Орман шаруашылығының орман қоры

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 18 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым министрлігі
С. Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университеті

Орманшылык пәнi бойынша курстық жұмыс
Тақырып : Ақмола облысы Ерейментау ОШММ ормандарында рекреациялық ормандарының алдын - ала табиғи жаңаруын жетілдіру

Орындаған : Елдашов Тәңiрберген
Тексерген :
2 курс 21-06 топ

Бастапқы мәліметтер: жалпы ауданы -- 1060 га. Қор-129,4 м3
Жарықтандыру алаңы-124 га; қоры-12,3 мың текше м.
Тазалау алаңы-163 га; қоры-21,6 мың текше м.
Сирету алаңы-318 га; қоры-28,9 мың текше м.
Өтпелі кесу алаңы-455 га; қоры-66,6 мың текше м.

Жобаның мазмұны
Кириспе
Орман шаруашылығының орналасқан жері.
Орман шаруашылығының орналасқан ауданы - табиғы климаттық жағдайы.
Экономикалық жағдайы.
Орман шаруашылығының орман қоры.
Орман шаруашылығы кызметiнiң қысқаша сипаттамасы .
Орманды күтип баптау мақсатында ағаш кесу жобасы
Орман шаруашылығы аумағы
Өртке қарсы орналастыру жобасы
Қорытынды
Әдебитеттер тiзiмi
Курстық жұмысты тапсыру
Графикалық бөліктің мазмұны.
1Ормандардың жануы класының картасы
2Орман шаруашылығының өрт мұнараларының орналасу схемасы

Кiрiспе
Қазіргі кезде орманды пайдалану көлемдері өсті, оның сапалы өзгеруі өтіп жатыр бұл негізгінен жаңа машиналарды және технологияларды қолдануға байланысты.Ормандардың біршама аудандары шабылып жатыр . Алдын ала есептеулер бойынша біздің ғаламшарда жыл сайын ауданы 10 млннан асатын орман шабылады .Ал жыл сайынғы әлемнің маңызды аудандарындағы ормандарындағы өрттер саны одан да көп болып келеді, жалпы алғанда жану көлемі техникалық алға басуға байланысты төмендеу байқалады.Осыдан орман шабылған және жанған аудандарда орманды бұрынғы қалпына келтіру қажеттілігі туындайды.Бұл қазіргі заманның ғаламдық проблемасы болып табылады.Орман шаруашылығында орманды қалпына келтіру жетілдіру және ормандағы техникалық қауіпсіздік ережелерін сақтау ерекше орын алады - себебі бұл мемлекеттің үлкен шаруашылық мақсаты және сонымен қоса оны орындау жұмыстардың маштаблығына байланысты және ғаламдық проблеманы шешуге өз үлесімізді қосу орман шаруашылығында қауіпсіздік ережелерін сақтау, қорғау қайта жаңарту өте өзекті мәселелердің бірі болып табылады.
Орманды қалпына келтіру мәселелерін дұрыс шешу , ағашпен және орманның басқа өнімдерімен үздіксіз қамтамасыз етумен , сонымен қоса орманның қорғағыштық , рекреациялық және басқа функцияларымен тікелей байланысты, бұл орманның биосфераның маңызды құрамдас бөлігі ұғымынан туындайды.Орманды қайта жаңарту оның басты компоненти өсімдіктерінің қалпына келуін билдиреди.Ал ол болса , басқа компоненттердің орманға тән топырақ жабындысының саңырауқұлақтар және бактериялды флораның және т.б пайда болуына әкеледі.Сондықтан орманды қайта жаңарту ұғымын кең мәнде биогеоценоздың немесе экожүйе тұрғысынан қарастыруға болады, яғни орман қоғамдастығының, орман биогеоценоз немесе орман экожүйесінің қайта жаңаруы деп айтуға болады.Тәжірибе жүзінде орманның қайта ағаш өсімдіктерінің қалпына келуі және жас ағаш өсінділерінің болуы, оның сипаты бойынша бағаланады.
Ормандв қалпына келтіру - көп жақты проблема, оның ішінде табиғи, техникалық, технологиялық, экономикалық және әлеуметтік жақтарды бөліп
көрсетуге болады.
Орманды қалпына келтіру жаңадан жетілдіру табиғи, жасанды және аралас деп бөледі.

Өздігінен қалпына келтіру процессі ретінде , ол орманды сұрапыл түрде , ағаш өсірушуінің әсерінсіз , бірақ ол белгілі заңдылықтарға бағынады, оларды тану арқылы қайта жаңарту мәселелерінің кез келген түрін шешуге болады.Реттелетн процесс ретінде , ағаш өсіруші бағыттайтын , яғни былай айтқанда , табиғи жаңартудың бағытын анықтайды және оны әдис ретінде қарастыруға болады, ағаш өсіруші табиғи жаңартудың бағытын анықтайды және оны әдис ретінде қолданып , ағаш тұқымының өсуі үшін қолайлы кутимдик кесудің әдистерин және тұқым береді.
Табиғи қайта жаңарту әдісінде ағаш тұқымдарының биологиясын және экологиясын, табиғи және экономикалық жағдайларды, кесу тәсілдерін тексеретін әдістерді қолдану қ арастырылған. Сөйтіп,орманды табиғи қайта жаңарту басқарылатын процесс және әдіс ретінде қайта жаңартудың активті түріне жатады.Ал жасанды қайта жаңарту кезінде қазіргі әлемдік ағаш Өсируде ортақ тенденция байқалады,бұл біртіндеп көшет отырғызуды көбейту. Бірақ егу және отырғызу қатынастары әр түрлі болуы мүмкін, бұл тұқымға табиғи жағдайларға , тұқыммен және отырғызылған материалмен қамтамасыз етілуіне техникалық мүмкіндіктеріне байланысты.
Аралас қайта жаңарту бір учаскіде табиғи және жасанды қайта жаңартуды бірдей қолдану болып табылады және әр түрлі нұсқада болуы мүмкін. Бұл әдістің бірталай жақсы жақтары бар, Бірақ ол сұрапыл жағдайлардың болуын ескеру керек, яғни қанағаттырылмайтын нәтижелерді алуды (мысалға,қарағайдың өсуін табиғи қайта жаңарту нәтижесінде шыққан соң қайың басып тастауы мүмкін) сондықтан бұл процеске ағаг өсірушінің уақытында кирискени абзал.
Орманды сақтау және көбейту тек қана халық шаруашылын ағаш және басқа бағалы өнімдерін қамтамасыз етип қана қоймай,сонымен қоса жануар әлемінің, табиғи су қоймаларында балықтың сақталуына және көбеюіне,климаттың жақсаруына әкеледі. Осы арқылы адамдардың өмір сүру жағдайлары жақсарады.Осы орайда орманды қорғауға ертеден көп көңіл бөледі.

Жалпы бөлім
1.1 Орман шаруашылығының орналасқан жері.
Ерейментау ауданы 1928 жылдың қыркүйек айында Ақмола округының құрамында Стаханово ауылы орталық болып табылатын Еркеншілік атымен құралған. 1935 жылдың қаңтар айынан бастап аудан орталығы Благодатное ауылы, ал 1954 жылдың 11 қыркүйегінде аудан орталығы Ерментау кентіне (1965 жылдың 30 шілдеден бастап Ерментау ауданға бағынышты қала дәрежесіне айналған) аударылды. 2 қаңтар 1963 жылы аудан Ерментау, ал 1997 жылы - Ерейментау атағына ие болды. Аудан орталығы - Ерейментау қаласы облыс орталығы Көкшетау қаласынан 470 шақырым және Астанадан 160 шақырым қашықтықта орналасқан. Шығыста аудан Павлодар облысы, оңтүстік-шығыста Қарағанды облысымен шектеседі.
Шаһардың іргесі 1948 жылы қаланған. 1951 жылдан бері кент аталса, 1965 жылдан бастап қала мәртебесін иеленген. Қазір Ақмола облысындағы Ерейментау ауданының орталығы. Қала облыс орталығы Көкшетау қаласынан 440 км қашықтықта орналасқан. Ерейментау арқылы республикалық маңызға ие Нұрсұлтан-Павлодар автомобиль жолы өтеді.

Шаһардың атауы Ерейментау тауына қатысты деп алсақ, ел аузындағы аңыз бойынша, жоңғарлардың ойда жоқта жасаған шабуылына тойтарыс берген Қанжығалы Бөгенбай батыр қарсы шыққан жаудың батырын найзамен шаншып түсірген деседі.Қалмақ батырының астына мінген тұлпарын іздеп,бірнеше күннен кейін Кәрітау деген жерден Бөгенбай батыр жіберген сарбаз тауып әкеледі. Ерімен бірге табылған тұлпар табылған тау кейіннен Ерейментау аталыпты.
Ауданның жер қойнауында алтын, сүрме, тас көмір, боксит, тұз, әктас, гранит, қиыршықтас, құм кен орындары барланған.
Тың және тыңайған жерлерді игерген жылдары аудан жерінің көпшілігі жыртылған. Ерейментау тауларында қайың, қарағай, көктерек, үйеңкі өседі. Сирек кездесетін өсімдіктерден көктемгі адонис, жабысқақ қандыағаш, арша, қылша, қырықжапырақ, сүйсін, қарғакөз өседі. Аңдардан қасқыр, түлкі, қарсақ, қоян, аламан, борсық, суыр, ақкіс мекендейді. Тау қойнауында тас көмір, дала шпаттары, гранит, әктас, тұз, құмтас, т.б. бар.
Шаруашылықтар, негізінен, дәнді дақылдар мен жемшөп егеді, сиыр, қой мен ешкі, шошқа, жылқы өсіреді. Азық-түлік, көкөніс тағамдарын шығарумен Адал Нан, Новомарковское, Ақ-дым, Әліби-Павловка, Благодат-
Ное-2000, Торғай, Қарасу ЖШС-тері айналысады. Мүйізді ірі қара саны 34,0 мың бас, шошқа - 7,5 мың, қой мен ешкі - 35,0 мың, жылқы - 9,0 мың, құстар - 40,0 мың. Өнеркәсібі қайта өңдеу, тау-кен өндірісі, су және жылу энергетикасын өндіру мен тарату салаларынан тұрады.

Ерейментаудың орманды дала шағын шоқылық массиві Ақмола және Қарағанды облыстарының шекарасында, негізінен облыс орталығы - Ерейментау қаласының оңтүстігінде және ішінара солтүстігінде. Массив - ендік бағытта ұзартылған параллельді жоталар жүйесі. Массивтің шығыс жоталары ең аз орманды және жартасты, ең биік жері Ақдым тауы (901 м а.с.л.). Массивтің шығыс бөлігінің далалары құрғақ. Жеке тау топтары тар өзен аңғарларымен бөлінген. Массивтің орталық бөлігінде өзендердің жайылмаларында батпақты албырт ормандары бар. Баурайлы кольков ормандары қайың мен көктерекпен ұсынылған, бұрынғы басым. Аумақтың солтүстік бөлігі аласа, көбіне жазық, далалы аймақтары мен бірқатар көлдері бар, олардың ең ірілері Теңіз, Қоржынкөл, Ащыкөл. Жалпы алғанда, ормандар ХБА аумағының 22%-ға жуығын, 2%-ға дейін бұталы түзілімдерді, 60%-дан астамын ашық ландшафттарды, 12%-ын жартасты жерлерді, 3%-ға дейін сулы-батпақты жерлерді алып жатыр, қалғандары антропогендік өзгерген ландшафттар болып табылады. Аумақта оның шекарасында орналасқан Ерейментаудан басқа Алғабас, Бәймен, Өрнек, Новокаменка сынды бірнеше елді мекендер және бірқатар қыстаулар бар.

1.2 Орман шаруашылығы орналасқан ауданның табиғи - климаттық жағдайы
Климаты. Аудан ауа-райы құбылмалы-континенталды. Жылы мезгілде 125-185 мл жауын түседі. 135-140 күн аралығында ауаның температурасы 10 градустан жоғары болады. 125-140 күн аралығында қалыпты қар жатады, оның биіктігі 16-35 см-дейін жетеді, ал қар құрамындағы су қоры 40-90 мм аспайды. Қаңтар айының орташа температурасы - 25-30 градус суық, ал шілде айында - 25 градус жылы. Жылы кезеңнің ұзындығы 194-205 күн. Аязсыз кезең - 100 күннен артық. Қыс айларында қар басу, ұйытқыған, ұшқындаған желмен боран сирек емес.
Жеңіл-желпі жауын-шашынның деңгейі аудан бойынша тұрақты да бір қалыпты емес. Жазғы ыстық айларында жаңбырмен найзағай ілесіп жүреді.
Ерейментау таулары солтүстік-шығыстан оңтүстік-батысқа дейін 90-100 километрге созылады, сілемінің жалпақтығы 20-25 километр. Биіктігі 200-ден 1000 метрге дейін жетеді.
Оңтүстік батысында Қарағанды облысының аумағындағы Нияз тауларымен шектесетін Ерейментау алқабы оңтүстік-шығысқа қарай созыла келе Тұмсық, Айғыржал, Бәке сияқты биіктермен аяқталып, одан әрі ұсақ адырларға жалғасады. Ерейменнің солтүстік-шығысында атақты Қоянды-Қойтас.

Ерейменнің солтүстік-шығыс бетіндегі Байғұлы, Жекесары, Жаманадыр таулары. Қарабұлақ шоқысы, одан әрі Қутайдың ағашына жалғасып, Түйтеш, Қаратұмсық, Тасшоқы, Жантай, Жапалақ, Тоғызкөл болып барып Масақбайдың ағашына ұласады. Қоянды-Қойтастан шығыс бетке қарай бұдырлы, таулы алқап бірте-бірте жоғалып, сонау Ертіске, одан әрі Омбының тоғайлы өңіріне дейін осылай жазық дала болып кете береді.
Өзінің атына сай Ерейментау - таулы, қыратты, тасты-шоқылы, орманлы-тоғайлы аймақ. Осы таулардың іші сылдырлап аққан бұлаққа толы. Бұлардың арасындағы ең ірісі - Кесіпөтпе-Қарабұлақ.
Ерейментау табиғи су бассейіндеріне бай аймақ. Әсіресе, оның шығысы мен солтүстік шығыс бетіндегі Жортан, Тілес, Қабылан, Тілембек, Бозайғыр, Майкөл, Қоржынкөл, Шөптікөл, Жарлыкөл, және тағы басқалары суы тұщы, балық пен құсқа бай көлдер.

Арқа даласының Ерейментау өңірі ғылыми тілде жартылай шөлейтті аймақ атанғанымен, көлі мен өзені, бұлағы, жалпы су көздері мол кездеседі. Ұсақ өзендер мен өзектерді айтпағанда, ауданның аумағы арқылы Сілеті, Өлеңті секілді екі ірі өзен ағып өтеді.
Флорасы. Ауданның өсімдік әлемі де өте бай және әртүрлі. Ол биіктігі бойынша далалық, шабындық, ормандық және талшілік өсімдіктер болып бөлінеді.
Далалық бірлестіктер (ақ селеу-бетегелі, ақ селеу-бетегелі-шөпті, жусанды-шөпті) көбінесе тау байырындағы жазық жерлерде, шоқыларда таралады. Шабындық, және ормандық өсімдік түрлері рельефтін шоқылар арасына төмендеген жерлерде кездеседі. Мұнда қайынды-көктерек тоғайлар, қараағаш Орманды өседі. Қайын мен қараағаш арасында мойыл, шәңкіш, таңқұрай, қызыл және қара қарақат, орманды қырықбуын, құлмақ және басқалары кездеседі. Ормандар саңырауқұлақтарға, жидектерге бай.
Талшілік өсімдіктерден түймедақ, бөдене шөп сияқтылары кездеседі. Жалпы өсімдік әлемі өте бірегей. Өсімдіктердің біразы ғылыми және тәжірибе жағынан маңызды, бір түрлері Қызыл кітапқа да енгізілген.
Фаунасы. Жануарлар әлемі де әртүрлі. Таулар шыңдарын бүркіт, сұнқар, қырандар мекендеп алған. Қоян, еліктерді де жие кездестіруге болады, түлкі мен күзен де табылады, қасқырлар да келіп тұрады. Елік, қоян, ақ және сұр құрды аулауға жыл бойы тыйым салынған. Осы өңірді қыстап қалатын шіл, сауысқан, суықторғай, қара қарға, құрларды атпағанда, Ерейментауда жыл құстарының барлық түрі дерлік болады. Сәуірдің ортасы ауа жылдағы ұя салатын көлдеріне аққу, қоңырқаз, дала үйрегінің бірнеше түрлері, шағалар қайтып оралады.

Тау мен тастың сәні арқар секілді аң Ерейментаудың солтүстік-шығысындағы Қоянды-Қойтаста да мол болатын. Бір заманда бұл төңіректе аю да болыпты. Бұл күнде табиғи қорық деп жарияланған Ерейментау өңірінің аң-құсы қорғауды қажет ететіні айтпаса да белгілі. Және ол кешіктіруді көтермейтін мәселе.

Қазба байлықтары. Аудан қойнауында көмір, алтын, мәрмәр тас, әк тас, сурьма, тұз, құмдақтың қорлары анықталған. Торғай кен орнында 1935 жылы сурьма қазып алатын комбинат салынған. Қорлар таусылып біткесін 1956 жылы комбинат жабылған.

Көмір кен орны Ерейментау ауданының солтүстік-батыс жағында 35 км қашықтықта орналасқан. 1995 жылдан бастап көмір ашық әдіспен алынып отыр. Одан басқа көмір қоймасы ескі Ерейментауда 7 км-дей қашықтықта табылған.
Мәрмәр тастың кен орны қаладан 12 шақырымда солтүстік-батыс жағында орналасқан. 1200 маркалы тастан 1970 жылдан бастап ұсақталған тас өндірісі жүріп жатыр. 90-шы жылдарда өндіріс төмендеп, бұл тасты өңдейтін зауыт жабылып қалған. 1998 жылдан бастап ұсақталған тас өндірілмейді.
Кварц кені 10-20 шақырым қашықтықта ауданның солтүстік-батыс жағында орналасқан. Бұл кварцтың құрамында Al205 өте төмен (0,5% аспайды). Кварцтың өндірілуі 2000 жылдан басталған. Кварцит бірінші рет Ақсу зауытында ертілген.
Аудан аумағында ізбестік тастың көлемді қоры табылған. Кәсіби өндіріс 1956 жылдан бастап жүргізіледі. Өндіріс көлемі 4 мың тонна және одан да көп болатын. Соңғы кездерде өндіріс көлемі азайған соң, 1998 жылдан жабылған.
Аудан бойынша құмның бірнеше карьерлері бар. Одан құмды құрылысқа үкімет орындары, коммерциялық мекемелер және жалпы адамдар пайдаланады.
Аудан аймағында бұлақ сулары аз емес. Оның Ерейментау қаласына жақын орналасқан үшеу зерттелген. Бұл жұмыстарды өткізу үшін үш артезиан құбыры жасалған. Судың 1 летірінде 2-4 г минералды заттар табылады. 2002 жылы қала аумағында тағы бір су алатын құбырғы жасалған, оның да құрамындаға минералды заттардың пайызы өте жоғары.

1.3 Экономикалық жағдайы.
Экономикасының негізін а.ш. және өнеркәсіп құрайды. 27 ЖШС, 240 шаруа қожалықтары тіркелген. Шаруашылықтар, негізінен, дәнді дақылдар мен жемшөп егеді, сиыр, қой мен ешкі, шошқа, жылқы өсіреді. Азық-түлік, көкөніс тағамдарын шығарумен Адал Нан, Новомарковское, Ақ-дым, Әліби-Павловка, Благодат- ное-2000, Торғай, Қарасу ЖШС-тері айналысады. Мүйізді ірі қара саны 34,0 мың бас, шошқа - 7,5 мың, қой мен ешкі - 35,0 мың, жылқы - 9,0 мың, құстар - 40,0 мың. Өнеркәсібі қайта өңдеу, тау-кен өндірісі, су және жылу энергетикасын өндіру мен тарату салаларынан тұрады. Ауданда білім беретін мекемелерден 38 мектеп (оның 19-ы орта, 12-сі негізгі, 7-уі орталау), №18 кәсіптік-тех. Лицей бар. Ауд. Аурухана, 2 ауылдық аурухана, 5 дәрігерлік амбулатория, 6 фельдш.-акуш. Пункт, 19 мед. Пункт, 1 жедел жәрдем ст., 1 емханасы, 5 дәріхана, 3 мәдениет үйі, 18 ауылдық клуб, 16 ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.