Поэзия - жүректің сөзі

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі
Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті
Қазақ әдебиеті кафедрасы

НҰРМҰХАНБЕТҚЫЗЫ Б.

Қазіргі қазақ поэзиясындағы жаңашыл ізденістер
(Т.Толқынқызы, Е.Жүніс, Б.Сәрсенхан, М.Асан өлеңдері негізінде)

ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС

6B02305 - Қазақ филологиясы мамандығы

Астана 2023

Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі
Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті
Қазақ әдебиеті кафедрасы

Қорғауға жіберілді
Кафедра меңгерушісі Қ.Р. Кемеңгер

ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС

Тақырыбы: Қазіргі қазақ поэзиясындағы жаңашыл ізденістер
(Т.Толқынқызы, Е.Жүніс, Б.Сәрсенхан, М.Асан өлеңдері негізінде)

6B02305 - Қазақ филологиясы мамандығы

Орындаған:Нұрмұханбетқызы Б.
Ғылыми жетекші: Ж.Т. Карипбаев

Астана 2023
МАЗМҰНЫ
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .3
1 Бөлім атауы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
1.1 ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 10 1.2 ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 19 1.3 ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .20
2 Бөлім атауы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
2.1 ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 30 2.2 ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 40 2.3 ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..45 Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .55 Қолданылған әдебиеттер тізімі ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .58 Қосымша (лар) ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 61

Жұмыстың жалпы сипаттамасы: Қазіргі қазақ поэзиясы - жаһандану дәуірінле ұлттық сөз өнерімізді дамытуға ерекше үлес қосып келеді. Бұл кезең поэзиямыздың жанр, түр, мазмұн жағынан түрленген дәуірі десек те болады. Ұлттық поэзия деңгейінің мұндай биікке көтерілуінде тәуелсіздіктің рөлі ерекше. Осы уақытқа дейін поэзиялық талдау үлгілері ұлттық болмыстың көркем ойлау, бейнелеу ерекшеліктерінің эволюциялық мазмұнымен түсіндірілсе, қазіргі кезде заманауи парадигма тұрғысынан пайымдалады.
Ұлттық негіз, ұлттық болмыс хақындағы толғанымның бір көрінісін әсіресе поэзиядан көруге болады. Осындай тұтас байлықтың бүгінге ұсақталмай жетуіне бірден-бір ықпал етуші әдеби фактор - ақындар өлеңі. Поэзия - жүректің сөзі. Бір жүректен шыққан шымыр сөз кем дегенде жүз жүректе бұғып жатқан бұла сезімнің бұлықсып бас көтеруіне түрткі болады. Ұйықтап жатқан жүректі ән оятар деген ұлағатты сөздің өлеңге де, толық қатысы бар. Жүректегі сезімді оятқан өлең тегін өнер емесі анық. Өлеңнің өнегесі сол, ол адамдық сезімді ғана оятып қоймайды, оны адамзаттық асқақ сезімнің дәрежесіне дейін көтереді. Адамзаттық асқар сезімнің шыңы ұлттық сезім де, өлең арқылы оянып, рухани күш алады (Қазіргі қазақ поэзиясындағы ежелгі әдебиет дәстүрі. - Алматы, 2009. - 379 б. [1, 29 б])

Поэзия - өнердің асыл тегі. Өзге өнердің бәрінің өзін біреуде қолданатын құралының мүмкіндігіне қарай творчестволық әрекеті азды-көпті болса да қысымнан, тар өрісті боп келеді. Поэзия адамның еркін тілімен берілгендіктен, онда үн де, сурет те, пайымды, айқын айтылған түсінік те болмақ. Сондықтан өзге өнердің барлық элементтері поэзияда бар, сөйтіп, ол әлдебір өнердегі жеке-жеке тәсілдердің барлығын бірінен-бірін бөліктемей, бірден пайдаланатын секілді. Поэзия тұтас өнер ұйытқысы болып табылады және оның барлық жағын қамти отырып, бүкіл өзгешеліктерін айқын, анық түрде бойына жинақтады - дейді В. Г. Белинский. (Қазіргі қазақ поэзиясындағы ежелгі әдебиет дәстүрі. - Алматы, 2009. - 379 б. [1, 13 б])

Өлең - сөздің өшпес отты, өлмес жанды құбылыс. Қазақ халқының қанына біткен бұл құбылыс өз алдына, жеке алып қарағанда поэзияның өзі жылдамдық пен ұшқырлықты талап етіп, басқа жанрдарға қарағандашеңбері кең кеңістікке құрылғандығы - оның басты ерекшелігі болып отыр. Кезеңі жағынан алып қарағанда аз уақытты қамтымайтын бұл жанрдың бүгін де жаңа бағытта дамып, ауқымы кеңейіп отырғандығы оның сұранысқа ие екендігін аңғартады. Осы орайда сан алуан әлеуметтік желілер арқылы жас жазба ақындардың өлеңдері сиясы кеппеген күйінде оқырмандармен жылдам қауышып отыр. Поэзиядағы аға буын ақындардың тұсынан басталған өлең мәйегінің майлы бояуы көрініс беріп, өз арнасын қалыптастырған болатын. Ал бүгінгі ақындардың бағыты жас буынның жалғастығына толықтай айналып отырмағандығына көз жеткізеді. Осы орайда, дәстүр мен жаңашылдықтың өзара астасқан, қарама-қайшы келетін тұстарына тап боламыз. Осыны басшылыққа алып, Қазіргі қазақ поэзиясындағы жаңашыл ізденістер тақырыбын кең әрі өзекті етіп танып білуде, ақындар өлеңдерін кезең-кезеңге бөліп, тақырыптар бойынша топшалап, белгілі бір деңгейде қарастырылған болатын.

Жұмыстың мақсаты мен міндеттері: Тәуелсіздік ақындарының шығармашылығына сараптама жүргізе отырып, өлеңдерінің мағыналарын ашу, ондағы басты идеясын айқындау. Сонымен қатар, сол өлеңдердің шығу төркінін, тарихи аспектілерін, тіпті ақын өмірімен байланысын анықтау. Қазақ халқының дүниетанымында мыңдаған жылдар бойына қалыптасқан салт-дәстүрлеріміздің өлеңде берілу көркемдігін нақтылау. Жас ұрпаққа жаңашыл болмыстағы құндылықтардан ұтымды ақпарат беретін өлеңдерді бір жүйеге жинақтау болып табылады.

Дипломдық жұмысты жүргізу барысында бастамаға алған еңбектер ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.