Оқушылардың өзіндік жұмыстарын ұйымдастыру

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 34 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

«МҰРЫН ЖЫРАУ СЕҢГІРБЕКҰЛЫ АТЫНДАҒЫ МАҢҒЫСТАУ ЖОҒАРЫ ПЕДАГОГИКАЛЫҚ КОЛЛЕДЖІ»

«Қорғауға жіберілді»

«___» 20__ ж.

Курстық жұмыс

Тақырыбы: «Оқушылардың өзіндік жұмыстарын ұйымдастыру»

Мамандығы: 0105000 «Бастауыш білім беру»

Біліктілігі: 0105104 «Бастауыш білім беру қолданбалы бакалавры»

Пәні: Педагогика

Дайындаған: Қойшыбай А. Ж

Тобы: ББ-20-1

Ғылыми жетекшісі: Умбетова Ж. М.

Ақтау, 2023жыл

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ3

І. НЕГІЗГІ БӨЛІМ:5

1. 1 Оқушылардың өзіндік жұмыстарын ұйымдастыруына жағдай жасау5

1. 2. Оқушылардың өзіндік жұмысы оқыту формасының тиімді әдісі ретінде. 7

1. 3 Оқушылардың өзіндік жұмыстарын ұйымдастырудағы мұғалімдер жұмысының формалары11

1. 4 Оқушылардың өз бетімен жұмыс жасауын қалыптастыру мәні мен әдістемелік жағдайы14

2. ПРАКТИКАЛЫҚ БӨЛІМ19

2. 1 Бастауыш сынып математика сабақтарындағы өзіндік жұмыс түрлері19

2. 2 Оқушылардың өздігінше жұмысын ұйымдастырудағы мұғалімнің ролі24

ҚОРЫТЫНДЫ31

ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ32

КІРІСПЕ

Зерттеу өзектілігі: Бүкіл әлемдік білім беру кеңістігінде Қазақстан Республикасының орнын алу-үлкен әлеуметтік және саяси маңызы бар мәселе. Осыған байланысты егемен елдің жалпы білім беретін мектептерінің алдына жауапты әрі лайықты міндеттер қойылды. Олардың бірі-оқушыға өзіндік жұмыстың қарапайым дағдыларын үйрету, алған білімдерін біліктілік деңгейіне дейін арттыру.

Жүйелі түрде жүргізілетін жұмыс нәтижесінде оқушымен өз бетінше жұмыс істеу дағдыларын қалыптастыру. Атап айтқанда, алдымен жеңіл, содан кейін біртіндеп күрделі тапсырмаларды орындау барысында әртүрлі жағдайларда салыстыру, тұжырымдау және стихиялық ойлау процестері жүреді.

Өзін-өзі тәрбиелеудің негізгі жолы-оқушыны таным процесіне үйрету. Ол үшін барлық сынып оқушыларының өзіндік жұмысы үшін жағдай жасау қажет. Бірқатар әдіскер мұғалімдердің пікірінше, оқушының тұрақты білім базасын қалыптастыру үшін зерттелетін пәнге көп көңіл бөлу, назар аудару қажет, ол үшін белгілі бір педагогикалық мақсат қоюдың рөлі мен маңызы зор. Өйткені, іс жүзінде студент жұмыс істейді, алған білімін жоғары бағалайды, ол өзі риза. Сондықтан оқушының танымдық қабілеттерін дамыту мұғалімнің шеберлігіне тікелей байланысты.

Педагогикада тәуелсіз жұмыс дегеніміз-студенттердің мұғалімнің басшылығымен оның тікелей қатысуынсыз орындайтын тапсырмасы. Оқушылардың өз бетінше орындайтын жұмысы туралы айтқанда, оның бір-бірімен тығыз байланысты екі міндетін ескеру қажет. Осы міндеттердің біріншісі-оқушылардың танымдық іс-әрекетінде тәуелсіздікті дамыту және одан әрі дамыту, оларды өз бетінше білім алуға, дүниетанымды қалыптастыруға үйрету; екіншісі-студенттерге алған білімдерін іс жүзінде өз бетінше қолдана білуге үйрету.

Оқушылардың өзіндік жұмысы ақыл-ой жұмысын жандандыруға бағытталған және мұғалім берген тапсырмаларды орындаудың тиімді тәсілдерін іздеуді қамтиды.

Оқушылардың орындайтын өзіндік жұмысын былайша жіктеуге болады: оқулықтармен, оқулықтармен және басқа да анықтамалық әдебиеттермен жұмыс, есептер шығару бойынша әр түрлі жұмыс; үлестірме материалмен жұмыс, сабақта олардың жолдастарының берген жауаптарын толықтыру; математикалық конференцияларда жасалған баяндамаларға немесе хабарламаларға түсініктеме беру; жеке немесе топтық тапсырмаларды орындау; рефераттар жазу; кейбір көрнекі құралдарды (плакаттар, схемалар, альбомдар) жасау. ; экскурсия кезінде өлшеуге немесе есептеуге байланысты практикалық жұмыстарды орындау. Негізгі дидактикалық мақсатқа жауап беретін өзіндік жұмыстар: 1) білім алуға және одан әрі тереңдетуге; 2) білік пен дағдыларды қолдануға бағытталған.

Зерттеу пәні: бастауыш сынып оқушыларын математика сабақтарына оқыту бойынша өзіндік жұмыс және онымен жұмыс істеу кезеңдері.

Зерттеу нысаны: математика пәнінің ерекшеліктеріне және бастауыш мектептегі математикадағы өзіндік жұмыс түрлеріне негізделген оқушылардың іс-қимыл жүйесі.

Зерттеу мақсаты: өзіндік жұмысты ұйымдастыру арқылы оқушылардың қабілеттерін дамыту және оларды өзіндік жұмысқа тарту.

Зерттеуміндеті: бастауыш сыныптарда зерттеу әдістерін таңдау көптеген факторларға байланысты. Қазіргі жағдайда мектептің алдына қойылған оқытудың жалпы міндеттері, оқытылатын математиканың мазмұны балалардың тиісті материалды игеруге дайындық деңгейімен анықталады.

Зерттеу көздері: тақырып бойынша әдістемелік ғылыми еңбектер, мектепке арналған оқулықтар, оқу бағдарламалары, Математиканы оқыту әдістемесінің пәндерін оқыту тәжірибесі.

Математика сабақтарында оқушылардың өз бетінше орындайтын ауызша және жазбаша, сынып немесе үй, жалпы сынып, топтық, жаппай және жеке жұмыс түрлері қолданылады.

Оқу материалының мазмұнына, оның оқулықта көрсетілу ерекшеліктеріне, қолда бар оқу жабдықтарына және басқа факторларға сәйкес дидактикалық принциптерді басшылыққа ала отырып, мұғалім оқу процесінде өздігінен орындалатын әр түрлі жұмыстарды немесе олардың комбинацияларын қолдануды жоспарлауы керек. Оқушылардың өз бетінше орындауға арналған тапсырмалар нақты мақсатқа ұмтылып, олардың ынтасын арттыруы тиіс. Сондықтан, оқушылардың ынтасын арттыру үшін тапсырмаларда жаңа материалдар, нақты практикалық қолдану, зерттеу сипаты болған жөн.

Зерттеу кезеңдері:

Кіріспе бөлімде зерттеудің өзектілігі, ғылыми аппараты, зертеудің мақсаты, нысанасы, пәні, міндеттері мен зерттеу болжамы, әдістері, кезеңдері көрсетілді.

Бірінші кезеңде зерттеу мақсатында мәселенің теория мен практикадағы жағдайы зерттелді, теориялық тұжырымдамалар талданды, зерттеудің ғылыми аппараты, болжамы мен жетекші идеясы нақтыланды.

Екінші кезеңде зерттеудің теориялық негізі нақтыланып, мектепке дейінгі білім беру жүйесіндегі зерттеу мәселесіне талдау жүргізілді, тәжірибелік жұмыс жасалынды.

Қорытындыда ғылыми жұмыстың нәтижелері негізінде әзірленген тұжырымдар мен ұсыныстар берілді.

Зерттеу болжамы: бастауыш сыныптарда математиканы оқыту мұғалім оқушыларға өзіндік жұмыс түрлерін береді. Оқушылардың математикадағы өзіндік жұмыстарды меңгеру және алған білімдерін практикада қолдану дағдыларын бекіту әдістері.

І. НЕГІЗГІ БӨЛІМ: 1. 1 Оқушылардың өзіндік жұмыстарын ұйымдастыруына жағдай жасау

Бүгінгі таңда оқушылардың өз бетімен оқу іс- әрекетін ұйымдастырудың оңтайлы әдістері мен тәсілдерін сондай-ақ, нысандарын іздестіру өзекті сипатқа ие болып отыр. Оқушылардың өз бетімен орындайтын жұмыстарының педагогикалық жүйесін оқу іс-әрекетінде арнайы ұйымдастыру - оқу үдерісін жетілдірудің негізгі алғы шарты болып табылады.

Өзіндік жұмысты орындау шеберлігі оқу жұмысының мақсаттарына сәйкес, түрлі танымдық тапсырмаларды орындау, ізденімпаздықпен жұмыс істеу нәтижесінде жүзеге асады. Кәсіби бағдарланған және дұрыс ұйымдастырылған өзіндік жұмыстар олардың кәсіптік даярлығын шыңдауға қолайлы жағдайлар жасайды.

Сондықтан өздік жұмыстың дұрыс ұйымдастырылуына оқушының білімінің сапасы тікелей әсер етеді, ол білім сапасы бақылау жүйесі арқылы анықталады.

Білімді бақылау мен педагогикалық диагностика оқу үдерісіне түзетулер енгізуге, оқыту формасын өзгертуге және жаңа әдістер енгізуге мүмкіндік береді. Бақылау оқыту үдерісінің құрамдас бөлігі ретінде тәрбиелік, оқыту функцияларымен қатар ең басты диагностикалық функция атқарады. Оның диагностикалық функциясы білім алушының білім, білік, дағдыларын, жалпы дамуының деңгейін анықтау үдерісі және оның нақты тәртібін бағалау екендігімен байланысты. Сондықтан оқу сапасына диагностика жасауды білім алушының білмеуден білуге қарай жылжуын бақылау және оны түзетуге мүмкіндік беретін үздіксіз бақылау іс-әрекеттерінің жиынтығы ретінде қарастыруға болады.

Бақылаудың оқыту функциясы мынадан білінеді: білім алушыны оқу материалын меңгеруге белсендіреді, оқушытер жолдастарының жауабын тыңдау барысында білім алады, сұрақ қойып және жауап отырып өздері де ауызша сұрауға қатысады, өздерінен сұрап қала ма деп іштей материалды қайталайды.

Бақылау оқушы өз білімі мен мүмкіндіктерін анықтатады, яғни өзіндік бақылауды қалыптастырады. Бақылаудың тәрбиелік функциясы білім алушыны тәртіпке салып, білім алушының әрекетін ұйымдастыруы мен бағыттауынан, білімдегі олқылықтарды анықтап және оны жоюға көмектесуінен, пәнге шығармашылықпен қарауды және өз қабілетін дамытуға ұмтылдыруды қалыптастыруынан байқалады. Ол оқушыларды жүйелі түрде сабаққа дайындалуға, сабаққа зияны тиетін артық ойын-сауықтан бас тартуына, тәртіптілікке және ерік күшін қалыптастыруға үйретеді.

Мектептегі бақылау - оқу үдерісінің құрамдас бөлігі мұғалім мен оқушы арасындағы тікелей және кері байланысты орнатудың құралы. .

Өзіндік бақылау - қол жеткізетін нәтижелерін және оған жету жолындағы қиын тұстарын алдын-ала болжау, өзінің оқу әрекетінің барлық кезеңдерінде жоспарлау, бақылау, бағалау, түзету және реттеу арқылы көрінетін білім алушының өз оқу - танымдық әрекетін сапалы түрде басқаруы. Өздік жұмысты бақылаудың құралдары ретінде өздік жұмысқа арналған бақылау тапсырмалары мен бақылаушы бағдарламалар қолданылады. Өздік жұмысқа арналған бақылау тапсырмаларына оқу материалы бойынша сұрақтар, тұлғаны дамытуға бағытталған жағдайлар, түрлі қиындық деңгейіндегі тест сұрақтары, практикалық жұмыстар, компьютердегі жаттығулар, ішінара сұрау және т. б. жатады.

ОӨЖ-дің ұйымдастырылуы негізгі нормативтік құжаттарына сәйкес жүзеге асырылады.

Бейіндік оқыту жүйесінде СӨЖ-ді ұйымдастыруды белсендіру және оған жаңаша көзқарастың қажеттігі Бейіндік оқыту технологияның ережелеріне сәйкес оны жоспарлауға, ұйымдастыруға, әдістемелік қамтамасыз етуге және бақылауға байланысты болды.

ОӨЖ мазмұны, мектептің техникалық мүмкіндіктері, кітапхананың кітаптармен қамтамасыз етілуімен анықталады. СӨЖ талаптары, СӨЖ сипаттамасы, олардың тақырыптары, тапсырмалары, өткізу формалары, сағат көлемі пән бойынша құрастырылған оқу әдістемелік кешенінде көрсетіледі. ОӨЖ-ді ұйымдастырудың алуан түрлі формаларын қолдану оқушылардың танымдық белсенділігін арттырудың тиімді құралы болып табылады.

ОӨЖ-дің нәтижесі бақылаудың жазбаша формалары: конспект, реферат, баяндама, эссе, шығармашылық жұмыс, бақылау жұмысы, жаттығу жұмысы, ғылыми мақала, аудио, видео есеп т. б . түрінде ресімделеді және ақпараттың әр түрлі көздерін еркін пайдалана алу мен оқытудың электрондық құралдарын қолдануға тиімді жағдайлар жасалуына байланысты.

Қазіргі дидактикалық зерттеулерде «дербестік » ұғымы саналы түрде ұйымдастырылған дағдылар жүйесі ретінде түсіндіріледі. Дербестік қабілеті өздік іс-әрекет (ақпаратты қабылдау, бағалау, өңдеу, шешім қабылдауы оны жүзеге асыру) жасауда маңызды рөл атқарады. Ол адамның белсенділігін айқындайды. Білім беруде белсенділік адамның ерекше көңіл-күйін, оның іс-әрекетке қатынасын (зейінділік, ынталылық, іс-әрекет жағдайларының өзгерісіне тез әрекет жасау) білдіреді. Ғалым Р. А. Низамовтың айтуынша, «оқушылардың шығармашылығы мен танымдық белсенділігін дамытудың маңызды құралының бірі шешуді қажет ететін шығармашылық тапсырмалар болып табылады».

ОӨЖ-ді тиімді ұйымдастыру үшін мұғалімға оны ұйымдастырудың қағидаларын білу шарт. Өздік жұмыстың өзіндік ерекшеліктерінің болуына байланысты оны ұйымдастыруда жалпы қағидаларымен қоса оқыту теориясы мен практикасында өздік жұмыстың жағдайын талдаудан туындаған спецификалық қағидалар қолданылады. Сондықтан мұғалім өздік жұмысты ұйымдастыруда ОӨЖ-дің жеке түрде қарастыру, көрнекілік, үй тапсырмасының ғылыми түрде негізделген көлемі мен уақытын есептеу, ұғынықтылық сияқты қағидаларын білуі және басшылыққа алуы тиіс. Оқушылардың өз қабілеттерін көрсетуіне мүмкіндік беру үшін олардың өз бетімен орындайтын өздік және шығармашылық жұмыстарының алуан түрлері мен формаларын оқу үдерісінде үйлестіріп қолдану қажет.

ОӨЖ-ді жетілдірудің факторларына: ОӨЖ-ді проблемалату, ОӨЖ мазмұнын интеграциялау, ОӨЖ-ді диалогизациялау, ОӨЖ-ге ізденіс сипатын беру, ОӨЖ-ді компьютерлендіру, ОӨЖ-дің тұлғаға бағытталуы, ОӨЖ мазмұнын акмеологизациялау, ОӨЖ-дің мотивациялық және әрекеттік жақтарының бірлігін жатқызады.

Қазіргі таңда Қазақстанның жоғары мектеп практикасында СӨЖ-дің тиімділігін арттырудың алуан түрлі әдіс-тәсілдері қолданылуда: оқушыларды ОӨЖ әдісіне үйрету; Оқушының танымдық әрекетін өзін-өзі реттеуін қалыптастыру; оқу материалын оқушыің алдағы оқуы мен кәсібіне қажеттілігін көрсету арқылы ОӨЖ мотивациясын арттыру; ОӨЖ тапсырмасын деңгейлік саралау және жекелендіру; ОӨЖ тапсырмаларының алуан түрлілігі; ОӨЖ-дің міндетті түрде бақылануын ұйымдастыру; ОӨЖ нәтижелеріне деңгейлік саралау жүргізіп бағалау; компьютер техникасын ОӨЖ-де қолдану; ОӨЖ-дің аз топтық және жұптық формаларын енгізу .

Танымдық тапсырмалар, бір жағынан, мақсатты саналы түсініп, әрекет ету болса, екінші жағынан, оқушылардың біліміндегі олқылықтарды дер кезінде байқауға мүмкіндік береді. Оқу тапсырмалары сыртқы қажеттіліктен (тапсырманы орындай салу) біртіндеп іштей қажеттілікке (әрекет ету дағдысын игерудің негізгі мәні мен тәсіліне, жеке тұлғаны дамыту мен оқу іс-әрекетін жандандыру) айналады. Тапсырмаларды құрастырудың негізінде маманның кәсіби іскерлігін қалыптастыру мақсаты жатады.

Оқу жағдаятындағы ең маңызды компонент - түзету ақпараты . Ол тапсырмаларды орындау барысында туған оқу - танымдық қиындықтарды жеңу үшін қолданылады. Яғни, білімге деген ынтасын, қызығушылығын қалыптастыру жолында әр түрлі тапсырмалар орындату арқылы бақылап отыру керек.

Жоғарыда айтылғандарды саралай келе біз оқушыларға білім беру үдерісінде өзіндік жұмысты ұйымдастыру қазіргі заман талабына орай белсенді әдістермен ұйымдастырылуын көздедік.

1. 2. Оқушылардың өзіндік жұмысы оқыту формасының тиімді әдісі ретінде

Еліміздің әлеуметтік-экономикалық дамуының стратегиялық бағыттарына сәйкес білім беру жүйесін дамыта отырып, әлемдік білім кеңістігіне ықпалдастырудағы негізгі бағдар - адамды қоғамның ең маңызды құндылығы ретінде танып, оның рухани жан-дүниесінің дамуына, көзқарастары мен шығармашылық әлеуетінің, танымдық біліктілігі мен мәдени құндылықтарының жоғары деңгейде дамуына, жеке тұлғасының қалыптасуына жағдай жасау. Қазақстанның білім беру заңдары мен білім стандарттарында да әрбір азаматтың сапалы білім алып, өзінің алдына қойған мақсатына жету үшін, өз бетімен жұмыс жасаудың маңызы зор екені атап көрсетілген [1, 2] . Ғылымның барлық саласында білім мазмұны мен көлемі қауырт өсіп отырған қазіргі әлемдік жаһандану кезіндегі осы мақсат, өздігінен оқу іс-әрекетін тиімді ұйымдастыруға да тікелей байланысты. Осыдан келіп, оқушылардың өздігінен оқу іс-әрекетін ұйымдастырудың оңтайлы әдістері мен тәсілдерін, оқыту түрлерін, нысандарын іздестіру өзекті сипатқа ие болады. Сондықтан, оқушылардың өздігінен орындайтын жұмыстарының педагогикалық жүйесін оқу іс-әрекетінде арнайы ұйымдастыру - оқу процесін жетілдірудің негізгі шарты болып табылады. Қазақстан Республикасында қазіргі білім беру жүйесіне тек педагогикалық және философиялық идеиялар ғана емес, әлеуметтік және саяси идеялар мен жаңарулар елеулі ықпал етуде. Соның бірі өзіндік зерттеу жұмыстарды ұйымдасытруды мәселе ретінде қарастыра келіп, рухани адамгершілікті, көпмәдениетті тұлға тәрбиелеу мәселелерінің өзектілігінің арта түсуі болып отыр. Адам бойындағы асыл құндылықтарды шәкірт бойына сіңіру, қоғамда өз орынын таба білетін дара тұлға тәрбиелеудегі мұғалімнің атқарар қызметі орасан зор [3] .

Бүгінгі таңда білім беруде оқушыға тек қана білім, білік дағдыларын ғана қалыптастырып қоймай, алған білімін өмірлік қажеттілігіне жарата алып, оны шығармашылықпен іске асыру жолдарын игеруді үйрету, оқуға деген танымдық қызығушылық қабілетін арттырып, өз білімін әрқашан кеңейту қажеттілігін сезінуге жетелеу көзделеді. Қазіргі кезде мектеп тәжірибесінде сабақтың қалыптасқан дәстүрлі түрлерінен басқа, дәстүрсіз түрлері де пайда болуда. Ол, әрине қоғамның жаңару, жетілдіру жағдайында білім беру саласын реформалаумен тығыз байланыста іске асуда. Оқыту жұмысын ұйымдастырудың мұндай дәстүрсіз түрлері көбінесе оның жеке әдістеріне негізделіп құрылуда. Оқыту жұмысын тек сабақ арқылы ұйымдастыру мүмкін емес. Сыныптық - сабақ жүйесінің негізгі кемшілігі - оқушылардың дара ерекшеліктерін дамытуға жеткілікті мүмкіндіктердің болмауы - оқытуды ұйымдастырудың басқа жолдарын іздестіруге себеп болды. Сондықтан оқушылардың сыныптық-сабақтағы танымдық әрекетін дамыту, толықтыру және оқушылардың өзіндік шығармашылық белсенділіктерін, қабілеттерін арттыру мақсатында оқыту жұмысын ұйымдастырудың қосымша түрлері қолданылады. Олардың қатарына семинар, экскурсия, факультатативтік, қосымша, конференция сабақтары, үйдегі оқу жүмысы, тәжірибелік - зертханалық және пәндік үйірме жұмыстары, олимпиада, сынақ және емтихан, өзіндік жүмыс түрлерін жатқызуға болады. Өзіндік жұмыс өз бетінше іс-әрекет арқылы іске асады. Өзіндік оқу іс-әрекеті дегеніміз - бұл дидактикалық ұғым, ғылыми практикалық міндеттерді өз бетімен қою, оның шешімін табудың өзіндік тәсілдерін болжау және анықтау, жеке тұлғаның өзін-өзі бақылауы, өзін-өзі бағалауы негізінде педагогикалық үдеріске қатынасушылардың өзара іс-әрекетінде қалыптасқан жеке тұлғаның кіріктірілген білімі. Оқушылардың өзіндік жұмыс процесі кезінде мұғалімнен бала дамуының дербестік шығармашылық әрекеті, логикалық ойлауы сияқты негізгі белгілерін біліп, оқушылармен жеке-дара жұмыстар жүргізуді қажет етеді. Семинар сабақтары көбінесе оқылған лекция тақырыбына байланысты негізгі өзекті мәселелерді талқылау, оқушылардың танымдық ойлау қабілеттерін дамыту, өзіндік шығармашылық белсенділіктерін шыңдау мақсатын көздейді. Тақырып сұрақтарына сай пікір алмасу, өз көзқарастарын дәлеледеу, мұғалімдерге оқушылардың оқу материалын қаншалықты меңгергенін, соған орай сенімдері мен түсініктерінің қалыптасқандығын бақылап, тексеріп, бағалап және бағыт-бағдар беріп отыруға мүмкіндік туғызады. Семинар сабағын өткізу барысында мұғалім проблемалық жағдай туғызып, талқыланып отырған сұрақтарға оқушылардың қызығушылығын оятып, олармен ақылдаса отырып, оны талдаудың жоспарын құрады және ұжымдық ізденушілік әрекеттеріне қолайлы жағдай туғызады.

Экскурсия жұмысының мақсаты - оқушылардың сабақта алған теориялық оқу материалдарын практикамен жалғастыру, бекіту. Сондықтан оқыту процесінде оның маңызы зор. Ол барлық оқу пәндерінде, әсіресе физика, химия, биология, тарих сабақтарында кеңінен қолданылады. Бұл оқушылардың оқу процесін бақылай білуге жаттықтырады және оқу материалын өмірмен байланыстыра алуға үйретеді. Оқытуды экскурсия жолымен ұйымдастырудың үш түрі бар:

Біріншісі - кіріспе экскурсия деп аталады. Ол сабақта күрделі тарауда тақырыптарды өтер алдында үйымдастырылады.

Екіншісі - ілеспелі экскурсия деп аталады. Ол белгілі бір тақырыпқа арналып, сабақ барысында оның орта шенінде немесе өн бойында жүргізіледі.

Үшіншісі - қорытынды экскурсия. Ол күрделі немесе тақырыпты өтіп болғаннан кейін оқушылардың сабақтар жүйесінде алған теориялық білімдерін пысықтау, бекіту мақсатын көздейді. ХVШ ғ. Францияның атақты ғалымы Жан-Жак Руссо балалардың сезімін дамыту үшін, олармен табиғатқа экскурсия жасау қажеттігін дұрыс деп тапты. Оқытудың бұл түрі тек XIX ғ. бастап қолданыла бастады. Оқыту жұмысын ұйымдастырудың факультатив түрі оқушылардың сұранысы мен қызығушылығы негізінде әртүрлі пәндерге байланысты ұйымдастырылады. Оның қызметі көпжақты: оқушыларды ғылымға қатыстыра отырып, олардың дүниетанымын тереңдетеді және кеңейтеді, белгілі бір пәнге қатысты танымдық қызығушылықтарын тұрақты қалыптастырады.

Оқушылардың пәнге бейімділігін ескере отырып, факультативтік оқуды олардың қалаған мамандықтарына сай психологиялық және практикалық дайындығын арттыру және кәсіби бағдарын қалыптастырудың нәтижелі формасы ретінде қолдануға болады. Ол оқудың жоғары ғылыми деңгейін қамтамасыз етіп, оқушылардың өзіндік білім алуы мен шығармашылық дамуына да ықпал етеді. Оқушылардың факультативтік оқуда алған білімдері мен дағдылары сабақтарда белсенді қолданып, олардың міндеттері, мазмұны мен әдістері арасындағы өзара байланыс логикалық тұрғыда іске асса, онда оқу жүйесінің нәтижесі анағұрлым артады. Конференция ретінде өткізілетін сабақ түрі кейбір тақырыптарды меңгерту, оның ғылыми дәрежесін көтеру мақсатын көздейді. Оқу жұмысын ұйымдастыруда мұғалімнің тағы бір міндеті - оқушылардың сабақтан тыс кездерінде танымдық әрекеттерін тереңдету, үлгермеушілікті болдырмау. Сондықтан кейбір оқушылардың дарын-талаптарын, ғылымға бейімділігін немесе сұранысын сабақ барысында толық қамтамасыз етіп, жағдайлар жасауға әр кезде мүмкіндік бола бермейді. Ол үшін оларға үйірме мен ғылыми жұмыстарын ұйымдастырудың маңызы бар. Пәндік үйірме жүмыстары сабаққа қарағанда бағыты, мазмұны, ұйымдастыру тәсілі мен уақыт өлшемі тұрғысынан өзіндік ерекшеліктері бар. Олар оқушылардың қызығушылығы мен пәндерге бейімділігін дамытуда және тапсырылған жұмыстарды нәтижелі орындауға қолайлы жағдай туғызып отырады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.