Баланың аты бала

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 62 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ МӘДЕНИЕТ ЖӘНЕ СПОРТ МИНИСТРЛІГІ

Т. Қ. ЖҮРГЕНОВ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ ӨНЕР АКАДЕМИЯСЫ

«КИНО және ТД» ФАКУЛЬТЕТІ

«ЭКРАНДЫҚ ӨНЕР РЕЖИССУРАСЫ» КАФЕДРАСЫ

«Қорғауға жіберілді» «__» 2023 ж.

Кафедра меңгерушісі Бакеева М. К.

ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС

Тақырыбы « Дайынсың ба? »

Мамандық: 6B02125 -«Режиссура» Мамандандыру: «Көркем фильм режиссурасы»

Орындаған: Қайырбек Б. Д.

Диплом жетекшісі: Манабай Д. Қ.

Алматы 2023

Мазмұндама

КІРІСПЕ . . . 2

1 ТАРАУ. Кинода қозғалған ой мен символикалық қолтаңбасы . . . …. 3

1. 1 Бала өміріндегі ата-ананың рөлі . . . 3

1. 2 Өлім алдындағы сәт . . . 12

1. 3 Достық жайлы . . . 24

2 ТАРАУ. Кино өндірісі . . . 32

2. 1 Дайындық кезеңі . . . 32

2. 2 Түсірілім кезеңі . . . 48

2. 3 Монтаж кезеңі . . . 52

ҚОРЫТЫНДЫ . . . 55

ҚОСЫМША . . . 56

Қолданылңан әдебиеттер . . . 62

КІРІСПЕ

Барлық студент үшін дипломдық жұмыс үлкен мәртебе өмірге деген ең маңызды қадам болып саналады. Менің ойыма ең алғаш рет оқу бітіргенде «Дипломдық жұмысыма не түсіремін?» деген сұрақ, ойымнан екінші курстан бері келеді. Сол кезден бері басыма не ойлар келіп кетпеді. Бір ой туындап қалса болды, осыны жүзеге асырамын деген оймен жүретін едім. Академия қабырғасында оқып жүріп, басыма не ойлар мен сценарийлар келіп кетпеді десеңші шіркін. Алайда академия қабырғасында оқып жүріп, жыл өткен сайын ақыл-ойымыз есейіп, ойлау қабілетіміз дамып, өсіп, ол идеялар уақыт өте келе сценарийлар ұнамай қалды.

Академия қабырғасында жыл сайын оқуын бітіруші түлектер, көктем шыға келе соңғы айларында асығыс өздерінің диплом алды қысқа метрлі киноларын түсіруге ұмтылатын еді. Сол кезде неге бұлар ерте қимылдамады екен деп, ойланып жүретін едім. Қазақта «Басыңа іс түссе көресің» деген сөзі бар емес пе? Сол сөз бекер айтылмаса керек екен. Қазір сол сәт, сол уақыт біздің басымызға туындауда. Алайда басыңа келгенде сол студенттерді түсінеді екенсің. Және де сол ауыртпашылық пен жауапкершілікті қазіргі таңда түсінудемін. «Дипломдық жұмысың, алдағы уақытқа деген қадамың»- деп менің және группамыздың мастері Д. К. Манабай мен кураторымыз Б. Куандыковна әр-дайым айтушы еді.

Өнер жолында кімгеде болса да еліктеу керек деп ойлаймын. Біреуге еліктеу арқылы біз, студенттер, өзімізге жоғары деңгейдегі мысал қоя отырып, соларға еліктеу арқылы биік белестерге ұмтыламыз. Қалай дегенмен де, қайталау басқа, еліктеу басқа. Сол еліктеу арқылы жас студенттер көп белестерді атқара алады.

Биылғы академия түлектері үшін қиын болады. Біз кино және теледидар факультеті бойынша сексеннен аса түлек бітіреді екенбіз. Бұл дегенеміз-бәсекелестік. Бәсекелестік ол бір жерінен жақсы, бір жерінен жаман. Неге десеңіз? Әр түлектің ойы әр түрлі. Бәсекелестік арта түспек.

Қысқаметрлі киноның толықметрлі киноға қарағанда ерекшелігі-екі-үш кейіпкерлер ғана болады. Бір немесе екі, ары кетсе үш локацияда болатын оқиғадан тұрады. Оны мен және менің группаластарыма бірінші курсымыздан бері біздің мастеріміз айтып келеді. Біздің басты салыстыру құралымыз, өкінішке орай ма, жоқ әлде қуанышқа орай ма, толықметрлі Канн, Оскар, Венеция сияқты фестивальдарда қатысып, сыйлықтар немесе жүлделі орындар алған кинолар мен әлемге әйгілі режиссерлар болғандықтан, солардың дәрежесіндегі кино түсіруге тырысамыз. Алдымен қысқаметрлі кино, яғни 5-15 минут ішінде бір үлкен ой айтуды үйреніп алмай, сондай әлемді бағындыратын киноларға ұмтылдық. Қазіргі таңда қазақ киносы енді дамуда. Бізге мастеріміз «қазақ киносын дамытыңдар»-деп үйретуде. Болашақ «Оскар» иелері деп мотивация беріп жатқан, мастеріміздің сөздерін мен және менің группаластарымыз естігенде, бәріміз шабыттанып аламыз. Болашақ жастардың қолында.

Драмалық фильм - реалистік кейіпкерлер мен жағдайларға бағытталған, көбінесе байсалды реңкпен бейнеленген фильм жанры. Бұл фильмдер әдетте адамның күрделі эмоциялары мен қарым-қатынастарын зерттейді және махаббат, жоғалту, отбасы және жеке күрес сияқты тақырыптарды қарастыруы мүмкін.

Драмалық фильмдер көбінесе актерлердің күшті ойнағанына, сүйенеді және оқиғаның эмоционалды тереңдігін жеткізу үшін жақыннан түсіру, ұзақ кадрлар және музыка сияқты кинематографиялық әдістердің ауқымын қамтуы мүмкін. Бұл фильмдер күшті және ойландыратын болуы мүмкін және бүкіл әлемдегі аудиториямен резонанс тудыратын адам тәжірибесі туралы түсініктерді ұсына алады.

1 ТАРАУ. Кинода қозғалған ой мен символикалық қолтаңбасы

Бала өміріндегі ата-ананың рөлі

Адамзат қоғамда адамгершілік қасиеті үшін құрметке ие. Адамгершіліктің негізі - ізеттілік. Ол әр отбасынан басталады. «Ұяда не көрсең, ұшқанда соны ілесің» дейді халық. Иілгіш жас таяқтай жігіт жақсыға да, жаманға да бейім екені бәрімізге түсінікті. Үйдегі ата-аналардың әрекеттері балалардың көзінше болады. Сондықтан бала тәрбиесіне жақсы-жаман әдеттеріміздің әсері мол.

В. А. Сухомлинский: «Отбасы - адамның жақсылық жасауға үйренетін алғашқы әлеуметтік ортасы» деген. Осы сөзге мән беріп, өз пікіріңізді білдіріңіз. Үздіксіз тәрбиенің негізгі сатысы - отбасы тәрбиесі. Отбасында бала еңбек етуді, жақсылық жасауды үйренеді, қоғамдық қарым-қатынас тәжірибесін игереді, отбасында өзінің өмірлік ұстанымы қалыптасады. Балалардың мінез-құлқына кері әсер ететін ата-ана қарым-қатынасының түрлері: дұрыс күтім жасамау (бала ата-ананың дұрыс емес қамқорлығына үйренгені соншалық, ол өз бетімен шешім қабылдай алмайды) ; орынсыз жұмсақтық (икемділік) (баланың мінез-құлқын бұзады, басқаларға түсіністікпен қарамайды) ; орынсыз қорқыныш, алаңдаушылық (балада алаңдаушылық тудырады және тіпті психосоматикалық ауруларға әкеледі) .

Ата-анасының мейірімін көрмеген бала көбіне мейірімсіз, ашушаң, құрбыларымен дұрыс араласуды білмейді, кейде тұйық, өте ұялшақ болады. Ата-анасының асқан мейіріміне бөленіп өскен бала өзімшіл, сезімтал, төзімсіз, екіжүзді болуы мүмкін, яғни адам өмірінде отбасы тәрбиесінің маңызы зор. Балалардың мінез-құлқына кері әсерін тигізетін ата-ана қарым-қатынасының түрлері: жоғары талап қою (балалар ебедейсіз, күйзеліске түседі, күйзеліске түседі, сәтсіздік сезімі басым) : кемсітушілік, немқұрайлылық (осы сезіммен өскен балалар агрессивті, ашушаң болады, өскенде ол қылмыс, зорлық-зомбылық және нашақорлық сияқты жағымсыз жағдайларға ұшырауы мүмкін.

Баланың дүниеге келуі үлкен қуаныш. Өйткені, бала - өмірдің көркі, отбасының қуанышы, Алланың сыйы. Дана қазақ тоғыз айлық сәби Жұлиханойды қарсы алып, тербелетін тал бесікке бөледі. Бесік жырымен күмбірлетіп, Алақанында сипап. Тәрбиеге жауапкершілікпен қарап, бойына жақсы қасиеттерді сіңіруге тырысты.

Халқымыздың сан ғасырлық даналығына құлақ түрсеңіз: «Адам бақыты - балада» дейді. Біреу бақытын байлықтан іздейді, ал біреу атақ пен атақ, мансап пен қызмет іздейді. Мұның бәрі түсінген адамның қолындағы кір сияқты. Білімді ұрпақ қана адамға шынайы бақыт сыйлай алады. «Ұрпағымен ер мың жасайды» деген сөз бекер айтылмаса керек. Демек, адам өмірінің мәні - өз ұрпағы.

Бала тәрбиесіндегі алғашқы ұстаз ата-ана. Ата-ана бала тәрбиесіндегі ең маңызды тұлға. Балаға ата-анадан артық ұстаз жоқ. Адамгершілік, бауырмалдық, татулық, мейірімділік, инабаттылық, инабаттылық, т. б. бала бойына сөзбен, теориямен дамытпай, үлкендердің өнегесіне сіңіреді. Сондықтан әке де, шеше де баласының жан дүниесіне үңіліп, мінез-құлқының ерекшеліктерін түсіне білгені абзал. Балалармен сөйлескенде олардың пікірін ескерген жөн. Баласымен ашық сөйлесе алмай, оған сенуді білмейтін ата-ана: «Екеуміз де жұмыстамыз, кешке үй шаруасымен айналысамыз, баламен сөйлесуге уақытымыз жоқ» дейді. Бұл өтірік. Балаңызбен сөйлесу үшін арнайы уақыт бөлудің де қажеті жоқ. Неге әке мен шеше ұл-қыздарымен үй шаруасын атқарып жүргенде сөйлесіп, ой бөліспеске. Отбасындағы ұрыс-керіс, үлкендердің орынсыз сөздері, баланың көзінше біреуді балағаттау, баланың аузынан тыс өсек айту балаға кері әсерін тигізеді. Ата-ана баласының алдында әдепті болғаны абзал. Мысалы, ішімдік пен темекінің зиянын біле тұра, балалардың көзінше арақ ішіп, темекі шегетіндер бар. «Көзге көрінген тау іргеде» дейді, ертең ұл ер жетіп, қыз өсер.

«Әкеге қарап ұл өсер, шешеге қарап қыз өсер» дейді халық даналығы. Бала кішкентай кезінен бастап бәріне қызығады, үлкендерге көмектескісі келеді. Кейбір ата-аналар «менің жұмысыма кедергі келтіріп жатырсыңдар, менің істегенімді бүлдіріп жатырсыңдар» деп ұрысуы мүмкін. Бұл адасушылық. Керісінше, жұмыс істеп жатқанда баланың қолынан келгенін істеуіне жағдай жасап, оқуына көмектескен дұрыс. Сондай-ақ балаға берілген тапсырманың орындалуын шыдамдылықпен қадағалау керек екенін есте ұстаған жөн. Сондықтан баланың еңбекке деген болашағы бірте-бірте ашылады. Ал сіз оны өз жұмысын мұқият және мұқият орындауға бағыттайсыз. Баланың жақсы ісін мақтап, жақсы жағынан түсіндірсе, ол да үлкендерді сыйлайды, ешбір тапсырманы орындауға қарсы болмайды.

Отбасындағы басты мәселелердің бірі - бала өмірін дұрыс ұйымдастыру. Ол үшін баланың күнделікті тәртібіне, жеке қажеттіліктеріне, міндеттеріне, үй жұмысына қатысуына, білім алуына, қызығушылығына, бос уақытын дұрыс ұйымдастыруына көмектесіп, ықпал ету маңызды. Ата-ананың басты парызы - баланың бойына барлық жақсы қасиеттерді сіңіру, достарына көңіл бөлу, табиғи дарындылықты дамыту, оның дұрыс білім алуына жағдай жасау.

Қарапайым мысалды алсақ, мектеп табалдырығын аттаған, тілалғыш, ақкөңіл, пәк болып жүретін кішкентай бүлдіршін неліктен орта немесе жоғары сыныпқа келгенде өзгереді? Сонда бұл бала қандай болды, қалай өзгерді? Ол мұндай жаман әдеттерді қайдан үйренді? Неліктен ол тиранияға бейім? Әрине, оның себептерін кез келген жерден табуға болады. Оның тәрбиесіне ұстаздан бөлек бірнеше адам, оның ішінде ата-ана ортасы да араласады. Балаға қашанда жүрек жылуы керек және ол ешқашан артық болмайды. Ата-анасынан көрмеген махаббатты ұстаздан көрген бала менің ата-анам сондай болса деп армандайтын шығар. Ұстазын ғана жақсы білетін шәкірт үшін оның айтқаны анық. Әрбір ата-ана баласын қаншалықты жақсы көретінін айтып жеткізе алмайды. Біреу жақсы киінсе, біреу тамақ ішу үшін қалтасына қуана ақша салады. Кейбіреулері өте қатал, айтқанын істейді. Бала қорқыныштан уақытша тыңдайды, бірақ ата-анасының қолын тастап, өзін ұстай алмайтын жағдайға тап болады.

Абай атамыздың жетінші қара сөзінде: «Кішкентай бала екі түрлі мінезді туады. Біріншісі ішіп-жеу, ұйықтау үшін туады. Бұл дененің құмарлықтары, оларсыз тән жанға қонақ үй бола алмайды және ол өспейді, қуат алмайды. Екіншіден, білгісі келеді де, кіргенде ит үріп, мал шулап, біреу күлсе, біреу жылап жатса да орнынан тұрып жүгіріп: «Бұл не? «Бұл не?», «Ол неге ысқырып жатыр?» «Бұл не үшін маңызды?» деп сұрады. Көрген-естіген нәрсенің бәрін сұрап, тыныштық таппайды. Мұның бәрі: «Білгім келеді, көргім келеді, үйренгім келеді» деген үлкен философиялық ойға негізделген. бала өз тәніне азық болуы керек, жанына да жылулық пен махаббат керек. Отбасының негізгі қарым-қатынасы ер адамға арналады. Туысқандардың да есімдері бар. Қыздардан туған балаларды жиен деп, ананың туыстарын атаған. нағашылары мен құдалары. Қазақ дәстүрінде жиенді ренжітуге болмайды, сұрағанын беріп, көңілін қалдырмауға тырысады.

Дәстүрлі қоғамда ата-анасыз өскен бала болмаған. Ата-аналар немерелерін жыр, дастан, ертегі айтып, рухани өсірді. Қазақтың байырғы дәстүрі бойынша атасы мен апасы тұңғыш немересін қолына алып, немере қызғандықтан оны балаларынан да артық өсірген. Тұңғыш немерелері әке-шешесін ата-анасы санап, туған әке-шешесін есейген соң ғана таниды. Кейде кіші ұлдың орнына атаның қара шаңырағы үлкен немересіне баратын кездер болады.

Баланың аты бала. Ол надандықтан қорғанбайды. Баланың алғашқы қадамдары да еркелеуден басталады. Бүгін бір аяғын абайсызда сындырып алса, ертең шалбары шегеге ілініп үйге оралуы әбден мүмкін. Ондайда біздікі: «Балалы әке ақылды» немесе «Балада әкенің ақылы бар» дейді. Баланың тың ойы мен сенімінің алдындағы ең беделді тұлға - әке, әлеуетті, парасатты, білімді әке. Жан дүниең сұлу болса, азамат тәрбиесінде әкенің орны бөлек.

Әке - отағасы, отбасы мүшелерінің тірегі, қамқоршысы, қамқоршысы. Отбасында ұл тәрбиесінде әкелер мен апалар ерекше орын алады.

Әке шаңырағы барша перзенттері үшін үлкен үй, қара шаңырақ деген киелі ұғымдармен ұлықталып, құрметтеледі.

Әкенің мінез-құлқы, басқалармен қарым-қатынасы және оның өнерлі танымы - ұл бала ұстануға, өсуге тиісті мұраттар. Әке қашанда баланы сөзбен емес, іспен тәрбиелейді. Нағыз ер адам қандай болу керектігін ең алдымен әке өнегесінен үйренеді. Сондықтан әке баласын ерлікке, батырлыққа, қайсарлыққа, адалдыққа, батылдыққа, ұлтжандылыққа баулу, әйелі мен баласына мейірімді болу, отағасы қандай болу керектігін өз тәжірибесінен үйрету, ең қиын үй шаруашылығын жасауға тырысу керек. үй жұмыстары.

Арақ пен темекінің зиянын қалай тоқтатуға болады? Негізінен, отбасылық татулық бұзылған, ата-ана ішімдікке салынған немесе дене шынықтыру жағынан азып-тозған жағдайда бала мен жасөспірім жиіркенішті көріністерге, айғайға, ұрыс-керіске, ұрыс-керіске төзе береді. Басқа өмірді аңсайды немесе жаман білімге тез бой алдырады, осы жаман жолға бұрылса, ағаштың бір бұтағы қисық болып қалды деп айт. Бұдан бақытсыз қыз, бұзық бала шығады. Сонымен, біз негізгі шараптан кімді іздейміз? Бұзақылық бекершіліктен басталады. Кейде үлкендердің өздері сабаққа жиі келмей қалу үшін түрлі сылтаулар айтады. Бұл жағдайда бала өтірік айтуға үйретіп жатқанын түсінбеуі мүмкін. Жас таяқ оны ішкенде өседі. Иә, «Ұяда не көрсең, не көрсең» ата-ана тәрбиесі бала өмірінде үлкен із қалдырады.

Әкенің мінез-құлқы, басқалармен қарым-қатынасы және оның өнерлі танымы - ұл бала ұстануға, өсуге тиісті мұраттар. Қазақта біреудің баласы өнегелі, өнегелі азамат болса, «Әкесі не атасы жақсы адам болған, бала екен, өнегелі жерден шыққан» деп мақтайды. «Әке көрген оқ жонар, шеше көрген оқ дәнекер» дегендей. Шығармашылығымен, ақындығымен танылған кішкентай бүлдіршіннің тәрбиесіне ерекше көңіл бөлінеді.

Қазақ халқы «Бала үміті - әке, балаға - ақтау» дейді. Баладан үміт күткен әке: «Ертең мынау қалсын - қашып кетсін» демейді, әке де елін ойлайды, ұлым мен қызым жасау деген ұлы мақсатқа жұмылса екен деп армандайды ма? ел әдемі?

Дүниедегі ең жақсы жаратылыс - кемелдікке жеткен адам. Адамның жеке басының алғашқы қалыптасуы отбасынан басталады. Оның тұлға болып өсуі, адамгершіліктің алғашқы нышандары отбасында қалыптасады, сондықтан туған шаңырағының жылуы оның жүрегінде ұзақ жылдар бойы сақталып, мәңгі есте сақталады. Отбасы - бала тәрбиесіндегі ең бірінші ұжым. Бала тәрбиесіне бақытты отбасының ықпалы зор.

Адамгершілік санасы жоғары ата-ана мен отбасы мүшелері сыйластық, сенім, қолдау, көмек көрсету, татулық пен ынтымақты, бір-біріне талапшыл, қашанда әділ, бір-біріне қамқорлық танытатын, өнерлі, іскер, азаматы бар отбасынан. өсу . . . Міне, осындай өнегелі шаңырақта туып-өскен, оқып, білім алып, қоғамдық еңбектің иесі болған қала тұрғындарының қай-қайсысынан да: «Адасқан жоқ өмірде арманына қанат қаққан жан кім?» деп сұрасаңыз, олар алдымен ата-анасына айтып береді. Ол әке мен шешенің айтып жеткізгісіз еңбегін, баға жетпес өнегесі мен тәрбиесін жырлайды. Республикалық баспасөзде жарияланған бір қызық дерек еске түседі. Қызылордадағы мектепте «Мен және менің ата-анам» тақырыбында эссе жазды. Одан кейін өрт сөндіруші Ыбырай Сапарқожаевтың балалары әкелері мен шешелері туралы, әсіресе, әкелерінің ширек ғасыр бойы осындай ауыр да қауіпті жұмысты тынымсыз, адал атқарғанын, қалай еңбек еткенін айтты. ол балаларының биік адамгершілігі, ана мен балаға деген қамқорлығы мен сүйіспеншілігі туралы көптеген жылы сөздер жазды!Кішкентай жүректердің жазықсыз және заңды мақтаныштарын жазды.

«Адамның алдынан ашылатын есік болсын. Еркек алдында тербеткен бесік болсын əйел. Бұл мақалаларда ата-ананың адамдық парызы әдемі суреттелген. «Ұлы бар үйде қуат бар, қызы бар үйде күн бар». Жүрегіңді нұрландырып, өміріңе көрік беріп, өршілдікке шақыратын өлмес даналық осы емес пе?! Шығыста: «Үш нәрсені істеген адам: яғни бала өсірген адам, ағаш пен тал өсірген адам, кітап жазған адам өлмейді» деген даналық бар.

Ана - өмірдің қайнар көзі. Ана - дана ұстаз. Ана - бала бақытының бағбаны. Ана бәрімізді өзімізді және денсаулығымызды ұмытып, басқаларға қамқор болуға үйретуі керек. Біздің арғы әжелеріміз бен туған аналарымыз аналық борыштарын адал атқарудың тамаша үлгісін көрсетті. Қазірдің өзінде қаншама аналар бар.

Әйелдің басты парызы - ана атанып, адамзат баласының көбеюіне үлес қосу, әркім ұл-қыз сүйсін, әрқайсысына отбасын құрып, еншісін бөліссін, немере, шөберенің қызығын көру - яғни әрбір адам саналы азамат, білікті жұмысшы болып тәрбиеленсін - халықтың тілегі осындай. «Бала - із, бақыт - өткен қыз» дейді халық. Ананың парызы - әйелдің барлық жақсы қасиеттерін ұлына таныту және өзінің шынайы да шексіз сүйіспеншілігімен ұлын ұлына осындай жауапты қасиеттерді көрсетуге шақырып, оның эмоционалдық дамуына себепші болады. Ұл бала мен оның анасы арасындағы қарым-қатынас белгілі бір дәрежеде қыздармен жағымды қарым-қатынас құрудың мәнін білуге, оны адамдарға қамқорлық жасауға үйретуге, басқаларға қажетті көмек көрсетуге үлес қосуға мүмкіндік береді. Жасөспірім ұлды отбасында тәрбиелеу - үлкен жауапкершілікті талап ететін үлкен мәселе, оңай емес. Өйткені осы жастағы ұл балада шығармашылыққа, өмірден өз орнын табуға талпыныстары байқалады. Осы тұста ата-ана өз жанын түсініп, уақытында нұсқау берсе, ата-ананың бала тәрбиесіндегі тапқырлығы деп бағаланады.

Бақыт кімде бар, кімде жоқ, Әңгіме болмаса - бала әңгіме, өмір гүлі, өмірдің тірегі! Ұрпағын шашып, тастап кететін жеңіл тілек, адамдық борышын ойлаудан қашатын байғұс . . . Қазақ халқы қашанда балаға, ұрпаққа үлкен мән берген. Халқымыз ең ауқатты халықтардың бірі. Сондықтан да байырғы халқымыз: «Балалы үй биік» дейді. Өйткені бала - бақыт, бала - қуаныш, бала - қуаныш, бала - мақтаныш, бала - махаббат, тірек, бала - болашақ. «Баласыз үй - қу көр» деген сөзде қаншалықты шындық бар?! Бала туды - бағасын біл. Оны халық ең алдымен ата-анасынан талап етеді.

«Ертеңгі күн жақсы болады, бәріне үлгереміз» дегендей, еріншектікпен күн өткізгендердің өкініші судан да ащы болатынын сеземіз. Сондықтан ата-ана саналы адам болуы керек дейміз. Өйткені қазақ: «Әкеге қарап, ұлын сына» дейді. Өзіне ұнаған өнегелі ұлды тәрбиелей алмаған әке ұят еді, өсе алмаған жалқау ұл әкеге тартқан ұят болды.

«Балаға ана - жастық, әке - көрпе». Демек, ұрпақ өсірудің бар азабы өмір бойы ата-ананың мойнында. «Тәрбиесіздер құртады, ата-анасын өртеді». Бұл да маңызды мақала.

«Әр шаңырақ әзір, ата-анасын сыйлаған адал ұл» деп бекер айтпаса керек. Ата-анасын қорғау қиынға соғатындар бар. Бұл надандық. Және білімсіздік. Ата-анасын сыйлағанды алыстағы да, жақындағы да ағайын сыйлайтынын әрбір жас біліп өссін. Әке үмітін, ананың ақ сүтін ақтау перзенттік парызы ұят екенін ұмытқандар.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.