурнитура), бөлшектердің тізімі беріледі; модельге қойылатын техникалық талаптар, материалдардың спецификациясы, өңдеудің күрделілігі баяндалады; ұсынылатын өлшемдер мен өсу, негізгі материалдың жоғарғы материалдарының өрнектерінің ауданы келтіріледі мөлшері мен биіктігі.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Дизайнның мақсаты-өнімнің бөлшектерінің сызбаларын жасау және материалдарды кейіннен кесу үшін оларға өрнектер жасау. Дизайнмен киім дизайнерлері айналысады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Дизайн процесінде киімнің көлемді формасын жасау үшін негізгі өлшемдері мен өңдеу әдістерін көрсете отырып, бөлшектердің өрнектерінің жиынтығын өзара байланысты және дәйекті түрде біріктіру жүзеге асырылады. Киімнің дизайнын дұрыс жасау оның киюге ыңғайлылығына, фигураға сәйкес келуіне, пайдалану сенімділігіне және т. б. байланысты.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Қазіргі уақытта киімді автоматтандырылған модельдеу және жобалау жүйелері (АЖЖ) құрылды [1]. Олар базалық конструкциялар мен конструктивті модельдеудің жартылай автоматты командаларын қолдана отырып, "нөлден" дерлік болашақ өнімді модельдеуге мүмкіндік береді; типтік және біртұтас элементтерден комбинаторлық синтезді және модельді құрудың параметрлік жазбасын қолдана отырып, оны құрудың әртүрлі сценарийлерін жасаңыз. Мұндай жүйелер өнімді үлгілерді жасамай жобалауға мүмкіндік береді.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
материалды кесу
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Материалды кесу болашақта оларды өнімге қосу үшін шаблондар бойынша бөлшектерді алуға бағытталған. Бұл процесті операцияларға бөлу керек: дайындық және негізгі.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Дайындық операцияларына мыналар жатады:
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
1. Кесуге материалдарды дайындау (Сапа бойынша материалдарды қабылдау, Болашақ палубаға арналған бөлшектерді таңдау);
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
2. Конфигурация, яғни үстіңгі, астарлы, әрлеу, арматура, төсеу материалдарын таңдау;
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
3. Материалдарды барынша тиімді пайдалану талабына негізделген палубалардың ұзындығы мен санын есептеу;
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
4. Трафареттер мен трафареттер жасау (лекалдардың контурлары бекітілген палубаның жоғарғы кенептері).
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Материалдардың саны мен сапасы бойынша қабылдау қолданыстағы нормативтік құжаттардың талаптарына сәйкес сыртқы тексеру жолымен жүргізіледі. Бұл процесс ақау-өлшеу машиналарында немесе механикаландырылған бақылау-өлшеу үстелдерінде жүзеге асырылады. Конфекциялауды суретші-конфекционерлер жүзеге асырады. Бөлшектерді кесуге арналған жұмыс үлгілері мен трафареттер қағаздан, картоннан, матадан, ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz