Ақша нарығындағы шоттар
КІРІСПЕ
Дипломдық жұмыстың тақырыбының өзектілігі. Еліміздегі экономикалық жүйесінің нарықтық басқару әдістеріне бағдарлануы экономистер мен практиктердің барлық меншік нысанындағы ұйымдар қызметінің ақшалай факторларына белсенді қызығушылығын тудырады. Бухгалтерлік есеп нарықтық қатынастар аясында шаруашылық жүргізуші субъектілерде ерекше маңызды орын алады. Мемлекет нарықтық экономикада толығымен берік, оны бүкіл әлемдік қауымдастық қолдады. Бұл жағдайда біздің елімізде жоғары табысы бар, тұрақты және әлемдік нарықта бәсекелес кәсіпорындар неғұрлым көп болса, экономикамыздың деңгейі соғұрлым жоғары болады. Біздің еліміздің "Қазақстан - 2030" халыққа Жолдауында бүгін, ертең немесе алдыңғы отыз жыл арасындағы аралықта бұл аса маңызды мәселелердің бірі болатыны атап көрсетілген.
Компанияның жетістігі көптеген факторларға байланысты. Атап айтқанда, бухгалтерлік есепті ұйымдастыру, атап айтқанда қаржылық есеп және ішкі аудит және талдау негізгі рөл атқарады. Бұл сұрақтардың мәні - "тірі" ақпарат. Қазір бірінші ақпарат алған адам әлемді басқарады дейді. Бұл бухгалтерлік есептің маңыздылығын ашудың жалғыз жолы.
Есеп компанияны және оның негізгі ақпараттық бағыттарын жедел басқарудың ағымдағы экономикалық болжамдары мен мазмұнын қалыптастыруға қызмет етеді және сол арқылы ел экономикасының даму заңдылықтарын анықтайды.
Бұл жағдайда сенімді және нақты есеп жүйесінсіз, сондай-ақ сенімді экономикалық ақпаратсыз кәсіпорынның күрделі экономикалық механизмін басқару мүмкін емес. Бұл бағытта қаражатты есепке алу өзекті болып табылады. Нарықтық қатынастар жағдайында компаниялардың қаржылық жағдайы мен төлем қабілеттілігі ақшаны сақтандыруға тікелей байланысты.
Ұйымның ақшасы және оларды қалыптастыру көздерінің орналасуы оның қаржылық жағдайын сипаттайды, сондықтан қолда бар ресурстарды тиімді пайдаланудың әсерін жоққа шығаруға болмайды. Бұл жеткізушінің, банктің және бюджеттің міндеттемелерін тез төлеуге мүмкіндік береді,ал ақшаның, төлемдердің болмауы, тауарлы-материалдық құндылықтардың жетіспеушілігі ұйымның процесіне керісінше әсер етеді.
Елдегі тенденциялар мен нарықтық қатынастар жобасы жылдан жылға дамып келеді. Нарықтық экономиканы одан әрі жетілдіру және дамыту экономикалық байланыстарға түсетін тараптардың ақпараттық жүйелерін қамтамасыз етуде, жан-жақты талдамалық жұмыс жүргізуде, экономикалық тиімді шешімдер қабылдауда маңызды рөл атқарады. Аралық экономикалық байланыстарды құжаттау кезінен бастап пайда болған бухгалтерлік есептің рөлі мен маңызы қазіргі кезде өз орнын жоғалтпай, ой мен сананы толығымен қамтитындай дамуда.
Ақша қаражаттарының есебін анықтау және қадағалау арқылы біз кез-келген саланың жеткізушілері мен тұтынушылары кім екенін, олар қандай материалдарды сататынын, қызмет көрсететінін, олармен қандай қарым-қатынаста, қандай ережелерде, қандай құжат негізінде жүзеге асырылатындығын біле аламыз.
Мекемеде ауыр тауарлық-материалдық қорлардың көп болуы және жоғары дебиторлық берешек, әсіресе оның күдікті бөлігі және ақшаның төмен айналымы ұйымның қаржылық жағдайына теріс әсер ететіні сөзсіз. Олардың бәсекеге қабілетті қызмет түрін тұрақтандыру кез-келген кәсіпорын үшін негізгі экономикалық процесс болып табылады. Сондықтан өз қызметінің өміршеңдігін одан әрі дамыту үшін қаражаттың жеткіліктілігі талап етіледі. Саланың қайтарымдылығын дәл бағалау үшін қолма-қол ақша мен оның баламаларын дұрыс анықтау қажет.
Шаруашылық жүргізуші субъектілердің ағымдағы өтімділігін, демек, олардың қаржылық қызметі мен қаржысын сақтандыруда тауарлар мен қызметтерді сатушылар мен тұтынушыларға қолма-қол ақшаны айыру және қайта жіктеу механизмін қамтамасыз ететін қор нарығының қаржы құралдары басты рөл атқарады. Барлық қаржы құралдарының негізі қаражат болып табылады.
Кез келген шаруашылық жүргізуші субъектілерде дайын өнімді өткізу барысында, сондай-ақ материалдық құндылықтар мен негізгі құралдар мен тауарларды сатып алу кезінде бюджетке немесе басқа да бюджеттен тыс ұйымдарға көрсетілген қызметке және әртүрлі қызмет түрлеріне байланысты әртүрлі операциялар орын алады. Бүкіл кәсіпорын мен ұйым, мекеме немесе фирма әдетте жұмысты сатып алатын немесе орындайтын және дайын өнімді бір уақытта жеткізетін, сондықтан сол өнімді өндіру үшін шикізат пен материалдарды жеткізетін жеткізушілердің алдында өнім алушылар болып табылады. Мұндай кәсіпорындар, ұйымдар мен фирмалар арасында көбінесе қағаз ақшамен және қолма-қол ақшасыз төлем арқылы бытыраңқы немесе қарыздық операциялар жасалады. Қолма-қол ақшамен есеп айырысу мемлекеттің Ұлттық банк мекемесі белгілеген тәртіп пен ережелерге сәйкес жүргізілуі керек. Қаражатпен есеп айырысу қозғалысының бухгалтерлік есебін ұйымдастыру және жүргізу мақсаттары::
- Қаражатпен барлық есеп айырысу операцияларын жылдам және уақтылы есептеу.
- Субъектідегі қаражаттың толықтығын және дұрыс, тиімді пайдаланылуын тексеру.
- Есеп айырысу мен төлем тәртібін бақылау, қаражатпен байланысты кәсіпорын мен ұйымның немесе фирманың кірістері мен шығыстарын нақты және дұрыс есептеу.
Бухгалтерлік есепке қатысты негізгі принциптердің мәні мен маңыздылығын түсінбей, біз өндірістік қызметті басқару және қалыптастыру туралы шешім қабылдай алмаймыз. Сондықтан экономикалық жол бойынша тиімді шешімдер қабылдау үшін бухгалтерлік есеп шарттарын орындау және оларды өз орнында дұрыс қолдану, бастапқы құжаттарды заңды түрде ұйымдастыру немесе есеп жүйесінде қолданылатын әдістерді адал пайдалану тәсілдерін білу қажет.
Қазіргі уақытта экономикалық қатынастардың мәні мен маңыздылығын түсіну, бизнесті жүргізу және басқару, ақпаратты реттеу немесе тиімді шешімдер қабылдау маңызды мәселеге айналды. Елдегі кәсіпкерлікті дамыту қаржылық қатынастардың теориялық немесе қолданбалы негізін білу және құқықтық жүйедегі заңдылықтарды білу қаржылық және басқару процесінің нысандарын жан-жақты талдау, қолайлы шешімдер қабылдау жұмысындағы бухгалтерлік есептің маңызды рөлі болып табылады.
Дипломдық жұмыстың негізгі мақсаты-ұйымдағы операцияларды және ақша қаражаттарының есебін зерделеу, заманауи ережелерге сәйкес оларды ұйымдастыру бойынша ұсыныстар беру және ұйымның ақша қаражаттарын жүргізу туралы есептілігін талдау.
Зерттеу жұмысының міндеттері келесідей:
- Ақшаның түсінігі мен мәні және оларды есепке алуды ұйымдастырудың ерекшеліктері және оның теориялық негіздері туралы түсінік;
- Қолма-қол немесе қолма-қол ақшасыз ақша қаражатын есепке алуды ұйымдастыру;
- Компанияның ақша қаражаттарының қозғалысы туралы есептілікті талдау.
Зерттеу объектісі болып "СамрукИнвест" жауапкершілігі шектеулі серіктестігі алынды.
Зерттеу нәтижелерінің ғылыми жаңалығы. Операцияларды ұйымдастыру және ақша қаражаттарын талдау ерекшеліктерін орындауға бағытталған шаралар кешенін орындау.
Дипломдық жұмыс үш тараудан тұрады. Біріншіден, компаниядағы ақша қаражаттарымен операциялардың теориялық нысандары, оның ішінде қолма-қол ақшасыз есеп айырысу нысандары және құжаттарды ресімдеу және ақша қаражаттарын түгендеу тәртібі 1-бөлімде келтірілген. 2-бөлім есеп айырысу есебінің ерекшеліктеріне, атап айтқанда "Семтростройснаб" жауапкершілігі шектеулі серіктестігінің қаржылық-экономикалық сипаттамасына және ақша және заттай операцияларды, арнайы банктік шоттар бойынша операцияларды және басқа операцияларды есепке алу мен есепке алуды ұйымдастыруға негізделген.Енді үшінші бөлімде компанияның ақша қаражаттарының қозғалысы туралы есептілікке талдау жасалды.
Жұмыстың теориялық-әдістемелік негізін компаниядағы есеп айырысу операциялары қызметінің теориялық, әдістемелік немесе практикалық аспектілерінің жиынтығы оның ұйымдастырылуына сәйкес ұйымдастырады.
1 ҰЙЫМДАҒЫ АҚША ҚАРАЖАТТАРЫМЕН ОПЕРАЦИЯЛАРДЫ ЕСЕПКЕ АЛУДЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ
Ақшаның түсінігі, мәні және оларды ұйымдастырудың ерекшеліктері
Жақында экономист ғалымдар мен сарапшылар арасында қаржы ағындарының экономикалық мазмұны туралы екі нұсқада түсінік берді.
Біріншіден, қаржы ағындары белгілі бір уақыт аралығында кәсіпорын алған немесе төлеген ақша арасындағы айырмашылық ретінде сипатталады.
Екіншіден, сарапшы экономистердің пікірінше, кәсіпорынның қаржылық ағындары ақша қаражаттарының қозғалысы, демек, белгілі бір уақыт аралығында олардың түсуі мен жұмсалуы ретінде қарастырылады. Белгілі бір күнге, ақша ағындарының қозғалысы ескерілетін белгілі бір шарттарға сүйене отырып, қаржы ағындары ұғымын кәсіпорын алған және төлеген ақша арасындағы айырмашылық ретінде есептеуге болады.
Қазіргі бәсекеге қабілетті экономика жағдайында кәсіпорындар немесе ұйымдар қажетті жабдықты сатып алу, өнімді сату, еңбекақы төлеу үшін ақшалай қаражатты "төлем құралы" ретінде пайдаланады. Бұл екі жолмен жүреді:
- банк жүйесіндегі ақшалай емес аударымдардың түрлері;
- ақшалай өтемақы түрінде.
Қаржы нарығының күрделілігіне байланысты ақшаны басқару маңызды бола түсуде. Бәсекеге қабілеттілік ұйымды одан әрі дамыту үшін жеткілікті қаражат тартуды талап етеді. Бұл төлем есебін дұрыс ашу немесе ұйымның өтімділігін бағалау үшін қажет. Айта кету керек, ақша тараптар арасындағы есептеулерде, сондай-ақ "ақша"терминінің экономикалық мағынасында ерекше орын алады.
Нарықтық экономикада ақша ақша массасының өсуін түзету, инфляциямен күресу немесе бюджетті ынталандыру үшін қолданылады.
Ақша адамдарға бұрыннан белгілі. Бірақ ақшаның пайда болуының немесе оның қоғамдағы маңыздылығының құпиясы осы уақытқа дейін белгісіз болды. Қоғам өмірін зерттей отырып, ғалымдар ақшаның саудадағы маңызы туралы сұрақтарға жауап берді. Ақша - тауар өндірісінің өнімі.
Айта кету керек, зиянсыз нәрсенің құндылығы жоқ, өйткені адам еңбегіне лайық емес нәрселердің құндылығы жоқ. Мысалы, жаңа тың жерлер, өзендер мен теңіздер немесе жабайы жемістер және т. б.
Демек, өнімге сіңетін қоғамдық күштер өнімнің өзіндік құны болып табылады. Егер бұл 1-ші мәселе болса, онда 2-ші мәселе-бұл еңбек шығындарының өзі өнімді құнды ете алмайды. Сіз ұстай аласыз ба, құндылықты иіскей аласыз ба?
Өнімнің бағамы болуы үшін қандай да бір үлкен жағдай болуы керек-оның өнім өндірісі немесе өндірістік қатынастар, соның ішінде айырбастау қатынастары болуы маңызды. Бұл тек тауар өндірушілердің қарым-қатынасы.
Айырбастау уақыты белгілі бір тауарды басқа тауарға, яғни айырбас бағамына теңестіретін уақытта көрінеді.
Өнімдердің құны зертханада физикалық немесе химиялық талдаудан өтпеуі керек.
Өтімділік заманауи салалық талаптарға сәйкес келеді. Олардың әрқайсысының өтімділік деңгейі әртүрлі. Мысалы, өнімді өндіру және қызмет көрсету кезінде пайдаланылатын материалдарды сатып алуға қаражат қарастырылған.
Тұтынушыға тауар (қызмет) қажет және ол несиеге жүгінеді. Несиелер ұйымның арнайы шотына төленген кезде қолма-қол ақшамен немесе қолма-қол ақшамен өтеледі және уақыт өте келе айналым қоры бұрынғыға дейін қалпына келтіріліп, айналымның әр түрлі деңгейінен өтеді.
Ақша, өз кезегінде, барлық басқа тауарларда жасырылған тауар, қажет болған жағдайда валюта бағамына бағынатын валютаның қалыптасуына байланысты кез-келген қызығушылықты немесе тілекті өзгерте алатын сиқырлы құрал.баға.
Баға-құнның ақшалай сипаты. Ол мәннен үлкен немесе кіші болуы мүмкін немесе бірдей болуы мүмкін.
Ақша-ең жылдам дамып келе жатқан активтердің бірі. Ол тез қолданылады, өйткені әр операцияны қолма-қол жасауға болады және міндеттемелерді орындау көп уақытты қажет етпейді. Қаражаттың болуы бюджетке, жұмысшыларға проблемалары бар адамдарды бақылауға көмектеседі.
Компания өз қызметі барысында қажетті тұрақты салааралық байланыстарға ие, атап айтқанда:
- жеткізушілерден сатып алынған брондау үшін;
- тұтынушылардан жиналған қаражат үшін;
- көлік компанияларының жабдықтарды беруі үшін;
- салық органдарынан алынатын салықтар немесе бюджетке төленетін басқа да төлемдер;
- басқа ұйымдармен және кәсіпорындармен, бірлестіктермен және жеке тұлғалармен түрлі іскерлік операцияларда;
- жұмысшылардың немесе қызметкерлердің жалақысы және т. б.
Ақшалай келісімдерді қазіргі уақытта ведомстволық бағынысты банк ұйымдары төлеушінің шотынан ақшаны қабылдаған тұлғаның шотына жедел төлемдер нысанында жасайды. Контрафактіге қарсы келісімдерді қолдану мемлекетке банктен ақшаны тегін алуға, олардың тартымдылығын жүйелі түрде тексеруге, жекелеген мекемелерде қолма-қол ақшаға деген қажеттілікті азайтуға және барлық қаражаттың сақталуын қамтамасыз етуге мүмкіндік береді.
Сонымен қатар, сауда нүктелері мен жеке тұлғалар арасындағы тұтыну тауарларын сатып алу және сату кезінде қазынаға тауарларды сатудан түскен ақшалай кіріс түрінде келіп түсетін, содан кейін банкке аударылатын қолма-қол ақшаның үлкен сомасы пайдаланылады. .
Бөлшек саудадан немесе мейрамхана қызметінен түсетін табыс банк бөлімшесіне түсетін соманың тоқсан пайызына дейін құрайды. Осылайша, басынан бастап сауда компаниясының кірісі Банктің қазынасын қаржыландырудың негізгі көзі болып табылады. Демек, бөлшек кірісті қамтамасыз ету және экономикалық кірісті банктерден банктерге уақтылы немесе толық алуға немесе аударуға күнделікті бақылауды қамтамасыз ету қажет.
Экономика салаларында қолма-қол ақша айналымының, есеп айырысудың немесе кредиттеудің бірыңғай қағидалары негізінде есеп айырысу немесе кредиттік операцияларды жүзеге асыра отырып, банк ұйымдары елдегі ақша айналымын жақсырақ нығайтады, есеп айырысу-кассалық тәртіпті қолдайды, нормативтік-құқықтық актілердің дұрыс ұйымдастырылуын қамтамасыз етеді; материалдық-техникалық жарақтандыру. немесе барлық ұйымдардың қаржы-шаруашылық қызметінің рентабельділігін арттыру және ақшалай қаражаттың ұтымды пайдаланылуын қатаң бақылау.
Қолма-қол ақшаны немесе есеп айырысу операцияларын есепке алуды дұрыс немесе ұтымды ұйымдастыру есеп айырысу және есеп айырысу-кассалық операцияларды жүргізу ережелерін қатаң сақтауды, олардың белгілі бір жерде пайдаланылуын мерзімді тексеруді, сондай-ақ кассада қолма-қол ақшаны, қолма-қол ақшаны беруді қамтамасыз етудің қажетті шарты болып табылады. немесе тарату. Оның басты міндеті-қатаң тәртіпті сақтау.
Бұл жұмысты орындау көбінесе бухгалтерлік есеп құралдарына байланысты, сондықтан қолма-қол ақшаны есепке алу келесі негізгі міндеттерді орындау үшін қажет:
- Ұйымдар мен кәсіпорындардың кассаларына чектердің толық және уақтылы түсуін қатаң күнделікті бақылау;
- Кәсіпорындарда ақша қаражаттарының дұрыс сақталуы мен қозғалысына тұрақты және қатаң бақылауды қамтамасыз ету;
- белгіленген тәртіптің дұрыстығы, кассалық операцияларды есепке алудың заңдылығы мен орындылығы, сондай-ақ оларды бухгалтерлік есепке уақтылы және дұрыс енгізу;
- банк мекемесіне ақша қаражатының тез немесе толық аударылуын бақылау, қабылдау бөлімдерінің ақша қаражатын пайдалану көлемін (нормаларын) қатаң сақтау;
- қолма-қол ақшаны, банктік немесе өзге де банктік шоттардағы қалдықтарды уақтылы түгендеу, қолма-қол ақшаның жеткіліксіздігі мен ұрлануының дәлелденген жағдайларын толық және уақтылы өтеу, нәтижелерді бухгалтерлік кітаптарда көрсету немесе қаралатын элементтердің сенімділігіне кепілдік беру.
Жоғарыда аталған кассалық операцияларды орындау үшін кассалық тәртіпті дұрыс сақтау қажет.
Ол ірі ақша операцияларына қатысатын барлық агенттердің есеп беру талаптарын қатаң сақтауына негізделген.
Өтімділік заманауи салалық талаптарға сәйкес келеді. Олардың әрқайсысының айналым дәрежесі әртүрлі. Мысалы, қаражат өнім өндіруде және қызмет көрсетуде қолданылатын материалдарды сатып алуға бөлінеді.
Тұтынушыға тауар (қызмет) қажет және несие алуға өтініш береді. Несиелер ұйымның арнайы шотына қолма-қол ақшамен немесе төлем кезінде қолма-қол ақшамен өтеледі және уақыт өте келе айналым қоры бұрынғы күйіне қайтарылады және айналымның әртүрлі деңгейлерінен өтеді.
Ақша-бұл өз кезегінде барлық басқа тауарларда жасырылған тауар, қажет болған жағдайда бағаның айырбас бағамына байланысты валютаның қалыптасуына байланысты кез-келген қызығушылықты немесе тілекті өзгерте алатын сиқырлы құрал.
Баға-бұл құндылықтың ақшалай сипаты. Ол берілген мәннен үлкен немесе кіші болуы мүмкін немесе бірдей болуы мүмкін.
Қолма - қол ақша және оның баламалары-бұл бухгалтерлік баланстағы жоғары өтімділігі бар ақша қаражаттары мен ағымдағы активтерден тұратын санат (яғни 90 күн ішінде қолма-қол ақшаға айналатын активтер).
Ақша қаражаттары және олардың баламалары
Қолма-қол ақша
Нарықта айналымдағы бағалы қағаздар
Коммерциялық қағаз
Ақша нарығындағы шоттар
Депозиттік сертификат
Қысқа мерзімді мемлекеттік облигациялар
Сурет 1 . Ақша қаражаттары және олардың баламалары ретінде ерекшеліктері
Ескерту: автор дереккөздер негізінде құрастырған
Ақшалай баламаға жатқызудың екі негізгі критерийі мыналар:
Салыстырмалы түрде белгілі құны бар қолма-қол ақшаға оңай айырбасталады (яғни тәуекел деңгейі төмен)
Сыртқы факторлардың минималды әсерімен қысқа мерзімді өтеу мерзімі (мысалы, пайыздық мөлшерлемені төмендетукөтеру)
Бұл активтердің барлығы жоғары өтімділікке ие, яғни иесі қысқа мерзімді инвестицияларды тез сата алады және қолма-қол ақшаға айналдыра алады.
1.2 Қолма-қол ақшасыз есеп айырысу нысандары және олармен байланысты құжаттарды ресімдеу тәртібі
Әр түрлі ұйымдар өз қызметі барысында басқа жеке немесе заңды тұлғалармен өзара әрекеттесетіні белгілі. Сол кездегі барлық дерлік операциялар қолма-қол жасалды деп айтуға болады. Ақша қаражаттары бойынша есеп айырысу нақты заңға сәйкес жүргізілуі керек. Біздің елімізде жұмыс істейтін мекемелер Қазақстан Республикасының банк мекемесі белгілеген ережелерге сәйкес қолма-қол ақшамен есеп айырысуды жүзеге асырады.
Есеп айырысу құжаттарының түрлері немесе оларды ресімдеу және тарату, төлемдер мен аударымдар банктерде жанжалсыз есеп айырысу арқылы жүзеге асырылған жағдайда, Қазақстан Республикасындағы қалалық қоныстарды қоспағанда, есеп айырысу туралы ережемен және соқтығысуды жүзеге асыру қағидаларымен реттеледі. бос қолма-қол ақша. Қазақстан Республикасы бойынша есептеу және аудару. Бұл ережелер мекеменің шарттық қатынастарға қатыспау принципіне, ұйымдардың бухгалтерлік есеп нысанын еркін таңдауға, олардың келісімі мен келісім жасасуына негізделген.
Қазақстан Республикасында қаржылық аудит жүргізу тәртібі Қазақстан Республикасында қаржылық аудит жүргізу тәртібіне негізделген.
Өтінімдерді қайтарумен есеп айырысу. Жөнелтуші лауазымын білдіретін алушы банкке тапсырмада көрсетілген соманы басқа ұйымға (алушыға) аударуды тапсырады.
Осы төлем құралының көмегімен жөнелтуші өзіне қызмет көрсететін банктің субъектісіне: тауар-материалдық құндылықтарды немесе олардан алынған қызметтерді жеткізушілерге; мерзімі өткен шоттарды төлеуге; төленбеген сәлемдемелерді қайта орауға; салық органдарына салықтар мен аударымдар бойынша; несиеге сатып алынған тауарлар үшін жұмысшылар мен кәсіподақ ұйымдары қызметшілерінің жалақысының сомасына; ақшалай қаражатты аударуға нұсқау береді. шарт бойынша міндеттемелерді орындамау немесе тиісінше орындамау,
Сатып алушымен есеп айырысуды жүзеге асыру үшін пайдаланушы № 0401002 нысаны бойынша төлем тапсырмасын ол жеткізілген банкке жібереді. Төлемдерді үш немесе одан да көп алушыларға аударған кезде төлеуші мен аңшының аты-жөні, олардың шот нөмірі және бөліп төлеу сомасы көрсетілген № 10401003 нысаны бойынша жиынтық өкім дереу ресімделеді. бұл көрсетілген. Алушыға аударуға жататын төлем тапсырмасының жалпы сомасы егжей-тегжейлі көрсетіледі және алушының банктік шоттарының жазбаша көшірмелерімен бірге депозитке салынады.
Банк клиенттің шотында жеткілікті қаражат болған жағдайда ғана аванс беруге және алдын ала төлеуге төлем тапсырмаларын қабылдайды. Құрылған резервтер немесе көрсетілген қызметтер банктік кредиттер бойынша дебеттік төлем операцияларымен өтелмейді. Аванс келісімшарттарда көрсетілген мерзімдер мен сомалар арасында ақша қаражатын аудару арқылы беріледі.
Жеткізушілер мен сатып алушылар арасындағы өзара келісімшарттар келісімшарт негізінде бюджеттік төлемдер түрінде жасалуы мүмкін. Бюджеттік төлемдер мерзімді көлік қорларында қолданылады. Брондау кезінде транзиттік сәлемдемелер үшін мерзімді төлемдер пайдаланылмайды. Әрбір жоспарланған төлемнің сомасы төлемдердің келісілген жиілігіне және алдағы тоқсандағы қорлардың көлеміне байланысты екі бетте көрсетіледі.
Күнделікті негізде немесе жеткізуші мен сатып алушының өзара мақұлдау кезеңінде мезгіл-мезгіл жоспарлы өтемақы төлеуге рұқсат етіледі. Іріктелмеген төлемдердің уақытын есептеу кезеңінің орташа жұмыс уақытына тең етіп белгілеу қажет. Бір айдағы тауарлар мен материалдардың жеткізілу санын бір айдағы жұмыс күндерінің санына бөлу арқылы күн ішінде жоспарланған төлемдердің санын білу ұсынылады. Әрбір күтілетін комиссияға банкке бір ғана төлем тапсырмасы беріледі.
Екі тарап та нақты алынған тауарлық-материалдық құндылықтар мен күтілетін төлемдерге негізделген есептеулерді кем дегенде ай сайын білуі керек және қайта есептеулер келісімшарт талаптарына сәйкес жүзеге асырылады. Бұл жағдайда баға айырмашылығы төлем тапсырмасынан алынуы мүмкін және келесі төлем кезінде ескерілуі мүмкін. Ағымдағы шоттарды біле отырып, айдың соңғы төлеміне дайындалу ұсынылады, өйткені негізгі күні өзара қарыз үлкен болады (бір күндік жөнелту сомасынан аспайды).
Төлемдер жүйелі, мерзімінен бұрын немесе тараптардың келісімі бойынша кеш жүргізілуі мүмкін.
Үлкен мәміледе шағын төлемдер.
Аванстық және кейінгі төлемдер төлем мерзіміне нұқсан келтірместен Тараптар арасындағы шарттық қатынастардың соңында жасалуы мүмкін.
Ұйымдар байланыс қызметтері арқылы төлем тапсырмаларына ақша аудара алады:
Жеке тұлғалардың атынан қаражат (зейнетақы, азық-түлік, жалақы, ваучерлер, шығармашылық сыйлықтар);
- Банкі жоқ кәсіпорындардың ауыл шаруашылығы жұмыстарын ұйымдастыруға жұмсаған шығындарын өтеу.
Тауарды қайтаруға тапсырыстармен есеп айырысу. Төлем тапсырмасы-өнім берушінің (алушының) көрсетілген жалақыны төлеу туралы талабы, ол жөнелтушіге өнімдер мен тауарларға белгіленген қажеттілікті растайтын құжаттар негізінде ұсынылады.
Жеткізуші сатып алушыға 4 төлем тапсырмасын берді, онда осы төлем әдісімен жөнелтілген өнімдер мен тауарларға растайтын құжаттар ұсынылды. Егер өнім берушіге бір немесе екі төлем тапсырмасы жіберілсе, ол белгіленген тәртіппен төлем тапсырмасының телнұсқасын ресімдейді және оны екі данада береді. Жіктеу жеткізушінің банкіне төлем тапсырмасымен бірге жіберіледі. Бұл түбіртектерді жеткізушінің банкіне ұсыну транзакция төлемі туралы түбіртектерді алу ретінде белгілі және жеткізушінің банкке төлемнің расталғанын растау немесе Жеткізушінің шотынан қажетті шегерімдерді жасау туралы Нұсқауы ретінде түсінілуі керек. Жеткізушінің қауіпсіздік сертификаттарын алғаннан кейін жеткізушінің банкі өзінің байланыс деректерінің дұрыстығын тексергеннен кейін өтінімдер тізімінің бірінші данасын өзіне қалдырады, ал екіншісі құжаттарды жинау туралы банктің түбіртегімен бірге жеткізушіге қайтарылады.
Жеткізушіде төлем талаптарының 4-ші данасы бар-төрт данада жазылған тапсырыстар және төлемді уақтылы алу қолданылады. Тексеруден кейін жеткізушінің Банкі төлем түбіртектерінің қалған көшірмелерін сатып алушының банкіне жібереді. Сатушының Банкі клиринг бойынша нұсқаулар алады, оларды тіркейді және барлық көшірмелердің алынған күнін хабарлайды, содан кейін оларды акцепт үшін төлеушіге жібереді.
Ақша қаражатының эмитенті төлем талаптары-өкімдер берілген және өтемақы талаптары-өкімдерді қабылдаудан бас тартылған күннен бастап үш жұмыс сағатынан кешіктірмей жіберуге тиіс.
Өтемақы құжаттарын қабылдаудан толық бас тарту мынадай жағдайларға әкелуі мүмкін: өнім берушінің тауарды жеткізуге арналған түпкілікті келісімшарт ережелерін сақтамауы; келісімшартта көрсетілмеген өнімдер мен тауарларға немесе аяқталмаған бұйымдарға, тауарлар мен қызметтерге келтірілген залалды өтеу туралы құжаттарды ұсынуы; тауарды мерзімінен бұрын жөнелту. сатып алушының келісімінсіз өнімдер мен жүктер; сапасы төмен өнімдер мен тауарларды жөнелту кезінде жеткізушінің төлем сертификаттарын қабылдаудан ішінара бас тарту мынадай жағдайларда орын алуы мүмкін: жеткізуші тапсырыс берілген өнімдер мен тапсырыс берілмеген өнімдерді, сондай-ақ тауарларды, сондай-ақ келісімшарттарда жазылғандай тым көп тауарларды жөнелткен кезде; бағаны бұзған кезде Шартта көрсетілген; қате жазба болған жағдайда тауарға ілеспе немесе төлем құжаттарындағы арифметикалық тіркелімде және т. б. Акцептен ішінара бас тартқан жағдайда, ақша алушы мұндай келісімді өнім берушіге, толық негіздемемен есептелген сомаға (ақша алушы төлемнен қандай тауарды алмаған, қай сыныпта баға тым жоғары және т.б.) акцептеуден бас тартады.
Кез келген уақытта төлем тапсырмасын қабылдаудың мүмкін .стігі шарттың ең маңызды тарауына міндетті сілтемемен негізделуі тиіс, ол клиентке сақталмау себептерін және басқа да заңды фактілерді көрсете отырып, акцептен бас тартуға толық құқық береді. Әйтпесе, төлеуші жеткізушінің алдында сот тәртібімен жауап береді.
Кедендік ресімдеуге тапсырыстар шикізатқа арналған құжаттармен және төлеуден бас тарту туралы хабарламамен бірге тікелей жеткізушіге қайтарылады. Сонымен қатар, сатып алушы жеткізушінің нұсқауларын алып, тауарды жаңа тұрғылықты жеріне жіберуге, дереу қорғауға, жауапкершілігін растауға және осының бәрін орындауға міндетті.
Сатушы төлеуден бас тартатын жылдам әрекет ететін тауарлар жеткізушінің шотынан сатып алушыларға аударылуға жатады немесе оларды сатудан түскен түсім жеткізушіге аудару үшін банкке аударылады.
Төлеушінің шоттарында қаражат жеткіліксіз болған жағдайда банк Төлеуші қабылдаған есеп айырысу тапсырмаларына сәйкес төлем жүргізеді.
Төлеушінің шоттарында ақша қаражаты болмаған немесе жетіспеген кезде төлеуші пайыз және сыйақы есептеле отырып, қабылданған төлем тапсырмаларын N 2 кабинетке енгізуге міндетті.
Нарықтық экономика жағдайында шот-фактура болашақта ең көп таралған өтемақы құжаттарының біріне айналуы мүмкін. Шот-фактура-бұл біржақты қаржылық міндеттеме болып табылатын қатаң түрде жасалған төлем құжаты. Шот-фактура-шот-фактураны уақтылы төлеуді талап етуге құқығы бар шот-фактураны жасаушының шот-фактураны жасаушыға жазбаша дебеттік міндеттемесі.
Шот-фактура заңгер немесе шот-фактура жасаған жеке тұлға болып табылады. Таратушы-бұл шотқа салынған ақша сомасын алуға құқығы бар заңды азамат. Шот-фактураларды ресімдеу немесе ұсыну тәртібі "Қазақстан Республикасының туы туралы"Қазақстан Республикасының Заңында белгіленген.
Шот-фактуралардың екі негізгі түрі бар: қарапайым (бір реттік) немесе аударылған (бақыланатын). Шот-фактура (тек) - тұтынушыға сұраныс бойынша немесе одан кейін төленген шот-фактурада көрсетілген сомада миллиардтаған долларды қабылдау міндеттемесі бар шот-фактура. Шот - фактура (ТРАТТ)-шоттың бірінші иесінің (төлеушінің) өтініші немесе шот-фактурада көрсетілген ақша сомасы негізінде Кеме (Биллистер) үшінші тарапқа (Билсталерге) берген шот-фактура. Шот-фактура болашақта қайтарылады.
Аударым шоты мынадай ақпаратты қамтуы тиіс: құжаттың негізгі мәтінінде қамтылған немесе құжат тілінде жазылған" шот-фактураның " атауы; себебін түсіндірмей белгілі бір ақша сомасын тәркілеу туралы өкім; борышкердің (төлеушінің) аты-жөні; төлем мерзімін көрсету; төлеуге қажетті орынды көрсету; кімге немесе кімге жүргізілетінін көрсету төлем; вексельдің жасалған күні мен орнын көрсетеміз; вексель эмитентінің қолын қойыңыз (жай вексель). Жазбаша талаптардың бірі болмаған жағдайда, мынадай жағдайларды қоспағанда, құжатты беру мүлдем жарамсыз болады: белгіленген мерзімсіз аударым вексельдің айтылуына сәйкес төленуге жататыны көрсетілген; төлем орны төлеушінің (вексель ұстаушының) күнделікті орналасқан жері болып есептеледі, егер төлеушінің атымен көрсетілген орын болмаса, төлем орны аударым векселінің атауымен қатар көрсетілген жерде қол қойылған болып есептеледі, егер жасалған орны егер аударым векселі жазылмаған болса, оған аударым векселінің атауымен қатар көрсетілген жерде қол қойылады.
Аударым векселі (тратта) үшінші тараптың есебінен берілуі мүмкін, ол вексель берушінің өкімі бойынша төленуі тиіс, сондай-ақ вексель берушінің өзі есебінен жүргізілуі мүмкін. Шотты үшінші тарап кондоминиумда немесе бөлек жерде төлей алады.
Аударым шотын келесі мерзімдерде төлеуге болады: жөнелту кезінде: жөнелтілгеннен кейін белгілі бір уақыт ішінде; жазғаннан кейін біраз уақыттан кейін; бір күннен кейін. Бір төлем мерзімі немесе бір төлем мерзімі бар аударым шоттары енді талап етілмейді.
Валюта шоты бірнеше теңдестірілген модельдерден тұруы мүмкін. Бұл көшірмелерде сертификат мәтінінде тиісті нөмірлер болуы керек; әйтпесе, әрбір көшірме шот-фактура ретінде қарастырылады. Егер шот-фактурада оның бір данада жазылғаны көрсетілмесе, шот-фактураны сатушы бірнеше көшірмені сұрап, ала алады. Индоресидиге жаңа киім үлгілерін қосу керек.
Бұл бел ережесі жауапкершіліктен босатады, бірақ ол басқа модельдерге арналмаған. Алайда, төлеуші қабылданған немесе қайтарылмаған көшірмелерге жауапты болуы мүмкін.
Толық үлгілерге қол қою немесе оларды ақшаны қайтармай қайтару үшін әр түрлі адамдардың, сондай-ақ кейінгі тыңдаушылардың атынан ішкі көшірмелер қажет.
Бала асырап алуға көшірмелерін жіберген адам қалған көшірмелерінде осы көшірмелері бар адамның тегі мен атын көрсетуге міндетті. Соңғы адам басқа көшірмені құқық иесіне беруі керек. Егер ол жоқ болса, күйеу жігіт қарсылық білдірді: қабылдау туралы өтініш еленбеді; сіз шағымдану құқығыңызды келісім алу немесе басқа көшірмені қабылдамау ықтималдығы аз екенін растағаннан кейін ғана пайдалана аласыз.
Кепілгер барлық осындай адамдарға қатысты талап қоюға, олардың міндеттемелерін орындауға және олардың кез келгеніне жеке немесе ұжымдық түрде заңды талап қоюға құқылы. Төлем жасалғаннан кейін шот-фактураға қол қойған барлық тұлғалардың құқықтары бірдей. Кез-келген менеджер бұл құқықтарды сатып алғаннан кейін сатып ала алады. Міндетті тұлғалардың бірімен шарт жасасу, егер олар бірінші міндеттеме бойынша міндетті болса да, басқа тұлғалардың шарт жасасуына әсер етпейді.
Шарт жасасуға құқығы бар кез келген адам жауапты тұлғалардың біріне жаңа шот-фактура жасау арқылы өтемақы ала алады, егер басқаша көрсетілмесе, өтемақы сол тұлғаның мекен-жайы бойынша төленеді.
Жоғарыда көрсетілген талаптар деңгейіне қосымша, мәміленің соңында пострасчет жасалуы мүмкін (ставка аяқталғаннан кейін қайтарылатын пайыздар).
Егер кері шот-фактура шот-фактура деп жарияланған жағдайда, оның бағасы кепіл ұстаушының тіркелген Кеңсесінде тіркелген Билсталер кеңсесінде ұсынылған шот-фактура үшін белгіленген мөлшерлеме бойынша шот-фактурада көрсетіледі.
Сондай-ақ, кері белгінің қолданылу мерзімі ұзартылған жағдайда, жеткізу сомасы эмитенттің тұрғылықты жерін бере алатын адамның тұрғылықты жері бойынша кері белгіде көрсетілген сомамен айқындалатын болады.
Жеке және заңды тұлғалардың, егер бұл тиісті келісімде көзделсе және "Қазақстан Республикасында шот-фактураны беру туралы" заңды бұзбаса, Қазақстан Республикасының аумағындағы бірлескен филиалдарда жай немесе ауыстырылатын шот-фактураны пайдалануға құқығы бар. Қазақстан". Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі құрған.
1.3 Ақшалай қаражаттарды, ақшалай құжаттарды және қатаң есептілік бланкілерін түгендеу
Ақша қаражатының немесе басқа да бағалы қағаздардың (титулдардың, қала сыртындағы тұрғын үйге арналған купондардың және т.б.) жай-күйі мен сақталуын тексеру үшін касса аппаратын кенеттен тексеру айына кемінде бір рет жүргізіледі. Түгендеу мекеме басшысының өкімі бойынша жүргізіледі, ол кассирмен бірлесіп бірінші кезекте кассирдің қолма-қол ақшаны және басқа да құндылықтарды сақтау жөніндегі талаптарды сақтауын, өрт сөндірушіні техникалық жарақтандыруды ескереді. дабыл, кассир мәртебесі және т. б. Түгендеу жүргізілмес бұрын комиссия кассалық чекті береді, онда есеп пен кірістер мен шығыстар тізімдемесінің басында барлық кіріс кассалық ордерлер және оларды алмастыратын кассалық кітаптағы басқа құжаттар жазылады. Бұл чек кассаның жоғарғы жағында орналасқан. Кассалық есепке ұйымның Бас бухгалтері қол қояды. Комиссия кассалық аппаратты кассирдің қатысуымен тексереді және төлем кезінде қолма-қол ақша қалдығын есептеудің дұрыстығын анықтайды.
Сонымен, комиссия төлем кезінде барлық ақшаны жеке бланкілерде немесе банктік пакеттерде көрсетеді. Қазынашылық қолхаттарды, бағалы қағаздарды және қазынашылық есепті, сондай-ақ қатаң есептілік нысандарын егжей-тегжейлі тексеру нәтижелері "қазынашылық есептің болуы туралы түгендеу актісімен (10-нысан)" немесе "қазынашылық есептің болуы туралы түгендеу актісімен (10-нысан)" айқындалады. "Нысандар және бухгалтерлік құжаттар" (тасымалдаушының нысаны № 16) комиссия толық көлемде және қолма - қол ақшамен ресімдейді және шешіммен екі данада, жауапкершілік (ақша қаражаты) берілген жағдайда-үш данада қол қояды.
Бөлімнің соңында контексте көрсетілген жауапкершілікті өз мойнына алған адамның тексеру шотында барлық қаражаты бар екендігі туралы түбіртек орналастырылады.
Егер фактілер анықталса, кассир осы ауытқулардың себептері мен жағдайларына жазбаша түрде қол қояды, олар да гравюраға қойылады.
Айта кету керек, кассир кассадағы қолма-қол ақшаның нақты сомасын растай алмайды, ол кассада қолма-қол ақшаның болуымен расталады, оларға берілген немесе клиент қол қойған шығыс кассалық тапсырыстарды растамай. төлемдер тізімінде. Бұл сома тапшылыққа айналады және кассир оны төлей бастайды және оны кіріске айналдырады. Ақша аударымдарын жеткізу ақысы белгіленбеген қолма-қол ақша ақшалай пайда болып саналады және ұйымның кірісіне қосылады.
Мекеме басшысына банкті түгендеу барысында анықталған қолма-қол ақша тапшылығының сомасы туралы шешім белгілі болғанға дейін шоттарда келесі жазбалар жасалады:
"Қоймада жоқ және бүлінген Тауарлар үшін"1280 баллды талқылау
1010"қораптағы қолма-қол ақша"
1011"қолма-қол шетел валютасы"
Кассада ақша тапшылығын жою туралы шешім қабылдағаннан кейін мекеме басшысы Келесі шот-фактураны ұсынады:
"Уақытша қызметкерлер "берешекті өтеу" материалдық залалды есепке алу"
1280 "Өзге де қысқа мерзімді қарыздар" қосалқы шотының "ақаулар мен зақымданулардан танылмаған ішінара шығындарға"кредиті
Қолма-қол ақшаны кассаға беру кезіндегі олқылықты толтыру үшін кіріс төлем тапсырмасына ұқсас келесі брондау жасалады:
Міндетті дебеттік шот:
ДТ: 1011"кассада қолма-қол төлеу"
ДТ: 1010 "кассада қолма-қол төлеу"
CT: 1250 "қысқа мерзімді кадрлық өзгерістер".
Түгендеу жүргізу кезінде кассалық чектен кассада жатқан қолма-қол ақшаның үлкен сомасы алынады және бухгалтерияға мынадай жазба енгізіледі:
Шоттар бойынша қарыздар:
ДТ: 1011"шетел валютасындағы қолма-қол ақша"
ДТ: 1010 "кассада қолма-қол төлеу"
КТ: 6280"басқа шығыстар"
Шағын кәсіпорындарда ақша айналымы тек кішігірім операциялар аясында жүзеге асырылатындықтан, ақша қозғалысын мекеменің басшысы мен бас бухгалтері бақылай алады. Күніне он немесе тіпті жүздеген операциялар жүргізілетін ірі кәсіпорындарда менеджерлер не болып жатқанын бақылай алмайды. Сонымен қатар, біз тек қызметкерлердің адалдығына және мұқият ішкі бақылауға сенеміз. Сонымен қатар, сыртқы аудитор мұндай ұсақ-түйектерге назар аудармайды. Дегенмен, бұл оның негізгі функционалдық функциясына қатысты емес. Жағдайларды ескере отырып, мекеме ішкі аудит қызметін немесе ревизияны жүргізуі керек.
Ақша қаражаттарын жылжыту, оларды алу және аудару операциялары тиісті құжаттардың дұрыс ресімделуін талап етеді. Толтырылған төлем тапсырмалары мен ақша қаражатын алу туралы түбіртектер немесе басқа қаржылық құжаттар тиісті түрде ресімделген және ешқандай жағдайда түзетілмейді. Кассалық операцияларды жүргізуге арналған өтінімдерде "қабылданды" немесе "Төленді" деген мөртаңба қойылады, уақыты мен қолы көрсетіледі. Осылайша, ақша аудару құжатымен құжаттарды қалпына келтіруге және ақша алуға мүмкіндік жоқ.
Шағын бизнесіңіздің ақша ағынын қалай жақсартуға болады дегенді қарастырсақ.
Шағын бизнес иесі ретінде сіз әрқашан ақша ағынын жақсарту жолдарын іздейсіз. Мұнда сізге көмектесетін бірнеше кеңестер берілген:
1. Клиенттерге уақытында есепшот ұсынғаныңызға көз жеткізіңіз. Шот-фактураларды неғұрлым тезірек жіберсеңіз, соғұрлым тезірек төлем аласыз.
2. Шығындарыңызды қадағалаңыз және артық ақша жұмсамағаныңызға көз жеткізіңіз. Мүмкіндігінше шығындарды азайтыңыз және ақшаны тек қажетті тауарларға жұмсаңыз.
3. Шоттарын мерзімінен бұрын төлейтін клиенттерге жеңілдіктер ұсыныңыз. Бұл оларды ертерек төлеуге итермелейді және сіздің ақша ағыныңызды жақсартады.
4. Деректерді жинаудың сенімді процесін енгізіңіз. Төлемдерді кешіктіретін клиенттерді қадағалап отырғаныңызға көз жеткізіңіз және үнемі еске хабарлама жіберіңіз.
5. Клиенттерге қаржыландыру нұсқаларын ұсынуды қарастырыңыз. Бұл оларға уақыт өте келе тауарларыңызға немесе қызметтеріңізге ақы төлеуге және ақша ағынын жақсартуға көмектеседі.
Сурет 2. шағын бизнесіңіздің ақша ағынын қалай жақсартуға болады
Осы кеңестерге сүйене отырып, сіз өзіңіздің шағын бизнесіңіздің ақша ағынын жақсарта аласыз және сіздің бизнесіңіздің үздіксіз жұмыс істеуін қамтамасыз ете аласыз.
Шағын бизнесіңіздің дебиторлық берешегін жақсарту бойынша мынадай кеңестерді ұсынамыз сурет төменде келтірілді.
1. Клиенттеріңізді олардың шот-фактуралары туралы хабардар етіп отырыңыз:
Клиенттеріңіз әрқашан сізге не қарыз екенін және төлем қашан жасалуы керек екенін білуі керек. Оларды жаңартып отыру үшін ай сайынғы немесе апталық үзінді көшірмелерді жіберіңіз және төлемді пошта арқылы оңай жібере алатындай етіп өз мекен-жайы мен маркасы бар конвертті шоттарыңызға қосыңыз. Сіз сондай-ақ төлемдерін әрдайым уақытында жасайтын клиенттер үшін автоматты төлемдерді орната аласыз.
Кәсіби коллекторлық агенттікті жалдаңыз:
Бухгалтерлік бағдарламалық жасақтаманы қолданыңыз
Клиенттеріңізді олардың шот-фактуралары туралы хабардар етіп отырыңыз
Сотқа беріңіз:
Мерзімінен бұрын төлеген кезде жеңілдіктер ұсыныңыз:
Ескерту Сурет 3.
Шағын бизнесіңіздің дебиторлық берешегін жақсарту үшін қандай шаралар қолдануға болады
2. Бухгалтерлік бағдарламалық жасақтаманы қолданыңыз:
Дебиторлық берешекті бақылауды едәуір жеңілдететін көптеген керемет бухгалтерлік бағдарламалар бар. Бұл бағдарламалар сізге кімнің қарызын, қанша қарызын және төлемдерді қашан жасау керектігін бақылауға көмектеседі. Осы бағдарламалардың көпшілігі төлемдерін кешіктіретін клиенттерге автоматты түрде еске салғыш хаттар немесе мәтіндік хабарламалар жіберуге мүмкіндік береді.
3. Мерзімінен бұрын төлеген кезде жеңілдіктер ұсыныңыз:
4. Кәсіби коллекторлық агенттікті жалдаңыз:
Егер сізде шоттарын уақытында төлемейтін клиенттеріңіз болса, сіз кәсіби коллекторлық агенттікті жалдауды қарастырғыңыз келуі мүмкін. Бұл агенттіктер сізге қарыз ақшаны алуға көмектеседі және олар сіздің клиенттеріңізбен төлем жоспарлары туралы келіссөздер жүргізе алады.
5. Сотқа беріңіз:
Егер клиенттен төлем алудың барлық басқа әрекеттері сәтсіз болса, Сізге сотқа жүгіну қажет болуы мүмкін. Бұл соңғы шара болуы керек, бірақ егер сізде үлкен ақша қарызы бар және оны қайтарғысы келмейтін клиент болса, сот иск сіздің жалғыз таңдауыңыз болуы мүмкін.
2 "САМРУКИНВЕСТ" ЖАУАПКЕРШІЛІГІ ШЕКТЕУЛІ СЕРІКТЕСТІГІНІҢ КАССАЛЫҚ ЕСЕБІН ҰЙЫМДАСТЫРУ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ
2.1 "СамрукИнвест" жауапкершілігі шектеулі серіктестігінің қаржылық-экономикалық сипаттамасы
"СамрукИнвест" жауапкершілігі шектеулі серіктестігі Қазақстан Республикасының Конституциясы негізінде тіркелген және өз қызметін Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексіне және "жауапкершілігі шектеулі және қосымша жауапкершілігі бар серіктестіктер туралы "Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес жүзеге асырады. . 2008 жылғы 10 шілдеден бастап 2006 жылғы 31.01.2006 жылға дейін ол "жеке кәсіпкерлік туралы" Заңға сәйкес құрылды және өз өкілеттіктерін мақсатты пайдалануды жақсарту мақсатында құрылтайшының құқықтарына өз қаражатын бере отырып, өз қызметін ерікті негізде жүзеге асырады.
Қазақша-жауапкершілігі аз серіктестері бар" СамрукИнвест", орыс тілінде - жауапкершілігі төмен" СамрукИнвест".
Серіктестік шағын кәсіпкерлік субъектісі болып табылады, яғни кәсіпкерлік қызмет есебінен жұмыскерлердің орташа саны 50 адамнан аспайды, активтердің жалпы бағамы бір жыл ішінде тиісті қаржы жылына арналған мемлекеттік бюджет туралы заңда белгіленген 60 мың айлық есептік көрсеткіштен аспайды.
Серіктестіктің қызмет ету мерзімі шектелмейді.
Серіктестіктің заңды қадір-қасиетін білдіреді.
Серіктестік республикалық тіркелген сәттен бастап заңды азамат құқығына ие болады.
Компанияда сіздің атыңыз, жеке балансыңыз, банктік шотыңыз және сіздің атыңызға мөрі бар басқа нысандар болады.
Компания операцияларды өз есебінен жүзеге асыруға, жылжымайтын немесе жылжымалы құқықтарды жүзеге асыруға, өз міндеттерін орындауға, өз қызметін дамыту үшін сотта тарап және жауапкер болуға құқылы. Компанияны жалғыз акционер ретінде бір адамнан тұратын басқа компания сатып ала алмайды.
Компанияның орналасқан жері өзгерген жағдайда, компания заңды тұлғалардың мемлекеттік тізіліміне қажетті өзгерістер енгізу мақсатында оны мемлекеттік тіркеуді жүзеге асырған органға компанияның жаңа орналасқан жері туралы заңды тұлғаларды республикалық тіркеуді жүзеге асыратын органға хабарлауға міндетті.
Серіктестік Қазақстан Республикасының аумағында және шетелде филиалдар мен өкілдіктер ашуға, басқа заңды тұлғалармен одақтар құруға, сондай-ақ мемлекеттік тіркеуді жүзеге асырған органға басқа заңды тұлғаларда өкілдіктер ашу туралы немесе олардың мекенжайы туралы хабарлауға міндетті.
Серіктестік өзінің тиісті істері үшін өзіне қажетті барлық мүлікпен жауап береді және өзінің қатысушысының тиісті істері үшін жауап бермейді.
Компанияның қызметіне тартылған тұлға өз салымының мөлшері шегінде компанияның жұмысына байланысты жағдайларда оның міндеттемелері мен тәуекелдері үшін жауапты болмайды.
Серіктестік туралы ақпарат:
Қатысушының өтініші бойынша серіктестік қатысушыларға қатысты серіктестік жұмысы туралы ақпарат беруге міндетті.
Акционерлердің құқықтары туралы ақпарат:
Директорлар кеңесінің, атқарушы органның, аудитордың немесе тексеру комиссиясының шешімдерін қоса алғанда, компания қызметкерлері қабылдаған шешімдердің орындалуы туралы ақпарат;
Компания капиталының 25% - на тең немесе одан асатын сомаға корпоративтік кредиттер;
Жиналыс нәтижесінде компания компанияның жарғылық капиталының 25% - на тең немесе одан асатын бағамен тауарды сатып алу немесе шығару туралы ірі мәміле немесе соған байланысты шешім қабылдайды;
Кәсіпкерліктің кез келген түрімен және кәсіпкерлік қызметтің белгілі бір ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Дипломдық жұмыстың тақырыбының өзектілігі. Еліміздегі экономикалық жүйесінің нарықтық басқару әдістеріне бағдарлануы экономистер мен практиктердің барлық меншік нысанындағы ұйымдар қызметінің ақшалай факторларына белсенді қызығушылығын тудырады. Бухгалтерлік есеп нарықтық қатынастар аясында шаруашылық жүргізуші субъектілерде ерекше маңызды орын алады. Мемлекет нарықтық экономикада толығымен берік, оны бүкіл әлемдік қауымдастық қолдады. Бұл жағдайда біздің елімізде жоғары табысы бар, тұрақты және әлемдік нарықта бәсекелес кәсіпорындар неғұрлым көп болса, экономикамыздың деңгейі соғұрлым жоғары болады. Біздің еліміздің "Қазақстан - 2030" халыққа Жолдауында бүгін, ертең немесе алдыңғы отыз жыл арасындағы аралықта бұл аса маңызды мәселелердің бірі болатыны атап көрсетілген.
Компанияның жетістігі көптеген факторларға байланысты. Атап айтқанда, бухгалтерлік есепті ұйымдастыру, атап айтқанда қаржылық есеп және ішкі аудит және талдау негізгі рөл атқарады. Бұл сұрақтардың мәні - "тірі" ақпарат. Қазір бірінші ақпарат алған адам әлемді басқарады дейді. Бұл бухгалтерлік есептің маңыздылығын ашудың жалғыз жолы.
Есеп компанияны және оның негізгі ақпараттық бағыттарын жедел басқарудың ағымдағы экономикалық болжамдары мен мазмұнын қалыптастыруға қызмет етеді және сол арқылы ел экономикасының даму заңдылықтарын анықтайды.
Бұл жағдайда сенімді және нақты есеп жүйесінсіз, сондай-ақ сенімді экономикалық ақпаратсыз кәсіпорынның күрделі экономикалық механизмін басқару мүмкін емес. Бұл бағытта қаражатты есепке алу өзекті болып табылады. Нарықтық қатынастар жағдайында компаниялардың қаржылық жағдайы мен төлем қабілеттілігі ақшаны сақтандыруға тікелей байланысты.
Ұйымның ақшасы және оларды қалыптастыру көздерінің орналасуы оның қаржылық жағдайын сипаттайды, сондықтан қолда бар ресурстарды тиімді пайдаланудың әсерін жоққа шығаруға болмайды. Бұл жеткізушінің, банктің және бюджеттің міндеттемелерін тез төлеуге мүмкіндік береді,ал ақшаның, төлемдердің болмауы, тауарлы-материалдық құндылықтардың жетіспеушілігі ұйымның процесіне керісінше әсер етеді.
Елдегі тенденциялар мен нарықтық қатынастар жобасы жылдан жылға дамып келеді. Нарықтық экономиканы одан әрі жетілдіру және дамыту экономикалық байланыстарға түсетін тараптардың ақпараттық жүйелерін қамтамасыз етуде, жан-жақты талдамалық жұмыс жүргізуде, экономикалық тиімді шешімдер қабылдауда маңызды рөл атқарады. Аралық экономикалық байланыстарды құжаттау кезінен бастап пайда болған бухгалтерлік есептің рөлі мен маңызы қазіргі кезде өз орнын жоғалтпай, ой мен сананы толығымен қамтитындай дамуда.
Ақша қаражаттарының есебін анықтау және қадағалау арқылы біз кез-келген саланың жеткізушілері мен тұтынушылары кім екенін, олар қандай материалдарды сататынын, қызмет көрсететінін, олармен қандай қарым-қатынаста, қандай ережелерде, қандай құжат негізінде жүзеге асырылатындығын біле аламыз.
Мекемеде ауыр тауарлық-материалдық қорлардың көп болуы және жоғары дебиторлық берешек, әсіресе оның күдікті бөлігі және ақшаның төмен айналымы ұйымның қаржылық жағдайына теріс әсер ететіні сөзсіз. Олардың бәсекеге қабілетті қызмет түрін тұрақтандыру кез-келген кәсіпорын үшін негізгі экономикалық процесс болып табылады. Сондықтан өз қызметінің өміршеңдігін одан әрі дамыту үшін қаражаттың жеткіліктілігі талап етіледі. Саланың қайтарымдылығын дәл бағалау үшін қолма-қол ақша мен оның баламаларын дұрыс анықтау қажет.
Шаруашылық жүргізуші субъектілердің ағымдағы өтімділігін, демек, олардың қаржылық қызметі мен қаржысын сақтандыруда тауарлар мен қызметтерді сатушылар мен тұтынушыларға қолма-қол ақшаны айыру және қайта жіктеу механизмін қамтамасыз ететін қор нарығының қаржы құралдары басты рөл атқарады. Барлық қаржы құралдарының негізі қаражат болып табылады.
Кез келген шаруашылық жүргізуші субъектілерде дайын өнімді өткізу барысында, сондай-ақ материалдық құндылықтар мен негізгі құралдар мен тауарларды сатып алу кезінде бюджетке немесе басқа да бюджеттен тыс ұйымдарға көрсетілген қызметке және әртүрлі қызмет түрлеріне байланысты әртүрлі операциялар орын алады. Бүкіл кәсіпорын мен ұйым, мекеме немесе фирма әдетте жұмысты сатып алатын немесе орындайтын және дайын өнімді бір уақытта жеткізетін, сондықтан сол өнімді өндіру үшін шикізат пен материалдарды жеткізетін жеткізушілердің алдында өнім алушылар болып табылады. Мұндай кәсіпорындар, ұйымдар мен фирмалар арасында көбінесе қағаз ақшамен және қолма-қол ақшасыз төлем арқылы бытыраңқы немесе қарыздық операциялар жасалады. Қолма-қол ақшамен есеп айырысу мемлекеттің Ұлттық банк мекемесі белгілеген тәртіп пен ережелерге сәйкес жүргізілуі керек. Қаражатпен есеп айырысу қозғалысының бухгалтерлік есебін ұйымдастыру және жүргізу мақсаттары::
- Қаражатпен барлық есеп айырысу операцияларын жылдам және уақтылы есептеу.
- Субъектідегі қаражаттың толықтығын және дұрыс, тиімді пайдаланылуын тексеру.
- Есеп айырысу мен төлем тәртібін бақылау, қаражатпен байланысты кәсіпорын мен ұйымның немесе фирманың кірістері мен шығыстарын нақты және дұрыс есептеу.
Бухгалтерлік есепке қатысты негізгі принциптердің мәні мен маңыздылығын түсінбей, біз өндірістік қызметті басқару және қалыптастыру туралы шешім қабылдай алмаймыз. Сондықтан экономикалық жол бойынша тиімді шешімдер қабылдау үшін бухгалтерлік есеп шарттарын орындау және оларды өз орнында дұрыс қолдану, бастапқы құжаттарды заңды түрде ұйымдастыру немесе есеп жүйесінде қолданылатын әдістерді адал пайдалану тәсілдерін білу қажет.
Қазіргі уақытта экономикалық қатынастардың мәні мен маңыздылығын түсіну, бизнесті жүргізу және басқару, ақпаратты реттеу немесе тиімді шешімдер қабылдау маңызды мәселеге айналды. Елдегі кәсіпкерлікті дамыту қаржылық қатынастардың теориялық немесе қолданбалы негізін білу және құқықтық жүйедегі заңдылықтарды білу қаржылық және басқару процесінің нысандарын жан-жақты талдау, қолайлы шешімдер қабылдау жұмысындағы бухгалтерлік есептің маңызды рөлі болып табылады.
Дипломдық жұмыстың негізгі мақсаты-ұйымдағы операцияларды және ақша қаражаттарының есебін зерделеу, заманауи ережелерге сәйкес оларды ұйымдастыру бойынша ұсыныстар беру және ұйымның ақша қаражаттарын жүргізу туралы есептілігін талдау.
Зерттеу жұмысының міндеттері келесідей:
- Ақшаның түсінігі мен мәні және оларды есепке алуды ұйымдастырудың ерекшеліктері және оның теориялық негіздері туралы түсінік;
- Қолма-қол немесе қолма-қол ақшасыз ақша қаражатын есепке алуды ұйымдастыру;
- Компанияның ақша қаражаттарының қозғалысы туралы есептілікті талдау.
Зерттеу объектісі болып "СамрукИнвест" жауапкершілігі шектеулі серіктестігі алынды.
Зерттеу нәтижелерінің ғылыми жаңалығы. Операцияларды ұйымдастыру және ақша қаражаттарын талдау ерекшеліктерін орындауға бағытталған шаралар кешенін орындау.
Дипломдық жұмыс үш тараудан тұрады. Біріншіден, компаниядағы ақша қаражаттарымен операциялардың теориялық нысандары, оның ішінде қолма-қол ақшасыз есеп айырысу нысандары және құжаттарды ресімдеу және ақша қаражаттарын түгендеу тәртібі 1-бөлімде келтірілген. 2-бөлім есеп айырысу есебінің ерекшеліктеріне, атап айтқанда "Семтростройснаб" жауапкершілігі шектеулі серіктестігінің қаржылық-экономикалық сипаттамасына және ақша және заттай операцияларды, арнайы банктік шоттар бойынша операцияларды және басқа операцияларды есепке алу мен есепке алуды ұйымдастыруға негізделген.Енді үшінші бөлімде компанияның ақша қаражаттарының қозғалысы туралы есептілікке талдау жасалды.
Жұмыстың теориялық-әдістемелік негізін компаниядағы есеп айырысу операциялары қызметінің теориялық, әдістемелік немесе практикалық аспектілерінің жиынтығы оның ұйымдастырылуына сәйкес ұйымдастырады.
1 ҰЙЫМДАҒЫ АҚША ҚАРАЖАТТАРЫМЕН ОПЕРАЦИЯЛАРДЫ ЕСЕПКЕ АЛУДЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ
Ақшаның түсінігі, мәні және оларды ұйымдастырудың ерекшеліктері
Жақында экономист ғалымдар мен сарапшылар арасында қаржы ағындарының экономикалық мазмұны туралы екі нұсқада түсінік берді.
Біріншіден, қаржы ағындары белгілі бір уақыт аралығында кәсіпорын алған немесе төлеген ақша арасындағы айырмашылық ретінде сипатталады.
Екіншіден, сарапшы экономистердің пікірінше, кәсіпорынның қаржылық ағындары ақша қаражаттарының қозғалысы, демек, белгілі бір уақыт аралығында олардың түсуі мен жұмсалуы ретінде қарастырылады. Белгілі бір күнге, ақша ағындарының қозғалысы ескерілетін белгілі бір шарттарға сүйене отырып, қаржы ағындары ұғымын кәсіпорын алған және төлеген ақша арасындағы айырмашылық ретінде есептеуге болады.
Қазіргі бәсекеге қабілетті экономика жағдайында кәсіпорындар немесе ұйымдар қажетті жабдықты сатып алу, өнімді сату, еңбекақы төлеу үшін ақшалай қаражатты "төлем құралы" ретінде пайдаланады. Бұл екі жолмен жүреді:
- банк жүйесіндегі ақшалай емес аударымдардың түрлері;
- ақшалай өтемақы түрінде.
Қаржы нарығының күрделілігіне байланысты ақшаны басқару маңызды бола түсуде. Бәсекеге қабілеттілік ұйымды одан әрі дамыту үшін жеткілікті қаражат тартуды талап етеді. Бұл төлем есебін дұрыс ашу немесе ұйымның өтімділігін бағалау үшін қажет. Айта кету керек, ақша тараптар арасындағы есептеулерде, сондай-ақ "ақша"терминінің экономикалық мағынасында ерекше орын алады.
Нарықтық экономикада ақша ақша массасының өсуін түзету, инфляциямен күресу немесе бюджетті ынталандыру үшін қолданылады.
Ақша адамдарға бұрыннан белгілі. Бірақ ақшаның пайда болуының немесе оның қоғамдағы маңыздылығының құпиясы осы уақытқа дейін белгісіз болды. Қоғам өмірін зерттей отырып, ғалымдар ақшаның саудадағы маңызы туралы сұрақтарға жауап берді. Ақша - тауар өндірісінің өнімі.
Айта кету керек, зиянсыз нәрсенің құндылығы жоқ, өйткені адам еңбегіне лайық емес нәрселердің құндылығы жоқ. Мысалы, жаңа тың жерлер, өзендер мен теңіздер немесе жабайы жемістер және т. б.
Демек, өнімге сіңетін қоғамдық күштер өнімнің өзіндік құны болып табылады. Егер бұл 1-ші мәселе болса, онда 2-ші мәселе-бұл еңбек шығындарының өзі өнімді құнды ете алмайды. Сіз ұстай аласыз ба, құндылықты иіскей аласыз ба?
Өнімнің бағамы болуы үшін қандай да бір үлкен жағдай болуы керек-оның өнім өндірісі немесе өндірістік қатынастар, соның ішінде айырбастау қатынастары болуы маңызды. Бұл тек тауар өндірушілердің қарым-қатынасы.
Айырбастау уақыты белгілі бір тауарды басқа тауарға, яғни айырбас бағамына теңестіретін уақытта көрінеді.
Өнімдердің құны зертханада физикалық немесе химиялық талдаудан өтпеуі керек.
Өтімділік заманауи салалық талаптарға сәйкес келеді. Олардың әрқайсысының өтімділік деңгейі әртүрлі. Мысалы, өнімді өндіру және қызмет көрсету кезінде пайдаланылатын материалдарды сатып алуға қаражат қарастырылған.
Тұтынушыға тауар (қызмет) қажет және ол несиеге жүгінеді. Несиелер ұйымның арнайы шотына төленген кезде қолма-қол ақшамен немесе қолма-қол ақшамен өтеледі және уақыт өте келе айналым қоры бұрынғыға дейін қалпына келтіріліп, айналымның әр түрлі деңгейінен өтеді.
Ақша, өз кезегінде, барлық басқа тауарларда жасырылған тауар, қажет болған жағдайда валюта бағамына бағынатын валютаның қалыптасуына байланысты кез-келген қызығушылықты немесе тілекті өзгерте алатын сиқырлы құрал.баға.
Баға-құнның ақшалай сипаты. Ол мәннен үлкен немесе кіші болуы мүмкін немесе бірдей болуы мүмкін.
Ақша-ең жылдам дамып келе жатқан активтердің бірі. Ол тез қолданылады, өйткені әр операцияны қолма-қол жасауға болады және міндеттемелерді орындау көп уақытты қажет етпейді. Қаражаттың болуы бюджетке, жұмысшыларға проблемалары бар адамдарды бақылауға көмектеседі.
Компания өз қызметі барысында қажетті тұрақты салааралық байланыстарға ие, атап айтқанда:
- жеткізушілерден сатып алынған брондау үшін;
- тұтынушылардан жиналған қаражат үшін;
- көлік компанияларының жабдықтарды беруі үшін;
- салық органдарынан алынатын салықтар немесе бюджетке төленетін басқа да төлемдер;
- басқа ұйымдармен және кәсіпорындармен, бірлестіктермен және жеке тұлғалармен түрлі іскерлік операцияларда;
- жұмысшылардың немесе қызметкерлердің жалақысы және т. б.
Ақшалай келісімдерді қазіргі уақытта ведомстволық бағынысты банк ұйымдары төлеушінің шотынан ақшаны қабылдаған тұлғаның шотына жедел төлемдер нысанында жасайды. Контрафактіге қарсы келісімдерді қолдану мемлекетке банктен ақшаны тегін алуға, олардың тартымдылығын жүйелі түрде тексеруге, жекелеген мекемелерде қолма-қол ақшаға деген қажеттілікті азайтуға және барлық қаражаттың сақталуын қамтамасыз етуге мүмкіндік береді.
Сонымен қатар, сауда нүктелері мен жеке тұлғалар арасындағы тұтыну тауарларын сатып алу және сату кезінде қазынаға тауарларды сатудан түскен ақшалай кіріс түрінде келіп түсетін, содан кейін банкке аударылатын қолма-қол ақшаның үлкен сомасы пайдаланылады. .
Бөлшек саудадан немесе мейрамхана қызметінен түсетін табыс банк бөлімшесіне түсетін соманың тоқсан пайызына дейін құрайды. Осылайша, басынан бастап сауда компаниясының кірісі Банктің қазынасын қаржыландырудың негізгі көзі болып табылады. Демек, бөлшек кірісті қамтамасыз ету және экономикалық кірісті банктерден банктерге уақтылы немесе толық алуға немесе аударуға күнделікті бақылауды қамтамасыз ету қажет.
Экономика салаларында қолма-қол ақша айналымының, есеп айырысудың немесе кредиттеудің бірыңғай қағидалары негізінде есеп айырысу немесе кредиттік операцияларды жүзеге асыра отырып, банк ұйымдары елдегі ақша айналымын жақсырақ нығайтады, есеп айырысу-кассалық тәртіпті қолдайды, нормативтік-құқықтық актілердің дұрыс ұйымдастырылуын қамтамасыз етеді; материалдық-техникалық жарақтандыру. немесе барлық ұйымдардың қаржы-шаруашылық қызметінің рентабельділігін арттыру және ақшалай қаражаттың ұтымды пайдаланылуын қатаң бақылау.
Қолма-қол ақшаны немесе есеп айырысу операцияларын есепке алуды дұрыс немесе ұтымды ұйымдастыру есеп айырысу және есеп айырысу-кассалық операцияларды жүргізу ережелерін қатаң сақтауды, олардың белгілі бір жерде пайдаланылуын мерзімді тексеруді, сондай-ақ кассада қолма-қол ақшаны, қолма-қол ақшаны беруді қамтамасыз етудің қажетті шарты болып табылады. немесе тарату. Оның басты міндеті-қатаң тәртіпті сақтау.
Бұл жұмысты орындау көбінесе бухгалтерлік есеп құралдарына байланысты, сондықтан қолма-қол ақшаны есепке алу келесі негізгі міндеттерді орындау үшін қажет:
- Ұйымдар мен кәсіпорындардың кассаларына чектердің толық және уақтылы түсуін қатаң күнделікті бақылау;
- Кәсіпорындарда ақша қаражаттарының дұрыс сақталуы мен қозғалысына тұрақты және қатаң бақылауды қамтамасыз ету;
- белгіленген тәртіптің дұрыстығы, кассалық операцияларды есепке алудың заңдылығы мен орындылығы, сондай-ақ оларды бухгалтерлік есепке уақтылы және дұрыс енгізу;
- банк мекемесіне ақша қаражатының тез немесе толық аударылуын бақылау, қабылдау бөлімдерінің ақша қаражатын пайдалану көлемін (нормаларын) қатаң сақтау;
- қолма-қол ақшаны, банктік немесе өзге де банктік шоттардағы қалдықтарды уақтылы түгендеу, қолма-қол ақшаның жеткіліксіздігі мен ұрлануының дәлелденген жағдайларын толық және уақтылы өтеу, нәтижелерді бухгалтерлік кітаптарда көрсету немесе қаралатын элементтердің сенімділігіне кепілдік беру.
Жоғарыда аталған кассалық операцияларды орындау үшін кассалық тәртіпті дұрыс сақтау қажет.
Ол ірі ақша операцияларына қатысатын барлық агенттердің есеп беру талаптарын қатаң сақтауына негізделген.
Өтімділік заманауи салалық талаптарға сәйкес келеді. Олардың әрқайсысының айналым дәрежесі әртүрлі. Мысалы, қаражат өнім өндіруде және қызмет көрсетуде қолданылатын материалдарды сатып алуға бөлінеді.
Тұтынушыға тауар (қызмет) қажет және несие алуға өтініш береді. Несиелер ұйымның арнайы шотына қолма-қол ақшамен немесе төлем кезінде қолма-қол ақшамен өтеледі және уақыт өте келе айналым қоры бұрынғы күйіне қайтарылады және айналымның әртүрлі деңгейлерінен өтеді.
Ақша-бұл өз кезегінде барлық басқа тауарларда жасырылған тауар, қажет болған жағдайда бағаның айырбас бағамына байланысты валютаның қалыптасуына байланысты кез-келген қызығушылықты немесе тілекті өзгерте алатын сиқырлы құрал.
Баға-бұл құндылықтың ақшалай сипаты. Ол берілген мәннен үлкен немесе кіші болуы мүмкін немесе бірдей болуы мүмкін.
Қолма - қол ақша және оның баламалары-бұл бухгалтерлік баланстағы жоғары өтімділігі бар ақша қаражаттары мен ағымдағы активтерден тұратын санат (яғни 90 күн ішінде қолма-қол ақшаға айналатын активтер).
Ақша қаражаттары және олардың баламалары
Қолма-қол ақша
Нарықта айналымдағы бағалы қағаздар
Коммерциялық қағаз
Ақша нарығындағы шоттар
Депозиттік сертификат
Қысқа мерзімді мемлекеттік облигациялар
Сурет 1 . Ақша қаражаттары және олардың баламалары ретінде ерекшеліктері
Ескерту: автор дереккөздер негізінде құрастырған
Ақшалай баламаға жатқызудың екі негізгі критерийі мыналар:
Салыстырмалы түрде белгілі құны бар қолма-қол ақшаға оңай айырбасталады (яғни тәуекел деңгейі төмен)
Сыртқы факторлардың минималды әсерімен қысқа мерзімді өтеу мерзімі (мысалы, пайыздық мөлшерлемені төмендетукөтеру)
Бұл активтердің барлығы жоғары өтімділікке ие, яғни иесі қысқа мерзімді инвестицияларды тез сата алады және қолма-қол ақшаға айналдыра алады.
1.2 Қолма-қол ақшасыз есеп айырысу нысандары және олармен байланысты құжаттарды ресімдеу тәртібі
Әр түрлі ұйымдар өз қызметі барысында басқа жеке немесе заңды тұлғалармен өзара әрекеттесетіні белгілі. Сол кездегі барлық дерлік операциялар қолма-қол жасалды деп айтуға болады. Ақша қаражаттары бойынша есеп айырысу нақты заңға сәйкес жүргізілуі керек. Біздің елімізде жұмыс істейтін мекемелер Қазақстан Республикасының банк мекемесі белгілеген ережелерге сәйкес қолма-қол ақшамен есеп айырысуды жүзеге асырады.
Есеп айырысу құжаттарының түрлері немесе оларды ресімдеу және тарату, төлемдер мен аударымдар банктерде жанжалсыз есеп айырысу арқылы жүзеге асырылған жағдайда, Қазақстан Республикасындағы қалалық қоныстарды қоспағанда, есеп айырысу туралы ережемен және соқтығысуды жүзеге асыру қағидаларымен реттеледі. бос қолма-қол ақша. Қазақстан Республикасы бойынша есептеу және аудару. Бұл ережелер мекеменің шарттық қатынастарға қатыспау принципіне, ұйымдардың бухгалтерлік есеп нысанын еркін таңдауға, олардың келісімі мен келісім жасасуына негізделген.
Қазақстан Республикасында қаржылық аудит жүргізу тәртібі Қазақстан Республикасында қаржылық аудит жүргізу тәртібіне негізделген.
Өтінімдерді қайтарумен есеп айырысу. Жөнелтуші лауазымын білдіретін алушы банкке тапсырмада көрсетілген соманы басқа ұйымға (алушыға) аударуды тапсырады.
Осы төлем құралының көмегімен жөнелтуші өзіне қызмет көрсететін банктің субъектісіне: тауар-материалдық құндылықтарды немесе олардан алынған қызметтерді жеткізушілерге; мерзімі өткен шоттарды төлеуге; төленбеген сәлемдемелерді қайта орауға; салық органдарына салықтар мен аударымдар бойынша; несиеге сатып алынған тауарлар үшін жұмысшылар мен кәсіподақ ұйымдары қызметшілерінің жалақысының сомасына; ақшалай қаражатты аударуға нұсқау береді. шарт бойынша міндеттемелерді орындамау немесе тиісінше орындамау,
Сатып алушымен есеп айырысуды жүзеге асыру үшін пайдаланушы № 0401002 нысаны бойынша төлем тапсырмасын ол жеткізілген банкке жібереді. Төлемдерді үш немесе одан да көп алушыларға аударған кезде төлеуші мен аңшының аты-жөні, олардың шот нөмірі және бөліп төлеу сомасы көрсетілген № 10401003 нысаны бойынша жиынтық өкім дереу ресімделеді. бұл көрсетілген. Алушыға аударуға жататын төлем тапсырмасының жалпы сомасы егжей-тегжейлі көрсетіледі және алушының банктік шоттарының жазбаша көшірмелерімен бірге депозитке салынады.
Банк клиенттің шотында жеткілікті қаражат болған жағдайда ғана аванс беруге және алдын ала төлеуге төлем тапсырмаларын қабылдайды. Құрылған резервтер немесе көрсетілген қызметтер банктік кредиттер бойынша дебеттік төлем операцияларымен өтелмейді. Аванс келісімшарттарда көрсетілген мерзімдер мен сомалар арасында ақша қаражатын аудару арқылы беріледі.
Жеткізушілер мен сатып алушылар арасындағы өзара келісімшарттар келісімшарт негізінде бюджеттік төлемдер түрінде жасалуы мүмкін. Бюджеттік төлемдер мерзімді көлік қорларында қолданылады. Брондау кезінде транзиттік сәлемдемелер үшін мерзімді төлемдер пайдаланылмайды. Әрбір жоспарланған төлемнің сомасы төлемдердің келісілген жиілігіне және алдағы тоқсандағы қорлардың көлеміне байланысты екі бетте көрсетіледі.
Күнделікті негізде немесе жеткізуші мен сатып алушының өзара мақұлдау кезеңінде мезгіл-мезгіл жоспарлы өтемақы төлеуге рұқсат етіледі. Іріктелмеген төлемдердің уақытын есептеу кезеңінің орташа жұмыс уақытына тең етіп белгілеу қажет. Бір айдағы тауарлар мен материалдардың жеткізілу санын бір айдағы жұмыс күндерінің санына бөлу арқылы күн ішінде жоспарланған төлемдердің санын білу ұсынылады. Әрбір күтілетін комиссияға банкке бір ғана төлем тапсырмасы беріледі.
Екі тарап та нақты алынған тауарлық-материалдық құндылықтар мен күтілетін төлемдерге негізделген есептеулерді кем дегенде ай сайын білуі керек және қайта есептеулер келісімшарт талаптарына сәйкес жүзеге асырылады. Бұл жағдайда баға айырмашылығы төлем тапсырмасынан алынуы мүмкін және келесі төлем кезінде ескерілуі мүмкін. Ағымдағы шоттарды біле отырып, айдың соңғы төлеміне дайындалу ұсынылады, өйткені негізгі күні өзара қарыз үлкен болады (бір күндік жөнелту сомасынан аспайды).
Төлемдер жүйелі, мерзімінен бұрын немесе тараптардың келісімі бойынша кеш жүргізілуі мүмкін.
Үлкен мәміледе шағын төлемдер.
Аванстық және кейінгі төлемдер төлем мерзіміне нұқсан келтірместен Тараптар арасындағы шарттық қатынастардың соңында жасалуы мүмкін.
Ұйымдар байланыс қызметтері арқылы төлем тапсырмаларына ақша аудара алады:
Жеке тұлғалардың атынан қаражат (зейнетақы, азық-түлік, жалақы, ваучерлер, шығармашылық сыйлықтар);
- Банкі жоқ кәсіпорындардың ауыл шаруашылығы жұмыстарын ұйымдастыруға жұмсаған шығындарын өтеу.
Тауарды қайтаруға тапсырыстармен есеп айырысу. Төлем тапсырмасы-өнім берушінің (алушының) көрсетілген жалақыны төлеу туралы талабы, ол жөнелтушіге өнімдер мен тауарларға белгіленген қажеттілікті растайтын құжаттар негізінде ұсынылады.
Жеткізуші сатып алушыға 4 төлем тапсырмасын берді, онда осы төлем әдісімен жөнелтілген өнімдер мен тауарларға растайтын құжаттар ұсынылды. Егер өнім берушіге бір немесе екі төлем тапсырмасы жіберілсе, ол белгіленген тәртіппен төлем тапсырмасының телнұсқасын ресімдейді және оны екі данада береді. Жіктеу жеткізушінің банкіне төлем тапсырмасымен бірге жіберіледі. Бұл түбіртектерді жеткізушінің банкіне ұсыну транзакция төлемі туралы түбіртектерді алу ретінде белгілі және жеткізушінің банкке төлемнің расталғанын растау немесе Жеткізушінің шотынан қажетті шегерімдерді жасау туралы Нұсқауы ретінде түсінілуі керек. Жеткізушінің қауіпсіздік сертификаттарын алғаннан кейін жеткізушінің банкі өзінің байланыс деректерінің дұрыстығын тексергеннен кейін өтінімдер тізімінің бірінші данасын өзіне қалдырады, ал екіншісі құжаттарды жинау туралы банктің түбіртегімен бірге жеткізушіге қайтарылады.
Жеткізушіде төлем талаптарының 4-ші данасы бар-төрт данада жазылған тапсырыстар және төлемді уақтылы алу қолданылады. Тексеруден кейін жеткізушінің Банкі төлем түбіртектерінің қалған көшірмелерін сатып алушының банкіне жібереді. Сатушының Банкі клиринг бойынша нұсқаулар алады, оларды тіркейді және барлық көшірмелердің алынған күнін хабарлайды, содан кейін оларды акцепт үшін төлеушіге жібереді.
Ақша қаражатының эмитенті төлем талаптары-өкімдер берілген және өтемақы талаптары-өкімдерді қабылдаудан бас тартылған күннен бастап үш жұмыс сағатынан кешіктірмей жіберуге тиіс.
Өтемақы құжаттарын қабылдаудан толық бас тарту мынадай жағдайларға әкелуі мүмкін: өнім берушінің тауарды жеткізуге арналған түпкілікті келісімшарт ережелерін сақтамауы; келісімшартта көрсетілмеген өнімдер мен тауарларға немесе аяқталмаған бұйымдарға, тауарлар мен қызметтерге келтірілген залалды өтеу туралы құжаттарды ұсынуы; тауарды мерзімінен бұрын жөнелту. сатып алушының келісімінсіз өнімдер мен жүктер; сапасы төмен өнімдер мен тауарларды жөнелту кезінде жеткізушінің төлем сертификаттарын қабылдаудан ішінара бас тарту мынадай жағдайларда орын алуы мүмкін: жеткізуші тапсырыс берілген өнімдер мен тапсырыс берілмеген өнімдерді, сондай-ақ тауарларды, сондай-ақ келісімшарттарда жазылғандай тым көп тауарларды жөнелткен кезде; бағаны бұзған кезде Шартта көрсетілген; қате жазба болған жағдайда тауарға ілеспе немесе төлем құжаттарындағы арифметикалық тіркелімде және т. б. Акцептен ішінара бас тартқан жағдайда, ақша алушы мұндай келісімді өнім берушіге, толық негіздемемен есептелген сомаға (ақша алушы төлемнен қандай тауарды алмаған, қай сыныпта баға тым жоғары және т.б.) акцептеуден бас тартады.
Кез келген уақытта төлем тапсырмасын қабылдаудың мүмкін .стігі шарттың ең маңызды тарауына міндетті сілтемемен негізделуі тиіс, ол клиентке сақталмау себептерін және басқа да заңды фактілерді көрсете отырып, акцептен бас тартуға толық құқық береді. Әйтпесе, төлеуші жеткізушінің алдында сот тәртібімен жауап береді.
Кедендік ресімдеуге тапсырыстар шикізатқа арналған құжаттармен және төлеуден бас тарту туралы хабарламамен бірге тікелей жеткізушіге қайтарылады. Сонымен қатар, сатып алушы жеткізушінің нұсқауларын алып, тауарды жаңа тұрғылықты жеріне жіберуге, дереу қорғауға, жауапкершілігін растауға және осының бәрін орындауға міндетті.
Сатушы төлеуден бас тартатын жылдам әрекет ететін тауарлар жеткізушінің шотынан сатып алушыларға аударылуға жатады немесе оларды сатудан түскен түсім жеткізушіге аудару үшін банкке аударылады.
Төлеушінің шоттарында қаражат жеткіліксіз болған жағдайда банк Төлеуші қабылдаған есеп айырысу тапсырмаларына сәйкес төлем жүргізеді.
Төлеушінің шоттарында ақша қаражаты болмаған немесе жетіспеген кезде төлеуші пайыз және сыйақы есептеле отырып, қабылданған төлем тапсырмаларын N 2 кабинетке енгізуге міндетті.
Нарықтық экономика жағдайында шот-фактура болашақта ең көп таралған өтемақы құжаттарының біріне айналуы мүмкін. Шот-фактура-бұл біржақты қаржылық міндеттеме болып табылатын қатаң түрде жасалған төлем құжаты. Шот-фактура-шот-фактураны уақтылы төлеуді талап етуге құқығы бар шот-фактураны жасаушының шот-фактураны жасаушыға жазбаша дебеттік міндеттемесі.
Шот-фактура заңгер немесе шот-фактура жасаған жеке тұлға болып табылады. Таратушы-бұл шотқа салынған ақша сомасын алуға құқығы бар заңды азамат. Шот-фактураларды ресімдеу немесе ұсыну тәртібі "Қазақстан Республикасының туы туралы"Қазақстан Республикасының Заңында белгіленген.
Шот-фактуралардың екі негізгі түрі бар: қарапайым (бір реттік) немесе аударылған (бақыланатын). Шот-фактура (тек) - тұтынушыға сұраныс бойынша немесе одан кейін төленген шот-фактурада көрсетілген сомада миллиардтаған долларды қабылдау міндеттемесі бар шот-фактура. Шот - фактура (ТРАТТ)-шоттың бірінші иесінің (төлеушінің) өтініші немесе шот-фактурада көрсетілген ақша сомасы негізінде Кеме (Биллистер) үшінші тарапқа (Билсталерге) берген шот-фактура. Шот-фактура болашақта қайтарылады.
Аударым шоты мынадай ақпаратты қамтуы тиіс: құжаттың негізгі мәтінінде қамтылған немесе құжат тілінде жазылған" шот-фактураның " атауы; себебін түсіндірмей белгілі бір ақша сомасын тәркілеу туралы өкім; борышкердің (төлеушінің) аты-жөні; төлем мерзімін көрсету; төлеуге қажетті орынды көрсету; кімге немесе кімге жүргізілетінін көрсету төлем; вексельдің жасалған күні мен орнын көрсетеміз; вексель эмитентінің қолын қойыңыз (жай вексель). Жазбаша талаптардың бірі болмаған жағдайда, мынадай жағдайларды қоспағанда, құжатты беру мүлдем жарамсыз болады: белгіленген мерзімсіз аударым вексельдің айтылуына сәйкес төленуге жататыны көрсетілген; төлем орны төлеушінің (вексель ұстаушының) күнделікті орналасқан жері болып есептеледі, егер төлеушінің атымен көрсетілген орын болмаса, төлем орны аударым векселінің атауымен қатар көрсетілген жерде қол қойылған болып есептеледі, егер жасалған орны егер аударым векселі жазылмаған болса, оған аударым векселінің атауымен қатар көрсетілген жерде қол қойылады.
Аударым векселі (тратта) үшінші тараптың есебінен берілуі мүмкін, ол вексель берушінің өкімі бойынша төленуі тиіс, сондай-ақ вексель берушінің өзі есебінен жүргізілуі мүмкін. Шотты үшінші тарап кондоминиумда немесе бөлек жерде төлей алады.
Аударым шотын келесі мерзімдерде төлеуге болады: жөнелту кезінде: жөнелтілгеннен кейін белгілі бір уақыт ішінде; жазғаннан кейін біраз уақыттан кейін; бір күннен кейін. Бір төлем мерзімі немесе бір төлем мерзімі бар аударым шоттары енді талап етілмейді.
Валюта шоты бірнеше теңдестірілген модельдерден тұруы мүмкін. Бұл көшірмелерде сертификат мәтінінде тиісті нөмірлер болуы керек; әйтпесе, әрбір көшірме шот-фактура ретінде қарастырылады. Егер шот-фактурада оның бір данада жазылғаны көрсетілмесе, шот-фактураны сатушы бірнеше көшірмені сұрап, ала алады. Индоресидиге жаңа киім үлгілерін қосу керек.
Бұл бел ережесі жауапкершіліктен босатады, бірақ ол басқа модельдерге арналмаған. Алайда, төлеуші қабылданған немесе қайтарылмаған көшірмелерге жауапты болуы мүмкін.
Толық үлгілерге қол қою немесе оларды ақшаны қайтармай қайтару үшін әр түрлі адамдардың, сондай-ақ кейінгі тыңдаушылардың атынан ішкі көшірмелер қажет.
Бала асырап алуға көшірмелерін жіберген адам қалған көшірмелерінде осы көшірмелері бар адамның тегі мен атын көрсетуге міндетті. Соңғы адам басқа көшірмені құқық иесіне беруі керек. Егер ол жоқ болса, күйеу жігіт қарсылық білдірді: қабылдау туралы өтініш еленбеді; сіз шағымдану құқығыңызды келісім алу немесе басқа көшірмені қабылдамау ықтималдығы аз екенін растағаннан кейін ғана пайдалана аласыз.
Кепілгер барлық осындай адамдарға қатысты талап қоюға, олардың міндеттемелерін орындауға және олардың кез келгеніне жеке немесе ұжымдық түрде заңды талап қоюға құқылы. Төлем жасалғаннан кейін шот-фактураға қол қойған барлық тұлғалардың құқықтары бірдей. Кез-келген менеджер бұл құқықтарды сатып алғаннан кейін сатып ала алады. Міндетті тұлғалардың бірімен шарт жасасу, егер олар бірінші міндеттеме бойынша міндетті болса да, басқа тұлғалардың шарт жасасуына әсер етпейді.
Шарт жасасуға құқығы бар кез келген адам жауапты тұлғалардың біріне жаңа шот-фактура жасау арқылы өтемақы ала алады, егер басқаша көрсетілмесе, өтемақы сол тұлғаның мекен-жайы бойынша төленеді.
Жоғарыда көрсетілген талаптар деңгейіне қосымша, мәміленің соңында пострасчет жасалуы мүмкін (ставка аяқталғаннан кейін қайтарылатын пайыздар).
Егер кері шот-фактура шот-фактура деп жарияланған жағдайда, оның бағасы кепіл ұстаушының тіркелген Кеңсесінде тіркелген Билсталер кеңсесінде ұсынылған шот-фактура үшін белгіленген мөлшерлеме бойынша шот-фактурада көрсетіледі.
Сондай-ақ, кері белгінің қолданылу мерзімі ұзартылған жағдайда, жеткізу сомасы эмитенттің тұрғылықты жерін бере алатын адамның тұрғылықты жері бойынша кері белгіде көрсетілген сомамен айқындалатын болады.
Жеке және заңды тұлғалардың, егер бұл тиісті келісімде көзделсе және "Қазақстан Республикасында шот-фактураны беру туралы" заңды бұзбаса, Қазақстан Республикасының аумағындағы бірлескен филиалдарда жай немесе ауыстырылатын шот-фактураны пайдалануға құқығы бар. Қазақстан". Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі құрған.
1.3 Ақшалай қаражаттарды, ақшалай құжаттарды және қатаң есептілік бланкілерін түгендеу
Ақша қаражатының немесе басқа да бағалы қағаздардың (титулдардың, қала сыртындағы тұрғын үйге арналған купондардың және т.б.) жай-күйі мен сақталуын тексеру үшін касса аппаратын кенеттен тексеру айына кемінде бір рет жүргізіледі. Түгендеу мекеме басшысының өкімі бойынша жүргізіледі, ол кассирмен бірлесіп бірінші кезекте кассирдің қолма-қол ақшаны және басқа да құндылықтарды сақтау жөніндегі талаптарды сақтауын, өрт сөндірушіні техникалық жарақтандыруды ескереді. дабыл, кассир мәртебесі және т. б. Түгендеу жүргізілмес бұрын комиссия кассалық чекті береді, онда есеп пен кірістер мен шығыстар тізімдемесінің басында барлық кіріс кассалық ордерлер және оларды алмастыратын кассалық кітаптағы басқа құжаттар жазылады. Бұл чек кассаның жоғарғы жағында орналасқан. Кассалық есепке ұйымның Бас бухгалтері қол қояды. Комиссия кассалық аппаратты кассирдің қатысуымен тексереді және төлем кезінде қолма-қол ақша қалдығын есептеудің дұрыстығын анықтайды.
Сонымен, комиссия төлем кезінде барлық ақшаны жеке бланкілерде немесе банктік пакеттерде көрсетеді. Қазынашылық қолхаттарды, бағалы қағаздарды және қазынашылық есепті, сондай-ақ қатаң есептілік нысандарын егжей-тегжейлі тексеру нәтижелері "қазынашылық есептің болуы туралы түгендеу актісімен (10-нысан)" немесе "қазынашылық есептің болуы туралы түгендеу актісімен (10-нысан)" айқындалады. "Нысандар және бухгалтерлік құжаттар" (тасымалдаушының нысаны № 16) комиссия толық көлемде және қолма - қол ақшамен ресімдейді және шешіммен екі данада, жауапкершілік (ақша қаражаты) берілген жағдайда-үш данада қол қояды.
Бөлімнің соңында контексте көрсетілген жауапкершілікті өз мойнына алған адамның тексеру шотында барлық қаражаты бар екендігі туралы түбіртек орналастырылады.
Егер фактілер анықталса, кассир осы ауытқулардың себептері мен жағдайларына жазбаша түрде қол қояды, олар да гравюраға қойылады.
Айта кету керек, кассир кассадағы қолма-қол ақшаның нақты сомасын растай алмайды, ол кассада қолма-қол ақшаның болуымен расталады, оларға берілген немесе клиент қол қойған шығыс кассалық тапсырыстарды растамай. төлемдер тізімінде. Бұл сома тапшылыққа айналады және кассир оны төлей бастайды және оны кіріске айналдырады. Ақша аударымдарын жеткізу ақысы белгіленбеген қолма-қол ақша ақшалай пайда болып саналады және ұйымның кірісіне қосылады.
Мекеме басшысына банкті түгендеу барысында анықталған қолма-қол ақша тапшылығының сомасы туралы шешім белгілі болғанға дейін шоттарда келесі жазбалар жасалады:
"Қоймада жоқ және бүлінген Тауарлар үшін"1280 баллды талқылау
1010"қораптағы қолма-қол ақша"
1011"қолма-қол шетел валютасы"
Кассада ақша тапшылығын жою туралы шешім қабылдағаннан кейін мекеме басшысы Келесі шот-фактураны ұсынады:
"Уақытша қызметкерлер "берешекті өтеу" материалдық залалды есепке алу"
1280 "Өзге де қысқа мерзімді қарыздар" қосалқы шотының "ақаулар мен зақымданулардан танылмаған ішінара шығындарға"кредиті
Қолма-қол ақшаны кассаға беру кезіндегі олқылықты толтыру үшін кіріс төлем тапсырмасына ұқсас келесі брондау жасалады:
Міндетті дебеттік шот:
ДТ: 1011"кассада қолма-қол төлеу"
ДТ: 1010 "кассада қолма-қол төлеу"
CT: 1250 "қысқа мерзімді кадрлық өзгерістер".
Түгендеу жүргізу кезінде кассалық чектен кассада жатқан қолма-қол ақшаның үлкен сомасы алынады және бухгалтерияға мынадай жазба енгізіледі:
Шоттар бойынша қарыздар:
ДТ: 1011"шетел валютасындағы қолма-қол ақша"
ДТ: 1010 "кассада қолма-қол төлеу"
КТ: 6280"басқа шығыстар"
Шағын кәсіпорындарда ақша айналымы тек кішігірім операциялар аясында жүзеге асырылатындықтан, ақша қозғалысын мекеменің басшысы мен бас бухгалтері бақылай алады. Күніне он немесе тіпті жүздеген операциялар жүргізілетін ірі кәсіпорындарда менеджерлер не болып жатқанын бақылай алмайды. Сонымен қатар, біз тек қызметкерлердің адалдығына және мұқият ішкі бақылауға сенеміз. Сонымен қатар, сыртқы аудитор мұндай ұсақ-түйектерге назар аудармайды. Дегенмен, бұл оның негізгі функционалдық функциясына қатысты емес. Жағдайларды ескере отырып, мекеме ішкі аудит қызметін немесе ревизияны жүргізуі керек.
Ақша қаражаттарын жылжыту, оларды алу және аудару операциялары тиісті құжаттардың дұрыс ресімделуін талап етеді. Толтырылған төлем тапсырмалары мен ақша қаражатын алу туралы түбіртектер немесе басқа қаржылық құжаттар тиісті түрде ресімделген және ешқандай жағдайда түзетілмейді. Кассалық операцияларды жүргізуге арналған өтінімдерде "қабылданды" немесе "Төленді" деген мөртаңба қойылады, уақыты мен қолы көрсетіледі. Осылайша, ақша аудару құжатымен құжаттарды қалпына келтіруге және ақша алуға мүмкіндік жоқ.
Шағын бизнесіңіздің ақша ағынын қалай жақсартуға болады дегенді қарастырсақ.
Шағын бизнес иесі ретінде сіз әрқашан ақша ағынын жақсарту жолдарын іздейсіз. Мұнда сізге көмектесетін бірнеше кеңестер берілген:
1. Клиенттерге уақытында есепшот ұсынғаныңызға көз жеткізіңіз. Шот-фактураларды неғұрлым тезірек жіберсеңіз, соғұрлым тезірек төлем аласыз.
2. Шығындарыңызды қадағалаңыз және артық ақша жұмсамағаныңызға көз жеткізіңіз. Мүмкіндігінше шығындарды азайтыңыз және ақшаны тек қажетті тауарларға жұмсаңыз.
3. Шоттарын мерзімінен бұрын төлейтін клиенттерге жеңілдіктер ұсыныңыз. Бұл оларды ертерек төлеуге итермелейді және сіздің ақша ағыныңызды жақсартады.
4. Деректерді жинаудың сенімді процесін енгізіңіз. Төлемдерді кешіктіретін клиенттерді қадағалап отырғаныңызға көз жеткізіңіз және үнемі еске хабарлама жіберіңіз.
5. Клиенттерге қаржыландыру нұсқаларын ұсынуды қарастырыңыз. Бұл оларға уақыт өте келе тауарларыңызға немесе қызметтеріңізге ақы төлеуге және ақша ағынын жақсартуға көмектеседі.
Сурет 2. шағын бизнесіңіздің ақша ағынын қалай жақсартуға болады
Осы кеңестерге сүйене отырып, сіз өзіңіздің шағын бизнесіңіздің ақша ағынын жақсарта аласыз және сіздің бизнесіңіздің үздіксіз жұмыс істеуін қамтамасыз ете аласыз.
Шағын бизнесіңіздің дебиторлық берешегін жақсарту бойынша мынадай кеңестерді ұсынамыз сурет төменде келтірілді.
1. Клиенттеріңізді олардың шот-фактуралары туралы хабардар етіп отырыңыз:
Клиенттеріңіз әрқашан сізге не қарыз екенін және төлем қашан жасалуы керек екенін білуі керек. Оларды жаңартып отыру үшін ай сайынғы немесе апталық үзінді көшірмелерді жіберіңіз және төлемді пошта арқылы оңай жібере алатындай етіп өз мекен-жайы мен маркасы бар конвертті шоттарыңызға қосыңыз. Сіз сондай-ақ төлемдерін әрдайым уақытында жасайтын клиенттер үшін автоматты төлемдерді орната аласыз.
Кәсіби коллекторлық агенттікті жалдаңыз:
Бухгалтерлік бағдарламалық жасақтаманы қолданыңыз
Клиенттеріңізді олардың шот-фактуралары туралы хабардар етіп отырыңыз
Сотқа беріңіз:
Мерзімінен бұрын төлеген кезде жеңілдіктер ұсыныңыз:
Ескерту Сурет 3.
Шағын бизнесіңіздің дебиторлық берешегін жақсарту үшін қандай шаралар қолдануға болады
2. Бухгалтерлік бағдарламалық жасақтаманы қолданыңыз:
Дебиторлық берешекті бақылауды едәуір жеңілдететін көптеген керемет бухгалтерлік бағдарламалар бар. Бұл бағдарламалар сізге кімнің қарызын, қанша қарызын және төлемдерді қашан жасау керектігін бақылауға көмектеседі. Осы бағдарламалардың көпшілігі төлемдерін кешіктіретін клиенттерге автоматты түрде еске салғыш хаттар немесе мәтіндік хабарламалар жіберуге мүмкіндік береді.
3. Мерзімінен бұрын төлеген кезде жеңілдіктер ұсыныңыз:
4. Кәсіби коллекторлық агенттікті жалдаңыз:
Егер сізде шоттарын уақытында төлемейтін клиенттеріңіз болса, сіз кәсіби коллекторлық агенттікті жалдауды қарастырғыңыз келуі мүмкін. Бұл агенттіктер сізге қарыз ақшаны алуға көмектеседі және олар сіздің клиенттеріңізбен төлем жоспарлары туралы келіссөздер жүргізе алады.
5. Сотқа беріңіз:
Егер клиенттен төлем алудың барлық басқа әрекеттері сәтсіз болса, Сізге сотқа жүгіну қажет болуы мүмкін. Бұл соңғы шара болуы керек, бірақ егер сізде үлкен ақша қарызы бар және оны қайтарғысы келмейтін клиент болса, сот иск сіздің жалғыз таңдауыңыз болуы мүмкін.
2 "САМРУКИНВЕСТ" ЖАУАПКЕРШІЛІГІ ШЕКТЕУЛІ СЕРІКТЕСТІГІНІҢ КАССАЛЫҚ ЕСЕБІН ҰЙЫМДАСТЫРУ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ
2.1 "СамрукИнвест" жауапкершілігі шектеулі серіктестігінің қаржылық-экономикалық сипаттамасы
"СамрукИнвест" жауапкершілігі шектеулі серіктестігі Қазақстан Республикасының Конституциясы негізінде тіркелген және өз қызметін Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексіне және "жауапкершілігі шектеулі және қосымша жауапкершілігі бар серіктестіктер туралы "Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес жүзеге асырады. . 2008 жылғы 10 шілдеден бастап 2006 жылғы 31.01.2006 жылға дейін ол "жеке кәсіпкерлік туралы" Заңға сәйкес құрылды және өз өкілеттіктерін мақсатты пайдалануды жақсарту мақсатында құрылтайшының құқықтарына өз қаражатын бере отырып, өз қызметін ерікті негізде жүзеге асырады.
Қазақша-жауапкершілігі аз серіктестері бар" СамрукИнвест", орыс тілінде - жауапкершілігі төмен" СамрукИнвест".
Серіктестік шағын кәсіпкерлік субъектісі болып табылады, яғни кәсіпкерлік қызмет есебінен жұмыскерлердің орташа саны 50 адамнан аспайды, активтердің жалпы бағамы бір жыл ішінде тиісті қаржы жылына арналған мемлекеттік бюджет туралы заңда белгіленген 60 мың айлық есептік көрсеткіштен аспайды.
Серіктестіктің қызмет ету мерзімі шектелмейді.
Серіктестіктің заңды қадір-қасиетін білдіреді.
Серіктестік республикалық тіркелген сәттен бастап заңды азамат құқығына ие болады.
Компанияда сіздің атыңыз, жеке балансыңыз, банктік шотыңыз және сіздің атыңызға мөрі бар басқа нысандар болады.
Компания операцияларды өз есебінен жүзеге асыруға, жылжымайтын немесе жылжымалы құқықтарды жүзеге асыруға, өз міндеттерін орындауға, өз қызметін дамыту үшін сотта тарап және жауапкер болуға құқылы. Компанияны жалғыз акционер ретінде бір адамнан тұратын басқа компания сатып ала алмайды.
Компанияның орналасқан жері өзгерген жағдайда, компания заңды тұлғалардың мемлекеттік тізіліміне қажетті өзгерістер енгізу мақсатында оны мемлекеттік тіркеуді жүзеге асырған органға компанияның жаңа орналасқан жері туралы заңды тұлғаларды республикалық тіркеуді жүзеге асыратын органға хабарлауға міндетті.
Серіктестік Қазақстан Республикасының аумағында және шетелде филиалдар мен өкілдіктер ашуға, басқа заңды тұлғалармен одақтар құруға, сондай-ақ мемлекеттік тіркеуді жүзеге асырған органға басқа заңды тұлғаларда өкілдіктер ашу туралы немесе олардың мекенжайы туралы хабарлауға міндетті.
Серіктестік өзінің тиісті істері үшін өзіне қажетті барлық мүлікпен жауап береді және өзінің қатысушысының тиісті істері үшін жауап бермейді.
Компанияның қызметіне тартылған тұлға өз салымының мөлшері шегінде компанияның жұмысына байланысты жағдайларда оның міндеттемелері мен тәуекелдері үшін жауапты болмайды.
Серіктестік туралы ақпарат:
Қатысушының өтініші бойынша серіктестік қатысушыларға қатысты серіктестік жұмысы туралы ақпарат беруге міндетті.
Акционерлердің құқықтары туралы ақпарат:
Директорлар кеңесінің, атқарушы органның, аудитордың немесе тексеру комиссиясының шешімдерін қоса алғанда, компания қызметкерлері қабылдаған шешімдердің орындалуы туралы ақпарат;
Компания капиталының 25% - на тең немесе одан асатын сомаға корпоративтік кредиттер;
Жиналыс нәтижесінде компания компанияның жарғылық капиталының 25% - на тең немесе одан асатын бағамен тауарды сатып алу немесе шығару туралы ірі мәміле немесе соған байланысты шешім қабылдайды;
Кәсіпкерліктің кез келген түрімен және кәсіпкерлік қызметтің белгілі бір ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz