Оқушыларды математикалық олимпиадаларға дайындау

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі

«І. Жансүгіров атындағы Жетісу университеті» КЕ АҚ

Жаратылыстану факультеті

Математика және информатика кафедрасы

МАГИСТРЛІК ДИССЕРТАЦИЯ

«Математиканы оқытуда оқушылардың өзіндік жұмыстарын ұйымдастырудын әдістемелік негіздері»

Орындаған Баубекова Г. «» 2023 ж.

Ғылыми жетекші Тасболатова Р. Б. « » 2023 ж.

Қорғауға жіберілсін:

Кафедра меңгерушісі Жиембаев Ж. Т . «» 2023 ж.

Талдықорған 2023 ж.

Министерство образования и науки Республики Казахстан

НАО «Жетысуский университет имени И. Жансугурова»

Факультет естествознания

Кафедра математики и информатики

3

МАГИСТЕРСКАЯ ДИССЕРТАЦИЯ/ МАГИСТЕРСКИЙ ПРОЕКТ

«Методические основы организации самостоятельной работы учащихся при обучении математике»

(тема)

Выполнила Баубекова Г. «» 2023г.

Научный руководитель Тасболатова Р. Б. «» 2023г.

Допускается к защите:

Заведующий кафедрой Жиембаев Ж. Т. «» 2023г.

Талдыкорган 2023 г.

НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР

Бұл диссертациялық жұмыста мемлекеттік стандарттар мен құжаттарға сілтеме жасалды:

Қазақстан Республикасының «Білім туралы» Заңы. 27. 07. 2007 ж., №319-III ҚРЗ. Астана. Ақорда.

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2021 жылғы 12 қазандағы № 726 қаулысымен бекітілген «Білімді ұлт» сапалы білім беру» ұлттық жобасы.

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2021 жылғы 12 қазандағы № 727 қаулысымен бекітілген «Цифрландыру, ғылым және инновациялар есебінен технологиялық серпіліс» ұлттық жобасы

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы 31 қазандағы № 604 бұйрығына 5-қосымша «Техникалық және кәсіптік білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандарты» http://adilet. zan. kz.

Қазақстан Республикасының «Ғылым туралы» Заңы, Астана. 18 ақпан, №407-IV, 2011.

Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың Қазақстан халқына жолдауы «Халық бірлігі және жүйелі реформалар - ел өркендеуінің берік негізі» - Нұр-Сұлтан, 2022ж. http://www. akorda. kz.

ҚР МЖМБС 3. 07. 029-2001 Қазақстан Республикасы жалпыға міндетті білім беру стандарты. Кәсіби жоғары білім беру. Негізгі ережелер.

ҚР МЖМБС 3. 08. 002-2004 Қазақстан Республикасы жалпыға міндетті білім беру стандарты. Кәсіби жоғары білім беру. Астана: ҚР Білім және ғылым министрлігі, 6. 08. 058-2010.

ҚР МЖМБС 5. 03. 011 - 2006 Қазақстан Республикасының білім беру жүйесі. Жоғары оқу орындарындағы ғылыми-зерттеушілік жұмыс.

Білім берудің тиісті деңгейлерінің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттары (Қазақстан Республикасы Үкіметі 2012 жыл 23 тамыз

№1080) .

Қазақстан Республикасының «Ғылым туралы» Заңы 24. 10. 2011ж. №407-

IV. - Астана, 2011. (29. 09. 2014 ж. өзгерістер енгізілген) . http://adilet. zan. kz.

АНЫҚТАМАЛАР

Дидактика - оқытудың барлық жас кезеңдерінде барлық оқу пәндеріне тән оқыту үдерісінде оқыту мен оқытудың, ынталандыру мен бақылаудың нысандары мен әдістерін, білім берудің заңдылықтарын, принциптерін, міндеттерін, мазмұнын көрсететін оқыту теориясы.

Дидактикалық шарт - оқу үдерісінің компоненттері ең тиімді үйлесімде болатын және оқытушыға оқу үдерісін тиімді басқаруға, студенттердің нәтижелі білім алуына мүмкіндік беретін шарт.

Математикалық мамандықтар - кәсіби қызмет экономикалық, ғылыми, инженерлік, физикалық және бизнес мәселелерін шешу үшін математикалық теорияларды, есептеу әдістерін, алгоритмдерді және соңғы компьютерлік технологияларды қолданатын мамандықтар.

Білім беру жүйесін ақпараттандыру - берілетін білім сапасын көтеруді жүзеге асыруға бағытталған үдеріс, яғни еліміздің ұлттық білім жүйесінің барлық түрлерінде кәдімгі технологияларды тиімді жаңа комплекстік ақпараттандыру технологияларына алмастыру, оларды сүйемелдеу және дамыту, нақты жүзеге асыру шаралары.

Ақпараттық технологиялар (АТ) - ақпаратты іздеу, жинау, сақтау, өңдеу, ұсыну, тарату үдерістері мен әдістерінің жиынтығы және осындай үдерістер мен әдістерді жүзеге асыру тәсілдері.

Коммуникациялық технологиялар (КТ) - бұл ақпаратты беру үдерістері мен әдістері және оларды жүзеге асыру тәсілдері.

Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар (АКТ) - ақпаратты жинақтауға, ұйымдастыруға, сақтауға, өңдеп оны жіберуге, ұсынуға, адамдардың білімін жетілдіруге, техникалық және әлеуметтік үдерістерді басқару қабілетін дамытуға арналған әдістер мен техникалық құралдар жиынтығы

Ақпараттық-оқыту ортасы оқу ақпаратын жинау, жинақтау, беру, өңдеу және тарату құралдары мен технологияларын, педагогикалық қызметтің ұйымдық құрылымдарының байланысы мен жұмыс істеуін қамтамасыз ететін білімді ұсыну құралдарын қамтиды.

БЕЛГІЛЕУЛЕР МЕН ҚЫСҚАРТУЛАР

ҚР БҒМ - Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі

ТжКББ - Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру

ЖОО - Жоғары оқу орны

АКТ - Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар

АТ - Ақпараттық технология

КТ - Коммуникациялық технология

ДК - Дербес компьютер

КБҚ - Компьютерлік бағдарламалық құралдар

ЭЕМ - Электронды есептеуіш машина

АҚШ - Америка құрама штаттары

CAS - Computer algebra system (компьютерлік алгебра жүйесі)

ӨЖА - Өнімділігі жоғары аймақ

ӨТА - Өнімділігі төмен аймақ

АОЖ - Автоматтандырылған оқыту жүйелері

БҚ - Бағдарламалық қамтамасыздандыру

ЭТ - Эксперименттік топ

БТ - Бақылау тобы

Мазмұны

Кіріспе . . . 6

I МАТЕМАТИКАНЫ ОҚЫТУДА ОҚУШЫЛАРДЫҢ ӨЗІНДІК ЖҰМЫСТАРЫН ДАЙЫНДАУДЫҢ ЖӘНЕ ҰЙЫМДАСТЫРУДЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ . . . 6

1. 1 Қазақстан Республикасында математиканы оқытуда оқушылардың өзіндік жұмыстардын дайындау ерекшіліктеоі . . . ……10

1. 2 Оқушыларды жақын және алыс шет елдердегі математиканы оқытуда оқушылардың өзіндік жұмыстардын дайындау тәжірибесін

талдау . . . 15

1. 3 Математиканы оқытуда оқушылардың өзіндік жұмыстарын ұйымдастырудың теориялық негіздері . . . 19

II МАТЕМАТИКАНЫ ОҚЫТУДА ОҚУШЫЛАРДЫҢ ӨЗІНДІК ЖҰМЫСТАРЫНЛА ЕСЕПТЕРДІ ШЕШУДІҢ МАЗМҰНЫН, ӘДІСІН ЖӘНЕ БАҒАСЫН АНЫҚТАУ ЯҒНИ ҰЙЫМДАСТЫРУДЫН ӘДІСТЕМЕЛІК НЕГІЗДЕРІ . . . 29

2. 1 Ооқушылардың математикалық өзіндік тапсырмаларын әзірлеуге қойылатын талаптар . . . 29

2. 2 Математиканы оқытуда оқушылардың өзіндік жұмыстарын ұйымдастырудын әдістемесі . . . ……36

2. 3 Математика мұғалімдерін мектеп олимпиадаларын ұйымдастыруға дайындау . . . 43

2. 4 Педагогикалық эксперимент нәтижелері . . . 47

ҚОРЫТЫНДЫ . . . 61

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ . . . 64

ҚОСЫМШАЛАР . . . 68

КІРІСПЕ

Диссертациялық жұмысының өзектілігі: Зерттеу тақырыбының өзектілігі Қазақстан Республикасының тұрақты дамуының мақсаттарымен және жалпы білім беретін және кәсіптік мектептің алдына "аса дарынды білім алушылардың үздіксіз шығармашылық өсуі үшін жағдай жасау" жоспарында қойылған міндеттермен, әлеуметтік тапсырысты орындау қажеттілігімен: дарынды балаларды диагностикалау және оқыту, оқушының қабілеті мен қажеттіліктеріне қарай білім берудің барлық деңгейлеріне тең қол жеткізуді қамтамасыз ету; жүйенің барлық деңгейлерінде талантты жастарды қолдау. Мектептегі математикалық білімнің жаңаруы құзыреттілік тәсілді енгізумен байланысты. Нормативтік құжаттар 2040 жылға қарай білім беру жүйесі тиімділігінің басты өлшемі ретінде оқушылардың құзыреттілігін қалыптастыру және дамыту қажеттілігін атап көрсетеді. Математиканы оқытуда оқушылардың өзіндік жұмыстарынла оқушылардың зияткерлік дамуында, жаратылыстану циклінің пәндерін игеруге негіз қалауда шешуші рөл атқарады. Эксперимент жүргізу барысында біз математика пәні бойынша дайындықты жүзеге асыратын Алматы облысының бірқатар мектептерінің мұғалімдеріне сауалнама жүргіздік. Сауалнама нәтижелері көптеген мұғалімдердің тиімді дайындалу үшін оқыту мазмұнын таңдаудағы қиындықтарын, оқу түрінде де, танымдық белсенділіктің субъективті-мотивациялық факторларын өзектендіретін оқушылардың құзыреттілігін қалыптастыру құралы ретінде деген қызығушылығын көрсетеді. Осыған сүйене отырып, біз арасында оқушылардың құзыреттілігін қалыптастыру ғылыми негіздемені қажет ететін басым міндет деген қорытындыға келдік. А. А. Аксенов, А. А. Артемов, И. Б. Бекбоев, А. А. Папышев, В. Н. Пустовойтов, М. А. Родионов, П. В. Сергеев математикалық білім беру жүйесіндегі проблемаларды шешуді дамыту мен оқытудың негіздерін зерттеді. И. М. Забара оқушылардың қабілеттерін дамыту құралы ретінде есептерді қолданды [1] .

Оқушыларды пәндік дайындау мәселелерін зерттейтін шетелдік зерттеушілердің жұмыстары анықталды: математика бойынша - Г. И. Алексеева, М. И. Баишева, Ш. М. Вакилов, Вышнепольский Б. С. ; Қазақстан Республикасының ғалымдары жоғары білікті мамандар мен мектеп түлектерін даярлауды жетілдіру мәселесін шешуге өз үлестерін қосты: И. Б. Бекбоев, А. И. Тимофеев, Х. М. Халилов Қазақстанда математикалық ұйымдастыру ерекшелігін, информатика пәнінен есептерді құру әдістемесіне П. С. Панков, Т. Р. Орускулов, А. А. Кенжалиев және т. б. зерттеулер арнады. Геометрияны оқыту процесінде жоғары оқу орындары студенттерінің өзіндік жұмыс әдістерін қалыптастыру С. Мадрайымовтың, физика бойынша М. Қойшымановтың зерттеулеріне арналған. Жаратылыстану ғылымындағы пәнаралық байланыстардың функциялары еңбектерінде зерттелген. М. Мәмбетақынова. Білім сапасын өлшеу кезінде педагогикалық квалиметрия мәселелерін С. К. Қалдыбаев зерттеді . М. Қасымалиев, С. А. Нұржанов, қазақстандық ғалымдар Г. Б. Әлімбекова, Н. Н. Керімбаев, Б. Д. Сыдыхов, Д. Шілдібаев; құзыреттілік тұрғы - А. Е. Әбілқасымова еңбектерінде білім беруді жаңғыртудың әдістемелік аспектілері құзыреттілік тұрғы тұрғысынан көрсетілді [2] .

Зерттеу барысында қарама-қайшылықтар анықталды:

- математиканы оқытуда оқушылардың өзіндік жұмыстарын негізгі құзыреттіліктерді қалыптастыру және дамыту қажеттілігі мен оқушыларды дайындау проблемасының нақты жағдайы арасында;

- математиканы оқытуда оқушылардың өзіндік жұмыстарынла негізгі құзыреттіліктерді қалыптастырудағы және дамытудағы мүмкіндіктері мен дайындық процесінде оларды қалыптастыру және дамыту әдістемесінің жеткіліксіз әзірленуі арасында;

Зерттеулерді талдау және анықталған қарама-қайшылықтар бізді мәселенің теориялық және әдіснамалық деңгейінде тереңірек зерттеу, мектеп оқушыларын жан-жақты дайындау қажеттілігі туралы қорытындыға әкелді.

Зерттеудің мақсаты: математикадан есептерді шешу жолдарын қарастыру, Қазақстан Республикасының "Білім туралы" Заңына сәйкес математикалық қабілеттерді барынша толық ашу, оның қатысушыларының құзыреттілік ортадағы дайындық деңгейін объективті бағалау және мақсаттарына теңгерімді қол жеткізу үшін жағдай жасау.

Зерттеудің міндеттері:

1) математиканы оқытуда оқушылардың өзіндік жұмыстарын дайындау мен ұйымдастырудың отандық және шетелдік дәстүрлі тәжірибесін зерттеу және қорыту; оқушыларды дайындау проблемаларына қатысты ғылыми психологиялық-педагогикалық және әдістемелік әдебиетке талдау жүргізу және оны қазіргі жағдайда жетілдіру қажеттілігін негіздеу;

2) математиканы оқытуда оқушылардың өзіндік жұмыстарының есептердің мазмұнын әзірлеу тәжірибесін жинақтау және критериалды бағалаудың міндеттері мен қағидаттарын практикалық іске асыру дәрежесін анықтау;

3) Математиканы оқытуда оқушылардың өзіндік жұмыстарын ұйымдастырудын әдістемесі;

4) эксперимент жүргізу.

Зерттеу жұмысының объектісі ретінде оқушылардың орта мектептегі математика пәні қарастырылады.

Пәндік жұмыстың пәні ретінде математиканы оқытуда оқушылардың өзіндік жұмыстарын пайдалану мәселелері алынды.

Зерттеудің ғылыми жаңалығы келесідей:

- Қазақстанда Математиканы оқытуда оқушылардың өзіндік жұмыстарын қалыптастырудың, дамытудың және тарихи тәжірибесі әзірленді, сондай-ақ байланысты мектептегі білім беру жүйесін оқыту нысаны ретінде жаңарту шарттары айқындалды;

- Математиканы оқытуда оқушылардың өзіндік жұмыстарының тапсырмаларды әзірлеу тәжірибесі зерделенді; тапсырмаларды практикалық іске асыру дәрежесі, критериалды бағалау қағидаттары айқындалды;

- Математиканы оқытуда оқушылардың өзіндік жұмыстарын дайындау жүйесі ұсынылды (диагностика, оқыту, белсендіру, іріктеу, бейімдеу), ол арқылы әдістеме жүзеге асырылды;

- эксперимент нәтижелері педагогикалық өзара әрекеттесу субъектілерінің ұстанымдарын ұсына отырып, Құзыретті ортада ұйымдастыру процесін тиімді басқарудың педагогикалық жағдайларының кешені ретінде ұсынылды .

Пәнаралық байланыс арқылы биология мен химия бойынша практикалық және факультативтік сабақтар арқылы білім алушылардың оқу-танымдық қызметін жандандырады және арттырады. Сабақтарда техникалық құралдарды, компьютерлерді пайдалана отырып, пәнаралық байланыстар мен биологиялық, химиялық, геогрфикалық және басқа да пәндер арасындағы байланыстарды меңгеруді арттырады.

Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар әдістерін қолдану негізінде әзірленген сабақтардың әдістемелік әзірлемелері практикада қолданылуы мүмкін.

Жұмыстың ғылыми-практикалық маңыздылығы:

- оқытудың барабар нысандары мен әдістерін пайдалана отырып, математикалық және түйінді құзыреттерді, қосымша құзыреттерді қалыптастыру жөніндегі әдістемелік ұсынымдар Алматы облысының мектептерінде оқушыларды дайындау процесіне енгізілді;

- қашықтықтан білім беру технологияларын пайдаланудың құрылымы, мазмұны және бағыты, акт мүмкіндіктері барлық мектеп пәндері бойынша қатысушылардың зерттеу қызметінің ақпараттық ортасын кеңейтуде қолданылуы мүмкін;

- ғылыми тұжырымдар мен ұсынылған практикалық ұсынымдарды білім беру жүйесінің басшылары, әдістемелік бірлестіктердің меңгерушілері, мұғалімдер мақсатты, түйінді құзыреттерді тиімді қалыптастыру мақсатында оқушыларды конкурстық сынақтарға дайындауды ұйымдастыруды жетілдіру кезінде қолдана алады .

Жұмыстың теориялық және әдіснамалық негізі. Жаңа ақпараттық технологиялармен қатар, Мен өз сабағымда ойын әдістерін қолданамын, мүмкіндігі шектеулі балалармен ойын арқылы жұмыс істеу пайдалы. Ойын-адамның өмірді тануының алғашқы қадамы. Сондықтан ойын арқылы балалар өмірден көп ақпарат алады және білімдерін жетілдіреді. Ойын барысында балалар қоршаған орта туралы білімдерін толықтырады, өз бетінше шешім қабылдауға үйренеді, ойлау қабілеті мен тапқырлығын көрсетеді. Ойын эффектісі арқылы бала өзінің қасиеттерін қалай қанағаттандыра алатындығын, қандай қабілеттері бар екенін көреді. Әр түрлі ойындар балада тез тапқырлықты, байқағыштықты, зейінділікті ғана емес, сонымен қатар ерікті формаларды да дамытады. Ұсынылған ойындар баланың назарын, есте сақтау қабілетін, ауызша сөйлеу мәдениетін дамытуға, адамгершілік сезімін оятуға, мұғалімнің ойын арқылы алға қойған мақсаттарына жетуге арналған деп ойлаймын. Ойынға қатысатын оқушылар мұғалімдермен қарым-қатынасты көтереді, өз қабілеттерін тексеруге мүмкіндік береді, сонымен қатар сабақ барысында қуаныш сезімін оятады, ұйымдастырушылық қабілеттерін арттырады.

Жұмысты апробациялау. Диссертациялық жұмыс бойынша екі мақала жарық көрді:

1 Тасболатова Рыскуль Байтурсыновна, Баубекова Гульфия Какимбаева Карлығаш Демесінқызы «МАТЕМАТИКА» ПӘНІ БОЙЫНША ОҚУ МАТЕРИАЛДАРЫН ОҚЫТУДА ОҚУШЫЛАРДЫҢ ӨЗІНДІК ЖҰМЫСЫН ҚҰРУ « ЦИФРЛАНДЫРУ ДӘУІРІНДЕГІ ҒЫЛЫМ МЕН БІЛІМ БЕРУДІ ДАМЫТУДЫҢ ЗАМАНАУИ ҮРДІСТЕРІ» халықаралық ғылыми-тәжірибелік (онлайн) конференция

МАТЕРИАЛДАРЫ. C. 219-223 Талдықорған, 2022

2. Тасболатова Р. Б., Баубекова Г. АНАЛИЗ СУЩЕСТВУЮЩИХ КОНЦЕПЦИЙ ФОРМИРОВАНИЯ МЫШЛЕНИЯ УЧАЩИХСЯ В ПСИХОЛОГО-ПЕДАГОГИЧЕСКОЙ ЛИТЕРАТУРЕ. Университеттің 50 жылдығына арналған «БОЛАШАҚ ҰРПАҒЫ: ҒЫЛЫМ МЕН БІЛІМНІҢ ТӘЖІРИБЕСІ МЕН БОЛАШАҒЫ»

атты халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференция МАТЕРИАЛДАРЫ. C. 419-423 Талдықорған, 2022

Диссертациялық жұмыстың ақпараттық базасы ретінде әр оқушыға арналған жеке даму бағдарламасы олардың талантын ашып, өмірде өз орнын, мамандығын табуға көмектеседі.

Жұмыстың құрылымы. Жұмыс кіріспеден, екі тараудан, қорытынды мен пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады.

I МАТЕМАТИКАНЫ ОҚЫТУДА ОҚУШЫЛАРДЫҢ ӨЗІНДІК ЖҰМЫСТАРЫН ДАЙЫНДАУДЫҢ ЖӘНЕ ҰЙЫМДАСТЫРУДЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ

1. 1 Қазақстан Республикасында математиканы оқытуда оқушылардың өзіндік жұмыстардын дайындау ерекшіліктеоі

Қазақстан Республикасындағы жоғары кәсіптік білім берудің өзекті мәселелерінің бірі педагогикалық жоғары оқу орындары түлектерінің, оның ішінде оқушыларды математикалық олимпиадаларға қатысуға дайындау кезіндегі білімінің, іскерлігі мен дағдыларының жеткіліксіз деңгейі болып табылады. Зерттеушілер мектептегі білім сапасы онда жұмыс істейтін мұғалімдердің сапасынан жоғары болмауы мүмкін екенін атап өтті, сондықтан біз мектеп оқушыларын математикалық олимпиадаларға дайындау жүйесіне студенттерді мектеп олимпиадаларын ұйымдастыруға дайындауды енгіземіз.

Олимпиадаларға дайындық мәселесін алдыңғы зерттеу тәжірибесіне сүйене отырып, оқушылардың олимпиадаларын ұйымдастыруға математик студенттерді әдістемелік даярлау мазмұнына қосуды ұсынамыз [3] :

1) "Математиканы оқыту теориясы мен әдістемесі" пәнінің мүмкіндіктерін пайдалану;

2) "математикадан сыныптан тыс жұмыс және олимпиадалық есептерді шешу әдістемесі" Мамандандыру пәнін оқыту;

3) I-IV курс студенттері үшін "оқушылардың математикалық олимпиадасы" әдістемелік үйірмесінің сабақтарын ұйымдастыру;

4) олимпиадаларды ұйымдастыру әдістемесін зерделеу;

5) олимпиадалық математикалық есептерді шешу әдістемесін зерделеу;

6) математикадан олимпиадалық есептерді шешу кезінде зерттеу және жобалау жұмыстарын ұйымдастыру әдістемесін зерделеу;

7) студенттерді мектеп, қалалық, облыстық, республикалық олимпиадаларды ұйымдастыруға және өткізуге тарту;

8) студенттерді, болашақ математика мұғалімдерін математикалық пәндер бойынша студенттік олимпиадаларға қатысуға тарту;

9) олимпиадаларға дайындауда STEM технологиясының мүмкіндіктерін зерттеу;

10) жобалық, зерттеу, ақпараттық-коммуникациялық құзыреттерді, сыни ойлау құзыреттерін қалыптастыру;

11) олимпиадалық қызметте е-портфолио технологиясын қолдану;

12) оқушыларды математикалық олимпиадаларға дайындау бойынша ақпараттық ресурстардың мазмұнын зерделеу;

13) дарынды оқушыларды анықтау бойынша әдістемелер мен сауалнамаларды зерделеу.

14) математика студенттерін ғылыми студенттік конференцияларға, форумдарға, ғылым апталығына олимпиадаларды ұйымдастыру тақырыптары, олимпиадалық есептерді шешу әдістері бойынша баяндамаларымен тарту және дайындау.

15) практиканың барлық түрлерінің (бейімделу) мүмкіндіктерін пайдалану.

Кәсіптік-базалық, кәсіптік-бейіндік педагогикалық практиканың барлық оқу кезеңі ішінде жүзеге асырылады. Г. Л. Луканкиннің "барлық мамандықтардың болашақ мұғалімінің инвариантты кәсіби дайындық моделін" қолдана отырып. кәсіби дайындықтың мақсаты мен математика пәнінің ерекшелігіне негізделген мазмұндық аспектіні ескере отырып, біз болашақ математика мұғалімін олимпиадаларға дайындаудың теориялық негіздерінің моделін әзірледік, оның құрылымында айқындаушы блок қоғамның кәсіби-құзыретті маманды даярлауға тапсырысы болып табылады, 1-сурет [4] .

↓ ↓

↓ ↓

↓

↓

Сурет 1. Оқушыларды олимпиадаларға қатысуға дайындауды жүзеге асыруға болашақ математика мұғалімін кәсіби даярлаудың теориялық негіздері моделінің схемасы

Әр деңгей студенттің өз қызметі үшін маңызды кәсіби қасиеттерді игеру дәрежесін көрсетеді және алдыңғы деңгейдегі білім, дағды құрылымын қамтиды. Модельдің негізгі векторы "мотив-мақсат" болып табылады, математика мұғалімінің функцияларын орындау оқушыларды кейінгі педагогикалық іс-әрекетте олимпиадаларға дайындау үшін қажетті кәсіби құзыреттіліктерін дамытуға ықпал етеді. Ұсынған математика студентін әдістемелік даярлау жүйесі. У. Байсалов біз болашақ математика мұғалімінің олимпиадалық дайындығының мазмұнын жасау үшін негіз ретінде алдық 2-сурет [5] .

Жалпы білім беру, психологиялық-педагогикалық, математикалық пәндердің блоктары әдістемелік пәндер блогында біріктіріледі.

↕ ↕

Сурет 2. Болашақ математика мұғалімінің олимпиадалық қызметке әдістемелік дайындығының мазмұны

"Математикадан сыныптан тыс жұмыс және математикадан олимпиадалық есептерді шешу" пәні бакалавриаттың вариативті бөлігінің негізгі білім беру бағдарламасының пәні болып табылады, оның мазмұны мен процедуралық компоненттері бакалаврлардың білім беру бағдарламасының пәндері бойынша студенттердің білім сабақтастығын педагогикалық пәндермен бірлікте жүзеге асыруды қамтиды, оқытудан кейін бакалаврлардың максималды дайындығын қамтамасыз етеді. оқушыларды математикалық олимпиадаларға дайындау бойынша кәсіби қызмет. Пәннің оқу-әдістемелік кешені МЖС ВПО негізінде, математика пәнінің оқу-әдістемелік кешені туралы Ереже әзірленді.

Студенттердің олимпиадалық қызметті жүзеге асыруға дайындық мазмұны әдістемелік білімнің 2 бағытын қамтиды [6] :

1) Математикалық олимпиадаларды дайындау және ұйымдастыру әдістемесі;

2) математикадан олимпиадалық есептерді шешу әдістемесі.

Осы бағыттарды ескере отырып, "математикадан сыныптан тыс жұмыс және олимпиадалық есептерді шешу әдістемесі" таңдау пәнінің мақсаты олимпиаданың математикалық есептерін шешуге қажетті математикалық құзыреттілікті қалыптастыру үшін жағдай жасау; олимпиадаларды ұйымдастыру кезінде қажетті негізгі құзыреттіліктер анықталды.

Пәннің мақсаттары мен міндеттері [7] :

- математикалық дарынды балаларды анықтау әдістері, олардың психологиялық ерекшеліктері, оқу үрдісінде және одан тыс дарынды балалармен жұмыс істеу формалары мен әдістері туралы идеялар жүйесін құру;

- таңдаған мамандықта пәннің маңыздылығы туралы түсінік қалыптастыру;

- студенттердің кәсіби маңызды тұлғалық қасиеттерін тәрбиелеу; ;

- математикалық дарынды оқушыларды дамыту үшін математиканың мүмкіндіктері туралы түсінік қалыптастыру.

Курсты меңгеру нәтижесінде студенттер ЗУН-ды меңгереді, 1-кесте:

Кесте 1 - Пәнді оқытудан кейінгі студенттердің білімі, іскерліктері, дағдылары

Оқушыларды олимпиадаларға дайындау бойынша студенттердің қызметі үш негізгі бағытта жүргізілді [8] :

- олимпиадалық резерв мектебінің сабақтарын өткізу әдістемесін зерделеу;

- пәндік олимпиадалар мәселелері бойынша зерттеулерді ұйымдастыру;

- олимпиадаларға дайындық бойынша оқушылардың қызметін ұйымдастыру. Білімді меңгеру тексерілді:

- математика мектеп бағдарламасы, Олимпиада бағдарламасына енгізілген математика бөлімдерінің теориялық материалдары ; ;

- мектеп оқушыларымен жұмыс істеу әдістері мен формаларын білу.

... жалғасы

Мектеп кезеңі

Химия пәнінен оқушыларды пәндік олимпиядаға даярлауды ерекшеліктері

Оқушылардың математикалық қабілеттері мен ойлау қабілетін дамыту

Биология пәні бойынша олимпиадалық тапсырмаларды дайындаудың ерекшеліктері мен мәні

Математикадан бастауыш мектепте сыныптан тыс жүргізілетін жұмыстар

Олимпиаданың өткізілу ережесі

Математикадан сыныптан тыс жұмыс және оны өткізу әдістемесі

МАТЕМАТИКАДАН СЫНЫПТАН ТЫС БАСТАУЫШ СЫНЫПТАРҒА ЖҰМЫСТАР

Логикалық есептерді шешу

Математикадан сыныптан тыс жұмыстардың түрлері

• Іс жүргізу
• Автоматтандыру, Техника
• Алғашқы әскери дайындық
• Астрономия
• Ауыл шаруашылығы
• Банк ісі
• Бизнесті бағалау
• Биология
• Бухгалтерлік іс
• Валеология
• Ветеринария
• География
• Геология, Геофизика, Геодезия
• Дін
• Ет, сүт, шарап өнімдері
• Жалпы тарих
• Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
• Журналистика
• Информатика
• Кеден ісі
• Маркетинг
• Математика, Геометрия
• Медицина
• Мемлекеттік басқару
• Менеджмент
• Мұнай, Газ
• Мұрағат ісі
• Мәдениеттану
• ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
• Педагогика
• Полиграфия
• Психология
• Салық
• Саясаттану
• Сақтандыру
• Сертификаттау, стандарттау
• Социология, Демография
• Спорт
• Статистика
• Тілтану, Филология
• Тарихи тұлғалар
• Тау-кен ісі
• Транспорт
• Туризм
• Физика
• Философия
• Халықаралық қатынастар
• Химия
• Экология, Қоршаған ортаны қорғау
• Экономика
• Экономикалық география
• Электротехника
• Қазақстан тарихы
• Қаржы
• Құрылыс
• Құқық, Криминалистика
• Әдебиет
• Өнер, музыка
• Өнеркәсіп, Өндіріс