НАРЫҚТЫҚ ЭКОНОМИКА ЖАҒДАЙЫНДА ЕҢБЕК АҚЫНЫ ҰЙЫМДАСТЫРУ НЕГІЗДЕРІ
1.НАРЫҚТЫҚ ЭКОНОМИКА ЖАҒДАЙЫНДА ЕҢБЕК АҚЫНЫ ҰЙЫМДАСТЫРУ НЕГІЗДЕРІ
1.1 Жалақының мәні, атқаратын кызметтері жене ұйымдастыру қағидалары
1.2 Еңбек ақыны ұйымдастырудың нысандары мен жуйелерінің экономикалық мазмұны
1.3 Қазақстан Республикасында жалақыны мемлекеттік реттеу
2 Южнефтегаз АҚ ЕНБЕК АҚЫНЫ УЙЫМДАСТЫРУ ЖҮЙЕСІН ТАЛДАУ
2.1 Южнефтегаз АҚ тарихы мен кызметінің қысқаша сипаттамасы
2.2 Южнефтегаз АҚ экономикалық сипаттамасы
2.3 Южнефтегаз АҚ-нда енбек ақыны ұйымдастыру ерекшеліктерін талдау
З НАРЫҚ ЖАҒДАЙЫНДАҒЫ ЕҢБЕК АҚЫ ЖҮЙЕСІН ЖЕТІЛДІРУ ЖОЛДАРЫ
3.1 Еңбек ақы төлеуді ұйымдастырудың шет ел тәжірибесі
3.2 Южнефтегаз АҚ-нда еңбек ақы төлеуді уйымдастыруды жетілдіру жолдары
ҚОРЫТЫНДЫ
KIPICПE
Меншік нысандарының трансформациялануы және әлеуметтік-еңбектік қатынастардың екі жаңа субъектілері - жұмыс берушілер мен жалдамалы жұмысшылардың қалыптасуы сияқты белгілермен сипатталатын Қазакстан Республикасындағы нарықтық өзгерістердің жаңа кезеңі еңбек ақы сияқты көптеген экономикалық категорияларға дәстүрлі қалыптасқан көзкарастарды қайта қарастыруды талап етеді. Сондықтан бүгінгі таңдағы қалыптасқан жағдайларда еңбек ақыны реттеудің нарықтық механизмдерін қалыптастыру проблемасы нарықтық жағдайлардағы еңбек ақының мәнін және оның мөлшерін дифференциациялаудың объективті факторларын анықтау қажеттілігін туындатады.Жоспарлы жүйе жағдайында қалыптаскан еңбек ақыны төлеу мен еңбекті ынталандыру жүйесі жұмысшы күшінің тауарлық сипатын мойындамауға негізделді, ал жұмыскер жалпы халықтық-әлеуметтік меншіктің иесі деп қарастырылды. Сол себептен осы кезеңде еңбек ақы жұмыскердің еңбегінің саны мен сапасына сәйкес оған бөлінетін ұлттық табыстың бір бөлігі ретінде қарастырылды. Нарықтык экономика жағдайында жұмысшы күші ерекше тауар ретінде қарастырылады. Ол еңбек нарығында сатып алынады жене сатылады , оның құны мен бағасы қалыптасқан сұраныс пен ұсыныс негізінд анықалады . Осыған сәйкес, сұраныс пен ұсыныс еңбек ақының мөлшерін дифференциациялаудың анықтаушы факторлары болып табылады. Тәжірибе көрсетіп отырғандай, нарықтық экономикасы дамыған елдерде еңбекке ақы төлеуді реттеу екі өзара байланысты әдіске негізделеді:мемлекеттік және ұжымдық-шарттық. Ұжымдық-шарттық реттеуде негізгі көңіл еңбек ақы мәселелеріне аударылады. Еңбек ақыны ұжымдық-шарттық реттеуді жүзеге асырудың нысаны болып басты, салалык, корпоративтік, аймактық келісімдер мен ұжымдык шарттар табылады. Қазақстан Республикасындағы болып жатқан өзгерістердің сипаты әлеуметтік әріптестік шеңберінде әлеуметтік-еңбектік қатынастарды ұжымдық-шарттық реттеудегі еңбек ақы мәселелерін ескертуді талап етеді. Бұл жалақы жұмысшы күшінің бағасы ретінде еңбек ақының мәніне, оның соңғы жылдардағы құнсыздануына, жұмыскерлердің салалық, аймақтық және кәсіптік-біліктілік топтары бойынша еңбек ақының дұрыс бөлінбеуіне байланысты болып отыр. Сонымен жалақының мәнін жұмыс күшінің бағасы немесе құны ретінде мінездеп, ол еңбек нарығы дамыған елдердің тәжірибесі көрсеткендей еңбек ақынын бағасы жұмыс күшіне өзгеруі мыналар болғанда болады: - жумыс куші кайта ендіруді кенінен қамтамсыз ету тек физиологиялық мұқтаждыктарды ғана емес, сонымен қатар жұмысшы және оның отбасың әлеуметтік және мәдени игіліктермен қамтамасыз ету. - еңбек нарығының жұмыс күшіне бағасын көрсететін еңбек ақыны реттеудің ұжымдық-шарттық жүйесінің өркениетті қалыптасуы. - енбек акы келеміндегі айырмашылыктарды объективті есептеу.Жоғарыда аталан себептердің барлығы жұмыскерлердің еңбек ақысын ұйымдастыру қажеттілігі мен бүгінгі таңдағы өзектілігін көрсетіп отыр. Курстық жұмыстың мақсаты - енбек ақының экономикалық табиғаты туралы теориялық және әдістемелік аспектілерді жалпылау негізінде жұмыскерлердің еңбек ақысын баскару ерекшеліктерін зерттеу және "Южнефтегаз" кәсіпорнының қызметі мен еңбек ақы жүйесін талдаужәне ҚР-ғы еңбек ақыны ұйымдастыруды жетілдіру бойынша тежірибелік ұсыныстар жасау. Белгіленген максаттарта қол жеткізу үшін төмендегідей міндеттер койылады: -еңбек ақының мәні мен ұйымдастыру функцияларын , оларды жүйелеудің тәжірибелік анықтаудың тетриялыө тәсілдерін қарастыру;
-еңбек ақы нысандары мен оны басқару мен реттеу жүйесін және ҚР-ғы еңбек ақыны реттеудің құқықтық аспектілерін зерттеу;
-"Южнефтегаз" кәсіпорнының қызметін және ондағы еңбек ақыны ұйымдастыруды талдау;
-еңбек ақыны төлеудегі кемшіліктері және Қазақстан Республикасындағы еңбек ақыны ұйымдастыруды жетілдіру бойынша ұсыныстар жасау. Курстық жұмыс кіріспеден, үш негізгі бөлімдерден және қорытынды мен әдебиеттер тізімінен тұрады. Кіріспеде еңбек ақының мазмұны, оны ұймдастыру қажеттілігі мен бугінгі таңдағы өзектілігі туралы айтылған.Екінші бөлім Қазақстан Республикасында бүгінгі таңдағы қалыптасқан еңбек ақы деңгейі , динамикасын талдау мен "Южнефтегаз" АҚ-ның қызметін және ондағы еңбек ақыны ұйымдастыру жүйесін талдауға арналған. Үшінші бөлімде еңбек ақыны төлеудегі шетелдік тәжірибесі және
Қазақстан Республикасындағы еңбек ақыны ұйымдастыруды жетілдіру бойынша ұсыныстар жасалған. Қорытынды белім курстық жұмыстың мазмұнына сәйкес оның барлық бөлімдері бойынша қорытындылар мен тәжірибелік ұсныстардан тұрады.
1 НАРЫҚТЫҚ ЭКОНОМИКА ЖАҒДАЙЫНДА ЕҢБЕК АҚЫНЫ
ҰЙЫМДАСТЫРУ НЕГІЗДЕРІ
1.1 Жалақынын мәні, атқаратын қызметтері және ұйымдастыру қағидалары
Жалақынын мәнін қарастырған кезде оның жалдамалы жұмыскерлерге, яғни өз еңбегі үшін ақы алатын адамдарға қатысты екенін ескеру қажет. Ал экономикалық категория ретінде жалақы деген не ?сұрағы тууы мүмкін. Жалақы - бұл жалдамалы жұмысшыныңтабыс алу элементі, өзіне қатысты еңбек ресурсың экономикалық жүзеге асыру нысанының құқығы. Сонымен бірге жұмыс берушіге, яғни еңбек ресурсың өндіріс факторларының бірінің сапасын жақсарту үшін, сатып алуыға жалдамалы жұмысшыларға жалақы төлеу өндіріс шығындарының элементтерінің бірі болады.
Нарыктық экономика жағдайында жалақының көлеміне нарықтық және нарыктық емес біркатар факторлар әсер етеді.
Нарыққа өткеннен кейін еңбек акыға қатысты жаңа қатынастар пайда болады. Яғни, нарық ресурсы болатын еңбек нарығы пайда болады. Оның субъектілері ретінде мыналар болады: жұмыс беруші (жеке кәсіпкер, біріккен кәсіпкерлер). Олар белгілі еңбек ресурсы санына сураныс білдіреді. Сонымен бірге жалдамалы жұмысшылар - еңбек ресурсының меншіктері. Олар еңбекнарығындағы еңбек ресурсының сапалы санын ұсынады. Ал объекті, ол белгілі-бір уакыт аралығында сапалы еңбек ресурсы санын колдану құқығы болады. Еңбек бірлігінде нарықтық баға - уакыт бірлігіне нақты кәсіби сипаттамасы бар келісім шартқа негізделген және ақы мөлшерлемесі. Жалақы мөлшерлемесі жұмысшы күшінің құнымен анықталады, яғни жұмыс күнін жаксы өдіру ушін қажетті тұтыну тауарлары, қызметтері және өмір қаражаттары. Бірақта қазір нарықтық экономикасы дамыған елдерде жалақы мөлшерлемесі өндіруші минимумынан асып кетеді және ол сол елде, салада нақты сападаңы еңбек ақы деңгейінен құрылады. Одан басқа жалақы мөлшерлемесін кейде теңестіру айырмашылығы деп айтуға болады - төлемдер, жұмыс орнын ауыстырғандағы айырмашылаштарды көрсетеді.
Жалақының негізгі элементі - жалақы мөлшерлемесі. Бірақта ол еңбек нәтижесіне әсер ететін жұмысшылардың мүмкіншіліктерін, физикалық күнін, реакциясын ескермейді. Сондықтан жалақы құрылымында тағы бір элементті бөліп айтура болады, ол өтпелі бөлігі. Ол еңбек қызметінің жеке нәтижесінің өзгешелігін көрсетеді: (сыйақы, қосымша төлем және т. б.)
Сонымен бірге табыстың ... жалғасы
1.1 Жалақының мәні, атқаратын кызметтері жене ұйымдастыру қағидалары
1.2 Еңбек ақыны ұйымдастырудың нысандары мен жуйелерінің экономикалық мазмұны
1.3 Қазақстан Республикасында жалақыны мемлекеттік реттеу
2 Южнефтегаз АҚ ЕНБЕК АҚЫНЫ УЙЫМДАСТЫРУ ЖҮЙЕСІН ТАЛДАУ
2.1 Южнефтегаз АҚ тарихы мен кызметінің қысқаша сипаттамасы
2.2 Южнефтегаз АҚ экономикалық сипаттамасы
2.3 Южнефтегаз АҚ-нда енбек ақыны ұйымдастыру ерекшеліктерін талдау
З НАРЫҚ ЖАҒДАЙЫНДАҒЫ ЕҢБЕК АҚЫ ЖҮЙЕСІН ЖЕТІЛДІРУ ЖОЛДАРЫ
3.1 Еңбек ақы төлеуді ұйымдастырудың шет ел тәжірибесі
3.2 Южнефтегаз АҚ-нда еңбек ақы төлеуді уйымдастыруды жетілдіру жолдары
ҚОРЫТЫНДЫ
KIPICПE
Меншік нысандарының трансформациялануы және әлеуметтік-еңбектік қатынастардың екі жаңа субъектілері - жұмыс берушілер мен жалдамалы жұмысшылардың қалыптасуы сияқты белгілермен сипатталатын Қазакстан Республикасындағы нарықтық өзгерістердің жаңа кезеңі еңбек ақы сияқты көптеген экономикалық категорияларға дәстүрлі қалыптасқан көзкарастарды қайта қарастыруды талап етеді. Сондықтан бүгінгі таңдағы қалыптасқан жағдайларда еңбек ақыны реттеудің нарықтық механизмдерін қалыптастыру проблемасы нарықтық жағдайлардағы еңбек ақының мәнін және оның мөлшерін дифференциациялаудың объективті факторларын анықтау қажеттілігін туындатады.Жоспарлы жүйе жағдайында қалыптаскан еңбек ақыны төлеу мен еңбекті ынталандыру жүйесі жұмысшы күшінің тауарлық сипатын мойындамауға негізделді, ал жұмыскер жалпы халықтық-әлеуметтік меншіктің иесі деп қарастырылды. Сол себептен осы кезеңде еңбек ақы жұмыскердің еңбегінің саны мен сапасына сәйкес оған бөлінетін ұлттық табыстың бір бөлігі ретінде қарастырылды. Нарықтык экономика жағдайында жұмысшы күші ерекше тауар ретінде қарастырылады. Ол еңбек нарығында сатып алынады жене сатылады , оның құны мен бағасы қалыптасқан сұраныс пен ұсыныс негізінд анықалады . Осыған сәйкес, сұраныс пен ұсыныс еңбек ақының мөлшерін дифференциациялаудың анықтаушы факторлары болып табылады. Тәжірибе көрсетіп отырғандай, нарықтық экономикасы дамыған елдерде еңбекке ақы төлеуді реттеу екі өзара байланысты әдіске негізделеді:мемлекеттік және ұжымдық-шарттық. Ұжымдық-шарттық реттеуде негізгі көңіл еңбек ақы мәселелеріне аударылады. Еңбек ақыны ұжымдық-шарттық реттеуді жүзеге асырудың нысаны болып басты, салалык, корпоративтік, аймактық келісімдер мен ұжымдык шарттар табылады. Қазақстан Республикасындағы болып жатқан өзгерістердің сипаты әлеуметтік әріптестік шеңберінде әлеуметтік-еңбектік қатынастарды ұжымдық-шарттық реттеудегі еңбек ақы мәселелерін ескертуді талап етеді. Бұл жалақы жұмысшы күшінің бағасы ретінде еңбек ақының мәніне, оның соңғы жылдардағы құнсыздануына, жұмыскерлердің салалық, аймақтық және кәсіптік-біліктілік топтары бойынша еңбек ақының дұрыс бөлінбеуіне байланысты болып отыр. Сонымен жалақының мәнін жұмыс күшінің бағасы немесе құны ретінде мінездеп, ол еңбек нарығы дамыған елдердің тәжірибесі көрсеткендей еңбек ақынын бағасы жұмыс күшіне өзгеруі мыналар болғанда болады: - жумыс куші кайта ендіруді кенінен қамтамсыз ету тек физиологиялық мұқтаждыктарды ғана емес, сонымен қатар жұмысшы және оның отбасың әлеуметтік және мәдени игіліктермен қамтамасыз ету. - еңбек нарығының жұмыс күшіне бағасын көрсететін еңбек ақыны реттеудің ұжымдық-шарттық жүйесінің өркениетті қалыптасуы. - енбек акы келеміндегі айырмашылыктарды объективті есептеу.Жоғарыда аталан себептердің барлығы жұмыскерлердің еңбек ақысын ұйымдастыру қажеттілігі мен бүгінгі таңдағы өзектілігін көрсетіп отыр. Курстық жұмыстың мақсаты - енбек ақының экономикалық табиғаты туралы теориялық және әдістемелік аспектілерді жалпылау негізінде жұмыскерлердің еңбек ақысын баскару ерекшеліктерін зерттеу және "Южнефтегаз" кәсіпорнының қызметі мен еңбек ақы жүйесін талдаужәне ҚР-ғы еңбек ақыны ұйымдастыруды жетілдіру бойынша тежірибелік ұсыныстар жасау. Белгіленген максаттарта қол жеткізу үшін төмендегідей міндеттер койылады: -еңбек ақының мәні мен ұйымдастыру функцияларын , оларды жүйелеудің тәжірибелік анықтаудың тетриялыө тәсілдерін қарастыру;
-еңбек ақы нысандары мен оны басқару мен реттеу жүйесін және ҚР-ғы еңбек ақыны реттеудің құқықтық аспектілерін зерттеу;
-"Южнефтегаз" кәсіпорнының қызметін және ондағы еңбек ақыны ұйымдастыруды талдау;
-еңбек ақыны төлеудегі кемшіліктері және Қазақстан Республикасындағы еңбек ақыны ұйымдастыруды жетілдіру бойынша ұсыныстар жасау. Курстық жұмыс кіріспеден, үш негізгі бөлімдерден және қорытынды мен әдебиеттер тізімінен тұрады. Кіріспеде еңбек ақының мазмұны, оны ұймдастыру қажеттілігі мен бугінгі таңдағы өзектілігі туралы айтылған.Екінші бөлім Қазақстан Республикасында бүгінгі таңдағы қалыптасқан еңбек ақы деңгейі , динамикасын талдау мен "Южнефтегаз" АҚ-ның қызметін және ондағы еңбек ақыны ұйымдастыру жүйесін талдауға арналған. Үшінші бөлімде еңбек ақыны төлеудегі шетелдік тәжірибесі және
Қазақстан Республикасындағы еңбек ақыны ұйымдастыруды жетілдіру бойынша ұсыныстар жасалған. Қорытынды белім курстық жұмыстың мазмұнына сәйкес оның барлық бөлімдері бойынша қорытындылар мен тәжірибелік ұсныстардан тұрады.
1 НАРЫҚТЫҚ ЭКОНОМИКА ЖАҒДАЙЫНДА ЕҢБЕК АҚЫНЫ
ҰЙЫМДАСТЫРУ НЕГІЗДЕРІ
1.1 Жалақынын мәні, атқаратын қызметтері және ұйымдастыру қағидалары
Жалақынын мәнін қарастырған кезде оның жалдамалы жұмыскерлерге, яғни өз еңбегі үшін ақы алатын адамдарға қатысты екенін ескеру қажет. Ал экономикалық категория ретінде жалақы деген не ?сұрағы тууы мүмкін. Жалақы - бұл жалдамалы жұмысшыныңтабыс алу элементі, өзіне қатысты еңбек ресурсың экономикалық жүзеге асыру нысанының құқығы. Сонымен бірге жұмыс берушіге, яғни еңбек ресурсың өндіріс факторларының бірінің сапасын жақсарту үшін, сатып алуыға жалдамалы жұмысшыларға жалақы төлеу өндіріс шығындарының элементтерінің бірі болады.
Нарыктық экономика жағдайында жалақының көлеміне нарықтық және нарыктық емес біркатар факторлар әсер етеді.
Нарыққа өткеннен кейін еңбек акыға қатысты жаңа қатынастар пайда болады. Яғни, нарық ресурсы болатын еңбек нарығы пайда болады. Оның субъектілері ретінде мыналар болады: жұмыс беруші (жеке кәсіпкер, біріккен кәсіпкерлер). Олар белгілі еңбек ресурсы санына сураныс білдіреді. Сонымен бірге жалдамалы жұмысшылар - еңбек ресурсының меншіктері. Олар еңбекнарығындағы еңбек ресурсының сапалы санын ұсынады. Ал объекті, ол белгілі-бір уакыт аралығында сапалы еңбек ресурсы санын колдану құқығы болады. Еңбек бірлігінде нарықтық баға - уакыт бірлігіне нақты кәсіби сипаттамасы бар келісім шартқа негізделген және ақы мөлшерлемесі. Жалақы мөлшерлемесі жұмысшы күшінің құнымен анықталады, яғни жұмыс күнін жаксы өдіру ушін қажетті тұтыну тауарлары, қызметтері және өмір қаражаттары. Бірақта қазір нарықтық экономикасы дамыған елдерде жалақы мөлшерлемесі өндіруші минимумынан асып кетеді және ол сол елде, салада нақты сападаңы еңбек ақы деңгейінен құрылады. Одан басқа жалақы мөлшерлемесін кейде теңестіру айырмашылығы деп айтуға болады - төлемдер, жұмыс орнын ауыстырғандағы айырмашылаштарды көрсетеді.
Жалақының негізгі элементі - жалақы мөлшерлемесі. Бірақта ол еңбек нәтижесіне әсер ететін жұмысшылардың мүмкіншіліктерін, физикалық күнін, реакциясын ескермейді. Сондықтан жалақы құрылымында тағы бір элементті бөліп айтура болады, ол өтпелі бөлігі. Ол еңбек қызметінің жеке нәтижесінің өзгешелігін көрсетеді: (сыйақы, қосымша төлем және т. б.)
Сонымен бірге табыстың ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz