Тиімділікті бағалау критерийлерін белгілеу

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 12 бет
Таңдаулыға:

Реферат
Тақырыбы: Аудиттелетін бизнестің тиімділігін бағалаудың критерийлері

Орындаған: Жақсыбай Әсем, Сүлейменова Меру
Тобы: УиАко-301

ЖОСПАРЫ:
Кіріспе
Негізгі бөлім
1. Тиімділікті бағалау критерийлерін белгілеу
2. Аудиттелетін объектілерді бағалау критерийлері
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе

Критерийлер-бұл бір нәрсені бағалау, анықтау немесе жіктеу жүргізілетін белгілер. Тиімділік аудитінің мақсаттары үшін критерийлер қолайлы және қол жеткізуге болатын орындалу стандарттары болып табылады, олардың көмегімен аудиттелетін бағдарламалар мен әрекеттердің өнімділігін, үнемділігін және тиімділігін бағалауға, қызметтің немесе Бағдарламаның аудиттелген аспектілері күтулерге сәйкес келетінін, олардан асып кететінін немесе жетпейтінін анықтауға болады.
Әдетте, критерийлер тексерілетін бірлік үшін басқарудың нормативтік (қалаулы) деңгейін көрсетеді. Олар тәжірибені көрсетеді) жақсы басқару-нақты көрсеткіштермен, яғни нақты бар нәрсемен ("не болуы керек") салыстырғанда ұтымды және ақпараттандырылған адамды ("не болуы керек") математикалық күту.
Жақсы критерийлердің қажетті сипаттамалары-сенімділік, объективтілік, толықтығы, түсіністігі, салыстырмалылығы, толықтығы, қолайлылығы.
Критерийлер аудит нәтижелерін түсінуге жағдай жасайды. Тиімділік аудитін жоспарлау кезінде мүмкіндігінше аудиторлар қолданылатын критерийлерді дәл анықтауы керек. Таңдалған критерийлер ақылға қонымды, қол жетімді және тексерілетін мәселелерге қатысты болуы керек. Мүмкін болатын критерийлердің мысалы:
а) заң немесе ереже бойынша белгіленген немесе басшылық белгілеген міндеттер мен мақсаттар;
б) қабылданған әдістемелер негізінде дайындалған стандарттар немесе нормалар;
в) мамандардың пікірлері;
г) алдыңғы жылдардағы жұмыс (жұмыс істеу);
д) осындай шаруашылық жүргізуші субъектілердің қызметі;
е) жеке сектордағы жұмыс.
Қаржылық аудит кезінде зерттелетін мәмілелерді аудитор "дұрыс" немесе "дұрыс емес", "заңды" немесе "заңсыз" және т.б. бағалауы мүмкін. Бұл критерийлер салыстырмалы түрде жабық болады және әдетте, мысалы, заңмен алдын-ала белгіленеді. Тиімділік аудиті үшін бағалау критерийлерін таңдау әдетте ашық болады. Ол ең алдымен жүргізілетін аудиттің мақсаттарымен, тексерілетін заттарды сандық бағалау қажеттіліктерімен анықталады. Бұл таңдау, әдетте, заңмен немесе белгіленген ережелермен алдын-ала белгіленеді, бірақ оны аудитор тікелей жасай алады. Тиімділік аудитінде анықталған "үнемділік", "өнімділік" және "тиімділік" жалпы ұғымдары, әдетте, осы пәндермен тығыз байланысты және тексеру элементтері өзгерген кезде өзгертуді қажет ететін таңдалған бағалау критерийлері арқылы тексерілетін пәндерге қатысты түсіндіріледі.

1. Тиімділікті бағалау критерийлерін белгілеу

Критерийлер бағдарламаның немесе ұйымның тексеру объектісі болып табылатын қызметінің тиімділігін өлшеу немесе бағалау үшін қажет. Олар жұмыс сапасы мен бақылаудың ақылға қонымды және орындалатын стандарттарын білдіреді, олардың көмегімен тиісті құқықтық нормалар мен заңдардың сақталуын, қолданыстағы жүйелер мен процедуралардың барабарлығын, шығындарды үнемдеуді, жұмыстың тиімділігі мен рентабельділігін бағалауға және талдауға болады.
Егер критерийлер ең алдымен бағаланатын құбылыстың (жүйенің) сапалық сипаттамасын көрсетсе және мақсатқа жетудің өлшемі ретінде қызмет етсе, онда көрсеткіштер критерийдің әртүрлі сандық өлшеуіштерін көрсетеді.
Осылайша, нақты тиімділік аудитін жүргізу үшін, ең алдымен, тиісті өлшеу стандарттарын - мақсатты тексерулер жүргізуге, тиімділікке баға беруге болатын және қорытындылар мен қорытындыларға негіз болатын өлшемдерді белгілеу қажет.
Критерийлердің негізгі міндеті-тексерілетін салада немесе тексеру объектісінің қызметінде қандай нәтиже жақсы тиімділіктің дәлелі екенін көрсету. Егер тексерілетін саланың немесе тексеру объектісінің қызметінің нақты көрсеткіштері белгіленген өлшемдерге сәйкес келсе немесе олардан асып кетсе, онда бұл қызмет тиімділіктің жеткілікті дәрежесінде жүзеге асырылатынын білдіреді.
Тиісті критерийлер тексерілетін ұйымның жұмыс ерекшелігіне сәйкес келетін критерийлер болып табылады. Бұл критерийлер осы жұмыс бағыты, осы жүйе, бақылау механизмі және т.б. шеңберінде қол жеткізуге болатын нәтижелерді бағалау үшін мүмкіндігінше қолданылады.
Нақты тексерудің әр бағыты үшін тиісті критерийлер жасалуы керек. Бұл критерийлер сәйкес, сенімді, бейтарап, түсінікті және жеткілікті болуы керек. Кейде бағалау критерийлері екі түрге бөлінеді: тікелей және жанама.
"Тиімділікті бағалау критерийлерін айқындау кезінде тексерілетін объект қызметінің тиімділігі және осы қызметтің нәтижесінде мемлекеттік қаражатты пайдалану тиімділігі жақын, бірақ тең емес ұғымдар болып табылатынын және сәйкес келмеуі мүмкін екенін ескеру қажет.
Сондықтан тексеру мақсаттарына байланысты тиімділікті бағалау критерийлерінің екі түрін қолдануға болады:
А) тексеру объектілері қызметінің тікелей нәтижелерін сипаттайтын критерийлер;
б) олардың қызметінің түпкілікті әлеуметтік нәтижелерін көрсететін критерийлер.
Тексерілетін ұйымдар қызметінің тікелей нәтижелерін бағалау кезінде мынадай көрсеткіштер пайдаланылуы мүмкін:
- шығындар көрсеткіштері, яғни нақты нәтижелерге қол жеткізу үшін пайдаланылған қаржылық, Еңбек және материалдық ресурстар (мысалы, аурухана жабдықтары, дәрі-дәрмектер, медициналық қызметкерлер);
- жүргізілген шығындардың тікелей нәтижелерінің көрсеткіштері (мысалы, диспансерлеуден өткен адамдардың немесе вакцинациядан өткен балалардың саны; жүргізілген операциялардың саны және т.б.).
Тексеру объектілері қызметінің тікелей нәтижелерінің тиімділігін бағалау критерийлері ретінде ресурстардың жұмсалған шығындары (құндық мәнде) мен алынған нәтижелер (өнім шығару, орындалған жұмыстар, көрсетілген қызметтер көлемі) арасындағы арақатынас пайдаланылуы мүмкін. Мәселен, мысалы, мектептер мен басқа да оқу орындарын салу кезіндегі тиімділікті бағалау критерийі бір оқу орнына, ал ауруханаларға - бір төсек-орынға жұмсалған шығындар туралы болып табылады.
Сонымен қатар, кейбір тексерілетін салаларда тексеру объектілері қызметінің тікелей нәтижелерінің тиімділігін бағалау үшін басқа критерийлер қолданылуы мүмкін. Атап айтқанда, құқық қорғау органдары қызметінің тікелей нәтижелерінің тиімділігін қылмыстардың ашылу көрсеткіші негізінде бағалауға болады, ал медициналық мекемелер - диспансерлеумен қамтылған халықтың үлесі немесе вакцинациядан өткен балалардың үлесі.
Қызметтің түпкілікті әлеуметтік нәтижелерінің тиімділігін бағалау критерийлері қоғамға, халықтың қандай да бір бөлігіне немесе адамдардың белгілі бір тобына мемлекеттік билік органдарының, басқа тексерілетін ұйымдардың оларға жүктелген функцияларды орындауының, бағдарламаларды іске асырудың немесе қойылған міндеттерді шешудің салдарын сипаттайды. Немесе, басқаша айтқанда, осы критерийлер негізінде оны алушылар үшін бюджеттік қызмет көрсету нәтижелерін бағалау берілуі керек.
Мысалы, құқық қорғау органдары қызметінің тиімділігін бағалаудың мүмкін критерийі, атап айтқанда, елдегі қылмыс деңгейі, білім беру органдары-халықтың білім деңгейі, денсаулық сақтау органдары-белгілі бір кезеңде науқастар мен сауығып кеткендердің арақатынасы, балалар өлімінің деңгейі және т. б. тексеру процесінде таңдалған критерийлер негізінде қойылған әлеуметтік мақсаттарға қол жеткізу дәрежесі анықталады (пайызбен немесе пайызбен). және сол арқылы тиісті саладағы тексеру объектілері қызметінің әлеуметтік тиімділігіне бағалау беріледі.
Осылайша, мемлекеттік органдардың және бюджет қаражатын басқа да алушылардың мемлекеттік қаражатты пайдалану тиімділігіне тексеру жүргізу кезінде қойылған мақсаттарға байланысты олардың қызметінің тікелей және түпкілікті әлеуметтік нәтижелерінің тиімділігін бағалау өлшемшарттарын таңдау қажет.
Таңдалған критерийлердің сәйкестігін қамтамасыз ету үшін орындалатын жұмыс көлемі осы Критерийлердің көздеріне байланысты. Критерийлердің негізгі көздері:
- тиісті заңдар мен ережелер;
- танылған кәсіби ұйымдар әзірлеген стандарттар;
- тексерілетін ұйымдардың жұмыс жоспарлары және қызметтің басым бағыттары туралы есептері, сондай-ақ атқарылған жұмыс туралы есептер;
- практикалық қызметте басшылыққа алынатын жалпы қабылданған нормалар;
- тексерілетін ұйымдар белгілеген стандарттар;
- осындай тексерулер барысында пайдаланылған өлшемшарттарды бейімдеу жолымен осы тексеруді жүргізу үшін арнайы жасалған немесе ұқсас жұмыс түрлерін орындайтын басқа ұйымдар қолданатын стандарттар мен әдістер негізінде әзірленген құралдар;
- бақылау-есеп органы жүзеге асырған алдыңғы тексерулердің материалдары.
Әдетте, тексерушілер тиісті заңдарға немесе жалпы қабылданған кәсіби стандарттарға негізделген критерийлерді қолдана алады. Бұл жағдайда олар тек осы критерийлердің нақты тексерудің мақсатына сәйкес келетініне көз жеткізуі керек. Ішкі бақылау тетіктері, стандарттар, шаралар, тексерілетін ұйымның басшылығы бекіткен немесе жоғары тұрған ведомстволар белгілеген белгілі бір нәтижелер мен мақсаттарға қол жеткізу міндеттемелері де тиімділік аудиттерін жүргізу үшін өлшемшарттардың көздері бола алады. Егер бұл ұйым өз жұмысын бағалау үшін ақылға қонымды және нақты критерийлер жасаған болса, тексерушілер осы тексеруге қатысы бар өлшемдерді зерделеп, осы Критерийлердің негізделген және жеткілікті екендігіне көз жеткізуі керек. Тексерушілер тобы тексерілетін ұйым қолданатын стандарттардың сапасын тексеру немесе жұмыстың озық әдістерін анықтау үшін ұқсас қызметті жүзеге асыратын немесе ұқсас жұмыс түрлерін орындайтын кәсіби ұйымдармен немесе өзге де ұйымдармен кеңесуі мүмкін. Егер тексерілетін ұйым әзірлеген стандарттардың тиісті және жеткілікті екендігі анықталса, оларды осы тексерудің критерийлері ретінде пайдалануға болады.
Егер тексерілетін ұйымда жұмыс нәтижелерін өлшеу немесе бағалау үшін негізделген және тексерудің мақсаттарына сәйкес стандарттар болмаса, тексерушілер тиісті критерийлерді анықтауы керек. Бұл жағдайда жалпы қабылданған критерийлерді қолдануға болады, олардың қайнар көзі тиісті заңдар мен ережелер және кәсіби қауымдастықтар мен танылған сарапшылар ұйымдары әзірлеген стандарттар болып табылады. Егер мұндай критерийлер болмаса, тексерушілер ұқсас қызметті жүзеге асыратын немесе ұқсас жұмыс түрлерін орындайтын мемлекеттік және жеке секторлардағы басқа ұйымдардың жұмысы туралы деректерді пайдалана алады. Сонымен қатар, тексерушілер осы мақсатта бастапқы деректерді салыстырмалы бағалау арқылы немесе консультациялар арқылы анықталатын жұмыстың озық әдістерін және тексерілетін ұйым шешуге арналған тапсырмаларды талдау немесе сол ұйымның қызмет бағыттары негізінде әзірлеген стандарттарды пайдалана алады.
Тиімділікті бағалау критерийлерін таңдау кезінде таңдалған критерийлер тексерілетін саланың немесе тексеру объектісінің қызметінің ерекшелігіне сәйкес келуі және аудит нәтижелерін алуға негіз болатындығы басшылыққа алынуы керек.
Тиімділікті бағалаудың тиісті критерийлерін таңдау аудитті сәтті жүргізудің кепілі болып табылады, өйткені оның қорытындылары белгіленген критерийлерді (не болуы керек) тексеру процесінде алынған нақты деректермен (шын мәнінде не бар) салыстыру негізінде жасалады.
Тексеру кезінде пайдаланылатын қызметті бағалау критерийлері тексерілетін ұйымдардың басшыларына да, тиімділік аудитінің нәтижелері туралы есептің әлеуетті пайдаланушыларына да түсінікті болуға тиіс.
Осыған байланысты, әдетте, аудитор аудиттелетін ұйымның басшыларымен аудиттің мақсаттары мен Қолданылатын критерийлерін талқылауды және мүмкіндігінше олардан осы Критерийлердің қолайлылығына қатысты жазбаша түсініктемелер мен ескертулер алуды талап етеді. Сонымен қатар, ол осы ұйымның басшылығына тексерушілер тобы мүшелерінің пікірінше, осы аудитті жүргізу үшін таңдалған тәсіл аясында осы ұйым басшыларының функциялары мен міндеттері қандай екенін түсіндіруді талап етеді. Егер тексерілетін ұйымның басшылары аудиторлардың басшылық саласындағы функциялар мен міндеттерді ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.