Әлеуметтік саладағы менеджер кім

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 24 бет
Таңдаулыға:

Әлеуметтік Жоба

Тақырыбы:
Әлеуметтік саладағы - Менеджмент тақырыбындағы ғылыми зерттеу жұмысы

Дайындаған: Әлеуметтік жұмыс мамандығының
3 курс студенті А.Т. Сұлтанайқызы
Тексерген: PhD. acc профессоры К. А. Абенова

Алматы, 2023
МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ

1
ӘЛЕУМЕТТІК МЕНЕДЖМЕНТТІҢ ТҰЖЫРЫМДАМАЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ

1.1
Әлеуметтік менеджмент пәні және әдістемесі

1.2
Әлеуметтік саладағы - менеджмент

1.3
Жергілікті басқару және оның әлеуметтік саладағы
рөлі

2
ӘЛЕУМЕТТІК МЕНЕДЖМЕНТТІҢ НЕГІЗГІ БАҒЫТТАРЫ

2.1
Менеджмент және оны іске асыру технологиясы

2.2
Менеджменттің әлеуметтік және мотивациялық ресурстары

3
ӘЛЕУМЕТТІК ЖҰМЫСТАҒЫ БАСҚАРУ ДАҒДЫЛАРЫН ЖЕТІЛДІРУГЕ АРНАЛҒАН ҰСЫНЫСТАР

3.1
Әлеуметтік жұмыс менеджерлеріне басқару бойынша тренингтік курстар әзірлеу

3.2
Әлеуметтік жұмыс және менеджменттің басқару ұғымын әлеуметтік менеджерлер арасында кеңейту

ҚОРЫТЫНДЫ

Пайдаланаған әдебиеттер тізімі

Кіріспе
"Менеджмент-бұл басқарушылық жағдайында және қоғамдағы азаматтық демократиялық қоғамда кез-келген нысандағы ұйымдарды басқару". Ірі өнеркәсіптік кәсіпорындар мен шағын фермалар, супермаркеттер мен кафелер, денсаулық сақтау, білім беру, мәдениет, халықты әлеуметтік қорғау мекемелері, мемлекеттік және жергілікті өзін - өзі басқару органдары осы және басқа ұйымдардың барлығы сапалы басқаруды қажет етеді.
Әлеуметтік менеджмент экономиканы басқарудың әлеуметтік механизмінің теориялық және әдіснамалық базасын анықтайды, ол өз кезегінде қоғамның бет-бейнесін және оның динамикасының сипатын анықтайды. Менеджменттің әлеуметтік мәселелерін зерттеу өндірісті басқару субъектілері мен басқару топтарын қалыптастыруға мүмкіндік береді.
Курстық жұмыстың таңдалған тақырыбының өзектілігі адам экономикалық мүдделер орталығына көшкен кезде әлеуметтік басымдықтарды қамтамасыз етуге бағытталған саясатты жүргізу қажеттілігімен байланысты.
Таңдалған зерттеу тақырыптың өзектілігі:
Бұл жоба студенттердің көшбасшылық және басқарушылық дағдыларын қалыптастырып және бойларына сіңіруге және ондағы әлеуметтік жұмыста маңыздылығын арттыру тұрғысынан шешімдерді қабылдау бойынша оның әдістерін, бағыттарын , әлеуметтік рольін меңгеру өте маңызды болып келеді. Әлеуметтік жұмыс әлеуметтік қамсыздандыруды және халықты әлеуметтік қорғауды қамтиды. Менің жобамның өзектілігі адамдарға яғни әлеуметтік жұмыс менеджерлеріне басқарушылық және көшбасшылық дағдыларын игеруге көмектесу.Бұл әлеуметтік жұмыскер үшін бойында табылу және болу керек қасиеттер.

Ғылыми Зерттеу жұмыстың мақсаты: студенттердің "Әлеуметтік саладағы Менеджмент" туралы ғылыми түсініктерін қалыптастыру.
:: студенттерді әлеуметтік саладағы менеджмент тарихымен және негізгі түсініктерімен таныстыру;
:: әлеуметтік саладағы менеджментті әлеуметтік жетілдіру;

Әлеуметтік саладағы менеджменттің негізгі міндеттеріне мыналар жатады:
* Әлеуметтік менеджмент пәні, әдістемесін теориялық тұрғыда негіздеу.
* Әлеуметтік саладағы - менеджмент түрлерімен таныстыру, талдау.
* Жергілікті басқару және оның әлеуметтік саладағы рөлін ерекше
атап көрсету және ерекшеліктерін анықтау.

Зерттеу пәні: әлеуметтік саладағы менеджменттік басқаруды теориялау,оның қалыптасу дағдыларын түсіндіру.

Күтілетін нәтижелер:
* Әлеуметтік саладағы менеджменттің басқару дағдыларын өзіне қалыптастырған әлеуметтік жұмыс қызметкері;
* Әлеуметтік саясаттағы - менеджменттің түрлері бағыттарын игеру;
* Әлеуметтік саладағы менеджменттің рөлі туралы теорияларды бойына сіңіру және оны практика жүзінде оны қолдану;
* Әлеуметтік жұмыс менеджерлеріне басқару туралы тренингтер, ойындар, пікірталастар жүргізу;
* топтағы басқару (шешім қабылдау әдістері, команда құру, ұжымның салауатты әлеуметтік-психологиялық климатын сақтау, команда құру, көшбасшылық пен билік, қызметкерлерді басқарушылықтарды арттыру.

1-ТАРАУ. Әлеуметтік менеджменттің тұжырымдамалық негіздері
0.1. Әлеуметтік менеджмент пәні және әдістемесі
Басқару ғылымының тарихқа дейінгі тарихына көз жүгіртсеңіз, бұл ұғым бірден пайда болмағанын байқауға болады. Біз білетіндей, менеджментсіз ешбір ұйым, бірде-бір кәсіпорын табысқа жете алмайды. Дегенмен, менеджмент қызмет ретінде және ғылым ретінде қазіргі уақытта бізде бар формада бірден пайда болған жоқ. Менеджменттің тарихы менеджменттің арнайы ғылыми білім мен қызмет ретінде пайда болуының тарихқа дейінгі дәуірінен (ежелгі өркениеттен қазіргі тарихқа дейін) басталады.
Басқаруды дамытудың кезеңдері мен тұжырымдамалары экономикалық қатынастардың, өндірістің, сауданың және жалпы өмірдің құрамдас бөлігі ретінде басқаруды қалыптастырудың біртұтас күрделі процесін білдіреді. Табиғат мәселелері мен әділетті басқару принциптері көптеген ғасырлар бойы ойшылдарды алаңдатып келгенімен, басқару идеялары әрқашан біз бүгін көріп отырғандай бола бермейді.
Осыған байланысты швед кәсіпқой практикі Бенгт Карл өзінің Бизнес-стратегия еңбегінде келтірген басқарушылыққа деген қызығушылығын тудырады. Біздің дәуірімізге дейінгі 5000 жылдан бастап менеджменттің дамуын сипаттайтын Клод Сент-Джордж құрастырған. Бұл кестеде менеджменттің толық дамуы көрсетілген, яғни барлық қалыптасу кезеңдері мен тұжырымдамалары анық көрсетілген [1].
Тарихқа дейінгі адамдар ұйымдасқан топтарда өмір сүре бастағанда-ақ оларға басқару қажеттілігі туындады. Бірінші кезеңде адамдар топтары шағын болған кезде барлық салада басқаруды бір адам - осы топтың басшысы жүзеге асырды. Кейінірек топтар өсіп, олардың атқаратын қызметтері күрделене түскен сайын еңбек бөлінісі мен функцияларды саралау қажеттілігі туындады. Бірақ оған ғасырлар қажет болды. Сократ басқаруды адам қызметінің ерекше саласы ретінде түсінеді. Менеджменттегі ең бастысы дұрыс адамды дұрыс орынға қою, өзіне жүктелген міндеттердің орындалуына қол жеткізу екенін айтты. Өндірістік қатынастардағы революция 18 ғасырдың ортасында басталған өнеркәсіптік революциямен байланысты. Өнеркәсіптік революция басқарудың үш деңгейін - жоғарғы, орта және төменгі деңгейлерді бөлумен байланысты. Өндірісте көп ұзамай жұмысшылардың жек көретін шебері пайда болды. Менеджменттің дамуының осы кезеңінде жұмысшыларды қадағалау принципінен еңбекті ғылыми негізде ұйымдастыру принципіне көшу үрдісі ғана байқалды.
Ал қазіргі уақытта өндірістің тиімділігі де, мемлекеттік қызметтің сапасы да көп дәрежеде тәуелді болатын менеджмент немесе менеджментке қарағанда маңызды және көп қырлы қызмет саласын атау қиын. Бүгінгі таңда біздің қоғам ерекше қиын, негізінен қайшылықты, бірақ тарихи түрде болмай қоймайтын және қайтымсыз қайта құрылымдаудан өтуде. Қоғамдық-саяси өмірде бұл тоталитаризмнен демократияға, экономикада - әкімшілік-командалық жүйеден нарыққа өту. Қоғамдағы, экономикадағы, біздің бүкіл өмір салтымыздағы мұндай өзгерістер қиын, өйткені олар өзімізді өзгертуді талап етеді[1].
Бұл өзгерістің маңызды бөлігі, әлемдік тәжірибе көрсетіп отырғандай, басқару ғылымы мен өнерін түсіну болып табылады. Бүгінгі күнге дейін Қазақстан менеджменттің теориялық және практикалық дамуында айтарлықтай жетістіктерге жеткен жоқ. Сондықтан, жалпы менеджмент дегеніміз не және ол қайдан пайда болады деген сұрақ өте өзекті болып табылады. Жалпы менеджмент дегенді анықтайық? Бұл тұжырымдамаға не кіреді? Менеджмент дегеніміз не? Менеджмент қай жерде және қашан пайда болды?
Менеджменттің мамандану, ерекше кәсіп ретіндегі идеясын алғаш рет 1866 жылы американдық кәсіпкер Генри Таун (1844-1924) білдірді. Тауни американдық механикалық инженерлер қоғамының отырысында басқарушы мамандарды дайындау қажеттілігі туралы баяндамасымен сөйледі.
Менеджмент процестерді, ресурстарды және адамдарды басқаруды білдіреді. Бұл үлкен білім саласы, онда көптеген теориялар, құралдар мен құрылымдар бар. Әрбір басшы қарамағында бірнеше адам болса да басқарумен айналысады. Басқаруда төрт негізгі функция бар - әрбір басшы оларды орындап отырады.
Осыған байланысты ғылымда нарықтық ортадағы басқару менеджмент деп аталады. Менеджменттің айрықша белгілері оның фирмаларды нарықтық қажеттіліктерді қанағаттандыруға, өндіріс тиімділігін үнемі арттыруға (ең аз шығынмен оңтайлы нәтижелерге қол жеткізуге), шешім қабылдаудағы еркіндікке, стратегиялық мақсаттар мен бағдарламаларды әзірлеуге және оларды мемлекетке байланысты үнемі түзетуге бағыттауында.
Менеджмент ол - басқару - бұл мақсатқа жету қабілеті - еңбек, ақыл,
басқа адамдардың мінез-құлқының мотивтері. Басқару жүйесі - бұл әртүрлі құраушы элементтердің жиынтығы: басқару принциптері, функциялары, әдістері, ақпараттық қамтамасыз ету технологиялары, автоматтандырылған басқару жүйесіндегі материалдық, техникалық қамтамасыз ету, сондай-ақ құқықтық қамтамасыз ету. Басқару процесі (басқару) өзара байланысты төрт функцияны атқарады: жоспарлау, ұйымдастыру, ынталандыру және бақылау. Менеджменттің даму тарихын білмейінше қазіргі кәсіби менеджерлерді дайындау мүмкін емес. Менеджмент білімнің дербес саласы, ғылым болғанға дейін ғасырлар бойы дамыды [5].
Енді тағы бір менеджмент саласына тоқталсақ, бұл әлеуметтік саладағы басқарушылық, яғни менеджмент.
Ол дегеніміз не?
Қазіргі менеджменттің теориясы мен практикасы тез өзгеретін әлеуметтік кеңістікте қалыптасады. Азаматтарды әлеуметтік жайластыру, олардың әлеуметтік қажеттіліктерін қанағаттандыру және халықтың өмір сүру сапасын үнемі арттыру мемлекеттің (әлеуметтік мемлекет) мінез-құлқының, нарықтық қатынастардың (әлеуметтік шектеулі нарық), таптар мен әлеуметтік топтардың қарым-қатынасының нормасына айналды.
Әлеуметтік басқаруда халықтың жоғары өмір сүру сапасы тек қоғамдық дамудың мақсаты ғана емес, сонымен қатар өнімнің жоғары сапасы мен сенімділігін алудың, экономикалық мәселелерді тиімді шешудің заманауи тетігі болып табылады. В бүгінгі басқару практикасына әлеуметтік басымдықтар беріледі, Әлеуметтік технологиялар (ақпараттық, ұйымдастырушылық) әзірленеді, әкімшілік, нормативтік-құқықтық).
Басқарудың әлеуметтік саласы салыстырмалы түрде тәуелсіз, көп құрылымды болады. Менеджердің ерекше түрі пайда болады-менеджер -- осы саладағы маман. Ғылыми білім салаларының құрылымында әлеуметтік маңызды орын басқару.
Әлеуметтік менеджмент-адам мінез-құлқының мотивациясын, әлеуметтік қатынастарды және олардың заңдылықтарын, экономикалық және басқа шешімдердің әлеуметтік салдарын талдауды көрсететін процестер болып табылатын менеджмент бөлімі, персоналды басқарудың әртүрлі деңгейлерінде және ұйымның қызметіне байланысты басқа салаларда қабылданады.
Әлеуметтік менеджмент - бұл менеджерлерде әлеуметтік процестерге тиімді әсер етуге, адамға қолайлы әлеуметтік ортаны құруға әсер етуге мүмкіндік беретін теориялық және практикалық дағдыларды қалыптастыратын басқару саласы, әлеуметтік ұйымдарды жобалау, бұл өз кезегінде барлық ресурстардың ішіндегі ең бай және шектеусіз - адами ресурстарды ұтымды пайдалануды қамтамасыз етеді. Әлеуметтік менеджменттің пәні-қоғамдағы қатынастар, әлеуметтік процестер және олардың заңдылықтары. Әлеуметтік менеджменттің объектілері-әлеуметтік құбылыстар, қатынастар, мінез-құлық және әлеуметтік саладағы адамдардың қызметі. Әлеуметтік менеджмент құрылымдары әлеуметтік саясатты жүзеге асыруға, әлеуметтік әділеттілік мәселелерін шешуге арналған. Әлеуметтік менеджмент құрылымдарының жұмыс істеу механизмі нақты мақсат қоюға, дамытуға негізделген оған жетудің негізделген стратегиясы. Әлеуметтік менеджменттің теориялық негізі олар әлеуметтану, психология, философия ғылымдары болып табылады[4].

0.2. Әлеуметтік саладағы - Менеджмент
Адам қызметінің барлық салалары сауатты басқаруды талап етеді. Өнеркәсіпте кәсіби менеджерлер-технологтар мен бизнес-процестердің басшылары сұранысқа ие. Әлеуметтік саладағы Менеджмент - бұл кәсіпқойлардан құқықтану, экономика, қаржыландыру туралы білімді және адамдарға көмектесуге және олардың өмірін жақсы жаққа өзгертуге деген ұмтылысты талап ететін сапалы түрде жүзеге асырудың басқа саласы.
Әлеуметтік саясаттағы менеджмент дегеніміз не?
Әлеуметтік менеджмент ұғымының анықтамасы көп қырлы және көп ұғымды. Кәсіби мамандар басқарушылықты жүзеге асыра отырып, соның ішінде:
:: Білім.
:: Денсаулық сақтау.
:: Тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық.
:: Қала құрылысы және елді мекендерді құру.
:: Саяси басқару.
:: Бизнес-процестерді және мемлекеттік маңызы бар кәсіпорындармен қатынастарды реттеу.
:: Қоғамдық ұйымдар мен бірлестіктермен тікелей айналысады.
Әлеуметтік саясаттағы Менеджмент мыналарды қамтиды:
Ұйымдастырушылық - құрылымдық деңгей-федералды және аймақтық кезеңдегі әлеуметтік жұмыс.
Құзыретті жұмыс үшін жауапкершілік - жеке блоктар мен бөлімшелердегі болжау, жоспарлау, өзара әрекеттесу, мотивация, үйлестіру және маркетинг.
Әлеуметтік қорғау жүйесіндегі әкімшілік.
Қызметті ақпараттық сүйемелдеу, мемлекеттік бағдарламаларды ұйымдастыру және іске асыру.
Персоналды басқару және өкілеттіктерді беру.
Ғылыми-зерттеу практикасы.
Әлеуметтік жұмыстағы менеджмент түрлері
Басқару түрі басшылыққа деген көзқараспен анықталады:
:: Дәстүрлі түрі-әлеуметтік менеджментті адамның қоғамдық немесе өндірістік қызметіндегі кез-келген процестерді басқару тұрғысынан қарастырады. Нұсқаулық міндеттерді, міндеттер мен өкілеттіктерді тізімдейтін статикалық схема ретінде сызылады.
:: Командалық түр- Шешімдер жекелеген қызметкерлердің ұстанымдарын талқылау және қарау барысында қабылданады. Әркімнің сөйлеуге және іске асыру үшін өз жобасын ұсынуға құқығы бар. Көшбасшы жалпы тұжырымдаманы құрайды.
:: Нарық түрі-сауда кәсіпорнының бизнес-процестерінің моделі бойынша құрылған басқару. Қойылған мақсаттар мен оларға қол жеткізудің қаржылық тәсілдері ескеріледі. Бұл тип мемлекеттік қолдаудың әртүрлі нысандары арасында ақша ағындарын дамыту және бөлу үшін бюджетті құру кезінде қолданылады. Бюджеттеу сұраныс пен ұсыныс параметрлері бойынша жүзеге асырылады.
:: Ғылыми түрі-тарихи тәжірибе мен заманауи теорияларды ескере отырып, қоғамдық-саяси қызметтің әлсіз жақтарын анықтау және оларды түзету үшін статистикалық көрсеткіштер мен практикалық зерттеулерді қолдану.
:: Әлеуметтік-мінез-құлық түрі-көпшіліктің психологиясы мен адамдардың жеке ерекшеліктерін ескере отырып, жеке мотивацияға бағытталған.
:: Ситуациялық көрініс-қазіргі жағдайды және үшінші тарап факторларының әсерін ескере отырып, ықтимал оқиғаларды болжау. Ол қоғамның тиімді реформалары мен өзгерістерін таңдау үшін қолданылады.
Әлеуметтік саладағы Менеджмент басқарудың кешенді тәсілін және мақсаттарды, міндеттерді және сыртқы жағдайларды ескере отырып, көшбасшылық түрлерін икемді таңдауды талап етеді.
Әлеуметтік саладағы менеджер кім?
Практикалық қызметте маман бухгалтерлік есеп, тиімді жоспарлау және болжау үшін инновациялық технологияларды қолданады және бағыныштылардың жұмысын ұйымдастыру үшін адам ресурстарын басқару құралдарын қолданады.
Әлеуметтік менеджерлер сұранысқа ие:
:: Мемлекеттік және жергілікті басқару органдарында.
:: Еңбек, әлеуметтік қорғау, Білім және денсаулық сақтау министрлігі.
:: Көші-қон қызметі.
:: Зейнетақы және сақтандыру қорлары.
:: Еріктілер және қайырымдылық ұйымдары.
:: Заң консультациялары.
:: Демалыс орталықтарында.
:: Күш құрылымдарында.
Маман жұмыс істеу үшін білімді қажет етеді:
:: Халыққа әлеуметтік қызмет көрсетуді реттейтін нормативтік-құқықтық базада.
:: Адамдарға көмектесудің этикалық принциптерін қозғайтын кәсіби қызмет кодексінде.
:: Әлеуметтік қорғау жұмыстарын жоспарлау және ұйымдастыру.
:: Психология.
:: Қол жетімді материалдық, қаржылық және адами ресурстарды басқаруда.
:: Халыққа қызмет көрсету сапасын бақылау жүйесін қолдануда.
Кәсіби мамандар қол жетімді Мемлекеттік бағдарламалар мен азаматтарды әлеуметтік қолдау шараларын білуі керек [13].
Әлеуметтік саладағы менеджердің қажетті жеке қасиеттері:
Лауазымдық міндеттерді орындау және күрделі клиенттермен қарым қатынас жасау тәсілін таңдау үшін менеджерге жеке сипаттамалардың белгілі бір жиынтығы қажет:
* Логикалық және аналитикалық ойлау.
* Жағдайдан абстракциялау дағдысы.
* Ашық көзқарасты сақтау мүмкіндігі.
* Қол жетімді деректерді объективті бағалау.
* Психологиялық қолдау және диагностика әдістерін қолдана білу.
* Есте сақтау.
* Шығармашылық көзқарас.
* Сауатты ауызша және жазбаша сөйлеу.
* Әдептілік.
* Өз ұстанымын байланыстыра және нақты көрсете білу.
* Қарым-қатынас.
* Стресске төзімділік.
* Ұйымдастырушылық талант және көшбасшылық қасиеттер.
* Ұқыптылық.
* Шыдамдылық.
* Этикалық.
* Ізгі ниет.
* Икемділік.
* Мақсат.
Сондай-ақ, маманға эмпатия, бейтаныс адамның проблемаларын зерттеп, қиын жағдайлардан оңтайлы шығуды ұсынуға деген ұмтылыс қажет [6].

1.3 Жергілікті басқару және оның әлеуметтік саладағы рөлі
Қарапайым сөздермен жергілікті басқару дегеніміз не?
Жергілікті басқару-бұл қоғам мен мемлекет арасындағы кері байланыстың элементі. Сондықтан жергілікті басқарудың негізгі мәселелері Әлеуметтік сала болып табылады, бұл оны демократиялық қоғамдағы әлеуметтік басқарудың негізі (платформасы) болады. Әлеуметтік басқару құрылымын құра отырып, осы қоғамдық институттың табиғатынан бастау керек. Әрдайым процестің табиғи дамуы жергілікті әлеуметтік құрылымдардың басталуы болды, содан кейін ғана мемлекеттер пайда болды. Бұл демократияның басты қағидасы. Тек осы тәсілмен әлеуметтік басқару құқықтары бірінші орынға қойылуы керек адамның мүдделерін ескеруге қабілетті болады.
Әлеуметтік басқару мәселелерін зерттей отырып, "жергілікті басқару" сияқты ұғымдарды ажырату қажет. Жергілікті басқару-бұл халықтың өмір сүру деңгейі мен сапасын арттыру мақсатында, ал жергілікті өзін-өзі басқару органдарының муниципалитетке реттеуші әсері.
Бұрын жұмыста айтылғандай, әлеуметтік басқарудың ең жоғары мақсаты адамның түр ретінде өмір сүруін растайтын жағдайларды қамтамасыз ету болып табылады. Осыған сүйене отырып, муниципалды басқарудың мақсатын әлеуметтік басқарудың ажырамас бөлігі ретінде анықтауға болады.
Жергілікті басқарудың негізгі мақсаты-адамның тікелей тіршілік ету ортасын жайластыру, оның бірінші кезектегі қажеттіліктерін қанағаттандыру және аумақтар арасында шаруашылық аралық байланыстарды орнату.
Жергілікті басқарушылық қызығушылықтың объектісі жергілікті маңызы бар мәселелер болып табылады, олардың сипаты мен ерекшеліктерін тек осы аумақта тікелей тұратын адамдар ғана біле алады.Жергілікті басқару мүдделерді қанағаттандыру қоғамдық (мемлекеттік) мүдделерді қанағаттандырудың міндетті шарты болып табылады.
Осылайша, жергілікті басқарудың ерекшелігі әлеуметтік басқарудың осы деңгейімен шешілетін мәселелерде көрінеді. Егер мемлекеттік басқару қоғамдық сипатта болса, онда жергілікті басқару Әлеуметтік болып табылады. Сондықтан көптеген демократиялық мемлекеттерде әлеуметтік сала мәселелері жергілікті басқаруға жүктеледі, ал мемлекет жалпы ұйымдастырушылық рөлге ие болады.
Жергілікті басқару әдістері объективті экономикалық заңдарға, әлеуметтік-экономикалық жүйелердің заңдылықтарына негізделген, басқару процесінде қол жеткізілген ғылыми-техникалық деңгейді, әлеуметтік, құқықтық және психологиялық қатынастарды ескеруі керек.
Жергілікті басқару әдістері әрқашан бір-бірін толықтыра отырып, жан-жақты қолданылады. Олардың жиынтығы жергілікті басқару әдістерінің тұтас жүйесін құрайды. Келесі әдістер топтары бар: экономикалық, әкімшілік және құқықтық, әлеуметтік-психологиялық.
Әлеуметтік-психологиялық әдістер-бұл еңбек және шығармашылық белсенділігін арттыру мақсатында әлеуметтану мен психология заңдылықтарын қолдануға негізделген ұжымдарға және жеке тұлғаларға басқарушылық әсер ету әдістері мен тәсілдері.
Әкімшілік және құқықтық әдістер-бұл адамдардың қарым-қатынасына заңды (құқықтық және әкімшілік) әсер ету құралдарының жиынтығы. Бұл әдістердің орындалуына федералды және аймақтық заңдардың, жергілікті өзін-өзі басқарудың қолданыстағы жүйесі кепілдік береді.
Экономикалық басқару әдістері-бұл экономикалық заңдар мен мүдделерді пайдалануға негізделген басқару әдістері мен әдістерінің жиынтығы. Бұл әдістердің мақсаты-өндірушіні қажетті тауарлар мен қызметтерді қажетті сапада және қолайлы бағамен өндіруге қызықтыратын жағдайлар жасау. Олар кәсіпорындар мен ұйымдардың, бүкіл жергілікті қоғамдастықтың және белгілі бір тұрғынның экономикалық мүдделерінің үйлесімділігі мен бірлігін қамтамасыз етуге арналған. Жергілікті басқару әдістері әрқашан бір-бірін толықтыра отырып, жан-жақты қолданылады. Олардың жиынтығы жергілікті басқару әдістерінің тұтас жүйесін құрайды[9].
Басқару тәжірибесінде жоғарыда аталған барлық басқару әдістері өзара әрекеттесетінін ескеру қажет. Жергілікті басқарудың жаман немесе жақсы әдістері жоқ. Әр жағдай үшін "өзіндік" әдістер немесе басқару әдістерінің өзіндік үйлесімі бар.

Жергілікті басқару және оның әлеуметтік саладағы рөлі
Адамзат қоғамының қазіргі даму кезеңі демократиялық, құқықтық мемлекет өзін-өзі басқарудың дамыған жүйесі болған кезде ғана негізгі міндеттерді шеше алатындығын түсінді. Құқықтық мемлекеттің конституциялық құрылысының негіздерінің бірін құра отырып, жергілікті өзін-өзі басқару басқару аппаратын демократияландыруға, жергілікті мәселелерді тиімді шешуге және мемлекеттік саясатты жүргізу кезінде жергілікті қоғамдастықтардың мүдделерін ескеруді қамтамасыз етуге, Адам құқықтары мен мемлекет мүдделерін оңтайлы үйлестіруге мүмкіндік береді.
Жергілікті өзін - өзі басқару қазіргі заманның басты міндеттерінің бірі-мемлекеттің, қоғамның және жеке тұлғаның мүдделерін біртұтас тұтастыққа біріктіру үшін маңызды рөл атқарады, өйткені жергілікті өзін-өзі басқарудың басты мәні, мәні әрбір жеке тұлғаның деңгейінде адам мен азаматтың құқықтары мен бостандықтарын мемлекет пен қоғамның мүдделерімен үйлестіруді жүзеге асыру болып табылады. Дәл осы Жергілікті өзін - өзі басқарудың бағыты қазіргі демократиялық құқықтық әлеуметтік мемлекеттің идеяларына жауап береді, оның ең жоғары құндылығы-адам, оның құқықтары мен бостандықтары.
Жергілікті өзін-өзі басқару көп қырлы, көп қырлы және көп қырлы әлеуметтік құбылыс ретінде қарастырылуы керек. Қазіргі заманғы Жергілікті өзін-өзі басқару аумақтық қауымдастықтар мен мемлекеттің өзара әрекеттесу механизмі ретінде қарастырылуы керек, оның негізгі міндеті тиісті мүдделерді үйлестіру болып табылады.
Жергілікті өзін - өзі басқарудың қалыптасуы тек жергілікті өзін-өзі басқарудың ғана емес, сонымен бірге оның барлық деңгейлеріндегі мемлекеттік биліктің міндеті болып табылады.
Жергілікті өзін-өзі басқаруды дамыту мемлекеттің қолдауынсыз, оның халықтың азаматтық бастамаларына негізделген саяси шешімдерінсіз мүмкін емес [10].
Жалпы осы жергілікті басқаруды қорытындылай келе, дәстүрлі түрде әлеуметтік басқару оның кіші және кең мағынасында анықталады. Ұсақ мағынада әлеуметтік басқару мемлекеттік әлеуметтік саясатты іске асыру құралы ретінде ұсынылған, ол әлеуметтік қамсыздандыруды (қарттық, мүгедектік және т.б. бойынша зейнетақымен қамсыздандыру), денсаулық сақтау, білім беру, ғылым және мәдениет жүйелерін негізгі нысандар ретінде қарастырады.
Ал кең мағынада әлеуметтік басқару әлеуметтік мақсатты әзірлеу және оған қол жеткізу процесінде оның құрылымын реттеу және жетілдіру үшін қоғамға саналы, жүйелі, арнайы ұйымдастырылғаны әсер етеді.
Шын мәнінде, әлеуметтік басқаруды барлық және кез-келген әлеуметтік процестерді басқару ретінде қарастыруға болады.
Әлеуметтік басқарудың ең жоғары мақсаты-адамның түр ретінде өмір сүруін растайтын жағдайларды қамтамасыз ету. Барлық басқару жүйелері, олардың ұйымдастырушылық деңгейіне қарамастан, осы мақсатқа бағытталуы керек.
Әлеуметтік басқару факторлары-бұл жеке тұлғалардың мінез-құлқына әсер ететін факторлар жүйесі, олар объективті (адамға немесе әлеуметтік басқару субъектісіне тәуелді емес) және субъективті (адам немесе әлеуметтік басқару субъектісі белгілеген) болуы мүмкін. Әлеуметтік басқару факторларына, ең алдымен, қоршаған орта (табиғи немесе өндірістік), мәдениет, тәрбие, білім беру, адамдардың қызметі және т.б. әлеуметтік басқарудың негізгі факторларына саяси, экономикалық және әлеуметтік факторларды да жатқызуға болады.
Қоғамды демократияландыру жағдайында әлеуметтік басқару процесіне қойылатын талаптар өзгереді. Қоғамды демократияландыру, ең алдымен, мемлекет пен қоғамдық процестерді басқару тетіктерін халықтың пайдасына ауыстыруды білдіреді, өйткені "демократия" аудармада "халық билігі"дегенді білдіреді. Бұл процесс негізгі әлеуметтік мәселелерді жергілікті өзін-өзі басқару органдарының қарамағына берусіз мүмкін емес, бұл әлеуметтік басқару жүйесіндегі басқару (жергілікті басқарудың) маңыздылығының өсуіне әкеледі.
Жергілікті басқару-бұл өз функциялары мен құзыретіне ие жергілікті өзін-өзі басқарудың белгілі бір түрі.
Жергілікті басқаруды басқару органдары деп аталатын арнайы субъектілер жүзеге асырады. Жергілікті басқарудың негізгі рөлі атқарушы болып табылады, ол муниципалитеттің экономикалық, әлеуметтік, саяси және рухани салаларын күнделікті тікелей басқаруда көрінеді.
Жергілікті басқарудың мақсаты-адамның тікелей тіршілік ету ортасын құру, оның бірінші кезектегі қажеттіліктерін қанағаттандыру және аумақтар арасында шаруашылық аралық байланыстарды орнату. Жергілікті басқарудың ерекшелігі ол шешетін міндеттерде көрінеді. Жергілікті басқарудың мақсатына сүйене отырып, оның негізгі міндеттеріне тікелей муниципалитетте адамдардың өмірін ұйымдастыру мәселелері жатады. Бұған халықтың деңгейі мен өмір салты, денсаулығы, өмір сүру ұзақтығы және қоғамның басқа да мәселелері кіреді.
Жергілікті басқару нысаны муниципалитет болып табылады (қалалық, ауылдық елді мекен, жалпы аумақпен біріктірілген бірнеше елді мекендер, елді мекеннің бір бөлігі немесе жергілікті өзін-өзі басқару жүзеге асырылатын басқа елді мекен, муниципалдық меншік, жергілікті бюджет және сайланбалы жергілікті өзін-өзі басқару органдары).
Жергілікті басқарудың субъектісі-тиісті байланыстар мен басқарушылық қатынастармен байланысқан ұйымдасқан адамдар тобының (жергілікті басқарудың қызметкерлердің) жиынтығы. Жергілікті өзін - өзі басқарудан айырмашылығы, онда халық субъект ретінде де, бір тұлға ретінде де әрекет етеді, басқарудың субъектісі-муниципалды басқару органдары (жергілікті өзін-өзі басқару).

2-ТАРАУ. Әлеуметтік саясаттың негізгі бағыттары

2.1 Менеджмент және оны іске асыру технологиясы
Өнеркәсіптік революция теориялық зерттеулер мен басқару тәжірибесінің дамуына серпін берді. Басқару ғылымының қалыптасуына ағылшын саяси экономистері Уильям Петти, Адам Смит және Дэвид Рикардо үлкен үлес қосты. Ағылшын утопист-социалисті Роберт Оуэннің басқарушылық ой мен басқару тәжірибесін дамытуға қосқан орасан зор үлесін атап өтпеу мүмкін емес. Ол басқаларға қарағанда адам факторының өндірістегі рөлін ерте байқап, жоғары бағалаған, оны басқа зерттеушілер тек 100 жылдан кейін ғана есепке алу қажеттілігіне келген. Социалистік қоғамдағы басқару теориясының қалыптасуына К.Маркс пен Ф.Энгельстің еңбектері үлкен әсер етті. Басқарудың табиғаты мен мәнін зерттеу арқылы олар жойылмай, өздері жасаған зерттеу әдістерінің көмегімен осы ғылымның қалыптасуына үлес қосты. К.Маркс еңбек бөлінісінің қажеттілігін кооперацияның дамуынан алады: капиталист көбінесе өз фабрикасын өз бетінше басқара алмайды. Оның үстіне, бұл қажет емес, өйткені капитал меншігінен толығымен бөлінген қадағалау жұмысы әрқашан молынан ұсынылды. Сондықтан бұл бақылау жұмысын капиталист жүргізу қажет емес болды. Осылайша, еңбек бөлінісінің нәтижесі басқарудың оқшаулануы болды, ол кез келген бірлескен еңбектің ерекше қызметі ретінде қарастырыла бастады. Дәл осы кезеңде Ф.Энгельс заттарды басқару мен адамдарды басқарудың аражігін ажырата білу керек деп көрсеткен болатын. Көптеген ғалымдар болашақта өз зерттеулерінде осы тезистан басталады.
Алайда империализм дәуіріне дейін басқару қызметін капиталистің өзі және оған жақын адамдардың шағын тобы атқарды. Монополиялық капитализмнің дамыған дәуірінде арнайы дайындалған менеджерлердің рөлі ерекше күшейді. Бәсекелестікке, өзгермелі сыртқы ортаға тап болған менеджерлер ресурстарды қалай тиімді пайдалану керектігі туралы білім жүйесін жасады. Менеджменттің даму тарихында ғалымдар мен басқару мәселелерін зерттеушілер менеджмент мектептерінің әмбебап классификациясын жасауға талпыныс жасады.
Менеджменттің қалыптасуына елеулі әсер етті: ғылыми менеджмент мектебі, классикалық (әкімшілік) мектеп, психология және адами қарым-қатынас мектебі, басқару ғылымы мектебі (сандық мектеп), сондай-ақ осылардың көрнекті өкілдері. Қазіргі таңда төрт негізгі тәсілдер белгілі, олар төрт басқару мектебін анықтауға мүмкіндік ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.