Тауарларды бағалау

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 11 бет
Таңдаулыға:

Абай облысы білім басқармасының
Рымбек Байсеітов атындағы Семей қаржы - экномикалық колледжі
КМКҚ

КУРСТЫҚ ЖҰМЫС

Пән:Қаржылық есеп
Тақырыбы:Сатып алынған тауарлар есебі және оларды бағалау

Дайындаған:20ЕА-3 тобының студенті
Курманова Назым
Жетекшісі:Есеп-экономикалық пәндер циклдық
комиссиясының оқытушысы Ш.Е.Байдолдина
Қорғаған бағасы:

2022-2023 оқу жылы
ЖОСПАР
Кіріспе
Негізгі бөлім
1. Сатылып алынған тауарлардың есебі
1. 1 Тауарлық операцияларды құжаттау
1.2 Халықтан сатып алынған тауардың құжатталуы
1.3 Тауарларды бағалау
1.4 Сатып алынған тауарлардың синтетикалық есебі
2 Сатып алынған тауарлардың аудиті
2. 1 Сатып алынған тауарларға есеп жүргізудің ақпараттық көзі
2.2 Сатып алынған тауарларға есеп жүргізу
Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер тізімі

Кіріспе
Қазіргі экономикалық жағдайға сай кез келген ұйымның (өндірістік ұйым, сауда ұйымдары болсын) ең негізгі мақсаттарының бірі- барынша максималды түрде пайда табу. Пайда табудың негізі саудада жатқандығын біз бәріміз білеміз. Сауда- бұл объектісі, қызмет ету өрісі тауар айналым, тауарды сатып алу- сату, жеткізу, сатуға өнімді дайындау процесінен және осы процестің басында тұтынушыларға қызмет көрсету болып табылатын экономикалық орта. Бірақ олардың бәрі үшін ең басты көңіл аударатын жай- өзі өндіріп, сататын өнімдері (тауарлары) қоғамның сұранысына жауап беріп, тұтынушыларды жоғары сапалы тауармен қамтамасыз ету.
Тауарларды сатумен тек көтерме бөлшек және қоғамдық тамақтандыру ұйымдары ғана айналысады.
Көтерме сауда- тауарларды ірі партиямен өте көп мөлшерде бөлшек сауда ұйымдарына сату болып табылады. Бұл ұсақ көтерме саудамен айналысатын делдал ұйымдар арқылы көтерме бағадан төмен құнымен сатуға шегерім берген құнымен сату арқылы жүзеге асырылады.
Бөлшек сауда- бұл соңғы тұтынушылардың жекеше қажеттілігіне сай аз мөлшерде тауарларды сату. Бөлшек сауда бойынша операцияларды жүзеге асыру делдал саудамен айналысатын ұйымдар арқылы жүзеге асырылады. Сауда ұйымдарында есеп жүргізудің ең негізгі объектісі- тауар болып табылады. Бухгалтерлік есепте сатып алынған тауарлардың есебін жүргізу үшін 2003 жылғы 20 қазанда шыққан типтік бас шоттар жоспарында 222 сатып алынған тауарлар деп аталатын аралық шот қарастырылған.
Сатып алынған тауарлардың есебін жүргізудің бухгалтерлік есепте келесідей міндеттері бар:
:: Қоймадағы тауарлардың қозғалысын және түгенділігін мерзімдік, дұрыс себебі;
:: Сатып алынған өнімнің сапасына, ассортименті мен көлеміне бақылау жасау;
:: Сатылып алынған тауарлар бойынша төлемдердің мерзімділігін қадағалау;
Сатып алынған тауарлар келген уақытында кешіктірмей қоймаға, материалды жауапты тұлғаға тапсырылады.
Менің жазып отырған дипломдық жұмысым Булак 2003 ЖШС- нің негізінде жазылған. Мен мұнда саудада, яғни тауарларды сатып алумен байланысты болатын операциялардың есебі мен оған аудиторлық тексеру жүргізу ерекшелігін ашып жаздым.
Менің жазып отырған курстық жұмысымның негізгі мақсаты сатып алынған тауарларды кіріске алынған кездегі бухгалтерлік есептер.
1. Сатылып алынған тауарлардың есебі.
1. 1 Тауарлық операцияларды құжаттау

Сауда ұйымдары тауарларды әр түрлі жағдайда сатып ала алады: жабдықтаушының қоймасынан, теміржол станцияларынан тауарларды сатып алғанда, теңіз порттарынан және басқадай сауда ұйымдарынан кіріске алады. Оны материалды жауапты тұлға кіріске алады да, оған жауапты болады. Жабдықтаушылардың қоймасынан тауарларды сатып алып кіріс етуді- сатып алушы ұйымның тауарға материалды жауапты тұлғасы (қоймашы) жүзеге асырады. Жабдықтаушының қоймасынан тауарларды кіріс ету келесідей жағдайда жүзге асырылады: егер жабдықтаушы ұйым мен сатып алушы ұйым бір жерде орналасқан жағдайда және тауардың сапасын тексеріп алу керек болған жағдайда.Жабдықтаушы ұйымның қоймасынан тауарларды алып, жеткізу қызметі жүктелген материалды жауапты тұлғаға М- 2А үлгілі сенімхат беріледі. Сенімхат дегеніміз- сенімхат берушінің өз атынан сенімхат берілген тұлғаға берілген жазбаша өкілеттігі болып табылады. ҚР- ның аймағында сенімхаттың келесідей формалары қолданылады:
:: № М- 2А түбірлі аралық ведомость формасы қолданылады, онда қажетті реквизиттері бар сенімхатты қолдану және беру туралы жазбалар жазылады;
:: № М- 2А типтік аралық ведмость формасы, ол берілген сенімхаттардың алдын-ала нөмірленген және тігілген журналы болып табылады. Берілген сенімхаттарды есепке алу журналы, сенімхаттарды беру және тіркеу үшін оған жауапты қызметкерде сақталады.
Сенімхат- материалдық жауаптылық бойынша келісім шартқа отырған тұлғаларға ғана беріледі. Егер сенімхат материалдық жауаптылық бойынша келісімге отырмаған тұлғаларға берілсе, ол біржолдық болып саналып, ол тұлғадан біржолдық материалдық жауаптық туралы қолхат алынады. Берілген сенімхаттың қызмет көрсету мерзімі осы ұйымның басшылығымен бекітіледі. Сенімхат бухгалтерлік есеп әдістемелік департаментінің бұйрығы мен ҚР - ның қаржы министрлігінің қабылдаған бұйрығына сай жүргізілуі қажет. Сенімхатқа ұйымның басшысы мен бас бухгалтерінің қолы қойылып,
мөрі басылады. Сенімхат берілген тұлғаның аты-жөні және басқадай анықтамалық мәліметтері толтырылмаған сенімхат ешқашан қолға берілмейді. Жабдықтаушының қоймасынан алынуға тиісті тауарлардың тізімі, сенімхаттың екінші жағында жазылады. Егер алынатын тауар ассортименті атауы, түрі бойынша үлкен және біркелкі болып, ал бағасы жағынан әртүрлі болса, онда оларды бір ортақ құнымен көрсетуге болады.Егер тауарларды бір қоймадан бірнеше накладной арқылы алу керек болған жағдайда сенімхат беруші бір ғана сенімхат беріп, онда бірнеше накладнойлар бойынша тауарды алу құқы жазылады. Ал егер бір сенімгер тұлға бірнеше қоймадан тауар алу керек болған жағдайда, оған әр қоймаға бөлек әртүрлі сенімхат беріледі. Сенімхат оның қызмет ету мерзіміне тәуелсіз тауарлы материалды құндылықтарды ең бірінші рет алған уақытында тауарды берушіге беріледі.Сенімхат бойынша алынған тауарлар бойынша материалды жауапты тұлға тауар сол күні алынды ма, әлде белгілі бір бөлігі алынды ма соған қарамастан келесі күні ұйымның бухгалтериясына жасалған жұмыстар мен тауарлардың қоймаға өткізілуі туралы есеп беруі тиіс.Сенімхаттың қызмет ету мерзімінің ішінде есеп бермеген материалды жауапты тұлғаға келесіде сенімхат берілмейді.Сенімхат алынған материалды жауапты тұлға осы сенімхат бойынша өзі жеке қызмет етеді. Сенімхат берілген тұлға осы сенімхатты үшінші жаққа тек сенім берушінің рұқсатымен және оның осы үшінші жаққа берген өкілеттігімен ғана тапсыра алады. Үшінші жаққа берілген сенімхаттың қызмет көрсету мерзімі алғашқы мерзіміне теңестіріледі. Сенімхат алушыдан берілген сенімхатты қайтарып алған кезде ұйым тауарларды жабдықтайтын тауарлы материалды жауапты тұлғаға міндетті түрде хабарлау керек. Іске аспай, қолданылмаған сенімхаттар мерзімі өткен соң келесі күні қайтарылады. Қолданылмаған сенімхаттарды қайтарғанда ұйымның берілген сенімхаттардың есебі деп аталатын журналында, ол сенімхаттың түбіршегіне қолданылмаған деген жазу жазылады. Мұндай сенімхаттар, оған жауапты тұлға да есеп кезеңінің соңына дейін сақталады. Есепті кезеңнің соңында қолданылмаған сенімхаттарды жояды. Жабдықтаушы тауарларды бөлек- бөлек шығыс еткенде әр бөлек тауар шығысына оның шығыс ету мерзімі, нөмірі көрсетілген үш даналы накладноймен жүргізіледі. Осы накладнойдың бірінші данасы- тауарларды алушыға, ал екінші данасын жабдықтаушыдағы сенімхатқа тіркеп, әрі қарай тауарлы материалдық құндылықтардың шығысын бақылау үшін сақтайды. Ал накладнойдың үшінші данасы бухгалтерияға тапсырылады. Сенімхат бойынша қоймадан жіберілген тауарлардың құжаттарымен, сенімхаттың өзін қосып, қоймашы бухгалтерияға өткізеді.
Сенімхат бойынша тауарлар келесідей жағдайда жіберілмейді:
:: Толтырылмаған немесе түзетілген сенімхат берілген жағдайда;
:: Сенімхатта көрсетілген сатып алушының жеке куәлігін растайтын құжаттар болмаған жағдайда;
:: Сенімхат берілген мерзімінен шыққан кезде;
:: Сенімхаттың жойылғандығы туралы жабдықтаушы ұйым мәлімдеген кезде;
:: Сенімхат берген ұйымның қызметі жойылған кезде;
Салушының қоймасына тауарды жабдықтаушы көмегімен жеткізгендегі операциялардың құжатталуыСатып алушы ұйымның материалды жауапты тұлғасы (завсклад, қоймашы) жабдықтаушының экспедиторы әкелген тауарларын брутто салмағымен, алған орнының санына қарай, екі данада берілген мәліметтермен салыстыра отырып кіріске алады. Егер жабдықтаушылардан кірістелген тауарлардың жетіспеушілігімен басқадай айырмашылығы болмаған жағдайда, осы ұйымның материалды жауапты тұлғасы тауарлы- көліктік накладнойға өз қолын қойып ұйымның кіріс ету штампын қояды. Бұл накладнойдың бірінші данасы ұйымда, ал екіншісі жабдықтаушыға беріледі. Тауарлы- транспорттық накладнойларда берілген мәліметтер мен нақты келген тауарлардың арасында айырмашылық анықталған жағдайда және бүлінген қораптар болған жағдайда сол жетіспейтін тауарларға акт жасалады. Егер бүлінген қораптар тауардың салмағына әсер ететін болса, онда бұл тауарларды нетто салмағына және санына қарай кірістейді. Тек жетіспеген бүлінген, яғни айырмашылық табылған тауарларға ғана акт жасалады. Айырмашылық табылмаған тауарлар актіге кірмейді және актіде басқадай тауарлары материалды құндылықтар бойынша айырмашылық жоқ деген жазу жазылады. Табылған айырмашылыққа жасалған актілер екі дана етіп жасалып, оған осы тауарлы материалдық құндылықтардың кірісі мен шығыс етуіне қатысқан тұлғалар қолын қойды. Актінің бір данасы тауарды, тауарлы материалды құндылықтарды қабылдайтын ұйымға, ал екінші данасы тауарды қабылдап алған материалды жауапты тұлғаға беріледі, бірақ ол келешекте бухгалтерияға тапсырылуы тиіс. Бұл акт жабдықтаушыға сатып алушы ұйым өз претензияларын қоюға негіз береді. Тауарларды теміржолмен жеткізген кездегі құжатталуыТауарларды теміржолмен жеткізген кезде тауарларды кірістеу вагон, контейнер, цистерналар мен теміржол қоймаларынан алынған кезде сол жерде кіріске алынып жүргізілуі тиіс. Тауарды сатып алушы ұйымның қызметкері, жүкті тасымалдау накладнойының негізінде және жүкті тасымалдаушы ұйымның қызметкері мен жабдықтаушының қызметкерінің қатысуымен қабылдап алынады. Тауарды қабылдап алуға дейін ол жүк келген вагондардың (контейнер, цистерна) түгенділігін, пломбалардың барлығын, түгенділігін, пломбалаған ұйым мөрінің айқындығын тексереді.Жабдықтаушының құжатынсыз келген жүкті, нақты келген тауар мен есептің құны акт негізінде кіріске алады. Құжатсыз келген тауарларды жабдықтаушы қызметкерінің қатысуымен немесе тәуелсіз бақылаушының қатысуының жағдайында жүзеге асыре керек.Вагонмен (контейнер, цистерна) жағымды жағдайларда келген тауарларды оның алған орнының көлемімен, брутто салмағына сай кірістейді, ал егер тауар қорапқа қапталмай келген жағдайда оны нетто салмағымен кіріске алады. Тауарларды келешекте тексеріп қарау ұйымның өз қоймасында жүзеге асырылады.Тауарлық материалдық құндылықтарды тасымалдағандағы вагондардың бұзылуы, бүлінуі жағдайларында немесе пломба болмаған жағдайда тауарды алушы тұлға бүкіл жүкті таразыға тартып немесе жеке- жеке тексеріп, санап кіріске алуы тиіс. Мұндай процедуралар тауардың саны мен сапасын бақылап қадағалау үшін және жүк бөлінгенде, атауы сәйкес ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.