Тырнақтың анатомиясы

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 15 бет
Таңдаулыға:

№49 орта мектебі КММ

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Ғылыми жоба тақырыбы:
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Тырнағымды неге жеймін?
----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

Бағыты: Биология және денсаулық

Дайындаған: 4Б сынып оқушысы Сұлтанахмед Ұлан
Жетекшісі: Қалымбет Тоғжан

2022-2023 оқу жылы
Мазмұны:

І.Кіріспе ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 5
1.1.Тырнақтың анатомиясы
ІІ. Негізгі бөлім
2.1 Бізге тырнақ не үшін керек? ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..7
2.2 Неліктен балалар тырнақтарын тістейді? ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ..8
ІІІ. Практикалық бөлім
3.1 Тырнақтағы денсаулығыныздан хабар беретін белгілер ... ... ... ... ... ... ..1 1
ІҮ. Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..13
ІҮ Пайдаланған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .14

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Тырнағымды неге жеймін?
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
тақырыбындағы зерттеу жұмысына
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Пікір
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
№49 орта мектебінің 4 Б сынып оқушысы Сұлтанахмед Ұланның Тырнағымды неге жеймін? атты зерттеу жұмысына пікір білдіре отырып, жұмыс барлық мақсат - міндеттерін қамтып, барлық талапқа сай жазылған деп айта аламын. Жобаны жазу барысында Ұлан көптеген ізденіс жұмыстар атқарды. Бұл жобада оқушым тырнақ туралы жан-жақты зерттеді, оның ішінде тырнақта болатын ауру белгілері, тырнақ тістейтін балалар және тырнақ тістеуден аулақ болатын әдеттер мен олардан арылу үшін бірнеше кеңестерді жазып, зерттеді. Ғылыми жоба тақырыптың мазмұнын ашуға арналған 3 бөлімнен тұрады. Әр бөлімге құнды ой пікір, түйін жасалған. Оқушы кітапханаларға барып ізденді, білімін толықтырды. Орыс тіліндегі кітаптарды қазақшаға аударды. Тырнақ анатомиясын зерттеп, білді. Жанеркенің болашаққа қойған арманы көп. Баланың бойынан ғылыми жобаларды жазуға ынтасы мен қызығушылығын байқадым. Анасының айтуы бойынша оқушы үнемі таза жүргенді ұнатады, жұма сайын өз тырнағын алып отырады. Тырнақтары өскен балаларға үнемі кеңес беріп жүреді. Болашақтағы оқушының алдына қойған арманы дәрігер болу. Бұл жұмысты ғылыми жұмыс деп танып, зерттеу жұмысын жалғастыруды ұсынамын. Жоба қорытындысы бойынша оқушым балалар арасында сауалнама жүргізіп, тырнақ тістеудің зиянды әдет екенін насихаттады. Болашаққа арманы асқақ шәкіртіммен, ары қарай осы жобамды дамытуға ат салысамын. Шәкіртіме сенімім мол жас ізденімпаз, ғылымға қызығушылығы жоғары, өте сезімтал оқушы.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Жетекшісі : Қалымбет Тоғжан

Аннотация
Микробтардың пішіні соншалықты кішкентай, оларды тек арнайы микроскоппен көруге болады. Біз тырнақтың астына әрдайым аузымызға жіберетін құрт жұмыртқаларын (пинворм, дөңгелек құрт, Giardia кисталары) жинаймыз. Олар ішектерге еніп, өмірлік белсенділіктерін бастайды. Тырнақ астында стафилококктардың кейбір түрлері, сонымен қатар басқа микроорганизмдер өмір сүреді. Микробтар іштің ауруы ғана емес, сондай-ақ асқазанын жолдарын да ауруға шалдықтырады. Егер сіз көзінізді кір қолыңызбен қасысаңыз, онда ол ауырып, сулана бастайды. Бұл конъюнктивит деп аталады. Ең жаманы, лас қолдар арқылы сіз өзіңізге ғана емес, басқа адамға да ауруды жұқтыра аласыз.

Аннотация
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Микробы настолько малы, что их можно увидеть только с помощью специального микроскопа. Под ногтями скапливается огромное количество бактерий, в том числе яйца глистов (остриц, аскарид, цисты лямблии), которые мы каждый раз отправляем себе в рот. Они попадают в кишечник и начинают свою жизнедеятельность. Под ногтями живут некоторые виды стафилококков, а также другие микроорганизмы. Микробы вызывают не только боли в животе и расстройство кишечника. Если грязной рукой почесать глаз, то он может заболеть и начать слезиться. Это конъюнктивит. Поковыряли в носу - появился фурункул. И самое ужасное, что через грязные руки можно заразиться не только самому, но и заразить другого человека.
Аnnotation
Microbes are so small that they can only be seen with a special microscope. A huge amount of bacteria accumulates under the nails, including worm eggs (pinworms, roundworm, Giardia cysts), which we send to our mouth each time. They enter the intestines and begin their life activity. Under the nails live some types of staphylococci, as well as other microorganisms. Microbes cause more than abdominal pain and indigestion. If you scratch your eye with a dirty hand, then it can become sick and begin to watery. This is conjunctivitis. Poked in the nose - a boil appeared. And the worst thing is thatthrough dirty hands you can become infected not only by yourself, but also infect another person.

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Зерттеудің өзектілігі - көптеген балалар тырнақтарын зиянды әдет екенін білмей тістейді.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Зерттеу мақсаты: тырнақтарды тістеудің зияндылығын анықтау.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Міндеттері :
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
1. Адам тырнақтарының құрылысы мен қызметін зерттеу;
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
2. Оқушылардың тырнақтарын неге тістейтінін және неге қауіпті екенін білу;
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
3. Осы жаман әдеттен арылудың жолын табу;
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
4. Оқушыларға гигиена ережелері туралы жадынама құрастыру және тарату.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Жоба туралы болжам: егер тырнақтарымызды жесек, онда біз ағзамызға орасан зиян келтіреміз.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Зерттеу нысанасы: тырнақ.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Зерттеу пәні: жаман әдеттердің ағзамыздың дамуына кері әсері.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Зерттеу әдістері:
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
1. Ғылыми әдебиеттерді зерттеу және талдау.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
2. Анықтамалық кітаптармен жұмыс; Интернет-ресурстар.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
4. Сұрақ қою.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
5. Әңгімелесу.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
6. Нәтижелерді талдау және жалпылау.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Жобаның кезеңдері:
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Тақырыпты таңдау және тұжырымдау;
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Ақпаратты іздеу;
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Балаларға сұрақ қою;
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Зерттеудің жаңалығы: Тырнақты ауызға салу арқылы, түрлі ауруларға тап болудың шындық екенін дәлелдеу. Тырнақты жеу - тек жаман әдет емес, ауруға апарар жол.

І. Кіріспе
Тырнақтың анатомиясы
Тырнақ (Unguis) Тырнақ - саусақ ұштарының сыртын жауып жататын қатты мүйізденген пластинка. Тырнақ пластинкасының астында жатқан тері бөлігі тері қыртысымен жабылып жатады, оны тырнақ төсегі деп атайды. Артқы тырнақ белдігі тырнақтың артын доға тәрізді жауып келіп, эпидермистің жұқа мүйізді пластинкасын - тырнақ терісін құрады (eponychium). Тырнақтың алдыңғы ұшы (margo liber) еркін алға шығып тұрады. Ең артқы бөлігі тырнақ түбірі (radix unguis) деп аталады. Тырнақ түбірі артқы тырнақ көбесінің астына тереңінен қіріп жатады. Тырнақ түбірі жатқан эпителийдің бөлігі матрица (matrix unguis) деп аталады және тырнақтың өсуін қамтамасыз етеді. Матрицаның алдыңғы бөлігі, әсіресе бас бармақтарда аппақ, жарты ай сияқты көрініп тұрады. Тырнақ пластинкасы тығыз тұтас мүйізді массадан тұрады. Тырнақтын беті тегіс болғанмен асты бұдырлы, соның арқасында ол тырнақ құндағымен тығыз берік байланыста. К. Г. Андриасянның көрсеткеніндей, тырнақтың жасырын бөлігі - тырнақтың түбіріндегі және құндағындағы эпителийде өте үлкен, цитоплазмасы гомогенді, ақшыл ерекше клеткалар - онихобласттар бар. Бұл клеткалар мүйізді затты түзуге қатысады. Тырнақтың өсуін түбіріндегі онихобласттар қамтамасыз етсе, құндағындағы онихобласттар тырнақтың қалыңдауына ықпал етеді. Емізікті қабатта орналасқан қан тамырлары тырнаққа қызғылт түс береді.
Тырнақтар қоршаған орта факторларына өте сезімтал келеді, соның әсерінен тырнақтар көлемі мен пішінін өзгертеді. Суық және құрғақ орта тырнақтың көлемінің кішірейуіне алып келеді, ал жылы және ылғалды ортада тырнақтардың керісінше көлемі үлкейеді. Тырнақтардың қалыпты болуы тері сияқты оның қосалқы құрылымдарына байланысты. Мысалы, тері жұқа әрі құрғақ болса, онда бұл жағдайда тырнақта жұқа және сынғыш келеді деп болжауға болады. Бірақта бұл пікір нақты ереже болып табылмайды, себебі терінің қалыпты жағдайында да тырнақ ақаулары көрінеді, яғни тырнақтың өсуге жауап беретін құрылымдары зақымданғаннан пайда болады. Әртүрлі ықпалдардың әсерінен тырнақ өсетін аймақта түрлі өзгерістер байқалады. Тырнақ пластинкасының толығымен ауысуы қалыпты жағдайда 3 - 4 көлемінде өтеді. Қол тырнақтары аяқ тырнақтарына қарағанда 2 - 3 рет жылдам өседі, әйел адамдардың тырнағы ер адамдарда қарағанда баяу өседі, түнде жылдам күндіз жәй, жазда қарқынды кыста баяу өседі. Тырнақтың баяу өсуі зат алмасу процессіне және тырнақтың өсу аймағындағы жергілікті микроциркуляцияға байланысты. Әлем тұрғындарының 30%-ы тырнағын тістейді екен. Бірақ не үшін тістейтіндерін білмейді. Көбі мұның себебін уайымнан іздеп жатады. Ал зерттеулерге сүйенсек, адамдар тырнағын іші пысқандықтан, жұмыс қиындығынан не ызадан тістейді екен. Ал балалар неге тырнағын тістейді? Осы жобамда тырнақ тістейтін балаларды зерттеп қана қоймай, тырнақ тістеу зиянды әдет екенің дәлеледеймін.

ІІ. Негізгі бөлім
2.1. Бізге тырнақ не үшін керек?
Көбінесе біз балалар тырнақтың бізге не үшін керек екенің біле бермейміз. Тырнақтың атқаратын бірнеше функциялары бар: нәзік саусақтардың қорғанысын, тактильді және ауруды тырнақтармен де анықтауға болады. Адамның қолдары оның күнделікті іс-шараларына белсенді қатысады, сондықтан олар жиі қауіп-қатерге ұшырайды және ерекше қорғауды қажет етеді. Тырнақ пластиналары саусақтардың қаттылығын береді, олар саусақтардың нәзік терісін қорғауға, механикалық манипуляциялар жасауға, тіпті мұрынның немесе мұрынның тәжін тырнау сияқты қарапайым заттар үшін де қажет. Олар заттарды алып, ұстап тұра алады, физикалық тұрғыдан сезінеді. Сонымен қатар, тырнақтар біздің ағзамыздың жағдайын көрсетеді. Мысалы, тырнақ пластинасының шамадан тыс ұлғаюы және оның түбіндегі жарықтың жартысы туберкулездің белгісі болуы мүмкін, ақ дақтар көмірсулар алмасуының бұзылуын немесе қант диабетін, ал тырнақтардың цианозын - қан тамырларындағы проблемалар туралы айтуы мүмкін. Тырнақтарсыз біздің өміріміз мүлдем басқаша болар еді, сондықтан оларға назар аудару және олардың жағдайына деген қамқорлық ежелгі дәуірден бері бар және ерекше мағынаға ие! Таңқаларлық, бірақ тырнақтың функциясы - бұл нерв ұштары орналасқан жұмсақ тіндерге зақым келтірмеу үшін саусақтардың терминальды фалангаларын қорғау. Тырнақтар - бұл нәзік саусақтардың ұшын қорғауға арналған күрделі баспана, біз оның көмегімен әртүрлі заттарды түсіріп, айналамыздағы денелерді сезінеміз. Тырнақтар бізге бірдеңе алуға мүмкіндік береді, егер объект кішкентай болса, онда мұндай қатты түзілістерсіз оны түсіну қиын.Өмір бойына кесілген тырнақтардың жалпы ұзындығы еркектерде 3,9 м-ге, әйелдерде - 4,3 м-ге жететіні белгілі, адам тырнақтың ерекше иесі емес екенін атап өткен жөн. Бұл орган барлық приматтарда болады. Біз адамдар болып табылатын приматтар өз іс-әрекетінде аяқ-қолдарды және ең алдымен қолдарды белсенді пайдаланады. Осыған сүйене отырып, приматтың қолдары қосымша қорғауды қажет ететін ең осал және өмірлік маңызды орган болып табылады. Тырнақ роликтері патогендік бактериялардың тырнақтың өсу секторына енуіне және оны бөгде заттардан қорғауға мүмкіндік бермейді.Ежелгі уақытта тырнақтар өзін-өзі қорғау құралы ретінде қызмет етіп, табиғаттың қатал жағдайларында өмір сүруге көмектесті.Қазіргі уақытта тырнақтар белгілі бір дәрежеде бастапқы мақсатын жоғалтып, бірқатар жаңа қасиеттерге ие болды. Мысалы, сіз оларға маникюр мен педикюр қолдануға болады, олардың жағдайына байланысты біз адам денсаулығы туралы қорытынды жасай аламыз. Кейбір тырнақтардың иелері жаңа ойларды бастарына тартуға немесе, керісінше, кез-келген ойдан алшақтатуға тырысып, оларды байлап қоюды жөн көреді.
2.2 Неліктен балалар тырнақтарын тістейді?
Бала тұлға болып қалыптаса бастағанда жағымды-жағымсыз әдеттерді тез қабылдағыш келеді. Мұндайда қоршаған орта мен жақындарының қарым-қатынасы сәбиге тікелей әсер етеді. Кішкентай бүлдіршіндердің қылықтары тез қалыптасып, алғашқыда ата-ана үшін олардың зияны жоқтай көрінеді. Мәселен, саусақ сору, тырнақ тістеу, шаш тарту, мұрын шұқу, көз уқалау. Ата-анаға жоғарыда айтылған әдеттерден бөлек, үлкен бір мәселе ол - баланың тәбетінің жоғалуы, ұйқының тынышсыздығы, дәреттің бұзылуы, түнгі қорқыныштар мен ұйқы кезінде сөйлеуі, соңынан ол мектепте өздігінен жұмыс істей алмайтын әрі жауапсыз болуы мүмкін.Баламен тығыз қарым-қатынаста болу, оның жасына қарай пайдалы дүниелермен қызықтыру, күнделікті іс-әрекетін қадағалау - бала бойындағы жағымсыз әдеттерді болдырмауға және олардан арылуға көмектеседі. Жағымсыз әдеттер балаларда ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.