Себу мерзімі

Жұмыс түрі: Іс-тәжірибеден есеп беру
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 12 бет
Таңдаулыға:

Л .Н.Гумилев атындағы Еуразия Ұлттық Университеті

ДИПЛОМ АЛДЫ ПРАКТИКАНЫ
ӨТУ ТУРАЛЫ ЕСЕП

Биология 5В060700 мамандығының
Жаратылыстану ғылымдары факультетінің 4-курсының білім алушысы Сәкенқызы Шолпан

Балл

Астана қаласы,2023 жылы

Өндірістік практиканың жұмыс-жоспар кестесі:
Кіріспе
1.Диплом алды практика барысымен танысу, практиканың мақсаты.
Негізгі бөлім
Бөліммен танысу, орналасқан жердің климат жағдайын қарастыру.
Тарыны өсіру технологиясымен танысу.
Тарының таралған жалпы аурулары.

Қорытынды
Өндірістік тәжірибенің мақсаты: Өндірісте кәсіби тапсырмаларды атқара жүріп, жұмыстарды ұйымдастыру және жұмыс орнында кәсіби шеберліктерін қалыптастыру.
Өндірістік тәжірибенің міндеттері:
кәсіби шеберлікті және еңбек етудің тиімді әдістерін игеру;
ғылыми- зерттеу жұмыс-тарының әдістерін меңгеру;
тары дақылдарының ауруларымен танысу, олардың зақымдану.

Кіріспе

Негізгі бөлім
Бөліммен танысу, ауданның климат жағдайы
Зайсан ауданы -- Шығыс Қазақстан облысының қиыр шығысындағы әкімшілік бөлік. Жер аумағы 10,5 мың км². Аудан орталығы - Зайсан қаласы. Шығысында Қытай Халық Республикасымен шектеседі. Оңтүстігін Маңырақ жотасының шығыс бөлігі мен Сауыр жоталарының батыс бөлігі, жазық келген солтүстік жағын Зайсан қазаншұңқырының шығыс бөлігі алып жатыр. Қазаншұңқырдың солтүстік-шығыс бөлігінде Бозайғырқұм (Айғырқұм) құмы орналасқан. Ауданның теңіз деңгейінен биіктігі таулы бөлігінде 2500 - 2700 м, жазық бөлігінде 400 - 1000 м аралығында. Сауыр жотасының Үйдене өзені басталар тұсындағы ең биік шыңының биіктігі 2950 м. Ауданның Қытаймен шектесетін шығыс жағындағы Сауыр жотасында Баймырза асуы орналасқан. Кен байлықтарынан титан кентасы, шағын тас көмір, жанғыш тақтатас кендері, саз, құм, т.б. құрылыс материалдары бар.
Климаты тым континенттік, қысы суық, жазы ыстық. Ауданның таулы бөлігінің жазы қоңыржай салқын, ылғалды, қыста қар қалың, аязды. Аудан аумағында қаңтардағы ауаның орташа температурасы Зайсан көлі жағалауында - 17,8°С-тан - 20,2°С-қа дейін, Зайсан қ-нда - 16,6°С, ал шілдеде - жазықтан тауға қарай 23,1°С-тан 21,3°С-қа дейін төмендейді. Зайсан қ-нда шілдедегі ең ыстық температура 40°С-қа дейін, ал қаңтардағы ең суық температура (Тополев мүйісінде) - 49°С-қа дейін барады. Жауын-шашынның мөлшері де жазықтан тауға қарай өзгереді: Зайсан қазаншұңқырында 150 - 250 мм аралығында болса, таулы бөлікте 400 - 500 мм-ге жетеді. Жер беті сулары Зайсан көлінің оңтүстік-шығыс бөлігі мен оған құятын Қара Ертіс, Ақсу, Кендірлік, Теректі, Темірсу, Жеменей, Үйдене өзендерінен және Айғырқұмдағы Сарыкөл, Сарманақ, Тұздыкөл және Сауыр жотасындағы кішігірім көлдерден тұрады. Аудан жерінде күлгін, қызғылт қоңыр, бозғылт, қоңыр, сортаң және құмды топырақтар тараған. Мұнда тек қана ағаш пен бұтаның 26 түрі өседі: тау беткейлері мен өзен бойларында тал, тобылғы, итмұрын, одан биіктеу жерлерде қайың, көк терек, одан жоғарырақ белдеуде қылқан жапырақты ормандар өседі. Жабайы жануарлардан арқар, марал, елік, жабайы шошқа, қасқыр, түлкі, қарсақ, сасықкүзен, ақтышқан, қоян, суыр, сарышұнақ; құстардан бүркіт, үкі, байғыз, кезқұйрық, құр, ұлар, кекілік, көл мен өзендерде аққу, қаз, үйрек, көкқұтан, т.б. мекендейді. Зайсан көлі мен Қара Ертісте шортан, алабұға, сазан, бекіре, ақ амур, ақ балық бар. Зайсан ауданы облыс бойынша мал шаруашылығы және егіншілікпен айналысатын аудандардың бірі. Барлық жер көлемі 10444 мың га, соның ішінде егістік жер - 24,0 мың га, шабындық - 53865 га, жайылым - 747944 га. Сиымдылығы - 75 млн. м3 Үйдене су бөгені арқылы 8,3 мың га егістік жер суарылады. Кендірлік су жүйесі арқылы - 11,3 мың га егістік жер суарылады. Ауданда ұзындығы - 174 км Кендірлік өзені, ұзындығы 102 км Үйдене өзені, ұзындығы - 65 км Шағаноба өзені, 55 км Жеменей өзені, 30 км Теректі өзендері бар. Ауданның ауыл шаруашылығы саласының дамуы осы өзендермен тікелей байланысты. Аудандағы 1 қалалық және 8 ауылдық округтер бойынша 1313 шаруа қожалығы,1-ЖШС,2 ауылдық тұтыну кооперативі,6 су пайдаланушылар кооперативтері бар.

Тары - өте маңызды жармалық дақыл. Ақталған тары жақсы піскіштігімен және қоректілігімен сипатталады. Оның құрамында 12-13% ақуыз (белок), 81 % крахмал, 3,5-4,0 % май бар. Тарының белок кешенінде глиадин, глютенин, глобулин,альбуминдер басым болып келеді. Крахмал амилаза мен амилопектиннен құрылады. Айырбасқа жатпайтын амин қышқылдары лизин, метионин, триптофан - айтарлықтай коп мөлшерде кездеседі. Оның құрамындағы ферменттердің (мальтоза, амилаза, липаза ж.б.) белсенділігі оте жогары, күлінде К, Na, Мg, Р мен бірге Сu, B микроэлементтері де жеткілікті, жармасында тиамин дәрумені 1,8-1,9 мг бір грамм дәнге, онда В1, В2 басқа астық дақылдарына қараганда қарағанда екі есе көп.
Саратовское 3. Ресей Федерациясының Оңтүстік-Шығыс АШҒЗИ-да шығарылған. Сангвинеум түршесіне жатады. Орташа мерзімде піседі: құрғақшылыққа төзімді, жапырылмайды,шашылмайды, 1000 дәнінің массасы 6,8-7,2 г. Біркелкі пісуімен ерекшеленеді. Технологиялық жэне жармалық сапалары жақсы,жарма шығымы 77 %. Шығыс Қазақстанда өсіріледі.
Тары жаздық түрде ғана өсіріледі. Тары сорттары вегетациялық кезеңінің ұзақтығына карай көптүрлілігімен ажыратылады: 50-70 тэулікте пісетін ерте сорттарымен қатар, 100-120 тәулікте кеш пісетін сорттары да бар. Өсірілетін сорттарының вегетациялық кезең ұзақтығы 75-85 тәулік. Тарыда, басқа да дәнді астық дақылдары сияқты, алты өсу және даму кезеңдері бар: егін көгі, түптену, түтікке шығу, шашақтану,гүлдену және пісу. Себуден егін көгіне және көктеуден түптенуге дейінгі кезеңаралық ұзақтығы барлық экологиялық-жағрапиялық топтарында шамамен бірдей жэне топырақ температурасы мен ылғалдылығына байланысты өзгереді. Егін көгі сепкеннен 3-20 - тәулікте пайда болады, ал түптенуі көктеуден кейін 10-30 тәулікте жүреді. Көктеуден шашақтануга және шашақтанудан пісуге дейінгі кезеңаралық үзақтық тиісінше 25-80 жэне 25-30 тәулікті құрайды, ол ауа-раиына жэне сорттың пісу мерзіміне (піскіштігіне) байланысты. Тары тұқымы айқын байқалатын егін жинағаннан кейінгі пісіп жетілу кезеңімен ерекшеленеді, сақтауда 20 жылға дейін өнгіштік қабілетін сақтайды және өз массасының 25-34 % ылғалды сіңіргеннен кейін өне бастайды. Тары өсімдігі алғашқы уақытта өте баяу өсу қарқынымен ерекшеленеді, ал бұл арамшөптерге өте сезімтал етеді. Өсімдігінің биіктігі вегетациясының соңына қарай 1,0-1,5 м. жетеді. Қоректену алаңының өсуіне байланысты тары күшті түптенуге бейім. Тарының тамыр жүйесі шашақты, 1 м. тереңдікке бойлайды.
Топырақ температурасы 6-10°С тамыршалардың өсуі мүлде акырындайды, 18°С дейін жылынғанда түп жэне түйін тамырларының өсуі мен бұтақтануы күшейе түседі. Жоғары температурада және топырақтың беткі қабаты шапшаң кебе бастағанда түйін тамырлардың қалыптасуы тоқтап қалуы да мүмкін. Тары өсімдігіне тән сипат - алғашында тамыршалардың өсуі өскіндерге қарағанда тезірек. Тамыр жүйесінің негізгі массасы шашақтануға дейін түзіледі. Гүлдегеннен кейін тамыр жүйесінің массасы шамалы ғана артады.
Тары өздігінен тозаңданатын өсімдік. Гүлденуі шашақтанудан 2-8 тәулік соң басталады және ол таңғы 08-ден 1500-сағ. аралығында шашақтың жоғары бөлігінен бастап жүреді. Бір гүлдің гүлдену үзақтығы 15-40 мин., ал бір өсімдіктегі шашақтың гүлденуі сорт пен ауа-райына байланысты 6-дан 20 тәулікке дейін созылады. Тарының маңызды биологиялық ерекшелігіне
оның жоғары өнімділігі жатады. Жақсы шашақ жалпы массасы 8-10 г болатын 600-1200 дән қалыптастырады, салыстыру үшін - жақсы тары массасы 1,0-1,5 г. болатын 25-30 дән түзеді.
Тары өсу жағдайларын жақсартуға өте жоғары талап қояды. Ол I жылусүйгіш өсімдік. Онын тұқымдары 5-10° С жылылықта ақырындап өне бастайды, ал 15-20°С-да 1 шапшаң көктейді (3-4тәулікте). Вегетациясының бас кезіндегі төменгі температура тарының баяу өсуін одан сайын төмендетеді, ал ұзақ мерзімді орташа температура 6-10°С және бұлыңғыр ауа-райы фотосинтезді әлсіретеді де егін көгінің опат болуына ұрындырады.Төменгі температура шашақтану мен пісу кезеңдерін ұзартып жібереді.
Тарыны тың және тыңайған жерлерге немесе көпжылдық шөптер кыртысына орналастырған дүрыс. Бұл жерлер жоғары құнарлығымен және арамшөптерден тазалығымен ерекшеленеді. Олардан кейін тары барынша жоғары астық өнімін қалыптастырады, сондықтан оны жер қыртысы өсімдігі деп те атайды. Тарыға отамалы және дәнді бұршақ дақылдары да жақсы алғы дақыл, сүріден кейінгіекінші дақыл болғанда да тәуір өнім береді. Вегетация кезеңінің кысқалығынан тары егістігін жинаганнан кейін күзде ерте сүдігер дайындауға мүмкіндік болады.
Топырақ өңдеу. Тары үшін топырақ өңдеу жүйесі арамшөптерден тазартуды, егін көгінің жаппай пайда болуын және оның тамыр жүйесінің жақсы дамуын камтамасыз етуге бағытталады. Оған ерте және сапалы дайындалған сүдігер бөлінеді. Ерте көктемгі себу алдындағы топырақ өңдеу ылгал жабудан басталады. ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.