Ауызша сөз түрлері

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 36 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

Курстық жұмысы

Тақырыбы:
АУЫЗША СӨЙЛЕУ-ШЕТ ТІЛІНЕ ҮЙРЕТУДІҢ НЕГІЗГІ ҚҰРАЛЫ, АУЫЗША СӨЙЛЕУГЕ ҮЙРЕТУ ЖОЛДАРЫ

Жоспар

Кіріспе

І ТАРАУ. Ауызша тіл қарым - қатынас құралы

0.1. Ауызша сөйге үйретудің маңыздылығы, мақсат-міндеттері

0.2. Ауызша сөз түрлері

ІІ ТАРАУ. Ағылшын тілінде ауызша сөзге үйрету жолдары

2.1. Монолог және диалог сөзге үйрету

2.2. Ағылшын тілін оқытуда ауызша сөйлеуге үйретудің жолдары

ІІІ Қорытынды

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

Ұсыныстар

Жұмыстың мазмұны:

Жоспар

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .4

І Тарау. Ауызша тіл қарым - қатынас құралы

0.3. Ауызша сөйге үйретудің маңыздылығы, мақсат-міндеттері ... ... ..6

0.4. Ауызша сөз түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .13

ІІ Ағылшын тілінде ауызша сөзге үйрету жолдары

2.1. Монолог және диалог сөзге үйрету ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... 16

2.2. Ағылшын тілін оқытуда ауызша сөйлеуге үйретудің жолдары ... ...23

ІІІ Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..34

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ..36

Ұсыныстар ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...37

Ғылыми аппарат

Зерттеу жұмысының өзектілігі
Ауызша тіл тыңдаушылардың болғанын қалайды. Сөйлеуші мен тыңдаушы бірін-бірі естіп қана қоймайды, ауызша тіл айтылған ойдың қалай қабылдануына тікелей тәуелді болады. Ауызша сөйлеу тілінің құрылымы сауатты түзілген болуы керек. Айтылған ойдың мағынасы қарапайым, әрі қысқа беріліп, көрермендердің тез, әрі оңай қабылдауларына мүмкіндік жасалуы тиіс. Демек, бастауыш мектеп оқушыларына ауызша сөйлеуді үйрету мен қатар, сөйлеу мәдениетіне тәрбиелеу. Оқытудың әртүрлі әдіс-тәсілдерін қолдана отырып, психо-физиологиялық ерекшеліктерді ескеру арқылы ауызша сөйлеу тілін үйрету қажет.
Зерттеу нысаны
Бастауыш сынып оқушылары, сөйлеу тілі (шет тілі: ағылшын)
Зерттеу пәні
ағылшын тілі, шетел тілін оқыту әдістемесі
Зерттеу жұмысының мақсаты:
Әрқашанда дұрыс, нақты, айқын, түсінікті сөйлеу маңыздылығын, ойды нақты жеткізе білу және сөйлеу объектісіне деген қатынасыңды бейнелі және ЭМОЦИЯЛЫҚ бояумен білдіруді үйрету жолдары. Оқушының сөйлеу шеберлігін дамытып, дұрыс сөйлеуге кажетті машықтарды үйренуге, сөйлеу мәдениетін жетілдіру мүмкіндік қарастыру.
Зерттеу жұмысының міндеттері:
- ауызша сөйге үйретудің маңыздылығы, мақсат-міндеттері;
-ауызша сөз түрлері;
- монолог және диалог сөзге үйрету;
-ағылшын тілін оқытуда ауызша сөйлеуге үйретудің жолдары.
Зерттеу жұмысының болжамы
Егер сөйлеу тілін үйретудің тиімді метологиясын (жолдарын) анықтайтын болсақ, онда бала оқытуда, шет тілін меңгертуде нәтижелі жұмыс атқара аламыз.
Зерттеу әдістері
Жинақтау әдісі, синтездеу әдісі, эвристикалық әдіс.
Курстық жұмыстың құрылымы мен мазмұны
Курстық жұмыс кіріспеден, 2 бөлімнен, қорытындыдан, пайдаланған әдебиет тізімінен тұрады.

Кіріспе

Сөйлей білу - адамдарға табиғаттан берілген жан дуниенің күші, соның арқасында ол өзге тірі ағзадан ерекшелінеді. Оның көмегімен ғылым мен өнерді тани алады... Ол - ойды білдіретін аспап, - деп Әбу Насыр Әл - Фараби айтқандай сөйлеу өмірдегі ең негізгі ерекшелік. Сөйлеу баланың мәдени дамуында ең басты рөлді атқарады. Әлі күнге дейін баланың сөйлеу мәдениетіне көп мән бермейміз. Алдымен балаға ана тілі ең қажеті , қосалқы тіл ретінде шетел тілін үйренуі қажет. Мысалға, алатын болсақ орыс, ағылшын, неміс, қытай және тағы да сол сияқты көптеген тілдер. Қазіргі таңда шет елмен қарым - қатынастың қарқынды дамыған кезеңі. Мемлекет жүйесінің өзі шетел тілін қарқынды қажет етіп отыр. Қазақ халқында тіл білген жерде қалмайды, деген нақыл сөз бар. Әрбір адам баласы мүмкіндігінше тіл үйренуге тырысып жатыр.
Адамның қоғамдық болмысы жан - жақты әрі көп деңгейлі аралық қатынастардан құралады. Ал осы қатынастар арасында өзінің ерекше мәні мен құрылымы жағынан танылатын құбылыс - бұл ауызша сөз. Тілдесу барысында адамдар өзара әрекеттік байланысқа келіп, тұрмыс - еңбек тәсілдері мен нәтижелерін, әрекетке орай туындаған болжамдар мен идеяларын, ниеттерін, қызығулары мен сезімдерін және тағы да басқа өзара бөліседі, алмасады.
Тілдестік қатынас біршама дербес құбылыс ретінде қабылдануымен, субъект белсенділігінің ерекше бір формасы ретінде көрінеді. Тілдесу қызыметінің нәтижесі - өзгертілген, болмаса қайта жасалған дүниелік не идеялық өнім емес, ол адам мен адамның, адам мен қакуым арасында орныққан байланыс қатынасы. Бұл ретте әңгіме тек бірдің екіншіге бағытталған жай әрекеті не оның ықпалы жөнінде емес, ал өзара бір - біріне болған әсері туралы. Тілдесу үшін міндетті түрде әрқайсысы өз алдына субъекттік мағынаға ие ең кемінде екі адам болуы қажет.
Ауызша сөйлеуде әр түрлі сазды үн шығады, яғни адамдар айтайын деген ойды бір-біріне үн арқылы жеткізеді. Сөйлеуде есту сезімі қатысады. Ауызша сөйлеу интонациялық құбылмалыққа өте бейім тұрады. Интонация деген ұғымға сөйлеу темпі, сөйлеу сазы, дауыстың құбылуы, екпін т.б. енеді. Адамның сөйлеу әрекеті оның көптеген психологиялық үрдістерімен (қабылдау, ерік, сезім т.б.) тығыз байланысты. Сондықтан эмоционалды бояу басым болады. Ауызша сөйлеуде бет-жүзді құбылту, ым-ишара жасау және басқа да дене қимылдарымен толықтырылады. Сондай-ақ аффективті элементтер қолданылады. Сөйлеу диалог және монолог түрінде келеді.
Ауызша тіл -дыбысталып айтылатын тіл және бұл жерде ой білдірудің құралдары мен фонетикалық жүйесі қолданылады; ауызша тіл сөйлеу үрдісінде пайда болады; ауызша тілге сөзді суырып салып, табан астында айту шеберлігі мен тілдік ерекшеліктері тән.
Ауызша тіл тыңдаушылардың болғанын қалайды. Сөйлеуші мен тыңдаушы бірін-бірі естіп қана қоймайды, бірін-бірі көріп отырады, сондықтан да Ауызша тіл айтылған ойдың қалай қабылдануына тікелей тәуелді болады. Ауызша сөйлеу тілінің құрылымы сауатты түзілген болуы керек. Айтылған ойдың мағынасы қарапайым, әрі қысқа беріліп, көрермендердің тез, әрі оңай қабылдауларына мүмкіндік жасалуы тиіс.
Ауызша сөйлеу мәдениетін -- жетілдіруде ең бастысы тұрмыстағы сөйлеу қатынасына ерекше көңіл бөлу.
Әрқашанда дұрыс, нақты, айқын, түсінікті сөйлеу маңызды, ойды нақты жеткізе білу және сөйлеу объектісіне деген қатынасыңды бейнелі бояумен білдіру. "Ауру қалса да, әдет қалмайды" дегендей, күнделікті өмірде қате сөйлеуге үйреніп алсаңыз, қанша дайындалып, ескергеніңізбен көпшілік алдына шыққанда сол әдетіңізді қоя алмайсыз. Сондықтан күнделікті тұрмыстағы сөйлеу мәнеріңізге аса сақтықпен көңіл аударыңыз. Іскерлік әңгімелесулерге, кездесулерге, достарыңның арасында болатын әртүрлі мәселелерді талқылайтын пікірсайыстарға белсенді түрде қатысуға кеңес беріледі. Бұл адамның сөйлеу шеберлігін дамытып, дұрыс сөйлеуге кажетті машықтарды үйренуте, сөйлеу мәдениетін жетілдіруге мүмкіндік береді.

І Тарау. Ауызша тіл қарым - қатынас құралы

4.1. Ауызша сөйге үйретудің маңыздылығы, мақсат-міндеттері

Ауызша тіл -адамдардың тіл арқылы басқа адамдармен қарым-қатынас жасау әрекеті. Ойымызды басқа біреуге жеткізуде көрінетін жеке адамдың дербес әрекетін сөйлеу деп атайды.
Сондықтан да сөйлеудің әр түрлі коммуникативтік жағдайға сай ыңғайланған стилі болады. Сөйлеу стилі де қалыптасып көпшілікке ортақ болып келеді. Мұнымен бірге сөйлеу үстінде әр кісінің өзіне ғана тән (индивидуалдық) сөз жұмсауы, сөз тіркесі мен сөйлем құрау ерекшеліктері де болады. Бұл ерекшеліктер сөйлеушінің өз ойын әсерлі етіп немесе мәнерлеп айту талабынан туады. Тілдің дамуы, сөйлеудің жетілуі индивидуалдық творчествоға сүйенеді.
Сөйлеу - пікір алысу процесінде адамның тілді өзінше пайдалануы. Сөзді қабылдау және оны ұғыну бір-бірімен тығыз байланысты. Сөзді дұрыс қабылдамай тұрып, оны ұғынуға болмайды. Жеке сөздерді қабылдау оны ұғынуды қажет етеді. Қабылдау мен ұғыну бір мезгілде жүріп отырады, бірін-сіз-бірі іске аспайды. Адамға тән сөйлеу әрекетінде екі сипат болуы шарт.
Біріншісі - сөйлеудің мазмұндылығы, екіншісі оның мәнерлілігі. Сөздің мәнерлігі сөйлеу интонациясы мен артикуляциялық аппаратқа тығыз байланысты. Ал сөздің мазмұны болмаса, ол өзінің сөздік мәнін жояды.
Сөздің мағыналығы дегеніміз - екінші біреуге жеткізілетін ойдың айқындылығы. Ойы таяз кісі бос сөзді болады, оның сөзі де айқын, таза болмайды.
Сөздің мәнерлігі дегеніміз - адамның сөйлеу кезіндегі эмоциялық қалпын білдіре алуы, яғни әрбір сөйлемді өзінің сазымен айта алуы. Ғұлама Жүсіп Баласағұн: Ақылды көркі - тіл, тілдің көркі - сөз деп тауып айтқан.
Сөйлеу жеке адамдардың арасындағы өзара түсінуді реттестіру үшін екінші біреуді танып-білу, оған әсер ету үшін қызмет етеді. Сөйлеу интонациясын қабылдау кезінде артикуляциялық аппаратпен де адамның мәнерлі сөлеуі түрліше реакция тудырады. Мәселен, бұйрық интонациясы бойынша іс орындалса, тілек интонациясына келісу не келіспеушілік білдіріледі. Қазақ тілінде айтулы мақсатына қарай сөйлем хабарлы, лепті, сұраулы, бұйрық мәнін білдіреді. Ал оларды айту арқылы сезім, тілек, өкініш, қуаныш, бұйыру сияқты адамның. Әр түрлі психикалық көңіл-күйі сезіледі. Мәнерлі сөйлей алатын адамның дауыс интонациясы мен паузасы орнықты (сөз арасындағы кідіріс) болып қолайлы сөздермен сөз тіркестерін таңдап таба білушілік қабілеті оларға ілесіп отыратын кейбір ылмишараттарымен дұрыс қабысып келіп отырады. [15;2]
Сөйлеу әрекеті - ми жарты шарларының талдау, жинақтау қызметінің нәтижесі.
Сөйлеу қабілетті - мидың анатомиялық функциясы байланысты болып келетіндігін мына мысалдан-ақ жақсы білуге болады. Егер оның сол жақ бөлігі зақымданса, адам сөйлей алмайтын жағдайға ұшырайды. Мұндай құблысты афазия деп атайды. Мұның екі түрі болады.
Бірі адамның сөйлеу органдары толық сақталғанмен ол сөзге түсінбей қиналып сөйлейді, тілі күрмеледі. Оған дыбыстау, үн шығару қиынға соғады. Афазияның енді бір түрінде адам өзі сөйлей алғанмен, басқа біреудің айтқанына түсінбейді. Мұнда ол кейбір заттардың атын ғана есіне сақтай алады. Мидың бір жеріне қан құйылу, оның тамырларының тығындалуы, жарақаттануы, қабынуы, ісуі т.б. - афазияның пайда болуына себеп болатын факторлар. Мұның емін дәрігерлер жасап отырады. Сөздік сигналдарды дұрыс талдай алу адам псикасының дамуында түрлі кезеңдерде көрінеді. Пікірлесудің қандай түрлері болса да, сөз арқылы жүзеге асады.
Оқу тәрбие ісінде ең қажетті мәселелер мұғалымның психологиялық жағынан дайындығы. Оқытуда мынадай психологиялық ерекшеліктерін меңгеру қажет болады: біріншіден, сөйлеу процесіндегі ерекшелік, екіншіден, жеке оқушының ана тілін меңгерудегі қабілеті ескеріледі. Сондықтан өзінің ерекшелігіне қарай психологияны жақсы білуі тиіс. Бала психологиясын сезіне білу жалпы педагогикалық бірліктілікке жатады. Онсыз балалардың оқуында болсын, тәрбиесінде болсын жеке басындағы ерекшеліктерді ажырата білу мүмкін емес. Баланың жасына, жеке басының ерекшелігіне қарай қарым-қатынас жасай білу дегеніміз оның жүрек сезіміне жол табу, оқуына, тәрбиесіне ықпал жасай алатын жұмыстың әдістері мен амалдарын белгілеу деген сөз.
Я.А.Коменский бала психикасын үшке бөледі:
1. Зерек бала
2. Ынжық бала
3. Тік мінез бала
Енді осыны алты кырынан көрсетеді
1. Білімге бейім, зерек бала.
2. Ынталы, бірақ шабан, момын балалар.
Оларды қамшыламаса, үнемі бақыламаса, өздігінен тыңдауы төмен.
3. Алғыр, тік мінез, өжет бала. Олар не көп пайда немесе зиян келтіреді.
4. Тапсырмалы орындағаш, білгісі келетін, білуге тырысатын, бірақ өте жай балалар. Оларды үнемі мадақтап, қолдау керек.
5. Қабілеті төмен, ешнәрсе қызықтырмайды.
6. мінезі бұзық, қытымыр балалар.
Тілдің қарым-қатынас қызметі жеке бірліктер түрінде емес, өзара хабар алысатын саналы әрекет түрінде жүзеге асатыны белгілі.Сондықтан тілдің әртүрлі деңгейіндегі тілдік бірліктердің ерекшеліктері, сөйлеудің коммуникативті түрлері, сөйлесімдер мен мәтіндердің коммуникативтілігіне негіз болып отыр. Қоғам талабына сай шетел тілдерін оқытуда берілетін білім мазмұны мен оқыту әдістерін жаңалау қажет ететіндігі айқындалды.
Ондағы мақсат оқушыларды қарапайым болса да өз ойларын еркін жеткізіп қана қоймай, өзара тіл табысып, пікір алысуға үйрету, себебі жалпыға білім беретін орта мектеп білімнің негізгі мақсаты оқушының шетел тілінде сөйлеу қабілетін жетілдіру. [16;11]
Тіл дамытуда мынадай тілдік материалдарды пайдалануға болады:
а) Тіл дамыту жұмыстарын көркем-әдеби үлгілермен емес, таза бала тілін бақылау арқылы жүргізу.
ә) Тіл дамытуда газет-журналдардың, ресми іс-қағаздардың тілін пайдалану.
б) Тіл дамытуда көркем-әдебиет тілінен үлгі алу.
Тіл дамыту жұмыстарын үш салаға бөледі; 1.сөздікпен жұмыс; 2.сөз тіркесі және сөйлеммен жұмыс; 3.байланыстырып сөйлеуге дағдыландыру жұмыстары.
Тіл -- сыртқы дүние мен қоршаған орта туралы білім алу көзі. Пәнді оқытуда оқушылар ағылшын тіліндегі атаулармен, құбылыстармен танысады. Танысу ауызша және жазбаша түрде жүреді. Осы екі түрді меңгеру ағылшын тілін игерудің тәжірибелік мақсаты болып табылады. Яғни, оқушы ағылшын тілін ауызша және жазбаша түрде пайдалана білуі тиіс. Ағылшын тілін тыңдап түсіне білу және сөйлей білу ауызша түрге жатады. Жазбаша түрге тілдің жазбаша түрін пайдалана білу немесе жазу және ағылшын тілінде жазылған мәтінді оқи білу жатады. Тіл қатынас құралы, ол ауызша және жазбаша түрде жүзеге асады. Ауызша түрге: тыңдау, түсіну және сөйлеу әрекеті жатады. Жазбаша түрге: оқу және жазу әрекеті жатады.Тыңдау, сөйлеу, жазу және оқу дағдыларын қалыптастыру оқушының тілді ауызша да, жазбаша да жақсы меңгеруіне тікелей әсер етеді. Оқушы тілді жақсы меңгеру үшін осы төрт дағдының негізі берік қалануы керек. ХХІ ғасыр табалдырығын білім мен ғылымды инновациялық технология бағытымен дамыту мақсатымен аттауымыз үлкен үміттің басты нышаны болып табылады. Жас ұрпаққа саналы, мән-мағыналы, өнегелі тәрбие мен білім беру бүгінгі күннің талабы.
Білімді толық меңгерту технологиясының ғылыми негізін ашқан америка психологтары Дж.Кэррон мен Б.Блум болса, Россияда М.В.Кларкиннің еңбектері білімді толық меңгерту технологиясы бойынша оқушыларға бірдей уақыт мерзімінде, барлығына бірдей оқу бағдарламасын меңгерту қарастырылады. Сабақ процесінде жаңа сабақты меңгертуге көп уақыт жұмсалады да, оқығанды меңгеру нәтижесі тексерілмей қалады. Сабақтың түпкі нәтижесі негізгі шешімін таппайды. Психологтар Дж.Кэрралл мен Б.Блун бірдей қиындықтағы тапсырманы оқушылардың әр түрлі мерзімде орындауының себептерін анықтады:
:: Қабілеті төмен оқушылар уақытты көп пайдаланғанның өзінде сабақты меңгеру дағдысына жете алмайды.
:: Талантты балалар (небәрі 5%) басқалар орындай алмайтын жоғарғы қиындықтығы тапсырмаларды орындайды.
:: 70% оқушы белгіленген мерзімде тапсырманы орындап үлгіретіндер.
Америка психологтары Дж.Кэрралл мен Б.Блум оқушыларды деңгейлік саралау барысында 3 деңгейді белгіледі:
1) минимальный (төменгі деңгей)
2) базалық (орташа деңгей)
3) шығармашылық (жоғары деңгей)
Осы үш деңгей бойынша мынадай қағидаларға тоқталады:
1) жалпы қабілетті - қабілетсіз бала жоқ, өз ісімен айналыспайды;
2) өзара сәйкестік, өзара жарысу басқа оқушыдай білмегенмен, іздені арқылы дамып жетіледі. [22;4]
Деңгейлік тапсырмалар сынып оқушыларының жас ерекшеліктері мен білім қорларын ескеріп жасалады. Сонымен бірге мемлекеттік стандартта белгіленген білім беру қызметінің көлемі мен сапасы, жеке тұлға қалыптастыру талаптары жауап берсе, оқушының қызығушылығы мен бейімділігіне байланысты мүмкіндік деңгей жұмыстарын орындату арқылы әрі қарай дамыту жұмыстары жүргізіледі. Деңгейлік тапсырмаларды құру кезінде, 4-сынып оқушыларының физио-психологиялық ерекшеліктері ескеріліп, сөйлеудің түрлері қамтылды. Сыртқы сөйлеудің ауыз екі (бұл тілдің ең көп және кең тараған түрі) және жазбаша сөйлеу жұмыстары енгізіледі. Ауызша сөйлеудің диалог және моногол түрлері тапсырмада орындалады. Пікірлесудің қандай түрлері болса да сөйлеу кезінде сөз арқылы жүзеге асады. Ауызша сөйлеудің негізгі бір түрі диалог сөйлеу болса, ол деңгейлік тапсырмаларды орындау кезінде оқушылар мынандай психологиялық ерекшеліктерімен байқалады.
а) диалогта сөз бөгелмей еркін айтылады, ойды кең жайып айтуды тілемейді;
ә) сөйлем ықшам келеді, сүйемелдеп айтуды қажет етеді, тек әңгімелесуші адамдардың өздеріне ғана түсінікті болады;
б) диалогтың қисындығы, мазмұны кемдеу болады;
в) диалог сөз кең түрде жоспарланбайды, кейде тіптен сөз айтпай, ым-ишаратпен де көрсетіле салуы ықтимал.
Ауызша сөйлеу - кезінде актив және пассив сөздер болады. Актив сөздер күн сайын жиі қолданылатын сөздер болғандықтан деңгейлік тапсырмалардың барлық түрлерінде кездеседі. Пассив сөздер сирек пайдаланылатын, мән-мағынасын түсінгенмен күн сайын қолданылмайтын сөздер болғандықтан, ол шығармашылық деңгей тапсырмаларында ғана кездеседі. Мәселен, ғылыми-техникалық атаулар, лингвистикалық, фонетикалық т.б. атаулар. Сөйлеудің ерекше бір түрі жазбаша сөз. Бұл арнаулы әдістер арқылы мектеп қабырғасына келгеннен кейін меңгеріледі. Жазбаша сөйлеу адамның сөйлеуінің біршама дамыған кезінде ғана пайда болады. Қолға қалам-қағаз ұстап жазып үйренгеннен кейін басталады.
Жазбаша сөйлеудің кейбір ерекшеліктері:
а) жазған кезде ым-ишара қолданылмайды;
ә) логикалық жағынан өте қатаң талап қойылады;
б) грамматикалық ережелерді сақтау қатаң ескеріледі;
в) жазған адам қатты зейін қойып, әр сөзін ойлап оған қажетті баламалар, мағыналы сөз тіркестерін іздейді. Бұл күрделі ой жұмысын қажет етеді.
Сөйлеудің жеке бір түрі - ішкі сөйлеу. Бұл тілдік материалдар негізінде дауысталмай - ақ сөйлей алудың көрінісі. Әр ұлттық өкілі қандай да бір нәрсе туралы ойласа да, алдымен өз тілінде ойлайды. Осындай кезде адам ішкі сөйлеуін пайдаланады. Мәселен, жиналыста сөйлейтін оқушы өзі іштей сөйлеп дайындалуы ықтимал. Сыбырлап сөйлеп дайындалуын да мүмкін.Ішкі сөйлеудің сыртқы сөйлеуге алмасуы экстериоризация деп аталады. Сөйлеуші бұл үшін жатығады. Сыртқы сөйлеуді ішкі сөйлеуге айналдыру - интериоризация деп аталады. Бұл мектепке дейінгі жастағы балаларда жиі кездеседі.
Сонымен оқушыға білім беру барысында сөйлеу тілінің дамуы үшін төмендегі жағдайларды қалыптастыруымыз қажет.
Біріншіден, тілі дамуы үшін бала міндетті түрде үлкен адамдармен сөйлеу қарым-қатынасында болуы шарт.
Екіншіден, үлкендердің сөйлегенін түсіну үшін баланың реакциясы болуы тиіс және оны эмоциялық түрде қабылдауы керек.
Үшіншіден, басқа адамдардың сөзін түсінуден баланың өзінің сөйлеу процесі өте кеш қалыптасады, сондықтан осыны ескеру қажет.
Төртіншіден, баланың сөйлеу тілінің жетілуі - оның өзінің сөйлеуінде тілдің грамматикалық және синтаксистік түрлерін дұрыс қолдана бастауы.
Сөйлеуге үйретуге арналған еңбектің ішіндегі құнды еңбектің бірі - В.Л.Скалкиннің Өзге ұлтқа ауызша сөйлеу тілін үйретудің негізі атты еңбегі. Бұл еңбек екі тақырыптық бөлімнен тұрады.
І. Бөлім ауызша тіл дамытудың қатысымдық, психологиялық және лингвистикалық негізіне арналып, мұнда ауыз екі тілді дамытудың клмпоненттері мен категориялары қарастырылады. Еңбектің ІІ бөлімі толығымен әдістемелік мәселелерге арналған.
Еңбекте ауызша сөйлеудің жалпы принциптері, лингво-әдістемелік негізі талқыланады және оқыту материалдарын сұрыптау, оны ұйымдастырудың, оқытудың әдістемесі, сонымен бірге сөйлеу мен тыңдауға арналған жаттығулар жүйесі берілген. Әсіресе, бұл еңбекте сөйлеуге үйретуге арналған жаттығуларды а) жаттықтыру жаттығуы, ә) қатысымдық жаттығу деп екіге бөліп, әрқайсысына жеке-жеке тақырыптық жаттығулар ұсынады.
Мәселен: қатысымдық жаттығуларды сұрақ-жауап; ситуациялық; мазмұндама; пікірлесу; ауызша мазмұндау; инициативтік жаттығу және ойын жаттығу деп бөліп берген.
Адам психологиясының нәзік сырларын бақылаған А.С.Макаренко да балалармен күнделікті сөйлеу барысында дауыс ырғағына ерекше көңіл бөлген. Балалармен сөйлескенде эмоция мен сезімнің басым болуы қажеттігін, мұғалім өзінің дауыс ырғағына, дикциясына назар аудару керектігін айтады. Сыртқы объективтік шындықтың әсерінен адамның есту, көру сезімдері дамып, адамның ойлау қабілеті артады. Ойлау арқылы сыртқа шығып, адам ойын жеткізуші құралдың ролін атқарады. [11;24]
Белгілі бір тілде сөйлеу үшін адам тілдік құралдарды саналы, дұрыс пайдалана білу керек. сөйлеу тілін арттыру жұмыстарын жүргізгенде ол көзбен көру, құлақ пен есту, мимен ойлау арқылы іске асады. Ойлау жүйесінің нәтижесінде сөйлесім әрекетінің маңызы зор. Сондықтан тілді оқыту барысында оқушының жеке қабілеті, ойлау дағдысы, сана-сезімі, жан-дүниесі ескеріледі. Сөйлеу тілін дамытудың психологиялық негізі тіл мен ойлауға келіп тіреледі. Сөйлеу тілін дамыту түйсіну, қабылдау, ес пен ойлау және қиял негізінде іске асады.
Ал оқушылардың жеке ерекшеліктері (темперамент, қабілет, мінез) сөйлеу, жазу жұмыстарымен тығыз байланысты.
Психолог Н.И.Жинкин Коммуникативная система человека и развитие речи в школе деген еңбегінде. Сөйлеу - интелектінің даму Каналы, сөйлеу тілінің механизмдерін іске қосу - сөз бен буынның бейнесін қайта жаңғыртудан басталады, дейді. Н.И.Жинкиннің еңбегінде сөйлеу әрекетінің қызметтері төмендегідей белгіленеді.
Сөйлеу әрекетінің атқаратын қызметтері ғылыми тұрғыдан 3-түрлі салаға топтастырылады.
Сөйлеудің коммуникативтік қызметі;
Сөйлеудің сигнирикативтік қызметі;
Сөйлеудің экспрессивтік қызметі;
Сөйлеудің коммуникативтік қызметінің түрі өте көп. Блімідік қатынас, хабар алмасу, бірнеше адамның қатысы, топтар мен қоғамдық қатынастар, зат алмасу қатынасы т.б. Коммуникативті әрекет сөзбен де, сөзсіз де (ізет, құрмет, қозғалыс т.б.) болады.
Сөйлеудің сигнификативтік қызметі бойынша адамдар бір-бірін белгілер мен таңбалар арқылы түсінетін болады. Ым-ишара осы топқа жатады.
Сөйлеудің экспрессивті қызметі үнмен мәнермен сөзбен, құлаққа жағымды, көңілге қонымды күйінде өзгелерге жан дүниесін тебірентіп жеткізілуі. Бұл әрекетте сөйлеген сөз - адам психикасына күшті әсер ететін тітіркендіргіш болады.
Сөйлеу дегеніміз - тіл арқылы ойдың басқа біреуге жеткізілуі, ал сөйлем - ең басты тілдік единициалардың бірі, толық коммуникативтік қызметі бар синтаксистік единица деп жазады тілші - ғалым К.Аханов өзінің Тіл білімінің негіздері атты кітабында.
М.Жұмабаев: Біз сөз арқылы ғана неше түрлі ойымызды сыртқа шығара аламыз деп жазады . Сөйлеу қалай пайда болады? - деген сауалға тоқталатын болсақ, жай қарағанда сөйлеу арқылы қатынас жасау оп-оңай сияқты. Біреу сөйлейді, екіншісі тыңдайды, сөйтіп өзара ұғысадыСөйлеу дегеніміз - тілдік материалдар арқылы жүзеге асу, тілдік заң ережелеріне, тілдік нормаға бағыну. Сөйлеу -- әрекет, сөйлеу - тілдің тіршілік ету, өмір сүру формасы. Сөлеу - тілдің жаны, тіршілігі. Шебер сөйлеу де өнер. Сөйлеу білмегендер: күлдіреш деп күйдіреді; білдіреш деп бүлдіреді; жұбаташ деп жылатаду; қуанташ деп қуартады.
Сөйлеу тілінің дамуы -өте күрделі процесс. Ол оқушының психикалық дамуына, әсіресе ақы-ой дамуына тікелей байланысты. Тірі организм үздіксіз дамып өзін қоршаған ортаға бейімделіп отырады.
И.П.Павловтың іліміне сәйкес, даму дегеніміз ішкі нерв процестерінің және қоршаған шындық өмірдің адамға үздіксіз көрсетіп отырған сыртқы ықпалдарының өзара әрекеттестігі, бұл процесс қоршаған орта мен организмнің теңдесуі болып саналады. Баланың сөлеу қабілетінің дамуына үш негізгі фактор әсер етеді.
1. Тұқым қуалаушылық (ішкі сала)
2. Орта (сыртқы сала)
3. Тәрбие (ішкі және сыртқы сала)
Биологиялық тұқым қуалаушылық пен әлеуметтік ортаның баланың сөйлеу қабілетін дамытуға әсері зор. Қабілеттілік тәрбие арқылы жетіледі, іске асады.

2.2. Ауызша сөз түрлері

Пікірлесудің қандай түрлері болса да, сөйлеу формалары арқылы жүзеге асып отырады. Пікір алысудың нактылы мақсаты мен жеке жағдайларына қарай сөйлеу түрлі ерекшеліктермен көрінеді. Осы айтылғандар тұрғысынан сөйлеу бірнеше түрлерге белінеді. Алдымен сыртқы және ішкі сөйлеу болып үлкен екі топка жіктеледі. [3;12]
Сыртқы сөйлеу ауызша (бұл тілдің ең көп және кең тараған түрі) және жазбаша сөйлеу болын, ал ауызша сөйлеудің өзі диалог және монолог.
Ауызша сөйлеу -- сөйлеудің негізгі түрі болғандықтан оның қалған түрлері де соның төңірегіне құрылады. Мәселен, жазу сөзіндегі әріптер ауызша сөздің түрлі дыбыстарын белгілейді. Былайша айтқанда, жазу сөзі ауызекі сөздің қағаздағы таңбасы, оның ерекше бір варианты. Ауызша сөйлеудің негізгі бір түрі -- диалогтық сөйлеу. Диалогтық сөйлеу дегеніміз екі немесе бірнеше адамның тілдееуі. Диалог сөздің кейбір ерекшсліктері төмендегідей:
Диалог сөз бөгелмей еркін айтылады, ол ойды кең жайын жатуды тілейді;
Үнемі кезектесіп айтылатындыктан ықшам келеді, тек әңгімелесуші адамдардың өздеріне ғана түсінікті болады. Мәселен, келе жатқан тоғызыншы деген сөйлемді осындай нөмірлі авгобусты күтіп тұрған адамдар ғана түсіне алады;
Диалогтық логикалық жағы (жоспарлылығы, дәлелділігі т. б.) кемдеу болады;
Диалог сөз ым-ишаралармеи, бет пен көздегі мәнерлі қозғалыстармен (қолдың, ауыздың, көздің, қабақтың қозғалысы т. б.) толықтырылады.
Диалог сөзің түрлері:

Монологтық сөйлеу дегеніміз бір адамның сөзі, яғни баяндамашының, лектордың сөздері. Монолог сөзге тән кейбір психологиялық ерекшеліктері төмендегідей:
- Монолог сөз үнемі белгілі жоспарға сәйкес ққрылады, бұл алдын-ала даярлықты тілейді;
- Монолог сөздерге логикалық жағынан қатаң талаптар қойылады (мәселен, баяндамашы мен лектор сөзінің мағыналылығы мен түсініктілігіне ерекше көңіл бөледі);
- Монолог сөз мәнерлі, адамга әсер ететін моменттерді (сөзді сазына келтіріп айту) көбірек қажет етеді. [6;5]
Диалог және монолог сөздер көбінесе беттің мимикасының өзгеруімен, ымдау сипатындағы түрлі қозғалыстармен қосарланып отырады. Орынды ымдар біздің сезімімізді мәнерлі етумен қатар, оның өзімізге де, жұртқа да түсінікті болуына жағдай туғызады. Бірақ, осындай ым-ишаралардың дербес күйінде аса үлкен маңызы жоқ. Адам мұны көмекші құрал ретінде ғана пайдаланады.
Ауызша сөйлеуде (оның диалог және монолог түрлерінде де) актив және пассив сөздер болады. Актив сөздер күнбе-күнгі жиі қолданылатын сөздер. Пассив сөздер тілімізде сирек пайдаланылатын, мағынасын түсінгенімен күн сайын ашылмайтын сөздер. Мұндай сөздерге көбінесе ғылыми-техникалық атаулар және ескірген сөздер жатады. Актив сөздің мол болуы адамның сөйлеу әрекетіне, айналысқан кәсібіне байланысты. Егер ересек адамдардың актив сөздері орта есеппсн 6000-7000 болып келсе, жазушылар мен ақындардың, ғалымдардың актив сөздері 10000-13000 сөзге жетін отырады. Мәселен, Шекспирдің сөздік қоры 12000-дай болған.
Сөйлеудің ерекше бір түрі -- жазбаша сөйлеу. Жазбаша сөйлеу арнаулы әдістер арқылы меңгерілетін сөйлеудің түрі. Мұны игеру адамға оңайлықпен түсінбейді. Жазбаша сөйлеу адам баласы хат танырлықтай дәрежеге жеткенде, ауызша сөйлеудің біршама дамыған кезінде ғана пайда бола бастайды.
Жазбаша сөйлесудің кейбір ерекшеліктері:
1) Жазатын адамның қасында сөйлесетін адам болмағандықтан, мұнда ешбір ым-ишара қолданылмайды.
2) Жазбаша сөйлесудің логикалық жағына аса қатаң талап қойылады. Мәселен, белгілі тақырыпқа шығарма жазған кезде адам осындай талаптарды орындауға тырысады, көп ойланып, толғанады. Өйтпейінше бұдан нәтиже шығару қиын.
3) Жазуда грамматиканың ережелері де қатты ескеріледі.
4) Жазу кезінде адам қатты зейін қойып, әр сөзін ойлап құрастырады, мағыналы сөз іздейді. Бұл үлкен ой жұмысын қажет етеді. Мәселен, адам өзінің туысқандарына, таныстарына хаг арқылы ойын білдіргенде осы жағдай байқалады. Жазбаша сөйлеудің түрлері мен стильдері әр алуан. Олардың бастылары ғылыми, публицистика, көркем әдебиет, іс-қағаздық т.б. сөздер. Сөйлеудің жеке бір түрі -- ішкі сөйлеу. Ішкі сөйлеу деп тілдік материалдар негізінде дауыстамай-ақ сөйлей алушылықты айтады. Әр ұлттың өкілі қандай бір нәрсе туралы ойласа да, алдымен өз тілінде ойлайды. Осындай кезде адам ішкі сөйлеуді пайдаланады. Ішкі сөйлеу адамдармен тікелей қарым-қатынас жасауға арналмаған. Оны адам өзінің ойлау әрекетінің ішкі мақсаты үшін пайдаланады. Ішкі сөйлеуді сөйлеу аппаратының жасырын жұмысы деуге болады. Өйткені мұнда оның жұмысы жөнді еленбейді. Тек тиісті аспаптармен зерттегенде ғана сөйлеудің осы түрінің де және стезиялық тітіркендіргіштерге орай туып отыратындығы анықталған. Ішкі сөйлеу жөнінде И. М. Сеченов былай дейді: Бес жастағы баланың ойы сөзбен немесе сыбырлап сөйлеумен немесе тіпті тілдің қозғалуы, еріннің жыбырлауымен айтылады. Мұның өзі ересек адамдарда да (тек түрлі дәрежеде болуы мүмкін) жиі кездеседі. Мен тіпті өзімді де білемін: ойымның ауыздың жабық, қозғалмайтын күйінде тілсіз сөйлеумен, яғни ауыз қуысында тілдің бұлшық еттерінің қозғалуымен, қоса қабаттасуы өте жиі болады. Барлық жағдайда да басқаларды алдымда бір ойға баса назар аударғым келсе, оны алдымен дереу сыбырлап айтып аламын. Ішкі сөйлеу өте кысқа, икемді болып келеді. Өйткені адам әркез өз ойлауының мазмұнын жақсы біліп отырады, сондықтан ішкі сөйлеуге ұзақ тұжырым жасап жатудың кажеті де болмайды.

ІІ тарау. Ағылшын тілінде ауызша сөзге үйрету жолдары

2.1. Монолог және диалог сөзге үйрету

Сөйлеудің екі түрі бар: монолог және диалог.
Монологты үш кезеңнен тұрады:
1. Хабарлау
2. Айту
3. Талдау
Ағылшын тілінде дұрыс сөйлем құруды үйренбей тұрып, сөйлеуді үйрену мүнкін емес.
Мынадй жаттығуларды жасауға болады:
Оқушыларды жағдайға байланысты үлгі беріледі.
Үлгі-сөйлем әртүрлі сөздермен толықтырылады.
Мысалы: 1. I can see a Ә.
2. I can see a Ә.
1. I am fond of Ә.
2. I am fond of Ә.
Мынадай жаттығуларды орындауға болады.
1. Ауыстыру - I have a pen (a book..)
2. Толықтыру- I have an interesting book.
3. Өзгерту- He has a book. He has no book.
4. Толықтыру, дамыту- I have an interesting book at home.
5. Аяқтау- If I have time I'll ... .
Үлгіні әбден дағдыланғанша үйрету қажет.
Мұғалі оқиғалық жұмыс.
1. Give it a name.
T: We write with it.
P: It is a pen.
T: мысықтың суретін үнсіз көрсетеді.
P: This is a cat.
Make a negative statement.
T: I live in Gorky Street.
P: I do not live in Gorky Street.
T: He likes to play hockey.
P: I don't like to play hockey.
Ағылшын тілінде хабарлама жасап, сөйлеп үйренгеннен кейін оқушылар сөйлеуге және талдауға үйренеді.
Жазуға үйретуде кедесетін қиындықтар:
* Жазуға үйретудің жолдары
* Жазу жұмыстарының түрлері
* Оқу - сөйлеу әрекетінің негізгі түрлерінің бірі
* Дауыстап оқуға үйрету
* Іштей оқуға үйрету
* Оқуға үйрету әдістері
* Оқуға қойылатын негізгі талаптар.

Сөйлеу әрекетінің түрлерін оқыту
Әдістеме

Әдістеме

Фонетика
Фонетика
Лексика
Лексика
Грамматика
Грамматика

Тыңдау
Тыңдау
Сөйлеу
Сөйлеу
Оқу
Оқу
Жазу

Жазу

Сөйлеу екі жақты үрдіс. Ол біріншіден таңдап түсінуден, екіншіден сөйлеуден тұрады.
Сөйлеудің екі түрі бар. Олар:
1) Диалогтық
2) Монологтық
Ауызша сөйлеуге мынадай талаптар қойылған:
1) Сөйлеу тілін түсіну
2) Шет тілінде әңгіме жүргізе білу, сөйлей білу. Бұл - сойлеудің тәжирибелік мақсаты. Ауызша сөйлеу шет тілін үйретудің маңызды құралы. Ол лингвистикалық материалды таныстыру құралы: дыбыстар, сөздер, грамматикалық құрылымдар. Және бұл сөздік үлгілер мен сөздікті меңгеру құралы, әрине, ол айту дағдыларын қалыптастыру болып табылады. Сөйлеу - сабақтың маңызды бөлігі. Ауызша сөйлеу - оқушылардың мәтінді тыңдау мен оқу кезіндегі оқылған материалды тексеру құралы.
Тыңдау мен сөйлеудегі негізгі қиындықтар:
Тыңдау, түсіну, меңгеру оқушылар үшін қиынға соғады, себебі олар дыбыстарды жылдам айырып, ойында сақтап түсіну керек. Оқушылар бұл процесті өзінің туған тілінде өте жөңіл орындайды, ал шет тілінде қатты қиналады. Сондықтан, таңдағанда өте зерек болуы керек және ойлай білуі керек. Ерік- зейінін, еске сақтауға көмектеседі.
Ол үшін негізгі факторды еске сақтау керек:
1) Лингвистикалық материал.
2) Материалдың мазмұны.
3) Материалды беру жағдайы.
Оқушыларға шет тілін үйретуде негізгі 3 қиыншылық бар: фонетикалық, лексикалық және грамматикалық.
1. Фонетикалық қиыншылықтар ағылшын тілі мен қазақ тілінің дыбыстық құрамының айырмашылығында кездеседі. Ағылшын тілінің дыбыстарын өз тілінің дыбыстарына ұқсатып айтады
Мына сөздерді қиындықпен айтады:
Worked-walked, first-fast-forced, lion-line, tired-tide, bought-boat-board.

Дауыс ырғағындағы айырмашылықтар да түсінуді қиындатады.
Мысалы: Good morning!
Сондықтан тыңдау дағдыларының, дыбыстар мен дауыс ырғағының жаттығулары өте қажет.

2. Лексикалық қиындықтар - ағылшын тілінің аналитикалық құрылысымен және инфинитив, көсемше құрылымдарының өте көп қолданылуына байланысты,
Мысалы:
The horse is slipping. The horse is sleeping.
They worked till night. They walked till night.
Міне, осындай сөйлемдерді түсіну өте қиын, сөздерді шатыстырады.
Мысалы:
East-west take- put ask-answer
Әсіресе, логтан кейін қолданылатың етістіктер.
Put on: put off-put down
Take off: see off-going for: etc.
Ағылшын тілінде грамматикалық омонимдер де қиындық туғызады.
Мысалы: to work-work6 to answer-answer. - ed Past Ind. Participle 2
Бұлардың бәрін тыңдап айыру қиын.

3. Тыңдауға берілген материалдың мазмұны да түсіндеуге әсер етеді. Тыңдауға арналған материалды дайындау үшін маныларды ескеру қажет:
А) материал тақырыбы түсінуге жеңіл ме? Қандай қиын сөздер бар?
Ә) материал түрі: суреттеу ме, әңгіме ме?
Б) материалды үзінді ме, әлде толық па?
В) материалды тыңдауға әзірлік.
Г) материал диалог түрінде ме, әлде монолог па? Монологтық сөйлеу оңай, сондықтан тыңдауға тиімді.
4. Матеиялды тыңдау жағдайы өте маңызды.
1. Сөйлеу дылдамдығы
2. Сөйлеу қарқыны: басында жай басталуы қажет.
Сөз топтарының арасында пауза болуы қажет. Тыңдаудың соңында қарқыны қалыпты деңгейге 1 минут - 150 сөзге жетуі керек. Орташа қарқын 120 сөз: жай қарқын - 95 сөз.
3.Қайталау жиілігі 1 немесе 2 рет.
4. Сөйлеп тұрған адамның барлығы, егер таза тілде сөйлеуші адам өзі тұрса өте жақсы. Ал ең қиын диалогты тыңдау керек.
5. Көру құралдары заттар немесе қимыл тектес болуы мүнкін. Олар көруге, естуге, тыңдауға көмектесуі қажет.
6. Сөйлешінің дауысы да тыңдаушыға әсер етеді. Мұғалінің дауысына үйреген оқушылар басқа адамның сөйлегеніне түсінбеуі мүнкін. Сондықтан мұғалім дауыс ырғағын барынша өзгертіп отыруы керек. Ағылшын тілінде сөйлеу - тілді игерудің ең қиын түрі, бір екі сөзден тұратын сөйлем құрастыру үшін сөйлеу дағдысын қалыптастырып, машықтану керек.
Бұл көп дайындықты қажет етеді, ал мектепте оқушы өз ойын айтып түсіндіруі қиын. Мұғалімнің бұл үшін қолданатын әдістері өте аз. Оқушы жай ғана естігенін қайталайды, үлгі бойынша берілген сөздерді жазады. Әрине, бұл механикалық жаттығулар өте қажет, бірақ жылдан жылға оларды сөйлеу мағынасыз қолдану ешқандай пайда бермейді. Оқушы бір нәрсе туралы айтқысы, түсіндіргісі немесе сұрағысы келсе тілдік қоры пайдалануы қажет және оған мұғалім көмектесіп отыру керек. Осы психологиялық фактор үнемі есте болуы керек.
Басқа фактор- психолингвистикалық фактор. Оқушы өз есінде қалған сөздерді, сөз тіркестерін сөйлеу үлгілерін грамматикалық формаларды, құрылымдарды тақырыпты, жағдайды пайдаланып, сөздерді, граматиканы үйрете отырып сөйлеуге ынталландыру қажет. Мұғалім оқушыларды әзірленген сөйлеуден әзірленбеген сөйлеуге біртіндеп әкелуі керек.
Сөйлеу және ауызша жаттығулар:
Біз сөйлеу және ауызша жаттығуларды айыра алуымыз керек.
Сөйлеу - ол тілдің сөйлеу мүшелері арқылы жүргізілетін процесс.
Мысалы:
1. Оқушы сыныпта өзінің басынан өткен оқиға туралы баяндайды.
2. Үйге берілген тақырып бойынша мұғалім сұрақ қояды.
3. Әңгіме оқып, мәтіннен жаңа мағлұмат алады.
Сөздерді үйрету үшін ауызша жаттығулар фонетиканы, грамматиканы қолданылады. Көбіне олар жаттығулар болады. Мысалы: тақпақты жатқа айту, айту және сөйлеу дағдысы жақсы қалыптасады. Ал берілген сөздер мен мәтіндерді пайдаланып сөйлем құрастыру да өте пайдалы жаттығу. Ауызша жаттығулар сөйлеуді дамытады. Бірақ, олар тек сөйлеуге әзірлейді және сөйлеу жаттығуары болып есептелмейді.Біздің мектептерде оқушылардың стандартты ауызша ағылшын тіліне үйретеміз, ол жазбаша сөйлеу стандартына, соның ішінде монологтық сөйлеуге өте жақын. Сөйлеуде қысқа сөйлемдерді пайдаланған орынды.Сөйлеу жасанды болмауы үшін сөйлеу тілінің ерекшеліктерімен таныстыру қажет.
Диалогтан бастайық:
1. Қысқа жауапты пайдалану.
How many books do you have? - One.
Әрине, бұл толық жауап беруге үйретпеу керек деген мағынада емес.
2. Қысқартылған формаларды пайдалануға үйрету.
Doesn't isn't
Won't ets.
Can't
3. Кейбір қысқартылған сөздерді пайдалану.
Lab - laboratory p.m. - post meridiem
Maths - mathematics
4. Әңгімелесу тіркестерін қолдану.
Well look here believe I think
You know I say I hope as far as know
Of course you see right
In fact
To tell the truth
5. Диалогтық құрылмдар әртүрлі. Олардың төрт негізгі түрін қарастырайық.
1. Сұрақ - жауап
2. Сұрақ - сұрақ
3. хабарлама - хабарлама
4. хабарлама -сұрақ
Диалогтық ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.