ЖЕР РЕФОРМАСЫ

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ҒЫЛЫМ ЖӘНЕ ЖОҒАРҒЫ БІЛІМ МИНИСТРЛІГІ

СӘТБАЕВ УНИВЕРСИТЕТІ

Ө. А. Байқоңыров атындағы тау-кен металлургия институты

Маркшейдерлік іс және геодезия кафедрасы

СРС

Тақырыбы:Жер реформасы

№

Жұмысты орындау сапасы

Баға диапазоны

Орындалған

№: 1

Жұмысты орындау сапасы: Орындалған жоқ

Баға диапазоны: 0%

Орындалған%:

№: 2

Жұмысты орындау сапасы: Орындалды

Баға диапазоны: 0-50%

Орындалған%:

№: 3

Жұмысты орындау сапасы: Материялдық өзіндік жүйелендіру

Баға диапазоны: 0-10%

Орындалған%:

№: 4

Жұмысты орындау сапасы: Талап етілген көлемде және көрсетілген мерзімде орындау

Баға диапазоны: 0-5%

Орындалған%:

№: 5

Жұмысты орындау сапасы: Қосымша ғылыми әдебиеттерді пайдалану

Баға диапазоны: 0-5%

Орындалған%:

№: 6

Жұмысты орындау сапасы: Орындаған тапсырманың ерекшелігі

Баға диапазоны: 0-10%

Орындалған%:

№: 7

Жұмысты орындау сапасы: СӨЖ-ді қорғау

Баға диапазоны: 0-20%

Орындалған%:

№:

Жұмысты орындау сапасы: Қорытынды:

Баға диапазоны: 0-100%

Орындалған%:

Оқытушы: Шакиева Гулим

Студент: Айгужина Сәуле

Мамандығы: 6В07304

Алматы 2023 ж

МАЗМ ҰНЫ

КІРІСПЕ . . . 3

НЕГІЗГІ БӨЛІМ

I. ЖЕР РЕФОРМАСЫНЫҢ ТАРИХЫ . . . 4

II. ЖЕР РЕФОРМАСЫ . . . 7

ҚОРЫТЫНЫ . . . 9

ПАЙАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ . . . 10

КІРІСПЕ

Адамның иелігіндегі барлық байлықтардың ішінде ең құндысы-жер. Жер-біздің күшіміз бен байлығымыздың қайнар көзі. Біздің әл-ауқатымыз оны қалай қорғайтынымызға, оны қаншалықты шебер және ұқыпты басқаратындығымызға байланысты. Жерді ұтымды пайдалануға байланысты мәселелерді шешуде жер заңнамасы маңызды рөл атқарады. Жер мәселесі тек құқықтық және экономикалық жағынан ғана емес, сонымен бірге көптеген саяси дауылдар мен әлеуметтік сілкіністермен байланысты. Бұл түсінікті, өйткені жер жамылғысы бар жер адам өміріне қажетті материалдық жағдайлардың арасында белгілі бір орынды алады.

Жер реформасының тарихы

Қазақстан Республикасында саяси және экономикалық жүйені реформалаудың жүріп жатқан процестері жер қатынастарын түбегейлі өзгерту, мемлекеттің тікелей басқаруымен және бақылауымен жер реформасын жүргізу қажеттілігін алға тартты. Жер реформасы экономиканы құрылымдауда ерекше орын алады. Бұл әр азаматтың және жалпы қоғамның мүдделеріне әсер етеді. Көптеген елдердің жинақталған тәжірибесі жер қатынастарын жетілдірусіз және оларды мемлекеттік реттеусіз экономиканың басқа да өзгерістері күтілетін нәтиже бермейтінін көрсетеді. Жер реформасының маңызы зор, сондықтан аралас типтегі экономиканың қалыптасуы, қалыптасқан стереотиптер мен еңбек мотивациясы туралы идеялардың түбегейлі бұзылуы, меншік санатына жаңа көзқарастардың қалыптасуы, әсіресе жер қатынастарының мәні туралы мәселенің өзектілігі артып келеді.

Жерге жеке меншік құқығы - жеке тұлғаның немесе мемлекеттік емес заңды тұлғаның өзіне тиесілі жер учаскесін заңда көрсетілген шарттар мен шектерде иелену, пайдалану және билік құқығы болып танылады.

Меншік -бұл жер учаскесінің құнарлылығын, күтімі мен жабдықталуын сақтауға және арттыруға, оны деградациядан қорғауға, нәтижесінде ел мен қоғамның нақты байлығын құрайтын ақыл-ойды, білімді, қаражатты, ресурстарды салуға міндеттейтін фактор. Жер реформасы экономикалық өзгерістердің өзегі болып табылады және оның бағыты жерге деген көзқарасты анықтайды.

Посткеңестік кеңістіктегі, оның ішінде Қазақстандағы саяси және экономикалық жағдайдың өзгеруі мемлекет пен қоғам өмірінің барлық салаларында түбегейлі өзгерістерді талап етті. Ең алдымен, осы қайта құрулар үшін реформалаудың барлық салаларының мақсаттары мен міндеттерін, мерзімдерін, нысандары мен әдістерін, оларды жүргізу шарттарын заңнамалық тұрғыдан айқындайтын тиісті құқықтық негіз қажет болды. Бұл процесс жер трансформациясына да әсер етті. Жер реформасын жүргізу бірнеше кезеңге есептелген. Нарыққа өтпелі кезеңдегі жер реформасының негізгі мақсаты жер шаруашылығының әртүрлі нысандарының тиімді жұмыс істеуі үшін құқықтық, экономикалық және әлеуметтік жағдайлар жасау, жерді ұтымды пайдалану мен қорғауды қамтамасыз ету және осы негізде ауыл шаруашылығы өнімдерін өндіруді тұрақты ұлғайтуға қол жеткізу мақсатында жер қатынастарын қайта құру болып табылады. Әрбір азамат пен ұжымның жер иелену, жер пайдалану және жердегі шаруашылық қызмет нысандарын таңдауда ерікті болу құқығын қамтамасыз ету заңнамалық тұрғыдан қарастырылған. Жер реформасының мақсаттары мен міндеттері Жер реформасы туралы алғашқы құқықтық актілерде тұжырымдалған. Сонымен қатар, әр түрлі деңгейдегі құқықтық актілер реформаның басында - 1990 жылдың басынан бастап қабылдана бастады, реформалар дамып, қоғамдық қатынастар өзгеріп, оларды реттеу қажеттілігі туындағандықтан, Жаңа актілер қабылданды, яғни қолданыстағы заңнаманың құқықтық мазмұнын үнемі толықтырып, жетілдіріп отырды. Жеке актілерде белгілі бір олқылықтар, қайшылықтар және басқа да кемшіліктер болды, бірақ олар үнемі жойылып отырды. Демек, жер реформасының құқықтық негізі жүйелі түрде нығайтылды, тәжірибені, өмірді, қоғамдық қатынастарды "қуып жетті". Сондықтан, көптеген кемшіліктер мен жер (және аграрлық қайта құрулар) реформаларының әлсіздігіне, оның құқықтық негізінің жеткілікті түрде дамымауына, жалпы реформаның жүргізілуін қамтамасыз етуге тырысатындармен келісуге болмайды, әйтпесе ол мүлдем жүзеге асырылмас еді.

Елдің жаңа Негізгі Заңының қабылдануына және оның сапалы жаңа ережелерінің іске асырылуына байланысты жер заңын әзірлеу мен қабылдаудың шұғыл қажеттілігі туындады. Оларға Қазақстан Республикасы Президентінің 1995 жылғы 22 желтоқсандағы "жер туралы" заң күші бар Жарлығы келіп, Қазақстандағы жер қатынастарын құқықтық реттеудің жаңа бетін ашты. Қарастырылып отырған құжаттардың міндеттері жерді ұтымды пайдалану мен қорғауды, топырақтың құнарлылығын молайтуды, табиғи ортаны сақтау мен жақсартуды қамтамасыз ету мақсатында жер қатынастарын реттеу, шаруашылықтың барлық нысандарын тең дамыту үшін жағдайлар жасау, азаматтар мен заңды тұлғалардың жер құқықтарын қорғау, жылжымайтын мүлік нарығын құру және дамыту, жер қатынастары саласындағы заңдылықты нығайту болып табылады. Бұл жер-құқықтық актінің идеологиясы 1990 жылғы Жер кодексінің ережелерінен, нарыққа бағытталған ережелерімен түбегейлі ерекшеленді. Оларға мыналар жатады:

- жерге жеке меншікті енгізу тетігі, жер учаскелерін жеке меншікке беру шектері мен шарттары әзірленді;

- жерге құқықтар заттық құқықтар деп танылады, сонымен қатар олардың мазмұны нақтыланады;

- "Жер", "жер учаскесі", "жер үлесі"; "қызметтік жер телімі", "сервитут" және т. б. ұғымдарына құқықтық анықтама беріледі. ;

- меншік иелері мен жер пайдаланушылардың құқықтарын қорғау мақсатында меншік құқығының және жерге басқа да құқықтардың туындауы мен тоқтатылуы негіздерінің толық тізбесі беріледі;

- меншік иелері мен жер пайдаланушылардың құқықтарын қорғау кепілдіктері, жер пайдалану құқығын иеліктен шығарудың тәртібі мен ерекшеліктері және т. б. анықталады.

Жер реформалары экономикалық реформалар басталған жылдары қабылданған төрт заңнан басталды. Бұлар: "шаруа қожалығы туралы", "Жер кодексі", "Жер реформасы туралы", "жер салығы туралы"заңдар. Оларды іске асыру нәтижесінде реформаның бірінші кезеңі басталды және өтті, ол 1990-1993 жылдарға келеді. осы кезеңде жер реформасын жүргізудің негізгі шарттары ретінде мыналар болды:

- жер қайта құруларының құқықтық негізі болып табылатын жер және өзге де нарықтық заңнаманың қалыптасуы мен дамуы;

- әрбір азамат пен ұжымның жер иелену, жер пайдалану және жердегі шаруашылық қызмет нысандарын таңдауда еріктілік құқығын қамтамасыз ету;

- жерді пайдаланудың өңірлік ерекшеліктерін есепке алу.

- жерді, ормандарды, жануарлар мен өсімдіктер әлемін және басқа да табиғи ресурстарды қорғау талаптарын сақтау. [1]

Жер реформасы

Бірінші кезеңдегі жер реформасының негізгі бағыттары:

- жерді тиімдірек пайдалану мүддесінде оны кейіннен қайта бөлу мақсатында жергілікті билік органдарының арнайы жер қорын құру;

- жердің бір бөлігін арнайы қордан ауыл шаруашылығы өндірісі үшін қалалық билік органдарының қарамағына беру;

- Қазақстан азаматтарына шаруа және жеке қосалқы шаруашылық, мал шаруашылығы, бау-бақша шаруашылығы, тұрғын үй құрылысы мен қызмет көрсету, саяжай құрылысы, дәстүрлі халық қолөнерімен және қолөнерімен айналысу үшін өмір бойы мұрагерлік иеленуге жер беру;

- колхоздар қайта құрылған, совхоздар мен басқа да мемлекеттік ауыл шаруашылығы кәсіпорындары Мемлекет меншігінен алынған және жекешелендірілген жағдайларда жерді қайта бөлу;

- ауылдық елді мекендердің шекараларын белгілеу және нақтылау және олардың жер-шаруашылық құрылысы;

- жер учаскелерін иелену және пайдалану құқығына құжаттарды ресімдеу және қайта ресімдеу.

Жер қатынастарын дамытудың екінші кезеңі (1994-1995) ерекше Мемлекеттік меншіктен жерге жеке меншікке көшуге дайындықпен байланысты.

Үшінші кезең 1995 жылғы 30 тамыздағы Қазақстан Республикасының Конституциясын және 1995 жылғы 22 желтоқсандағы "жер туралы" заң күші бар Қазақстан Республикасы Президентінің Жарлығын қабылдаудан басталды. Нәтижесінде республикада жер құқықтық қатынастары субъектілерінің құрамы мен жер пайдалану құрылымы түбегейлі өзгерді. Мемлекеттік заңды тұлғалардың жер пайдалануындағы жер үлесі айтарлықтай қысқарды, осылайша мемлекеттің жерге монополиясы жойылды және елдегі жер нарығын одан әрі дамыту үшін алғышарттар жасалды.

Жер заңнамасын одан әрі жетілдіру үшін жер реформасын іске асырудың жаңа кезеңінің басталуы болып табылатын 2001 жылғы 24 қаңтардағы "Жер туралы" заң қабылданды. Осы Жер реформасын жүзеге асыру нәтижесінде азаматтар мен заңды тұлғалар жер құқықтарымен мынадай түрде қамтамасыз етілді: жеке қосалқы шаруашылық, бау - бақша, саяжай және жеке тұрғын үй құрылысын жүргізу үшін берілген (берілетін) жер учаскелері.

Қазіргі уақытта ҚР БҚ алдында жер реформасының мынадай міндеттері тұр:

Біріншіден, аграрлық саясаттың негізгі мақсатын іске асыру, атап айтқанда жер учаскелерін ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерден жеке меншікке беруді қамтамасыз ету;

Екіншіден, Ауыл шаруашылығы ұйымдарындағы шартты жер үлестерін заттай дербестендіруді аяқтау;

Үшіншіден, азаматтар мен заңды тұлғаларға берілген (берілетін) жер учаскелерінің шекараларын оларға әділет органдарында жер құқықтарын кейіннен мемлекеттік тіркеу үшін жерге тиісті құжаттарды бере отырып, техникалық ресімдеуді қамтамасыз ету;

Төртіншіден, жерді пайдаланудың және оларға салық салудың әртүрлі тәртібі мен режимі бар аймақтарды белгілеу мақсатында қалалардың жерлерін аймақтарға бөлудің өңірлік схемаларын әзірлеу, төмен өнімді және келешегі жоқ жерлерді өңдеуден шығару процесінің жағдайларын қатаңдату және экономикалық әдістермен ынталандыру үшін егістік жерлерді түгендеу;

Бесіншіден, мемлекеттік жер кадастрының бірыңғай автоматтандырылған жүйесін және жер мониторингі жүйесін құру;

Алтыншыдан, жер нарығы мен ипотеканы дамыту үшін жағдай жасау;

Жетіншіден, Жерге құқықтарды және онымен жасалатын мәмілелерді мемлекеттік тіркеу жүйесін жетілдіру. [2]

Жер реформалары көбінесе ірі әлеуметтік сілкіністер - революциялар, төңкерістер, әлеуметтік-экономикалық формациялардың өзгеруі кезінде орын алады . Көп жағдайда олар белгілі бір мемлекеттің жер құрылымын өзгертуге бағытталған, өйткені жер мәселесі әрқашан саяси мәселе болған және болады, өйткені ол мемлекеттік билік мәселесін шешумен тікелей байланысты. Сондықтан бұл мәселені шешу қолданыстағы жер қатынастарын түбегейлі өзгертуді көздейді.

Жер реформасын жүргізу биліктің үлкен шоғырлануы түріндегі мемлекеттің араласуын талап етеді . Өйткені жер мәселесі барлығының және барлығының мүдделерін қозғайды, сондықтан мемлекеттік мәжбүрлеу және көтермелеу шараларын қолдануға құқылы тиісті мемлекеттік басқару жүйесі қажет. Басқаша айтқанда, Жер реформасы жер қатынастарын мемлекеттік реттеудің сапалы жаңартылған немесе ескі жүйесін құрумен қатар жүреді.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.