Бастауыш сыныпта қазақ тілі сабақтарында грамматикалық жаттығуды тиімді орындау тәсілдері

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:

«Б. Ахметов атындағы жоғары педагогикалық колледжі» ШЖҚ КМК

КУРСТЫҚ ЖҰМЫС

Қазіргі қазақ тілі және оқыту әдістемесі, каллиграфия пәні бойынша

Тақырып: «Бастауыш сыныпта қазақ тілі сабақтарында грамматикалық жаттығуды тиімді орындау тәсілдері»

Орындаған: студент Жанат Куннур

Мамандық:0105000 «Бастауыш білім беру»

Біліктілік:010513 «Бастауыш білім беру мұғалімі»

Топ:БББ-41

Тексерген: Тастемирова Назипа Эксановна

(қолы)

2022-2023 оқу жылы

Мазмұны

Кіріспе

1. 1. Грамматика туралы түсінік

Грамматика (гр γραμματική; грамматике - әріп, жазу) - тіл білімінің сөз таптарын, сөздердің өзгеруі мен сөйлем құрылысын зерттейтін саласы. Оның үлкен екі саласы бар: морфология, синтаксис.

Грамматика ережелерді орнату жолымен тілдік категориялар арасындағы қатынас жүйесі. Орнатылған ережелер негізінде тілді құрайтын элементтер қалыптасады және бірігеді. Бұл элементтер анық болып көрінсе де грамматикада теориялық ұғым болып табылады.

Грамматика әуел бастан әріптерді оқи алу және жаза білу өнері, латын тілінде «gramma» -әріп, тілдің ішкі (граммат. ) құрылысы, яғни сөз тудыру, сөзжасам тәсілдерінің морфологиялық, сөз таптары мен түрлену формаларының, категорияларының, сөздің бір-бірімен байланысуы, сөз тіркесінің, сөйлем құрылысының жүйесі. Тілдің граммматикалық құрылысын, оның заңдылықтарын зерттейтін, яғни тілдегі сөз таптарын, олардың түрлену жүйесін, грамматикалық тұлғаларымен категорияларының, сөздің бір-бірімен тіркесу тәсілдері мен түрлерін, сөз тіркестері құрылысын, сөздердің сөйлемдегі қызметін, сөйлем жүйесін зерттейтін тіл білімінің бір саласы.

Грамматика деген ұғым тілдің құрылысы ретінде де, ғылым ретінде де үш саладан тұрады:

1. Сөзжасам процесінің тәсілдері - сөз тудырудың жолдар мен түрлері, тілдің сөз байлығын молайту амалдары;

2. Морфология - сөздің грамматикалық мағыналары мен формалары, грамматикалық категориялар, сөздің морфологиялық құрамы мен сөз таптары, олардың түрлену жүйесі мен сипаты;

3. Синтаксис - сөздердің бір-бірімен байланысу тәсілдері мен түрлері, сөз тіркесі мен сөйлемнің құрылысы, түрлері, сөйлемдегі сөздердің қызметі.

Мектеп оқулықтары мен кейбір зерттеулерде тілдің мәнді бөліктерін құрайтын дыбыстар жүйесіне, сөздер мен сөйлемнің ырғақты әуеніне (интонация) байланысты фонетикалық құбылыстар да, дұрыс жазуға байланысты орфографияның, сөздегі дыбыстардың айтылуына байланысты орфоэпияның, сөйлемде тыныс белгілерін дұрыс қоюға байланысты пунктуацияның мәселелері де грамматика шеңберінде қаралады.

Cөзжасамға

1. 3. Бастауыш сыныпта қазақ тілі сабақтарында грамматикалық жаттығу материалдарымен жұмыс жасау әдістері

Бастауыш мектепте қазақ тілін оқытуда грамматикалық жаттығу материалдарының сапалы болуына ерекше көңіл аударатын себеп екі түрлі: біріншіден, онда қазақ тілі теориялық курс ретінде емес, негізінде практикалық сабақ ретінде оқытылады. Сондай практикалық жұмыстардың тірегі де, мөлшері білім көлемін баянды ететін де «жаттығу» деген атпен беріледі, екіншіден бағдарлама бойынша бастауыш мектепте қазақ тілі:

«Сауат ашу мен тіл дамыту»;
«Оқу мен тіл дамыту»;
«Грамматика, емле және тіл дамыту» деген тарауларға бөлінеді. «Тіл дамыту» мұнда басқалармен қатар жүріп отырады.

Жаттығу материалдарына қойылатын басты талаптарға мыналар кіреді:оқушылардың жас ерекшеліктеріне

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.