Графикалық интерфейстер

Жоспар

Пән: Информатика, Программалау, Мәліметтер қоры
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 10 бет
Таңдаулыға:

Кіріспе

Компьютерлік жүйелер интерфейсі түсініктемесінің бірнеше анықтамасы
бар, солардың бірнешеуін айтайық. Қатынас интерфейсі қандайда бір есептерді
шығару үшін, адам мен ЭЕМ арасында сенімді қатынасты қамтамасыз ететін,
аппаратты-программалық, ақпаратты көрсету құрылғылардың және ақпарат алмасу
протоколдарының жиынтығы арқылы да анықталады. Компьютердің аппараттық
интерфейсі ретінде ДК-ң кез келген периферийлік құрылғысының әр түрлі
мінездемелер жинағын түсінеміз. Ол олардың арасында және орталық процессор
арасындағы ақпарат алмасуды ұйымдасгырады. Олар электрлік және уақыттық
параметрлер, басқару сигналдар жинағы, деректер алмасу протоколы және
қосылудың конструктивті артықшылықтары.
Соңғы жылдарда компьютерлік жүйелерді көптеп қолдануда. Басты
себептерінің бірі пайдаланушы мен программалық қосымшаның өзара қарым-
қатынас интерфейстерінің рөлі зор. Жалпы алғанда, интерфейс түсінігі кең
мағыналы және компьютерлік технологиялардың әр турлі салаларында
қолданылады.
Соңғы жылдары адам-компьютер жүйесінде интерфейсті ұйымдастыру
айтарлықтай дамып, логикалық аякталуына келді. Интерфейсті жалпылама
құрылым түріндегі функциясы бар бірнеше бөлікке бөлуге болады. Мұндай
интерпретация әр құрылымның құрылысын түсіндіреді және оларды қолдану
принциптерін негіздеуге мүмкіндік береді. Мысалға, интерактивті Web-
қосымшаларды жобалауда, жасаушыларға бірнеше интерфейстерді таңдауға тура
келеді:
- пайдаланушының клиенттік программамен өзара қарым-қатынас
денгейдегі интерфейсі;
- клиенттік машинамен сервер машина арасындагы өзара қарым-қатынас
деңгейдегі интерфейспен;
- сервердің шеттік программамен немесе басқа сервермен өзара қарым-
қатынас деңгейдегі интерфейсі.

Соңғы жылдары адам-компьютер жүйесінде интерфейсті ұйымдастыру
айтарлықтай дамып, логикалық аякталуына келді. Интерфейсті жалпылама
құрылым түріндегі функциясы бар бірнеше бөлікке бөлуге болады. Мұндай
интерпретация әр құрылымның құрылысын түсіндіреді және оларды қолдану
принциптерін негіздеуге мүмкіндік береді. Мысалға, интерактивті Web-
қосымшаларды жобалауда, жасаушыларға бірнеше интерфейстерді таңдауға тура
келеді:
- пайдаланушының клиенттік программамен өзара қарым-қатынас
денгейдегі интерфейсі;
- клиенттік машинамен сервер машина арасындагы өзара қарым-қатынас
деңгейдегі интерфейспен;
- сервердің шеттік программамен немесе басқа сервермен өзара қарым-
қатынас деңгейдегі интерфейсі;
Мысалға, Web-қосымшаны құрган кезде, бірінші интерфейс WUI (Wеb user
interface) компонентін таңдау және негіздеумен іске асырылады. Ал екіншісі
серверге сұраныс жіберу әдісін тандаумен, үшіншісі СGI-ді (Соmmоп Gatewау
іntегfасе) пайдаланумен немесе SQL-сұраныстарды колданумен іске асырылады
(1-сурет).

Интеллектуализациялауда адам мен есептеу жүйесі (ЕЖ) арасында
интерфейсті жасау ерекше орын алады. Ол өз кезегінде дайындғыы жоқ
пайдаланушы мен компьютер арасындағы қатынасты қамтамасыз етуі тиіс.
Функцияның орындалуы үшін, граф ағашының көршілес бұтақтарына сәйкес,
қолданбалы жүйемен жұмыс кезінде "жузіп шығу" механизмі қолданылады. Оны
екі тәсілмен орындауға болады:

• Тізбектелген қозғалыспен графтың доғасымен жоғары қарай түйінге дейін,
яғни берілген функцияның құрамындағы немесе оның түйіндеріндегі,
"тиеу" механизмін қолдана отырып одан өтуге;
• Диалог граф агашының түбіріне келесі тиеумен өтумен;

Графикалық екінші әдіс граф доғасының ағаш биіктігіне бағытталған әрбір
түйіндегі нақтылыққа сәйкес келеді. Доғалардың бірі 3-ші суретте
қарайтылған сызықпен көрсетілген.
Ияжоқ жауабын талап ететін сұрақтар формасындағы диалог типі диалогтың
"меню" жиі жағдайы болып табылады, диалог қадамында қашан; пайдаланушы
альтернативі ретінде екі жауап болады: Ия және Жоқ.
Қарастырылып отырылған диалог типінің графикалык интерпретациясы 6-шы
суретте бейнеленген.
Бұл бинарлық ағаш графы, әрбір түйінінен екі бұтақтан төмен шығады
(қолданбалы жүйеге). "Тиеу" және "Жүзіп шығу" диалогтың бұл түрінде менюге
ұқсас болып келеді. Берілген диалог түрінде қолданбалы жүйемен жұмыс үшін
әдетте "меню" түріндегіден көп қадам жасау керек. Берілген диалог түрінің
негізгі артықшылығы - диалогтың әрбір жеке қадамының орындалуының
қарапайымдылығы болып табылады.
Шаблон - бұл диалог жүйесімен инициалданған, оның әрбір қадамында жүйе
пайдаланушының сәйкес берілген форматтағы тек синтактикалық шектелген кіріс
хабарламаны ғана қабылдайды. Менюдегі секілді диалогты жүйе бастайды.
Диалогтың берілген түрін параметрлік жүйе деп аталады. Пайдаланушының жауап
беруі дисплейдегі оған ұсынылган форматтарымен шектелген болуы мүмкін.
Сондыктан жүйенің мұндай түрдегі диалогпен қолдану салыстырмалы түрде
сондай жоғары емес, алайда оның операциялык күрделілігі жеткілікті төмен.

Көрсетілетін қызмет туралы ақпарат деңгейлер арқылы, арнайы ақпараттық
блоктар арқылы беріледі. Бұл тақырып деп аталынады. Тақырып әдетте берілген
қолданбалы ақпараттың алдында болады.

Мысалы, А жүйесі В жүйесіне бір мәтінді жібергісі келеді дейік. Мәтін
"деректер" немесе "ақпарат" деп аталынады. Бұл мәтін А жүйесінің қолданбалы
программасынан, осы жүйенің жоғары деңгейіне беріледі. А жүйесінің
қолданбалы деңгейі, В деңгейінің қолданбалы деңгейіне белгілі бір ақпаратты
жіберуі керек, сондықтан ол өз деңгейінің басқарушы ақпаратты тақырып
түрінде, берілетін тиісті нақты мәтіннің алдына орналастырады. Осындай
жолмен құрылған ақпараттық блок, өз өзіне меншікті басқарушы ақпаратпен оны
ескерте алатын А жүйесінің 3-ші деңгейіне беріледі.
Хабарлама мөлшері, төмен деңгейлер аркылы торапқа жеткенге дейін өседі.
Мұнда мәтіннің түпнұсқасы және онымен түгелдей байланысқан басқарушы
акпарат, В жүйесіне көшеді және В жүйесінің 1 деңгейімен жұтылады. В
жүйесінің 1 деңгейі түскен ақпараттан тақырыбын бөліп алады және өңдейді,
содан кейін ол келіп түскен ақпараттық блокты қалай өңдейтінін анықтайды.
Мөлшерлері азайтылған ақпараттық блок 2-ші деңгейге беріледі. Ол берілетін
деңгейдің тақырыбын бөледі және оның орындайтын әрекетін білу үшін
сараптайды. Қашан ақпараттық блок В жүйесінің қолданбалы бағдарламаларына
жеткенде, ол тек түпнұсқалы мәтінге ие болу керек.

Графикалық интерфейстер

Қазіргі уақытта қолданылатын жалпы классификацияны қарастырайық. Жалпы
жағдайда пайдаланушылық интерфейстерді екі үлкен топқа бөлуге
болады:
- МIМР-интерфейсі, оның компоненттер: window-терезе, ісоn-пиктограмма,
menu-меню, роіnter-көрсеткіш болып табылады.
SILK-интерфейсі, speech-сөз, ісоn-піктограмма, language-тіл,
knowledge-білім.
Қазіргі уақытта WIMP-интерфейс тобы кеңінен таралған. Арнайы облыстарда
қолданылатын SILK-интерфейстер тобы сирек қолданылады. Төменде программалык
өнімдерді жобалаушыларда кеңінен таралған WIMP -интерфейс туралы толығырақ
қарастырамыз.
Қазіргі кезде қолданылатын пайдаланушылық интерфейстердің
классификациясын қарастырайық, олар төрт топқа бөлінеді:
- графикалық пайдаланушы интерфейсі (Graрһісаl User Interface - GUI);
- пайдаланушы Web-интерфейсі (WEB-User Interface WUI);
- қалта құрылғыларын пайдаланушы интерфейсі (Наnd User Interface -HUI);
- графикалық емес командалық жолдық пайдаланушы интерфейсі (Command
Line Interface СLI).
Графикалық пайдаланушы интерфейсі (GUI).
Графикалық пайдаланушы интерфейс (Gгарһісаl User Interface - GUI)
"пайдаланушы-компьютер" қарым-қатынасының стилі ретінде анықталады. Онда
мынадай негізгі элементтер қолданылады: терезелер, пиктограммалар, меню
және көрсеткіштер. Кейде GUI-интерфейсін WМР-интерфейсі деп атайды.
GUI -интерфейсінің негізгі қасиеттері - ол манипуляция жасау
мүмкіндігі, тышқан немесе көрсеткіштің қолданылуы, графиканың пайдалануы,
функция мен мәліметтер қосымшасы ауданының болуы. GUI - компоненттерін
тереңірек қарастырайық. Терезе - ол бейнелеу құрылғысының облысы,
объектілермен, объектілер туралы ақпаратпен өзара катынасы үшін қолданылады
немесе объектілерге қолданылатын әрекеттерді орындауға арналған. Терезеде
тақырыптар жолы болады, ауыспалы операциялар теруіне ие болады, мөлшерінің
өзгеруі, меню теріуімен және объектілер туралы ақпарат корсететін арнайы
облысы болады. Әдетте терезе тікбұрышты болып келеді.Онда терезені
қолданатын қосымша, GUI -бағытталған қосымша болып келеді. Терезе ақпаратты
кұрылғы бейнесінің тек қана бір аймағына немесе облысқа бейнелейді.
Бейнелеу құрылғысын жарым-жартылай қолдану, бірмезетте бірнеше
объектілермен немесе диалогты басқарушылармен өзара қатынаста болу үшін
бірнеше терезені қарап шығуға мүмкіндік береді.
Пиктограммалар. Пиктограмма көп жағдайда терезеге ұқсас болып келеді,
бірак формальды анықтамаға сәйкес — GUI бейнелеу құрылғысының облысы,
обьектіні көрнекті қылу үшін қолданылады. Пиктограмманың типтік қасиеттері
обьектіні, такырыбын немесе атын көрсету үшін графикалық символдарды қосады
сонымен қатар операцияларды манипуляциялайды. Пиктограммада орындалатын,
объектіні сипаттайтын - бұл Ореn (ашу) операциясы, ол объект туралы
ақпараты бар терезені сипаттайды.
GUI - интерфейсінде қолданылатын, формальді түрде пиктограмма болып
саналмайтын графикалық символдардың жиыны бар. Объектілердің атрибуттерін,
жағдайларын және әрекеттерін ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.