Тәжірибе орны
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ҒЫЛЫМ ЖӘНЕ ЖОҒАРЫ БІЛІМ МИНИСТІРЛІГІ
Ш.Уәлиханов атындағы Көкшетау Университеті
КеАҚ
Педагогикалық институт
Химия және биотехнология кафедрасы
Диплом алды практика бойынша есеп
6В01507 ХИМИЯ-БИОЛОГИЯ - БІЛІМ БЕРУ БАҒДАРЛАМАСЫ
4 курс, ХБК-91
Мерзімі 10.04 бастап 29.04.2023 ж дейін
Студент: Абдилдаева А.Е.
Тәжірибе орны: Абай көшесі 76 ,Ш.Уәлиханов атындағы КУ
Кәсіпорыннан тәжірибе жетекшісі: Маханова С.К.
Диплом алдындағы тәжірибе өтудің жалпы қорытындылары
Жалпы қорытынды баға (базалық кәсіпорын және кафедра бағасы):___%
Университеттен тәжірибе жетекшісі:__________
Көкшетау 2023
Кіріспе
Қазіргі таңда дәстүрлі оқыту жүйесі мектеп тәжірибесі көрсеткендей, заман талабына сай толыққанды білім беруге және меңгеруге кепілдік бермейді. Болашақта өркениетті дамыған елдердің қатарына қосылу үшін заманауи білім беру жүйесі маңызды рөл атқарады. Өйткені тәуелсіз Қазақстанды бәсекеге қабілетті дамыған елу елдің қатарына қосатын - білім. Сондықтан қазіргі даму кезеңі білім беру жүйесінің алдына оқу процесін ақпараттандыру мәселесін қойып отыр.
Бұл мәселе бойынша Елбасымыз жолдауында айқындағандай: Тәуелсіз Қазақстанды дамыған 30 елдің қатарына жеткізетін - білім. Ғылым мен техниканың күн санап өсуіне байланысты педагогика ғылымының теориясы мен оқыту үрдісі де түбегейлі өзгерістерге ұшырауда. Соған орай оқытудың парадигмасы өзгерді. Білім берудің мазмұны жаңарып, жаңаша көзқарас пайда болды. Осыған байланысты ұстаздар алдында оқытудың әдіс-тәсілдерін үнемі жаңартып отыру және технологияларды меңгеру, оны тиімді қолдана білу міндеті тұр. Ұстаздарға үлкен жауапкершілік міндеттелді. Оқушылардың бойына ХХІ ғасырда өмірдің барлық салаларында табысты болу үшін, қажетті дағдыларды дарыту үшін, мұғалімдер тынымсыз еңбектену керек. Жаңартылған оқу бағдарламасы аясында тек өз пәнін, өз мамандығын шексіз сүйетін, бала үшін ұстаз ғұмырын құдіретті деп санайтын білімді мұғалімдер ғана жұмыс істей алады.
Қазіргі кезеңде мектеп мұғалімінің алдында тұрған маңызды әрі жауапты міндеттің бірі- оқушыға тиянақты білім беру. Ол үшін мектеп мұғалімдері оқытудың тиімді әдіс-тәсілдерін өз тәжірбиесінде таңдап алуы керек.
Химия - қоршаған ортадағы заттардың құрамын, қасиеттерін және әрекетін зерттейтін қызықты пән. Химия сабағын тартымды және тиімді ету үшін мұғалімдер әртүрлі білім беру ресурстарын жиі пайдаланады. Соңғы жылдары химия сабағында цифрлық оқу ресурстарын пайдалану оқушыларға анағұрлым серпінді және интерактивті оқу тәжірибесін ұсыну барысында танымал бола бастады. Көптеген интернет-ресурстардың қол жетімділігінің арқасында химия мұғалімдері үшін бұл ресурстарды құрастыру және өңдеу тиімділігі артты. Химия бойынша цифрлық оқу ресурстарын құрастыру кезінде ресурстардың дәл, жаңартылған және оқу жоспарының стандарттарына сәйкес келуін қамтамасыз ету маңызды. Мұғалімдер сонымен қатар қол жетімділікті, пайдаланушыға ыңғайлылықты және ресурстардың оқушылардың жасы мен қабілеттілік деңгейіне сәйкестігін ескеруі керек. Қазақстан Республикасының Білім туралы Заңында: Білім беру жүйесінің басты міндеттерінің бірі - білім беру бағдарламаларын меңгеру үшін жағдайлар жасау керек деп көрсетілген.
Қазіргі оқыту жүйесінде пайдаланып жүрген көптеген оқу ресурстары жеке тұлғаның дамуына, оқытудың тиімділігінің негізін құруға бағытталған. Жаңа заманымыздың білім жүйесі оқу - тәрбие үрдісінде технологиядағы түрлілігімен сипатталады. Электронды оқулықтар және онлайн мақалалар жаңа ұғымдарды енгізу және терең түсініктемелер беру үшін құнды ресурстар болып табылады. PubChem, ChemSpider және Merck Index сияқты онлайн дерекқорлар мен анықтамалық материалдар белгілі бір химиялық заттар, олардың қасиеттері және оларды пайдалану туралы ақпараттың молдығына қол жеткізуді қамтамасыз ете алады. Интерактивті модельдеу, виртуалды зертханалар және басқа мультимедиялық ресурстар оқушыларға күрделі ұғымдарды қызықтырақ етіп визуализациялауға және зерттеуге көмектеседі.
Тұтастай алғанда, химия бойынша оқу ресурстарын жинақтау оқушылардың оқу тәжірибесін жақсарта алады және мұғалімдерді оқытуды қолдау үшін әртүрлі материалдармен қамтамасыз етеді. Сандық және дәстүрлі ресурстарды біріктіру арқылы мұғалімдер өз оқушылары үшін тиімдірек және тартымды оқу ортасын құра алады. Яғни сандық білім беру жүйесін дамыту және әртүрлі білім беру ресурстарын құрастыру сапалы білім беру үшін маңызды мәселе болып отыр.
Зерттеудің өзектілігі: Әртүрлі пәндерде оқу ресурстарын пайдалану қазіргі кезеңдегі Қазақстанның білім беру жүйесіне, мәдениетіне елеулі әсер ете бастады және де оқытудың инновациялық әдістерін дамыту үшін жағдай жасауда. Расында да қазіргі замандағы негізгі мәселелердің бірі болып - оқыту және білім беру үдерісін жоғары деңгейге көтеру болып табылады. Мектептегі химия курсының Бейорганикалық қосылыстардың сапалық талдауы тарауы химия пәнінің негізгі бөліміндегі іргелі тақырып болып табылатын бейорганикалық қосылыстарды анықтауға және талдауға негізделген.Мектептегі химия курсы үшін Бейорганикалық қосылыстардың сапалық талдауы тарауы бойынша оқу ресурстарын құрастыру ерекше маңызды. Бұл тарауда бейорганикалық иондар мен қосылыстарды олардың сипаттамалық қасиеттері мен реакциялары негізінде жүйелі түрде анықтауға бағытталған.
Бұл тарауды тиімді оқыту үшін мұғалімдерге бейнелер, симуляциялар, интерактивті оқулықтар және онлайн дерекқорлар сияқты әртүрлі сандық ресурстарды пайдалану қажет. Бұл ресурстар студенттерге әртүрлі бейорганикалық иондар мен қосылыстардың қасиеттері мен реакцияларын елестетуге және түсінуге және сапалы талдауға қажетті дағдыларды дамытуға көмектеседі.
Мысалы, мұғалімдер әртүрлі бейорганикалық иондардың натрий гидроксиді, тұз қышқылы және күміс нитраты сияқты реагенттермен реакцияларын көрсету үшін онлайн модельдеу және виртуалды зертханаларды пайдалана алады. Бұл модельдеу студенттерге тұнбалардың түзілуін және басқа да сипаттамалық реакцияларды бақылауға және әртүрлі иондар мен қосылыстарды анықтау үшін осы реакцияларды қолдануды үйренуге көмектеседі.
Сонымен қатар, PubChem және ChemSpider сияқты онлайн дерекқорлар мен анықтамалық материалдар студенттерге белгілі бір бейорганикалық қосылыстар, олардың қасиеттері және олардың қолданылуы туралы көптеген ақпаратқа қол жеткізуге мүмкіндік береді. Студенттер бұл ресурстарды әртүрлі бейорганикалық иондар мен қосылыстардың қасиеттері мен мінез-құлқы туралы білу үшін және бұл қасиеттердің сапалық талдауға қалай қатысты екендігі туралы түсініктерін дамыту үшін пайдалана алады. Мұғалімдер студенттерге материалды түсінгендерін бағалауға және дереу кері байланыс орнатуға көмектесу үшін онлайн викториналар мен өзін-өзі бағалау құралдарын пайдалана алады. Пікірталас форумдарын, желілік қауымдастықтар мен әлеуметтік медиа платформаларды тең-теңімен оқытуды және ынтымақтастықты ынталандыру және студенттер арасында қоғамдастық сезімін қалыптастыру үшін пайдалануға болады.
Сондықтан білім беру үрдісінде химия пәнінен білім алушылардың оқу дағдыларын арттыру бойынша цифрлық оқу ресурстарын құрастыру қолға алынды.
Зерттеу нысаны: Химия пәні бойынша 9-сынып оқушыларының оқу үдерісі.
Зерттеу мақсаты: Жаңа технологияларды пайдалана отырып білім беру ресурстарын құрастыру арқылы жалпы білім беретін мектепте химияны оқыту сапасын арттыру.
Оcы мaқcaтқa жету үшiн келеci мiндеттер қойылды:
-Білім беру ресурстарының рөлі және оның оқушылар үшін маңызына сипаттама беру.
-Химия пәнінен электрондық оқулықты қолдану арқылы өткізілген сабақтардағы оқушылардың білім деңгейінің көрсеткіштерін анықтау.
-Химиядан өткізілген дәстурлі және электронды оқулықты қолданып оқытылған сабақтардың білім сапасына әсерін зерттеу, талдау.
Зерттеу пәні: химия
Зерттеудің ғылыми болжамы:
Негізігі бөлім
Химия пәнінен Бейорганикалық қосылыстардың сапалық талдауы тарауы бойынша құрылған электрондық оқулықтың маңызы
Оқу үрдісін жандандыруды қамтамасыз ететін әдістің бірі - техникалық оқу құралдарын қолдану. Техникалық оқу құралдарының пайдасын психологиялық жағынан негіздеуде психолог ғалымдарға жүгінсек көрнекілікті қолдану мидың қабығында қосымша тітіркендіргіштердің пайда болуына ықпал етеді. Нәтижесінде оның қабылдағыштығы артады да, мұның өзі терең, берік білімнің игерілуіне жақсы әсер етеді. Техникалық құралдардың ішінде компьютермен оқыту термині әдістемеде нақты қалыптасқан. Компьютер - оқу ісін жекелендіретін, оқушының жұмыс жасауын қамтамасыз ететін маңызды құрал ретінде қабылданған. Ал электрондық оқулықтар компьютер технологиясының мүмкіндіктері мен кәсіби оқулықтардың дәрежесін біріктіреді. Сондай-ақ, электрондық оқулықтар жас буынның жаңа әдебиеті болып есептелінетіні даусыз.
Электрондық оқулықпен оқытудың негізгі мақсаты - оқыту үрдісін үздіксіз және толық деңгейін бақылау, сонымен қатар ақпараттық-ізденіс қабілетін дамыту.
Білім берудің негізгі саласында Электрондық оқулықтарды пайдалану оқушылардың танымдық белсенділігін арттырып қана қоймай, ойлау жүйесін қалыптастыруға, шығармашылықпен еңбек етуіне жағдай туғызады.
Осы уақытқа дейінгі білім беру саласындағы оқулықты пайдалану қазіргі заман талабын қанағаттандырмайды. Сондықтан қазіргі ақпараттандыру қоғамында бұл оқулықтарды пайдаланбай алға жылжуы мүмкін емес.
Қазіргі уақытта электрондық оқулықтың қандай екендігі туралы біртұтас ой жоқ. Дегенмен, біздіңше электрондық оқулық дегеніміз - мультимедиялық оқулық, сондықтан электрондық оқулықтың құрылысы сапалы жаңа деңгейде болуы тиіс. Электрондық оқулықтың оқушының уақытын үнемдейді. Оқу материалдарын іздей отырмай, өтілген және оқушының ұмытып қалған материалдарын еске түсіруге зор ықпалын тизеді. Себебі, оқушының ең кажет элементі - аудиохабарлар.
Электрондық оқулық таңдап алынған хабарды көшіруге мүмкіндік береді. Оқулық көлемінен шығармай керекті материалды жинақтауға болады.
Электрондық оқулықпен оқытудың бірнеше мақсаты бар:
Қолжетімділік: Электрондық оқулықтарға мүмкіндігі шектеулі студенттер оңай қол жеткізе алады, бұл сыныпта инклюзивтілікті арттыруға мүмкіндік береді.
Ыңғайлылық: Электрондық оқулықтарды ноутбукке немесе планшетке оңай жүктеп алуға және тасымалдауға болады, бұл оларды дәстүрлі оқулықтарға қарағанда тасымалдауды жеңілдетеді. Бұл ыңғайлылық оқушыларға ауыр кітаптарды алып жүрмей-ақ, қай жерде болса да оқулықтарға қол жеткізуге мүмкіндік береді.
Интерактивтілік: Электрондық оқулықтар студенттерге материалды жақсырақ түсінуге және онымен неғұрлым серпінді түрде айналысуға көмектесетін бейнелер, анимациялар және интерактивті жаттығулар сияқты мультимедиялық элементтерді қамтиды.
Адаптация: Электрондық оқулықтарды белгілі бір сыныптың немесе оқушының ерекше қажеттіліктеріне сәйкес келтіруге болады. Мысалы, мұғалімдер мәтінге ескертпелерді, бөлектеулерді және аннотацияларды қоса алады, ал оқушылар қаріп өлшемін, түсін және өңін реттеу арқылы өздерінің оқу тәжірибесін реттей алады.
Тиімділігі: Электрондық оқулықтар дәстүрлі оқулықтарға қарағанда арзанырақ болуы мүмкін, бұл студенттерге қаржылық жүктемені азайтуға көмектеседі.
Тұтастай алғанда, электронды оқулықтар дәстүрлі оқулықтармен салыстырғанда бірнеше артықшылықтарға ие, соның ішінде қол жетімділік, ыңғайлылық, интерактивтілік, адаптация және үнемділік, бұл оларды заманауи оқыту мен оқудың құнды құралына айналдырады.
Химияны электронды оқулықпен оқыту оқушылардың оқу тәжірибесін жақсартатын бірнеше мүмкіндіктерді ұсына алады. Электрондық оқулықтар оқушыларға күрделі химиялық ұғымдар мен құбылыстарды визуализациялауға және түсінуге көмектесетін интерактивті модельдеу мен анимацияларды бере алады.
Электрондық оқулықтар оқушыларға тақырыпқа байланысты қосымша контекст пен тақырыпты түсінуді қамтамасыз ететін бейнелер, подкасттар және онлайн мақалалар сияқты мультимедиялық ресурстарға сілтемелерді қамтиды. Оқушыларға нақты уақыттағы кері байланысты қамтамасыз ететін интерактивті жаттығулар мен викториналар ұйымдастырылады, бұл олардың материалды түсінгенін бағалауға және қосымша көмек қажет болуы мүмкін аймақтарды анықтауға мүмкіндік береді.
Электрондық оқулықтар оқушыларға химиялық ұғымдарды терең түсінуге көмектесетін мәліметтер базасы, журналдар және зерттеу мақалалары сияқты онлайн ресурстарға қол жеткізуге мүмкіндік береді.
Қазіргі кезде смартфондар мен интернеттің оңай қолжетімділігі жағдайына байланысты сандық оқулықтарды жалпы мектептерде пайдалану артып келеді.
Бір жағынан электрондық оқулықтың келеңсіз жақтары да бар. Бұл психологиялық-педогогикалық талаптардың, пәнаралық байланыстардың жоқтығы сияқты.
Ең үлкен кемшілігі-фрагменттік бағдарлама. Ол материалды толық қамтуы немесе оқулытарды толық аудару, берілген материалдарға санитарлық, гигиеналық нормалардың сақталмауы, компьютердің графиктік мүмкіншілігінін қолдануының нашарлығы және әлсіздігі.
Дамыған елдердегі білім беру жүйесінде ерекше маңызды болып табылатын мәселелердің бірі - оқытудағы ақпараттандыру, яғни оқу үрдісінде ақпараттық технологияларды пайдалану болып табылады. Қазіргі таңда елімізде білім беру жүйесінде жаңашылдық қатарына ақпараттық кеңістікті құру еніп, көкейкесті мәселе ретінде күн тәртібінен түспей отырғандығы мәлім.
Ақпараттандыру жағдайында оқушылар меңгеруге тиісті білім, білік, дағдының көлемі күннен күнге артып, мазмұны өзгеріп отыр. Мектептің білім беру саласында апараттық технологияларды пайдалану арқылы білімнің сапасын арттыру, білім беру урдісін интенсификациялау мен модернизациялаудың тиімді тәсілдерін іздестіру жұмыстары жүргізіліп жатыр. Бұл жұмыстардың тиімділігі мен нәтижелігі бірнеше оқу-әдістемелік, психологиялық-педагогикалық мәселелердің шешімін ғылыми түрде негіздеуді талап етеді. Оларды бірнеше бағыттарға бөлуге болады:
оку үрдісіне ақпараттық технологияларды іске асырудың жүйелі ғылыми-әдістемелік жолын анықтау;
окушлардың тәжірибелік іс - әрекеттерінде ақпараттық технологияларды пайдаланудың әдістемесін жасау;
мұғалімдердің ақпараттық технологияларды меңгеру және оқу үрдісінде пайдалану бойынша кәсіби біліктерін жетілдіру;
оқушыларды білім, білік, дағдыны меңгеру үшін ақпараттық технологияларды пайдалануға үйрету;
мектептің материалдық - техникалық базасын нығайту.
Оқу үрдісінде компьютер оқып-үйрену ньсаны ретінде, сонымен бірге оқыту, тербиелеу, дамыту мен оқытудың мазмұнын меңгеру диагностикалау құралы ретінде әрекет етеді. Мұның өзі ақпараттық технологияларды пайдаланудың екі бағыты бар екендігін анықтауға мүмкіндік береді. Бірінші бағыт тұрғысынан алып қарасақ, ақпараттық технологиялар білім, білік, дағдьны игеру үшін қажетті ресурс болып табылады, оқушылардың саналы тәрбие, сапалы білім алуына жағдай жасайды, ал екінші бағыт тұрғысында ақпараттық технологиялар оқу-тәрбие үрдісін ұйымдастыру тиімділігін арттырудың қуатты құралы болып табылады.
Бүгінгі таңда мектептің білім беру жүйесін ақпараттандыру жағдайында өзіндік қайшылықтардың да орындалып отырғанын айту қажет. Мәселе, мектептерде әлі де болса пән мұғалімдерінің бағдарламаларымен тікелей жұмыс істеу мүмкіншілігі шектеулі, автоматтандырылған оқу бағдарламаларының саны аз, оларды көбейту мәселесі нақты шешімін таппаған, акпараттық технологияларды пайдалану арқылы информатикадан басқа пән сабақтары өткізілмейді десе де болады.
Сондықтан білім беруді жаңа сатыға көтеру үшін тек білім мазмұны мен оқыту әдістерінғана емес, акпараттық технологияларды кеңінен қолдану арқылы оқытуды ұйымдастыру формаларын да жетілдіру керек.
Орта білім беру жүйесін ақпараттандырудың мемлекеттік бағдарламасының негізгі бағыттарының бірі - оқыту процесін ақпараттандыру. Аталған бағытты жүзеге асыру үшін жаңа буын оқулықтарын Электрондық вариантқа аудару кажет.
Эксперименттік бөлім
Химия пәнінен ақпараттық-технологияны қолдану арқылы өткізілген сабақтардағы оқушылардың білім деңгейінің көрсеткіші.
30.02.23-08.04.23 жыл уақыт аралығында Көкшетау қаласының әл-Фараби атындағы ІТ лицейінде педагогикалық тәжірибе барысында 9 "Г" сынып оқушыларымен химия пәнінен электронды оқулықты қолдану арқылы және бірнеше дәстүрлі сабақтар өткізілді.
"Бейорганикалық қосылыстардың сапалық талдауы" тарауы бойынша оқушыларға электронды оқулық ұсынылды.
Жалпы білім беретін мектептің 9-сыныбына арналған оқулық ∕Оспанова М.К., Белоусова Т.Г., Аухадиева К.С. бойынша "Бейорганикалық қосылыстардың сапалық талдауы" тарауы екі негізгі тақырыптардан тұрады:
§ 11 Катиондарға сапалық реакциялар.
§ 12 Аниондардың сапалық реакциялары.
Сонымен қатар тарауда тақырыпқа сәйкес 1 практикалық жұмыс және 3 зертханалық тәжірибе жұмыстары бар:
№ 2 практикалық жұмыс Бейорганикалық қосылыстар құрамынының сапалық талдауы
№ 3 зертханалық тәжірибе Li[+], Na[+], K[+], Ca[2+], Sr[2+], Ba[2+], Cu[2+] катиондарын жалын түсінің өзгеруі бойынша анықтау.
№ 4 зертханалық тәжірибе Fe2+, Fe3+, Cu2+ катиондарына сапалық реакциялар
№ 5 зертханалық тәжірибе Сулы ерітіндідегі Сl - , Br - , I - , PO43 - , SO42 - , CO32 - , NO3 - , SiO32 - аниондарын анықтау
Химия пәні мұғалімінің күнтізбелік - тақырыптық жоспарына сәйкес бұл тарау 1 сағатқа бекітілген. Оқушылар аз уақыт ішінде жаңа тақырыппен танысып және барлық дерлік зертханалық тәжірибелерді жүргізіп, зерттеу нәтижелеріне бақылау жасап, қорытынды жүргізіп үлгере алмайды. Осы себепті арнайы ақпараттық-технологиялар арқылы құрылған электронды оқулық арқылы білім беру өте тиімді.
Бейорганикалық қосылыстар құрамынының сапалық талдауы тарауына құрылған электронды оқулық арқылы білім берудің негізгі артықшылықтарына тоқталайық.
Біріншіден, электрондық оқулықтар оқушыларға дәстүрлі оқулықтармен салыстырғанда тақырыпты толық түсінуге мүмкіндік беретіні сөзсіз. Электрондық оқулықтар көбінесе бейнелер, анимациялар және модельдеу сияқты интерактивті элементтерді қамтиды, бұл оқушыларға мәтін арқылы түсіну қиын болуы мүмкін ұғымдарды елестетуге көмектеседі.
Сонымен қатар, электронды оқулықтар көбінесе байланысты мазмұнға және қосымша ресурстарға гиперсілтемелер береді, бұл оқушыларға тақырыптарды ... жалғасы
Ш.Уәлиханов атындағы Көкшетау Университеті
КеАҚ
Педагогикалық институт
Химия және биотехнология кафедрасы
Диплом алды практика бойынша есеп
6В01507 ХИМИЯ-БИОЛОГИЯ - БІЛІМ БЕРУ БАҒДАРЛАМАСЫ
4 курс, ХБК-91
Мерзімі 10.04 бастап 29.04.2023 ж дейін
Студент: Абдилдаева А.Е.
Тәжірибе орны: Абай көшесі 76 ,Ш.Уәлиханов атындағы КУ
Кәсіпорыннан тәжірибе жетекшісі: Маханова С.К.
Диплом алдындағы тәжірибе өтудің жалпы қорытындылары
Жалпы қорытынды баға (базалық кәсіпорын және кафедра бағасы):___%
Университеттен тәжірибе жетекшісі:__________
Көкшетау 2023
Кіріспе
Қазіргі таңда дәстүрлі оқыту жүйесі мектеп тәжірибесі көрсеткендей, заман талабына сай толыққанды білім беруге және меңгеруге кепілдік бермейді. Болашақта өркениетті дамыған елдердің қатарына қосылу үшін заманауи білім беру жүйесі маңызды рөл атқарады. Өйткені тәуелсіз Қазақстанды бәсекеге қабілетті дамыған елу елдің қатарына қосатын - білім. Сондықтан қазіргі даму кезеңі білім беру жүйесінің алдына оқу процесін ақпараттандыру мәселесін қойып отыр.
Бұл мәселе бойынша Елбасымыз жолдауында айқындағандай: Тәуелсіз Қазақстанды дамыған 30 елдің қатарына жеткізетін - білім. Ғылым мен техниканың күн санап өсуіне байланысты педагогика ғылымының теориясы мен оқыту үрдісі де түбегейлі өзгерістерге ұшырауда. Соған орай оқытудың парадигмасы өзгерді. Білім берудің мазмұны жаңарып, жаңаша көзқарас пайда болды. Осыған байланысты ұстаздар алдында оқытудың әдіс-тәсілдерін үнемі жаңартып отыру және технологияларды меңгеру, оны тиімді қолдана білу міндеті тұр. Ұстаздарға үлкен жауапкершілік міндеттелді. Оқушылардың бойына ХХІ ғасырда өмірдің барлық салаларында табысты болу үшін, қажетті дағдыларды дарыту үшін, мұғалімдер тынымсыз еңбектену керек. Жаңартылған оқу бағдарламасы аясында тек өз пәнін, өз мамандығын шексіз сүйетін, бала үшін ұстаз ғұмырын құдіретті деп санайтын білімді мұғалімдер ғана жұмыс істей алады.
Қазіргі кезеңде мектеп мұғалімінің алдында тұрған маңызды әрі жауапты міндеттің бірі- оқушыға тиянақты білім беру. Ол үшін мектеп мұғалімдері оқытудың тиімді әдіс-тәсілдерін өз тәжірбиесінде таңдап алуы керек.
Химия - қоршаған ортадағы заттардың құрамын, қасиеттерін және әрекетін зерттейтін қызықты пән. Химия сабағын тартымды және тиімді ету үшін мұғалімдер әртүрлі білім беру ресурстарын жиі пайдаланады. Соңғы жылдары химия сабағында цифрлық оқу ресурстарын пайдалану оқушыларға анағұрлым серпінді және интерактивті оқу тәжірибесін ұсыну барысында танымал бола бастады. Көптеген интернет-ресурстардың қол жетімділігінің арқасында химия мұғалімдері үшін бұл ресурстарды құрастыру және өңдеу тиімділігі артты. Химия бойынша цифрлық оқу ресурстарын құрастыру кезінде ресурстардың дәл, жаңартылған және оқу жоспарының стандарттарына сәйкес келуін қамтамасыз ету маңызды. Мұғалімдер сонымен қатар қол жетімділікті, пайдаланушыға ыңғайлылықты және ресурстардың оқушылардың жасы мен қабілеттілік деңгейіне сәйкестігін ескеруі керек. Қазақстан Республикасының Білім туралы Заңында: Білім беру жүйесінің басты міндеттерінің бірі - білім беру бағдарламаларын меңгеру үшін жағдайлар жасау керек деп көрсетілген.
Қазіргі оқыту жүйесінде пайдаланып жүрген көптеген оқу ресурстары жеке тұлғаның дамуына, оқытудың тиімділігінің негізін құруға бағытталған. Жаңа заманымыздың білім жүйесі оқу - тәрбие үрдісінде технологиядағы түрлілігімен сипатталады. Электронды оқулықтар және онлайн мақалалар жаңа ұғымдарды енгізу және терең түсініктемелер беру үшін құнды ресурстар болып табылады. PubChem, ChemSpider және Merck Index сияқты онлайн дерекқорлар мен анықтамалық материалдар белгілі бір химиялық заттар, олардың қасиеттері және оларды пайдалану туралы ақпараттың молдығына қол жеткізуді қамтамасыз ете алады. Интерактивті модельдеу, виртуалды зертханалар және басқа мультимедиялық ресурстар оқушыларға күрделі ұғымдарды қызықтырақ етіп визуализациялауға және зерттеуге көмектеседі.
Тұтастай алғанда, химия бойынша оқу ресурстарын жинақтау оқушылардың оқу тәжірибесін жақсарта алады және мұғалімдерді оқытуды қолдау үшін әртүрлі материалдармен қамтамасыз етеді. Сандық және дәстүрлі ресурстарды біріктіру арқылы мұғалімдер өз оқушылары үшін тиімдірек және тартымды оқу ортасын құра алады. Яғни сандық білім беру жүйесін дамыту және әртүрлі білім беру ресурстарын құрастыру сапалы білім беру үшін маңызды мәселе болып отыр.
Зерттеудің өзектілігі: Әртүрлі пәндерде оқу ресурстарын пайдалану қазіргі кезеңдегі Қазақстанның білім беру жүйесіне, мәдениетіне елеулі әсер ете бастады және де оқытудың инновациялық әдістерін дамыту үшін жағдай жасауда. Расында да қазіргі замандағы негізгі мәселелердің бірі болып - оқыту және білім беру үдерісін жоғары деңгейге көтеру болып табылады. Мектептегі химия курсының Бейорганикалық қосылыстардың сапалық талдауы тарауы химия пәнінің негізгі бөліміндегі іргелі тақырып болып табылатын бейорганикалық қосылыстарды анықтауға және талдауға негізделген.Мектептегі химия курсы үшін Бейорганикалық қосылыстардың сапалық талдауы тарауы бойынша оқу ресурстарын құрастыру ерекше маңызды. Бұл тарауда бейорганикалық иондар мен қосылыстарды олардың сипаттамалық қасиеттері мен реакциялары негізінде жүйелі түрде анықтауға бағытталған.
Бұл тарауды тиімді оқыту үшін мұғалімдерге бейнелер, симуляциялар, интерактивті оқулықтар және онлайн дерекқорлар сияқты әртүрлі сандық ресурстарды пайдалану қажет. Бұл ресурстар студенттерге әртүрлі бейорганикалық иондар мен қосылыстардың қасиеттері мен реакцияларын елестетуге және түсінуге және сапалы талдауға қажетті дағдыларды дамытуға көмектеседі.
Мысалы, мұғалімдер әртүрлі бейорганикалық иондардың натрий гидроксиді, тұз қышқылы және күміс нитраты сияқты реагенттермен реакцияларын көрсету үшін онлайн модельдеу және виртуалды зертханаларды пайдалана алады. Бұл модельдеу студенттерге тұнбалардың түзілуін және басқа да сипаттамалық реакцияларды бақылауға және әртүрлі иондар мен қосылыстарды анықтау үшін осы реакцияларды қолдануды үйренуге көмектеседі.
Сонымен қатар, PubChem және ChemSpider сияқты онлайн дерекқорлар мен анықтамалық материалдар студенттерге белгілі бір бейорганикалық қосылыстар, олардың қасиеттері және олардың қолданылуы туралы көптеген ақпаратқа қол жеткізуге мүмкіндік береді. Студенттер бұл ресурстарды әртүрлі бейорганикалық иондар мен қосылыстардың қасиеттері мен мінез-құлқы туралы білу үшін және бұл қасиеттердің сапалық талдауға қалай қатысты екендігі туралы түсініктерін дамыту үшін пайдалана алады. Мұғалімдер студенттерге материалды түсінгендерін бағалауға және дереу кері байланыс орнатуға көмектесу үшін онлайн викториналар мен өзін-өзі бағалау құралдарын пайдалана алады. Пікірталас форумдарын, желілік қауымдастықтар мен әлеуметтік медиа платформаларды тең-теңімен оқытуды және ынтымақтастықты ынталандыру және студенттер арасында қоғамдастық сезімін қалыптастыру үшін пайдалануға болады.
Сондықтан білім беру үрдісінде химия пәнінен білім алушылардың оқу дағдыларын арттыру бойынша цифрлық оқу ресурстарын құрастыру қолға алынды.
Зерттеу нысаны: Химия пәні бойынша 9-сынып оқушыларының оқу үдерісі.
Зерттеу мақсаты: Жаңа технологияларды пайдалана отырып білім беру ресурстарын құрастыру арқылы жалпы білім беретін мектепте химияны оқыту сапасын арттыру.
Оcы мaқcaтқa жету үшiн келеci мiндеттер қойылды:
-Білім беру ресурстарының рөлі және оның оқушылар үшін маңызына сипаттама беру.
-Химия пәнінен электрондық оқулықты қолдану арқылы өткізілген сабақтардағы оқушылардың білім деңгейінің көрсеткіштерін анықтау.
-Химиядан өткізілген дәстурлі және электронды оқулықты қолданып оқытылған сабақтардың білім сапасына әсерін зерттеу, талдау.
Зерттеу пәні: химия
Зерттеудің ғылыми болжамы:
Негізігі бөлім
Химия пәнінен Бейорганикалық қосылыстардың сапалық талдауы тарауы бойынша құрылған электрондық оқулықтың маңызы
Оқу үрдісін жандандыруды қамтамасыз ететін әдістің бірі - техникалық оқу құралдарын қолдану. Техникалық оқу құралдарының пайдасын психологиялық жағынан негіздеуде психолог ғалымдарға жүгінсек көрнекілікті қолдану мидың қабығында қосымша тітіркендіргіштердің пайда болуына ықпал етеді. Нәтижесінде оның қабылдағыштығы артады да, мұның өзі терең, берік білімнің игерілуіне жақсы әсер етеді. Техникалық құралдардың ішінде компьютермен оқыту термині әдістемеде нақты қалыптасқан. Компьютер - оқу ісін жекелендіретін, оқушының жұмыс жасауын қамтамасыз ететін маңызды құрал ретінде қабылданған. Ал электрондық оқулықтар компьютер технологиясының мүмкіндіктері мен кәсіби оқулықтардың дәрежесін біріктіреді. Сондай-ақ, электрондық оқулықтар жас буынның жаңа әдебиеті болып есептелінетіні даусыз.
Электрондық оқулықпен оқытудың негізгі мақсаты - оқыту үрдісін үздіксіз және толық деңгейін бақылау, сонымен қатар ақпараттық-ізденіс қабілетін дамыту.
Білім берудің негізгі саласында Электрондық оқулықтарды пайдалану оқушылардың танымдық белсенділігін арттырып қана қоймай, ойлау жүйесін қалыптастыруға, шығармашылықпен еңбек етуіне жағдай туғызады.
Осы уақытқа дейінгі білім беру саласындағы оқулықты пайдалану қазіргі заман талабын қанағаттандырмайды. Сондықтан қазіргі ақпараттандыру қоғамында бұл оқулықтарды пайдаланбай алға жылжуы мүмкін емес.
Қазіргі уақытта электрондық оқулықтың қандай екендігі туралы біртұтас ой жоқ. Дегенмен, біздіңше электрондық оқулық дегеніміз - мультимедиялық оқулық, сондықтан электрондық оқулықтың құрылысы сапалы жаңа деңгейде болуы тиіс. Электрондық оқулықтың оқушының уақытын үнемдейді. Оқу материалдарын іздей отырмай, өтілген және оқушының ұмытып қалған материалдарын еске түсіруге зор ықпалын тизеді. Себебі, оқушының ең кажет элементі - аудиохабарлар.
Электрондық оқулық таңдап алынған хабарды көшіруге мүмкіндік береді. Оқулық көлемінен шығармай керекті материалды жинақтауға болады.
Электрондық оқулықпен оқытудың бірнеше мақсаты бар:
Қолжетімділік: Электрондық оқулықтарға мүмкіндігі шектеулі студенттер оңай қол жеткізе алады, бұл сыныпта инклюзивтілікті арттыруға мүмкіндік береді.
Ыңғайлылық: Электрондық оқулықтарды ноутбукке немесе планшетке оңай жүктеп алуға және тасымалдауға болады, бұл оларды дәстүрлі оқулықтарға қарағанда тасымалдауды жеңілдетеді. Бұл ыңғайлылық оқушыларға ауыр кітаптарды алып жүрмей-ақ, қай жерде болса да оқулықтарға қол жеткізуге мүмкіндік береді.
Интерактивтілік: Электрондық оқулықтар студенттерге материалды жақсырақ түсінуге және онымен неғұрлым серпінді түрде айналысуға көмектесетін бейнелер, анимациялар және интерактивті жаттығулар сияқты мультимедиялық элементтерді қамтиды.
Адаптация: Электрондық оқулықтарды белгілі бір сыныптың немесе оқушының ерекше қажеттіліктеріне сәйкес келтіруге болады. Мысалы, мұғалімдер мәтінге ескертпелерді, бөлектеулерді және аннотацияларды қоса алады, ал оқушылар қаріп өлшемін, түсін және өңін реттеу арқылы өздерінің оқу тәжірибесін реттей алады.
Тиімділігі: Электрондық оқулықтар дәстүрлі оқулықтарға қарағанда арзанырақ болуы мүмкін, бұл студенттерге қаржылық жүктемені азайтуға көмектеседі.
Тұтастай алғанда, электронды оқулықтар дәстүрлі оқулықтармен салыстырғанда бірнеше артықшылықтарға ие, соның ішінде қол жетімділік, ыңғайлылық, интерактивтілік, адаптация және үнемділік, бұл оларды заманауи оқыту мен оқудың құнды құралына айналдырады.
Химияны электронды оқулықпен оқыту оқушылардың оқу тәжірибесін жақсартатын бірнеше мүмкіндіктерді ұсына алады. Электрондық оқулықтар оқушыларға күрделі химиялық ұғымдар мен құбылыстарды визуализациялауға және түсінуге көмектесетін интерактивті модельдеу мен анимацияларды бере алады.
Электрондық оқулықтар оқушыларға тақырыпқа байланысты қосымша контекст пен тақырыпты түсінуді қамтамасыз ететін бейнелер, подкасттар және онлайн мақалалар сияқты мультимедиялық ресурстарға сілтемелерді қамтиды. Оқушыларға нақты уақыттағы кері байланысты қамтамасыз ететін интерактивті жаттығулар мен викториналар ұйымдастырылады, бұл олардың материалды түсінгенін бағалауға және қосымша көмек қажет болуы мүмкін аймақтарды анықтауға мүмкіндік береді.
Электрондық оқулықтар оқушыларға химиялық ұғымдарды терең түсінуге көмектесетін мәліметтер базасы, журналдар және зерттеу мақалалары сияқты онлайн ресурстарға қол жеткізуге мүмкіндік береді.
Қазіргі кезде смартфондар мен интернеттің оңай қолжетімділігі жағдайына байланысты сандық оқулықтарды жалпы мектептерде пайдалану артып келеді.
Бір жағынан электрондық оқулықтың келеңсіз жақтары да бар. Бұл психологиялық-педогогикалық талаптардың, пәнаралық байланыстардың жоқтығы сияқты.
Ең үлкен кемшілігі-фрагменттік бағдарлама. Ол материалды толық қамтуы немесе оқулытарды толық аудару, берілген материалдарға санитарлық, гигиеналық нормалардың сақталмауы, компьютердің графиктік мүмкіншілігінін қолдануының нашарлығы және әлсіздігі.
Дамыған елдердегі білім беру жүйесінде ерекше маңызды болып табылатын мәселелердің бірі - оқытудағы ақпараттандыру, яғни оқу үрдісінде ақпараттық технологияларды пайдалану болып табылады. Қазіргі таңда елімізде білім беру жүйесінде жаңашылдық қатарына ақпараттық кеңістікті құру еніп, көкейкесті мәселе ретінде күн тәртібінен түспей отырғандығы мәлім.
Ақпараттандыру жағдайында оқушылар меңгеруге тиісті білім, білік, дағдының көлемі күннен күнге артып, мазмұны өзгеріп отыр. Мектептің білім беру саласында апараттық технологияларды пайдалану арқылы білімнің сапасын арттыру, білім беру урдісін интенсификациялау мен модернизациялаудың тиімді тәсілдерін іздестіру жұмыстары жүргізіліп жатыр. Бұл жұмыстардың тиімділігі мен нәтижелігі бірнеше оқу-әдістемелік, психологиялық-педагогикалық мәселелердің шешімін ғылыми түрде негіздеуді талап етеді. Оларды бірнеше бағыттарға бөлуге болады:
оку үрдісіне ақпараттық технологияларды іске асырудың жүйелі ғылыми-әдістемелік жолын анықтау;
окушлардың тәжірибелік іс - әрекеттерінде ақпараттық технологияларды пайдаланудың әдістемесін жасау;
мұғалімдердің ақпараттық технологияларды меңгеру және оқу үрдісінде пайдалану бойынша кәсіби біліктерін жетілдіру;
оқушыларды білім, білік, дағдыны меңгеру үшін ақпараттық технологияларды пайдалануға үйрету;
мектептің материалдық - техникалық базасын нығайту.
Оқу үрдісінде компьютер оқып-үйрену ньсаны ретінде, сонымен бірге оқыту, тербиелеу, дамыту мен оқытудың мазмұнын меңгеру диагностикалау құралы ретінде әрекет етеді. Мұның өзі ақпараттық технологияларды пайдаланудың екі бағыты бар екендігін анықтауға мүмкіндік береді. Бірінші бағыт тұрғысынан алып қарасақ, ақпараттық технологиялар білім, білік, дағдьны игеру үшін қажетті ресурс болып табылады, оқушылардың саналы тәрбие, сапалы білім алуына жағдай жасайды, ал екінші бағыт тұрғысында ақпараттық технологиялар оқу-тәрбие үрдісін ұйымдастыру тиімділігін арттырудың қуатты құралы болып табылады.
Бүгінгі таңда мектептің білім беру жүйесін ақпараттандыру жағдайында өзіндік қайшылықтардың да орындалып отырғанын айту қажет. Мәселе, мектептерде әлі де болса пән мұғалімдерінің бағдарламаларымен тікелей жұмыс істеу мүмкіншілігі шектеулі, автоматтандырылған оқу бағдарламаларының саны аз, оларды көбейту мәселесі нақты шешімін таппаған, акпараттық технологияларды пайдалану арқылы информатикадан басқа пән сабақтары өткізілмейді десе де болады.
Сондықтан білім беруді жаңа сатыға көтеру үшін тек білім мазмұны мен оқыту әдістерінғана емес, акпараттық технологияларды кеңінен қолдану арқылы оқытуды ұйымдастыру формаларын да жетілдіру керек.
Орта білім беру жүйесін ақпараттандырудың мемлекеттік бағдарламасының негізгі бағыттарының бірі - оқыту процесін ақпараттандыру. Аталған бағытты жүзеге асыру үшін жаңа буын оқулықтарын Электрондық вариантқа аудару кажет.
Эксперименттік бөлім
Химия пәнінен ақпараттық-технологияны қолдану арқылы өткізілген сабақтардағы оқушылардың білім деңгейінің көрсеткіші.
30.02.23-08.04.23 жыл уақыт аралығында Көкшетау қаласының әл-Фараби атындағы ІТ лицейінде педагогикалық тәжірибе барысында 9 "Г" сынып оқушыларымен химия пәнінен электронды оқулықты қолдану арқылы және бірнеше дәстүрлі сабақтар өткізілді.
"Бейорганикалық қосылыстардың сапалық талдауы" тарауы бойынша оқушыларға электронды оқулық ұсынылды.
Жалпы білім беретін мектептің 9-сыныбына арналған оқулық ∕Оспанова М.К., Белоусова Т.Г., Аухадиева К.С. бойынша "Бейорганикалық қосылыстардың сапалық талдауы" тарауы екі негізгі тақырыптардан тұрады:
§ 11 Катиондарға сапалық реакциялар.
§ 12 Аниондардың сапалық реакциялары.
Сонымен қатар тарауда тақырыпқа сәйкес 1 практикалық жұмыс және 3 зертханалық тәжірибе жұмыстары бар:
№ 2 практикалық жұмыс Бейорганикалық қосылыстар құрамынының сапалық талдауы
№ 3 зертханалық тәжірибе Li[+], Na[+], K[+], Ca[2+], Sr[2+], Ba[2+], Cu[2+] катиондарын жалын түсінің өзгеруі бойынша анықтау.
№ 4 зертханалық тәжірибе Fe2+, Fe3+, Cu2+ катиондарына сапалық реакциялар
№ 5 зертханалық тәжірибе Сулы ерітіндідегі Сl - , Br - , I - , PO43 - , SO42 - , CO32 - , NO3 - , SiO32 - аниондарын анықтау
Химия пәні мұғалімінің күнтізбелік - тақырыптық жоспарына сәйкес бұл тарау 1 сағатқа бекітілген. Оқушылар аз уақыт ішінде жаңа тақырыппен танысып және барлық дерлік зертханалық тәжірибелерді жүргізіп, зерттеу нәтижелеріне бақылау жасап, қорытынды жүргізіп үлгере алмайды. Осы себепті арнайы ақпараттық-технологиялар арқылы құрылған электронды оқулық арқылы білім беру өте тиімді.
Бейорганикалық қосылыстар құрамынының сапалық талдауы тарауына құрылған электронды оқулық арқылы білім берудің негізгі артықшылықтарына тоқталайық.
Біріншіден, электрондық оқулықтар оқушыларға дәстүрлі оқулықтармен салыстырғанда тақырыпты толық түсінуге мүмкіндік беретіні сөзсіз. Электрондық оқулықтар көбінесе бейнелер, анимациялар және модельдеу сияқты интерактивті элементтерді қамтиды, бұл оқушыларға мәтін арқылы түсіну қиын болуы мүмкін ұғымдарды елестетуге көмектеседі.
Сонымен қатар, электронды оқулықтар көбінесе байланысты мазмұнға және қосымша ресурстарға гиперсілтемелер береді, бұл оқушыларға тақырыптарды ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz