Оқушылардың айтылым дағдысын дамыту құралы ретінде ағылшын тілі сабақтарында дебат технологиясын қолдану

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 19 бет
Таңдаулыға:

Оқушылардың айтылым дағдысын дамыту құралы ретінде ағылшын тілі сабақтарында дебат технологиясын қолдану

Орындаған: Бегимбаева Гулдана Ерғалиқызы
Тобы: 47
Мамандығы: 0111000 "Негізгі орта білім"
Біліктілігі: 0111083 "Шетел тілі мұғалімі"
Ғылыми жетекшісі: Қажанова.А.Д
Шетел тілі пәндерінің оқытушысы

Семей, 2022 -2023
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ;

НЕГІЗГІ БӨЛІМ;

1.1) Дебат термині шығуы, мәні маңызы

1.2) Шет тілді оқытудағы негізгі мақсат -- шет тілді коммуникативті қалыптастыру және дамыту;

1.3) Ағылшын тілі сабағында дебаттар арқылы коммуникативтік құзыреттілікті дамыту

Ағылшын тілі сабағында оқушыларды сыни тұрғыда дамыту мақсатында дебат техналогиясын қолдану

Ағылшын тілі сабағында дебат техналогиясын қолданудың тиімділігі
ІІІ ІС-ТӘЖІРИБЕЛІК БӨЛІМ ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ..
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ..
ҚОСЫМШАЛАР ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .

КІРІСПЕ

Курстық жұмыстың өзектілігі: Әлемдік қауымдастықтың заманауи даму кезеңінде адамзат факторын жандандыру әлемдік прогрестің бір шарты ретінде талап етіледі. Қазіргі қоғамдағы білім берудің мақсаты - дүниетанымы кең, интеллектісі дамыған, білім деңгейі жоғары индивид қана емес, сонымен қатар, көп жағдайда қоғамның болашағы зияткерлік, саяси, мәдени деңгейінің дамуымен байланысты рухани, жан-жақты дамыған тұлғаны қалыптастыру. Білім беру - оқыту мен тәрбиенің тығыз байланысы.
Ағылшын тілі пәнінде оқушылардың айтылым дағдыларын жүргізудің тиімді жағын анықтау, сараптап қарастыру. Дебат арқылы оқушылардың сабақ процесінде алған білімі мен пікірімен таныса отырып, оқушылардың айтылым дағдысының дамуына жол ашу.
Зерттеу жұмысының болжамы: Егер ағылшын тілі сабағында оқушылардың пәнге қызығушылығын арттыруға бағытталған дебатдар,дидактикалық материалдарды пайдаланса,онда балалардың танымдық ойлау қабілеті,қызығушылығы артады, білім игеру сапасының деңгейі жоғарылайды.
Зерттеу объектісі: жалпы орта білім беретін мектепте ағылшын тілі сабақтарында дебат технологиясын қолдана отырып оқыту, оның қажеттілігі мен маңыздылығына көз жеткізу, оқушылардың сөйлеу мәдениеті мен айтылым дағдысын дамыту.
Зерттеу пәні: шетел тілін оқыту әдістемесі
Курстық жұмыстың мақсаты:Оқытудың білімділік, тәрбиелік және дамытушылық функцияларының сипатымен ерекшеліктерін сипаттау, оқыту барысында оқушылардың өзіндік шығармашылығын, іс-әрекеттін қалыптастыруда дамыта оқытудың тиімді әдіс-тәсілдерін ашып көрсету.
Білім алушылардың өз ойын ағылшын тілінде анық жеткізе білуіне жол салу, ұсыныс және сын айта білу қабілетінің дамуына үлес қосу.
Курстық жұмыстың міндеттері:
Білім алушылардың айтылым дағдыларын қалыптастыру.
Білім алушыларды қазіргі заманғы техникаларды меңгере білуге дағдыландыру, оны оқу үрдісінде кеңінен қолдану.
Білім алушылардың өз ұсыныстары мен пікірін ашық және толық жеткізе білуіне жол ашу.
Ғылыми жаңалығы:
Зерттеу әдістері:
Зерттеу жұмысының құрылымы:

Пікірсайыс немесе дебат грек тілінен оқимын, ал француз тілінен талқылау деген мағынаны білдіреді. Дебат - аргумент арқылы жеңу. Онда қарсы тараптар қоғамды өз сөзіне сендіруі керек. Пікірсайыста маңыздысы - аргумент, бірақ әр түрлі риторикалық әдістер, аудиториямен жұмыс жасау қабілеті ескеріледі. Ол - шешендік өнердің бір түрі, риториканың бір бөлігі.Дебат - мақсатты, ретке келтірілген көзқарас, пікір мен идея алмасу. Әлемдік тәжірибеде жастардың дебат қозғалысы ерекше әлеуметтік құбылыс саналады. Халықаралық мектеп лигасы дебат қауымдастығына 50 ел кіреді. Дебат саясат, бизнес, әлеуметтік қызмет, білім беру, психология және тағы басқа салаларда қолданылады.Жоғарғы сыныптың оқушылары арасында дебат өткізудің ең көп таралған форматтарының бірі - 1993 жылы "Ашық қоғам" институты құрған Карл Поппер атындағы дебат. Тұлғаны жан-жақты дамыту мен ынталандыруды қамтамасыз ету мақсатында Францияда және басқа еуропалық елдерде балалар мен жастар арасындағы дебат кеңінен қолданылады. Ұлыбритания, Франция, Германия, Австрия және тағы басқа елдердің оқу орындарында ашық қоғамда белсенді азамат қалыптастыру мақсатында "Дебат" бағдарламалары құрылған. Дебат Қазақстанда гуманитарлық білімді жаңарту мен өзгерту мақсатында 1996 жылғы сәуірде "Сорос-Қазақстан" қорымен басталды. Дебат екі жарым жыл бұрын пайда болды.Ежелгі Грекцияда пікірталас оқу құралы ретінде және таным тәсілі болып саналды. Ортағасырлық Еуропада шешендік өнердің арнайы курстары болды. ХІХ ғасырдың ортасында АҚШ-та екі саяси қайраткер Авраам Линкольн мен Стефен Дуглас арасындағы пікірталас мемлекет тарихына соншалықты әсер етті, содан кейін "пікірталас" американдық колледждер мен университеттерде оқу пәніне айналды. Бүгінгі таңда пікірталас бүкіл әлемдегі оқу орындарында өтеді. Педагогика ғылымдарының докторы Е. О. Галицкийдің пікірінше, пікірталас-қарым-қатынасты оқыту формасы, оқушылардың тәрбие жұмысын ұйымдастыру тәсілі, бұл әдебиеттермен және басқа ақпарат көздерімен өз бетінше жұмыс істеу дағдыларын үйретуге, пікірталас жүргізу және өз көзқарасын қорғау дағдыларын дамытуға мүмкіндік береді. "Пікірталас" білім беру технологиясы ретінде ол оқушылардың оқу материалына барынша қызығушылық танытуына ғана емес, сонымен қатар ойларды жедел ұйымдастыру, жанжал жағдайында ұтымды мінез - құлық тәжірибесі, ауызша сөйлеу және көпшілік алдында сөйлеу дағдылары сияқты бірқатар арнайы дағдыларды қалыптастыруға көмектеседі. өзіне деген сенімділік, жағдайды тез шеше білу және өз көзқарасыңызды білдіруді қамтиды. Бұл технология студентті өмірдің әр саласында мысалы, медицина, білім, өндіріс, бизнесте және басқа тақырыптарда туындайтын мәселелер бойынша өз ойын, көзқарасын және мүддесін қорғай білуге үйретеді, азаматтық құндылықтарды сақтай отырып, ғылыми, кәсіби тұрғыдан бәсекеге қабылетті, сөз-сайыс жүргізе алатын маман дайындауға ықпал етеді.
Дебатты мынандай салаларда жүргізуге болады:
оқытудың бір формасы мен технологиясы ретінде білім беру үрдісінде;
ғылыми-зерттеу жұмыстарында (ғылыми ізденісті, ғылыми ақпарат көздерімен жұмыс істеуді, зерттеу жүргізуді қалыптастырады);
тәрбие жұмыстарында;
танымдық ойын түрі ретінде.
Шет тілді оқытудағы негізгі мақсат -- шет тілді коммуникативті қалыптастыру және дамыту, оны еркін игеру. Шет тілі -- қазіргі заманның талабына сай, қоғамның әлеуметтік-экономикалық, ғылыми-техникалық және мәдениет дамуының қайнар көзі. Қазір шет тілін оқыту әдістемесінің деңгейі жоғары. Тілді оқытуда интерактивтік тәсіл, ойындар, екеуаралық пікірталастар, сонымен бірге ақпараттық технология, интернет, компьютер қолданылуда. Педагогика ғылымдарының докторы Е. О. Галицкийдің пікірінше, пікірталас-қарым-қатынасты оқыту формасы, оқушылардың тәрбие жұмысын ұйымдастыру тәсілі, бұл әдебиеттермен және басқа ақпарат көздерімен өз бетінше жұмыс істеу дағдыларын үйретуге, пікірталас жүргізу және өз көзқарасын қорғау дағдыларын дамытуға мүмкіндік береді.
XXI ғасыр табалдырығын білім мен ғылымды инновациялық технология бағытымен дамыту мақсатымен атауымыз үлкен үміттің басты нышаны болып табылады. Ұрпағы білімді халықтың болашағы бұлыңғыр болмайды дегендей, жас ұрпаққа саналы, мән мағыналы, өнегелі тәрбие мен білім беру бүгінгі күннің талабы. Қазақстанның тәуелсіз мемлекет ретінде қалыптасуы барысында орта білім берудің жүйелі реформалануы қоғамдық тұрғыдан үлкен маңызға ие. Білім беруді реформалауды жүзеге асырудың және бір маңызды сипаты қазіргі уақыттағы оқыту үрдісін технологияландырудың қажеттілігінен туып отыр.Мектептерде оқу сапасын жақсартуда әр түрлі жаңа технологияларды пайдалану тәжірибеге еніп, өз деңгейінде нәтижелер беруде. Елімізде білім беру саласында қазір демократияландыру, ізгілендіру іске асырылуда. Ағылшын тілі ана тілімен қоса оқушының сөйлеу қабілетін және жалпы дамуын ғана жетілдіріп қоймайды,оны өзін қоршаған айналасындағы адамдармен қарым - қатынас мәдениетіне де үйретеді. Оқушының шетел тілінде сөйлеу қабілетін жетілдіру мектепте берілетін білім мазмұнының негізгі мақсаты болып табылады. Шетел тілінде оқушылар дұрыс қарым - қатынас жасай алу үшін, олар ауызша айтылған сөзді тыңдап түсінулері тиіс Шетел тілінің қызметі - оқушыларды өздері үйреніп жатқан тілде сөйлейтін халықпен түсіністік, ортақ көзқарас орнатуға дайындап, тәрбие, білім беріп әрі жеке басын, өмірге көзқарасын жан - жақты дамыту. Оқушылардың шет тілінде дұрыс сауатты сөйлеуінде тілдік материалды меңгерудің рөлі өте зор. Сөздік жұмыс мәтінде кездесетін жаңа сөздерді іздеумен қоса түрлі тұрақты сөз тіркестерді, қосымша мағыналы сөздермен жаттығулар орындау арқылы жүзеге асады. Фонетикалық материал бір қарағанда, жоғары сыныптарға керегі жоқ сияқты болғанымен, кейбір дыбыс емлесінің ерекшеліктері, дауыс ырғағы, екпін түсіру сияқты нәрселерді сабақта еске түсірудің маңызы зор. Оның бәрі оқушының тілге деген қызығушылығын арттырып, сабақтың әсерлі өтуіне септігін тигізеді.
Мұғалім - өзінің білімін үздіксіз көтеріп отырғанда ғана мұғалім. Оқуды, ізденуді тоқтатысымен оның мұғалімділігі жойылады - деген К.Ушинскийдің даналығында. Бүгінгі қоғам мұғалімнің біліктілік деңгейіне де, ішкі жан дүниесіне де жаңаша талап қойып отыр, өйткені қазіргі күні XXI ғасыр ұрпағынан үлкен үміт күтілуде. Мектептегі басты тұлға мұғалім, осы мұғалімнің алдында тұрған басты мақсат рухани жан дүниесі бай, жан - жақты дамыған жеке тұлғаны қалыптастыру.
Ағылшын тілін саналы меңгерту, оны өз деңгейінде қажеттілікке айналдыру, бір жылғы мәселе емес, сондықтан ағылшын тілін оқыту ісімен шұғылданатын мамандар арасында туындайтын бір сұрақ: ағылшын тілінде өз ойын ауызша және жазбаша еркін жеткізе алуға қалай үйрету керек? Оқушыны ынталандыру үшін қандай әдіс-тәсілдерді, технологияларды қолданған жөн?
Білім беру саласында түрлі технологиялар енгізілуде, бірақ олардың ішінен қажеттісін таңдап, сабақтың әр кезеңінде тиімді қолдану басты талап. Мәселе технологияларды кеңінен пайдалану емес, мәселе - тұлғаны нәтижеге бағыттай білім беруде.
Инновациялық технологиялардың көптігіне, олардың түрі мен әдістерінің сан - салалағына қарамастан, әр технологияның элементтері өзара бір - бірімен байланысып кірігеді.Тоқсан ауыз сөздің тобықтай түйіні, шетел тілін үйретудегі мұғалімнің негізгі мақсаты әртүрлі әдістерді, технологияларды пайдалана отырып оқушылардың тілін дамыту, сөйлеу, жазу іскерліктерін арттыру. Осы жолда мұғалімнің шығармашылық белсенділігі, іскерлігі үлкен көрініс табады.

Адамзаттың көптеген жылдар бойғы ойнау тәжірибесі дебатның білімділік құндылығын дәлелдеді. Дебатның шығу тарихын ғалымдар жылдар бойы зерттеп келеді. Дебат өмірде біз үшін пайдасыз көрінгенімен аса қажетті көрініс - құбылыс болып табылады. Дебат арқылы оқушылардың оқуға, еңбекке деген белсенділігін, қызығушылығын арттыра аламыз.Дебат барысында оқушылардың белсенділігі шығармашылығы дамиды. Ал мұғалімнің міндеті - балаларды дебатға қызығушылығымен бар ынтасымен қатысуын қамтамасыз ету.
Ағылшын тілі мұғалімдерінің оқу - тәрбие жұысының негізгі саласы сабақ. Сабақ барысында оқушылардың біліктілігі, іскерлігі, дағдысы, дүниетанымы дамиды. Негізгі бетбұрыс оқушы білімінің спасын арттыру, яғни оқушыға берген біліміміздің қайтарымын көру. Ол үшін сабаққа оқушылардың барлығын қызығушылықтарын оята отырып қатыстыру. Бес саусақ бірдей емес,
Яғни әрбір оқушының дүниетанымы, даму ерекшеліктері, сабаққа деген қызығушылықтары әртүрлі. Сондықтан оқушылардың деңгейіне байланысты тапсырмалар беруіміз қажет. Ал дебат элементтері кез - келген оқушының қызығушылығын оята алады. Тіпті төмен деңгейдегі нашар оқитын оқушылардың өзіде дебат арқылы берілген тапсырманы қызығушылықпен белсенді түрде орындай алады. Оқушылардың қызығушылықтарын туғызатын дебат түрінің бірі - дидактикалық дебатдар.
Дебат элементтерін қолдана отырып мұғалім оқушылардың сабаққа деген қызығушылығын, зейінін арттыру мақсатында әртүрлі әдіс - тәсілдерді қолданады. Яғни мұғалім әртүрлі заттарды қолдану арқылы сұрақтар қойып, заттарды көрсетіп, түсіндіріп дебат сюжетін құрастырады. Ағылшын тілі сабақтарында дидактикалық дебатдарды жаңа тақырыпты түсіндіру барысында, қайталау, пысықтау, жаттығу сабақтарында қолдануға болады. 5-6 сынып оқушылыары әлі де болса дебат балалары, сондықтан мұғалім оларды жалықтырып алмауы керке, керісінше қызықты етіп өткізуге тырысуы қажет. Дебатдар оқушылардың ой - өрісін дамытуға ойлау қабілетін арттыруға, үйретілген, өтілген тақырыптарды жақсы меңгеруге үлкен әсерін тигізеді. Дебат оқу пәндерінің мазмұнымен тығыз байланыста жүргізілгенде ғана дұрыс нәтиже береді.
Дебат арқылы оқушы нені меңгереді:
Оқушылар нақты қызмет тәжірибесін меңгереді;
Оқушылар тек бақылаушы ғана емес, қиын мәселелерді өз беттерімен шешуге дағдыланады;
Оқу процесінде алған білімді нақты істе қолдана білуге мүмкіндік береді;
Оқушы әрекетіне негізделген оқу көлемін басқарады;
Уақытты үнемдеуге үйретеді;
Оқушылар үшін психологиялық жағынан жағымды;
Дебат барысында шешім қабылдау оқушылардан аса жауапкершілікті талап етеді.
Оқушылар үшін қауіпсіз.
Сабақта дебат түрлерін пайдалану сабақ түрлері мен әдістерін жетілдіру жолындағы ізденістердің бірі болып саналады. Дебат түрлерін оқу процесін пысықтау, жаңа сабақты қорытындылауда, қайталау сабақтарында қолдануға болады. Дебат түрлерінің материалды сабақтың тақырыбы мен мазмұнына сәйкес келсе, оның танымдылық маңызы да арта түседі. Дебатды іріктеп алға нақтыл сабақтың мақсаты, мүмкіндіктері мен жағдайларын ескеруге ерекше мән берген жөн. Ағылшын мұғалімінің баланың дебат жетілдіретін, сабаққа деген белсенділігін, қызығушылығын арттыру үшін басты қолданылатын әдіс - тәсілдердің бірі - дебат болып табылады. Педагогикалық дебатның маңызы зор. Дебат біріншіден: білу және үйрену; екіншіден: оқушының дебатға қатыса отырып, өзіндік білім алуы мен өмірлік тәжірибесін жинақтауға септігін тигізеді. Дебатның: кәсіптік, әуестену, оқу - жаттығу секілді түрлері бар.
Ағылышын тілі сабағында дебат технологиясын қолдану арқылы оқушылардың тілге деген қызығушылығын қалыптастыруда еңбек, дебат, оқу ерте кезден - ақ адам тіршілігінің негізгі үш тірегі болып табылады. Ол балалар үшін кәмелеттік жасқа дейін жүріп өтетін өмір сатысы. Дебат технологиясы балалардың айналасын тану мақсатындағы белсенділігі мен шығармашылығының қалыптасуына жол ашатын табиғи құбылыс.
Атақты педагогтар В.А.Сухомлинский, Н.К.Хрупская, К.Д.Ушинский, дебатның балалардың ой - өрісін дамытуда, дүниетанымын қалыптастыруда маңыздылығын атп көрсеткен. Ол дебатдар баланың тапқырлығын, байқағыштығын, зейінділігін арттырумен қатар, ерік сезімдерінің түрлерін де дамытады. Психологиялық тұрғыдан алып қарағанда бастауыш және орта буын сынып оқушылары белсенді және өте қозғалмалы болып келеді. Бұл жастағы балалар өздерін еркін ұстап, сабаққа асқан қызығушылықпен қатысады, өзінің айналасындағы нәрселерді көріп соны бейнелеуге тырысады. Рөлдік дебатдарды табысты және қарқынды жүргізе алады. Сөйлеу әрекетінде қозғаушы күш - ырғақ. Сөйлеу ырғағын құру мқғалімдердің рөлдік дебатдарды ұйымдастырудығы ең қиын іс - әрекеті. Оқушылардың қызығушылығын арттыру мақсатында мұғалім дебатға қатысушының өзіндік сөз ырғағын бейнелеп көрсетіп, тапсырманы дұрыс құра білуі қажет. Тақырыптық рөлдік
дебатдар оқушылардың сөйлеу дағдысының қалыптасуын дамытады. Дебатның сабақ барысындағы басты мақсаты - білім беруді дебатмен ұштастыру. Баланың дебатға белсенді түрде қатысуы оның ұжымдағы басқа да әрекеттерін айқындайды. Дебат бір қарағана жай ғана қарапайым құбылыс немесе іс - әрекет сияқты көрінгенімен ол ұжымдық әрекет. Яғни мысал ретінде алатын болсақ дым білмес дебаты оқушылар карташадағы немес тақтадағы сөзді дұрыс оқымайды, мысалы мұғалім 20 санынын көрсетеді, ал дым білмес: It`s twelveдесе, сынып түзетіп: no, it`s twenty деп жауап беруі керек. Түсті ата дебатында мұғалім қызыл түсті карташаны көрсетіп, What colour is it?, ал оқушылар: It`s red - деп жауап береді.Әр дебат сабақ мақсатына сай қолданыс табады. Бұл дебатдар арқылы оқушылардың сөйлеу тілін жаттықтырады, яғни коммуникативтік құзіреттілікті арттырады. Қимылдары дамуымен қатар дебат барысында өлең, тақпақ жаттайды. Сонымен қатар оқушылардың құзіреттіліктерін дамытатын рөльдік, сюжеттік дебатдарға көп мән беремін. Дебат барысында оқшы мен мұғалім арасындағы байланыс нығайып, оқушы сұранысы мен мұғалім тапсырмасы ұштасады. Мысалы Our house дебатын ойнатқан сәтте оқушыларға топқа бөлініп, өздері тұрғысы келетін үйдің сұлбасын сызып, суретін салу тапсырмасы берілді. Содан соң үйді салу үшін материалдарды анықтап алады. Осылайша дебат өмірмен байланысты болып, оқушының құзіреттілігін дамытып, білімге деген қызығушылығын оятып, тәрбиелік мін бере алады. Адамзат баласының өз ұрпағын оқыту мен тәрбиелеудегі ең озық және тиімді әдістерін тәжірибелерін жалғастырып тың жаңалықтар іздеу,классикалық педагогиканың озық үлгілерін жаңашылдықпен дамыту қашанда жалғасын табады. Қазіргі таңда жеке тұлғаны қалыптастыру оқушының өзі арқылы, оның іс - әрекетін ұйымдастыру арқылы ойлау дағдыларын дамыта отырып жүзеге асырылады. Білім жолы - қиында қастерлі жол. Болашақ жастарды оқыту ,тәрбие беру ,қазіргі өмір ағымына сәйкес бейімдеу мұғалімнің алдында тұрған ең басты міндеттердің бірі болып саналады. Қазіргі заманғы білім беру жүйесі оқытудың инновациялық нысандары мен әдістерін енгізу педагог мамандардың тұлғасына, кәсіби құзіреттілігіне жоғары талаптар қоюда.Кәсіби құзыреттілік - жеке тұлғаның кәсіби іс - әрекетті атқаруға теориялық және практикалық әзірлігімен қабілеттілігінің бірлігі.
Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә.Назарбаев 29 қаңтар 2011 жылы Қазақстан халқына жолдауында Мен қазіргі заманғы қазақстандықтар үшін үш тілді білуді әркімнің дербес табыстылығының міндетті шарты екенін айтып келемін. Сондықтан 2020 жылға қарай ағылшын тілін білетін тұрғындар саны кемінде 20 пайызды ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.